"Sok z buraka leczy nadciśnienie?" Czyli o fake newsach medycznych

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dzień dobry państwu Ewa Podolska proszę państwa zacznę od tego, że wydawcą tego programu jest Szczepan Marek, a ja chcę, zanim rozpocznie się program cyklu dr absolutnie nietypowy tym razem chcę państwa zaprosić na program wieczorny ten, który rozpocznie się o godzinie dwudziestej pierwszej spędza wtedy 3 godziny w towarzystwie państwa i moich gości, a program będzie wyglądał następująco pierwsza godzina, czyli zaraz po dwudziestej pierwszej to handel sprawiedliwie, czyli Rozwiń » Fert rajd była nawet jeszcze jestem w Krakowie, bo tutaj właśnie spotykam się z osobą, którą zaraz państwu przedstawię w siedzibie fakt rajd i tam nagrałam program co oznacza sprawiedliwy handel i jak my możemy uczestniczyć w tym systemie o godzinie dwudziestej drugiej zmiany tematu, ale tak 1 łącząca się trochę, ponieważ rozmowa będzie o rolnictwie ekologicznym, dlaczego tak naprawdę ciągle stanowi margines co zbyt mały margines na naszego rolnictwa moim gościem będzie pani Urszula Sołtysiak specjalistka w tej materii, a o godzinie 2003. zapraszam państwa na rozmowę o Krystynie Chojnowskiej Listkiewicz może niektórzy z państwa pamiętają tak właśnie ta samotna żeglarka, która opłynęła świat dookoła książkę o nim napisała Polina Rajter redaktorka wysokich obcasów i właśnie ona będzie wyrazem nam po godzinie trzeci będziemy rozmawiać o Krystynie Chojnowskiej Listkiewicz proszę państwa powiedział program nietypowy zazwyczaj tym programie moim gościem jest lekarz i czasem zdarza się tak, bo to jest wydaje się takim dobrym przejściem do tematu, który chcemy rozmawiać, że dzwoni ktoś i mówi proszę pana panie doktorze ja wyczytałem tam gdzieś bo, że to nieprawda co pan mówi, bo jest tak tak tak tak czasem pojawia się dyskusja czasem jestem świadkiem takiej dyskusji już poza anteną, gdy zostaje lekarz, a i wtedy mówi o ta osoba, która dzwoni o znanym uzdrowiciel osobie, która proponuje metody alternatywne trasy doszło do sporu była tego świadkiem czy może rzeczywiście tak doradzać pacjentom skoro nie jest w ogóle lekarzem, czyli w ogóle nie używajmy też słowo pacjenci w tym momencie i tu pojawia się problem weryfikacji weryfikacji tego co dowiedzieliśmy się, a teraz dowiedzieć się bardzo łatwo prawda wystarczy otworzyć komputer zajrzeć do naszego smartfona i wiemy, ponieważ jesteśmy bombardowani informacjami na temat zdrowia dzisiaj wraz ze mną jest Kinga Klich dzień dobry kiego dzień dobry państwu kilka klik jest koordynatorką projektu weryfikacji informacji w mediach społecznościowych reprezentuje Stowarzyszenie demagog wymaga kropkę PL demagog krótka org kropkę PL, ponieważ demagog jest organizacją pozarządową dokładnie zgadza się demagog, czyli ludzie, którzy tam pracują zajmują się weryfikacją informacji, które pojawiają się dobrze mówię tak jak ty Otóż to w mediach społecznościowych tak, ale nie tylko, ponieważ demagog jako pierwsza w Polsce organizacja fakcie kinowa założona w 2014 roku zaczęła swoją działalność od weryfikacji wypowiedzi polityków i tego, jakie obietnice składają oni w czasie wyborów potem dopiero w 2019 roku zaczęliśmy szerzej weryfikować to co się dzieje w mediach społecznościowych no złożyło się także było to parę miesięcy przed wybuchem pandemii niestety koronawirusa potem mamy jeszcze dodatkowe programy edukacyjne jednak naszym głównym takim projektem jest Akademia fakcie kingu, w której edukujemy różne grupy wiekowe od podstawówki przez studentów przez osoby dorosłe biznes kończąc na osobach już w starszym wieku kończą właśnie na seniorach, którzy też są bardzo narażeni, zwłaszcza na te fałszywe informacje w kontekście medycznym, ale chcę powiedzieć, że seniorzy najłatwiej wierzą fałszywe informacje nie tutaj mamy bardzo różne grupy wiekowe zresztą przeprowadziliśmy aparat to badania, które pokazywały, że w zależności od medium, z którego korzystają osoby w dany sposób wierzą włącznie wierzą w te informacje, które się pojawiają jednakże, obserwując to co się dzieje w mediach społecznościowych właśnie to kto komentuje post i kto wierzy w zapewnienia tych takich szewców też informacji jak nazywamy tych związanych z covidem znachora covidu no to widać jednak potem profilach, że często są osoby starsze właśnie, które już szukają alternatyw szkołę alternatyw w momencie, kiedy nie pozostaje już leczenie konwencjonalne już nie daje z Bradem no tak, bo to jest absolutnie szczególna sytuacja gości, gdy chodzi o życie człowiek sobie mówi okej okej medycyna lekarze mówią to, ale ja mam coś do stracenia jeszcze pół biedy, gdy robi to może w sposób równoległy gorzej, gdy rezygnuje prawda z leczenia konwencjonalnego niestety zdarza się często, ponieważ są osoby, które tak wchodzą też siatki, a tych znachorów wtedy pandemicznych teraz również utrafić celi, którzy proponują np. leczenie bądź poprzez zapobieganie zawałowi serca poprzez nakłucie palców u ręki SMS dzwonienie na pogotowie, bo takie są również są w sieci, ale zaraz też powiedzieć, że taka informacja się pojawiła ostatnia ona się pojawiła ostatnio się pojawia regularnie w sieci jest promowana przez różnego rodzaju profile i my takie rzeczy na bieżąco staramy się właśnie komentować, ale to jest nic, ponieważ pojawiają się informacje które, zwłaszcza w czasie tego piku covid jeszcze nie mieliśmy dostęp do szczepionek, które po prostu negowały na początku istnienia pandemii potem negowały sens szczepień, a badania dane jasno pokazują, że te szczepienia poza tym, że uratowały setki tysięcy istnień to jeszcze oszczędziły budżet państwa waszą rolą jest to by zamieścić znaczy tak zamieścić taką informację jak w praktyce działa, jeżeli wejdziemy na wasz portal tak, żeby od razu nasi słuchacze mieli Otóż to wam korzyć praktyczną chodzi na wasz portal tam zamieszczona ta informacja wypisać obok Quake czy na wkład nieprawda prawda nie tra i pod spodem, gdy wejdę w to widzę uzasadnienie, dlaczego to jest nieprawdą tak dokładnie zgadza się, jeżeli nasze nasi działacze zechcą przeczytać więcej zachęcam serdecznie do obserwowania naszych po prostu Social mediów, na których regularnie w przystępnej krótkiej formie publikujemy te informacje, które rozszerzonej formie znajdują się w naszym portalu dokładnie wchodzicie w daną zakładkę, która interesuje np. way News bądź wypowiedzi, jeżeli interesuje was aktualna sytuacja polityczna w kraju i sprawca cie widzicie czy np. sok z buraka potrafi wyleczyć nadciśnienie, jeżeli coś tak akurat weryfikowaliśmy znajdzie się tam całą przekrojowe analizę w oparciu o wiele wiarygodnych to jest bardzo ważne i niezależnych źródeł, na podstawie których może zadecydować czy też informacja fałszywa częściowo fałszywa czy zostaną przykład pozbawiona kontekstu bądź czy zostało przerobione badanie czy zostały wybrane wybiórcze wnioski itd. itd. tych metod manipulacji jest mnóstwo czy to znaczy, że twoja praca codziennie o tobie podobnych zaczyna się od tego przeglądać co nowego się pojawiło po prostu w mediach społecznościowych ta dokładnie mamy odpowiednie narzędzia do tego, żeby sprawdzić co jest najbardziej Why Love, czyli znaczy najbardziej chodliwe w sieci najwięcej odsłon czy zgadza się Guy często zasięgu właśnie tutaj odnoszę się do 108 diod dzięki temu widzimy czym powinniśmy się zająć pierwsze kolejności parę dni temu pojawiła się informacja o tym, że karetki, które zostały przekazane w darze na Ukrainę zostały wystawione następnie na portale aukcyjne, a my wiemy, że dużo osób zaczyna w to klikać widzimy, że taki post nagle zyskuje 200300400 udostępnień i wiemy, że musimy się tym zająć ponieważ, jeżeli my się tym nie zajmiemy tu ktoś zajmie są organizacje faktoringowe w Polsce przy czym tylko my i AFP współpracuje z np. Facebookiem metą i możemy informować tych naszych Czytelników i użytkowników Facebooka właśnie, że taka informacja fałszywa w coraz zaczniemy od pytania, ale to już w skrócie informacji proszę państwa jesteśmy z powrotem na antenie proszę wybaczyć pewne niedoskonałości techniczne nie jestem studia jestem w Krakowie w Krakowie mieszkam właśnie moja rozmówczyni Kinga Klich, a ja po prostu korzystam z uprzejmości organizacji fair Trade cent dać efekt rajd zresztą odsyłam państwa do wieczoru pierwsza godzina po dwudziestej pierwszej czy po dziewiątej wieczorem to właśnie rozmowa z przedstawicielem tejże fundacji fair play, czyli sprawiedliwy handel i powiedziała, bo używa słowa wiesz o warzywa słów, które w swoim środowisku są w sposób oczywisty zrozumiały mówi fakt ścieki, czyli tutaj w weryfikacji informacji w oparciu o określoną metodologie, dzięki której osoba tak nasz czytelnik np. wie, że informacji, które my podamy są wiarygodne no dobrze to teraz weźmy sobie niem czy karetki czy ten sok z buraka czy jeszcze coś innego znalazłaś to prawda tę informację mogą być trochę po pokazać tak krok po kroku jak ty, bo mini jesteśmy w stanie dokładnie naśladować musielibyśmy mieć taką wiedzę jak ty, ale jednak chciałabym wiedzieć myślę, że naszym słuchaczem też wydaje się to ciekawe jak i jak ty robisz by dojść do tego, że to jest nie prawda cały proces oczywiście już po znalezieniu takiej informacji zaczynamy od rozłożenia często długiego artykułu bądź drugiego filmu, bo są różne rodzaje tych informacji na czynniki pierwsze i musimy zobaczyć i oddzielić opinii od faktów to jest bardzo ważne, ponieważ nią opinii prognoz nie mamy jak sprawdzać, ale wiesz co często jest tak skonstruowane w rozwój jest jakieś opinie typu no nie szczepcie się albo picie sok z buraka prawda ten, kto przekazuje on pokazuje on bazuje na faktach bo gdyby tylko tak powiedział on sam siebie to spada prawda już 2 osoby z buraka nie mówi proszę państwa badania TUI to na tym Uniwersytecie pokazały grupa ochotników itd. i tak dali czyli o czym on wyciąga wnioski, czyli przedstawia opinię ona ma wpływać na zachowania przecież prawa, a dawka, żeby coś kupić w internecie coś tak cudownie działa i tam jest to i opinia i IT i opinia i to na czym ona bazuje, czyli zazwyczaj są pokazane jako fakt dokładnie i my te fakty możemy sprawdzić czyli, jeżeli taka osoba publikująca informacje mówi, że zostało opublikowane badania na Uniwersytecie XYZ to my możemy sprawdzić dokładnie te badania i tutaj pojawia się bardzo ważny wątek, ponieważ często badania nawet, choć są recenzowane czy zostały podwójnie sprawdzony przez osoby niezależne od autora on nie zawsze powinny być brane pod uwagę, ponieważ musimy pamiętać, że w tym nowoczesnym świecie co się liczy liczą się pieniądz, więc mamy takie zjawisko np. to się profesora jest czasopisma drapieżne i osoby, które tworzą takie np. artykuły naukowe bądź badania za odpowiednią cenę mogą opublikować w tych czasopismach, które są uznawane za naukowe w swoje badania te badania niekoniecznie muszą być wiarygodne dobrze, ale to przekracza próg swojej kompetencji Kinga przecież co znaczy już tak ma PiS tych, które nazwała czasopism dla biednych jak imię nazwała trenie etyczne równocześnie prawda okej tak czy tych dysponuje w tym z PiS-em czy samego faktu że, ale też samego faktu, że zostały tam opublikowany od razu może wynosić, że to jest nieprawda nie nie zawsze, ponieważ nawet wiarygodnych źródłach nawet Lancet pojawiają się artykuły, które to nie zawsze są wiarygodnego np. wtedy są wycofywane tak jak słynna sprawa autyzm szczepionki prawda to jest bardzo ważne właśnie, że to na nas jako osoba publikujących te informacje w ciąży obowiązek sprawdzenia tego czy np. artykuł nie został wycofany i do tego też są odpowiednie strony tzw. w lecie rodzą się łączy po prostu gdzie możemy sprawdzić czy dany artykuł faktycznie nie został ściągnięty z publikacji bardzo ważne jest to, żebyśmy sprawdzali cytowano takich artykułów, bo wtedy właśnie możemy nawet w kolejce zobaczyć faktycznie czy inni naukowcy też na tym opierali czy inni naukowcy ufają temu źródło to jest to jest bardzo ważne i w do czegoś takiego wystarczy nam nawet Google Scholar, czyli otwarta usługa, którą oferuje Google jest darmowa i co co znajduje wchodząc w Google Scholar znajdujesz różnego rodzaju publikacje i w większości liczby cytowań, więc jeżeli znajdziesz artykuł, który np. cytowany 101520× przez kolejne wiarygodne źródła znaczy, że naukowcy się na nim opierają może już domniemywać, że będzie to wiarygodne, ale oczywiście bardzo ważne jest to testament w artykule musimy zawsze sprawdzić czy on sam opiera się na wiarygodnych źródłach po to jest cała biografia jednak w nauce i to nie jest proste dlatego my ćwiczymy praktykujemy to, zwłaszcza w przypadku covid-u, jeżeli sami wiemy, że tego tematu nie jesteśmy w stanie rozłożyć na czynniki pierwsze bez pomocy to odzywa się do innych lekarzy innych naukowców, dzięki którym którzy zapewniają wsparcie po prostu tutaj jesteśmy partnerami demagog projektu nauka przeciw pandemii i organizacji takie Zrzeszenia lekarzy, które zostało założone przez profesora fala na początku pandemii została wydana w ramach tego projektu biała księga, która zawiera bardzo ważne takie podstawowe informacje przekazane w bardzo przyjazny sposób dla czytelnika, który nie ma tej wiedzy medycznej to pomysł czasem jak zaczynamy czytać tych wszystkich badaniach odkryciach naukowych w tym co się dzieje np. naszym organizmem po przyjęciu szczepionki to my zaczynamy rozumieć ten język, chociaż np. nie mam wykształcenia medycznego, ale wiem, że taka osoba taki naukowiec profesor lekarz jest w stanie chylę przyjaźni to przy przybliżyć nam jako po prostu czytelnikom właśnie ta inicjatywa nauka przeciw pandemii przykładowo w świetny sposób zobrazowała w pierwszej księdze jak właśnie takie postawy informacje dotyczące covidu w drugiej księdze na temat szczepień teraz trzecia publikacja, która wyszła trzeci raport właśnie dotyczący tego jak w ciągu 3 lat zmieniła się sytuacja co się stało z nami jak funkcjonowały np. poszczególne kraje to jest właśnie bardzo ważne, żeby znać takie inicjatywy takich inicjatyw jest mnóstwo w Polsce to nie jesteśmy tylko my jako portal fakt Kingowi, który publikuje i zachęca do tego, żeby się z nimi zapoznać powiedzmy czy każdy może zobaczyć owe księgi tak tak wystarczy, że wejdziecie na strony nauka przeciw pandemii i tam słuszne pierwszej stronie pod podejmowane dane pozycje są też inicjatywy jak np. szczepimy się krótka apel też zawiera bazę wiedzy na temat covidu jest strona szczepienia szczepienia Info PZH chce też właśnie Instytut państwowy publikuje wiele informacji i ja chcę wrócić do samego początku powiedziała w drapieżne czasopisma ja rozumiem, że ty masz listę takich czasopism co znaczy doświadczenie i przeszłe sytuacje spowodowały, że taka lista powstała tak i ona funkcjonuje, jakby świecie między na w jakby z w świecie Międzynarodowego tego sprawdzane są odpowiednie bazy danych przypadły w science, w których możemy sprawdzać dane publikację konkretne możemy zobaczyć właśnie tutaj odsyłam zachęcam wszystkich do przeczytania wywiadu z profesorem KUL wszystkim na stronie demagogii właśnie jak rozpoznać taką fałszywą publikacje co jest ważne w tej właśnie profesorze zajmował badaniem czasu jest drapieżny i ten wskaźnik cytowań jest bardzo ważny istnieje coś takiego już bardziej naukowo mówiąc jak impakt faktor, czyli właśnie można przewidywać to w jaki sposób ta publikacja w jaki sposób jest wiarygodna także tutaj są osoby mądrzejsze od nas, które się tym zajmują, którzy tworzą bazy danych i warto właśnie znać nawet 3 mamy pub MED, w którym znajdziemy wiele wiele publikacji naukowych były powstające mamy tego Google Scholar, który bardzo prosty sposób przybliży nam naukowo podstawowe informacje na powiedzmy od razu ci, którzy się tutaj przestraszyli, słysząc język angielski w zasadzie w tej chwili przy pomocy translatora sobie to możemy się tłumaczy absolutnie wszystko wystarczy, że mamy przeglądarkę Google chrom, która automatycznie nam tłumaczy stronę, jeżeli tylko wybierzemy to nie jest tłumaczenie Kali chcieć kalima jest tłumaczenie naprawdę wysokim poziomie, więc jeżeli te tylko dokument pdf wystarczy, że pobierzemy go wrzucimy w tłumacza Google nie musimy posiadać żadnej aplikacji odpowiada to wszystko się dzieje w sieci także ten dostęp do wiedzy w tym momencie bardzo ułatwiony, a ktoś np. taką sytuację ostatnio widziałam zdając sobie z pewien pan mówi, że wytwórca szczepionek Pfizer, a także do tak na samorząd nie mówi, że Rze, że on sam, ale ma dokumenty do, kto dota to dokumentów Pfizera, w których to można wyraźnie przeczytać on pokazuje na ekranie strony tam na czerwono zaznacza prawda, a ten argumenty, że szczepionka powoduje niedomagania pracy serca oraz nie pamiętam dokładnie co, ale w każdym razie jest groźna testów dla serca no i teraz, jeżeli ty to widzisz tego pana, który dziś tak Polak był Polak to dziś Tax średnio wiarygodne wydaje, ale pokazuje, jakie dokumenty to co robi w pierwszej kolejności sprawdzam kim jest człowiek osoba publikująca daną informację ogromne znaczenie, ponieważ musimy zastanowić się zawsze, chociaż do tego nie jesteśmy w stanie dojść, jakie ona może być intencję, ponieważ często mogą to być intencje to czysto finansowe np. zachęcenie ludzi do osiągnięcia filmiku na YouTubie zdobycie większej liczby wyświetleń, a co za tym idzie większy przelew czy ja zobaczyłam, że ten pan produkuje różne takie filmiki o, gdzie Otóż to rozprawie, jakby z tym co ukryte sprawdzać wyciąga nawet naukowcy wam tego nie powiedzą lekarzem tego nie powiedzą, ale myśmy tu dotarli do tych dokumentów Słuchajcie my wam mówi to jest jeden z elementów tworzenia teorii spiskowych czy właśnie pokazywanie ludziom zobaczcie dotarliśmy do czegoś, czego inni nie są w stanie dotrzeć ukrywany przed wami, ale zawsze powinno także to, że ktoś mu się wydaje, gdyż pokazuje taki napis czasami to prawda dotarto do cieczy wiadomo, kto da prawda to już powinno się nam zapalić czerwona zdecydowanie dlatego, jeżeli znajdziemy informacje znajdziemy filmy znajdziemy stronę zawsze musimy zastanowić, kto za nią stoi, kto opublikował, kto napisał, jaki może mieć cel publikowania informacji, czyli w tym przypadku, jeżeli widzimy np. taką publiką więcej takich filmów no to albo faktycznie w to wierzy robi to w intencjach dobry, aby przekazać innym tę prawdę objawioną, której inni nie są świadomi albo może mieć w tym też inną krytyce i to nie musi być tylko łącznie cel finansowy to może być też cel społeczny przed uzyskaniem posłuchu, ponieważ część tych osób, które publikowały fałszywe informacje np. w czasie świtu zdobywały na tym zasięgi teraz planują start w wyborach tym zaraz zaraz mówić o Polakach w tej chwili tak tak są takie osoby my widzimy w jaki sposób te duże zasięgi są wykorzystywane, żeby przepraszam jest, skąd wiezione planują start w wyborach śledzicie jak niektórzy już zapowiadają to na swoich mediach społecznościowych także wykorzystywanie tych zasięgów, które stworzyli, ponieważ są osoby jak np. Jerzy Zięba, którego zasięgu były na poziomie zasięgów Kosiniaka-Kamysza na Facebooku były tylko 3,5 raza mniejsze od zasięgu Mateusza Morawieckiego na Facebooku to są ogromne zasięgi mówimy o topowych politykach ze sceny polskiej, więc jeżeli mamy osobę, która publikuje różnego rodzaju informacje dotyczące zdrowia, a potem nagle słyszymy np. że chce kandydować w wyborach no to już może nam się zapalić czerwona ławka przypadkiem te informacje, które okazywały się fałszywe nie były publikowane po to, żeby zdobyć właśnie zasięgi no bo co dociera do ludzi docierają właśnie te informacje, których nie mogą zweryfikować, które są ciężkie do zweryfikowania na początku pandemii dużo informacji było tak bardzo prostych, bo nie wiedzieliśmy dużo na temat tego co się dzieje na świecie, ale w tym momencie mamy już dostęp do tylu danych, że odnalezienie prawdy i sprawdzenie czy faktycznie tak się stało czy faktycznie tak się dzieje czy faktycznie taki dokument, którym wspominasz jestem dostępny jest prawdziwy to jest kwestia po prostu od nich umiejętności cyfrowych przez państwo za chwileczkę wracamy do naszego programu państwa wracamy do naszej rozmowy rozmawiał z Kingą Klich osobą, która weryfikuje informacje w mediach społecznościowych to co najbardziej nas interesuje tzw. wielkim nosem medyczne medyczne jest bardzo ważna kwestia, ponieważ akcja nasze zdrowie życie dla nas sem najważniejsza ważniejsza od polityki różnych innych sprawdź także od pieniędzy i zrobimy wszystko by oni zadbać np. wyjście ciężkie choroby stąd łatwo trafia do nas przekaz, który daje nam nadzieję, ale ja jeszcze przez moment chcę wrócę wycenę tego przykładu pana, który pokazywał te dokumenty, a Otóż tam można było po prostu zatrzymać tę klatkę przeczytać ten dokument i zobaczyć że, że tak naprawdę był to fragment ulotki celnie ukryty nie był żaden ukryty to nie żaden dokument to fragment ulotki Pfizera oficjalnego dokumentu Pfizera, który pisał właśnie o tych możliwościach wystąpienia jakiś kwestii sercowych, wskazując na prawdopodobieństwo tego znikome tak dalej czyli jakby już są już, jeżeli orientujemy się, że to nic nie jest tajnego tylko jest to po prostu notatka jest oficjalny dokument już widzimy też stawia przecież wiarygodność tego człowieka pozycje zapytania nie wiem czy państwo zauważyli, bo to jest strasznie prymitywne czytam czasem są nazwiska pojawiają się nazwiska lekarzy, którzy faktycznie istnieją w Polsce, ale czasami pojawiają się nazwiska osób, które mi nie mówią narzuca internet nie mogę znaleźć jego profesora jest wywiad z tym profesorem osoba, która robi wywiad mówi tak prof. Kwiatkowski prof. Zaremba profesorze nie wiemy szlaku u nas tak się w Polsce nie mówi od razu widać, że ten wywiad jest dziwaczny nikt nie ma FIP nikt nie mówi doktorze nie wiem dr. Grzesiowski doktorze gazociągu istnieje słowo pan prawda to czy w konstrukcji od razu widać, że coś tu coś z tym polskim jest nie tak to od razu wiem, że nie ma kogoś takiego, że ten wywiad to jest jakaś ktoś przetłumaczył czegoś tam, ale ten wpis na wodę takie sytuacje zdarzają się bardzo często wyimaginowany eksperci, którzy wykorzystują tzw. zasadę autorytetu próbują te osoby, które manipulują naszymi odczuciami próbują wykorzystać czyjąś pozycję, nawet jeżeli to jest kwestia tworzenia tej pozycji w myślenia tej osoby regularnie mamy problem nie tylko fałszywych informacji związanych z medycyną, żeby dotrzeć do tzw. właśnie tych ekspertów, który weryfikujemy, jeżeli są zagraniczne osobistości i regularnie korzystały z pomocy naszych zaprzyjaźnionych fakt czeka rów innych organizacji i tak samo vice versa działa to w kontekście polskim, ale wtedy dociera pyta się czy pan czy rzeczywiście taki wywiad do takiego wywiadu panu udzielił zazwyczaj, jeżeli już zauważamy, że to jest zagraniczna fałszywa informacja to często się okazuje to osoba postu istnieje, że to są wywiady, które zostały przeprowadzone np. z aktorami bądź jak bardzo lubię do właśnie się, jeżeli chodzi o weryfikację, gdy pojawiają się fragmenty jakieś filmów i potem okazuje, że to są filmy, które zostały na potrzeby scenariusza nakręcone zostały dopisane całkowicie fałszywy kontekst, że to niema być wywiad profesorem na temat śmiercionośnej szczepionki tylko to jest fragment serialu czegoś, ale nasze wspólne np. co procesy są istniał został wykorzystany bardzo nas czeka się pojawia właśnie w czasie pandemii parokrotnie były takie sytuacje np. pokazywano na lotnisku dziesiątki trumien i było powiedziane są trudne osób po covidzie oczywiście okazywało się w ten sposób stare zdjęcia, kto został wykorzystany albo na moich ulubionych przykładów, w którym widzimy człowieka zawiniętego w worek śmieci leżącego na śmieciarce, który pali papierosa i zostało dopisane, że to są widzicie to są zgony pocovidowe, których nie ma gdzie upchać i to jest wszystko pić wodę fotomontaż, że to jest wszystko zaplanowane i oni chcą własnymi silnikami omamić okazało się, że to był było nagranie z jednego z teledysków i ktoś wykorzystał to, że my jako społeczeństwo nie mamy umiejętności cyfrowych właśnie do weryfikowania tego pewni, że to jest bardzo trudne bardzo trudno na przykładzie sprawdzenia wiem, że rozmawiamy w radiu prawda my sobie możemy się w otworze laptopa i gmin zaraz pokaże, ale jeżeli nie bardzo skomplikowane ktoś był jednak chciał coś takiego na próbować nauczyć się, jeżeli widzę jakiś obrazek jakimś poście chciałbym sprawdzić czy w ogóle nie jest obrazy właśnie tak mówię zupełnie, czego innego został wykorzystany w jakimś tam kontekście et to łatwo jest zrobić bardzo w tym przypadku, w którym powiedział czy sprawdzenie obrazka, jeżeli korzystamy np. przeglądarki Google Home to kliknięcie prawym przyciskiem myszki na tym obrazku wybranie opcji sprawdza pomocą obiekty w Google, a i wtedy Google za pomocą wiem, że teraz aż trudno odwrotnego wyszukiwania kradną obrazu znajduje nam czy to zdjęcie było wcześniej użyte w jakimś innym kontekście oznacza ona pokaże te inne konteksty gdzieś obok zdjęć, bo wcześniej to znaczy ktoś to pisze rzecz, która się dzieje teraz i to zdjęcie ma pokazywać co się dzieje tydzień temu robię to co mówisz i widzę, że to zdjęcie 3 lata temu już gdzieś tam było dokładnie nic więcej nie muszę zrobić mamy o tym też przygotowane na naszej stronie artykuł jak to robić krok po kroku, ale równocześnie zachęcam, ponieważ mamy kursy, które są ogólnodostępne naszej Platformie e-learningowej i właśnie ta może się nauczyć tego jak weryfikować takie informacje, bo dostęp do narzędzi np. jest taka wtyczka Invite Weaver Faye nazywa się można ją za darmo ściągnąć do KUL Roma za pomocą mniej weryfikować czy dany film właśnie dotyczy tego co autor opisał tak czy właśnie czy nie został użyty w innym kontekście to są wszystko narzędzia, które są bardzo prosty do użycia trzeba tylko wiedzieć one istnieją to jest właśnie klub problemu, że nie wszyscy wiedzą, że one istnieją dobre, ale też np. nie znam tych narzędzi się zastanawiam czy wy jesteście tym nie zajmowali to co jak żyli ja rzucę wyszukiwarkę sok z buraka przecinek 7 Max Group kpl g demagog Rybka org PL co łatwo sprawdzę czy ten czy wyście już nie tak byłem wraz z gminami tego soku z bura dokładnie, jeżeli nawet nie znajdzie tego na naszej stronie i masz link do tego fałszywego np. posta albo artykułu na naszej stronie w prawym górnym rogu znajduje się przycisk zgłoś do weryfikacji, jeżeli masz wątpliwość i w wieży kurczę nie dam rady sama tego zweryfikować dobra wysyłam demagogia i proszę o pomoc wystarczy dać się wybrać tylko czy chce zgłosić wypowiedź polityka czy chcesz zgłosić właśnie efekt newsa wrzuca link piszesz zarząd ten post w XYZ przyjrzyjcie się temu trafia do nas, jeżeli tylko mamy możliwość przyglądamy się temu, jeżeli jest, jeżeli jest do zweryfikowania to bardzo do większości przypadków znajdziesz taką potem analiza naszej stronie być młody ślemy wy co mówimy efekt wniósł check-in i tak dali to teraz pięknie nazywamy, a angielska Bytom ma oddać co się dzieje w chwili obecnej przy tak naprawdę zawsze byli ludzie, którzy chcieli innych wprowadzić w błąd wprowadzić błąd, przekazując im absolutnie jakąś informację nieprawdziwą albo pani mu po manipulować troszeczkę prawdy o to jest przypuszcza jeszcze gorszy troszeczkę prawdę jak mówił jest, a troszeczkę nieprawdy i to jest czysta wszystko pomieszane, żeby wywrzeć efekt, który chodzi zawsze tak było od wieków tyle tylko, że wtedy taka wiadomość o 2030 lat temu ona musiała potrzebował czasu miesięcy, żeby się rozbić prawda, a teraz przez media społecznościowe błyskawicznie, a powiedz mi taką rzecz, jaką rolę w tym wszystkim w tym naszym dostępie do wiedzy prawdziwie fałszywej odgrywa teraz sztuczna inteligencja to co się aktualnie rozwija najbardziej, czyli czad czy PIT, które aktualnie opublikowali czwartą odsłonę już tej sztucznej inteligencji nie zawsze daje nam prawdziwe informacje dobrze zadaje tam pytanie np. jakie są wszystkie w tej chwili odmiany koronawirusa prawda dostaje jakąś odpowiedź i teraz, jeżeli mają chce weryfikować to po staremu muszę zacząć sięgać do do materiału rzekł powiem źródłowych nie mogę mieć na 100% tego co mówisz wynika absolutnie myśmy zrobili taką weryfikację tego czatu czy PIT i pytaliśmy się go źródła i on paru przykładach podał nam źródła niestety część albo była już nieaktualna to znaczy zostały wydane nowsze wersje tych raportów albo podawał nam linki, które były nieaktywne, czyli nie są źródła, które nam jako czytelnikom bądź użytkownikom dadzą jakąkolwiek wiedzę natomiast, jeżeli będziemy drążyć dopytywać oko sprawdzać to on w stanie podać fałszywe odpowiedzi, ponieważ zapytaliśmy go ile to jest 23× 20 odpowiedział nam, że to jest 60 wiadomo potem wiedzieć może nie to nie jest 6057 szkodził, czyli widzimy, że jeżeli odpowiednio poprowadzimy rozmowę to sztuczna inteligencja będzie się mierzyć i w pełni można przyznać rację bardzo ważny jest to, że on poinformował nas w czasie tej naszej małej próby weryfikacji go, że on nie jest w stanie przeglądać stron internetowych co on przegląda dobre pytanie, choć nie stanie nam dać tych linków jako źródeł, a więc on zbiera jakiś sposób te różnego rodzaju źródła zbiera z nich tworzy odpowiedź, ale musimy pamiętać, że to jest cały to nie jest produkt końcowy to się uczy nas właśnie i my też jako wymaga właśnie teraz zaczyna brać udział w projekcie, które będzie tworzyć sztuczną inteligencję może niekoniecznie czas bity, ale coś podobnego będziemy tworzyć Platformę na początku najprawdopodobniej będzie do użytku dla właśnie osób związanych z mediami, które publikują informacje w sieci dla różnego rodzaju oficjeli, ale zaraz dla mnie też na czele różnego rodzaju oficjele dziennikarze też na razie wstępne założenia projektu są takie właśnie, że za będą mogli z nich korzystać z takiej Platformy dziennikarze policji mej KRS, czyli urzędnicy, którzy tworzą prawo jest duży międzynarodowy projekt, ponieważ tam ponad 17 organizacji bierze udział jesteśmy małą częścią, ale właśnie będziemy uczyć to, a jak rozpoznawać fałszywe informacje jak dawać poprawne odpowiedzi na te nasze nawet fałszywe pytania, bo musimy pamiętać teraz znaczy fałszywe pytanie możemy się zapytać czatu pyta czy się zgadza z fałszywym twierdzeniem i często on odpowie nam, że to zgadzam się z tobą tutaj możesz informacji, które potwierdzą to, że to prawdziwe tak jak z tym mnożeniem, jeżeli my mu powiemy, że jeszcze mieliście to jest 5060 to po tak masz rację jeszcze na zakończenie wróćmy do takich rzeczy, które powinny zwrócić naszą uwagę także powinno nam się zapalić czerwone światełko ja powiedziałam o tym różnych dziwnych profesora, do których Niewiada ktoś zwraca pan panie Rosiński albo coś takiego u nas w Polsce tak nie zwracać są jeszcze takie takie czysto formalne cechy takiej informacji, jeżeli chodzi o głównie strony internetowe, bo to najczęściej spotykamy na Facebooku Instagramie bądź innych źródłach internetowych to przede wszystkim zwracajmy uwagę, kto stoi za tą informacją, jeżeli są źródła anonimowe to już powinno nam się zapalić pierwsza czerwona lampka, że no niekoniecznie powinnam powinienem zaufać temu co się dzieje druga bardzo ważna drugi taki wyznacznik czy tytuł odpowiada treści artykułu często klik by to owe tytuły takie emocjonalne ściągają nas do tekstu np. żeby nabyć wejścia po prostu na stronę, żeby zarobić na reklamach i też patrzy się czy język tekstu jest emocjonalny do czegoś odwołuje czy podaje źródła to są takie determinanty, które mnie od razu zapala się czerwona lampka nie widzę źródeł nie widzę autora nie widzę redakcji nie widzę osoby, która np. właścicielem tego prok profilu albo strony internetowej takie podstawowe rzeczy jak patrzymy na strony widzimy w jaki sposób zaprojektowana nawet czy ta strona podszywa się pod inną często takie sytuacje zdarzają my z tym zderzamy się właśnie codziennie w naszej pracy jak bardzo serdecznie dziękuję to przypuszczam, że wrócimy do tematu, ponieważ prawda dotknęliśmy właściwie kwestii bardzo ważny mam poczucie rzeczywiście dotknęliśmy można jeszcze dalej i stawiać różne pytania i rozmawiać właśnie takimi osobami akty, które zajmują się tym na co dzień moim gościem była Kinga Klich dziękuję bardzo, Kingą dziękuję koordynatorka projektu weryfikacji informacji w mediach społecznościowych Stowarzyszenie demagog kropki to strona wymaga kropkę org kropkę PL ja państwa odsyłam przede wszystkim na tę stronę mówiliśmy o tym jak może nam właśnie demagog pomóc odsyłam państwa na stronę demagogia, ale także zachęcam do o posłuchanie naszego Radia jest wystąpienie sią, a północą w pierwszej godzinie, gdy spotkamy się z państwem będę rozmawiała sprawiedliwym handlu Fart rajd w drugiej godzinie o rolnictwie ekologicznym, a w trzeciej o mocnej Arce była Krystyna Chojnowska Listkiewicz, który jako pierwsza kobieta opłynęła świat wydawcą tego programu jest Szczepan marszałek dziękuję Zwiń «

"Sok z buraka leczy nadciśnienie?" Czyli o fake newsach medycznych

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: U TOKTORA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 10:00

Najnowsze Podcasty

Jutronauci: Małe kroki ku chłodniejszym miastom

Czy fuzja Orlenu z Lotosem, to dobry interes? "Mam cel i biegnę, bez wględu na okoliczności - jest bardzo obajtkowe"

Wypłynięcie danych Polaków w sieci. M. Maj: "Nie musimy polegać na wyciekowych polskich stronach rządowych"

Historyk, prof. Jan Grabowski: ''To co się dzieje w stosunku do badaczy Zagłady to faszyzm w czystej postaci''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL