REKLAMA

"Historyk w obliczu katastrofy" [Stowarzyszenie Memoriał]

Popołudnie Radia TOK FM
Data emisji:
2023-03-30 15:40
Prowadzący:
Czas trwania:
14:50 min.
Udostępnij:

Historycy stają przed pytanie kiedy zaczyna się przeszłość i jak badać tzw. historię gorącą? Jak badacz powinien się zachować w sytyacji niespodziewanego przełomu?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
1544 Adam Ozga gościem popołudnia Radia TOK FM jest dr Marek Radziwon adiunkt w studium Europy wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego Memoriał Polska dzień dobry dzięki temu dziś jutro Stowarzyszenie Maria Maria Polska Maria France oraz ośrodek karta zapraszają na międzynarodowe spotkania pt. historyk w obliczu katastrofy to muzeum Polin w Warszawie w i w jakim wymiarze historycy zajmują się teraz wojną Ukrainie z jakimi wyzwaniami to się wiąże przede wszystkim historycy stają Rozwiń » przed pytaniem, kiedy zaczyna się historia, kiedy zaczyna się w przeszłości, kiedy coś nie jest przyszłością jest teraźniejszością oczywiście na to pytanie jest mnóstwo rozmaitych odpowiedzi często wzajemnie sprzecznych i te to zagadnienie będzie głównym tematem naszej debaty myśmy ją zatytułowali historyk w obliczu katastrofy i naturalnie, że podstawowym tłem zapis dyskusji dla całej tej sesji dla całej konferencji jest woli Ukrainie i właściwie słowo katastrofa wojnę Ukrainie traktujemy tutaj ze znaku równości to synonim, ale to odniesienie oczywista i narzuca się jako pierwszy, ale też chcielibyśmy potraktować katastrofę jeszcze nieco szerzej znaczy zastanowić się co historyk wie, czego nie wie jak powinien się zachowywać w sytuacji katastrofalnego nagłego wyjątkowego niespodziewanego raczej przez większość niespodziewanego przełomu i czy katastrofy, jakie obserwowaliśmy przede wszystkim dwudziestym wieku, bo tym głównie interesuje się zajmuję się od kilku dziesięcioleci Memoriał może rosyjskiej przede wszystkim katastrofy dwudziestego wieku czy coś one nam podpowiadają czy mogą być jakąś wskazówką czy może widzimy jakieś ścieżki wyjścia z sytuacji, które się znajdujemy znajdujemy dzisiaj zgaduje, że odpowiedź mogą wcale nie być zupełnie oczywiste, bo chociażby pod względem możliwości zdobywania informacji dostępu do źródeł też wykorzystywania informacji jako broni w tej wojnie sytuacja historyka może być trudniejsza niż dotąd na federację nie tylko ten nie tylko trudniejsza nie tylko odpowiedzi na te pytania będą w czasie naszych w naszej sesji Poli trudno dziś, ale mogą też okazać wcale niewesoło nawet skoro pesymistyczny tak tak tak myślę, że może być rzeczywiście z 1 strony stajemy przed trudnością docierali do dokumentów historyk w karierze tak jak rozumieli fach i powołanie historyka i klasycznie ma dostęp do SI 2 grzebie w starych materiałach spróbuje próbuje z nich wydedukować Miss radzi komisarz przeszłość, ale jednocześnie dzisiaj stajemy przed ogromem nowych informacji jak i jesteśmy będzie technologicznym, kiedy informację nowości z frontu wojny Ukrainie czy jakichkolwiek innych kryzysów docierają do nas w ciągu kilku sekund przez media społecznościowe i rodzi się pytanie czy ten cały materiał może być dla historyka przydatny i czy informacja o zdarzeniach, jaką otrzymujemy czy ona czy ona szybko przekuwa się przekuwa się na na wiedzy na mądrość znaczy dobra informacja rzeczywiście niesie dla nas jakiś ten komunikat coś nowego nowego ciekawego dania, ale też chciałem powiedzieć, że używamy słowa History tego pojęcia no może jest troszkę nazbyt akademickie naukowe właściwie właściwie myślimy o każdym obserwatorzy przyszło w gruncie rzeczy określił obywatelu o każdym naszym wybaczyć trochę można w High okazję widzieć jako pierwszy rękę tworzą wejdę celował w tym momencie, dlatego że jakieś szumy bardzo mocno nam zakłócają rozmowy prawdopodobnie coś w okolicach mikrofonu, więc tutaj proszę o drobną ostrożność już oddaję panu głos da tak chciałem tylko powiedzieć że, że słowo pojęcie historyka traktujemy dość dość pojemny dość szeroko nie tylko historii jako akademik naukowiec badacz, ale także jako po prostu trzeba obserwator przyszłości, a więc każdy z nas sprawdza, kto obserwuje przeszłości, czyli obserwuje w gruncie rzeczy to co zdarzyło się wczoraj albo minuta temu to też zresztą też sprzeczność podlega i podlega analizie komentarzu owi uczestnik historii jako uczestnika aktualnie toczącej się debaty publicznej, bo to też jest chyba istotach w wypadku tej wojny, bo ona też porusza pewne resentymenty np. ów oczywiście oczywiście, a pewnie najprościej byłoby analizować historyka jako jako uczestnika debat teraźniejszych przecież mamy pojęcie używane często w dyskursie publicznym i polityki historycznej prawdy, więc poniekąd niekoniecznie bardzo często po prostu manipulacji historią manipulacji przyszłością jak budowaniem kapitału politycznego w przeszłości, ale też szyi tak tak dramatyczna i tak gwałtowne sytuacja jak olbrzymia wojna, jaka teraz dzieje w Europie stawia przed historykiem dziś obserwującym tę wojnę w mediach stawia przed nim też pytanie o rewizję jego dotychczasowych poglądów na choćby na uczestników wojny prawda choćby no nie wiem na Rosję na Ukrainę czy na wszystkich innych aktorów tych wszystkich działań i może się nagle okazać, że jest takim kolokwialnym powiedzonko, że historia tworzy teraźniejszość nie chodzi tylko manipulacje historyczne to jest proste ale, ale też o rewizję dotychczasowego spojrzenia na przeszłość być może to czym dzisiejsze stykamy nagle w Europie prawdę potwornych kataklizmów wojennych każe nam też rewidować przeszłość każe historykowi dzisiaj spojrzeć inaczej na wczoraj wiem, że trochę dotykamy tego pytania, od którego zaczęliśmy czyli kiedy możemy się zajmować bezpiecznie czymś co określamy jako historia, ale ta reinterpretacja, której pan mówi widzę tutaj pewne zagrożenie zagrożenie polegające na tym, że ten przekaz, do którego mamy w tej chwili dostęp on jest bardzo mocno podporządkowany emocjom, chyba że chodzi o inne źródła np. owszem jest podporządkowana emocjom i pewnie na tym polega główna trudność proszę stykają przede wszystkim historycy dziejów najnowszych przecież dwudziestego wieku wielkich kataklizmów wojen XX-wiecznych i przede wszystkim ma przed wszystkim Holokaustu i pewnie dzisiaj te same instrumenty byłyby potrzebne do analizy tego co się dzisiaj w tej chwili w Europie po swoim Ukrainie i a zatem możemy powiedzieć, że znacznie łatwiej historykom lat i epok wcześniejszych, które zajmują tzw. historią chłodno czy historią zimą, a więc w tym coś nie budzi takich emocji politycznych społecznych nie wymaga rewizji nie wymaga boja wiem, bo jakiś wspólnych wspólne ucieranie się sądów prawda raczej chodzi tylko jakiś może nowe stare jakieś stare źródła archiwalne, które na nowo przeczytamy albo odkryjemy zamiast się poruszamy po bardzo grząskim terenie, a więc po historii gorącej, a więc po pierwsze, takiej, która wciąż jeszcze się dzieje my jesteśmy właściwie uczestnikami teraźniejszość staje się historii jesteśmy już uciec jestem z uczestnikami tych zdań zdarzeń w każdej sekundzie, ale też historii gorące w tym sensie żona jak pan powiedział słusznie budzi emocje i społecznie i polityczne i rodzinna i pewnie będzie rodzić jeszcze wiele konsekwencji dla naszego życia no właśnie społecznego gospodarczego naszej stabilności naszych wyobrażeń przyszłości również także i tak będzie miała konsekwencje polityczne jak sądzę te rosyjscy historycy odnajdują się w tym czy teraz rozmawiamy, bo zakładam, że mogą mieć jeszcze 1 stopień trudniej z całą pewnością i nie nie chciałbym mówić o historiach rosyjskich blok, jakiej się ja wyraźnej o jak najwyraźniej ma się, która ma swój jakiś jasny pogląd i cóż jest wielu historyków rosyjskich, którzy zostali usunięci ze swoich uczelni choćby w Moskwie 2 takie uczelnie zostały zostały zamknięte w ostatnich miesiącach wyższa szkoła Ekonomiki jest potwornie, który w gościach tzw ani też świetna uczelnia właściwie została rozbita wielu wykładowców historyków socjologów przede wszystkim kierunki humanistyczne to ludzie, którzy zdecydowali się na emigracji, a więc nie tylko na porzucenie swojego zawodu w Rosji tam, gdzie nie można go uprawiać swobodnie, ale także na także po prostu na wyjazd zagranicę i taką właśnie imigracyjną, ale oczywiście nie ma co też ukrywać, że jest przecież całe grono historyków, którzy biorą udział w tym właśnie przedsięwzięciu zwanym polityką historyczną, a więc przegania nauki, która powinna służyć wiedzy czystej i obiektywnej przegania jej politykę szukania próbują szukać w historii argumentów dla kas prowadzących wojny agresywnej i próbują wyjaśnić światu to oczywiście nie jest nauka ale, ponieważ nauka dąży do do do wiedzy obiektywnej w sposób bezinteresowny, ale próbują również oczywiście wyjaśnić, że przecież nie ma czegoś takiego jak nam naród ukraiński społeczeństwo ukraińskiej, że wszystko to jest jakaś ogólna Noworosja, więc takie takie wulgarne uproszczenia czy po prostu kłamstwa też naturalnie obserwuję i przyjdzie taki moment, że ta wojna się skończy nie wiemy w jaki sposób się skończy trudno nam też sobie na dzisiaj nawet spekulując ułożyć w głowie jakąś formę jej zakończenia, bo na razie żadna ze stron nie ma nie ma interesu w zakończeniu tej wojny, więc perspektywa jest bardzo mglista na ile zmieni się ta relacja pomiędzy historykiem ma katastrofa znowu, odwołując się do do hasła spotkania na ile się zmieni po zakończeniu wojny to jest jedno z pytań, które całą pewnością będzie w czasie naszej dwudniowej sesji brzmiało, a więc zakończenie wojny w sensie dosłownym boja wiem podpisanie rozejmu czyjeś wyraźne zwycięstwo to jest tylko, w których tylko 1 ważny moment, który zapisujemy w podręcznikach właśnie do historii, ale przecież ta wojna w wielu aspektach będzie trwać nadal czwarta oznaczona będzie to będzie będziemy cały czas zmagać ze spuścizną wojenną nie tylko w sensie politycznym, ale także w sensie emocjonalnym społecznym czysto ludzkim praca 40 olbrzymia praca dla społeczeństwa obywatelskiego dla boja wiem dla psychologów część wykładów będzie dotyczyć tej perspektywy zaraz po zakończeniu drugiej wojny światowej, kiedy właściwie każdy maturzysta musi wyraźnie powiedzieć, kiedy skończyła się druga wojna światowa ma 45 to jest oczywiste wiemy z podręczników, ale przecież ona się wcale wtedy nie skończyła to znaczy konsekwencje tej wojny w gruncie rzeczy cały czas obserwujemy dzisiaj w sensie politycznym osiemdziesiątego dziewiątego roku w nic w tym sensie strefa będzie wciąż w pisaniu, bo nowo obserwowanie setki, jaką rolę historycy mogą mieć w kwestii wyciągania prawnej odpowiedzialności wobec uczestników tych wydarzeń pamiętam po wojnie Bośni wojnie na Bałkanach dyskusje na temat tego, że zaangażowanie dziennikarzy proces dochodzenia sprawiedliwości proces sądowy budził bardzo skrajne opinie w wypadku historyków być może jest inaczej Otóż z 1 strony chciałoby się powiedzieć, że jak wcześniej wspomniałem historia jest czy badania historyczny historia Grasia są nauką obiektywną nie powinny służyć żadnemu celowi poza poza zdobyciem wiedzy czystej i ale ponieważ nasza sesja organizowana jest jak chcieliście państwo powiedzieć przez Memoriał także przez rosyjski Memoriał zlikwidowany w w tej chwili w Moskwie dlatego ta konferencja odbyła się w Warszawie trzeba powiedzieć mogę tylko prowadził zaś strony w 30, ale był również instytucją chroniącą prawa człowieka i 2 i 2 te 2 nogi czy te 2 fundamenty są tutaj nie rozdzielne to znaczy z 1 strony historyk bada interpretuje, ale z drugiej strony czasami historyk staje się nolens volens wciąż chcę się tego czy nie staje się stają się plan naprawczy Ameryka staje się staje się taką instytucją która, która zdobywa dowody, która zaświadcza o przyszłości może coś się w bardzo dziękuję dr Marek Radziwon nie adiunkt w studium Europy wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego stowarzyszenia Memoriał Polska muzeum Polin konferencja historyk w obliczu katastrofy informacje Radia TOK FM już za chwilę po nich prof. Irena Kotowska z Instytutu statystyki demografii szkoły głównej handlowej o tym komu wychodzi polityka demograficzna, a komu np. nad Wisłą nie wychodź Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: POPOŁUDNIE RADIA TOK FM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA