Francja: studenci przyłączają się do protestów

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dziękuję łączenie ich klub Dudki i czternasta 6 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami prof. Agnieszka cięcia oraz Instytutu ona studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk dzień dobry cięta, która dla będziemy mówili o protestach francuskich o protestach no właściwie nie wiem czy jeszcze warto mówić o samą samej tylko reformie emerytalnej ona oczywiście jestem głównym sworznie, wokół którego się wszystko kręci natomiast ewidentnie widać, że to protest antyrządowy Rozwiń » bardzo szeroki i to wczorajsze to wczorajsze protesty bardzo mocno pokazał chyba w ogóle naj naj gorętszy dzień protestów od, które trwają przecież od wielu tygodni doszło do paru podpalenie rozmaitych rzeczy samochodu śmietników w różnych miejscach w kraju w różnych miastach w paru instytucjach wybito szyby w znając np. w sądzie administracyjnym gdzieś podłożono ogień w pobliżu szkoły medycznej się rozprzestrzenił trzeba to było gasić wzywać straż pożarna tak dalej tak dalej mnóstwo starć z policją generalnie nie najweselszy obrazek trzeba sobie zadać pytanie czy to co właściwie jest to co w tej chwili obserwujemy czy to dalej właśnie wrócę do tego co dalej chodzi o reformę reformę emerytalną czy może jednak już o dużo więcej rozmaitych spraw to zdecydowanie chodzi o dużo więcej rozmaitych spraw reforma emerytalna oczywiście była była takim katalizatorem punktem wyjścia, ale generalnie rzecz biorąc to jest w ogóle i sędzia podłoże społeczne ekonomiczne to jest zdecydowanie szerszy protest ten katalog katalog problemów i pretensji, a który jest artykułowane przez protestujących przez związki zawodowe przez aktywistów jest jest daleko daleko szerszy, a na to miasto tak ma w odniesieniu może do eskalacji tych tych wydarzeń podczas manifestacji to chyba pozytywna wiadomość jest taka, że chyba służby oczyszczania miasta paryskie powoli wracają do pracy, więc być może te apokaliptyczne sceny z górami śmieci, które przypominały albo chyba nawet przerosły obrazy, jakie znamy z Neapolu sprzed kilkunastu lat być może tutaj mieszkańcy Paryża mieszkań należy tutaj na trasę zwykle dotyczy nie tak, ale to też nie jest nie jest takie znowu bardzo pocieszające dlatego wydaje się, że ten protest śmieciarzy został zawieszony z tego tytułu żeni nie dostawali 3 tygodni państwo więcej niż niejako pękł gwiazd tak też planu wewnętrzna jest w ogóle to jest bardzo ponure natomiast to jest też odnoszą wrażenie, że strona rządowa też właśnie stoi na tego typu stanowisko to znaczy ma nadzieję, że te protesty znaczy, że dynamika po prostu po prostu się wypali no i z 1 strony jest także, że rzeczywiście dane i samych związków zawodowych też strony rządowej pokazują że, że wczoraj w protestach wzięło udział nieco mniej osób niższe niż biegłem niż w ubiegłym tygodniu natomiast rzeczywiście wydaje się, że przejmie częściowo te wydarzenia przybierają bardziej brutalny obrót no i TIT obrazki tak płonącej nazwijmy to małe infrastruktury miejskiej typu typu kosz na śmieci no to coraz bardziej przypomina tę scenę z lat 20182019 z czasów protestu żółtych kamizelek, ale my też chyba chciała powiedzieć troszeczkę inaczej poza może ten paryskim kontekstem bo, bo te zdjęcia, które obiegają media one często dotyczą Paryża, bo te śmieci, bo tam największe manifestacje, bo tam oczywiście też skierowane groził policyjnej, więc starcia z policją są najbardziej spektakularna natomiast co chyba nad wartą bardzo mocno podkreślić to, że protestuje też Francja Francja wiejska Francja małomiasteczkowa bardzo wielu małych miasteczkach nie wiem czy miasta liczące kilkanaście tysięcy mieszkańców na ulice wychodzi 13 mieszkańców to jest to jest coś zupełnie zupełnie nieważne niewyobrażalne ego no i mamy też w ostatnich dniach czy wczoraj przede wszystkim mamy też protest studentów więc, więc to no stawia pytanie czy mamy do czynienia ze czy może stawiać pytanie czy mamy do czynienia z nowym znowu rokiem sześćdziesiąty ósmy w no już podobno jest tak we Francji tak słyszałem od jednej z komentatorek, kiedy do protestów zaczynają się dołączać studenci to jest trochę po zabawie to znaczy to jest na tyle znaczące po pierwsze to taka grupa, która jak się włącza się włącza trochę bezmyślnie, bo po prostu tak należy co pewnie nie jestem nie chcę generalizować być może niektórzy dokładnie wiedzą przeciwko czemu protestują, ale jesteś taki tak taki element jego pewnej generacji innej ze schedy to znaczy, że tak się robi i że w pewnym sensie bardzo trudne ugasić proces, kiedy zaczyna być także także właśnie przez studentów, iż szkoły wyższe podejmowane, że to jest też taki element, który tutaj jakoś gra no ma też ogromne ogromne znaczenie symboliczne, chociaż w kontekście w kontekście roku sześćdziesiątego ósmego i natomiast myślę że, że perspektywę rzeczywiście z perspektywy francuskich studentów to warto powiedzieć 2 rzeczy to pierwsze no pamiętajmy o tym w zeszłorocznym kontekście kontekście wyborczym francuska młodzież w ogóle młodzi ludzie, ale w tym studenci naprawdę ogromnej przeważającej mierze to też oczywiście pokoleniowa rzecz ale, ale tutaj wybrzmiało mocno w ostatnich wyborach bardzo mocno głosowali na lewicę i rzeczywiście ten elektorat dla konsensu miejscu Francji niezwyciężonej Jean-Luca Mélenchona, który jako lider no jest jest osobą dość wiekową w wieku emerytalnym już nomen omen no w praktyce jego elektorat jest jest też elektoratem bardzo bardzo młotem nie i rzeczywiście młodzi ludzie to dość masowo, zanim poszli w wyborach, ale też, jakby w kontekście innym kontekście tego co się dzieje co się dzieje w parlamencie działań opozycji tej lewicowej, które mylą sią jego partia są najsilniejszym elementem no też warto powiedzieć, że jeśli idzie o poparcie w ogóle dla tej mobilizacji protestów to właściwie chyba 95% elektoratu naruszona absolutnie popiera popiera dalsze działania na ulicach Francji więc, więc to jest też szersza trzecia sądzę mobilizacja ideologiczna i nie dotycząca wyłącznie tak jak wspomniałam z samej reformy emerytalnej, ale w ogóle myślenia o stosunkach pracy o tym no, jaka przyszłość czeka taka też młodych ludzi na rynku pracy tak w warunkach pracy coraz bardziej coraz bardziej prekariat i warunkach spadku jakości spadku dostępności usług publicznych w warunkach znowuż tej kampanii wyborczej, która pamiętajmy z ubiegłym roku ona dotyczyła w dużej mierze kwestii, a kwestie ekonomiczne kwestii socjalnych siły nabywczej oczywiście w tym kontekście jest kryzys energetyczny będący pochodną inwazji rosyjskiej na Ukrainę, więc wzrost cen energii tym samym spadek siły nabywczej, więc jest tu jest mnóstwo mnóstwo elementów, które co do zasady wspinają się w takim szerszym pytaniu o modele model społeczne ekonomiczne i o rozpad tychże decyzji grał już tak długo trwający można powiedzieć rzecz jasna od lat siedemdziesiątych, ale jednak jest to kolejny kolejny akord do tego rozpadu francuskiego modelu państwa dobrobytu, do którego centrum są ogromnie przywiązani też pokoleniem bez pokoleniowych bynajmniej nie zmienia Ano właśnie to jest bardzo ciekawy punkt fajne Time czy taki kom komentarz bardzo ciekawy działam genezie napisał, który twierdzi, że jakby popatrzeć na te protesty w kontekście niedawnych zapowiedzi zwiększenia budżetu na obronność francuską coraz bardziej istotne w kontekście napięć międzynarodowych, które teraz mamy Pacyfik Rosja Chiny różne tutaj są punkty, które możemy sobie wymienić to ten protest społeczny przeciwko w zasadzie silnej władzy francuskiej, która podejmuje takie decyzje we Francji, która ma w ogóle tradycje silnej władzy centralnej to jesteś bardzo znaczącego nas trzeba uważnie patrzeć, bo i tutaj genezie mówi wybierają masło, a nie broni to jest to przywiązanie ludu do masła jest w tym momencie tak oczywiście metaforycznie jest bardzo znaczące będzie miał szerokie konsekwencje czy ty też tak widzieć wysoka jest jako punkt widzenia myślę, że to jest w jest tym jestem trochę racji to znaczy ja nie wiem ile to jest świadoma decyzja nie chcemy nie chcemy nie chcemy finalną walca broni Itaki i tutaj nie przepisywała już od razu tego całego kontekstu że, że ogólnie Francja broni ryzyka, ale wspieranie Ukrainy nie nie tak wykona takie świadczenie na potrzeby tej czekają ME da on wykonanych ćwiczeń, jakby od od wirowania samej reformę emerytalną chińskiego zamieszania z tego tłumu, który wyszedł na ulice, jakbyśmy zostawili na boku samą reformę co nam zostanie prawda, że zostaną nam pewne pomysły programy rządowe, które jednak zmierzają w dużym stopniu na stronę właśnie takie silniejszej bardziej stawiającej na na obronność Francji i to też będzie zagrożone przez właśnie tego rodzaju protesty no znaczy to rząd rzecz jest oczywiście fundamentalne fundamentalny wybór polityczny tak na co na co przeznaczamy mocno ograniczone zasoby publiczne tak czy i to jest klasyczny wybór tak na dobrą sprawę między programem prawicę lewicę czy większym stopniu stawiamy na London der takt czyli, czyli kwestii obronności bezpieczeństwa wewnętrznego zewnętrznego służb porządku itd. i wymiaru sprawiedliwości to jest opcja bardziej klasycznie tak rozumiane rozumiane kluczowe usługi, które świadczy państwo w rozumieniu prawicowemu z 1 strony w rozumieniu lewicowym to są przede wszystkim usługi publiczne rozumiane w wymiarze społecznym, czyli służba zdrowia edukacja zabezpieczenia społeczne itd. tak dalej w tym sensie wracamy do tego do tego właśnie klasycznego dylematu co jest Super ciekawe, bo w kontekście francuskim od 2017 roku przestaliśmy troszeczkę znaczy przy tak troszeczkę przedstawiliśmy się na myślenie bardziej i takie w kategoriach tożsamościowe także ten konflikt liberał jako o radykalna prawica, ale ten, gdzie nagle kluczowym, a kluczowym tak naprawdę elementem dzielącym społeczeństwo elektoraty ma być stosunek do migracji, czyli te kwestie kwestie tożsamościowe i nagle wracamy do tego takiego powiedziałem kolorowego korowe podziału prawica lewica to jest 1 element drugi element, a ja też zastanawiam tak naprawdę czy pytano ile ta nowa fala protestów, a nie została też po może nie uruchomiono, ale potwierdzona decyzją o wykorzystaniu art. 49, którzy zatrzymają jako coś zatrzymamy wrócimy po informacjach 1419 łączenie czternasta 25 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z nami prof. Agnieszka cięcia oraz Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk rozmawiamy o francuskich protestach zatrzymaliśmy się na takim punkcie, który rozumiem, dlaczego jest najważniejsze, czyli to czy czy w przypadku akurat tych protestów, które teraz obserwujemy we Francji bardziej zaważyła sama reforma czy forma wprowadzenia tak rozumiem, że do tego nawiązywała, przywołując ten przesłane art. 49 pkt 3 konstytucji co znaczy jak mnie bardzo mocno podkreślić trzeba mnie traktowała tego naszym mecz tych wyjaśnień nie jako radni jako konkurencyjne żadnej żadnej mierze znaczy jasne jest to że, że protest dotyczył reformy czy szerszego podłoża społeczno-ekonomicznego, którym rozmawialiśmy z pierwszej w pierwszej części audycji natomiast wydaje mi się, że użycie przez rząd art. 49, czyli doprowadzenie do sytuacji, w której parlament głosował nad samą ustawą głosował tak naprawdę na powiązanym w ramach tego artykułu konstytucji wotum nieufności dla rządu rząd utrzymał 9 głosami ale, ale jednak no to było uznać było uznane przez większość opinii publicznej za no i wybieg o charakterze niedemokratycznym charakterze konstytucyjnym, chociaż nie do końca, bo powiem też może za chwilę wniosku lewicy do rady konstytucyjnej, ale co do zasady o charakterze niedemokratycznym, bo jeśli spojrzymy na to, że ponad 23 Francuzów opowiada się przeciwko tej reformie ponad 23 Francuzów również jest przekonany, że ta reforma jest pierwszy niepotrzebna po drugie, niesprawiedliwa i po trzecie nie zrozumiała co świadczy niewątpliwie również o takiej dopiero owej czy pedagogicznej może tak to ujęła porażce porażce rządu i w tym kontekście w obliczu sytuacji, w której samo głosowanie nad reformą zgromadzeniu Narodowym może doprowadzić do do odrzucenia tej reformy, ponieważ koalicjant, czyli euro, czyli Partia Republikańska prawica rok jest mocno podzielona ze względu na to, że ten jej tradycyjny elektorat głównie wiejskich małomiasteczkowy też częściowo tej reformy się się sprzeciwiał na to rząd zdecyduje się na ten zastosowanie tego tego artykułu, który w opinii większości Francuzów też opinie myślę zdecydowanej większości młodych ludzi studentów również którzy, którzy protestują na na uniwersytetach po prostu charakter demokratyczne i to dotyczy oczywiście nie tylko konstytucji, która jest konstytucja 1958 roku pisaną pod gen. Charles de Gaullea i przez wielu Francuzów jest uważana za i za konstytucję, która nie przystaje do do obecnej rzeczywistości no to użycie tego przez przez rząd, który rzeczywiście jest oskarżany rząd prezydenta, którzy są oskarżani o takie centra logistyczne, a de Gaulle lwowskie czy wręcz Neo Neo imperialne zapędy w tym sensie, że przecież ciem no już na tych protestach tak naprawdę protest jest wymierzony też personalnie Emmanuela Macrona, które o, którym mówi jego treść, lecz królem tak to wręcz odnosi nas nawet nie do protestu sześćdziesiątego ósmego roku tylko da do czasów rewolucji rewolucji francuskiej, a więc nie chodzi tylko o kwestie społeczne ekonomiczne, ale też na rosnące przekonanie, że francuski system polityczne w opinii wielu jego obywateli nie spełnia ich aspiracji demokratycznych w bo taka z drugiej strony można sobie zadać pytanie właśnie jak miałby wyglądać ten, który miałby spełniać te aspiracje znacie jak, jakiego rodzaju nie wiem rewolucja musiałaby się we Francji wydarzyć żeby, żeby ta władza była bardziej demokratyczna, a na poziomie rozwiązań proceduralnych to oczywiście jednym z jednym z elementów jest jest proporcjonalny system wyborczy tak które, które czyniłyby reprezentację chociażby parlamentarną 0 i lepiej oddającą o preferencje wyborców natomiast oczywiście na ten dwustopniowe większościowy system wyborczy z drugiej strony jest tym rozwiązaniem instytucjonalnym które, które powstrzymuje jak dotąd chociażby marsz radykalnej prawicy tak, bo widzimy chociażby w wyborach do parlamentu europejskiego, gdzie mamy system proporcjonalne, gdzie od z od kilku już kadencji radykalna prawica marinę Le Pen zbiera najwięcej głosu w związku z tym uzyskuje Unia uzyskuje najwięcej mandatów, więc gęsto oczywiście nie jest jest to jest bardzo bardzo skomplikowane tak natomiast natomiast no i jeśli idzie poziom, a artykulacji preferencji wśród wśród protestujących czy wśród grup które, które sprzeciwiają się polityce prowadzonej przez obecny rząd obecnego prezydenta na tego typu postulaty gnał demokratycznie ja francuskiego systemu politycznego się pojawiają oczywiście nie oznacza że, że mamy tutaj jak jakąś konkretną ścieżkę ich realizacji, bo to jest zupełnie inna sprawa tak, ale ja rozumiem, że idziemy raczej w tej interpretacji taką stronę tych głębokich przyczyn to znaczy nie akurat takiej czy innej reformy tego czy innego kawałka rzeczywistości społecznej toczy się bardzo ważnego emerytura to ważna sprawa to nikt nikogo nie będzie negował zresztą podnoszenie wieku emerytalnego jest w ogóle bardzo drażliwą kwestią to w wiele znaczących, ale wiary naszego podwórka wiele społeczeństw Europy już przetestowała wie jak to może się skończyć natomiast ja rozumiem, że to to co się dzieje to jest coś szerszego niż akurat ta reforma niż, że protest żółtych kamizelek czy set innych protestów, że to dotyczy jak istoty rzeczy moim zdaniem tak takich systemowych głębokich spraw w no ja bym ja bym tak widziałam protest żółtych kamizelek oczywiście tam było wiele wiele elementów zaczął się od od po prostu podatku paliwowego w związku z tym zwiększenia zwiększenia kosztów paliwa, które przełożyło się np. na zwiększenie udziału w budżetach domowych kosztów dojazdu do pracy tak i to mimo i to np. dotyczyło też ludzi, którzy często mieszkają nasi czy małych miasteczkach wokół wielkich aglomeracji zostali wypchnięci z aglomeracji przez wysokie ceny nieruchomości w tym najmu w związku z tym muszą mieszkać gdzieś gdzieś daleko daleko za Paryżem daleko za bok do daleko za zamach Sylwią no i jakby było podniesienie mieście kosztów do kosztów transportu po prostu było było już w tym kontekście nie nie do zniesienia zarówno jeśli chodzi o sam budżet domowy, jaki w ogóle takie poczucie że, że jak będą są coraz bardziej spychani na margines tak funkcjonowania i ten wydaje się, że ten ta reforma emerytalna, jakkolwiek bardziej fundamentalna w tym sensie, że to nie jest tylko podatek paliwowy Tylka tylko jednak do bardziej bardziej wydaje się istotna i systemowa kwestia no toteż, jakby jest tylko element jak szerszej szerszej całości tak, gdzie poziom życia generalnie się obniża a gdzie raczej nie mówimy o nadziei na przyszłość, ale o tym, że w przyszłości będzie tylko gorzej tak, gdzie kolejne pokolenia prawdopodobnie też będą miały będą miały tylko gorzej, więc nie ma tej nadziei, że my tutaj się i zakasał rękawy i my się do ciężkiej pracy po to, żeby nasze dzieci miały lepiej jest poczucie, że dzieci będą miały gorzej co zresztą też młodzi ludzie biorący udział ekspres protestach artykułują mówią w 2010 roku został podniesiony wiek emerytalny 6062 teraz podnoszony wiek emerytalny 6264, zanim my też obecni dwudziestolatkowie trzydziestolatkowie dojdziemy do wieku emerytalnego to będziemy wracać do siedemdziesiątki, czyli de facto zostaną zniesione dla większości większości obywateli zostaje zniesiony powszechny system emerytalny, bo po prostu większość obywateli nie żyje, a także emerytur więc, więc to jest tak jak mówiłam element jak percepcji szerszego rozpadu systemu społeczno-ekonomicznego, do którego do, którego Francuzi byli przyzwyczajeń no tak do końca, a to nie jest także wszyscy nie żyją tam zdaje się wiek wydłuża się średnia życia dużo się do powyżej osiemdziesiątki w krajach zachodniej Europy, więc 10 lat na my z szefem, ale oczywiście zrozumiałe jest na zakazie toczyć, ale to jest średnia panie redaktorze Phil Rudd rozciąganie i na to też zwracają uwagę protestujący to znaczy, że te Grove do tego, że to jest średnia, a te grupy, które zostaną oczywiście najbardziej dotknięte te reformy to są grupy w zawodach do PKB innych nisko płatnych fizycznie trenujących i na tym na tym polega problem średnia średnia to jest słaba miara ja jestem fanką medialny generalnie z nut medialny zniewagę Zabrze nie będę się kłócić dziękuję bardzo, prof. Agnieszka cięcia oraz Instytutu studiów politycznych Polskiej Akademii Nauk była z nami 1435 za chwilę przewodnik TOK FM na zdrowie potem informację, a po nich raport gospodarcze i Wojciech Kowalik program przygotowała Martyna Osiecka realizował Krzysztofa Lesiewicz Zwiń «

Francja: studenci przyłączają się do protestów

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 19:00

Najnowsze Podcasty

Coooo? Co pan właśnie powiedział? [614. Lista Przebojów TOK FM]

Drewniane synagogi "namioty" z osmańskimi polichromiami. Niezwykły metysaż kulturowy

"Ogromna strata różnorodności biologicznej". Pożary w Kanadzie to "skutki zmian klimatu"

Kolejne dni protestów rolników. "Głównym powodem są wybory"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL