REKLAMA

Po dwunastu godzinach rozmów serbsko-kosowskich - "Szukanie sukcesów na siłę"

Połączenie
Data emisji:
2023-03-20 14:00
Audycja:
Prowadzący:
W studio:
Czas trwania:
22:45 min.
Udostępnij:

Za nami kolejny etap rozmów Serbii i Kosowa, w których bierze również udział szef dyplomacji UE, Josep Borrell. Porozumienie coraz bliżej czy raczej powrót do punktu wyjścia? O sobotnim spotkaniu Vučića i Kurtiego rozmawiamy z Martą Szpalą z Ośrodka Studiów Wschodnich.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
czternasta 6 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami jest Marta Szpala z ośrodka studiów wschodnich dzień dobry dzień dobre wczorajsze polityka napisało, że Serbia Kosowo ostatecznie uzyskały porozumienie w sprawie planu pokojowego mówi to też Joseph Borrell czy sytuacja rzeczywiście tak optymistyczna jak to przedstawiają przedstawiciele Unii Europejskiej, a ja bym powiedziała, że musimy też pan, że w związku z tym, że skończy się kadencja tego tej komisji tego parlamentu to Rozwiń » jest takie szukanie trochę sukcesów na siłę i faktycznie jak ogłoszenie sukcesem porozumienia i zaraz pewnie będziemy przejdziemy do szczegółów, które zostało zawarte, ale pytanie czy rzeczywiście zostało zawarte w sobotę w macedońskiej Ochrydzie pomiędzy Kosowem Serbią jest sukcesem no to jest kwestia powiedziałabym bardzo problematyczna i trochę te negocjacje, które tak naprawdę toczą się od lata zeszłego roku mieliśmy do czynienia właściwie od momentu, kiedy się zaczęły po po wybuchu konfliktu czy ataku Rosji na Ukrainę dziś widzieliśmy takie bardzo duże zaniepokojenie Stanów zjednoczonych Unii Europejskiej tym co się dzieje na tutaj na południu i tutaj też przedstawiciele Unii Europejskiej jak wskazywali, że Rosja może wykorzystać swoje wpływy na Bałkanach do rozpalenia konfliktów jak na tej France czy na zapleczu Unii Europejskiej i że koniecznie trzeba te zamrożone konflikty rozwiązać, że jest takie widzenie moim zdaniem słuszne, że teraz te nie rozwiązanie na konflikty, bo pozwalają Rosji budować być wciąż obecnym w polityce bądź być wciąż obecna w polityce bałkańskiej tutaj to jest właśnie kwestia nierozwiązanego sporu kaszubską serbskiego czy kwestia Bośni Hercegowiny czy jak wiemy ostatnio też Mołdawii to są to są właśnie te takie słabe punkty które, które Rosja wykorzystuje dane do budowania swoich wpływów no tutaj jakby słusznie wychodząc takie założenia, że stany Zjednoczone Unia europejska wspólnie naciskały na takie właśnie takie zawarcie takiego regulującego kompleksowego porozumienia pomiędzy 2 stronami tutaj miało to być oparte na takiej propozycji francusko-niemieckiej ta została przedstawiona jesienią mówiono o takim modelu 2 Niemiec znaczy właśnie to będzie taki model został przyjęty nie chodzi o 2 państwa niemieckie w latach siedemdziesiątych to będzie właśnie podobna umowa, która będzie zakładała, że Serbia no nie uzna oficjalnie niepodległości Kosowa, ale uznają de iure, czyli właśnie zaakceptuje to, że osobne państwo niepodległe państwo kosowskie będzie istniało, że te państwa będą pokojowo współistniały i że jednak Kosowo będzie miało prawą jak konserwa nie będzie protestowała czy zaakceptuje to, że władze kosowskie będą traktowane jako niepodległe państwo na arenie międzynarodowej i tych długich negocjacjach Arkę wciągu całego roku mieliśmy do czynienia z bardzo dużą ilością jak i spotkań na wysokim szczeblu właśnie przedstawicieli Unii Europejskiej Stanów zjednoczonych z politykami obu krajów w ciągu ostatniego tygodnia te z każdym naprawdę bardzo bardzo intensywnie no to można powiedzieć, że jakby takie właśnie plany, że ten konflikt zostanie też będzie taka właśnie ostateczne porozumienie, które ustabilizuje sytuację nasienie nie zrealizowały Textron tekst umowy jest bardzo rozczarowujące nie ma w niej właściwie nic nowego to jest pierwsza sprawa druga sprawa jest taka, że ona nie została podpisana to znaczy, że tak naprawdę to propos na konferencji wysoki przedstawiciel Unii Europejskiej do spraw polityki zagranicznej, które prowadził m.in. te negocjacje powiedział, że obie strony werbalnie czy ustnie zaakceptowały to porozumienie, ale prezydent Serbii, dochodząc tych negocjacji bardzo szybko powiedział, że ona nic nie zgodził nic nie podpisał no, więc pytanie jak ja jak traktować ten dokument obie strony się wprawdzie zgodziły, że Rze, że to co ustalono właśnie w ramach tych 2 Tur rozmów 27lipca lutego w Brukseli i teraz właśnie w Ochrydzie to będzie włączone do dokumentów negocjacyjnych obydwu obydwu państw, że będzie to jakby Fram myśmy też mieli takie mieliśmy rozdziały negocjacyjne, że właśnie do tego specjalnego rozdziału negocjacyjnego 3005. Serbią, która właśnie dotyczy negocjacji pomiędzy postępów w negocjacjach Serbia serwer Serbii Kosowa nowe, jakby te ustalenia te wszystkie porozumienia zostaną włączone i że Serbia nie będzie rozliczana tylko wyłącznie z tego jak wdraża unijny acquis jak dostosowuje się do oczu oddała właśnie do prawodawstwa zasad panujących w unii europejskiej, ale także z tego czy wdraża porozumienia, które zawarła z Kosowem, a problem jest taki, że Serbia od dawna już jest nie jest zainteresowana procesem integracji europejskiej postępu w tych procesie nie ma to więc, jakby jest to średni straszak dla Serbii, że zostanie ewentualnie mogą zostać szef miałby nie będzie postępu w rozmowach, których i tak i tak postępu nie ma, więc to co jest takie pytanie jak Unia europejska chciałaby wynegocjować od strony Kosowskiej serbskiej takie negocjacje ze stroną Kosowską sytuacja też jest skomplikowana, ponieważ 5 państw unijnych nie uznaje niepodległości Kosowa no, więc te negocjacje się nawet nie rozpoczęły Kosowo złożyło status wniosek o status kandydata nie wiadomo czy czego otrzyma więc, jakby ta marchewka ze strony Unii czy taka zachęta do tego, żeby obydwie strony wdrażały porozumienie jest niewielka, a szczególnie jeśli chodzi o Serbie, która pyta, dla której karta Kosowska jest ważnym instrumentem w polityce zagranicznej polityce wewnętrznej zdecydowanie nie chce z tego zrezygnować w imię integracji europejskiej, która tak się nie dzieje to jest niesłychane w całej tej sytuacji tak naprawdę trochę nie do uwierzenia to że, aby każda ze stron mówi chce interpretuje to w butelce rozmowy czy ten trend ten wstępny plan porozumienia tak jak chce, bo Vučić mówi, że właściwie no odbyliśmy rozmowę, ale na wiele rzeczy się nie zgodziłem kurki mówi, że to jest uznanie Kosowa przez chyba się w, a Unia mówi, że wybory mówi, że mamy porozumienie jest jakaś niesłychana zgodnie z sytuacji za czy tak naprawdę w nie po raz pierwszy tak jest, bo bardzo często właśnie taka jest taka trochę była zawsze logika tego procesu unijnego, które się także 2011 roku, żeby właśnie przekonywać Serie do pewnych ustępstw dał do pewnych postępów właśnie w nawiązywaniu relacji z Kosowem akceptowaniu dokumentów kosowskich podpisywaniu kolejnych porozumień to było to przyjęto taki właśnie taki właśnie koncept takiej niejednoznaczności jest często było także np. dokumenty, które właśnie też była taka metoda, że to nie jest tak, że obydwie strony podpisują dokumenty ze sobą tylko każdy podpisuje właśnie każdy podpis, jaki jak dokument np. z Unią europejską albo cepa mieliśmy taką taką też takie wydarzenie jeszcze z Donaldem Trumpem taki był słynny mem, kiedy prezydent prezydent Serbii Vučić i ówczesny premier Kosowa siedzieli takich małych stołeczkach podpisywali dokumenty, a one były obydwa ani podpisane też przez Donalda Trumpa, jakby stan znaczone były gwarantem tego porozumienia albo właśnie Unia europejska i to jest właśnie podstawowe podstawowe też problem we wszystkich tych negocjacjach tej normalizacji, że każda każda strona traktuje wybiórczo swoje zobowiązania i najchętniej już tak powiem próbuje rozliczać czy rozlicza drugą stronę z tego co ona nie wdrożyła natomiast Pesa sama co dotyczy Serbii Kosowa, jakby nie wdraża tego co faktycznie powinno to, czego się do czego się do czegoś zobowiązała też w tutaj pytanie będzie przede wszystkim do Unii Europejskiej czy ona właśnie będzie chciała będzie chciała egzekwować to co zostało podpisane, a triumf już czy sukces zostały ogłoszone to jest duża szansa, że wrócimy bardzo szybko do tego tego co było przed tymi negocjacjami, czyli po prostu raz na jakiś czas będą wybuchały jakieś napięcia w relacjach między Kosowem Serbią, bo tak naprawdę właśnie nic nie zostało rozwiązane szczególnie Kosowskiej stronie bardzo zależy na na na jakimś porozumieniu i ona jest nawet gotowa do, jakby daleko idących ustępstw chciałaby, żeby to właśnie było było porozumienie, które podpisane z kolei Serbia przez długi czas właśnie zrzucała winę zresztą słusznie na stronę Kosowską żona nie chce podpisywać w Kosowie mieliśmy jak szereg kryzysów politycznych i Serbia to bardzo dobrze rozgrywała czy prezydent Vučić mówił, że oni bardzo konstruktywne chcę wszystko podpisać, ale to właśnie Kosowa, że nie mogą dojść do porozumienia ze sobą teraz sytuacja się sytuacja się wzrok od wróciła do Kosowa, że powiedzieli żali się schodzą na wszystko podpiszą, ale okazało się, że właśnie prezydent prezydent Łodzi podstawiony pod ścianą nie podpisał nic i wręcz zakwestionowało po wejściu tego spotkania to zostało uzgodnione, ale właśnie tak nawet jak zobaczymy zobaczymy jak by jak wygląda ten tylko dokument, który został podpisany no to tam jest oczywiście taka ogólna deklaracja, że obydwaj obydwie strony będą szanować integralność terytorialną będą przez uznają że, że są 2 osobne byty polityczne, że Serbia nie będzie blokowała członkostwa Kosowa w organizacjach międzynarodowych, czyli np. w Gazecie co Kosowo bardzo się Efa to, czego Kosowa Kosowo dąży i że wszystkie konflikty będą Ross rozwiązywane drogą drogą pokojową, a także, że wszystkie wcześniejsze porozumienia zostaną wdrożone natomiast gdy nie mamy ani harmonogramu, na które chyba wszyscy liczyliśmy na wszystkie osoby, które obserwują ten proces, że będzie to jakby konkretny harmonogram, którego będzie można obydwie strony rozliczać tego nie ma, więc dalej będzie właśnie można tak grać tymi porozumieniami wprawdzie pewnym postępem jest to, że ma być ma powstać wspólna komisja dotycząca monitorowania postępów we wdrażaniu tych porozumień przez obie strony natomiast to pytanie, kto nie będzie zasiadał jako nabędzie działała i czy Unia europejska faktycznie będzie naciskała na obydwie strony żeby, żeby to porozumienie wdrażać czy po prostu jak jeszcze jak taka potrzeba ogłoszenia jakiegoś sukcesu i teraz jakby oficjalnie ten dyplomatyczny sukces mamy tylko typ własne to jest kwestia raczej piaru niż nierzeczywistego rozwiązywania rozwiązania problemu w 1419 za chwilę wrócimy do rozmowy łączenie ich wdzięk uliczki w 1424 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami jest Marta Szpala z ośrodka studiów wschodnich rozmawiamy o porozumieniu serwis kasowym porozumienia, które teoretycznie zdaniem Unii Europejskiej jest atak na dobrą sprawę jak uważnie się przyjrzeć to nie bardzo, ale chyba warto odnotować może to mówić przez chwilę o tym jak to po zmieni się zmieniało to znaczy jak coraz ambitniejsze rzeczy jak z ambitnych planów wychodziły coraz mniej, a nawet mniej nie zostało koniec końców zaakceptowanych w znaczy, żeby wracając do korzeni tego problemu NATO Kosowo jednostronnie ogłosiła niepodległość 2008 roku faktycznie to nie zostało zaakceptowane przez Serbie także przez Rosję Chiny oraz 5 państw Unii Europejskiej 44 państwa, a NATO w tym momencie to jest także więcej połowa członków ONZ uznaje Kosowo za niepodległe państwo, a druga połowa, jakby tutaj ma stosunek albo ambiwalentne Alp, ale albo po prostu tego tej niepojętej niepodległości nie uznaje i faktycznie powstawało Pete powstało pytanie co dalej co dalej z takim z konsolidacją państwowości carskie szczególnie nam na arenie międzynarodowej i okazało się, że mimo, że Kosowo wspierane przez stany Zjednoczone przez dużo istotnych państw państw Unii Europejskiej to jednak jakby to, że właśnie Rosja Chiny i niektóre państwa unijne nie nie uznają niepodległości jednak bardzo trudno jest Kosowo funkcjonować na arenie międzynarodowej i stąd też potrzeba właśnie negocjacji z Serbią i tych rozmów z Serbią właśnie, żeby ona w jaki sposób zaakceptowała niepodległość właśnie albo oczywiście idealnym idealnym takim rozwiązaniem było to, żeby seria po prostu zaakceptowała i jak uznała niepodległość Kosowa ta albo przynajmniej właśnie taki sposób nieformalnie zaakceptowała to co się dzieje nie blokowała tej nie niepokoi mnie pan nie blokowała tej niepodległości w związku z tym, że właśnie głosował uzyskało niepodległość ogłosiła ogłosiła niepodległość to powstało też bardzo dużo takich technicznych kwestii pomiędzy Kosowem Serbią, które dotyczyły czy uznania dokumentów wydawanych przez urzędy Kosowskiej czy właśnie też wszystkich rejestrów cywilnych państwowe, które zostały po 1009. roku, kiedy Serbia wycofa z Kosowa wywiezione do Serbii i jakby po 3 latach od ogłoszenia niepodległości mieliśmy właśnie proces negocjacji Kosa Kostecki, który rozpoczął jednak doprowadzić właśnie, że tak powiem zbliżenia stanowisk obu stron i ostatecznie do uznania do uznania niepodległości na początku faktycznie to wyglądało bardzo obiecująco po zawarto szereg różnych rozmów różnych porozumień z takim głównym, jakby główną zachętą obu dla obu pań żeby, żeby te, żeby negocjacje toczyć zgadzać się rozwiązywać trudne kwestie była jednak perspektywa członkostwa co się zmieniło, więc w międzyczasie właśnie po można powiedzieć, że po 2015 roku to faktycznie te negocjacje są, że powinien stopy w punkcie zawieszenia nic nie dzieje to znaczy, że z 1 strony kwestia członkostwa i Serbii Kosowa przede wszystkim Serbii została tak powiem odłożona ad Kalendas Graecas same władze serbskie nie są specjalnie zainteresowane integracją to znaczy formalnie oczywiście deklarują, że tak natomiast faktycznie takie reformy, które zbliżały Serbię do Unii oznaczałoby roztaczała demontaż obecnego systemu politycznego w Serbinowie wiadomo, że to Serbia, żeby udaje, że chce do Unii czerpie korzyści z tego, że jest państwem kandydującym natomiast, jakby faktycznie się nie zbliża do czynie w ramach tych reform, których Unia wymaga to też przekłada na jej relacje z Kosowem i faktycznie ta kwestia Kosowska, gdzie żyje się właśnie dekady temu mniej więcej mieliśmy takie rządy rządy serbskiego powoli zaczynały, jakby rozmawia ze swoim społeczeństwem, że jednak Kosowo nie jest już serce kie, że jednak trzeba zaakceptować to rzeczywistość kraje, że Kosowo jest zamieszkałe przez przez Albańczyków, że zdominowane ponad 90% mieszkańców to są Albańczycy i że też w państwie serbskim, bo oczywiście mamy hasło Kosowo Serbia często podnoszone przez przez różnych serbskich polityków tylko jak jest to jednak takie hasło powiedziałam, która jest dość pustej Mary jedynie mobilizować wyborców, dlatego że nie rozwija się poważnie o tym jak jak jak Kosowo miało być serbskie znaczne jakich warunkach Serbia by się zgodziła przyjąć Kosowo czy zintegrować albańską albo albańską mniejszość w ramach swego państwa teraz pod uwagę trendy demograficzne Albańczycy w takim państwie stanowiliby prawie 13 ludności, jakby to to właśnie w to jest to co co swoboda Miloszević próbował zrobić 1009. roku co skończyło się nalotami to znaczy przywracamy Kosowa Serbii, ale wypędza ludność albańską na to na pewno nie ma zgody i też właśnie natomiast i to dlatego to pokazuje, że to jest raczej hasło które, jakby nie ma rozwiązywać problemów politycznych tak naprawdę nie jest takim wyjściem do Albanii do Kosowa rów tylko że, że jest po prostu karta, którą się rozgrywa w grze politycznej raz wewnętrznej obecne elity kształtuje jak kreują się na 1 obrońcę interesów narodowych właśnie Serbii pokaz mają, pokazując swojemu narodowi, że właśnie dlatego też wrócić powiedział, że nic nie podpisałem, że po prostu bronili w broni Serbów serów w Kosowie broni broni tych lepszych interesów, a z drugiej strony też musimy pamiętać, że to jest ważna karta przetargowa Serbii w relacjach z Zachodem to znaczy obecne elity rządzące pokazują Zachodowi, że właściwie tylko tylko prezydent Vučić jest w stanie zgodzić na ustępstwa wobec Kosowa po takim represyjnym systemie dzisiaj prześladuje opozycję w Serbii 11 opozycji, które się faktycznie pozwala działać jest to pozycja skrajnie prawicowa czy prawicowa taka właśnie naprawo od pani partii rządzącej i to też ma na celu pokazywanie Zachodowi, że jeżeli nie będą wspierali prezydenta uczucia to ten, kto przyjdzie po nim to będą Party, które już, jakby zupełnie nie będą się skazały na jakiekolwiek ustępstwa ustępstwa wobec wobec Kosowa i ten temat Kosowski też bardzo wraca to znaczy on Ant tak naprawdę jest wykorzystywany w mediach serbskiej do przykrywania wszelkiego rodzaju problemów, bo to jest takie to jest takie bardzo bardzo ciekawe narzędzie mobilizacyjne mówi myśmy tutaj w ciągu zeszłego całego roku mówi o różnych napięciach te napięcia czasami są rzeczywista czasami tak na tak naprawdę one są wywoływane też, że rząd w Belgradzie, bo najlepszym antidotum najlepszym taką zasłoną dymną Naser korupcyjne na różne problemy jest właśnie kwestia Kosowa, która zawsze tak powiem podburza podburza społeczeństwo zwraca jego uwagę no tutaj nie widać na nie widać tego żeby, żeby ta serbska polityka polityka w jakikolwiek sposób się sposób zmieniła i Kosowa oczywiście jest także władzą zależałoby na tym, żeby tę kwestię rozwiązać, żeby doprowadzić jakiegoś porozumienia tylko, że już od dawna, jakby nie wierzą w to, że cokolwiek może zostać osiągnięte starcie mają poczucie, że oni cały czas ustępowali, jakby dużo dali Serbom w Kosowie serbskiej mniejszości, która się cieszy dość szerokimi prawami nie ma zagwarantowane miejsca w parlamencie ma duży stopień taki samorządności, ponieważ Kosowo jest państwem zdecentralizowanym, więc w gminach, które rząd jest rządzi serbska dominuje serbska ludnej rządzą Serbowie i to nigdy nic nie nic nie przyniosło, bo Serbia tek tak jak blokowała właśnie Kosowo na arenie międzynarodowej aktywnie jak prowadzić kampanie to nazwa de uznania tak przekonuje kolejne państwa, żeby wycofał uznanie Kosowa tak to się dzieje serbską mniejszość wykorzystuje do destabilizacji państwa Kosowskiego tutaj szans na szansę na porozumienie nie ma natomiast zachód w tej całej, jakby układance powiedziałabym nie wyciągnął wniosków za bardzo los z wojny Rosji czy atak Rosji na Ukrainę po to jest jednak taka cały czas taka polityka tak powiem układ kiwania Szerpów to znaczy, że że, że właśnie tak jak takie, bo wspomniane były wielkie plany organizacyjne, że serbski prezydent podpisze, że uda się właśnie doprowadzić taki normalizacji i pewne kwestie sporne sporne rozwiązać albo przynajmniej wymyślić plan, który ma doprowadzić do tego rozwiązania suma suma rośnie nic nie udało, a tak naprawdę się też nic nie udało po to, właśnie naciski były przede wszystkim na Kosowa ana Serbii naciskano mniej no i ostatecznie kosą się zgodziło, ale podpisu serbskiego nie ma, więc jesteśmy poniesie zaś w gruncie rzeczy dziękuję bardzo, Marta Szpala z ośrodka studiów wschodnich była z nami 1434 za chwilę przewodnik TOK FM na zdrowie potem informacja o nich magazyn europejski Maciej Zakrocki program przygotowała Martyna Osiecka realizował Szymon waluta Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

W maju TOK FM Premium 40% taniej. Podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA