, kiedy jemy czekoladę wygrywamy pieniądze na loterii albo dostajemy dużo lajków w mediach społecznościowych aktywują się nam te same obszary móżdżku do tych wniosków doszli badacze kilka lat temu, kiedy obserwowali mózgi nastolatków używających instagram chodzi oczywiście wydzielanie dopaminy tzw. hormonu szczęścia krótkotrwałe, ale wyraźne uczucie przyjemności wszyscy znam pojawia się, kiedy trafimy na inteligentne komentarz w rodzaju sama bym tego lepiej napisała
Rozwiń »
naprawdę śmieszny mem czy poruszające zdjęcie to oczywiście, kiedy po tym co sami rzucamy rośnie liczba polubień projektanci aplikacji i algorytmów, które rekomendują nam treści mają ten mechanizm dobrze rozpoznany dlatego serwisy społecznościowe wciągają nas jak kasyno uzależniają od tego co psychologia nazywa nieregularnym wzmocnieniem i sprawiają, że raz zacięte królowanie naprawdę trudno zakończyć FOMO lęk przed przekazaniem czegoś ważnego jest wpisany w zasadę działania dlatego największym oszustem świecie mediów społecznościowych jest to złudzenie autonomii naszego wolnego wyboru ostatecznie to ty klikasz ja klikam wszyscy klikamy i są różne internetowe rzeczywistości, ale rzadko takie, które wybraliśmy świadomie nie szukamy tam jakościowych informacji dobrych relacji rozwoju osobistego, mimo że byśmy chcieli najczęściej podążamy tam, gdzie wabi nas obietnica natychmiastowych ratyfikacji, a to co nią będzie coraz trafniej przewidują algorytmy trenowane na naszych danych nazywał się Katarzyna Szymielewicz witam was w podcaście Panoptykon 40 na co dzień tu ważna dygresja pracują fundacji Panoptykon i tam walczy o prawo, które ogranicza władzę cyber gigantów również nad naszymi emocjami w tym roku cieszę się z kilku przełomów w długich bataliach właśnie weszło w życie prawo, które zakazuje WIGtech stosowania manipulacyjne interfejsów i reklamy, która żeruje na naszych słabościach systemu rekomendacji innych, o których dziś mówię będą niezależny sposób prześwietlany audytowane również pod kątem ich społecznej szkodliwości w starej sprawie, którą wytyczyliśmy Facebookowi arbitralną cenzurę wreszcie mamy pierwszą rozprawę, a lada miesiąc nadejdzie decyzja w Belgii w sprawie śledzące reklamy Googlea 1 słowem pana konie nie odpuszczamy tych tematów, a was zachęcam do śledzenia i wspierania naszych działań dziś zapraszam na bliskie spotkanie z psychologiem i emocjami, a konkretniej mechanizmami, jakimi rządzą w mediach społecznościowych niby tak proste od dawna opisane, a jednak bardzo skutecznie nam sterujące, dlaczego inaczej odbieramy te same słowa i zachowania online offline, dlaczego tak chętnie wchodzimy do internetowego kasyna i gramy w nim ostrzej niż byśmy sobie pozwolili w tzw. prawdziwym życiu no i jak z tego wyjść jak odzyskać autonomię przełączyć się z FOMO nadadzą mu radość przerabiania posłuchajcie moim gościem jest dr Jakub Kuś psycholog społeczny Uniwersytetu SWPS to jest Panoptykon 40 o złu dzień dobry witam serdecznie dzień dobry już raz mi przyjemnie rozmawiać w tym podcaście o mediach społecznościowych i o tym co robią nam z mózgiem armią nad emocjami, ale wracamy do tematu po jest rozwojowy tak o tym myślę na pewno badań społecznych jest bardzo rozwojowy co zmieniło się z Pańskiej perspektywy wtedy mówiliśmy o tych tematach świeżo po doświadczeniu pandemii domyślam się, że sposób wypadać, a wiele, więc już wiadomo o tym jak my się znaleźliśmy się nie znaleźliśmy w środowisku online głęboko zanurzeni czy coś więcej z perspektywy tego roku wiemy o wpływie covidu lockdownu na problemy związane z my no jak my ludzie właśnie fundujemy w internecie tak zdecydowanie wiemy coraz więcej szans coraz częściej mówi się też o tym, że w pewnym sensie taki właśnie perspektywy wpływu nowych technologii na na funkcjonowanie na wszystkich to pandemia dotknęła pewien etap cyfrowej rewolucji, bo okazało się, że jesteśmy w stanie bez większych problemów w bardzo wielu aspektach życia codziennego życia zawodowego po prostu funkcjonować w internecie oczywiście wiele osób przed pandemią robiło ale, ale pandemia pokazała, że w momencie, kiedy byliśmy postawieni pod ścianą to no to musieliśmy się przenieść musieliśmy nagle całe nasze życie przerzucić do tej cyfrowej przestrzeni i w zdecydowanej większości przypadków to się udało, więc w pewnym sensie jakiś taki etap pewnej ostrożności, jeżeli chodzi o nowe technologie internet to faktycznie mam takie przekonanie że, że się domknął i perspektywy dzisiejszej, czyli 2023 roku, jeżeli tak chętne pamięcią wstecz choćby te 3 lata, czyli do początków dwudziestego roku i początków pandemii to ma takie poczucie, że pod względem właśnie dynamiki rozwoju nowych technologii jesteśmy winnej rzeczywistości bardzo rozwinął się choćby rynek aplikacji mobilnych to taka też może ciekawostka, ale bardzo wiele po prostu firm nowych powstało, które oferują usługi dedykowane konkretnie w zakresie właśnie nowych technologii i tego rynku mobilnego także wtedy spodziewaliśmy się pewnie pewnych kwestii, ale dzisiaj widzimy że, że po prostu konkretne zmiany się pojawiły i to właśnie nie tylko w zakresie pracy zdalnej co co już wspomnieliśmy, ale generalnie biorąc znacznie szerszego spektrum ba bardzo różnych codziennych sytuacji, czyli mamy pełne zanurzenie mamy aplikację na wszystko i swoje jestem, że to wszystko naprawdę będzie online albo będzie hybrydowe, a co na to nasze emocje i ta nasza miękka część my jako jako białkowy interfejs potrafimy się przystosować najdziwniejszych urządzeń i o sobie wiemy, ale czy obserwujecie państwo jako badacze również reakcje psychologiczne emocjonalne ludzi ten stan no takiej większej skali tak, żeby można było już o tym powiedzieć co nam robi tak oczywiście takie badania prowadzi od wielu wielu lat dane faktycznie jest taki moment, gdzie można już kupować trochę szerzej wnioskować i wyciąga trochę bardziej daleko idące wnioski właśnie choćby z badań nad sferą emocjonalną no i jest kilka takich chyba najciekawszych obszarów, których można by wspomnieć przede wszystkim obszar związany z doświadczaniem trochę innego rodzaju emocji w kodeksie po prostu komunikacji za pośredniczący internetowo, bo to oczywiście to jest kwestia trzeba spłacić stary internet ale niemniej jednak na szereg szereg badań pokazuje, że jeżeli wchodzimy z kimś w dialog z jakąkolwiek formę komunikacji właśnie poprzez internet innych emocji doświadczamy inaczej myślimy o tej osobie, nawet jeżeli doskonale to osoby znamy to sam fakt tego tego ekranu można powiedzieć który, który między nami jest po prostu komunikacji zmienia niska bariera czytaj także, że czujemy mniej czujemy inaczej czy może potrafimy zrobić więcej, czyli trochę inaczej są są takie fascynujące badania pokazujące np. znacznie większą tendencję do zachowań ryzykownych wtedy, kiedy jesteśmy online albo badanie pokazujące, że w kodeksie jak to się płatników i rozstrzygania różnego rodzaju dylematów moralnych też myślimy inaczej wtedy, kiedy robimy to w środowisku cyfrowym po prostu inspektorom emocji nam się nam się pojawia no tutaj wyjaśnień może być kilka, ale takie najprostsze jest najsłuszniejszy, czyli sam fakt tego, że po prostu nie widzimy tego drugiego człowieka, nawet jeżeli widzimy to jest to obraz cały czas na monitorze z kamerki to to zmienia znaczy to zmienia całą sytuację, czyli brak tej właśnie sfery fizycznej okazuje się być po prostu czym są co no z znaczącego modyfikuje, choć właśnie tą sferę sferę emocjonalną, ale też właśnie strefa sferę poznawczą sferę po prostu myślenia ludzie np. znacznie częściej kłamią wtedy, kiedy robią to online niż twarzą twarz no to taki wynik to już od wielu wielu lat, ale oczywiście no myślę, że moglibyśmy powiedzieć, że po prostu funkcjonowanie sieci funkcjonowanie nawet, że tak powiem pośród cyfrowych ludzi rządzi się innymi prawami może nie radykalnie innymi, ale jest to jednak inna rzeczywistość, która no od takiej namacalny, że tak to ujmę analogowej rzeczywistości po prostu się mocno różni czy to jest rzeczywiście bardziej brutalna można powiedzieć z reguły są otwarcie czy niekoniecznie ucho jak chyba ryzykował takie stwierdzenie, że to rzeczywistość bardziej brutalna, bo tak jak chwilę temu wspomniałem o tym, że w przestrzeni internetu ludzie inaczej myślą, jeżeli chodzi o walkę właśnie kwestie etyczne kwestie moralne no to to samo w sobie już taką wskazówką pokazującą nam, że pewne zachowania, które by kolokwialnie mówiąc nie przeszły w rzeczywistości poza internetem to w sieci są czymś czymś oczywistym faktom badania dotyczące zjawiska agresji internetowej hejtu czy jak to się coraz częściej mówi określam mianem mowy pogardy i też pokazują, że na świat sprawcy tego typu zachowań zapytani o to dlaczego coś takiego zrobić dla gości zachowali w sposób taki agresywny okrutny bardzo często oni mówią, ale wszyscy tak robią taka jest konwencja taki jest internet sens jak to już pewne usprawiedliwienie próbować takiego jakiegoś bardzo subiektywnego wyjaśnienia czemu w ogóle ktoś dopuścił jak już takiego paktu właśnie Polski cyfrowej cyfrowy agresji, więc no tu nie ma savoir-vivre kwotach nie ma jak i zasad współżycia społecznego, które są poza internetem są poza internetem oczywiste oczywiście trochę liberalizuje, ale no z tej perspektywy no już ona 30 lat badań nad takim bym powiedział bardziej współczesną wersją internetu no można jednak spróbować takie wnioski wyciągnąć, że po prostu samo bycie w internecie, że tak to ujmę zmienia nasze patrzenie na drugiego człowieka, a zmienia to jak my postrzegamy tą drugą osobę i co czeka ze też pospieszy wołać inny wniosek z takich bardzo ciekawych badań na szczyt też kilku dobrych lat, których wyniki pokazały, że niekiedy nawet będąc w internecie bez ich nie uzmysławia my tego, że po drugiej stronie monitora też jest człowiekiem co do implikuje oczywiście bardzo konkretne różnice w różnych po prostu reakcja tak różne zachowania and dochodzimy do tego co dla Panoptykonu jest kluczowe dla naszej pracy i naszej walki o lepsze środowisko dla człowieka, czyli interfejs to co jest pomiędzy przecież wiele eksperymentów poświęconych właśnie temu jak naprawić ten stan brutalności, który pan opisał stan nie wrażliwości zmierza do zmiany interfejsu, jakbyśmy mieli ręka, które powoduje, że ja czuję na swojej dłoni emocje innej osoby i złość smutek albo, gdybym lepiej ją widziała, gdybym miała jakiś głos, bo którymi przypomina tej ten człowiek właśnie został obrażony albo cierpi może byłoby inaczej, ale mamy to co mamy prawda mamy media bardzo szybkie, na których migają nam przede wszystkim tekstowe wiadomości i nasza możliwość reakcji często bardzo ograniczone sformatowane do kilku reakcji symbolicznych like złość uśmiech serce czy wokół tego też badać formują jakieś hipotezy jak interfejsy lan spływają od tego, że chcemy w, choć w interakcję z nimi bardzo intensywnie, że poświęcamy temu dużo czasu aż właśnie po to, jak szybko wchodzimy w jakąś pseudo reakcję emocjonalną prawda, bo to rajcuje wcale nie musi tego oznaczać tak oczywiście tutaj na Facebook już kilka dobrych lat temu wprowadził to rozróżnienie na więcej więcej możliwych reakcji wobec treści, które możemy zobaczyć w przestrzeni Facebooka, ale to z perspektywy takiej właśnie interfejsowi way no w moim głębokim przekonaniu to cały czas jeszcze bardzo bardzo wstępna możliwość, jakby takiego wpływu na zachowanie na zachowanie internautów, bo rzecz uwagę, że tak naprawdę, jakbyśmy się zastanowili choćby właśnie na tym serduszka ami jajkami czytam innymi reakcjami typu HH, bo albo działał na Facebooku to one są po pierwsze, niesamowicie uproszczone i to jest oczywiście no i cel w pewnym sensie też też tek tego typu tym jak możliwość wciąż daje internaucie, ale z drugiej perspektywy takiej bardziej życiowej to my dość rzadko doświadczamy tylko i wyłącznie taki właśnie w prostych emocji no to jakby takie taka próba przyłożenia całej rozbudowanej niesamowicie bogatej wyrafinowanej ludzkiej psychiki do takich bardzo prostych behawiorysty licznych wręcz reakcji tak widzę coś co mi się podoba daje jajka albo daje serduszko widzę coś co mnie zasmuciło dodaje smutną płaczącą buźkę i oczywiście w takim podstawowym sensie to jest naturalna reakcja, ale tak jak wspomniałem internet też jest przestrzenią, która niesamowicie upraszcza pewne zasady próbuję upraszczać do myślę, że akurat w kontekście takiego tematu jak rozmawiamy to te kwestie różnego rodzaju algorytmów które, które stoją choćby za tym co widzimy w sieci co jest nam prezentowane, które odbijają określone rodzaj treści prawda, czyli właśnie tego kraju tam innych obrodziły naj silniejsze emocje wywołały reakcję to one są na wierzchu i co to znaczy dokładnie dokładnie dokładnie to właśnie powiedzieć że, że algorytmy plany tak jak my znamy, a też dużo dużo tajemnicy jeszcze, że te, owszem w tym zakresie no ale to co wiemy to możemy nos pewnością powiedzieć, że algorytmy rządzące właśnie internetem tak naprawdę promują bardzo proste, ale bardzo silne emocje znaczy one nowych sytuują to coś się powiela w sieci tak to co wzbudza jak i właśnie intensywne reakcje emocjonalne, a to mogą być reakcje no bardzo takie bym powiedział niekiedy to co ryzykuję słowo prymitywne, gdyż jak napędzające się w pewnym sensie też hejtem Grecją przecież takich przypadków cała masa w związku z tym ten efekt, kto się też czas ładnie mówi cyfrowej kuli śnieżnej no jest wspierany przez architekturę internetu ja mam takie głębokie przekonanie o tym, że nie jesteśmy bez wyjścia w tej sytuacji, bo po pierwsze, jesteśmy istotami rozsądnymi, a po drugie, no coraz więcej wiemy o internecie o tym jak funkcjonuje no ale wracając do tego wątku emocji pamiętam sam początek o pozwolenie taką historię przywołać sam początek wojny Ukrainie miałem okazję rozmawiać słownie kilka pierwszych dniach wprowadzić taki warsztat dotyczący zjawiska dezinformacji i pamiętam taką dyskusję wtedy z tego z tego spotkania dotyczącą właśnie tego, że jedną z najistotniejszych wskazówek tego, że coś może być też informacje określa słowo może być jest to, że ona wzbudza bardzo silne emocje zna to świadomość doświadczania emocji tego, że coś nas porusza szczególnie mocno powinno być strony taką lampką ostrzegawczą, która nam się zapala i wtedy zaczynamy zastanawiać szczyt faktycznie mamy do czynienia powiedział pan jesteśmy istotami rozumnym mi tak o sobie lubimy myśleć, a z drugiej strony przecież od dawna pojawiają się badania ja trafiłam teraz na 1 sprzed 78 lat już, które potwierdzały, że te same obszary mózgu człowieka są aktywowane w momencie, kiedy czekoladę albo wygrywa coś na loterii i kiedy widzi te lajki albo inny wyraz akceptacji w internecie, więc jest wiemy rozumiemy prawda, że to jest jakaś fikcja, że to nie jest naprawdę, że to jest tylko interfejs z drugiej nasz mózg wchodzi bardzo łatwo tę pętlę stymulacji i to nie zawsze pozytywne prawda, bo jeżeli ludzie zaangażowani negatywnie to też wracają po bodźce to jest ciekawe o tak tak tutaj się badania z zakresu neuropsychologii tam pokazują kilka fascynujących konkluzji badania, o których pani wspomniała i ja, chcąc pokazywały aktywację układu tzw. układu nagrody w mózgu no i innymi słowy takiego obszaru, który uruchamia się aktywizuje się wtedy kiedy, kiedy po prostu doświadczamy czegoś przyjemnego tak nam tutaj już uwagę, że nagrodą on no może być oczywiście bardzo wiele różnych rzeczy, ale nagrodą może być też poczucie bycia np. bardzo popularnym w sieci, a co za tym idzie popularność przecież nie musi wynikać z tego, że my powielamy jakieś wspaniałe mądre dobre treści ja mogę zdobyć popularność także zachowuje się w sposób absolutnie agresywny, ale z UJ np. poklask mojej banki informacyjnej tak mojego plemiona cyfrowego ja mogę kogoś świętować jakiegoś wroga, który wydaje mi się, że na taki hejt zasługuje też zdobyć wielką popularność są przecież takie znany co jakiś czas pojawiających się sytuacji choćby na Twitterze, gdzie niektórzy użytkownicy no właśnie zdobywają taką olbrzymią popularność zostają królem czy królową Twittera na na 510 minut i to dla nich na pewno bardzo, nagradzając znaczy to jest coś co co o w takim sensie właśnie aktywności normalne aktywności mózgu daje im konkretną korzyść prawda, więc no internet oczywiście z przestrzeni, która w, które bardzo łatwo możemy sobie też rekompensować różnego rodzaju potrzeby możemy uzyskiwać właśnie różnego typu szybkie nagrody je zresztą tak bardzo ciekawa też koncepcja takiej badaczki zjawiska uzależnienia od internetu są Flores, która zwróciła swojego czasu uwagę na to, że mechanizm uzależniania się od internetu od właśnie media społecznościowych czy od tego typu popularności jest bardzo podobne do mechanizmu uzależnienia się od hazardu elitom może się wydawać dość odległe, ale zwróć uwagę, że w kontekście hazardu czy wizyty w kasynie np. nieregularne wzmocnienia pozytywne ktoś ładnie mówi, czyli to, że postura jakiś czas wygrywa i w kontekście media społecznościowe jest bardzo podobnie raz na jakiś czas ja uzyskuje to jak to się czasem ładnie mówi żniwo light ów Szprota staje się gwiazdą tak uzyskuje bardzo wiele polubień komentarzy serduszek to nie jest reguła tak nie jest także zawsze jak coś wrzucę zawsze coś po mieście komentuje to uzyskuje taki cyfrowy poklask, bo w razie byłoby marzy jej temu się nie poddać, gdyby to było tak zapewne, że zawsze miło to byłoby słabszy byłby mechanizm uzależnienia i zgodnie z zdrowia wdowa nie tak zdecydowanie tak, jeżeli byśmy cały czas doświadczali tego typu stymulacji na podobnym poziomie to byśmy się do niej przyzwyczaili, a jeżeli one nieregularna nie jesteśmy w stanie tego przewidzieć do końca to jest dla nas niesamowicie przyjemne w kontekście mediów społecznościowych portali tego tak naprawdę czy one żyją no to myślę, żebyśmy nad tym właśnie z tej perspektywy stanowi to byśmy zobaczyli, że dokładnie tak jest, że po prostu media społecznościowe są takim trochę współczesnym kasynem popularności szeptał współczesną przestrzenią, w której ten ten hazard to efekt ryzyko uzyskania nagrody oczywiście jest zmienne, ale ona co jakiś czas się pojawia i to nas bardzo stymuluje no to nas mówiąc kolokwialnie nakręca po prostu do tego, żeby tam być, żeby cały czas w tej przestrzeni być co jeszcze na to wpływa coraz więcej w bańce, w której jarzy aktywistów starających się, jaką zmianę, którzy wchodzą w dialog z platformami mówi się o takich wzorcach projektowania interfejsów algorytmów po to, żeby wciągać ludzi pan opisał potężny mechanizm, który działa w naszych głowach, które z tym spółka, ale również badacze społeczni patrzą na nas same te narzędzia na to jak one są tworzone mam na myśli np. rozwiązania jak to, że to się tak długo króluje prawda tak długo możemy grać czy te sesje są w zasadzie mogą być nieskończone w czasie, jeżeli ktoś wciągnie się tak głęboko albo jedno to co widać na wierzchu jest właśnie bardzo stymulujące albo sposób w jaki nas te powiadomienia atakują, że w tym też jest jakaś metoda czy te aspekty też się bada w naukach społecznych jak najbardziej zresztą wszystkie przykłady, które pani pytała są nogi można wiedzieć w jakim stopniu poznane już w nauce choćby choćby na takim styku kół z Szekspira, więc i psychologii lata doświadczeń użytkownika w zakresie relacji z interfejsem bardzo wiele różnego rodzaju aplikacji stron treści cyfrowych jest tworzonych w taki właśnie dokładnie sposób, aby zaangażować użytkownika, aby on po prostu był jak najdłużej i jednocześnie najmocniej emocjonalnie się zaangażował nie tylko nie jest tajemnicą ta zasada, ale też jak to osiągnąć jest dość oczywiste ludzi badających zjawiska jest także badacze mogliby stworzyć listę praktyk, których w zasadzie nie należałoby akceptować, bo wszyscy wiedzą w branży, ale tak będą działać czy to nie jest takie czarno-białe to jest coraz bardziej czarno-biały tak mutują, bo faktycznie, toteż tak jak pani spełniać kilka temu takim myśli też dość ciekawym przykładem jest oferowanie to się czasem mówi świata, który się nie kończy i to nawet też branży leasingowej w tworzeniu gier coraz częściej się wykorzystuje i zwracać na to uwagę mianowicie oferuje pewien produkt oczywiście produkt podstawowy, ale on, jeżeli nam się spodoba i gdzieś tam odnajdziemy się w tym co on oferuje to ilość różnego rodzaju dodatków różnych alternatywnych dróg korzystania z tego produktu cały czas wzrasta to wielkie studia tworzące właśnie choćby gry gry wideo coraz częściej zaczynają argumentować w ten sposób tworzą pewien pewną grę np. i przez wiele wiele wiele lat gracz, który zacznie tam być czas przy znacznie grać tą produkcję będziemy to robić wciąż nie skończy po po 20 godzinach gry tylko to jest po prostu element życia element codzienności też, że produkt staje się, że tak dokładnie mój mój produkt staje się żywym elementem twojej codzienności drogi użytkowniku prawda, a ten, jakby ten ten sposób myślenia w kontekście interfejsów jest jest bardzo podobnie zresztą no, jakbyśmy sobie porównali internet sprzed to nawet 10 lat 2013 roku to byśmy zobaczyli inny świat to jest oczywiście w trakcie tak dynamicznie zmienia myślę, że za kolejne 10 lat no też będziemy zupełnie innym absolutnym miejscu to już więcej giganci wielki cyber korporacji, choć jak właśnie Facebook czy czy Google no w swoich, że tak po 8 laboratoriach i studiach na pracują nad tym pewnie na na pełną aż na choćby w wielkich hal wokół metaverse, które teraz lekko przeciw Facebook się trochę wycofuje z tych obietnic, ale dokłada do tego zmierza, żeby dać tam interfejs, który w pełni nas zanurza obejmuje również nie zmysły i móc te eksperymenty prowadzić na no i jeszcze głębszym zanurzeniu człowieka w ów światem online, a skoro tak dużo o tym wiadomo czy można było również zarekomendować tak dobre praktyki, czyli kilka konkretnych zmian na poziomie interfejsu, który mówi czy na poziomie w ogóle filozofii działania tych mediów, które pomogłyby nam zrobić wejście pomogły nam odzyskać trochę tonami taki przykład przechodzą do głowy Cechu czy tu jest myśl 1 taka podstawowa zasada, którą można by spróbować sformułować i odpowiedzieć i to troszkę po powrót w tym co powiem do do tego, czego zaczęliśmy naszą rozmowę mianowicie musimy pamiętać, że po drugiej stronie są ludzie i takie jak zredukowanie swoich kontaktów międzyludzkich tylko i wyłącznie do sfery cyfrowej jest czymś bardzo szkód niż Rzym psychicznie psychologicznie w związku, z czym nawet, jeżeli my pracujemy zdalnie, nawet jeżeli nam się wydaje, że wszystko możemy robić online i nie ma takiego aspektu codziennego funkcjonowania, którego byśmy nie byli w stanie jakoś tam cyfrę zobaczymy to i tak powinniśmy, że tak to ujmę co jakiś czas wyjść do ludzi są badania psychologiczne, które pokazują jak olbrzymią korzyścią psychiczną jest kontakt po prostu fizycznym bezpośredni z drugim człowiekiem no to jest coś co wydaje się absolutnie oczywistą oczywistością, ale myślę, że to jest też znak czasów jakich się znaleźliśmy jak już wiemy, że trzeba o tym przypominać, że po prostu my potrzebujemy drugiego człowieka i potrzebujemy go w takim sensie najprostszy Mości w i ten cyfrowy kontakt praca zdalna po prostu nie wystarczą do takiego zdrowego funkcjonowania psychicznego i zachowania pewnego właśnie balansu i w tym w tym zakresie, a druga kwestia jest taka, żebyśmy nie do końca ufać tym co co podpowiadają nam różne cyfrowe korporacje cyfrowe firmy i zawsze zdawali się na no po pierwsze, wiedzę ekspercką, a po drugie, też własny zdrowy rozsądek, bo nie wszystkie rozwiązania, które są nam podpowiadamy nocą na naszą osobistą korzyść akurat Fundacja Panoptykon doskonale o tym wie ale zachęcałbym do tego żeby, żeby się na tym zawsze zastanowić czy jakaś funkcjonalność, którą nam się oferuje faktycznie jest tym, czego my potrzebujemy, bo być może tych różnych opcji tych różnych funkcji, które nam serwowane jest za dużo względem tego, czego tak naprawdę potrzebujemy, więc tutaj po pierwsze, zdrowy rozsądek, a po drugie, takie myślenie krytyczne podejście do tego świata, w którym się znaleźliśmy po z 1 strony on tak jak sam początku rozmawialiśmy on do dopełni pewien etap rozwoju cyfrowej rewolucji my wiemy, że możemy bardzo dużo zrobić online w UE, ale no Sęk w tym czy faktycznie powinniśmy z tej opcji korzystać ja osobiście uważam, że powinniśmy być bardzo ostrożni i no i wraca trochę też jak taka mantra stwierdzenie, że internet nowe technologie są po prostu narzędziem, które mogą nam wiele spraw ułatwić, ale też nie powinniśmy narzędzia robić świata, w którym w 100% żyjemy jesteśmy jednak z tego świata powinniśmy czasem wyjrzeć i właśnie taki banki tylko włącznie cyfrowych dobrodziejstw technologii powinniśmy no i czasu tym banki przed uczcili i zobaczyć po prostu co jest poza nią namawia pan do wyjścia z kasyna na światło dzienne i spotkania tam przypadkowego przechodnia na trawniku to brzmi świetnie i całą sobą wspiera ten kierunek wyjścia zresztą mamy coraz więcej aplikacji są ciekawe, że znowu technologie, które oferują nam kontrolki ostrzeżenia prawda już za długo króluje już za długo w tym siedzisz może jednak wyłączymy tę papkę, bo sam ustawiłem sobie taką preferencję o jednak zmienisz jednak zostaje dłużej no właśnie co robimy momencie człowiek jest uzależniona tak wielu z nas jest opisał pan mechanizmem podobny do hazardu mówi się też sporo o o tym jak działa na nas na nasz mózg internet laptop jak cukier czy wręcz twarde narkotyki tych porównań analogii z coraz więcej szukamy języka, żeby opisać co się z nami dzieje pod sami czujemy, że mnie dzieje się dobrze, że to wyjście jest trudne spotkanie człowieka jakościowego spotkanie poza siecią też nie należy do łatwych, więc myślę głośno nad tym czy my możemy też oczekiwać czegoś od tych urządzeń o tych aplikacji będą pomagały jakiś ostrzeżeń jakiś alertów jakiś formę może popsuć tego doświadczenia, żeby nam się chciało wejść czy to za daleko idące ograniczenie wolności do hazardu Setla za absolutnie to nie jest daleko idące no i tak jak pani pani wspomniała jest coraz większy rynek tego typu aplikacji produktów, które ludzie sami sami wykorzystują sami kupują nowi w chyba praktycznie we wszystkich w tej chwili systemach mobilnych jest taka funkcja np. pewnej wybranej godzinie no dajmy na to dwudziestej drugiej czy dwudziestej trzeciej ekrany naszego smartfona zmienia wszystkie kolory są w odcieniach szarości też były takie badanie pokazujące, że po prostu sama taka właśnie proste zmiana kolorów już sprawia, że ludzie są znacznie bardziej ostrożni w kontekście takiego intensywnego korzystania z ze smartfonu prostu korzystają mniej, bo nie jest już atrakcyjne nie jest taki ładny taki kolorowy jak jak był nasz mózg reaguje na kolory żywe kolory, a na jej stresują go wygaszone zdecydowanie tak mnie stymulują kolory wygaszone i w momencie, kiedy smartfon robi się szary, kiedy robi się ciemniejszy tak, bo też zmienia oświetlenie jasności ekranu okazuje się, że nawet tak można by rzec banalna sprawa już już pokazuje że, że ten potencjał, jakby sięganie właśnie potem telefon wieczorem choćby przed snem, żeby jeszcze te ostatnie powiadomienia sprawdzić jest mniejsza tak właśnie chętnie to słowo plus powiadomienie czy zamiana mechanizmu na torze one wychodzą do nas na to, że my musimy poszukać czy ja sama może się zgłosić w aplikacji, z której korzystam i sprawdzić tam jest przynajmniej, w jakich godzinach mojego życia czy to też byłaby duża dla mojego mózgu ulga, że to coś mnie atakuje i jest takie zjawiska myślę że, więc wielu słuchaczy doskonale znane jak FOMO, czyli firm misji out to ona na język Polski zazwyczaj tłumaczone jako lęk przed przeoczeniem czegoś przed przedstawieniem, jakie treści imię czy taka właśnie kompulsywne lękowa potrzeba dotycząca tego, żeby być na bieżąco, żeby właśnie cały czas czuwać nad tym światem powiadomień nie daj Boże nic nie nie umknęło, ale jest też druga strona medalu też zjawisko, które moim zdaniem bardzo ciekawe tak badawczo, które też miesięczną wdzięczne skróty wdzięczną nazwę jak dżuma czy Job Missing out z kolei radość z tego tak jakby bardzo pozytywne emocje wynikające z tego, że jacyś czy Obsza jak możemy ja się łączyć na Joyce, a w dobrze mi bardzo ważny jak brzmi jak lekarz ja bardzo w to stoczni dokładnie jak lekarstwo ja bym wszystkie osoby, które chciałyby spróbować zaryzykować taki eksperyment to Zająca do tego, żeby sobie zrobić takie nawet jednodniowe czemu ich spróbować w odpowiednim momencie, kiedy jednak nie kończymy pracę wyłączyć sobie powiadomienia w telefonie albo nawet wyciszyć, żeby on na mnie dźwięczą od kolejnych treści, które do nas przychodzą zobaczyć, jakie to dla nas będzie pozwolę sobie taki osobisty anegdotyczny przykład podać mam właśnie takiego dobrego znajomego, który po przyjściu z pracy pierwsze co robi to właśnie wyłącza powiadomienia telefonii odcina internet i mówi o jak dobrze trasach także także to jest myślę też taka rzeczywistość, która czeka trochę na odkrycie przez wielu ludzi, bo okazuje się, że my wcale nie musimy być na tej takiej jak to się też czasy mówi cyfrowej smyczy możemy jesteśmy trochę zerwać i nic nie stanie tak naprawdę, a nasz umysł nasz mózg po prostu odpoczną nie będą w stanie takiej permanentnej gotowości sprawdzania powiadomień to jest coś co zdecydował chętnie bym polecał sam sobie robię czasem takie przerwy od różnego rodzaju powiadomień i jest to po prostu to Brett znaczy jest regenerujące dla dla mózgu, więc myślę, że warto zdecydowanie to na sobie przetestować myślę sobie, słuchając tej recepty, że pomogłoby nam uświadomienie sobie jak źle czujemy się spięci w ten mechanizm stymulacji kasyna, gdzie to jest także człowiek, które podlega takim na stymulacji, które de facto jest uzależnione, które reaguje na każdy taki dźwięk przywołujący go i czuje się źle, bo przecież coraz więcej wiemy szczególnie o represjach i innych zagrożeniach nastolatków ale, toteż dotyczy dorosłych te wyniki z psychiatrii dane są są alarmujące po prostu są myślę sobie nad tym jak w jak myśli człowiek, który w środku tej tej tej burzy czy on łączy Solis w stanie połączyć nie będą ekspertami doświadczenie smutku depresji wykluczenia zniechęcenia zmęczenia z tym urządzeniem czy to jest trudne to bywa trudne to oczywiście też kwestia bardzo indywidualna ale, ale myślę, że wiele osób, jakby się sam zastanowiły nad i właśnie tym jak funkcjonują w odniesieniu do nowych technologii i ustanowił się taki mocny refleksyjny sposób zauważyły, że są pewnie takie takie obszary takie elementy, które no są po prostu szkodliwe dla nich były takie też badania to świat wielu wielu lat i prowadzony w kontekście biernego przyglądania się czy przeglądanie mediów społecznościowych królowali takiego w nieskończoność i wyniki badań pokazały, że u osób, które mają no powiedzmy obniżony nastrój to taka sesja królowa Ania przeglądania treści, które umieszczają nasi nasi znajomi jeszcze stoi jeszcze ten nastrój bardziej obniża naszą uwagę, że to co widzimy świat społecznościowych to jest takie permanentne pasmo sukcesów prawda pięknych miejsc, których są nasi znajomi różnych ich osiągnięć no tak wszystko wyreżyserowane test przez co tu dużo mówić autoprezentacji i w momencie, kiedy ja będąc w takim trochę gorszej gorszej formie przeglądam właśnie takie permanentne pasmo szczęścia i porównuje to ze sobą z tym jak się czuje no to to miejsc jeszcze gorzej i myślę, że wiele osób nie zauważyło u siebie taki właśnie efekt no, a mimo to dalej to sobie kopią myślę, że to jest trochę taka taka kumulacja właśnie połączenie choćby formą lęku właśnie przestrzega pieniędzy, czego przekształceniem i takiej tendencji do tego że, że dla wielu z nas to jest coś oczywistego że, że sobie rano wstajemy i pierwsze zrobimy sięgamy po telefon patrzymy co tam się działo dzieje w tym cyfrowym świecie no może to nie jest dobry odruch tak może może to osiągnięcie właśnie po smartfon jako pierwszą rzecz, którą bierzemy do ręki rano może to nie jest aż tak dobre rozwiązanie jest tutaj każdy musi siebie obserwować no trochę trochę na tym właśnie zastanowić w takim kontekście tego czy to jak funkcjonuje faktycznie jest takim funkcjonowaniem, który dla mnie najbardziej korzystne w tym konkretnym zakresie prawda w tym w odniesieniu do do nowych technologii mediów społecznościowych Otóż wiele razy się pojawił ten wątek metafora kasyna no, jakbyśmy sobie wyobrazili gracza, który w kasynie spędza tydzień np. bez wychodzenia tobyśmy pewnie trochę się przerazili widz jak on jak wygląda określonemu na zator współczuć i stąd myślenie, że sami sobie też, żeby współczuć, kiedy znajdujemy się w takiej w takiej kondycji dokładnie dokładnie tak sami sobie też po powinniśmy w różnych sytuacjach współczuć byliśmy siebie zrozumieć tak też po bo po to, że my wpadamy w różne płatki uszne uzależnienia zawsze jakoś tam przyczynę przyczynę ma nam czegoś brakuje tak tutaj też rozmawialiśmy o takim głodzie popularności i być zauważonym bycia docenionym to jest to jest ludzkie tak to jest coś co nam towarzyszy bardzo wielu różnych innych aspektach funkcjonowania no ale no niekoniecznie musimy przyjmować takie właśnie pseudo lekarstwo w postaci takiej właśnie niekiedy cyfrowej popularność no do dość myślę coraz bardziej znanym pojęciem też jest im tzw. bank News czy śmieciowe informacje prawda takie takie treści, które kompletnie nic nie wnoszą do naszego życia, a angażują nasze zasoby poznawcze angażują nasze myślenie nasze emocje i ograniczają naszą zdolność Poznania tego co trudniejsze, ale bardzo wartościowe programy mają wzajemne pisała również sięgniemy po informacji podobnie jest dach pomyślałem, słuchając tego co pan powiedział o szukaniu popularności i weryfikowania jej w tych mediach przecież zbudowanie czegoś realnego w tym czasie nie jest możliwe, bo ja nie zasłużą na prawdziwy docenienie w domu w pracy jak będą tak bardzo zajęta szukaniem tego mojego narkotyków sieci tak to jest kwestia bardzo bardzo podstawowa od, jeżeli ja poświęcam czas na właśnie już tak bym konsumowanie takich śmieciowych informacji poświęca swoje zasoby poznawcze to mnie to po prostu męczy i w odniesieniu do jakich treści faktycznie wartościowych korzystnych albo w ogóle po prostu czasu, który na to poświęciłem no to ja jestem na znacznie gorszej pozycji wtedy podstawą to jest tak jak z jedzeniem no powiedz jedzenie fast foodów na te to jest oczywiście metafora ale, ale niektóre logika satyry jest dokładnie tak samo przyswajanie jakichś takich pseudo informacji to są takie puste intelektualne kalorie prawa, które nas zapychają, ale absolutnie nie są pożywne tak, że tak to ujmę nie budujemy, więc nie budują nas np. myślenie w kategoriach moralnych etycznych czy jakby zastanawianie się nad jakimiś takimi bardziej wymagającymi kwestiami jest po prostu męczące tak znaczy to wymaga zasobów poznawczych, jeżeli ich nie mamy albo są znacznie obniżone to po prostu się nad tym zastanowimy będziemy tkwić właśnie takim w takim świecie, w którym konsumujemy nie do końca to w sensie informacyjnym co co powinniśmy zbliżamy się do końca tej rozmowie czuję, że one się zakończy dosyć ambitnym wezwaniem słuchających nas ludzi do tego, żebyście po pierwsze, zadbali o higienę cyfrową trochę przechyli szalę swoje własne słabości zmusili swój mózg do tego, żeby się oderwał od kleju i zająć czymś innym, żebyście czasem zaryzykowali radość odłączania się po ćwiczyli jak ta jest, żeby nie być na bieżąco, ale też męczyli się prawda zmęczyli się czymś realnym i poczuli Realu satysfakcję jak dodał jeszcze 1 rzecz, jeżeli mogę czasem pozwólmy sami sobie trochę po nudzić nawet nieźle zmęczyć, ale trochę ponoć dziś trochę zawiesić wzrok i pozwolić naszemu umysłowi ich swoimi ścieżkami nie zawsze musimy go stymulować różnymi właśnie treściami cyfrowymi mózg jak się ludzi to dla tych korzysta z tekstem, a ja bym to jeszcze ewentualnie do tego dołożyli bardzo serdecznie wszystkich do wszystkich tych pozostałych też elementów zachęcił trochę eksperymentujemy na sobie zobaczmy jak się będziemy z tym Szulim dziękuję za rozmowę moim gościem w podcaście Panoptykon 40 był dr Jakub Kus bardzo dziękuję był usłyszenia wracajcie do nas temat tego jak media społecznościowe jak technologie wpływają na ludzi na nasze emocje psychika na pewno będzie wracał, a żegna się z wami dziś Katarzyna sobie czym w pana optyką 40 u jeśli cenisz ten podcast i inne działania fundacji Panoptykon pamiętaj o nas, wypełniając swój PIT numer KRS znajdziesz na stronie Panoptykon klapka org
Zwiń «