Stabilność demokratyczna, a świnka skarbonka

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Rozwiń » Poranek Radia.
Tokefem.
Prof. Maciej kisilowski, Uniwersytet środkowoeuropejski oraz cosilium Civitas. Dzień dobry, panie profesorze.
Dzień dobry, pani redaktor, dzień dobry.
Państwo nasza rozmowa Szanowni Państwo będzie o smoku wielkim faszystowskim smoku, ale po kolei jakiś czas temu wymienialiśmy z panem profesorem korespondencję dotyczącą polityki. Pan profesor opisał mi austriackie progresywne elity polityczne, które doskonale wiedzą, że mają pyszną kolorową wesołą wiedeńską imprezę na brzuchu wielkiego śpiącego faszystowskiego smoka i też wszyscy lojalnie zdają sobie sprawę z tego, że absolutnie koniecznym warunkiem do tego by muzyka grała dalej. Jest to by ten smog się nigdy nie obudził to co i jak robią elity polityczne, żeby smog smacznie spał dalej.
No robią np. to, co bardzo bardzo mnie ucieszyło, że robi też Donald Tusk, który już nie jest liberałem z lat dziewięćdziesiątych, tylko właśnie europejskim ludowcem i nie walczy z 800, plus, a raczej mówi sprawdzam PiS owi i to jest. Myślę słowo europejskie jest tutaj kluczowe, bo właśnie europejskie np. austriackie elity myślą w bardzo podobny sposób to znaczy nie patrzą na gospodarkę na politykę publiczną. Jak na taki świat sam w sobie, który żyje obok tej prawda polityki, którą w angielsku nazywamy polityk nie polizji, prawda, czyli konkurencję polityczną zagrożenia dla systemu politycznego. Oni patrzą na to wspólnie widzą, że nawet jeśli jakaś polityka jest kontrowersyjna, no np. tak jak 500 czy 800 plus to jeśli daje ona szanse na to, żeby rozładować pewne napięcia społeczne, żeby żeby, żeby no ten poziom jakieś de satysfakcji z systemu był po prostu mniejszy wśród społeczeństwa. No to wtedy dochodzą do wniosku, że taka polityka nawet jeśli kosztowna jest Warta tego prawda i my nie rozumiemy tego, bo nasz ustrój w latach dziewięćdziesiątych powstał na fascynacji innego modelu tego bardziej amerykańsko francuskiego takiego miksu, który stawia na konfrontację, stawia na technokratów, którzy od góry będą. Prawda urządzać najbardziej efektywne rozwiązania i urządzać najbardziej efektywne życie. I myślę, że pan premier Tusk przez kilka swoich lat w Europie zachodniej zarówno w Brukseli, a później właśnie w partii ludowej zaczął doceniać korzyści tego innego modelu, który być może nie jest aż tak efektywny, czasami budzi nas sprzeciw np. w przypadku polityki i ma swoje koszty. Np. w przypadku polityki energetycznej Niemiec, która moim zdaniem też jest niezrozumiana w Polsce, bo jest właśnie podszyta taką chęcią stabilizacji, która jest związana z niskimi cenami energii. Myślę, że po prostu zrozumiał to i mam nadzieję, że to jest jakiś początek takiego właśnie bardziej Ludowego kompromisu w polskiej polityce, czyli.
Takiego przewodzenia progresywnych elit w Polsce. Jak rozumiem, kluczem takiej mądrej polityki zdaniem pana profesora jest utrzymywanie stabilności polityczno społecznej, łagodzenie napięć społecznych, a nie ich podgrzewanie i że to wymaga czasem decyzji odważnych, czasem zachowawczych, a czasem nawet z punktu widzenia chociażby gospodarki głupich.
Albo polityki prawda czy geopolityki? No właśnie te zarówno uzależnienie Niemiec od taniego tanich surowców z Rosji czy zamykanie elektrowni atomowych moim osobistym zdaniem było szkodliwe prawda z punktu widzenia no technokratycznego i geopolitycznego. Natomiast ja je bardziej to rozumiem, szczególnie właśnie, żyjąc w Austrii i bardziej rozumiem motywację, no bo jeśli byśmy postawili alternatywną rzeczywistość, że rzeczywiście wysokie ceny energii niższą konkurencyjność niemieckiej gospodarki i pojawia się np. właśnie ten faszystowski smog pojawia się nowy skrajnie nacjonalistyczny. Ruch, który oczywiście jest prawda alternatywa dla Niemiec i Partia Wolności w Austrii, no ale one cały czas są pod kontrolą właśnie, dlatego że system robi co może, żeby powody tego niezadowolenia minimalizować. Prawda, więc w Polsce musimy raz na zawsze rozstać się z pojęciem kosztownych, ale koniecznych reform. I musimy po prostu jako intelektualiści elity rozumieć, że trzeba koszty zagrożenia dla systemu brać pod uwagę przy rozważaniu każdej reformy, jeśli byśmy w połowie lat dwutysięcznych w długiej kadencji Platformy wzięli pod uwagę koszt upadku demokracji jako potencjalną konsekwencję np. podniesienia wieku emerytalnego. No to już ta analiza zysków i strat nie wychodzi tak dobrze dla tego dla tej reformy, jak prawda z czysto technokratycznej, perspektywy, że zgadza nam się to prawda w cyferkach budżetowych czy zusowskich. To.
Zapytanie inaczej, panie profesorze, dać, bo musi być trochę adwokatem, diabła, czytałem też pańską rozmowy z Jarosławem Makowskim i mówił pan, że trzeba zacząć od wyrugowania z naszego politycznego leksykonu płaczów. O świetnym projekcie reform, który niestety nie znalazł poparcia społecznego, jeżeli nie znalazł tego poparcia, to znaczy, że nie był świetny, tak pan mówił. No ale z drugiej strony panie profesorze, my ciągle utyskujemy na polityków, którzy podejmują decyzję tylko na podstawie słupków sondażowych, że nie ma mężów stanu, którzy widzą dalej, więcej potrafią wytyczyć kierunek. No weźmy takiego dygola bierze władze w pięćdziesiątym ósmym wie, że Francja musi się pozbyć balastu kolonii, ale z argi Algierią ma kłopot, bo to przecież właściwie taka Zamorska część Francji społeczeństwo chce Algierii większość elit politycznych od prawicy. Po lewice chce Algierii, ale w sześćdziesiątym drugim roku za sprawą dygola Francja uznaje niepodległość Algierii dygol robi to wbrew społeczeństwu ryzykuje spokój społeczny, bo go nie było przecież tajna organizacja zbrojna prowadzi we Francji do połowy sześćdziesiątego drugiego roku działalność terrorystyczną. No i teraz w mniejszej skali oczywiście to, co zrobił makrą we Francji tak, czyli ryzykuje spokój społeczny, żeby przeforsować reformy emerytalną. No przecież chyba państwo francuskie bez tej reformy emerytalnej by się nie zapadło.
No, więc dłużnica między tymi 2 kwestiami jest właśnie kluczowa, to znaczy tą przykładem degola i makrona, dlatego że o spokoju społecznym o zaufaniu społecznym do do instytucji mogliby może myśleć jako takie świńte skarbące, w której to zaufanie się gromadzi i są pewne sytuacje są pewne kluczowe decyzje. Wybory, które wymagają tego, żeby z tej świnki sterponki trochę wyjąć tego zaufania, podnieść te koszty. No tak jak np. Angela Merkel też podjęła decyzję o przyjęciu uchodźców, to też kosztowną politycznie. Natomiast kluczem jest do zrozumienia jest tego, co to znaczy stabilność demokratyczna jest to, żeby elity miały taką intuicję, żeby do tej świnki skarbonki zbierać. Prawda, żeby nie każdy projekt nie każda inicjatywa reform, tylko z tej z tej stabilności społecznej odejmowała, ale, żeby ale, żeby raczej, żebyśmy raczej myśleli o tym, jak do nich dodawać, ponieważ będą takie sytuacje. Np. pewnie związane z kryzysem klimatycznym, w której będziemy potrzebować, żeby ten, żeby ten zasób zaufania społecznego i spokoju społecznego był, więc dla takich decyzji jak np. dekolonizacja czy przyjęcie uchodźców, jest to warto dla takich decyzji, jak przesunięcie wieku emerytalnego, kiedy można to zrobić na 300 innych sposobów z mniejszymi kosztami społecznymi czy posyłanie sześciolatków do szkół w sytuacji, kiedy szkoły się miały całkiem dobrze, jak na jak pokazywały badania międzynarodowe na temat polskich szkół. To wtedy nie ma sensu. Natomiast po prostu od lat dziewięćdziesiątych mamy taką szczególnie po stronie progresywnej mamy taką ogólną ogólne założenie, że temu obywatelowi to trzeba po prostu dołożyć tego ciężaru. Prawda i to z tym założeniem mam nadzieję się się już rozstajemy, bo mamy już właśnie Platformę rządzoną przez Ludowego. Polityka, mamy prawda zawsze mieliśmy ludowców, no i na lewicy mamy prawda partię razem, która też te ideę takiej spójności społecznej, no i nawet w jakimś sensie PiS, więc może to jest jakiś początek jakiegoś konsensusu w tej w tych sprawach tylko. No brakuje nam jeszcze oczywiście konsensusu ustrojowego.
Natomiast 1 rzecz, panie profesorze, bo powoli zbliżamy się do końca, pan powiedział, że w analizie właściwie każdej decyzji politycznej należy wziąć pod uwagę to ryzyko obuzenia faszestowskiego smoka, bo jak już go obudzi, to on potem przez długi czas nie chce pójść ponownie spać, ale naprawdę tak łatwo jest go obudzić. On ma tak lekki sen.
Bardzo bardzo lekki tutaj w Austrii to widać i i cały system np. jego daleko posunięta taka przede wszystkim symboliczna decentralizacja to, że ludzie czują, że ma ta władza jest blisko blisko nich. No i że też ta władza tłumaczy, w jakim sensie prawda tutaj np. na czele stanu czylandów jako reprezentanci administracji publicznej stoją wybierani urzędnicy, a nie namiestnicy, tak jak wojewodowie w Polsce. No i właśnie o to chodzi, żeby ludzie, żeby ludzie też czuli, że te trudne czasami decyzje, które zapadają na poziomie europejskim czy globalnym są w jakimś sensie im tłumaczone i nie no do pewnego stopnia sprzedawane przez polityków, którym oni ufają, których oni znają i którzy też rozumieją lokalną wrażliwość. To jest kolejny przykład tego, jak tutaj w Austrii buduje się tą spójność i stabilność społeczną. No w takim ogólnym haśle można powiedzieć prawda no nie wasz husztujmy tej łódki, prawda to znaczy mogłoby być zawsze lepiej efektywniej szybciej moglibyśmy się rozwijać, ale jeśli ryzykiem jest to, że po prostu stracimy demokrację, że cały system się ostatnie to po prostu nie jest to warte.
Prof. Maciej kisilowski, Uniwersytet środkowo Europejski, także konsilium Civitas. Bardzo dziękuję za rozmowę.
Dziękuję bardzo.
Informacje.
Poranek Radia tokfen. Zwiń «

Stabilność demokratyczna, a świnka skarbonka

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: PORANEK - KAROLINA LEWICKA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 06:00

Najnowsze Podcasty

Dlaczego UE chce wrócić do strzelania do wilków?

O rolnictwie nie tylko w kontekście kampanii

Historie miłosne duetu KiM

Czarny humor, czy przytulny kryminał? "Poker Face" i "Zbrodnie po sąsiedzku"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL