REKLAMA

Uczulenie na słońce. O pokrzywkach słonecznych

Gościnnie: Zdrowa Rozmowa Podcast Gazety Wyborczej
Data emisji:
2023-05-03 06:00
Prowadzący:
Czas trwania:
23:26 min.
Udostępnij:

To jedno z bardziej tajemniczych zjawisk. Nie do końca znany jest mechanizm nadwrażliwości na światło słoneczne, ale pierwsze promienie słoneczne w sezonie padające na naszą skórę mogą powodować drobną swędzącą wysypkę. W tej reakcji bierze udział układ odpornościowy. Uczulenie na słońce pojawia się wiosną, kiedy promienie są już intensywne, a skóra nie zdążyła się do nich przyzwyczaić i, niestety, często wysypka nawraca przez całe lato. Jakie są jej przyczyny? Jak się chronić? A jak leczyć.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dzień dobry państwu witam w kolejnym podcaście zdrowa rozmowa jeśli nazwa Margit Kossobudzka i bene dzisiaj państwu opowiadała o uczuleniu na słońce osoby, które nigdy się nie spotkały z takim zjawiskiem pewnie są bardzo zdziwione czy w ogóle można być uczulonym na słońce można jest wiele chorób związanych z wystawianiem się na słońce, czyli na światło czy są tzw. fotodermatozy i w tym m.in. jest uczulenie na słońce temat jest bliski, ponieważ samo niestety czerpie Rozwiń » pierwsze majowe słońce, a teraz jest ładnie wreszcie trochę nam świeciła wielu z nas korzysta z takiej możliwości wystawia się na to pierwsze słońce no ale później wraca w domu się okazuje, że wszystko swędzi swędzą zazwyczaj ręce przedramiona rzadko się prawie na twarzy czasami boki ciała no i zastanawiamy się co się właściwie stało, więc to właśnie może być uczulenie na słońce dr n. med. Paweł Olszewski dermatolog z kliniki dermatologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie opowiadał niże do takich chorób właśnie związanych ze słońcem uczuleniem na słońce należy np. Pokrzywka słonecznych, ponieważ ja podejrzewam, że taką Pokrzywka słoneczną mam, bo przy pierwszym właśnie tym majowym czerwcowym słońcu zawsze miałam później problemy i wszystko mnie swą działalność głównie właśnie te przedramiona najął się wam się gdzieś o tym dowiedzieć poradzić się ja mogę z tym zrobić czy to już tak zawsze będziemy się pojawią mniej więcej około dwudziestego roku życia to zniknie, więc to co pan doktor odpowiedział, że pokrzywki słoneczne powstają na skórze to są takie bąble, które przypominają te wywołane oparzeniu pokrzywą dlatego zresztą tak się nazywają nas oczywiście zmiany te silnie swędzą go samo niestety doświadczyłam pojawiają się bardzo szybko i utrzymują się przez kilka godzin później samoistnie znikają nie pozostawiają jakiś trwały śladów, ale takie zmiany skórne są charakterystyczne też na innych odmian pokrzywki antyk po krzywe jest naprawdę dużo później będę jeszcze jednej z nich opowiadała, ale zawsze tym czynnikiem wywołującym jest światło słoneczne pokrzywkę słonecznej jak się okazuje zdarza się jednak rzadko, więc się okazało, że to chyba jednak nie jest mamy do czynienia znacznie częściej występują to się nazywa dosyć skomplikowanie wiele postaci owe osóbki świetlne to jest bardzo częsta to norma to za występująca najczęściej w ogóle populacji no szacuje się, że dotyczy nawet 20% dorosłych to naprawdę bardzo duża i takie osób świetlne mogą być wywołane zarówno przez promieniowanie UVA jak i UVB właśnie zazwyczaj wiosną, czyli tak jak np. teraz mamy pierwsze dni maja, kiedy występują te pierwsze słoneczne ciepłe dni, a my spędzamy czas na świeżym powietrzu czy na łące czy w parku zdejmujemy wierzchnie ubrania odsłaniamy skórę na wystawianie się na działanie promieni słonecznych, toteż czas, kiedy jeszcze w ogóle nie myślimy o ochronie przeciwsłonecznej, bo tak naprawdę myślimy o nich głównie wtedy, kiedy wjeżdżamy na wakacje jesteśmy na plaży nie mamy jeszcze tego nawyku takiego azjatyckiego nawyku, a używania filtrów w zasadzie przez cały rok od rana do wieczora i po kilku godzinach takiej ekspozycji właśnie pojawiają się swędzące zmiany skórne w przypadku osób tak to wysypka może mieć taki charakter krótko pęcherze KOV czasem wygląda jak ukąszenie przez owada niestety bywa mylne czasem przypomina też tak jak łuszczące się blaszki stąd też nazwa wiele postaci owe osóbki świetle, bo może przybierać wiele postaci i to właśnie one są najczęściej określany mianem uczulenia na słońce część osób nazywa to w ogóle zatruciem słonecznym ja się bardzo zdziwiła, kiedy pan doktor użył takiego określenia zatrucie słoneczne już trochę daleko posunięta okazuje się, że funkcjonuje ono całkiem sprawnie społeczeństw dlatego on je tutaj przywołał i 1 zmianę oczywiście towarzyszy świąd i niejednokrotnie jest on bardzo nasilony ja ze swojej strony mogę powiedzieć, że to jest naprawdę momentami nie do wytrzymania i trudno jest cokolwiek z tym zrobić nie pomagał po prostu zanurzenie rąk zimnej wodzie to była jedyna rzecz, która jakoś odcinam te bodźce związane ze spędzeniem takie zatrucie słoneczne, ale nie jest wcale drożne, chociaż brzmi tak właśnie niebezpiecznie, ale jest bardzo dokuczliwe zmiany takie zazwyczaj ustępują samoistnie po paru dniach no leczenie niestety w ogóle leczenie wszelkiego typu postaci uczuleni słonecznych i tych Fedor Matus jest niestety dosyć złożone to nie jest tak, że weźmiemy 1 tabletkę i wszystko nam przejdzie pan doktor mi tłumaczył, że najważniejsze jest wyjaśnienie jak gdyby przyczyn dolegliwości oczywiście profilaktyka czyli, jeżeli wiemy, że po wystawieniu na słońce pierwsze takie wiosenne mamy tego typu zmiany skórne to powinniśmy unikać taki nagły silny ekspozycji na słońce mnie się udało doprowadzić takiej sytuacji, w której już na to polskie słońce tak bardzo nie reagowała, ale jak wyjechałem zagranicę latem do Hiszpanii no to tam niestety nic nie pomogło nawet filtry 50 w związku z tym musiałam po prostu nosić odzież zakrywającą ręce oczywiście nie było niczym przyjemnym 340 stopniowym upale można wykonać tzw. hartowanie słońcem, czyli to nie jest coś czym kompletnie nic nie jesteśmy w stanie zrobić to jest takie stopniowe wydłużenie czasu oraz intensywności tej jak to mówią fachowo instalacji, czyli naświetlania np. przez takie krótkie sesje na balkonie, które sukcesywnie wydłużamy to jest dosyć istotne, ponieważ ja nawet się pytam tutaj pana doktora czy powinno się po prostu izolować w ogóle przed słońcem na salony tłumaczył, że absolutnie nie, że właśnie powinna stosować taką profilaktykę, czyli 510 minut wystawianie się na słońce na próbach później jakoś wydłużania tego czasu oczywiście jesteśmy po smarowanie to nie jest tak, że wystawiamy się i a ciało jest zupełnie osłonięte jesteśmy smarowanie kremem z filtrem, bo to, jakby czasami jest tak, że nawet jeśli się tym kremem smarujemy od osób do głów to jednak dziś słońce tam się przebija i niestety tak nam trafi dokuczyć pokrzywki niestety mogą występować nie tylko wyłącznie wtedy, kiedy mamy takie wysokie nasłonecznienie, ale są też takie osoby, które no pod wpływem promieniowania uv, czyli tego promieniowania, które nie Opala i które się przebija nawet przez chmury też mogą doświadczać tych uczuleń, więc mogą cierpieć nawet w pochmurne dni na szczęście to się zdarza dosyć rzadko, ale jednak się zdarza w związku z tym dla takich osób no, toteż ta informacja, że powinniśmy zdecydowanie stosować ochronę przeciwsłoneczną co można jeszcze zrobić przy dużym nasileniu takich objawów można stosować tzw. foto chemioterapię, czyli tzw. pływa terapie ona jest skuteczna, ale w leczeniu ciężkich przypadków i łączy się tutaj jakby działanie światła ultrafioletowego po uprzednim podaniu na takiej osobie specjalnych substancji będących foto uczuciami i leki zwiększają wrażliwość skóry napromieniowanie na fioletowe to w ogóle wszystko odbywa pod kontrolą lekarza to może być naprawdę niebezpiecznej skończyć poparzeniem, ale jeżeli jest przeprowadzona odpowiednio na to osobom, które naprawdę bardzo cierpią może pomóc no oczywiście stosuje się też leki antyhistaminowe nowej uczulenie to uczelnie one wykazują działanie przeciw się nowe miejsca czasami się stosuje glikokortykosteroidy no ale oczywiście krótko doraźnie, bo wiadomo, że z tymi lekami tak bardzo szaleć nie możemy i kiedy ostro objawy się zmniejszają to najważniejszy jest, żeby oczywiście oni prowadzić do następnego takiego ataku, czyli znowu się chroni teraz moje pytanie było pana doktora, skąd w ogóle się taka akcja Jerzego prawdę powiedziawszy trudno jest mi sobie wyobrazić, jeżeli mówimy o reakcji alergicznej NATO mamy na myśli jakiś alergen tak jak sama nazwa wskazuje, czyli co jakiś związek jakaś substancja, która dla naszego ciała staje się wrogiem znaczy nasz układ odpornościowy zaczyna traktować jako coś groźnego zaczyna z nią walczyć a gdzie różne związki, które mają pokonać, ale słońce no przecież ze słońcem jesteśmy od zawsze jak można być uczulony na słońce, więc niestety nawet naukowcy sami tego nie wiedzą co nie jest do końca jasne nie wiadomo czy uczulenie na słońce zachodzi w takim samym mechanizmie jak w przypadku innych takich bardziej klasycznych alergii jednak najprawdopodobniej na samym końcu tego łańcucha niezależnie od tego co nam się po drodze dzieje zachodzi jednak czwarty typ reakcji nadwrażliwości to jest tzw. nadwrażliwość późno, która jest wywołana długotrwałym kontaktem z alergenem to jest np. teren takie sytuacje mają miejsce przy alergii kontaktowej tutaj takim przykładem najczęstszym się podaje uczulenie na kier i w tej akcji dochodzi do aktywacji takich komórek odpornościowych one nazywają Info tam te i do wydzielania cytokin prozapalnych i z tego powodu takich wiele postaci owych osóbka świetlnych objawy właśnie mogą wystąpić dopiero po 23 dniach od wystawienia na słońce czy to nie jest natychmiastowa reakcja tylko ten moment, kiedy właśnie już troszeczkę odczekaliśmy tu nagle coś takiego dziwnego się dzieje co oczywiście też utrudnia nam połączenie jednego z2 natomiast nie ma dokładnie zidentyfikowanego alergenu, który trakcji zaczyna, że to jest jakiś związek naturalnie występujący w skórze człowieka, który w pewnym momencie zostaje aktywowany przez świat, ale jeszcze naprawdę nie wiadomo co ciekawe te zmiany na skórze mogą się pojawiać też wtedy, kiedy nie mamy kontaktu w ogóle ze światłem słonecznym to jest pułapka, ponieważ jest jeszcze 1 grupa ludzi to szczęście nie zalicza się do nich votum byłoby bardzo ciężką, którzy np. przebywając w pomieszczeniu, gdzie są lampy, które emitują promieniowanie UVB UVA też zaczynają cierpieć np. stare lampy rtęciowe czy rampy fluorescencję można jeszcze spotkać w oświadczeniu domowym czasami dekoracyjnym nierzadko też w salonach kosmetycznych oczywiście w ogóle już tylko wtedy nie kojarzy z tym, że poszliśmy do takiego salonu naświetlić my się potem, a wszystko sędzi, gdzie zmiany jeszcze mogą występować, bo ja mówiłam o tym żony mogą być na przedramionach na bokach ciała zapomniałem jeszcze powiedzieć rzeczywiście mogą występować na nogach akt też jest taka kolejna rzecz swędzące no ja np. 2 takie miejsca którymi najbardziej dokuczają sąd wspomniany już przeze mnie przedramiona i powierzchnie główne stóp czy stopy, jakby od góry, więc jestem jakiś klapkach to jest taniec zniesienia w zasadzie przez pół latach od osoby nie wszystko będzie tylko założy na stopę w co pan doktor mówił, że całkowite zakrywanie nie ma sensu, ponieważ ono zawsze może zdarzyć, że nie kryjemy jakiegoś fragmentu ciała dokładnie skórę tak zwyczajowo od słońca no zareaguje jeszcze gwałtowniej w związku z tym takie całkowite osłanianie skóry przed promieniami słońca jest w ogóle sprzeczne z jedną z form leczenia tego schorzenia, czyli tym wspomniany hartowanie słonecznym no nie jesteśmy w stanie się od zabudowań całkiem słońce, chyba że będziemy jakimś bunkrze mieszkać, ale to będzie niekorzystny dla nas z wielu innych przyczyn jednak promienie słoneczne są nam potrzebne do tego, żeby produkować witaminę dotrze no i tor różnych innych rzeczy różne związki są produkowane pod wpływem słońca w związku z tym nie możemy się zupełnie tak od niego odciąć dlatego lepiej stopniowo przyzwyczajać się skóry i ta choroba pomimo, że ma charakter przewlekły niestety to nie jest właśnie coś zniknie z dnia na dzień no przestaje być po prostu tak dokuczliwa ja rzeczywiście już po wielu latach nauczyłem się z tym żyć też wiem co mam robić jak mam robić no to jest pewne już taka rutyna, której niestety trzyma nabyć czasem tak jak mówiłem wcześniej w populacji europejskiej to sutki wiele postaci owe są częste zdecydowanie też częściej dotykają kobiet i ta dysproporcja jest naprawdę duża, ponieważ na 10 chorych 9 to są kobiety no oczywiście pytanie czy to ma jakiś związek z hormonami i ale w badaniach przeprowadzonych w USA w miejscach o dużym nasłonecznieniu np. w Kaliforni częstość występowania tych osób tek świetnych była taka sama u mężczyzn kobiet, więc tu, jakby różniły te badania populacji europejskiej no, więc oczywiście konieczne są dalsze prace, żeby wyjaśnić tę różnicę natomiast nie wykazano jakiegoś bezpośredniego związku tej choroby ze zmianami hormonalnymi no niestety nie za bardzo można z tych uczuleń wyrosnąć to też zależy do jakiej grupy procentowej trafimy, ponieważ jeden z przeprowadzonych badań wykazano, że mniej więcej 25% chorych z wiekiem dochodzi do ustąpienia objawów blisko połowa osób podaje, że czasem zauważa znaczną poprawę no ale niestety 25% biały wraz z wiekiem się nasilają no dobrze, że do tej grupy nie należy, chociaż miałem taki okres zaostrzenia był taki moment, kiedy też naprawdę mocno nasiliło już myślałam, że właśnie nie tak będzie, ale o ostatnich kilka się sytuacja cieszyła to, o czym mówiłem wcześniej koniecznie trzeba stosować kremy z filtrem takie kremy jony oczywiście muszą mieć oprócz filtra UVB też filtr uv Ano te współczesne kramy zazwyczaj już mają to połączenie to tylko stare kremy są wyłącznie UVB szczególnie niebezpieczne jest taka ekspozycja słoneczna w czasie wyjazdów podczas kalendarzowej zimy to miejsce silnie nasłonecznionych, czyli u nas po prostu szarobura i ponuro, a my sobie wyjeżdżamy w jakiś cudowny słoneczne miejsce, więc to już całkowicie no nie zgadza się po prostu naszej skórze i w takich sytuacjach musimy koniecznie stosować filtrację najwyższej protekcji, czyli na początku wypoczynku tutaj pan doktor zaleca w ogóle unikanie słońca nawet posmarowanie się filtrem SP 50 mówiłam o tym, żeby się całkowicie nie zasłaniać, ale jeżeli już jedziemy w takim miejscu, gdzie wiemy, że to nasłonecznienie będzie bardzo bardzo duże tak jak wtedy w Hiszpanii to jednak wskazane jest stosowanie odzieży osłaniającej ciało przed słońcem taka odzież jest można ją znali się popatrzą w internecie są takie specjalne ubrania, które mają wysoki taki stopień pochłaniania promieniowania i na są też osoby, które powinny taką odzież stosować to są właśnie ludzie, którzy np. mają toczeń układowy i dla nich dostępne są specjalne ubrania z wysokim filtrem to co też jest ważne, że ten hit nie niszczy się podczas prania, bo jeżeli kupimy jakąś słabą odzież w słabym miejscu no to niestety możemy się liczyć z tym, że jeżeli wybierzemy już o ochronie tajemnic już z tego nie będzie także takiej odzieży można skorzystać, jeżeli jedziemy zimą w tropiki tak mamy uczulenie na słońce jest jeszcze 1 sytuacja, w której może u nas dojść do takiej reakcji na słońce, które tak naprawdę nie jest de facto takim uczulenie natomiast jest trakcją toksycznym słońce to są tzw. reakcje foto toksyczne i odczyny foto toksyczne onego stają na skórze pod wpływem substancji, które zwiększają wrażliwość na światło słoneczne i tutaj jest taka choroba, której mówił pan doktor nasze bardzo barwnie nazywa Verlag der Mattis jest to schorzenie, które polega na występowanie zmian skórnych właśnie najczęściej przebarwień takich po nasłonecznieniu miejscu przednio pokrytych kosmetykami Night już pewnie państwo o tym słyszeli, że generalnie jak wychodzimy dziś na plaży albo jakieś miejsca nasłonecznione to wszelkie wody kolońskiej perfumy mocno pachnące balsamy to nie jest moment, żeby stosować tego typu produkty, zwłaszcza takie, które zawierają olejek bergamotki, bo w tym schorzeniu akurat ten olejek bergamotki chodzi i zmiany mają na ich charakter taki rumień JOW-y i ograniczają się tylko do tego miejsca, gdzie się przy Kalisz my czym się potem poświecił na słońce po pewnym czasie znikają, ale zdarza się, że przebarwienia nie ustępują no, jeżeli są jakiś taki bardzo widocznych miejscach trzeba po prostu skorzystać z dermatologii estetycznej, bo nie jest to nic przyjemnego tak się, jeżeli wychodzimy na słońce to starajmy się nie używać nie pachnących kosmetyków jest 31 sytuacja, w której możemy wejść jako szef niechciane interakcje ze słońcem to jest tzw. i to foto dermatolog za brzmi, choć dosyć zabawnie, ale jest taka ostra reakcja skórna, która jest wywołana przez promieniowanie ultrafioletowe, ale poprzedzona kontaktem z pewnymi gatunkami roślin to się objawia takim sumieniem, ale ten rumień może mieć też taki pęcherze oraz pęcherzyki, które przypominają oparzenie to co dr powiadał, że chorzy najczęściej zgłaszają się do niego z takim ogromnym odczynem zapalnym na skórze pleców nóg i to się pojawiło po leżeniu na łące ciepły słoneczny dzień teraz tutaj się wydarzyło, więc to był wynik wystawienia się na słońce połączonego z działaniem soku trawy i dokładnie tak samo zdarza się u osób, które wiosną zaczynają kosić trawę ja miałam koleżankę, która właśnie taką sytuację, że w trakcie ścinania trawy przecięte ostrzem oczywiście listki uwalniają soki one rozgryzł czują się dostają na odsłoniętą skórę no i później pod wpływem słońca powodują właśnie taką i to foto dermatolodzy co ciekawe takie samo zjawisko często występują rolników, którzy mogą się w ten sposób uczulić na rośliny jadalne np. na marchew pietruszkę seler, ale też tych, którzy uprawiają chryzantem także słońce tutaj jest tylko wyzwalaczem energii to po prostu dochodzi do interakcji Sokół z rośliny z z tym słońcem, ale też mogą być to olejki eteryczne tutaj jest 1 taka bardzo ważna rzecz, której często przypomina latem, czyli ten słynny barszcz Sosnowskiego Lubaś pospolite, które bardzo silnie potrafi działać na skórę do tego stopnia, że nawet będąc od niego wiele metrów może naszej skórze dojść do poparzenia jeszcze jest 1 grupa chorób są to foto alergiczne zapalenia skóry, ale one występują zdecydowanie rzadziej jest to też taki rodzaj nadwrażliwości na światło niebędące klasyczną to wiele postaci ową osóbką słoneczną no i tu jest jeszcze kolejny temat rzeka, który chyba poświęcę zupełnie osobny podcast im będzie troszkę bliżej lata, czyli interakcje leków ze słońce no bo tutaj tych substancji jest mnóstwo jedno co powiem teraz państwu, że jeżeli wychodzi się naprawdę jakiś taki ostrzejsze słońce, czyli wybieracie się w tym momencie gdzieś zagranicę i chcecie się bardzo opalać to, jeżeli boli głowa albo cokolwiek innego raczej nie bierzmy ibuprofenu tylko paracetamol, ponieważ ibuprofen może wchodzić w reakcję ze słońce oczywiście nie życie niczego takiego, a za to życie przyjemnego odpoczynku prawda czy mit, a czy można dostać pokrzywki ucisku to jest sytuacja dosyć zabawne, ale jednak się zdarza opowiadał mi o tym dermatolog dr Andrzej Szmurło, że przychodzą do niego pacjentki, które narzekają, że w miejscu, gdzie ramiączka od biustonosza no może nie znają się chciało tak nie powinno być, ale tam, gdzie one przylegają do ciała pojawiają się swędzące bąble rzeczywiście jest to Pokrzywka ucisku, czyli po prostu sam ucisk, czyli jest to Pokrzywka, która jest fizyka no tzw. ona występuje w okresie dojrzewania zwykle po czterdziestym roku życia co ciekawe częściej mężczyzn, chociaż dr Szmurło zgłaszały się kobiety no niestety jest to rodzaj przewlekłej pokrzywki to znaczy, że to jest coś chcą dręczy nas wiele lat wykwity tak na skórze pojawiają się po kilku godzinach właśnie od ucisku wywieranego na skórę przez odzież obuwie przez torby przez plecaki, ale takim czynnikiem, który ją wywołuje może być np. opieranie się twarde przedmioty albo klęczenia albo trzymanie dłoni twardych przedmiotów siedzenie na twardym krześle, więc naprawdę trudno je sobie wyobrazić w ogóle taką sytuację, że ktoś od ucisku dostaje bąbli na skórze, które bardzo swędzą, ale niestety to się zdarza tego typu po wszyscy z reguły występują 2 rodzaje takich wykwitów albo są to właśnie takie swędzące bąble pokrzywkowe albo niestety nawet takie głębokie bolesne obrzęki nastrój oczywiście trudniej zwalczyć czasami zdarza się, że takim zmianom skórnym towarzyszą takie ogólno ustrojową objawi czy takie, jakby uczucie rozbicia bóle stawów nie jest łatwo leczyć tego typu pokrzywki stosuje się leki antyhistaminowe często w dawkach wielokrotnie większych niż stosowane w taki pokrzyw ostrej czasami dołącza się też leczenie lekami anty leku tria nowymi, ale nie ma obecnie na jakiś też innych pomysłów na to, chociaż oczywiście ich szuka nie za bardzo tutaj też pomaga jakaś dieta no trzeba po prostu unikać sytuacji, w których dochodzi do jakiegoś silniejszego nacisku na ciał w dziękuję państwu za dzisiejszy podcast słońcu że, czego państwo oczywiście dużo, żeby po prostu humor był lepszy, bo po tej takiej trochę szarej wiośnie wreszcie nam się tę należy Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: GOŚCINNIE: ZDROWA ROZMOWA PODCAST GAZETY WYBORCZEJ

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA