1343 Jakub Janiszewski przy mikrofonie ze mną w studiu Bartosz Chmielewski z ośrodka studiów wschodnich dzień dobry dzień dobry będziemy rozmawiali o wewnętrznych problemach Łotwy, czyli jednego z krajów bałtyckich, ale tak może na początek zacznę czy dla Łotyszy jakoś szczególnie niepokojąca się wydaje ta wizyta w rankingach w Moskwie, które wszyscy teraz ostatnio mówią wszyscy komentują nie wydaje się, żeby but czeka specjalna uwaga łotewskich mediach poświęcana tej
Rozwiń »
wizycie w mam myśli dużo w jak uwaga w kontekście tego czy więcej niż w Polsce poziom jest jest dość dość podobny no i Łotysze interesują się i śledzą tą sytuację na tyle na ile też sąsiedzi śledzą umiem to nie doszukiwać jakiś specjalnych różnic w nędzy przed polską, a Łotwą to uwaga jest podobna na zawsze ta łatwa o tyle wyjeżdża jako niezwykła, że ma bardzo dużą mniejszość rosyjską prawda często się o tym mówi jako jakimś rodzaju czynniku politycznego czyta, ale kilka razy o tym uznaliśmy to nawet na antenie i często w polskich mediach często takim ogólnym mogą dyskusji ten ten to ta kwestia jest demonizowanie, a i to nie jest także na wschodniej Łotwie czeka nas jakiś powstanie Krym i czy czy tak to co się stało w Donbasie na Wschodzie Ukrainy to jest demonizować my i raczej nie ma co obawiać Schroeder, gdy na wschodniej Łotwie, ale też inne o tym rzeczywiście mieliśmy rozmawiać myśmy rozmawiać będziemy rozmawiać o tym jakie są wewnętrzne problemy z samej Łotwy, a przede wszystkim, jakim problemem staje się w przypadku tego kraju centralizacja to znaczy dominacja Rygi i okolic Regi nad całą resztą kraju na ile to jest jak może za zapytał na początek na ile to jest odmienne od innych krajów bałtyckich czytaj także przypadek łotewski z najbardziej dramatyczny drastyczny czy to jest także w ogóle tak niewielkich krajach to dominacja stolicy w pewnym sensie czymś naturalnym jednocześnie jest to pewien naturalny proces natomiast na Łotwie jest to dużo bardziej widoczne niż w Estonii na Litwie, bo jeżeli spojrzymy na Nat 3 państwa mamy taki przypadek, gdzie i Wilno Tallin także skupiają większość większość produktu krajowego brutto tam są najlepsze prace naj więcej osób tam mieszka natomiast to jest też często także w przypadku przy stanie mamy duże dół drugie duże miasto w sławie duże na warunki bałtyckie startu, gdzie w duży ośrodek akademicki ta na rozwój dużo bardziej równomierne przetargu jest jedną z najlepszych uniwersytetów w nawet w całym regionie jest na listach jest na brak innych uniwersytetów jest wyżej niż polskie uniwersytety i też powoduje, że przed Tomkiem inne miasta się rozwijają mają perspektywę, że spojrzymy na Litwę to poza silnym Kowno jest takim ośrodkiem, który od kilku lat dość szybko rozwija, w którym są perspektywy, którym często ludzie z Wilna przyjeżdżają do pracy do Kowna albo też starzy się także ludzie mieszkają w Kownie, bo nie stanie pracują w Wilnie, bo jest dobra komunikacja można w ciągu 4 godziny przez miasta do miasta to dlaczego ten przypadek wodzowskiej jakoś szczególnie niepokojący tym, dlatego że ryk jest przerośnięta względem reszty państwa to jest nie tylko kwestia ostatnich kilku lat ostatnie dekady czy 2, ale też takiego historycznego zjawiska, ponieważ nawet się cofniemy Stolat do czasów carskiego imperium, którego była jednym z największych miast carskiego imperium razem z Warszawą Petersburgiem czy Odessą czy Moskwą i najbardziej rozwiniętym imperium tak samo było przez cały dwudziesty wiek, że to targa była dużo bardziej rozwinięta niższy sąsiednie, że miał też sąsiednie państwa możemy w tej Litwę i stanie na dwudziestolecie międzywojenne natomiast ten proces przez ostatnie 2 dekady właściwie przez cały okres niepodległości nabrzmiewa ta Ryga się staje coraz bardziej spuchnięta coraz więcej osób zaczyna migrować z innych miast do Rygi takim się tym przykładem jest to, że prawie połowa mieszkańców Łotwy, bo 1 000 000 z 1 800 000800 000 mieszkańców to ludzie, którzy mieszkają w aglomeracji łódzkiej i na taki region ta wschodnia Łotwa oddali, którym mówiliśmy jest duże największe miasta Dyneburg Daugavpils potem ku nie jest miastem, które trochę ludzi uciekają z miastem biednym rozwiniętym jak się spojrzy na statystyki średnio co roku 2000 do około 2 tysięcy mieszkańców tego miasta znikają oni wyjeżdżają albo Regi albo na zakup albo innych państw, ale głównie do Rygi, bo tam pensję płacą 2× większe niż nam w tym na innej biedniejszej części kraju na Wschodzie, ale w jak spojrzymy też tak z lotu ptaka to o ile ten chód jest najbiedniejszy to na Zachodzie w tych regionach, które są oddalone od większych miast to też życie też na dużo niższym poziomie niższy niż rok mówi często, że łatwo tak naprawdę 2 oddzielne państwo Ryga i reszta kraju no problem polega na tym co często się tak mówi o różnych krajach takich pewnie tak pewnie przypadek ma Francja w dużej mierze taki przypadek mają na pewno Węgry i problem polega na tym, że jeżeli się na kredensie i dojdzie do pewnego etapu to strasznie trudno jest odwrócić jakoś zrównoważyć, więc pytanie czy w ogóle ma na to jakiś pomysł czy Łotwa ma nas jakiś pomysł pomysły i dyskusja z w próbie zrównoważenie rozwoju trwają od już od dłuższego czasu politycy w Rydze o tym debatują przy strategii rozwoju Regionalnego natomiast sesję bardzo ciężko o wdrożyć i to z kilku powodów 1 powodem jest właśnie to ten proces już na tyle nabrzmiał, że ciężko go cofnąć ciężko przekonać ludzi dlatego, żeby mieszkali jakiś, a Skra uleczy w jak PiS w jakimkolwiek innym mieście oddalonym od tych centrów usług, bo właśnie problemem są usługi nie dostępność do szpitali dostępność do szkół, które się zamykają z, ponieważ brakuje uczniów z roku na rok coraz mniej szkół, ale oferta kulturalna reaktory oraz na powiązania też międzynarodowe przyznawano też kwestia dojazdu tak dawno przed bardzo ciężko niektórych miast miasteczek na Łotwie dojechać do Łodzi i okazuje się, że odległości, które są niewielki, które możemy pokazać w godzinę 1,5 np. mieszkać mamy coś codziennie dojeżdżać do pracy są niemożliwe, gdy nie ma samochodu albo w ogóle tychże samochód jest to bardzo ciężko z zrobić, ale mamy jeszcze 1 przeszkodę, żeby tego rozwiązać ten problem, bo strategie często nie mogą być wdrażane ze względów politycznych na Łotwie jest taki przypadek, że w niektórych samorządach możemy mówić jako udzielnych księstwach i są jednocześnie samorządy, które są na Wschodzie kraju Teresy z kryzysu, ale też samorządy na Zachodzie kraju, które są łotewska muzyczne lokalnymi miasteczkami regionami o rządzą silni politycy często przed oligarchowie tak jak przykład na dni przykład miasta Windawa Ventspils, którzy mają własną strategię własne pomysły często tą politykę redystrybucji dóbr albo zarobków kierują odpowiednich grup społecznych o to, żeby zostać ponownie wybranym w kolejnych wyborach samorządowych i utrzymać swoją pozycję co niekoniecznie koresponduje z potrzebami państwa całego państwa, jeżeli mogę być przypadek np. budowa centrum sportowego Bryzek na Wschodzie kraju, który w nowoczesne ale, żeby dojechać do tego centrum sportowego że, gdy zrobi z niego skorzystać przyciągnąć turystów wewnętrznych trzeba mieć samochód i 4 godziny wolnego czasu, żeby tam dojechać, a jest odległość pokroju 200250 kura km i to szybką koleją można było zrobić 2 godziny w pół godziny, ale kolej nie ma będzie szybka kolej będą jeździli z regatami z powrotem tak, ale to już będzie dziedzica już będzie coś tak, bo ludzie, którzy zarabiają dużo pieniędzy w Rydze, gdzie zarobki często są 2 nad 2× wyższym poziomie niż w najbiedniejszych regionach na Wschodzie nawet średnie zarobki na Wschodzie kraju około 900EUR, a w Rydze w o w tych najbogatszych gminach obwarzanka ryskiego start 1800EUR na nie zostają te pieniądze, gdzie indziej to takie pieniądze mogą zostawić dziennikarz mógł przyjechać i odwiedzić te biedniejsze regiony rozwijałaby się też infrastruktura turystyki wewnętrznej trzeba turyści innych państw mogli przebadać się Kia chce przyjechać i odwiedzić te regiony oddalone od Rygi i nie mam samochodu na miejscu na Łotwie no to do niektórych regionów dany dzień mogę nawet nie mógł dojechać, bo nie ma nie ma możliwości takiego dojazdu, bo nie idzie ani autobus ani pociąg, a problem polega chyba na tym że, żeby faktycznie ten proces jako jakoś odwrócić musiałoby się pojawić takiej proces naturalny odpływ z Regi do mniejszych miejscowości to strasznie trudno zrobić tak strasznie trudno zrobić, ale też są inne takie szanse, któremu możemy by wtedy inne kwesty, które dawały szansę żeby, żeby zmienić np. obniżenie sporu politycznego nawet tego sporu między centroprawicę, która rządzi państwem od lat, a np. politykami partii wybieranych przez rosyjskojęzycznych mieszkańców Łotwy, które są przez rynki miejsce traktowane jako partię toksyczne skrył się nie współpracuje, więc albo współpracowali wtedy centrum samorząd też kuleje, bo to są to są ich Tamki i z nimi współpracujemy, bo no, bo to są nasi wrogowie polityczni wręcz niższe taktowanie wrogowie państwa i inną taką szansą byłaby np. repatriacja Łotysza właściwie powrót emigracji i stworzenie takich warunków w niektórych miejscach, gdzie czuł też mogliby wrócić czy Niemiec czy z Wielkiej Brytanii czy Irlandii teraz pracujemy zdalnie, więc można wykonywać pracy Wielkiej Brytanii, a mieszkać na Łotwie no i ja mam takie przypadki Polaków, którzy tak za robią od kilku lat może byłoby trafić na Łotwie tylko właśnie w takich mniejszych miejscowościach typu nie mamy się Madonna i kraulem ci ludzie musieli mieć szansę na to, żeby szybko dojechać komunikacją, skąd lotniska rycerze pecha do Londynu czy gdzieś do do i państwa, gdzie pracują, ale też mieć szpital na podorędziu mieć przedszkole na podorędziu sprawnymi wszystkie inne usługi, żeby po prostu tam były warunki do życia takiego jak jest w Rydze czy w innych dużych miastach na ten temat został wywołany rzeczy przejęty przez nas podjęty po Pańskiej publikacji na stronach jest bowiem miałam takie pytanie to jest jakiś Pański konik to jest jednak temat pewnej debaty, która się w ręce to jest to był temat debaty jesienią w okolicach wyborów ba bardzo silny szczególnie to odbiło echem jesienią zimą w kontekście tego, że ten niedorozwój regionu spowoduje, że ten kraj staje się coraz biedniejszy, ponieważ to, że Ryga ze zaciąga wszystko z prowincji powoduje to, że ten ten niedorozwój ciągnie kraj w dół i Łotysze debatowali i o tym w kontekście tego, że Litwa jest nie zaczynają w cudzysłowie od nich odbierze dziś 10 lat temu 15 lipca była biedniejsza od Łotwy, a dziś spojrzymy historycznie to łatwa była zawsze najbogatszym państwem z tych w tych w tym regionie w dwudziestoleciu międzywojennym Ryga byłoby najbardziej uprzemysłowione, które Polacy przyjeżdżali do pracy na Łotwie czy Litwini ale, ponieważ do Legii nie mnie akurat Polacy jeździli w międzywojniu do pracy w rolnictwie i byli pracownikami nie na na gospodarstwach rolnych łotewskich natomiast to jest problem, gdzie Łotwa staje się coraz biedniejsze coraz bardziej będzie przypominała państwa bałkańskie czy czy inne państwa zmniejszy się Europy środkowo-wschodniej, a nie tą Estonię, która jest coraz bardziej nordycka co, do której coraz bardziej bogata czy Litwa, która jest też z roku na rok coraz bogatsza i PKB szybko leci do biegnie do przodu pozostały 2 państwach bałtyckich na Łotwie nie do końca czy wyraźnie widać po wskaźnikach Bier znaczy, że można, że Rega i więcej zapaść prawda tak tak, bo jak spojrzymy na te wskaźniki biedy, ale w ogóle skupimy się w regionach biedy no to ten region najbiedniejszy wy w na Łotwie, gdzie po około 14% ludzi żyje właśnie błagali na Wschodzie kraju rosyjskojęzycznej Łatgalii, czyli poniżej poziomu ubóstwa to i czy Estonii czy na Litwie takie regiony, ale są późne bliżej centrum albo są lepiej skomunikowane i nie jest regionów tak dużo, bo stanie mamy 2 takie regiony z czego 1 jest skomplikowany tym straty skomplikowanej przykład żyć ciężko porównać te biedniejsze regiony Estonii do łotewskich, które nie są tak jednak łotewskie czy Litwę, gdzie Wileńszczyzna jest najbiedniejszym regionem, a jednocześnie z tuż przy najbogatszym w Wilnie z tych biednych wsi Tbilisi nie można w parę naście minut komunikacją miejską dojechać do miasta jakoś to ten ten poziom życia się wyrównuje, a tutaj i tak nie ma, ponieważ przy słup organizator, która przed w przypadku Wilna powoduje to, że Przedmieścia stają się trochę zaczynają równać do stolicy no to tutaj są to urbanizacja, czyli to w wzrost Przedmieście powoduje to, że stolica centrum staje się jeszcze biedniejsze najbogatszy stają się obwarzanki stolicy ciekawi mnie bardzo na w pewnym sensie to jest tak charakterystyczny zapach przewrotu w blokach politycznych rząd się zwykle właśnie wprawiają w takich przy takiej nierówności taki jest dysproporcja to trochę też wskazywać na Węgrzech prawda, że Fides ma oparcie w tej biednej prowincji i ten Budapeszt, który w dużej stopniu Europa Orbána nie cierpi zawsze będzie tutaj trochę zakładnikiem rozumie, że w przypadku Łotwy tak nie jest obejrzeli większość Łotyszy mieszka w Rydze nad siłą rzeczy Ryga dominuje, ale w tych mniejszych okręgach jak też wytworzyły takie zjawiska klientelizm tak i mierzy już go zjawiska klientelizmu to najlepszy są 2 takie przykłady 2 samorządów jeden z Ventspils Windawa, które już wspominałem, gdzie były mer, który już siedzieć w ostatnią więzieniu, a teraz chyba wyszedł wykupił i które oligarchą po prostu prowadził politykę finansowania swoich kolejnych kampanii i ze zwiększenia swojego dobytku, jakbyśmy przed i kwestie z tych wschodniej części kraju no to tam panują też takie warunki tego, że ten samorząd ci prezydenci merowi miasto dzielnymi księstwami są dzielnym cięciami nawet jeśli ktoś na miejscu nie zgadza z ich polityką jest przeciwny to zazwyczaj i tras wycieczkowych Cancelo wanty przypadek np. ostatnio takiego właściciela lokalnego biznesu siłowni, która była w budynku samorządowym, który odnosi się aktywistą politycznym występował przeciwko władzy uczestniczy w filmie dokumentalnym o mieście wypowiadał się przeciwko merowi no to w ciągu najbliższych tygodniach ten lokal został wyłowiony i muszą stosować swoją działalność dziękuję bardzo, Bartosz Milewski z ośrodka studiów chodnik był z nami trzynasta 59
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE
-
-
-
-
-
11:32 W studio: dr Marta Nowakowska
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
-
-
07:20 Poranek Radia TOK FM13:31 W studio: Ryszard Kalisz
-
04.06.2023 17:30 Program Specjalny
-
07:40 Poranek Radia TOK FM13:39 W studio: Adam Szłapka
-
08:00 Poranek Radia TOK FM12:16 W studio: Piotr Zgorzelski
-
06:59 Mała władza51:00 TYLKO W INTERNECIE
-
-
-
04.06.2023 17:20 Przy Niedzieli o Sporcie12:36 W studio: Cezary Kowalski
-
-
04.06.2023 18:00 Przy Niedzieli o Sporcie26:20 W studio: Marcin Dorna
-
-
04.06.2023 18:40 Przy Niedzieli o Sporcie16:32 W studio: Karol Borys
-
-
04.06.2023 17:00 Przy Niedzieli o Sporcie11:50 W studio: Adam Romer
-
-
-
04.06.2023 17:40 Przy Niedzieli o Sporcie14:23 W studio: Ewelina Kobryn
-
04.06.2023 20:00 Wywiad Pogłębiony53:13 W studio: prof. Zbigniew Mikołejko
-
06:59 Poradnik prawny
-
-
-
-
04.06.2023 23:00 SexAudycja52:25 W studio: prof. Krzysztof Nowosielski
-
-
-
13:25 TYLKO W INTERNECIE
-
11:00 OFF Czarek24:47 W studio: prof. Magdalena Heydel
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!
Dostęp PremiumSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL