ten teren państwa i moim gościem jest pan dr Jan Walasiewicz katedra historii sztuki filozofii wydział edukacji artystycznej i kurator stworzył Uniwersytet artystyczny w Poznaniu dzień dobry witam serdecznie panie doktorze dzień dobry witam serdecznie wszystkich również w bardzo miło, że mogę znowu gościć na łamach TOK FM o bardzo dziękuję by panie doktorze to od mówiąc znowu od razu pan doktor sugeruje też chciałbym podkreślić przypomnieć, że już z panem dr. Janem
Rozwiń »
Paszkiewiczem spotykamy się po raz kolejny, ale spotykamy się też po raz kolejny przy okazji jego najnowszej książki książka jest bardzo obszerna Szanowni Państwo i myślę, że moglibyśmy się jeszcze spotykać wiele wiele wiele wiele razy żeby, żeby zająć się wszystkimi wątkami, które mniejsze znalazły, ale bez wątpienia jest to książka ważna jest książka ciekawa no i jest książka w, która rodzi nowe pytania i kieruje nas w nowych kierunkach książka nosi tytuł wóz Drzymały ów pod świeckim zaborem trans dyscyplinarne badania pamięci znawcę nad chłopskim dziedzictwem księgi wtóre książka ukazała się nakładem wydawnictwa książka i prasa także tyle, jeżeli chodzi o ten główny korpus tekstów znajdą państwo właśnie w tej książce jak tylko może dodam to do tytułu prawda ten podtytuł księgi, które INE oznacza to, że były też księgi pierwsze tak tak jak pierwsza to jest książka pamięć chłopi bunt wydana 2021 roku także nosząca taki długi podtytuł prawda, bo straty na badania nad chłopskim dziedzictwem, ale także historia pamięci pierwszego Ludowego powstania na ziemiach polskich tylko dodam w tej swojej strony i oczywiście jedno bardzo dziękuję za tak za tak tak powiem życzliwe przedstawienie tych 2 moich książek w ne ta książka, kiedy książka fascynująca na naprawdę, ale myślę sobie że, zanim wskoczymy do wątków, które się w niej znalazły to ten pewien mechanizm, który pan w książce opisuje z pewnością znajdą państwo nawet teraźniejszości takiej społeczno-polityczne teraz nie przesądzając, że do, bo pewnie każdy z nas ma różne poglądy każdy z nas ma różne myślenie o tym, jaka powinna Polska być w jaki sposób doprowadzić do takiego stanu no to z pewnością nie kto państwu spór dotyczący postaci Jana Pawła II czy jako biskup tuszował czy nie tuszował czy te głosy, które się podnoszą są konkurencją dla jego dziedzictwa czy nie są konkurencją dla jego dziedzictwa i teraz nie będziemy w tym momencie rozstrzygać tych wątków, bo pewnie każdy z państwa ma swoje zdanie, ale z pewnością zauważyli państwo, że to co być może bardziej nadaje się do debat historyków do opisów do przeglądania archiwów do wyciągania wniosków być może do budowania jakichś wielowątkowych opinii, bo to nie są kwestie czarno-białe to pewnie zauważyli państwo, że bardzo łatwo może stać się uproszczonym przekazem, który staje się narzędziem narzędziem propagandy narzędziem politycznym 1 partia mówi nie damy po grze część dziedzictwa nie damy po grze w dorobku nie damy po grze część naszej tożsamości musimy walczyć musimy bronić musimy się przeciwstawić to był itd. itd. itd. i można bardzo łatwo pokazać, że coś co jest zjawiskiem złożonym coś co wymaga namysłu coś co wymaga raczej ciszy bardzo szybko staje się takim prostym przekazem właśnie obliczonym raczej na odbiór emocjonalny i teraz czytając tę książkę różne aspekty tej książki, która właśnie mówi o dziedzictwie chłopskim Ludowym miały takie wrażenie, że pan bardzo łatwo pokazuje, że mówiąc o wsi nawet dzisiaj, kiedy ta wisi powraca historia wsi w sensie to nasze dziedzictwo chłopskie powraca i zdobywa zainteresowanie społeczeństwa na pan odsłania mechanizmy że, żeby zrozumieć, żeby się przyjrzeć to należy jednak poświęcić czas należy się zatrzymać należy spokojnie na myśli się należy spokojnie przeanalizować tymczasem powoli mam wrażenie ta wieś albo w przyszłości ona właśnie została zamknięta jakiś takich prostych, a słowach Kluczach czy zjawiskach Kluczach czy też dziełach Kluczach jak chociażby i chłopi Reymonta mówię tutaj zarówno o opowieści jak i serialu, który na nas na podstawie tej powieści pod powstał naj myślę, że także w dalszej części naszej rozmowy dojdziemy do Drzymały do jego wozu lub też wozów, ale rozpoczniemy może od chłopów dziękuję za tą za to pana wprowadzenie wydaje się tak to są bardzo ważne jak kwestie tak jakby właśnie jest uświadomienia sobie, że to dziedzictwo jest bardzo też skomplikowane ja tak jak pana słuchałem też tak myślałem bardziej o tym też, aby też współcześnie dzieje jak wokół den wokół tego dziedzictwa teraz doszło też się odniosę się tak okopów i remont polskich, ale to, że wydaje mi się, że właśnie czy przypadkiem znowu nie wpadamy w jakąś tak kolejno nie wiem wariacje na temat tego co opisuje też w mojej książce tego naszego migotania się to nazywam tą polską w ubiegłym już kontakt można nadać może kolokwialnie wartą chorobą afektywną dwubiegunową między pomawia ich po sobie tak mnie i te właśnie dlatego takie schematyczne podejście takie też tak właśnie czarno-białe NN one dzisiaj czasem też wybrzmiewają rada przed dniem niektórych nie wiem do obecnych wypowiedziach dyskurs SA z kolei prawda znowu chce się, jakby właśnie nie wiem będę pokazywać tak, aby np. dać są takie czarno-białe nie wiem obrady pewnie pańszczyzny Ada czarno-białe obrazowe chłopa właśnie pasywnej obie one dane ofiary IED z drugiej strony badanie po obu jakiś taki nazwijmy to konserwatywno narodowo katolickiej znowu próbuje prawdę pokazać tą u prawda wierność chłopa trwania przy ojczystej ziemi prawda takie zdrowe trzon narodu, który zawsze jak tak był, a i tak jak pokazywałem to sprawa jest tutaj dosyć innym dosyć też skomplikowana, ale ja ku i teraz tak jeśli chodzi po różne właśnie taką reprezentację przedstawienia wracając może do ne do samych po remontach poświęcam osobny rozdział w tej mojej na tej mojej drugiej nie książce traktując, traktując ten tekst Reymonta jako taki tekst kulturowy takim w takim sensie, że to nie taka zwykła książka tak jakby ana uzyskała status takiej książki, która tak nawet jak ktoś nigdy może nie czytał jak też no myślę, że większość społeczeństwa polskiego nie czytała w całości chłopów, ale pewnie większość en przynajmniej naszego pokolenia widziała oczywiście będę adaptację Rybkowskiego obradach film ten, kiedy wchodził na ekrany był bardzo popularny może nie zyskał takiej popularności, jaką uzyskał, pod który jeszcze bardziej może nas formatu je nadejście odnosi się odnosimy się do przeszłości, ale z pewnością wtedy przynajmniej, aby przekazów prasowych dni tego co wiem nieraz opowieści bez rodzinnych też tam się wychowałem przecież na nie na wsi to był faktycznie filmy żywo oglądane i raczej tak żywo komentowany w no faktycznie oni jakoś też nam utrwalił taki może obraz chłopak trochę też takiego folklorystyczne, aczkolwiek wydaje się, że sama powieść sama powieść jestem jesteś zniuansowany to znaczy jak się przeczyta w całości ME to jednak Reymont wydaje mi się, które zresztą spędził tak wtedy Lipce Reymontowskie teraz nazywają ulice remontuje dużą część Debby no pewien okres może nie urządzać tak, ale pewien okres swego życia, aby się przypatrywał z bliska życiu opłaty którymi chodził relacją pracował wtedy tam jako robotnik jako pracownik może kolejowe, więc jak to nazwał go Kazimierz Wyka był takim właśnie przy chłopskiej przy powiatowym pisarza może nie był tak nie pochodzi ze środowiska bytowskiego, ale nie był też byśmy mogli powiedzieć jakimś obcym chłopom rada jak będą wydaje się, że potrafił uchwycić te przemiany okresie dokonywały na wsi ten obraz tam nie jest taki taki właśnie tak powiem jakiś taki stereotypowy ND taki czarno-biały cicho pytam też na mecie buntują przecież cały cały ten właśnie cała akcja dramatyczna tej powieści jest zbudowana wokół sporu o las Dziedzic prawda ten wątek np. termie jakoś szczególnie interesujące wątki te wątki buntownicze tam też są, jakby zawarte Ng z drugiej strony oczywiście też pokazuje wykrytą aferę obyczajową też pokazuje też no też te zjawiska negatywne tak, które oczywiście perspektywy bardzo negatywna, ale no też tak wyraźnie, że nie powinniśmy powiedzieć anachronizm chodzi o stosunek do osób, które świetnie wpisują się prawda płatne przyjęty ETO sprawdza przede wszystkim myślę o Enemy ujawni pacierz równych tak tutaj tutaj panie doktorze na chwileczkę zatrzymamy się, albowiem zbliżają się informacje Radia TOK FM już za chwileczkę o godzinie 1120 po informacjach wracamy do naszej rozmowy pan dr Jan Jasiewicz katedra historii sztuki filozofii wydział edukacji artystycznej i kurator stwierdzi Uniwersytet artystyczny w Poznaniu informacje po informacjach wracamy Owczarek jak i państwa moim gościem jest pan dr Jan Jasiewicz katedra historii sztuki filozofii wydziału edukacji artystycznej kurator stwarza Uniwersytet artystyczny w Poznaniu rozmawiamy o najnowszej książce pana doktora zatytułowanej wóz Drzymały pod szwedzkim zaborem książka ukazała się nakładem wydawnictwa książka prasa przed informacjami chłopi jako właśnie chłopi z 1 strony powieść, ale z drugiej strony powieść kogoś, kto był blisko, chociaż był z innego stanu z innej grupy z innej warstwy to jednak to nie jest powieść całkowicie wyssana z palca w sensie obserwacji uczestniczącej nawet tak tak tak to trzeba właśnie jak podkreślić to zdarza, że jak Reymont był był po prostu blisko tego środowiska, które jak opisywał zresztą da nawet takich przekazów takich pokoleniowych to znaczy jak np. pani Elbanowska robią latach sześćdziesiątych i sześćdziesiątych latach robią taki audycję radiową o 1 lipca ach, i to to tam się wypowiadały je takie starsze mieszkanki, które jeszcze też, jakby tam rodzina pamiętała ND pamiętała Reymonta, że on faktycznie przychodzi na śluby przychodził no rozmawiam z ludźmi, aby w czasie, jakby ich w Dębnie ich pracy był tam po prostu, jakby był prawie małomówny, aby obserwował tak NN, ale właśnie, jakby no obserwował uczestniczył także Enea także to jest to właśnie wtedy zresztą to nawet było podkreślane potem przez nie wiemy przez przez różnego rodzaju pewne krytyków jak też, że właśnie on and, że rzecz, że ta powieść jak pokazuje życie chłopskiej, jakby trochę od wewnątrz, jakby nie jest właśnie nie grze jak ten, że taki nie pamiętam nazwiska tego francuskiego krytyka, że on nie fakt nie fabryk czuję duże, że Reymont nie fabryk czuję ludu tak tylko tak powiem go faktycznie opisuje przedstawia go takim, jakim jest wydaje się, że to to remont uchwycie dzięki temu też na później jak wiemy przecież co też przyczyniło się do sławy Reymonta k dostał nagrodę Nobla to też warto podkreślić, że Akademia szwedzka jak w 1904 roku przyznawała mu nagrodę man Tryton najbardziej prestiżowa to wtedy będziemy dużo mówić prawda nagrodę literacką na świecie to specjalnie jak owca, jakby w pełnym psycholog dyplom jest podkreślone, że nie będę, że ja też dostaje ją właśnie za en za chłop tak, że to jest jakby główna jego, jakby literacka jedynie jak energia literacka zasługa także warto to też mi to też wydobyć ja właśnie technikum, aby pokazać, bo właśnie powieść też Reymonta to też wydaje się warte warte wspomnienia tutaj, że ona była jedną z nielicznych powiedzmy powieści, która także jak znalazła żywy oddźwięk na wsi także jak ona była faktycznie czytam sam pamiętam jak powiedziałem pada powody tej wielkopolskiej wsi Emmy i wiem, że chłopi byli u nas w domu to była książka, która po prostu ludzie czytali taktownie nie to, że pada tam wtedy postawił na punkcie, bo prawda dostał nagrodę Nobla będę może miał tylko po prostu była by była czytana tam też w książce opisuje np. relacje chłopów dwudziestolecia międzywojennego takie naprawdę nawet ptaki chwytające za serce historię prawda tam będę się w tej w tej tak bardzo znanej bardzo znanym bogatym zbiorze w dużej mierze pamiętników opcję opracowanych przez i prof. Józefa chała chińskiego takie to taka słynna czterotomowa wydawnictwa młode pokolenie chłopu to tam jest opisana taka sytuacja tak opisuje 1 Eminem jeden z takich młodych chłopów już nie pamięta dziś południa Polski bodajże chyba, jaką dla niego wielkim przeżyciem było to jak postu, dlaczego przeżyciem chciał być tak tak jak dramatyczna historia, bo on tryb chciał kupić chłopów tak czyta fragmenty bodajże w Piaście takim na znanym czasopiśmie właściwym organie ludowców tak organie tego PSL Piast tego wita zaś już wtedy tak tak tego miasta, ale czy tego Stronnictwa Ludowego prawda kierowanego przez Witosa i pewny i i on opisuje jak zbiera po prostu bardzo długi czas pieniądze, żeby kupić, ale że w Rzeszowie właśnie chłopów wiedział, że one tam kosztują chyba 56zł i zbierał pieniądze tak było od reformy racja ta była dosyć duża kwota i co daje do do tej księgarni okazało się, że niestety jest tylko i takie lepsze wydanie 25zł i nie mógł sobie na to, aby pozwolić tak nas po prostu był załamany faktem, że Rze, że no niestety nie mógł tej książki i Niemczech coś kupić tam opisuje to co może się wydać takie coś prozaicznego prawda ale, toteż nam uświadamia też to np. tak w jakim jednak no nie wiem też przeżycie głębokim było coś tak prozaicznego jak nabyć książki na i jak i to też wydają się pokazuje także że, że chłopi faktycznie, jakby dotarli pod strzechy jeśli tak się mogę, aby wyrazić tak jakby najwyższej klasy literatura doceniono także badano globalnie była miała także, jakby swój autentyczny oddźwięk NN od 15 Polski tak w tym sensie właśnie traktuję de traktuje to powieść jako nie jako taki tekst kulturowy, który właśnie tak powiem sami z pewnym obiektem, jakby pamięci byśmy wypowiedź staną się, że też bardzo dobrze pokazuje to, że nie tylko dotarło pod strzechy, ale też było docenione przez ludzi, których dotyczy myślę sobie tutaj już w o takim hołdzie Hołda złożonych remontowi już wolnej Polsce, kiedy po prostu tysiące ludzi z całej Polski w przybyło w, żeby w oddać hołd pokłonić się tak to było już właśnie potem jak jak jak dostał nagrodę Nobla to Witasz organizował Wierzchosławicach tak, choć oczywiście to miało także, jakby swoje kontakty polityczne nie to jest jasne, aby próba zdyskontowania sukcesu na Reymonta, który zresztą jak długo się wzbrania w ogóle przystępowania do jakiejkolwiek partii tak to koniec końców później się właśnie zapisał do de do Piasta tak jakby uważa, że to jest najsilniejsza organizacja Chłopska z tak bowiem musi z tymi chłopami być na faktycznie tutaj jakby mam jak różne przekazy no znawca w ogóle, jakby Reymonta chłopów prof. Franciszek Ziejka na 9 to może jakieś przekłamanie profesor jak nie żyje niestety jak trudno jest taki mecz, ale czy poprą taki błąd w druku wystąpił, ale napisał w tej takie no no ważnej byśmy w tym wydaniu chłopów wydawanych chcieli biblioteki narodowej po takim najbardziej prestiżowej prawda serii w tym występie, że tam, gdzie zgromadziło wtedy 300 000 ludzi tak sam Reymont gdzieś jak pisał w liście do jednego z wydawców francuskich napisał, że tam 30 000 ludzi nie należy bez, jakie ostatecznie nie wiem ktoś liczby ustali, jakie ogląda zdjęcia były faktycznie tłumy tak jak całej z całej Polski przyjechali przyjechali chłopi także terenów Ukrainy tam nawet widz w książce zamieszczam zdjęcie ukraińskiej partii ludowej która, jakby była reprezentowana jak reprezentowana, jakby nadawczym na tym, gdzie i niektóry, który wita zorganizowały no już krótko bardzo krótko przed śmiercią dlatego parę miesięcy później mnie Reymont Reymont, który bardzo schorowany emeryt ma, ale to właśnie pokazuje to to nie było i jakoś odgórnie przez kogoś tam planowane to był taki autentyczny myśmy mogli powiedzieć prawda, choć chłopów będziemy ich Chłopek dla dla dla Reymonta tak jak i to też, aby pokazuje, dlaczego wydaje mi się tak powiedzieć, jakby też cały czas ważna tak np. sam sam i na mojej uczelni też robiłem takie nawet ankietę wśród młodych ludzi, jakby sądu mając co jeszcze chłopak wiedzą w ogóle jak traktują, jakby tą e-myto książkę i owszem, niektórzy uważają, że jest 1 strasznie nudna, że właściwie prawda najnudniejsza książka, której nie przeczytałem tak tak 11 respondentów czy też jednak respondenta nie wiem tak odpowiedzieli, ale były także oczywiście głosy i to właściwie większość było głosów tych młodych ludzi pozytywnych tak, że naprawdę się to, aby świetnie czytało, jakby uważają, że powinna płatny w kanonie lektur w kanonie lektur zostać także no i uważam, że warto jest cały czas do Reymonta brata zresztą też polscy artyści do niego, jakby nie wracają Aleksandra po Lisiewicz Michał Sadowski np. też ani trochę pisze tak jakby jakby cały czas ten obecny TEN-T wątki te wątki, które też no po jest, u których track, które chłopi, jakby sobą 1 Ender, które zawierają pojawiają się także w działaniach takich często powiedzmy kontrowersyjnych moglibyśmy powiedzieć rada jak i Wadowski prawda na na na na Targu na długim Targu w Gdańsku prawda taczką gnoju i samych bokserkach wódce sprawdzaj i karteczką jak idzie na Manifę narobi Platforma tango policja legitymuje prawda, ale to pokazuje takie zdarzenia pokazują, że chłopi mogą być żywi nie muszą być też tylko, bo one oni są też często, jakby przywoływali w takim, że może właśnie remont taki bardzo też konserwatywne tak dalej wydaje się, że siła tej powieści jest taka, że tam się mogą odnaleźć, jakby wszyscy nadano też to co, o czym mówiłem jeszcze przed przerwą prawda, a o tym właśnie oddajemy też nie, jakby nie unika bardzo trudnych kwestii kwestii okrutnie tolerancji nasza rada ADO den do osób, które nie wpisują się powiedzmy Ewę no właśnie w 4 my przyjmowany prawda powszechnie nie etos prawda no i mogą spotykać się mogą się spotykać na bardzo silną 1 pada negatywna reakcją, a środowiska wiejskiego, ale też znowu niecałego prawda tam też przecież Mateusz jak wiemy prawda jeden z bohaterów przeciwstawia temu co jeszcze zrobić prawda wiary, ale te jak i chodzi o to, że Reymont nie maluje nam takiego powiedzmy tak słodkiego obrazka pięknego obrazka tylko też pokazuje te trudne momenty tak tak i przyznam szczerze powiedział remoncie Chłopach moglibyśmy jeszcze rozmawiać rozmawiać rozmawiać my tak jak rozmawialiśmy też poprzednio, a jednakowoż nie dotarliśmy nigdy do Drzymały, która zdaje się, że ważne nie tylko, dlatego że jest w tytule pana książki no z pewien nasze słuchaczki słuchaczy mówiono tak Drzymała wóz Drzymały, ale mu raczej trzeba mówić o wozy Drzymały Szanowni Państwo tych wozów było 2, ale to chyba nie jest najważniejszy wątek chyba ważniejszym wątkiem jest to dlaczego Drzymała chłop można powiedzieć rolnik stał się symbolem polskiego oporu wobec germanizacji, chociaż właściwie wskazywało na to, że Polski chłop powinien być największym sojusznikiem, więc cesarstwa później taka wcześniej pruskich władz, dlaczego Szanowni Państwo no i w tej w tym momencie nie odpowie na to pytanie, dlatego że zbliżają się informacji Radia TOK FM i zbliża się koniec programu Owczarek, ale na szczęście dzisiaj o godzinie dwudziestej drugiej program Inter luda, na które już teraz państwa bardzo bardzo serdecznie zapraszam ich programie Inter luda o godzinie dwudziestej drugiej druga część dzisiejszej rozmowy z panem dr. Janem właśnie biciem z katedry historii sztuki filozofii wydziału edukacji artystycznej kuratorski i Uniwersytetu artystycznego w Poznaniu informację o godzinie 1140 dzisiejszy program przygotował Bartłomiej Pograniczny nad jakością naszych połączeń czuwał Szymon waluta, a ja zapraszam na godzinę dwudziestą drugą w programie Inter luda dalsza część dzisiejszej rozmowy
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK
-
-
-
36:41 W studio: dr Marek Małysa
-
38:41 W studio: prof. Aleksander Fiut
-
23:14 W studio: dr Wojciech Gwizdak
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
-
-
07:20 Poranek Radia TOK FM12:47 W studio: Jakub Karyś
-
08.06.2023 22:00 Po sezonie48:01
-
09:59 Półka z książkami
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
13:00 Połączenie30:27 W studio: Kuba Snopek
-
14:00 Połączenie12:46 W studio: dr Jolanta Szymańska
-
14:20 Połączenie09:05 W studio: dr Marcin Gabryś
-
-
-
-
16:20 TYLKO W INTERNECIE
-
-
-
16:39 Tu i teraz40:53 TYLKO W INTERNECIE
-
-
16:40 Jeszcze Więcej Sportu16:36 W studio: Maciej Łuczak
-
16:00 Światopodgląd11:17 W studio: Kamila Ferenc
-
-
18:20 TOK36009:40 W studio: Piotr Andrusieczko
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!
Dostęp PremiumSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL