1543 Filipka kurz jest z nami Radosław Zyzik zespół ekonomii behawioralnej polskiego Instytutu ekonomicznego dzień dobrem dzień dobry panie redaktorze nasz gość jest współautorem raportu Polacy Ukraińcy wezwanie integracji uchodźców raport przygotowany jest właśnie przez Polski Instytut ekonomiczny w oparciu o badania z wiosny jesieni zeszłego roku jest tam sporo rekomendacji na najbliższe miesiące nabierający znaczenia w obliczu faktu, że na razie nie widać perspektywy na
Rozwiń »
jednoznaczne rozstrzygnięcie wojny sprowokowanej przez Rosję na około 20% terytorium Ukrainy jest pod kontrolą rosyjską na właśnie tego przedłużającego się poczucie niepewności chciałbym zacząć bo gdy Polski Instytut ekonomiczny badał nastroje Polaków zaraz po rosyjskiej inwazji na pełną skalę one odpowiadały temu co widzieliśmy cię wielu z nas uczestniczyło, czyli taki powszechny odruch Solidarności pomocy współczucia 84% Polaków to dane z waszego raportu raportu uważało, że Ukraińcy pomocy potrzebują w kolejnych tygodniach na pomoc utrzymywała się na bardzo wysokim poziomie, ale mijały kolejne miesiące i naj co się wydarzyło jak się zmieniło czy to nasze postrzeganie sytuacji Ukraińców i też, bo to są 2 powiązane kwestie stosunek wobec samych Ukraińców tak rzeczywiście w naszym raporcie można przeczytać, że wiosną wyższe od środy 2002. roku 84% respondentów wyrażało takie przekonanie, że uchodźcy to osoby, które potrzebują pomocy, a przykład przeprowadzali przeprowadzaliśmy badanie już jesienią 2022 roku to takie przekonanie wyrażało 50% respondentów rzeczywiście wydaje się, że z naszego raportu płyną 2 takie ogólne wnioski, które potem będzie można szczegółowo, ale pierwszy taki, że no w 2022 roku upłynął pod takim przekonaniem, że uchodźcom wojennym Ukrainy ceny i musimy pomagać i czujemy to zobowiązanie to było widać ich intensywność i skali pomocy jak pan redaktor powiedział, ale też jest druga strona medalu to znaczy ta wojna się przedłuża niepewność jest czymś gorszym co może wpływać na nasze nasza zdolność do podejmowania decyzji nasze postawy oczekiwania i widzimy to danych to znaczy, że mimo, że cele dalej pomagamy uchodźcom to ta skala intensywność pomocy powoli maleją i to maleje w różnych obszarach jakich obszarach właśnie kolejnej bardziej tym po pierwsze, wydaje się, że zmieni już zmieniła się percepcja Prayer priorytetu pomocy bo gdy pytaliśmy wiosną o to czy pomoc uchodźcom jest priorytetem nawet wtedy, kiedy pogorszy to naszą jakość życia to na tak postawione pytanie, a odpowiedź pozytywną udział prawie 70% respondentów jesienią było to już tylko 47 proc, więc tutaj to przekonanie o tym że, że musimy pomagać za wszelką cenę się zmniejszyło, ale też druga to tej monety, bo np. pytaliśmy już bardziej szczegółowe kwestie np. uchodźcy powinni korzystać takie świadczenia 500 plus to np. to to przekonanie, że jakby podzielali tego przekonania wśród naszych zysku netto wzrost o 49 do 60% jest rzeczywistość wydaje się, że jest bardzo bardzo złożona i te postawy one się czasem stawy są sprzeczności w zależności od tego co konkretnie pytam tak wody jest kilka takich wartości, które bardzo zadziwiła to znaczy z 1 strony słyszę co pan mówi, a z drugiej słyszę też czytam, że 68% Polaków nie wiąże pogorszenia swojej sytuacji ekonomicznej z pojawieniem się w Polsce ukraińskich uchodźców co jest w sumie tych takim dobrym dobrym wskaźnikiem takim na przyszłości raczej raczej raczej optymistycznym tak zdecydowanie podobny odsetek też respondentów twierdzi, że niema żadnego problemu, jeżeli chodzi o dostęp do usług publicznych nie może przyjąć przyjęliśmy ponad 1 000 000 uchodźców to rzeczywiście mamy takie przekonania na poziomie ogólnym, że napływ uchodźców nie zaszkodził jakikolwiek sposób polskie społeczeństwo rzeczywiście dobrze dobrze funkcjonujemy razem koło siebie, ale np. i znów tak troszkę będą tak tam piłkę trochę odbija będę pokazał drugą stronę stronę monety i nie możemy tak mamy takie pozytywne przekonanie, bo nawet badania instytucję Kański wśród uchodźców z Ukrainy pojawiały się takiej odpowiedzi 80% Polaków pozytywnie nastawionych to końcówka z drugiej strony Kryza pytamy znów tym razem Polaków o to czy pomagają pomagali czy pomagają uchodźcom to np. gdy 44% osób, które pomagały wiosną dziś już nie pomagają, czyli dni tak na poziomie powiedzmy deklarację w nowym rzeczywiście tak, żeby bardzo bardzo wspierany rozumiemy trudną sytuacją bardzo, ale ich jednak upływ czasu kolejne miesiące z osłabiają naszą determinację co też zrozumiał, bo pojawia się ten problem, którym piszecie zmęczy piszecie zmęczenia współczuciem zresztą to nie jest problem typowy dla Polaków, bo z tego co mówi Wołodymyr Zełenski kilkanaście tygodni temu 1 ze swoich wieczornych sędziów reo radzi przemówień może tak lepiej to jest też problem, który pojawia się wśród samych Ukraińców, którzy który, w których miejsca zamieszkania nie znajdują się bezpośrednio w pobliżu linii frontu oni też, jakby przyjmują taką postawę, że ta wojna staje się dla nich czymś bardziej odległe, więc u nas siłą rzeczy pewnie to jest taki sam mechanizm jeszcze bardziej tak i wydaje się, że to jest zjawisko globalne to znaczy w literaturze przedmiotu, że rzeczywiście udało się zidentyfikować taką tendencję zmęczenia współczuciem to znaczy, że jesteśmy długo oraz wystawienie tych na przemoc cierpienie i mamy kontakt z tym cierpieniem na co dzień to mamy taką zdolność adaptacyjna która, żeby powiedzieć z punktu widzenia ewolucji ewolucyjnego jest rzeczywiście dobrą adaptację przyzwyczajamy do tego możemy dalej funkcjonować rada, ale toteż ma jakby gdy złe czy negatywne strony nasza adaptacja wywłaszczone po lesie te złe strony pojawia się wtedy, kiedy to zło nam trochę powszednieje i przyzwyczajamy do tego, że cierpienie występuje, gdy spojrzymy na badania międzynarodowe nie tylko chodzi o końcu i Polaków ale gdy spojrzymy na to jak się zmienia np. przekonanie o tym, że przyjmowanie uchodźców z Ukrainy coś dobrego i należy to robić to niemal wszystkich badanych krajach było takie duże badania i sosu tam na prawie 30 państwach ten odsetek tych przekonanie, że tak tak musimy przyjmować spada i to spada znaczy to bodajże średnia dla 25 pań wynosiła 7 punktów procentowych czyli, czyli 7 punktów procentowych mniej 7 od 7 punktów procentowych mniej było tych odpowiedzi, które mówiły, że tak przyjmują przyjmijmy uchodzi, więc to rzeczywiście zjawisko globalne ona jest dobrze zidentyfikowane w literaturze przedmiotu no to też jest rzecz, którą już dobrze rozumiemy wiemy, że się dzieje my możemy mu nią zarządzać albo neutralizować skutki jak możemy nią zarządzać to było metod wydawał się też pytanie na marginesie, ale okazuje się niekoniecznie to tak naczelnym generalnie jak projektujemy polityki publicznej musimy zdawać zyskały takie postawy społeczne, jeżeli chcemy, żeby nasza integracja integracja tej dużej grupy fakturą którą, którą przecież mamy u siebie ze społeczeństwa polską dobrze przebiegała my musimy rozumieć nastroje, więc jeżeli chcemy rozumieć swoje musimy wiedzieć, że takie zmęczenie współczuciem się będzie pojawiać w związku z tym będą pojawiać się pewne negatywne zjawiska właśnie nawet takie nawet takie przekonanie to też się pojawia u nas w raporcie, że 41 proc respondentów zgadza się też z tezą, że Bóg, że uchodźcy bywają roszczeniowi cieczy mają np. skłonność do wykorzystywania cudzysłów przywilejów prawda i tak, jeżeli do tego jeszcze tylko, że przeciwnego zdania jest 44%, więc to są, więc takie same wartości tak dla pełnego obrazu oczywiście, że taktyce i te wdaje mi się tak przemija moja interpretacja naszych badań im raportu raport jest z 1 tony o optymistycznej wymowie, ale też z drugiej strony pokazuje, że są pewne rzeczy, które już dobrze teraz zwrócić uwagę czy właśnie np. na to że, że pojawia się zmęczenie współczuciem, że ta ekspozycja na zagrożenie na przemoc ona będzie stanowiła coraz mniejszy motywator siła motywacyjna oddziaływania wojny na nas będzie coraz mniejsza w związku z tym my musimy budować takie strategie integracji, które będą z 1 strony pokonywały barierę behawioralną, choć tak jak bardziej kulturowe ekonomiczne infrastrukturalne społeczne, a drugą stronę będzie nam pozwalała nam jako Polakom dobrze integrować się za naszymi sąsiadami ze Wschodu, którzy mogą zdecydować, że chcą zostać u nas dłużej to przejdźmy, więc do tego co się może dziać i co powinno siedzieć dalej, bo wskazujecie w raporcie że, gdy uchodźcy przybyli do Polski to nastąpiła ich recepcja, a teraz czas przejść do integracji, ale chyba też trudno przejść do integracji jeśli to jest kolejna liczba waszego raportu 34 uchodźców z Ukrainy planuje powrót do swojego kraju znajduje to głębokie poczucie tymczasowości mam wrażenie, które sprawia, że bardzo kłopotliwa jest integracja, bo gdzieś w horyzoncie na horyzoncie jest właśnie to myślenie o powrocie i być może brak chęci inwestowania właśnie integrację ze strony np. uchodźców tak to znaczy, jeżeli chodzi o to liczbę 75%, choć z Ukrainy rozważa powrót do planuje powrót do domu po zakończeniu wojny ta liczba rzeczywiście się zmienia to znaczy teraz, bo ostatnie badania, bo wykonywane przez inną instytucję i okazało się, że około 50 proc respondentów uchodźców w tym wypadku stwierdził, że już nie nie jest pewna co robić, ale tu, więc to jest 11 uwaga druga uwaga jest taka że, gdy myślimy o integracji to nie mówimy o przymusie integracji zacierki chodzi o coś takiego, żeby stworzyć optymalne warunki dla osób, które chciałyby zostać chciały integrować, żeby jak najłagodniej, bo pamiętajmy, że są uchodźcy wojenni nie są migranci ekonomiczni jest niemal zupełnie inny bagaż psychologiczny oni muszą jak w relatywnie najłagodniej jak się da wejść na rynek pracy do naszego naszego systemu edukacji my musimy im to, że jeżeli oni chcą to powinniśmy ułatwiać pani w jaki sposób nam przede wszystkim i przede wszystkim wydaje się, że powinniśmy zacząć od VAT od lekcji języka polskiego od zapewnienia kursów językowych po to, rzeczywiście ska kolejowa skorelowane z dobrymi wynikami na rynku pracy otwiera od ścieżki edukacyjne otwiera możliwość szkoleń, ale też nie wystarczy otworzyć rynku pracy formalnie ani systemu edukacji czy u nie wystarczy dać możliwości prawnych formalnych do tego, żeby kraj uchodźcy mogli rozpalić się uczyć musimy zapewnić im takie mechanizmy wsparcia, które pomogą im napisać CV znaleźć pracę pokierować ich na rynku pracy tak samo tak samo, gdy chodzi o system edukacji czy musimy zrobić trochę, aby kolejne kroki i jeżeli chodzi o ten system integracji integracji uchodźców musimy i ich informować o zasobach o to, że coś rzeczywiście udało dużo się udało to jeszcze nie oznacza, że uchodźcy o tym wiedzą i ta informacja o zasobach, czyli jest z czego mogą korzystać mogą korzystać zawsze mogą rozwijać im też pomoże podjąć decyzję o tym czy zostać czy wracać, a jeżeli podejmą decyzję, że chcą tutaj zostać to konsekwencje będą inwestowali więcej na kapitał ludzki siebie będą po prostu testowani będą wiązali się naszym rynkiem pracy i no tutaj nasze społeczeństwo, więc to też uchodźcy wyjechali to nie są i tak już powiedziano nie są migranci oni wyjechali i nie własnej woli i perspektywy tu perspektywa krótkoterminowa sytuacja się teraz trwa taki sposób, że mamy niepewne nie wiemy, kiedy wojna się skończy w związku z tym musimy wyjść naprzeciw zapewnić wszystkim mechanizm już wspomagające dostęp do otwartego rynku pracy czy do otwartego systemu edukacji do urzędów i dać możliwość to nie przemoc tylko możliwość proponujecie również to nie zatrzymało akcje afirmatywne na poziomie dzielnicy gminy, żeby stworzyć taką sieć społeczną wokół mieszkających w danym miejscu uchodźców rozpocząć integrację czy też jak pan mówił zapewnić warunki do integracji, ale powstrzyma działania dyskryminacyjne tak rzeczywiście sytuacja wygląda także w przypadku migrantów innych typów migranci przyjeżdżają do sieci społecznych, które już istnieją wiedzą, że to mają znajomych mają rodziny przyjeżdżają wiedzą, gdzie na środku uchodźców wojennych ta sytuacja bardziej skomplikowana często nie mają sieci społeczne nie mają kogo się tutaj zwrócić w związku z tym taka takie budowanie relacji lokalnych regionalnych dzielnicowych rzeczywiście mogłoby pomóc im wejść w tkankę społeczną i uzyskać informacje o tym co można, a czegoś nie dać się da osiągnąć dla mnie na danym roku pracy albo albo jak poradzić zawiłościach funkcjonowania administracji publicznej dzięki temu, a z drugiej Polacy będą mogli zobaczyć, że to nie jest tylko 1 000 000 uchodźców prawda, bo bardzo trudno jednak zrozumieć co właściwie znaczy 1 000 000 osób, które przyjechało, więc łatwiej nam się będzie łatwiej będzie zrozumieć kim jest uchodźca, jeżeli będziemy mogli się z nimi spotkać np. na wydarzeniach kultu kulturalnych na akcjach integracyjnych na la na event festynach koncertach imprezach kulturalnych bardzo dziękuję Radosław Zyzik zespół ekonomii behawioralnej polskiego Instytutu ekonomicznego rozmawialiśmy wokół raportu Polacy Ukraińcy wezwanie integracji uchodźców ten raport jest dostępny na stronach polskiego Instytutu ekonomicznego panu państwu polecam bardzo serdecznie, bo to jest lektura krótka, ale bardzo bardzo treściwa i być może przydatna najbliższe miesiące zbliża się godzina szesnasta informacja
Zwiń «