Miłość do opowieści o przeszłości. ''Zmierzch świata rycerzy''

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

dobry wieczór przed mikrofonem Marta Perchuć-Burzyńska dzisiaj po krainach odległych i pięknych będziemy wędrować gościnią godzinę kultury Anną Brzezińską pisarką i historyczką witam serdecznie witam również Anna Brzezińska autorka słynnych córek Wawelu opowieści o Jagiellońskich Królewna dzisiaj w TOK FM ze swoją najnowszą książką Zmierzch świata rycerzy kobietach, którym zawdzięczamy nowożytność wydaną przez wydawnictwo literackie to książka podobno Rozwiń » bardzo starej miłości miłości do czego przede wszystkim miłości do opowieści o przyszłości, a miłość do opowieści rycerskich do obrazu średniowiecza przefiltrowane przez mitologię i przez literaturę właśnie rycerską przez epos rycerski przede wszystkim, ale też chyba przez moje wspomnienia właśnie mojego dzieciństwa wypełnionego książkami, kiedy te wielkie opowieści, które kształtowały Europę ukształtowały również maleńką mnie jak maleńką w zaczęto czytać książki właściwie klasyka gatunku, zanim nauczyłam się czytać, więc taką naprawdę maleńką miał ogromne szczęście, że dorastałem w rodzinie, gdzie nie tylko była duża biblioteka ale gdzie był zwyczaj wspólnej lektury również na oczywiście opowieści wieczornych dzieciom, że tata opowiadał mi bajki no bardzo długo i tak wieczór po wieczorze Orlando o Tristanie i Izoldzie tak, ale też bajki o historii są zazwyczaj usypiał dosyć wcześniej może dlatego zostałam historykiem średniowiecza, gdyby bardziej suche talent narracyjny dopisywał może byłaby nowa rzecznik jem, ale tak mniej więcej w okolicach bitwy pod Grunwaldem zazwyczaj strudzony rodzic padał, a to są takie moje ukochane wspomnienia dzieciństwa właśnie wspólne lektury wspólne opowieści i takie przeżywanie przeszłości jako czegoś co nas ukształtowała i szukanie związków między tym co była tym co jest teraz, bo wydaje mi się, że Zmierzch świata rycerzy no właśnie jest od tych związkach również opowieściach, które wymykają się ograniczeniom czasu czasami też wyobraźni historia bowiem nie jest przeszłością, lecz opowieścią o niej zapisaną w księgach tak w tej chwili zdradzam zakończenie raczej ostatnie zdanie książki rośnie jak bardzo dla pani co wtedy przenika się z tym co dziś bardzo mocna, chociaż historycy mają takie pesymistyczne powiedzenie, że historia uczy 1 rzeczy, a mianowicie tego, że jeszcze nigdy nikogo nie mechaniczna uczył w, więc to nie jest takie przeniesienie wprost, ale pewne mechanizmy zostają podobne podobne też zostają reakcje ludzi tak mi się wydaje zmieniających się okolicznościach to bardzo wyraźnie było widać w sytuacji pandemii, kiedy reagowaliśmy w sumie dosyć podobnie jak społeczeństwa w okresie czarnej śmierci i takim lękiem, ale też całą masą mechanizmów wspólnotowych, które pozwalały nam lęk okiełznać przetrwać jako wspólnota, więc vice ta wspólne elementy na wszystko znowu nakładają się też opowieści, a i to jest chyba nasz wybór jako twórców, ale też jako rodziców, która opowieści tworzone, która opowieści przekazujemy dalej, więc Zmierzch świata rycerzy jest o kobietach, które w pewnym sensie przekazywały te opowieści dalej będą też nośnikami pamięci genealogicznej to jest taka zapominano często rola kobiet, ale ktoś te bajki dzieciom opowiada ktoś im tłumaczy genealogię ktoś im czyta o rycerzach okrągłego stało o królu Arturze również w ten sposób tworzy się wielkich władców w tamtej epoce również właśnie przez opowieści, a tym kobietom, które występują pani książce tym autentycznym bohaterkom czemu zawdzięczamy nowożytność właśnie właśnie, dlatego że przenosiły pewne wartości kulturę właśnie, dlatego że miały ogromną umiejętność łączenia przeszłości z przyszłością przekazywania różnych, a sposobu sprawowania również władze kolejnemu pokoleniu, ale też, dlatego że niektóre z nich zupełnie zapomniane i zupełnie nieznane szerszemu czytelnikowi, a były już takimi damami nowych czasów pełnymi inicjatywy rozumiejący rolę pieniądza potrafiącymi inwestować, a i bardzo świadomie kreującym swój wizerunek, dlatego że ta epoka renesansu w bardzo dużym stopniu docenia indywidualizm tam zaczynają kiełkować te ziarna, które tworzą naszą Europa Europa i państw narodowych, ale też Europę ludzi, którzy nie są wyłącznie członkami zbiorowości ludzi, którzy pragną się wyróżniać ludzi, którzy pragną odbić swój ślad na rzeczywistości to jest duża zmiana, czego oczekiwano w tamtym czasie przede wszystkim od kobiet na jakich polach mogły być też bardziej samodzielna sprawcze decydujące o sobie i innych wiadomo, że w różnych warstwach społecznych, bo różnie, ale w tej warstwie, którą głównie panie opisuje, czyli w tej warstwie uprzywilejowany taka oczywista odpowiedź będzie naturalnie oczekiwano od nich potomstwa oczekiwano, że radzą czyta dziedzica tronu czy następcę głowy rodu, bo płodność była kwestią polityczną wtedy jak pani piszą i co gorsza religii no pewnie, więc tego, a słynnego cytatu kobiety są pozbawione przez rodzenie dzieci wychodzą na całą moralność, która sprawiała, że kobieta bezpłodna po pierwsze, była oskarżana bezpłodność pomysł mężczyzna z definicji bezpłodny nie bywał natomiast łączona ta nie z kondycją biologiczną tylko kondycję etyczną kwestionującej moralność, bo jeżeli mnie urodziła dziecka to widać grzesznicy paskudna, ale jest taka oczywista odpowiedź i nie chciałabym, żeby kobiety przeszłości zostały sprowadzone do swojej biologii, dlatego że była też duża pula innych dostępnych ról, w których kobiety mogły się realizować znowu taka oczywista rola to jest rola dobrej gospodyni jednak od kobiety wymaga narzuta na swoich domowników zadbała w tym, że domostwa kobiety mogła być albo kurna chata albo mogą być całe Księstwo, żeby nie powiedzieć królestwo na tej swojej pozycji dobrej gospodyni wiele władcze budowało bardzo świadomie autorytet wizerunek i zaczęło wpływać na losy dużych zbiorowości właśnie jako dobre gospodynie mówi pani o tej sprawczości kobiet, która była możliwa, ale z drugiej strony takie zdanie, które mocno wzięłam sobie do serca to jedna z bohaterek książki, czyli Małgorzata Yorku mówi w pewnym momencie swojej pasierbicy Marii burgundzkiej będąc kobietą może tylko czekać i zastanawiam się, jaka prawda społecznych relacjach statusie kobiet kryje się w tym zdaniu wydaje mi się, że kobietę wówczas były zmuszane w dużym stopniu reagować na wydarzenia decyzje innych, że ich sprawczość właśnie była ograniczona do pewnych jednak przestrzeni do pewnych enklaw w tym wypadku rozmawiają ze sobą 2 damy, które jedna z nich utraciła męża druga utraciła ojca i żadna z nich nie podjęła decyzję, która księcia Karola zuchwałego doprowadziła do takiego przemarszu nie tego pobojowiska Lotaryngii, gdzie po prostu zupełnie bez sensu w małej potyczce ginął to był rok 1400 siedemdziesiąty siódmy w taki właśnie Zmierzch złotego średniowiecza a, ale we włoszech już bardzo rozwinięte renesans, więc period za co też są zawodne natomiast decyzja tego już wówczas martwego księcia postawiła je w sytuacji, kiedy musiałem walczyć o przetrwanie o przetrwanie biologiczne części swoich poddanych, ponieważ król Francji wyruszył zagarnąć to terytorium uznawszy, że wraca do Korony skoro zabrakło męskiego dziedzica, czyli Burgundia dzieli Burundi ja, że kolejna decyzja, które musiały stawić czoło, bo podejrzewam, że robiły to wspólnie to próba skuteczna zresztą wyboru małżonka dla Marii, czyli tu mamy jakąś sprawczość obu tych pań na kolejną decyzję wiano dla Małgorzaty tutaj Maria no stawiła czoło swoim poddanym staną, domagając się, żeby księżna wdowa dostała pełną oprawę wdowią może poza nigdy nie został spłacony właśnie, podnosząc taką niezachwianą lojalność swojej przybranej matki wobec przybranej ojczyzny to też jest takie dziwne, że rozmawiamy o kobietach, które dorastały w pewnym kraju w pewnym otoczeniu rodziny w pewnej kulturze, a potem z powodu cudzej decyzji, bo to znowu trzeba podkreślać, że większość arystokrata wówczas nie wybiera sobie małżonków ktoś wybiera tego małżonka dla nich, więc z powodu cudzej decyzji znajdują się w innej przestrzeni czasami na końcu świata jak zdarza się mediolańskiej powiedzmy księżniczce bonie forta, która ląduje na Wawelu, więc lądują na tym końcu świata próbują sobie budować dobre życie, ale włączają się dla lokalne tradycje stają się częścią przybranej rodziny i uczestniczą w czymś co ja nazywam sztachetą władczyni a, przekazując sobie pewien model sprawowania władzy pewien model publicznej obecności pewną taką, a personel dostępną dla innych niekoniecznie fałszywą, ale uważam bardzo starannie budowaną do tej sztafety wrócimy za chwilę proszę państwa w rozmowie z Anną Brzezińską teraz czas na informacji w tak dobry wieczór raz jeszcze przed mikrofonem Marta Perchuć-Burzyńska dzisiaj gościnią godzinę kultury jest Anna Brzezińska pisarka historyczka autorka książki Zmierzch świata rycerzy kobietach, którym zawdzięczamy nowożytność książkę wydało wydawnictwo literackie zabiera pani Czytelników w podróż po Europie zaczyna od Burgundii Walezjusz jesteśmy dzięki pani wspaniałemu prowadzenie również w Rzymie Borgii w Ferrarze testów czy ważniejsze były same miejsca czy jednak ludzie, którzy te miejsca wypełniali swoimi życiorysami, ale niezwykle trudne pytanie, ale wydaje mi się, że nie umiem zobaczyć miejsce bez ludzi to te miejsca, które opisuje są pochodną decyzji ludzi czasami świadomie przestrzenie kształtowana także by odzwierciedlała to, o czym mówiliśmy przed chwilą ich publiczne persony, czyli zarówno Burgundia Walezjusz, gdzie bardzo świadomie i rodzina książęca i patrycjat miejski rywalizuje przestrzeń miasta i że notariusz jest szczególny przypadek, ponieważ papierze w piętnastym wieku niezmiernie świadomie nawiązują do imperialnej antycznej przeszłości Rooney oczywiście nie jest liniowy rozwój dzieje się mnóstwo różnych przypadkowych nieszczęść i podejmowane jest bardzo wiele złych decyzji, ale jednak wytyczona linia rozwoju Rzymu jest taka, że ma być to stolica chrześcijaństwa nie tylko mistyczna ma być miejsce, gdzie w Kamieniu odzwierciedlona jest potęga papiestwa na w przypadku Ferrari to już w ogóle aż trudno uwierzyć, że taka maleńka mieścina w trakcie życia 1 księcia École des sta jest rozbudowana właściwie 13 powstaje tzw. dodatek Kargula chiński od imienia księcia, który tworzy całkowicie nowe urbanistyczne założenie praktycznie miasto w mieście to jest niesamowita wydają władcy wówczas fortunę właśnie, żeby oddawać swoją wspaniałości w Kamieniu czy, opisując te fascynujące historie upadki wzloty wielkiej dynastii możnych tego świata swoje poszukiwania ograniczała pani, chociaż w ogóle można mówić w przypadku pani pracy pisarskiej jakich ograniczeniach do archiwów dokumentów do książek historycznych czy zdarzyło się, że ruszyła pani no chociażby do Rzymu czy do Ferrari, które są już dziś pewnie zupełnie innymi miejscami, jakimi były setki latem byłam właściwie większość miejsc, które opisuje, chociaż oczywiście pandemia pokrzyżowała mi też szyki była cudowna wystawa, ponieważ w Gandawie ołtarz baranka mistycznego właśnie został odnowiony i wystawiony muzeum ja już nawet się tam wybierała mian zarezerwowany samolot noclegi wszystko i wtedy wybuchła pandemia to był taki moment, który narzucił potężne ograniczenia, a zobaczyć pewne miejsce raz zobaczyć je ponownie zobaczyć trzeci raz za każdym razem jest zupełnie inne spojrzenie więc, gdyby nie te ograniczenia prawdopodobnie więcej byłoby tych wypraw atak jednak pisała głównie w Polsce i na warszawskim Ursynowie na warszawskim Ursynowie tak, ale też na Podkarpaciu Grecję mam ogród z tradycyjnymi, a Błoniami różami oraz masą roślin trujących jakoś wychodzą najlepiej bez żadnych dodatkowych intencji mówię na, ale zapamiętany krajobraz być może budzi nawet większe emocje niż krajobraz, którego w danej chwili doświadczamy, więc tak wydaje mi się, że w zawarła w zmierzchu świata rycerze trochę też tęsknotę za światem, którego nie dało się dosięgnąć ani w przeszłości ani nie dało się go dosięgnąć w teraźniejszości, bo po prostu zostaliśmy wszyscy jakoś tak, a z fragmentaryzacji ani swoich miejscach prawda no właśnie to jak w takim razie tworzy się na bezprawny tych narzędzi 1 rynku, a tak obszerne tak pełne krajobraz historyczny w eseju historycznym, jakim jest książka powolutku słowo posłowie długo szuka się formę ba książka nie traktuje o historiach dobrze znanych polskiemu czytelnikowi bardzo chciałam, żeby była jak najbardziej przyjazna stąd też fabularyzowany całych fragmentów to było niezmiernie trudne zadanie, bo wiele spośród tych dialogów zostało uzyskane ze źródeł historycznych w jakiś akt sądowych czy kronik to jest dosyć trudna praca tak po prostu warsztatowo, żeby wyłuskać co w danym roku piekarz z jakiegoś miasteczka sądził o królowej, bo o dziwo, chwalili takie zdanie mieli głęboką potrzeba, żeby ten zdaniem ze światem podzielić i wówczas w aktach sądowych właśnie rozmaite bluźnierstwa zostały zapisywane, więc nie pisało się tej książki łatwo pisała miał dosyć długo redakcja trwała jeszcze dłużej właśnie szukanie takiej dopasowanej formy, która pozwoliłaby w miarę łagodnie poruszać się po tak odległej przestrzeni, bo wędrujemy tutaj po obu stronach kanału La Manche jesteśmy w Anglii we współczesnej Holandii we współczesnej Francji potem przenosimy się do Rzymu by na koniec zwiedzać środkowej Północna Włochem, poruszając się trochę rytmem małżeństwo lukrecji Borgii, ale też podbojów straszliwego brata Césara w no właśnie przechodzimy powoli do najważniejszych bohaterek pani książki te, którym poświęca pani najwięcej uwagi to są Małgorzata Yorku Eleonora Zielińska, ale także właśnie wspomniana już Lukrecja Borgia czy, o której bohater zapomniałem pani Anno zapewne ich tam jeszcze bardzo wiele jest Maria Kosecka Maria Bukowska tak używano zakazanej, bo to jest ta być może moja ulubiona autorka Eleonora reggae ska tak Eleonora aragońskiej, a Izabela portugalska to też jest taka zapomniana zupełnie skrzętnie mądra dziewczynka jeszcze zabrać jest taki Izabela Desta pierwsza trans sad Arka Europy, ale zacznijmy od lukrecji Borgii, bo myślę, że słuchacze Radia TOK FM na dźwięk tych trochę tego imienia już na trochę są zelektryzował ani wcześniej mówiła pani trujących roślinach w ogrodzie takie skojarzenia no właśnie, ale nie proszę państwa pani Anna w swojej książce jest o wiele bardziej łaskawa dla lukrecji Borg niż byli przednią niektórzy historycy dla mojej wiedzy Lukrecja akurat w ogrodnictwie się nie spełniała w każdym razie niema żadnych źródeł, które poświadczały to żona tam pracowicie uprawiała jakieś miejscowe truciznę no tak, ale była oskarżona o trucie jak większość ówczesnych silnych kobiet Lukrecja była oskarżana o lub ważność i rodzicielstwo bardzo prostego powodu miała potężnego ojca ojca Świętego w jakikolwiek straszliwy oksymoron tutaj wyszedł powiedziałabym raczej ojca Świętego papieża Aleksandra czwartego papieża mordzie takimi i potężnego brata byłego kardynała Cezara księcia Valentino, które spustoszył środkowe Włochy, usiłując kraj sobie miejsce na państwo, gdzie aborcja zostaliby szczęśliwą dynastię, ale mnie interesowała zupełnie inna lokacja oczywiście odnotowuje te plotki, ponieważ one krążyły po ówczesnej Italii, ale krążyło też mnóstwo innych plotek właściwie większość wielkich dam była oskarżana o to, że źle się prowadzi leczy, że miały nieślubne dzieci to jest bardzo typowa oskarżenie tamtej epoki natomiast dużo ciekawsza jest prawdziwa Lukrecja to Lukrecja w momencie, kiedy tu wrócę do tak tego, o czym rozmawialiśmy wcześniej, kiedy Lukrecja może przestać czekać na taki moment, kiedy wreszcie otrzyma jakąś sprawczość, a tym momentem dla lukrecji jest trzecie małżeństwo, kiedy wreszcie w rusza z Rzymu do Ferrari wydobywa się spod obezwładniające go wpływu potężnego ojca papieża i zaczyna budować swoje życie jako księżna u boku trzeciego małżonka i Alfonsa tak Alfonsa Desta to co dla mnie było takie niezwykle zaskakujące to jak przedsiębiorczą dziewczynką okazała się Lukrecja jak ona świadomie gospodarowała inwestorka właśnie tak taki niezwykle współczesny sposób ona była bardzo koncyliacyjne starała się porozumiewać z rozmaitymi elitami, ale świadomie wykupywał grunty osuszać bagniska panu budowała całą sieć kanałów, żeby te ziemie osuszyć zmienić w pastwiska albo grunty orne, a jednocześnie nie doprowadzić do konfliktów z lokalnymi społecznościami mam w rozmaitych regionach chłopi miewali prawa, a to zbierać chrust, a tu polować tutaj Lukrecja moim zdaniem niezmiernie świadomie starała się osiągnąć porozumienie, ale jednocześnie zwiększać swoje dochody i jeżeli sobie wyobrażamy jako właśnie taką dworską pannę to nic bardziej błędnego o bardzo skrzętnie gospodyni, która potrafiła zostawić naszej NIK właśnie o to, żeby kupić inwentarz do jakiejś formy mało romantyczne, ale właśnie w tym upatruje takie wątki nowożytna bardzo współczesne władza wymaga pieniędzy nie mam takie poczucie, że Lukrecja Borgia tak jak pani opisuje miała tak naprawdę kilka żyć kilka odsłon kilka twarzy, bo przecież kończy życie w takiej dużej świąd łamliwość ci i to jak powszechnie szanowana ogromnie opłakiwała na władczyni, która jeszcze całkiem niedawno cała afera usiłował trzymać jak najdalej od swojej dynastii i od murów miejskich Lukrecja dokonuje czegoś niezwykłego tworzy samą siebie i tworzy samą siebie po upadku dynastii, która właściwie nigdy nie zaistniała, dlatego że Cezary aborcja zginął też bez sensu wkrótce po śmierci swojego ojca, więc to jest taka nić wspólnoty łącząca bohaterki mojej książki, bo bardzo wiele z nich właściwie zdecydowana większość jest nie jak to dobrze określić rozbitka mi po dynastia, które zapowiadały się świetnie i rozbłysły przez moment, a potem zgasły bez świec śladu no i takie rozbitka kim stają się nieużyteczne tak właśnie tutaj mamy raczej taki pozytywny przekaz o niezwykłej sile kobiet umiejętności adaptowania się, ale nie tak przetrwania tak one potrafią przetrwać, ale mój podziw budzi jeszcze coś innego, bo ona oprócz tego, że potrafią przetrwać są lojalne wobec własnych korzeni potrafią zachować tę tradycję potrafią przekazać następnemu pokoleniu i tu mistrzynią jest Małgorzata z Yorku, które żeśmy przez chwilę rozmawiały, która pochodzi z dynastii yorków, która gaśnie i zostanie zastąpiona przez udarów w Anglii, więc właściwie Małgorzata nie ma żadnej bazy politycznej nie ma niczego oprócz własnego autorytetu i zostaje wielką przybraną matką pokoleń małych Habsburga wątek, ucząc je sprawowania władzy, ucząc się tradycji wielkiej Burgundii i wielkiego szacunku dla kultury dla ksiąg, bo większość naszych, gdzie łóżek czytała w kilku językach no i czy to nie jest piękna historia przetrwania, ale takiego przetrwania nie w poronieniu nie w rozpaczy tylko właśnie w życiu tak jest piękna historia i 1, bo ich lub większych w tej książce właśnie Małgorzata Yorku i jej relacja z Marią burgund oczy ze swoją pasierbicą tutaj czuję taką no wspólnotowość może nie Solidarność, ale wspólnotowość kobiet jest dużo siostrzeństwa tamtych historiach i dużo mniejsze 300 zdarzeń jeszcze, ale wzruszające jest jak bardzo od c kobiety potrafiły zbudować więź troszczyć się siebie i trudnych chwilach, a wspierać się w takiej naprawdę nieoczekiwany sposób, tworząc etos danej dynastii wróćmy jeszcze to kobiety, która miała początkowo niestety tylko wpływ na lukrecji Borg Che, czyli to jej matki, czyli w nocy katana i dużo Lukrecja chodzić czy cech charakteru po tej też niezwykłego w Czechach zapewne pragmatyczną ość walut zakazanej była rzymską mieszczka, która została kochanką Rodriga Borgii w czasach, zanim został papieżem urodziła mu gromadkę dzieci natomiast Rodrigo dbał, żeby nadać jej pozór przyzwoitości i prawdopodobnie to on ją seryjnie wydawał za mąż za noc zamiast 3 mężów po kolei, bo ubojnie umierali natomiast to nie jest najciekawsze w tej historii najciekawsze jest to, że kobieta, którą zazwyczaj widzimy gdzieś w przepisie historycznym jako matkę dzieci papieża zbudowała imperium hotelarskie wokół Campo di Fiori, a ponieważ była weteranką 3 małżeństw to w kolejnych związkach widzi we na poziomie fakt grafik na poziomie dokumentów jak zwiększa majątek jak świadomie inwestuje inwestuje w hotele co jest racjonalnym rozwiązaniem, ponieważ ziemie centrum turystyki pielgrzymkowej wówczas w parterach tych swoich nieruchomości rozwija usługi, ale też widać, że ma potrzebę posiadania pewnego statusu nabywa winnica pod drzewem co jest charakterystyczne dla elit miejskich odpoczywa tam wyprawia ucztę późnym życiu zaczyna bardzo hojnie obdarowywać kościoły i świątobliwy Fundacja cień, bo tam szpital w 2 ona przeżywa wszystkie swoje dzieci, więc pod tym względem, a myśl trudna była jej starość przeżywa oczywiście swego kochanka papieża aborcję natomiast umiera otoczona powszechnym szacunkiem nie umiera jak lecznica nie umiera wyzywano od niej rząd nic umiera jako kobieta interesu, a ziem i w ogóle kultura mieszczańska staje po co zaczyna bardzo część przedsiębiorczość w kolejnej Przedsiębiorczej kobiecie bohaterce książki Zmierzch świata rycerzy kobietach, którym zawdzięczamy nowożytność porozmawiamy w kolejnej części godzina kultury teraz czas na informację w TOK FM to jest trzecia część godzinę kultury przed mikrofonem Marta Perchuć-Burzyńska moimi państwa gościnią jest dzisiaj pisarka historyczka Anna Brzezińska rozmawiamy o najnowszej książce autorstwa pani Anny Zmierzch świata rycerzy kobietach, którym zawdzięczamy nowożytność książkę wydało wydawnictwo literackie, iż pani wie, o której bohaterce chciałabym porozmawiać, bo rozmawiałyśmy o przedsiębiorczych kobietach jedną z bardziej przedsiębiorczych była również Eleonora reguł niska uwielbiam ją w jest neapolitańska królewną, która została wydana za mąż za księcia Ferrary może były trochę łatwiej niż większość dziewcząt w tamtej epoce, ponieważ École des wychowywał się na dworze neapolitańskim, więc jest szansa, że poznali się jako młode osoby i nie był taki związek, który wysłał ją właśnie tak jak większość panien z arystokratycznych rodów zupełnie nieznane, a ale, kiedy została księżną Ferrary bardzo szybko okazało się właśnie, że taką gospodarkę dziewczynką, że nie tylko spełniła bardzo sprawnie podstawowy obowiązek księżnej, czyli urodziła następca tronu, ale też wykazywał ogromną zimną krew w trakcie buntów testowe mieli taką przykrą przypadłość, że zazwyczaj o tron pretendował całe gromadki rozmaitych uzurpatorów, więc był taki moment, kiedy Eleonora pod nieobecność małżonka mnie nie robi się takich zabaw, kiedy książę kandydat gier stoi u bram jeden z pretendentów zaatakował Ferrari ona wtedy właśnie z dzieckiem na ręku drugim dzieckiem uczepiony spódnicy musiała uciekać barykada rwać się w zamku, ale zamek się ostał zaś to co jest niezwykłe to, że pomimo nawoływań uzurpatora jego wojska, żeby tutaj rzucono się na tę paskudną neapolitańskiej Sługi właściwie nikt tego nie posłuchał, ponieważ okazało się, że na polityka jest dosyć powszechnie lubiana, a lubiana była również dlatego na pewno przez swojego męża, że doglądała książęcych finansów bardzo skrupulatnie Cole był kondotier to znaczy, że przez długi czas przebywał poza księstwem poza stolicą, wynajmując się jako dowódca wojsk w toczonych na Półwyspie wojnach też, żeby zarobić oczywiście to było dosyć duże źródła przychodu dla Księstwa na finansów w tym czasie pilnowała Eleonora, która miała taki zwyczaj, doprowadzając do desperacji urzędników dworskich, że co tydzień skrupulatnie linijka Palenica przeglądała rachunki książęca sprawca ma wszystko chyba najbardziej rozbawiły mnie jej listy, bo opowiadała się z tych swoich wyczynów mężowi niezwykle regularnie, że czasami musi używać grubych słów, ponieważ urzędnicy nie chcą tych rachunków okazywać jest bez obawy mieli coś do ukrycia zazwyczaj ona była skrupulatna, bo skarżyli się, że właściwie woleliby z księciem rozmawiać, który nie był aż tak obrzydliwie drobiazgowej nie liczył każdego grosza także to jest niezwykle urocza postać no właśnie pokazująca te niezbyt spektakularne, ale jednak absolutnie fundamentalne źródła władze, dlatego że bitwy wygrywali rycerza natomiast ktoś jeszcze musiał trwać w tle głęboko ukryty pilnować pieniędzy pilnować urzędników 1 ze współczesnych powiedział, że Eleonora miała dar od Boga dar sprawowania audiencji potrafiła być idealnym rozjemcą potrafiła wysłuchać ludzi i znaleźć dobre rozwiązanie także by nie wychodzili zadowoleni to jest jeszcze czas, kiedy władzę sprawuje się osobiście, kiedy ona nie polega tylko na instytucjach nie jest sprawowane wyłącznie przez akty normatywne ustawy tak jak to się teraz odbywa wówczas władca, żeby być władcą musi być widziany musi rozmawiać ze swoimi ludźmi, ale ono rata potrafiła niezmiernie sprawnie posługiwała się spektakularnym gestem czy są dowody na to, że np. mąż wspomniany ją doceniał jakiś sposób pełniej wdzięczne za to co robiła dla dla Królestwa inne ataki najbardziej dobitne po śmierci nigdy nie zgodził się ponownie ożenić wata jest nietypowa decyzja i wiadomo, że mógł jeszcze szukać kolejnego związku nie może związków szukał tylko po prostu nie miał żony właściwie nie właściwie nawet był całkiem jak na nową epokę przyzwoicie wiernym księciem i ze wszystkiego co wiemy żonę kochał szanował i to do tego stopnia, że to bodajże franciszkanie się do niego zwrócili jakąś prośbą dotyczącą nie pamiętam już jakiegoś szczegółu życia klasztornego książek powiedział, że absolutnie nie zmieni decyzję żony, ponieważ będąc dzielnym Condo celem księżnej małżonki bał się bardziej niż franciszkanów dobrze, czyli być może jest to jeden z przykładów też takiego bardziej przyzwoitego mężczyznę tak bardzo przyzwoitego jak np. byli w ówczesnym czasie kardynałowie w Rzymie, a NATO tutaj będziemy wspierać definicję słowa przyzwoitość kardynałowie bywali bardzo różni, ale to nie jest przypadek, że rodzący się protestantyzmu uznaje kurię rzymską SA nie tyle głowy świata ile zadek świata wg słynnej sentencji łacińskich zapowiedź ja się z panią pani Anna nie będę wspierać tutaj spektakl warto tutaj ironia przeze mnie przemawia oczywiście ziemie straszliwe miejsca jest miejscem, gdzie wszystko jest właściwie płynnej negocjowane bo, a władza zmienia się z każdym konklawe, więc nie tylko papież ma poczucie, że czas jego jest krótki, że nie zostawię spadkobiercy własnej krwi, ale też rodzina papieża, czyli osłabienie poci mają krótki czas, żeby skorzystać ze złotonośnych zasobów kurii no niestety korzystają z taty niestety to rzeczywiście jest trudne wybór papiestwo odradza się w tej epoce jak Feniks z popiołów, sięgając również bardzo militarne narzędzia, bo on jednym z bohaterów książki trochę w tle, ale jednak jest nieokiełznany papież już drogi nieokiełznany czyni on zdumiewa współczesnych nie tylko swoją aparycją, bo jest brodaty nie chcą tej Brody zgodzić co budzi zgorszenie papieże zazwyczaj prezentowali światu gładkie policzki, ale przede wszystkim to jest koleżka, który prezentuje się w pancerzu z mieczem, a zdobywa zbrojnie wolą nie sam prowadzi swoje wojska do ataku jest cholerykiem straszliwe cały czas zmienia zdanie ma dosyć dużą ekspresję, czyli np. potrafi biegać przeklinać politykować pokojówce no taki taki papież efekt taki papież jestem ciekawa, które fakty historia sytuacje opisane w książce były dla pani największym odkryciem, bo zakładam, że ogromną wiedzą już pani zasiadała do pisania książki zaskoczyła mnie bardzo władcę np. władca angielscy stylizowany się na następców króla Artura nie miałam świadomości, że romans rycerskie stanowiły tak realne źródło decyzji politycznych i nie miałam też świadomości jak bardzo młoda dynastia Yorku w osobie króla Edwarda czwartego usiłowała zmienić Dwór angielski Camelot to było dla mnie zaskakujące, że nie była taka zabawa czysto towarzyska tylko, że pewne wątki brano bardzo na serio, że wykorzystywano je w kampaniach politycznych w pan w latach, które przedstawiały tego bądź co bądź uzurpatora rodu yorków jako następca króla Artura Terra Pen Dragona i właściwie najmilej jadę mitycznych bohaterów, a wplatając go w taką wręcz kosmiczną perspektywę odnowę narodu angielskiego, które przez tegoż mocnego króla następca króla Artura ma być poprowadzony do zwycięskiej wojny z wojewodami określenie już po co się pojawia, czyli z Francuzami, którzy tak nieprzyjemnie dawali Anglikom łupnia na kontynencie podczas wojny stuletniej akurat w tej fazie, a więc to było dla mnie zaskakujące, że aż tak cóż jeszcze było dla mnie zaskakujące zaskakujący był dla mnie tak niezmiernie silny sposób dowartościowania potomstwa z nieprawego łoża w na północno włoskich dworach, czyli literalna bastarda Gracja Ferrary właśnie kraina Walecznych Bękartów tak pani nazwała ten rozdział no cóż powiedzieć, jeżeli przez ponad 100 lat do władzy nie dochodzi żadne dziecko, a schłodzone w legalnym związku tylko cały czas dzieci z nieprawego łoża i to niejednokrotnie kosztem właśnie tego potomstwa, a z prawego łoża, a Ferrari jest położona w trudnym miejscu geograficznie jest właściwie u wrót do cesarstwa bliskości Wenecji, która jest drapieżnym krajankę w tamtych czasach w związku z życiem elity Ferrari i członkowie rady książęcej świadomie wybierali dzieci, które były najlepiej przygotowane do sprawowania władzy, czyli jeżeli, a książę miału zmarły książę miał potomstwo z prawego łoża, które było małoletnie i niespecjalnie jeszcze gotowe da przejęcia władzy wówczas na mocy czasami testamentu zmarłego władcy, ale też przy współudziale ludu i decyzją doradców książęcych wybierano na następcę starszego dobrze przygotowanego do sprawowania władzy, ale jednak książęcego bank karta jest też zaskakujące sposób sukcesji i nieoczywiste na północ od Alp, a nie było tak, że przerasta panią w trakcie prac nad książką ten nadmiar wątków życiorysów tych wszystkich historii jak oni w ogóle to wszystko łączyła mamy tu taka jest trudna część pracy, bo każda redakcja polega głównie na wycinaniu i na wycinaniu wątków na samo ograniczaniu to dla stron nie być, a można mecze jest na 700 zazwyczaj 13 wycina tutaj jeszcze na dodatek nie napisałam Hiszpanii, która jest aż chciało napisać może następna książka zobaczymy, ale dużo jest takich historii, które chciałabym jakoś powiedzieć, które niestety nie znalazły się w zmierzchu świata rycerzem Voigt tak to mieście jest opasłe i pomimo to mam nadzieję, że udało się zachować taką barwną kobiecość tamtego świata, bo nie chciałam się koncentrować na czyta historii politycznej czy historii mentalności chciałam dać czytelnikowi złudzenie kompletności obrazu tamtego świata opisuje pani podobno w części poświęconej Burgundii wydarzenia, które zainspirowały autora gry tron i myślę że, że wśród słuchaczy TOK FM są wielbiciele zarówno tej prozy, jaki serialu może uchyli pani rąbka tej historii, którą historię chodzi o wojnę yorków Blanka sterami, a spór w dynastii Plantagenetów oni byli na różne sposoby powiązani z Burgundią Angie jest podstawowym partnerem handlowym Burgundii kraje są położone po obu stronach kanału La Manche i to coś się dzieje w Anglii bardzo istotny sposób wpływa na losy Burgundii losy królewskiej rodziny angielskiej bardzo mocno odzwierciedla nie znajdują losy książęcej rodziny Burgundii przede wszystkim przez postać Małgorzaty z Yorku natomiast to co się dzieje po drugiej stronie kanału La Manche to co się dzieje w Anglii Małgorzata może tylko bezradnie od pewnego momentu obserwować, bo jej wpływ jest niezbyt duże to są czasy, kiedy te po śmierci króla Edwarda do władzy dochodzi jego młodszy brat Ryszard drugi, którego znany głównie jego wcielenia Szekspirowskiego to są czasy, kiedy 2 synów Edwarda zostaje uwięziony w stałe i nigdy nie wychodzi z tej twierdzy myślę, że dla Małgorzaty to muszą być dramat, dlatego że dla nas to są tak mi się wydaje tylko książkowe postaci i tam prawdopodobnie doszło do mordu popełnionego na bratanka z inspiracji stryja co najmniej inspiracji za przyzwoleniem i trudno sobie wyobrazić bardziej niszczące doświadczenie rodzinne więc, a po tych straszliwych wydarzeniach Małgorzata bardzo długo opiera się przed uznaniem prawo o litość władze juniorów bardzo długo popiera wszelkie buntem wszelkich rzekomo odnalezionych cudownie Książąt zwierzę właśnie, wspierając rozmaite inwazję rozmaite ataki na Anglię staje się jak współcześnie mówią największą przyjaciółką darów, ale korzenie tej wrogości korzenie tego nieustannego poczucia chwiejności tronu juniorów są właśnie w okresie wojny 2 róż właśnie w okresie wojny, która jest słusznie nazwano wojną kuzynów, bo cała arystokracja angielska ze sobą spokrewnione spowinowacone, więc tam przelewana jest krew na polach bitew, ale też dzieci są zamykane w twierdzach giną nie tylko królewskie dzieci, więc to jest takie Martin bardzo świadomie nawiązywał do wojny 2 róż a, pokazując taką niszczącą, a wojny dynastyczne nią, a wojnę domową, która w jest najgorszą z wojen proszę państwa polecam z całego serca w nie jest to lektura na 1 wieczór oczywiście myślę, że autorka też nie chciała, żeby ktoś 1 wieczór książkę przeczytał no pisała miał też trochę dłużej, więc ciężej nie konsumować 1 wieczór Zmierzch świata rycerzy kobietach, którym zawdzięczamy nowożytność autorka tej książki pisarka historyczka Anna Brzezińska była gościnią godzinę kultury bardzo dziękuję dziękuję również w książkę wydało wydawnictwo literackie program przygotował ze mną Tomasz Kopka bardzo dziękuję Marta Perchuć-Burzyńska do usłyszenia informacja Zwiń «

Miłość do opowieści o przeszłości. ''Zmierzch świata rycerzy''

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GODZINA KULTURY

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 20:00

Najnowsze Podcasty

Test: Hyundai Kona

Państwo kontra opozycja

Ile nóg pójdzie Marszem Miliona Serc?

Gabinet cieni: wizytówka Michała Koboski

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL