REKLAMA

Czy Cypr się zjednoczy?

Niebezpieczne związki
Data emisji:
2023-03-23 12:00
Prowadzący:
Czas trwania:
40:44 min.
Udostępnij:

Konflikt cypryjski: jaka jest jego geneza, jak wygląda obecna sytuacja polityczna i społeczna Cypru oraz jaka jest szansa na pojednanie, zjednoczenie pomiędzy Cypryjczykami skoro nie wszyscy oni są takiego zjednoczenia zwolennikami? O tym Thomas Orchowski opowiada w pierwszym odcinku nowego podcastu tokfm.pl "Niebezpieczne związki".

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dzień dobry nazywam Thomas Orchowski jestem dziennikarzem Radia TOK FM, w którym zajmuje się tematyką międzynarodową jestem też autorem książek reporterskich Cyprze i Turcji to jest mój podcast podcast niebezpieczne związki, w którym opowiadamy o 2 państwach, ale nie tylko np. na narodach czy społecznościach, które mają trudną historię, dlaczego mają tę trudną historię, jakie są perspektywy rozwiązania tych sporów o tym opowiadam wszystkim w moim podcaście Rozwiń » niebezpieczne związki, którego możecie słuchać każdy czwartek na tokfm PL aplikacji TOK FM ma także na Spotify Apple Podcasts Google Podcasts niebezpieczne związki trzecia największa wyspa morza Śródziemnego wyspa z trudną przeszłością mówi, ale nie czuję ulgi, gdy oddali szkielet miał dziurę po i w czaszce jest dogłębne zbliżą ich sytuacja jest hasło skał do nas do laboratorium przychodzi wiele osób, które dotykają czaszek i po ich kształcie są w stanie rozpoznać czy należy do ich bliskich tam nie ma tak dużo skórę można to zrobić szosę NIK były całe szejk Cypr doświadczył różnych okupacji od szesnastego do drugiej połowy dziewiętnastego wieku spekulowało imperium osmańskiemu później jedno imperium zastąpiło drugie brytyjskie w 1955 roku greccy Cypryjczycy znaczyli przeciwko Brytyjczykom powstanie jego skutkiem było proklamowanie 5 lat później Republiki cypryjskiej mieszkańcy wyspy nie potrafili się jednak dogadać w 1974 roku grecką cypryjska skrajna prawica przejęła władzę po zamachu stanu w odpowiedzi NATO Turcja wysłała wojsko od tego czasu Cypr pozostaje podzielone na południe kontrolują greccy Cypryjczycy północ tureccy i Turcja wg niektórych mieszkańców wyspy powinna ona zostać zjednoczona jak ma w sobie chory umożliwienie emisji dla nas podział rozdzielenie społeczności to nie jest rozwiązanie przyszłości Cypru to pokój pojednanie we wspólnej ojczyźnie, o co walczy od tak dawna powie chory mąż będę emisja ma pełną wylewane są zjawiskiem Roux w chcemy zjednoczenia Cypru i zakończenia tego anachronicznego podziału Cypryjczycy podobnie jak wszyscy na świecie mają prawo do życia w pokoju bez żołnierzy bez bazy bez NATO bez żadnej wojskowej obecności firmy Segro ulegamy strat łajno myślimy też, dlaczego nie udaje się znaleźć rozwiązania to już trwa od mniej więcej 50 lat co to ma być oni chcą wojny my chcemy wojny nie chcemy pokoju, dlaczego nie mogą się dogadać powinni to zrobić minęło już tyle czasu jest znał głos czysty, ale nie wszyscy są na Cyprze tak ugodowy i cały czas, a już regałem nad południowy Cypr ma rząd, który uznaje cały świat oni po prostu nie chcą dać Turkom praw i stać ich partnerami jak partner z sektora czytałam tym swoją łączył Sejny, a oni akceptują warunków greckich Cypryjczyków stawiają tylko swoje warunki nie dopuszczają negocjacji to mój kraj boli, że nie znajduje rozwiązania, ale tak jest lepiej no nie chcą być po tamtej stronie my chcemy być po tej zamiany my wszystko zbudujmy wielki mur i niech każdy żyje tak jak chce biegać wolno en Śliwa Lechia Legia jest jedno miejsce, w którym przedstawiciele obu społeczności dalej żyją razem to PiLab w strefie buforowej pilota chyba DC montaż mamy 2 sołtysów mamy swoje miasteczko swój własny mały kraj dbamy o siebie nawzajem to co się dzieje na zewnątrz tak naprawdę nie wpływa na nas w strefie buforowej gan na sali czas szlify baza mówił jeden z mieszkańców pili, ale czy takie wspólne życie jest możliwe na całym Cyprze, kto wygra zwolennicy zjednoczenia czy może ci, którzy opowiadają się za podziałem SP i o tym wszystkim rozmawiamy z moją dzisiejszą gościnią jest nią Agnieszka Rakoczy dziennikarka freelancerka, które na Cyprze mieszka od ponad 20 lat dzień dobry Agnieszko dzień dobry bardzo miły mamy ten przełomowy rok siedemdziesiąty czwarty, bo najpierw jest pucz skrajnej prawicy grecką cypryjskiej i to on doprowadza do tego, że tureckie wojska wchodzą na c w reakcji na te wydarzenia, żeby bronić też tak twierdzi, a twierdziła Ankara tureckich Cypryjczyków braci turecką cypryjskich pytanie z co, do którego zawsze są spory czy Turcy mogli wejść na ten Cypr cienia Cypr da Republika cypryjska to był taki dziwny twór, który został utworzony w ramach uzgodnień uzgodnień między 3 państwami wielką Brytanią Turcją i Grecję i te 3 państwa miały za zadanie pełnienia takiej roli gwaranta rów jeśli chodzi o bezpieczeństwo wyspy i w ramach tego właśnie zadania, gdyby takim coś takiego jak takie pucz miałby się wydarzy się wszystkie te 3 państwa miały miały prawo interwencji w związku z tym, ponieważ jak wiadomo pluć na wyspie 80 czwartym roku został, a tak naprawdę wywołany przez juntę grecką, która chciała obalić Makary osa i która wprowadziła na aktywne nadal ten stały prezydenta cypryjskiego Nika Samsona i nacjonalisty znanego z tego, że już w latach sześćdziesiątych na 8 latach szczególnie w sześćdziesiątym trzecim spotkaniu 1003. roku zastane było przywódcę tzw. masakry Turków cypryjskich w dzielnicy znika Azji Norwid ta tak naprawdę tylko cypryjscy mieli prawo czuć się, jakby nie do końca bezpiecznie, kiedy ten pucz nastąpił i w związku z tym wiadomo, że znaczek uznaje się to za pewnik systemu w sensie Turcja miała prawo do interwencji problem polegał nie na tym, że Turcja wysłała wojska na Cypr problem tak naprawdę polegał na tym, że Turcja nigdy nie nie opuściła Cypru po tym, kiedy prawowity prezydent Cypru powrócił na dysk Turcy wchodzą na wyspę oni byli tacy to były takie wojska na jeszcze czy to może byli jak oni sami mówią o sobie, że krzywili pokój, że to była specjalna tam pokojowa operacja wojskowa to były wręcz błękitne hełmy można tak powiedzieć wiadomo, że jeżeli chodzi o te błękitne hełmy czy raczej berety mówimy tutaj o tym, że wojska tureckie nawet teraz, jeżeli chodzi o tę obozy wojskowe, które znajdują się na Cyprze armii tureckiej żołnierze w tych obozach w dalszym ciągu noszą niebieskie berety podobnie do beretu, które noszą żołnierze wojsk ONZ które, którzy także za znajdują na Cyprze więc, jakby właśnie dym strona turecka uważa, że była to operacja pokojowa i błękitne berety to udowadniają no niestety wydaje mi, że jednak nie, że trzeba jednak powiedzieć, że to był najazd, ponieważ jednak dużo osób dużo ludzi zginęło w czasie tej tego najazdu wojska czy projekt grecka cypryjskiej się broniły wojska Republiki cypryjskiej z kolei ludność turecka cypryjska jednak bardzo się cieszyłam jednak to jest taki moment, w którym Turcy cypryjscy odetchnęli z ulgą problem polega na czymś innym, że nawet, jeżeli jakiś tam sensie ta armia turecka przybyła nad imprezą, dlatego że ludność turecka cypryjska, której rząd turecki czuł się, jakby opiekunem była zagrożona to jednak w którymś momencie Turcja w ramach prawa Międzynarodowego powinna była z wyspy się wycofać nigdy nie nastąpiło od 71004. roku na Cyprze prowadzone są negocjacje pokojowe, które jak mają doprowadzić do tego, że wojska armii tureckiej opuszczą wyspę mają one doprowadzić do tego, że Cyba nie będzie podzielony, ale że obie społeczności będą funkcjonowały w ramach Republiki cypryjskiej na równych prawach i od 71004. roku jakoś nie jest nie jesteśmy w stanie do tego doprowadzić ta inwazja budzi też takie nacjonalistyczne demony prawda w tym 71004. roku, bo mamy i wypędzenia z obu stron w SP mamy mordy po prostu dochodzi do mordów do dzisiaj są zaginieni po obydwu stronach wyspy wśród obydwu społeczności ktoś, kto w ogóle zabijał to było wojsko czy to byli jacyś tacy fanatycy wśród społeczności te mordy zaczęły się tak naprawdę już wcześniej mówimy o pierwszych mordach pięćdziesiątym ósmy roku potem sześćdziesiątym trzecim 60 czwartym roku potem sporadycznie mordy jeszcze odbywały się w latach cały w latach sześćdziesiątych z tym, że w latach sześćdziesiątych, kiedy mówimy o zaginionych głównie byli zamienieni Turcy cypryjscy, ponieważ oni mieszkali wtedy w tych enklawach, żeby jechać do pracy, żeby robić zakupy np. często musieli z tych enklaw wybierać na terytoria greckie i często z tych wypraw nie wracali są takie już takie znane historie jak np. autobusy właśnie pełen Turków cypryjskich który, który wyjechał do pracy i cały autobus zaginął do tej pory po prostu autobusu nie znali, chociaż nie tutaj tutaj naprawdę już tutaj muszę poprawić jednak znaleziono chyba już ciała, ponieważ wprowadzamy swą właśnie właśnie poszukiwania tych ciał zaginionych natomiast, jeżeli chodzi o LOK 1974 większość zaginionych to są Grecy cypryjscy i tego ci zaginieni głównie dzielą się na albo żołnierzy, którzy dostali się do niewoli i potem z słów o nich zawiną, ale także najrzadsze zdarzały się masakry wśród ludności cywilnej, jeżeli chodzi o UE, jakby sprawców zbrodni były zarówno wojska tureckie, jaki bojówkarze turecka cypryjscy z tym, że też na siedemdziesiątym czwartym roku mieliśmy także kilka sytuacji kiedy, kiedy my np. całe cała wioska turecka cypryjska została wymordowana przez bojówkarzy grecka cypryjskiej z kolei jak to jest żywe teraz tt tt cały czas wydarzenia z lat sześćdziesiątych siedemdziesiątego czwartego roku na wyspie o tym się rozmawia o tym się nie rozmawia to jest taka nie zabliźniły rana jest zabroniona rana, ponieważ ten w tradycji cypryjskiej zresztą w ogóle myślę, że ile gęsie też w ogóle trauma w każdej rodzinie, w której są zaginieni, który nie ma zamknięcia tego rozdziału co się stało z osobami bliskimi w dalszym ciągu na wyspie żyją małżonkowie żony dzieci tych ludzi, którzy zniknęli i dla nich ta sytuacja jest w dalszym ciągu taką właśnie za niezawinioną raną i na wyspie do tej pory już prowadzone są poszukiwania osób zaginionych ze poszukiwania są prowadzone w ramach działalności komitetu osób zaginionych, który jest działa pod egidą czerwonego krzyża i Cypr jest bardzo mały miejscem i tak naprawdę wielu sytuacjach szczególnie, jeżeli chodzi o te morderstwa, które były popełniane przez osoby cywilne bardzo często na wyspie są osoby, które w dalszym ciągu wiedząc co się stało wiedzą, gdzie te osoby są pogrzebane pamiętają jakiś tam wydarzenia, które prowadziły do nawet do rozwiązania tego tych zadań zagadek to za dotyk tata zrobił natomiast, ponieważ wyspa jest taka mała tak jak na Sycylii, a obowiązuje pewnego rodzaju zmowa milczenia i tylko dzięki temu, że na wyspie działa w rynku takich dziennikarzy, którzy prowadzą badania na ten temat, ale niektóre nie wiem nie przeszkadza nam ten pies, a niektórzy, którzy próbują rozmawiać z osobami, które mogą coś na ten temat powiedzieć ta zmowa milczenia czasami jest jak przełamywane i informacje na temat miejsc, gdzie te osoby były pogrzebane zostaje odkryta no to jeszcze mamy taką kwestię, że ten konflikt był zaintrygowany prawda, bo po siedemdziesiątym czwartym roku nastąpiła ta wymiana ludności Grecy, którzy mieszkali greccy Cypryjczycy, którzy na północy mieszkali zostanie wypędzeni na południe tureccy Cypryjczycy z południa przeszli na północ kontrolowaną przez tureckie wojsko i siedemdziesiątego czwartego roku obie społeczności są odgrodzone zieloną linią tutaj używamy słowa Zielona linia, a nie nazwę Zielona linia, a nie słowa granica, bo greccy politycy by się na to obrazili jako, że to nie jest granica, bo wszystko jest 1 kraju prawda wg prawa Międzynarodowego i tak naprawdę do 2003 roku, gdy ta Zielona linia została otwarta mamy do czynienia z zainteresowanym konfliktem on się tam musiało strasznie dużo dziać po pod powierzchnią prawda jak ta lawa z tej głębi to w pewnym momencie musi dojść do jakiej erupcji mi się wydaje na od 71004. roku faktycznie od czasu wymiany ludności, ponieważ faktycznie po po patem jak już, jakby zostało została z wprowadzone zawieszenie broni trzeba pamiętać o tym, że na właściwie na Cyprze nie panuje pokój ta data wyspa dalszym ciągu znajduje się w stanie konfliktu zbrojnego Republika cypryjska jest w stanie wojny z Turcją i tego, że nie ma działań wojennych to jest jak te nie tylko powodem do tego sekretarze film 1004. roku zostało podpisane zawieszenie broni i siedemdziesiątego czwartego roku, kiedy ta Grecy cypryjscy mieszkający na północy wyspy zostali zmuszeni do tego, żeby przeprowadzić na południe, a Turcy cypryjscy do tego, żeby się przeprowadzić na na północ wyspy między obiema stronami, aby tymi społecznościami w zasadzie nie było kontaktów znajdą zdarzają się kontrakty typu no np. jeżeli chodzi właśnie zieloną linię w Nikozji tam były takie miejsca, gdzie Turcy cypryjscy od czasu do czasu przeskakiwali na drugą stronę ja pamiętam jak ja się przeprowadziłam na wyspie właśnie zam. na Starym mieście to, gdy Grecy cypryjscy starzy szeptali, że tutaj właśnie czasami przychodzą Turcy cypryjscy razem pijemy kawę zdarzały się w tego rodzaju kontakty, że np. organizowaną właśnie pod egidą ONZ spotkania aktywistów takich, którzy działali na rzecz pokoju na wyspie bardzo często spotkania działa odbywały się nie na wyspie, ale właśnie odbywały się jeszcze na terenie neutralnym zdarzały się od czasu takie spotkania jak między 2 burmistrzami Nikozji właśnie północnej Nikozji Południowej, którzy jeszcze pod koniec lat siedemdziesiątych musieli się spotkać znamy się okazało, że cała kanalizacja stolicy cypryjskiej jest połączone i że jeżeli nie będą mogli się na ten temat porozumieć to będą mieli duży problem, jeżeli chodzi o odchody zresztą notabene jeden z tych burmistrzów i w latach 20152020 był prezydentem Cypru Północnego i jednym z głównych takich zwolenników wydobył połączenia wyspy natomiast ludność cywilna tak normalne po prostu straciła kontakt między sobą, jakby przyjaciele, którzy nawet w czasach konfliktowych na 60 utrzymywali kontakty i przyjaźni się po siedemdziesiątym czwartym roku nie mogliśmy zobaczyć także na to tak to też taki chyba było bolesne dla dla wielu no i to co jeszcze mówisz jeszcze 1 etat nie zabrzmią na ranach, ale do tej pory wiele osób bolid jest to, że instytucje brytyjscy i Grecy cypryjscy stracili domy straci niżej nie straci miejsce, w którym byli urodzeni, których byli wychowani i do tej pory tak naprawdę nie ma dla nich powrotu i z takimi nie zabliźniły tymi ranami i traumami mamy plan pokojowy Kofiego Annana bez kontaktów przez kilkadziesiąt lat między obydwoma społecznościami może, dlatego że on się nie udało się go wprowadzić, bo był poddany pod referendum Grecy Cypryjczycy odrzucili plan pokojowy Kofiego Annana tureccy Cypryjczycy przyjęli, ale może dlatego się nie udało go przyjąć wśród obu społeczności, bo nie było tych kontaktów nie było wcześniej dialogu żadnego podjętego, gdyż za sprawa dyskusyjna, ponieważ jak pamiętam 2003 roku, kiedy pewnego właśnie pięknego wiosennego dnia rząd Cypru tureckiego trzeba też pamiętać przy tym, żeby bardzo często się u używa tutaj w cudzysłowie, jeżeli mówi się właśnie o o rządzie Cypru tureckiego, ponieważ jest to państwo nielegalne w związku z tym ten rząd nie jest uznawany przez żadne inne państwa oprócz Turcji ogłosił, że następnego dnia otworzy przejście graniczne przejście tak tak jak w tym ograniczenie będzie gorzej co przejście ze strony tureckiej strony greckiego kroi, że wszyscy będą mogli go używać do tego dnia przez przejście do lidera Pala hotel w Nikozji mogli przechodzić tylko dyplomaci i cudzoziemcy, którzy mieli prawo na to, żeby odwiedzić Cypr północny na 1 dzień, żeby przed przed Zachodem słońca trzeba było wrócić na stronę południową, a na jego dłoni stanowi zupełne, ponieważ następnego dnia kilka osób zebrało się nie poszło właśnie na ten ten punkt przejścia na literę Pala nikt nie wiedział co tam będzie się działo wojska ONZ też były, jakby tam obecny też nie wiedzieli, o co będzie się działo policjanci turecka cypryjska też nie mieli pojęcia co się będzie działo my nagle przyszła właśnie taka instrukcja od prezydenta Cypru Północnego, żeby otworzyć przejścia i to doprowadziło do zupełnie niesamowitej sytuacji w ciągu następnych kilku 9 tygodni przez przejście Drapa raz z 1 strony nad drugą przewalały się całe tłumy ludzi mało tego ci ludzie się ściskali całowali płakali wszyscy się rzucić właśnie do tego, żeby pojechać do tych wiosek swoich, których się rodzinie, żeby zobaczyć domy bardzo duże było sytuacji, w których np. Grecy cypryjscy, którzy przyjeżdżali do do swoich domów po stronie tureckiej, więc kiedy z gospodarzy, którzy zdaniem w tej chwili mieszkali dowiadywali się, że właśnie ci ludzie tam mieszkali otwierali szafy wynajmujemy wyjmowali różne pudła im winni jak tutaj przyjechaliśmy zobaczyliśmy tutaj były zdjęcia zdjęcia dla was zatrzymaliśmy też dochodziło do naprawdę wzruszających scen im mniejsze wydaje, że tak naprawdę w z tym w tych scenach i w tym jak ludzie WTO to z obu stron jak oni witali po tych kilkudziesięciu latach braku kandydatów do to był olbrzymi potencjał, który został zaprzepaszczony i nie został zaprzepaszczony zaprzepaszczony przez ludzi on został zaprzepaszczony niestety przez polityków cypryjski, którzy nie umie liną, a być może po prostu nawet nie chcieli go wykorzystać rok później mieliśmy taką sytuację, w której Cypr wchodził do Unii Europejskiej Cypr wchodził do tej Unii Europejskiej razem z 9 innymi państwami w tym z polską i na miesiąc przed akcesją na Cyprze odbyło się referendum referendum było na temat tego czy obie społeczności cypryjskie zaakceptują plan ONZ-etu tzw. plan Kofi Annana, w ramach którego problem cypryjski zostałby rozwiązany na Cyprze zostało utworzone jedno państwo cypryjskie, w którym jakby działałyby 22 części właśnie część turecka część część grecka w ramach tego planu bardzo wielu Greków cypryjskich odzyskałby własne domy armia turecka stopniowo opuściła wyspę nie odjadę odbyłoby się momentalnie, ale odbyłoby się to w ciągu 16 lat także do tego czasu teraz już nie mielibyśmy tutaj tureckiej no i co najważniejsze cała wyspa byłaby w unii także formalnie cała jest prawda w unii tylko jest zawieszone członkostwo w okupowanej właśnie chciałem razem o tym powiedzieć że, że właśnie tak właśnie właśnie jest 1 w tej chwili tak jesteśmy wszyscy w Unię ale, ale do końca miast prawda Anę doprowadziłby do tego, że nie byłoby tego podziału nie byłoby coś takiego luksusu część Cypru Północnego 1 Cypr północny nie znajduje się pod kontrolą Unii, a czemu ci Grecy Cypryjczycy odrzucili ten plan Annana być może, dlatego że ta strona grecka jest o wiele bogatsza i być może Grecy cypryjscy jednak doszli do wniosku, że dla czy to mają się dzielić tym wszystkim z Turkami cypryjskimi być może, dlatego że tak naprawdę mnie nie wierzyli było to też by miało miało dużą dużą rolę odgrywało to, że na ten plan Annana był szalenie skomplikowany i politycy grecka cypryjscy ci, którzy byli przeciwni planowi nie nie zdecydowali się na to, aby ten plan wytłumaczyć swojemu społecznej państwu tylko właśnie powiedzieli im, że tak naprawdę Turcja dalszym ciągu będzie obecna po stronie północnej, że w związku z tym zamiast posiadania niezależnego w pełni suwerennego państwa cypryjskiego będą musieli mieć jakiś tam wpływy tureckie to są to bardzo trudnej sytuacji do dookreślenia także, dlatego że tak naprawdę wie to jednak na to patrzę w ten sposób jesteśmy tak jak my mamy Mané 2 sąsiadów, którzy historycznie zawsze jakoś mieliśmy z nimi problemy problemy prawda Rosję i Niemcy i gdyby nie to, że jesteśmy w tej chwili Unii być może w dalszym ciągu mielibyśmy sobie różnego rodzaju zresztą jak mamy sytuację w tej chwili wojnę z Rosją na naszej wschodniej granicy która, jakby sobie też usprawiedliwia, więc wyobraźmy sobie w jakim z, jakiej sytuacji postawiliby Grecy cypryjscy od 71004. roku cała edukacja, jeżeli chodzi do szkoły grecka cypryjskie zawsze szła w kierunku kiedyś pozbędziemy się tego jest tureckiego kiedyś odzyskamy te ziemie te Donny to wszystko co straciliśmy, a przy okazji jak w ogóle nie było nie mówiono na temat tego, że trzeba będzie też w tym samym czasie ze zawrzeć jakiś kompromis z Turkami cypryjskimi zawsze jakiś ten cytat edukacja była taka, że Turcy Turcy cypryjscy to tak naprawdę są wrogowie i myśli i jakoś pozbędziemy więc, jakby nie można momentalnie jest z tej z tej racji przeskoczy, że teraz będziemy mieć plan Annana i wszystko będzie dobrze będziemy zawsze żyć szczęśliwie mniejsze wydaje, że politycy grecka cypryjscy, którzy w tej w tym czasie kontrolowali narracji po stronie grecka cypryjskiej nie byli zainteresowani tym żeby, żeby jakikolwiek sposób przekonać ludzi, że jednak jest szansa na coś innego i w związku z tym niestety ten plan Kofi Annana upadł momentalnie pod referendum, w którym przeważająca większość Greków cypryjskich głosowała na nie tak naprawdę obietnicy w ręce polityków były takie, że to, że na pewno w przyszłości mówił wynegocjują coś o wiele lepszego zamiast tego, że większość Greków cypryjskich wróci na swoje ziemie wszyscy wrócą np. na swoje ziemie natomiast niestety to co widzimy w tej chwili jest taka, że sytuacja na Cyprze jest coraz gorsze i prawdopodobnie 1 plan Kofi Annana był najlepszym rozwiązaniem, jakiego mogli się kiedykolwiek spodziewać, bo za planem Annana jeśli powiedzmy były m.in. prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan, który chciał rozwiązania problemu cypryjskiego, bo wtedy Recep Tayyip Erdogan nie był sułtanem jak go teraz nazywamy w Europie krytykuje mówiąc krytycznie o nim autor kratą tylko był po prostu proeuropejskim przywódcą Turcji, który widział w członkostwie Turcji w Unii Europejskiej przyszłość swojego kraju i przy, pozwalając na rozwiązanie problemu cypryjskiego chciał się po prostu przypodobać wspólnocie, ale o tym niestety przeszedł jakąś metamorfozę i teraz jest jego stanowisko w sprawie w sprawie c pro zresztą w sprawie innych tematów także, ale w sprawie Cypru m.in. jest znacznie bardziej nacjonalistyczne tak, a na to, że bardzo dużo różnych elementów składa to pierwsze musimy wrócić do tego właśnie 2004 roku i tego, że tak jak rozmawiamy o tym dlaczego Grecy cypryjscy odrzucili plan Annana trzeba też pamiętać o tym, że jakby ten plan na NABU o wiele większym stopniu w interesie Turków cypryjskich na, bo dzięki temu właśnie Dash niby do Unii byliby pełnoprawnymi obywatelami obywatelami Unii Cypr nie byłby podzielony nie byłoby tego całego embarga, które mamy też w dalszym ciągu teraz jest powstanie Cypru Północnego, a także także też, jakby tylko korzyści po stronie tureckiej były o wiele większe po drugie, jeżeli chodzi właśnie o samego Erdogana faktycznie mówimy o kimś, kto mówimy o zupełnie innym organie do 2004 roku, a RDN teraz to są 2 różne osoby nie tylko dlatego czuję jak widzę, że nawet nie tak, dlatego że Erdogan stał się bardziej nacjonalistyczne RBN jest bardzo pragmatycznym politykiem na Ordona najważniejsze organa najważniejszą, jakby najważniejszym celem, jeżeli chodzi o jego o jego politykę jest to, że organ musi zachować władzę i w tym momencie okazało się że, aby tę władzę zachował no musi się związać z tym obozem nacjonalistyczny w Turcji, którym w dalszym ciągu w tej chwili jest związany jest w związku z tym, jakby cała też jego polityka w stosunku do Cypru zmieniła się dostosowała do polityki obozu nacjonalistów nie oznacza to do końca tak naprawdę organ w dalszym ciągu no może się zmienić może się zgadzać coś takiego, że któryś momencie, jeżeli wygra następne wybory, które teraz będziemy mieć w Turcji w maju może się okazać, że organ w jego interesie będzie powrót do negocjacji, jeżeli chodzi o rozwiązanie problemu cypryjskiego może się okazać, że po prostu Europa stany Zjednoczone będą miały coś takiego do zaoferowania, że rzecz będzie to w jego interesie poza tym trzeba pamiętać czy są jeszcze coś takiego jakże pamiętajmy o tym, że negocjacje na temat rozwiązania problemu cypryjskiego nie zakończyły się z upadkiem planu Kofi Annana tylko trwały w dalszym ciągu doprowadziły do ostatniego spotkania, które miało miejsce między tak naprawdę Grekami cypryjskimi Turkami cypryjskimi Turcją Grecją i wielką Brytanią, a w 2017 roku w kraju Montana, gdzie znowu była już taka olbrzymia szansa tego, żeby ten problem został rozwiązany został przedstawiony obu stron czy też to jest złe określenie, bo tak naprawdę ten plan został opracowany przez obie strony pomocy właśnie z tymi 3 innymi gwaranta gwarantami, a także z pomocy ONZ-etu plam, którym z tego co ja się orientuję bardzo niewiele rzeczy było dalszym ciągu do uzgodnienia i znowu od stołu negocjacyjnego odeszli Grecy cypryjscy, ale są różne teorie każdy ma inną, dlaczego jesienią radę prawdę tę pracę różne teorie aczkolwiek, jeżeli rozmawia się z przedstawicielami organizacji międzynarodowych raczej obwiniani są Grecy cypryjscy różne są też teorie teoria na tle na temat tego, dlaczego odeszli i i co to jakby, z czym to zostało spowodowane natomiast po 2017 roku Turcja bardzo jednoznacznie oznacza oświadczyła że, ponieważ nie widzi jak możliwość rozmowy z Grekami cypryjskimi, ponieważ nie widzi jak by jak i dowodów na to, że Grecy są tak naprawdę zainteresowani tym, żeby jakiś kompromis zawrzeć dlatego właśnie zaczną nawoływać do ostatecznego podziału i no, jakby uznania państwa turecka cypryjskiego na arenie międzynarodowej i jakby znają druków znając w jaki sposób ta polityka turecka się odbywa być może jest to jak też NATO takie troszeczkę no jest nie jest dla nich taki dobry moment, żeby powiedzieć okej, jakby nie chcecie to za my wam pokażemy co ceny sami możemy z tym zrobić, bo pamiętajmy, że Turcja to jest takie państwo dosyć niezależny to nie jest państwo, które aż tak bardzo liczyć z tym z opinią prawda oni ani oni na tyle są w takiej komfortowej sytuacji bardzo często mogą zachowywać albo za decyzję i pewne ruchy który, który normalny normalny inne państwa związane różnymi faktami nie było na to w stanie sobie pozwolić, a co z podejściem Greków oni też jakoś aktywnie odgrywają rolę czy tysięcy potem 70 czwartym roku zainspirowani tego puczu skrajnej prawicy na Cyprze no w są wycofani tylko pełnią rolę obserwatorów pytanie kagańca, toteż jakby, zwracając nawet tego jak te obie oba obie społeczności działają po stronie tureckiej mamy armię turecką, która także kontroluje policję, więc to państwo, które cypryjskie nigdy nie jest do końca niezależne zresztą też sponsorowane przez przez Turcję, więc nie może sobie pozwolić na niezależność, ale po stronie greckiej np. dla nawet patrząc patrząc znana na NATO jak funkcjonuje armia grecka cypryjska dowódcami armii grecką cypryjskie zawsze są Grecy, więc wpływy greckie jakoś tam oddziaływują teraz ostatnio no mamy teraz nowego prezydenta po stronie grecką projekt cypryjskiej Nika Nika SEK zdobyli Dossa jego pies zawsze tak samo po stronie tureckiej zresztą pierwsze spotkanie nowego prezydenta państwa zawsze odbywa się z rządem Grecji albo Turcji także właśnie to pierwsze spotkanie między premierem Grecji mi co taki sem i kresów kresowy lider SM odbyło się niedawno w ramach tego spotkania oni nawet usta postanowili, że utworzą taką najwyższą radę konsultacyjną, w której będą jak konsultować działania własnych rządów z tym, że do końca tak no ja myślę, że w porównaniu z tym jak olbrzymi wpływ ma Turcja w tej chwili na stronę turecką nie ma jakby porównania jednak ta jednak jednak jednak w nim mówimy w tej chwili z 1 strony być może jakiś się w jakiejś no wzajemne chodzie dały wania między Cyprem republiką cypryjską Grecja natomiast po drugiej stronie mamy w tej chwili coś co bardzo niepokoi Turków cypryjski to znaczy coraz bardziej coraz wiec coraz bardziej zwiększający się wyrażające się wysiłki Turcji Anka, ale na to co dzieje się na Cyprze północnym na pobyt 2 stronach wyspy rządzi prawica, bo na północy wersji Tatar na południu wspomniany przez siebie historii Lis, który jest kontynuatorem tak naprawdę myśli politycznej poprzedniego prezydenta, czyli Anastasia Lisa, który z kolei się nie dogadał Franz Montanie, o czym też mówiłaś odszedł od tego negocjacyjnego stołu, więc raczej nic nie zapowiada, żeby obie społeczności w najbliższej przyszłości się porozumiały z biegiem lat być powiedziała, że ten konflikt jest coraz łatwiejsze do rozwiązania czy coraz trudniejsza tym co jest coraz trudniejszy, ponieważ odchodzą od nas te pokolenia, które żyły razem jest jest ich coraz tych osób, które pamiętają czasy kiedy, kiedy wypróbuj 1 wyspą jest coraz mniej natomiast nowe młodzi ludzie tak naprawdę nie zajmują się tym problemem aż tak bardzo problem cypryjski powoli przestaje być głównym problemem, jeżeli chodzi o wyspy no i to co powiedziały, że po stronie grecka cypryjskiej jest Unia europejska jest strona o wiele zamożniejsi ludzie po prostu żyją zupełnie inna inaczej po stronie tureckiej cypryjskiej Turcy cypryjscy znajdują się w tej chwili między młotem, a kowadłem tak naprawdę, ponieważ coraz bardziej czują się mniejszością coraz bardziej czują się gatunkiem, który niedługo wyginie bardzo dużo Turków młodych Turków cypryjskich wyjeżdża, ponieważ w tej chwili szczególnie, jeżeli chodzi o ekonomię Turcji, a w związku z tym też czeka na mnie z Cypru Północnego jest jest za bardzo złej formie nie ma nie ma pracy dla nich coraz bardziej widać ten wpływ, jeżeli chodzi o partię rządzącą Turcji na np. na sytuację religijną na wyspie jest coraz więcej wniosku meczetów budowanych postępowi dziennikarze turecka cypryjscy w tej chwili są blokowani po raz pierwszy też coś takiego się wydarza nie mają prawa wjazdu do Turcji jest czarna lista osób postępowych po stronie północnej, która w, które po prostu jeśli ci ludzie próbują próbują np. pojechać do Turcji z rodziną zostają zatrzymani na lotnisku na lotniskach w Turcji i są informowani, że będą odsyłani z powrotem do nadawcy północne, ponieważ są persona grata to są to są wszystko rzeczy, które do tej pory nigdy nie za nie miały miejsca więc, więc nie wiem jak będzie dalej, a co musiałoby się stać zmienić, żeby to do tego porozumienia doszło do po pierwsze na pewno na 2 obu stronach musielibyśmy mieć, jeżeli chodzi on negocjatorów musiały być osoby, które są skłonne do kompromisu po obu stronach musiałoby się znaleźć się zdarzyć jednocześnie, ponieważ zwykle jest także jak mamy po 1 stronie właśnie takiego przywódcę, który chce rozwiązać problem cypryjski po drugiej stronie mamy nacjonalista albo odwrotnie, a na w tym czasie w tym momencie mam to obu stronach osoby które, które raczej do tego rozwiązania problemu cypryjskiego nie będą dążyć, więc mnie się wydaje, że tak samo jak ze wszystkim innym jest coś takiego jak to po angielsku tak się dobrze nazywa timing nie wiemy to polską można określić odpowiedni moment prawdę na wszystkie odpowiedni moment, a i NATO muszą złożyć różne czynniki nim tak samo jak i nie chodzi o upadek komunizmu doby na moment moment nikomu to nie przychodziło do głowy nagle się stało być może tak samo będzie na Cyprze być może któryś momencie nagle wszystko wszystkie u wszystkich układa wszystko wszystko jakiś element elementy tej układanki złożyły się w całości i wyspać się zjednoczy ale, ale w tej chwili niestety nic nie wskazuje na to że, żeby tak się stało w najbliższej przyszłości miejmy nadzieję, że ten odpowiedni moment, na które czekamy już od ponad pół wieku nadejdzie w najbliższej przyszłości dziękuję bardzo, za naszą rozmowę moją gościnią była Agnieszka Rakoczy dziennikarka freelancerka, która na Cyprze mieszka od ponad 20 lat dziękuję bardzo, pułku były ku wybuchu układ to był pierwszy odcinek podcastu niebezpieczne związki podcastów, który opowiada o trudnych relacjach 2 państw narodów czy społeczności dziękuję bardzo, za słuchanie kolejny odcinek już w czwartek po południu na tokfm PL aplikacji TOK FM na także na platformach podcast owych Spotify Apple Podcasts Google Podcasts Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: NIEBEZPIECZNE ZWIĄZKI

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA