REKLAMA

Czy można żyć bez Abruzji?

Godzina Kultury
Data emisji:
2023-05-06 19:00
Audycja:
Czas trwania:
36:12 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dobry wieczór przed mikrofonem Marta Perchuć Burzyńska gościem godzinę kultury dziś Piotr Kępiński poeta krytyk literacki eseista autor takich książek jak litewski 5 szczury via Veneto i najnowszej książki, które dzisiaj będziemy rozmawiać wydanej przez wydawnictwo czarne w cieniu Gran Sasso historię za brąz witam serdecznie dobry wieczór 2 nie są panu obce w bo kilka eseistycznych książek o nich pan już napisała tak sobie myślę, że to dość ryzykowne pole literacko Rozwiń » reportażowej eksploracji, bo przecież tylu już było przed nami i tyle książek powstałej wydaje się, że muszę już wszystko zostało powiedziane napisane zawsze to jest problem zawsze to jest problem ten problem miałem przez wiele lat przez wiele lat nie napisałem ani słowa, bo myślałem, że faktycznie wchodzenie do pokoju, w którym jest więcej niż biblioteka są biblioteki bibliotek tak naprawdę palimpsest wszystko co to co jest możliwe mówiąc kolokwialnie bałem się czekałem się czy coś w ogóle z tego wyjdzie i przez wiele lat nie nie potrafiłem znaleźć takiego od swojego klucza do tej rzeczywistości, którą dotykałem codziennie która, która nie była obca, a no, ale w pewnym momencie stwierdziłem właśnie, że tutaj nie trzeba za bardzo kombinować po prostu trzeba patrzeć nie na fasady kościołów bazylik niekoniecznie trzeba chodzić do muzeów nie jestem krytykiem sztuki, więc i tak nic nie napisał wystarczy spojrzeć pod nogi po prostu zobaczyć co to co jest najbliżej po prostu otworzyć normalne drzwi i spróbować opisać normalny świat, który jest obok, który codziennie które, które mnie irytuje, który mnie fascynuje, którego nie do końca potrafię zrozumieć, który atakuje mnie czasami bardzo nieprzyjemnie taki to był mój pierwszy pomysł, na który via Veneto ale zanim odpowiedział pan o tym patrzenia pod nogi zdaniem pod nogi spojrzymy to spójrzmy na mapę i ustawy o szerokości geograficznej, gdzie leży Gruzja to dla tych, którzy właśnie teraz usłyszeli nazwę tego włoskiego regionu są np. podróże w samochodzie i chęcią zajrzeli by na mapę właśnie grupy to za nich to wbrew pozorom nie jest takie oczywiste w tym sensie jak spojrzymy na mapę zobaczymy, że Gruzja leży w połowie półwyspu prawda, więc można było pomyśleć, że dopasujemy do Abruzji do północnych Włoch tak albo nazwijmy nazwiemy środkowe to jest pewien problem, dlatego że sami Brytyjczycy uważają, że są południowcy sami, a żeby lepiej zrozumieć Włochy i geografię Włoch musielibyśmy tak naprawdę również spojrzeć na mapę historyczną i zobaczyć jak Włochy były bardzo podzielone i do jakiego państwa należała Gruzja przed zjednoczeniem, a mianowicie do Królestwa obojga Sycylii tak naprawdę i dialekt mentalności no jest bardzo Południowa i tutaj trzeba powiedzieć tak, chociaż leżą w środku są to Włochy południowe położone na wysokości Rzymu, który również byśmy zaliczyli tak naprawdę do południa Włoch dobrze, czyli Brazylijczycy bardziej czują się decyzji czekami wyróżnienie nie czują się z Brytyjczykami tak nie można powiedzieć w ogóle złych, że oni lubią Sycylia oni lubią na polu natomiast dla mnie nie daj Bóg, jakby ktoś chciał pomylić z Sycylii z kampanią czy innym regionom lokalni patrioci 100% nie dadzą sobie kaszę dmuchać, aby Abruzja zabrał ją na dobrze to w takim razie powiedzmy, skąd ta Gruzja się wzięła pana planach pisarskich i czy zaczęła się od miejsc czy bardziej od ludzi nie zaczęła się oczywiście od ludzi znaczy, żeby w moim myśleniu o kraju to przede wszystkim są ludzie na miejsca nie są aż tak bardzo istotne ludzie są najważniejsi i poprzez ludzi staram się jakoś Włochy zrozumieć, skąd Gruzja się wzięła na Gruzję wzięła się stąd, że 16 lat temu tam zamieszkałem na mieszkam w Rzymie i inny i w Abruzji no i stąd, jakbym ta fascynacja, która narastała roku z roku na rok oczywiście tak to był ten sam problem osobne pierwszą książką prawda gdzie, gdzie też nie widziałem jak to otworzyć też nie widziałem jak wejść w ten świat są górale dosyć zamknięci bardzo lubią Podhale nasze tak naprawdę jak jeżdżą jak rząd Polski uwielbiają tak to Afryką to jak bardzo się tam podoba ta mentalność polskich górali bardzo pasuje są bardzo podobni tak naprawdę tylko liści w Abruzji co dobrze, czyli ludzie na opisanie bardziej dla poznawania raczej pisanie o czymś co już poznane no to jest to jest dobre pytanie, bo jak pisze po to, żeby lepiej zrozumieć bębny i ludzi miejsca, które mnie otaczają i pisaniem staram się, jakby no powiedzieć sobie więcej znaczy to co napisane to lepiej wytłumaczone tak naprawdę pewni siebie zrozumieć oczywiście to oczywiście tak naturalnie tak jak ja się znajduje w tym do znaczną w tym w tym sensie jestem egoistą, który który, który jednak przede wszystkim myśli o sobie, a potem, a potem czytelnika, ale chyba tak nie jest pisaniem rzezie rzeczy raczej tak patrzyli w osobnym prawda na jak ja się znajdę w tym miejscu jak ja jak siebie pisze i jak siebie definiuje nad Włochy nie są łatwym krajem ludzie się bardzo powoli otwierają na czym łatwo White turystycznie bardzo łatwo wejść nawet jak się mieszka mam wrażenie że, że są bardzo podobny Kani, a Brytyjczycy pozamykane są podwójnie dobrze to powiedzmy w takim razie co jest takiego innego w Abruzji czym się wyróżnia na tle Toskanii Lombardii Umbrii pierwsze pana skojarzeń niezrozumiała przede wszystkim Toskania jest regionem jeżelibyśmy chcieli przypisać regionom jakieś takie cechy ludzkiej to powiedziałbym także Toskanii dosyć zarozumiała pewna siebie Maicon ma zabytki literaturę Florencja prawda wszyscy znają cały świat zna jak powiem Abruzji to jest stolica Gruzji nie do końca wiemy natomiast, jeżeli miałbym jakąś w jaki sposób scharakteryzować ten region ten wiedział, że jest regionem dosyć zamkniętym, które niełatwo wejść w bardzo podzielonym i geograficznie i jeżeli chodzi o mentalności ludzi inaczej jest oczywiście na Wybrzeżu inaczej jest w górach inaczej jest lak inaczej w Teramo jest to wielość światów, jakby w 1 takim bardzo małym zamkniętym regionie, który posługuje się oczywiście osobnym dialektem, który ma swoją kulturę, która nie jest szerzej znana ma swoją kuchnię i jest fascynują, czyli jest taki region trochę na uboczu z perspektywy włoskiej i tej światowej zawsze tak było zawsze tak było również powiedzmy z topografii to wynika tak wysokie góry, których nie było przez lata prawdziwych dróg tak naprawdę rewolucja i jakby połączenie się tak naprawdę włączenia Abruzji w mechanizm włoski tam logistyka włoską to są lata pięćdziesiąte sześćdziesiąte, kiedy zbudowano tam prawdziwe autostrady drogi, które są niezłe całkiem na bardzo dobre ja uważam, że są najlepsze oczywiście do wojska myślę, że jestem jestem trochę brytyjskim patriotą, więc pewnie ktoś z Piemontu wymienię tutaj sprowadził na ziemię powiedział, że na północy może są lepsze, ale nie mają takich widok, że jest pan w rosyjskim patriotą, ale powiedział pan, że mieszka ten pan chwilami Rzymian nie czuje się pan ziemianinem trochę też nie jest za późno wyjechałem do Włoch, żeby czuć żeby, żeby rościć sobie jakiekolwiek prawa do tego żeby, żeby się asymilować tak bym wyjechał, jakby miał 20 parę lat pewnie tak, ale osiedliły się tam mając lat prawie 56 państw pana ogranicza tych możliwościach asymilacji dobrze tak myślę no bo jednak i kwestie językowe nie są takie łatwe i wejście i wejść ciemne różne środowiska nie jest łatwe lotu tu też poniekąd wynika z ograniczeń osobowościowych w i pytam zdziwienia, bo ja miałam kilka m.in. dotyczące tego, że to w Abruzji włoska kamorra spędza wakacje nie takie wakacje prezesa jeszcze, że to są to jest rodzaj zesłania KON finał to jest rybne w prawie włoskim istnieje coś takiego jak pewne synka po prostu czasów antycznych potem reaktywował Mussolini prawie włoskim istnieje do dzisiaj nie ma chyba większego sensu, bo generalnie w takich małych miasteczkach brytyjskich wszyscy wiedzą, kto przyjechał, skąd jak się nazywa prawdopodobnie to jest ten albo tamten to są mniejsze mafiosi, którzy po prostu są wysyłani ci, którzy poszli na współpracę z policją są zsyłani do małych górskich miasteczek pomysł był taki, żeby izolować od reszty społeczeństwa w ten sposób nie dawać szansę na na współpracę skoro z dawnymi kolegami natomiast w dzisiejszych czasach wiadomo, że to trochę mniejsze pozmieniało i kontakty są możliwe, niemniej jednak ciągle działa faktycznie takich ludzi można od czasu do czasu spotkać w niczym nie mnie nie przesadzam sam wiemy, że w miasteczku niedaleko Elbląga w tym, w którym w Abruzji mieszkam jeszcze, który przyjął z gazety, o którym wszyscy wiedzą co robił podobno nawet nieźle zaaklimatyzował prowadzi piekarnię zbędne, a oprócz tego oczywiście jest cała masa innych ludzi, których też mówimy są takie legendy miejskie albo małomiasteczkowy tak naprawdę w Piotr Kępiński autor książki w cieniu Gran Sasso historii za brąz jest dzisiaj gościem godzinę kultury za chwilę wracamy do naszej rozmowy teraz czas na informacje w TOK FM dobry wieczór raz jeszcze przed mikrofonem Marta Perchuć Burzyńska gościem godzinę kultury dzisiaj Piotr Kępiński poeta krytyk literacki eseista autor książki w cieniu Gran Sasso historię za Gruzję książkę wydało wydawnictwo czarne od czego pan zaczął przybliżanie się do do tego regionu, który jest jednocześnie Forte dzień ile bardziej przyciągało pana to co Forte czy to codziennie ile to co twarde czy co uprzejme, tłumacząc włoskiego dosyć jednoznacznie powiedzieć co wydaje mi się, że to po prostu, jakby trafiło do mnie i z jednej z2 strony, bo uprzejmością, które pani powiedziała i siła NATO to są rzeczy komplementarne w tym regionie tak naprawdę jednak drugi jest bardzo ciekawe i nie potrafiłbym odpowiedzieć co między bardziej zafascynowało, a czyta ich twardość czasami jest odrzucająca powiedzmy sobie szczerze ten dzień to nie jest tak tylko, że ani się różnie rzeczywiście no może tak, jeżeli mówimy o stereotypach od reszty Włoch w tym, że faktycznie oni są, owszem, dosyć zdystansowani dosyć twardzi, ale nigdy nie są nieuprzejmi tak nam znać potrafią postawić na swoim potrafią potrafią nie zgodzić się, niemniej jednak z moich doświadczeń wynika, że raczej nie lubią się specjalnie kłócić jak jak typowi południowcy są wybuchowi tak, ale nie nie nie chowają, jakby tej niechęci zimny sobie czy to są tak jak dziś krótkotrwały wybuchy, które chemicznej ma do czynienia na tym się na tym się rozprawa kończę takich generalizacji nie dość ciekawią, bo tak wyobrażam, że pewnie jakiś próbie Chabros czeków swoje badania przeprowadzał, bo w 1 ze Sojusz pisze pan również, że Brazylijczycy szczycą się tym, że fałsz złe intencje rozpoznają na pierwszy rzut oka zanika lubią mówić o sobie na atak po mieszkając tam wiele lat zauważyłem, że powierza je tutaj uwierzyłem to po prostu, bo chyba tak to działa prawnych jeśli ktoś powtarza, że akt jest tak, że to coś zaczyna to po prostu wierzyć to jest jak opinia strony się stykają wielokrotnie, ale chyba tak jest chyba chyba przesadzają naczelni są dosyć samokrytycznie też trzeba powiedzieć i tak jak wcześniej powiedziałem nie są zarozumiały może właśnie ta ten taki powiedzmy sobie trochę dystans pozwala sobie jakoś w miarę dobrze oceni czy miał pan w trakcie pisania książki jakiś szczególnych przewodników, dzięki którym obrał pan jakiś może czasem nieoczywisty trop w tej literacko reporterskiej podróż cała masa tak naprawdę cała masa ludzi pomagała nie potrafiłbym nawet więzienie osoby rozwoju najbliżsi znajomi przyjaciele, dzięki którym tak naprawdę bez, których inne w ogóle tego nie nie potrafił napisać potrafiłby mogli się zaczyna mnie to jest także te moje doświadczenia gromadziły się oczywiście latami odkładały się, gdzie jest, ale wielu rzeczach nie miałem absolutnie czasami zielonego zielonego pojęcia tak oczywiście są takie ikony brytyjskiej, o których pisząc książkę nie można zapomnieć albo wydarzenia, że niektóre faktury, które nie można pominąć wielkie trzęsienia ziemi przepiękne miasta miasta zburzone przez trzęsienia ziemi jezioro ucina, która istniała, które zostało wysuszone przepiękne Wybrzeże itd. ale to są takiej historii prezydent USA turystyczne natomiast pewne oni nigdy w życiu bym nie wpadł na to, żeby opisać historię niejakiego Maria ma nie od woźnego w miejscowości jest ze stolicy ze stolic w Abruzji szlaku czyli, który został no można powiedzieć prawie bohaterem Narodowym historia jest dosyć dosyć ciekawa, ponieważ uznanie Otta rozbił się ze swoją żoną, której wcześniej kupił fantastyczną pralka lata 80 pralka zautomatyzowana kosztująca jakieś nieprawdopodobne pieniądze na po tym, rozwodzie żona pralkę mu zabrała zwierzył się tym 2 chłopakom, że chciałby kupić taką samą pralkę no i oni zaczęli dzwonić do niego, mówiąc że mają dla niego świetną ofertę, podając się za sprzedawców z supermarketu proponowali mu oczywiście zawyżoną cenę mówili, że poprzedni pralki nie z niej nie spłacił krótko mówiąc tworzyli z tego taką opowieść którą, która jest nieprawdopodobna i którą nagrali na kasety magnetofonowe, bo facet rybne nękany telefonami w nocy o świcie dostał szału po prostu znaczy w dialekcie dla chwili wyzywał ich wyzywał wyzywały sprzedawców to była jej opowiedział kapitalizm miał w zysku z tego zrobiła się taka opowieść wielu kasy owa, którą oni zaczęli rozprowadzać wśród swoich znajomych, a potem co zostało pamiętajmy, jakie były, jakie są lata tak jeszcze wtedy nie było modne takiej wymiany informacji, jaka jest dzisiaj potem natomiast ich kasety z tymi monologami mają loty zostały nielegalnie kopiowane przez ludzi z innych części Abruzji, a po paru miesiącach całe Włochy o tym wiedziały Marriotta stał się symbolem takiego autora trochę trochę frajera wykorzystywanego przez kapitalizm, ale tak było na początku natomiast kończyło się także faktycznie on został wielką gwiazdą tak naprawdę telewizyjną za mną był zapraszany do obłędu różnych bardzo znanych sią jeździł po całym kraju zaprzyjaźnił się z tymi chłopakami tak naprawdę taka jest i to właśnie bardzo brytyjskie faceci wkręcili Bogu ducha winnego woźnego historia po prostu dosyć paskudną umówmy się, a cała historia skończyła się wielką przyjaźnią i tych 2 chłopaków założyło potem dosyć znaną restaurację flaków do dziś wspominają ani od tej i innych jak się wejdzie do tej restauracji są jego portrety Ania to niedawno zmarł prawdopodobnie będzie ulica ma o tym szlaku, czyli takie rzeczy tylko w Abruzji już nie powiem tylko we włoszech tylko w Abruzji właśnie tak no grzech takie rzeczy tylko w Abruzji takie takie takie, jakie pogodzenie wody z ogniem my nienawiści sympatią no tak pytałem pana tych przewodników i niekiedy pytała o to to pomyślę sobie, że jedną z ważnych przewodniczy jak w Abruzji była dla pana z pewnością literatura i tutaj pojawia się wiele postaci postać m.in. Gabriele daną opcją no właśnie Gabriele daną postać jedno czy niejednoznaczna i co najważniejsze w ogóle postać Warta wspominania dla wg mnie Warta no oczywiście Abruzja ma kilka takich ikony literackich powiedzmy to nie tylko Danucie, ale też Ilonę pogranicza synowi nas relacja Ilony autor fontann Mary natomiast oczywiście 12 postać nie jest jednoznaczna dla funkcją słusznie słusznie mówi pani czy on jest wart wspominania czy nie oczywiście PRoto faszysta tak tak mówią Włosi będzie faszysta, który wymyślił ten repertuar gestów faszystowskich w stosowanych później przez Mussoliniego przez partie faszystowskie rasista inicjator marszu na firmę, czyli dalie siłowe przejęcie, jakby tego tego miasta połączone z wieloma ofiarami wydaje mniejsze by on jest wart wspomnienia, dlatego że już dzisiaj nie patrzymy na niego aż tak krytycznie, jeżeli chodzi o jego wybory polityczne jest trochę postacią kolorową trzeba tak to może na to spojrzeć z wieloma Rysami tak naprawdę uwodził niemiłosiernie na uwodził niemiłosiernie był mały paskudny i jak wyznała jedna z jego kochanek wyglądał jak żaba Tamara Łempicka go skrytykowała bardzo naciągają zaczął podrywać zaprosił do swojej willi do Vitorii, ale zaczął ją podrywać obcy śpiewać bluesa bywać biżuterią ona pewnego dnia po prostu spakowała walizki wyjechała jej nie zdobył natomiast faktycznie ten ten ten wykracza ono faszystami zdobywał kobietę bez seksu po podobno nie potrafił w ogóle w ogóle żyć, a wygląda, więc postać na to no taka trochę fajna tak dziś się do niego URE nie wraca musimy wracają powstało wiele biografii poświęconych wznawia się książki już go tak bardzo nie krytykuje za literaturę raczej się we na nowo poznaje powiedziałbym faktycznie jego postać bardzo dużo mówi też mentalność Alenia brytyjskiej, bo byłaby oczywiście rozliczyć muszę poradził PSK, ale wysoki specyficzna Brazylijczyk, który się wstydził ja mróz tak naprawdę nie chciał tam przyjechać na stałe proponowane już był sławny, żeby się przeniósł do PES kary, ale on on Anny unikał wolał raczej Włochy Włochy północne, więc miał jakąś taką, więc miał kompleks tak naprawdę prowincjusza przeciwieństwo np. do szalonego, który właśnie powiedzmy o nim więcej czym się wsławił myślę, że nie jest tak bardzo ta postać znana jednak nie ja nie twierdzę, że Solano ja ja twierdzę, że Ilona jest znany, aczkolwiek też pamiętać, że jednak jak ciemny znad Herlinga Grudzińskiego i jego twórczość NATO już te już ten Fillona jest nam jest najbliższa autor Santa Maria takiej powieści o tym regionie Abruzji, która zmieni najbliższy, czyli Marsy c, czyli okolica obiecano ucina to są czasem te okolice, które w, których dane, z których pochodziła rodzina z zielonego komunista, który zerwał z komunizmem socjalista, który był niejednoznaczny ateista, ale jednocześnie mając bardzo dobre układy z kościołem po latach niestety okazało się, że Rze, że współpracował z bezpieką faszystowską tutaj interpretacji jest jest wiele, dlaczego tak się stało jedna z nich mówi o tym, że w ten sposób chciał uchronić swego brata Raula, który został aresztowany przez faszystów za działalność opozycyjną na, ale są, jakby dokumenty mówiące o tym, że on już zaczął pracować z faszystami wcześniej to, że współpracował to jest to jest rzecz raczej raczej stuprocentowa to jest nikt nie dotarł do tego, dlaczego tak się stało tak naprawdę co się stało z planem po wojnie, dlaczego znaczy, bo też podobno współpracował z Amerykanami czy tak prawdopodobnie brał jakieś pieniądze od Amerykanów na swoją działalność edytorską we włoszech natomiast, dlaczego tak się stało nikt tego nie wydasz na te brytyjskie wątki, o których pan pisze w twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego to niewątpliwie właśnie inspiracja rozmowami Ilony no bez 2 zdań na pewno tak na przyznali się bardzo dobrze Helin jeździł tam często jego niedokończona powieść wydana po jego śmierci w Dęblinie śmieli no ne akcje tej książki dzieje się właśnie w sercu Abruzji tutaj jeszcze ważny inny trop, bo silą one tak on uczył Herlinga Abruzji zgoda, ale najbliższa rodzina Lidii krocze, czyli żony no pochodziła właśnie przez kasę roli, czyli inny z górzystej części Abruzji słynny teść Gustaw słynny Tiger częstokroć wybitnym wybitny filozof eseista i myślę, że tutaj to są, jakby te dane te 2 tropy którymi należałoby się posługiwać, jakby mówiąc Herling jego fascynacji paradoksalnie za dużo jak rozwinie napisał to co najpiękniejsze wydaje mi się najcenniejsza jest właśnie w tej nie niedokończonej powieści, którą powiedziałbym spośród jego twórczości prozatorskiej ja bym naprawdę bardzo wyróżnił się z nimi niedokończona rzeczy, ale z kapitalnymi fragmentami wartymi wartymi przeczytania przemyślenia tak naprawdę to jest kwaśną fantastyczna lektura bardzo podobne tak naprawdę Dziennika pisanego nocą, które wg niej z najwybitniejszych jego dziełem, czyli to jest takie połączenie prozy doświadczeń osobistych zmyślonych dokumentów, ale dokumentów prawdziwych, więc ten ta liczna i to przemieszanie, jakby gatunkowe w tej w tej niedokończone jak podkreśla powieści bardzo świetnie zagrał, a Abruzja jest pokazana bardzo bardzo bardzo ciekawie nie kolorystycznie ludową tylko one tylko poprzez mentalność ludzi, o których wspomnieliśmy wcześniej wątki polskie oczywiście nie na siłę przez pana wyciągane w książce są bardzo ciekawe warto tutaj przytoczyć opowieść o pewnych okresach pewnej zakrystii w kościele w Teramo pochodzącego z siedemnastego wieku niejakiego Sebastiana Majewskiego proszę państwa ewentualnie mają już albo też Majewskiego no tak no to już historia też też o tym nie widziałem też poniewczasie wpadłem na pomysł, żeby tam pojechać na nie miałem szczęście, ale nie miałem szczęście, dlatego że freski znajdują się też jak pani powiedziała w katedrze w Teramo, ale nie są ogólnie dostępne to, że nie ma walą ile też nie widział widziałem zdjęcia jak byli ludzie, którzy widzieli byłem tam 2× zaznaczam raz raz było ładne, bo ten rodzaj zakrystii tak chciał poprosić gminę księży czy też proboszcza żeby, żeby otworzył czasami jest otwarta, ale zazwyczaj niestety zamknięte ja jak pojechałem pierwszy raz miałem pecha i nie wszedłem i pojechał drugi raz zakrystia była otwarta rzuciłem okiem, ale niestety nie mogłem wejść, ponieważ pewne ekipa sprzątaczy winy kończyła właśnie praca potem, czyli zamknęły i koniec końców nie nie zobaczyłem, a teraz w eseju, który po części poświęciłem właśnie Majewskiemu wpadłem na inny trop zupełnie przez przypadek innego pisarza innego dzieła, które były jak punktem wyjścia i de facto mój esej, jakby poświęcony Majewskiemu nie jest Sejmu Majewskim z esejem o innej książce piątej Ewangelii autorstwa Marka pomija kolejna kolejna Brytyjczyk patriota brytyjski, który no tak jak daną funkcją zabrudzi wyjechał, ale ten zamieszkał w Neapolu miesza pan wątki, ale też bardzo zgrabnie przechodzi 1 do drugiego tutaj można z historii nagle przejść do kulinariów potem do literatury bardzo ciekawie się z panem podróżuje, a podróżujemy z Piotrem Kempińskim proszę państwa dzisiaj rozmawiamy o książce w cieniu Gran Sasso historii zabrudzi wydanej przez wydawnictwo czarne teraz czas na informację za chwilę wracamy dobry wieczór raz jeszcze przed mikrofonem Marta Perchuć-Burzyńska to jest trzecia część godzin kultury moim państwa gościem jest Piotr Kępiński autor książki w cieniu Gran Sasso historię zagrozi wydanej przez wydawnictwo czarne teren Moto to słowo, które szczególnie w Abruzji napawa grozą dużo miejsca poświęca pan trzęsienia ziemi tamtejszym wspomina pan to najbardziej dramatyczne w skutkach z roku 1915, ale i to 2009 roku, które pochłonęło kilkaset ofiar jak ten rodzaj zagrożenia wpływa na Gruzję przede wszystkim na jej mieszkańców, a także na ich sposób przede wszystkim życia myślenia trzęsienie ziemi to jest słowo, które budzi przerażenie oczywiście natomiast nowa Gruzję oswojone, ale nie lekceważone w ten sposób traktuje się to zaznaczy to zagrożenie traktuje się niezwykle poważnie ono jest odczuwalny prawie nie powiem, że codziennie od czasu do czasu czujesz się równają się ziemi raczej tam ziemia tak pod gwałtownie potakuje falowanie to, że malowanie to ja odczuwam, że jest w Rzymie de facto nie ma trzęsień ziemi część tylko ładne stolicy położona jest w strefie sejsmicznej teraz to co do Rzymu dociera to są raczej wstrząsy wtórne raz raczej to to co jest w głębi głębi lądu natomiast faktycznie na w górach rosyjskich nabywa dosyć niebezpiecznie trzęsienia ziemi małe trzęsienia ziemi one są odczuwalne jak powiedziałem bardzo bardzo często Brytyjczycy być może w przeciwieństwie do innych do mieszkańców innych regionów Włoch traktują to troszeczkę poważnie, dlatego że chyba bardziej biorą do serca sobie tak naprawdę obostrzenia antyepidemiczne, wg których ich domy mają być budowane są budowane zerowego zużycia części tak dużej części tak no tutaj jednak trzeba powiedzieć, że to jest bardzo prosty test jaki, jakie jak powiedzieć pani do Abruzji i zobaczy pani domy szeregowe i w tym na tych domach będą takie charakterystyczne czarne metalowe rozety to będzie oznaczało nawet na starych domach to będzie oznaczało, że one zostały ściany zostały umocnione takimi metalowymi drogami, które trzymają po prostu brudne ściany i które nie pozwalają tym ścianą się rozpaść jak nastąpi taki wstrząs no powiedzmy między 34 do 4 do 4 pół potem to wszystko się niestety rozpada z tego co wiem nowe domy jednak w dużej mierze budowane są zgodnie z takimi zasadami oczywiście od generalizacji prawda cała ma cała masa ludzi na pewno tak nie buduje, bo po prostu jest droższe, więc na to też można byłoby zbadać zaobserwować w 2009 roku Plakwicz co się stało naprawdę cała masa w domu się rozpadała, dlatego że rzeczywiście duża część nie była zbudowana na wjazd mnie się wydaje, że ta, że ta tragedia Blak willi ona chyba przestraszyła Brytyjczyków na, tyle że chyba tak jak powiedziałem jednak zaczęli mnie jednak zaczęli bardziej poważnie na ten temat myśleć, bo całe miasto zostało tak naprawdę zburzone na żaden dom po prostu nie zostało pamiętam też radzą tak emigracja to jest kolejny ważny temat, jaki pan porusza w książce i tu cytuję pan byłego burmistrza w chwili Freda Perry Merliniego nasza historia narodowa poświęca minimalną szczątkową wręcz uwaga włoskiej emigracji, skąd ta cisza nad emigracją w 2 trudno powiedzieć, bo wielokrotnie rozmawiałem na ten temat np. nie ma nie ma we włoszech czegoś takiego jak muzeum emigracji fantastyczne muzeum, które jest w Polsce w Gdyni jak czymś takim się nie spotykają nie wiem być może wynika trochę ze wstydu może trochę z tego, że to jest tak naprawdę te historia żywa, że może jeszcze nie jest skończona tak naprawdę Włosi przez cały czas wyjeżdżają, ale też wracają, bo to tutaj też to jakby podkreślić, że też, że być może ta ich emigrację trochę różniła się od naszej ziemi jednak cała masa ludzi emigrując do Ameryki do Australii do Niemiec oni nie sprzedawali np. swoich domów mówi toczy się teraz tylko mróz tak różni np. emigrant, który sprzedaje dom to traci korzenie, jakby tak, więc cała masa ludzi wyjeżdżając agent zagranicy opuszczając, jakby swoje miasteczka nie sprzedawała ich domu tylko prosiła np. sąsiadów, żeby się opiekowali tymi domami to była taka migracja Maćka z lat pięćdziesiątych wszyscy ci ludzie, którzy wyjechali np. miasteczka film mieszka w kole logo, a oni zostawili dom to jest także połowa miasta żyje połowa miasta jest zapuszczone, ale te opuszczone domy w sierpniu się zapełniają tymi, którzy wyemigrowali jego tak naprawdę oni są Brytyjczykami przez cały czas a jakby tych domów nie mieli ponadto oni też myślą pragmatycznie po co sprzedawać dom, a potem jak przyjadę w sierpniu także będę mieszkał tak nasz hotel będzie umiejętne kosztował 23× więcej, więc nie sprzedam tego domu i na tym tylko zarobią przyjechać musza, bo przez bez zagrożenia nasze życzenia dużo opuszczonych domów tam zależy od miasta tak naprawdę ale, ale domów no tak tak tak tak np. takie miasteczko, które znajduje się niedaleko mojego Ville Walo getto się nazywa ona tak naprawdę tam ludzie emigrowali do Toronto prawie wszyscy wyjechali do Toronto połowa miasta jest wygląda na opuszczoną tak naprawdę jak się idzie główną ulicą miasta widać po prostu absolutnie domy, które są widać, że nie żyją już od od dziesiątków lat tak naprawdę w Abruzji i jedzenia no nie można tego aspektu przeoczyć, pisząc o Włoszech i tutaj powinna postawić chyba znak zapytania, bo być może można Gruzja ma oczywiście trufle, ale ma także Rosji Chin taki specyficzny rodzaj szaszłyk, który pan też opisuje ma oczywiście wina i nie trzeba być znawcą, żeby wymienić najbardziej popularne Monte Luciano nagród czy tryb Jano na brud co o jedzeniu w tym regionie jak czytamy w książce rozmawia się niechętnie jednak, bo część jest do jedzenia może niechętnie, ale nie rozmawia się tak często się nie celebruje jak w Toskanii Lacjum faktycznie jedzenie jest do jedzenia dla jednych jest po to, żeby żyć tak i to chyba jest w nich dosyć zakorzenione, żeby nie rozpływać się ciągle w uszach mam rozmowę, którą przydarzył mi mój znajomy ze swoim zdają po wskaże, o którym mówił, że ach, tutaj brakuje mu trochę szczypiorku brakiem pietruszki za mało dozwolona moe, o czym tak w ogóle mówić tak normalnie 4 bary bez zjedzenia tak samo jak jak i mięsa Brytyjczycy lubią potrawy proste w ogóle wydaje mi się, że kuchnia włoska też nie jest nie wiadomo jak skomplikowane ona opiera się tak naprawdę bardzo dobrych prostych składnikach, ale brud dobrze połączonych to oczywiście dobrze połączonych tak tak tak naturalnie natomiast rosyjska jest jest jeszcze ład pozornie łatwiejsza oczywiście, bo tutaj króluje mięso ten jest jagnięcina, która w górach jest jest jest czymś absolutnie podstawowym lubią też takie kurioza jak podroby smażone na ostro się nazywa kuratela Rosji Chin, które pani wspomniała paradoksalnie nie jest się tego w górach to jest trudne to są to są takie szaszłyki bardzo małe które, które są bardzo popularne nad morzem z kolei, ale czasami ponosi fantazja np. bo mają taką potrawę Królik ze ślimakami w RFN opisuje, tak więc trzeba powiedzieć, że tutaj to połączenie królika ze ślimakami jest trochę niezwyczajne tak co prawda dla pana czy Abruzja smakuje przede wszystkim na morze czym pachnie pachnie rzeczywiście pierwsze skojarzenie z las drugie skojarzenie to jest cisza, a trzecie skojarzenie to jest wewnętrzny spokój, który tam, czego osiąga, a czwarty skojarzenie to jest to jest hut wlecze, bo w górach brytyjskich, które są bardzo popularne tak naprawdę wśród Rzymian, że coraz częściej kupują tam domy temperatura w lecie jest idealna 2530 stopni, kiedy w Rzymie 4042 to jest raj Hel tak naprawdę, do którego do, którego warto od czasu do czasu uciec oczywiście z tym krajem przesadzam to wiadomo, że przesada natomiast znaczenia tak bym powiedział tak to są te mniej jest z z tymi cechami kojarzy mi się Abruzji bardzo zmysłowa absolutnie w ten labirynt łatwo wejść nie zawsze jednak wiadomo jak się z niego wydostać w już pierwsze zdanie książki w cieniu Gran Sasso historia za brąz daje domyślenia trochę już o tym powiedzieliśmy, ale też bardzo ciekawy aspekt w ogóle pana pisania, że dużo z tych historii tak mi się wydaje opisywanych wynikały właśnie jedna z2 trochę, jakby się rozglądał taki kłębek schowanych i wyciąganych na światło dzienne opowieść w przeciwieństwie do poprzedniej książki czy Ostrów via Veneto, którą wymyśliłem jako zbiór tak naprawdę szkiców pewne kwas esejów tutaj chciałem, żeby to była opowieść tak jak pani słusznie powiedziała przenikające się wynikająca z opowieści, która byłaby w obejściu linearną chciałem zacząć właśnie od tego labirynt to i z tego labiryntu wyjmuje jakiś nitki, które gdzieś tam prowadzić tam prowadzą nie wiemy do końca gdzie, bo jak w przypadku kara moi Majewskiego wydawałoby się, żeby możemy to zaprowadzić do konta, ale usłużnych sięgasz odpowiedziałbym mi książkę, której nie znałem wcześniej, która była tłumaczona na polskiej, która zaprowadziła mnie zupełnie inne regiony i tak też książkę wymyśliłem jako taki innym labirynt, do którego chodzę, które ciągle jest nieznany, ale jak zimny biorę 1 rzecz to z tych rzeczy wynika druga rzecz z drugim wynika trzecia gdzieś nie doprowadzi, gdzie zaprowadzi tego nie wiem, bo na tej książce oczywiście nie skończy, czyli będzie kolejna książka o Gruzji o brąz na pewno będzie, ale nie w najbliższym czasie w najbliższym czasie będzie książka o innym regionie w tym samym wydawnictwie nie może pan zdradzić nie nie bowiem nie powiem za szybko wrócić napisać życie, ale jakoś tak bliski, aby Abruzji można powiedzieć, że będzie to region bliski Brytyjczyk ich sercom oto Michał i geograficznie i serca jeśli geograficznych w Abruzji kiedyś pana rozczarowała nie muszę powiedzieć, że nie miałem nie miałem tam żadnej historii, które co oczywiście od historii ludzkie tak czasami nie spotkałem kogoś rozmawiałem o Polsce i dowiedziałem się, że mnie język Polski jest zapisywany cyrylicą np. to zdarzają się takie rzeczy na przystępne nie są historię jakiejś traumatyczne nie nie nie rozczarowała mnie nigdy i mam nadzieję, że nie rozczaruje to proszę powiedzieć, kiedy pan przekracza granice regionów jak wygląda pana droga do domu jak przekraczam granice regionu jak jadę z Rzymu do wnętrz Abruzji na tonie na granicę jest widoczna tak naprawdę granica jest widoczna co prawda autostrada prawda, ale to już zaczynają się trochę inne krajobrazy rzeczywiście hymn wyskakują ładniejsze góry inne jest słońce i rzeczywiście muszę powiedzieć, że jest to nawet rzecz bardzo trudna do opisania, bo jeżeli powiem pani co przyjęto będzie to po prostu dosyć banalne ale, ale z roku na rok czuję, że to zmieni coraz bardziej bliższe bardzo dziękuję za tę opowieść w Abruzji, która myśli właśnie wciąga tak jak opowieściom Piotra kępińskiego w cieniu Gran Sasso w historii Abruzji o tej książce rozmawialiśmy dzisiaj w godzinie kultury książkę wydało wydawnictwo czarne dla państwa mamy kilka egzemplarzy w cieniu Gran Sasso historii zabrudzi także czeka na maila na adres dla was małpa TOK kropkę FM Piotr Kempiński był gość dziękuję bardzo, dziękuję Tomaszowi Rzepce za pomoc w przygotowaniu programu Marta Perchuć-Burzyńska do usłyszenia za chwilę informacji Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: GODZINA KULTURY

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA