Jak być mądrzejszym w miejscu pracy? O książce "Czy mądrości można się nauczyć?"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Rozwiń » To jest audycja pracy od podstaw przy mikrofonie Zuzanna Piechowicz, a razem ze mną jest dr Sławomir jarmusz. Dzień dobry.
Dzień dobry.
Doktor psychologii, trener mentor z firmy moderator, autor wielu książek o kilku z nich rozmawialiśmy tutaj na antenie radiatokefem dzisiaj na tapet bierzemy najnowszą pana książkę czy mądrości można się nauczyć? Jest to książka wydana przez wydawnictwo PWN, a na koniec naszej rozmowy będę miała dla państwa kilka egzemplarzy tej książki i na samym początku chciałabym pana zapytać. Jak pan definiuje mądrość i która z tych definicji, które z tych podejść, które pan przytacza w książce, jest panu najbliższe?
Tak, rzeczywiście jest kilka takich podejść definicji w wśród nich wiele z nich ma też wiele wspólnych elementów, ale dla mnie najbliższa jest koncepcja kanadyjskiego psychologa, prof. Igora grosmana. To jest stosunkowo młody człowiek, który zajmuje się mądrością od dobrych kilku, może już nawet kilkunastu lat, ale jego koncepcja jest o tyle ciekawa, że poparta wieloma badaniami, które prowadzi ze swoim zespołem, więc to nie są tylko rozważania o mądrości, ale są także wyniki badań, które potwierdzają niektóre jego tezy, a koncepcja i gora grosmana sprowadza się do takich 4 filarów mądrości. Pierwszym z nich jest szeroka perspektywa, czyli umiejętność patrzenia na różne zjawiska z bardzo szerokiej różnorodnej perspektywy, drugi element drugi filar mądrości to jest akceptacja zmienności. Człowiek mądry, to taki, który potrafi godzić się z naturalną zmiennością rzeczy z przemijalnością. No ale też ze zmianami np. w organizacji, które są czymś oczywistym dla każdego, kto, kto pracuje trzecia rzecz związana z mądrością. To jest pokora intelektualna, a więc dystans do własnej wiedzy.
Przekonanie, że to co wypowiadam, nie musi być absolutną prawdą, a więc spojrzenie na siebie trochę trochę z góry, tak jak mówił Stanisław jeżylec, spójrz z góry na szczyt swojej doskonałości. No i wreszcie ostatni filar mądre mądrości wyróżniony przez Igora grosmana. To jest budowanie porozumienia. To jest niezwykle ważna rzecz, właściwie w każdym środowisku zarówno w pracy jak i w życiu osobistym, więc na najogólniejszym poziomie to tak można by określić mądrość te 4 filary, o których mówi grosman w literaturze, pojawiają się też inne jeszcze rzeczy, ale myślę, że możemy zatrzymać się na takich 4 ogólnych bardzo ciekawych spojrzeniach na mądrość.
To było dla mnie bardzo interesujące w pana książce, bo z tej książki wynika dla mnie bardzo jasno, że mądrym się, bywa, że mądrość jest pewnego rodzaju praktyką, a nie czymś nabytym w odróżnieniu od pewnego typu inteligencji, bo też często używamy tych określeń, zamiennie, że ktoś jest mądry. I ktoś jest inteligentny, ale to nie jest to samo prawda. Tak.
W rzeczy samej to nie jest to samo, a nawet dosyć głośną ze sobą powiązane. To jest bardzo ciekawa myśl zresztą także będąca przedmiotem wiodu badań nie tylko grosmana. Otóż tak ma pani rację, mądrym się, bywa kiedyś się mówiło, że poetą się bywa. Jak mądrym się bywa i to wynika też z badań właśnie grosmana bardzo ciekawych zresztą jego ulubioną metodą badawczą jest pisanie dzienniczków osoby badane przez kilka tygodni codziennie wieczorem piszą dzienniczki dotyczących swoich doświadczeń, zwłaszcza tym z doświadczeń społecznych emocjonalnych. I wieczorem to opisują już w jednym z takich badań grosmann poprosił grupę ludzi, aby przez 4 tygodnie wypełniali takie dzienniczki, a potem te dzienniczki były oceniane przez współpracowników grosmana takich sędziów kompetentnych, którzy oceniali zachowania ludzi właśnie przez pryzmat owych 4 filarów mądrości, o których rozmawialiśmy. I co się okazało w ramach każda osoba prezentowała bardzo różne zachowania zarówno mądre jak i bardzo niemądre i to zróżnicowanie na skali mądrości było bardzo duże, a więc można by wysnuć taki wniosek, no mądrymi bywamy, pozwoliłem sobie na takie motto w tym rozdziale, które no takie dosyć anegdotyczne codziennie zachowujemy się przez 5% czasu głupio ważne, aby tego limitu nie przekraczać. Rzeczywiście mądrość mądrość mądrość jest czymś, co nam się przydarza, oby jak najczęściej no i teraz czym to się różni od inteligencji. Otóż inteligencja to nic innego, jak zdolność umiejętność rozwiązywania różnego rodzaju problemów, najczęściej problemów natury intelektualnej inteligencji mierzymy testami psychologicznymi, które zawierają różnego rodzaju zadania, wymagające myślenia wychodzenia poza schemat pamiętania kojarzenia itd. itd. i teraz pytanie, jaki jest związek między inteligencją, a mądrością znaleziono taki związek, ale, żeby go określić, trzeba by najpierw powiedzieć 2 słowa mądrości w psychologii. Mamy bardzo różne koncepcjicję inteligencji, ale jedna z takich bardzo znanych popularnych koncepcji mówi o tym, że mamy inteligencję płynną iskrystalizowaną, płynna to jest ta nabyta, która, którą w dużej mierzedziczymy biologicznie i która rozwija się do dwudziestego któregoś roku życia, dlatego młodzi ludzie się bardzo sprawnie uczą, natomiast inteligencja skrrystalizowana. To jest coś, co się nadbudowuje na inteligencji, płynnej jest wynikiem także doświadczenia, o ile inteligencja płynna rozwija się i potem no stopniowo opada, to tak skrrystalizowana, może pozostawać na bardzo wysokim poziomie. Praktycznie do końca życia wraz z badań wynika, że mądrość nie koreluje z inteligencją, płynną nie wiąże się z inteligencją, płynną, a więc można być przeciętnie inteligentnym w tym sensie, a bardzo mądrym można być niezwykle inteligentnym świetnie rozwiązywać zadania męsy, ale bardzo niemądrze się zachowywać w życiu, natomiast mądrość koreluje jak je bardzo wysoka, ale jednak koreluje z inteligencją skrrystalizowaną, ponieważ w obydwu tych przypadkach bardzo duże znaczenie ma właśnie nasze doświadczenie życiowe, tak więc można powiedzieć, że inteligencja i mądrość to są różne konstrukcjy, mające niewielki ze sobą związek, dlatego też ludzie często mówią. Ja to miałem miałam babcie dziadka, którzy mieszkali na wsi, którzy nie ukończyli żadnych prawie szkół, no takimi prostymi ludźmi, ale bardzo mądrymi. I wiele im zawdzięczna zawdzięczam, ponieważ oni byli tacy mądrzy życiowo i to jest chyba dobry przykład pokazujący, jakie mogą być związki między inteligencją, a mądrością.
Czyli ta mądrość może, ale nie musi przyjść z wiekiem, czy możemy ten proces świadomie przyspieszyć, czy możemy świadomie uczyć się tej mądrości.
A tak zdecydowanie możemy, dlatego też napisałem, te książkę, ponieważ z badań wynika, że mądrość i wiek oczywiście korelują ze sobą, ale badania są. No nie do końca konkluzywne w niektórych badaniach z litbrych badań wynika, że rzeczywiście im jesteśmy starsi tym mądrzejsi, ale do pewnego wieku takich badaniach wykonanych w tzw. berlińskim projekcie mądrości wykazywało się, że te wskaźniki mądrości niestety opadają mniej więcej po siedemdziesiątym piątym roku życia, kiedy już no nasz umysł nie funkcjonuje, tak sprawnie jak wcześniej, ale też inne badania pokazują, że możemy przejawiać bardzo wiele mądrości w młodym wieku wszystko zależy od tego, jak ta mądrość była stymulowana, jeżeli jesteśmy w środowisku, które uczy mądrości, a tego można uczyć.
Wówczas możemy mądrzość zachowywać, mając 20 lat, a nie mądrze mając 60 lat czy 40 lat, oczywiście wiek sprzyja nabywaniu doświadczenia, ale oprócz tego doświadczenia ważne są pewne aspekty mądrości, tak jak mamy ugrozmana, szeroką perspektywę, jeżeli uczymy się np. w pracy.
Spoglądać, na różne problemy z bardzo szerokiej perspektywy nie tylko z perspektywy np. wyniku biznesowego, ale z perspektywy ludzi, którzy spędzają dużą część życia w pracy z perspektywy otoczenia, na które nasza firma wpływa z perspektywy, być może globalnej gospodarki. To zależy, z jaką firmą mamy do czynienia, a może, że tak patetycznie powiem z perspektywy planety, której jesteśmy i która już niedługo nie będzie w stanie nas bezpiecznie przechowywać, że tak się wyraził, więc tego można się uczyć można uczyć się już od dziecka w szkole krytycznego myślenia, której jest aspektem mądrości, kiedy to nie patrzymy na zjawiska w sposób uproszczony stereotypowy, tylko jesteśmy w stanie zobaczyć. Więcej popatrzeć na szczegóły popatrzeć na sytuacje, które nie mieszczą się w naszym stereotypowym spojrzeniu na jakieś zjawisko tego możemy się uczyć. I dlatego tutaj bardzo duże znaczenie ma szkoła duże znaczenie ma też edukacja nieformalna, jaką np. przychodzimy w różnych firmach.
Ale o tym jak pan pracuje z tym, aby budować ten mądrość firmach, porozmawiamy po SKR skrócie informacji Radia tokfm doktor sławomirmir, jarmusz doktor psychologii, trener mentor z firmy moderator, rozmawiamy o pana książce czy mądrości można się nauczyć? Ja nazywam się Zuzanna Piechowicz. Wracamy po skrócie informacji Radia TOK.
To jest audycja pracy od podstaw przy mikrofonie zzanna Piechowicz razem ze mną dr Sławomir jarmusz, doktor psychologii, trener mentor z firmy moderator, autor wielu książek dziś rozmawiamy o pana ostatniej książce, czym mądrości można się nauczyć. No i teraz byśmy przeszli do tego aspektu miejsc pracy. Jak w miejscach pracy możemy się uczyć mądrości? Jak możemy ją rozwijać? Jak pan to robi, bo pan też przecież również pracuje szkoli pan firma szkoli pan menadżerów jest panmentorem różnych osób zarządzających. Jak to można zrobić w środowisku pracowym?
Tak to bardzo ciekawe rzeczywiście szkolenia na temat mądrości są czymś nowym. Zwykle nauczymy się, jak lepiej zarządzać jak lepiej sprzedawać jak lepiej się komunikować z ludźmi, jak lepiej negocjować itd. itd. ale ze zdziwieniem i z takim pozytywnym odbiorem stwierdziłem, że przynajmniej w niektórych firmach szkolenia na temat czy podejście dotyczące mądrości. Cieszy się dużym uznaniem i ludzie patrzą na to z takim no wreszcie coś dla mnie dla człowieka nie tylko np. dla menadżera nie tylko dla specjalisty w jakiejś dziedzinie, ale to jest coś dla mnie, co wtórnie. Oczywiście też wpływa na pracę. No i teraz pytanie, jak można tego uczyć?
Szkoleniowo to jest cały zestaw różnego rodzaju ćwiczeń i właśnie o takie ćwiczenia opisałem w książce nie będę ich tutaj przywoływać, ale jest to jest taka praca natury właśnie edukacyjnej szkoleniowej, ale ciekawszą chyba jest spojrzenie na pracę taką codzienną pracę z punktu widzenia mądrości. Co takiego może tę mądrość rozwijać, co można możemy robić np. jako zarządzający, ale także jako pracownicy w tej firmie. No pierwsza rzecz to jest to, o czym rozmawialiśmy trochę wcześniej, to cyzonowanie krytycznego myślenia bardzo często w środowisku pracy, kiedy jest duży stres. Jest presja czasowa, podejmujemy różnego rodzaju decyzje szybko wielu menedżerów twierdzi, że dobra decyzja to szybka decyzja i nawet jeśli jest nieoptymalna, to ważne, żeby ją zrealizować. No jest wiele racji w takim spojrzeniu, co nie zmienia Faktu, że te decyzje mogłyby być lepsze, gdyby były trochę bardziej przemyślane, gdyby wykorzystać tam krytyczne myślenia.
I to jest pierwsza rzecz i są też narzędzia krycznego. Myślenia to nie jest tylko ogólnikowy postulat hasło, ale są narzędzia, jak kształtować, to krytyczne myślenie, to po pierwsze po drugie też o tym wcześniej chwilkę rozmawialiśmy, co wynika z koncepcji grosmana. Jeśli robimy coś w firmie, czy podejmujemy decyzję, czy wykonujemy jakieś zadania, to warto mieć w głowie właśnie bardzo szeroką perspektywę, że to, co robię np. nie służy-li tylko wynikowi firmy, że to, co robię będzie wpływało na innych ludzi, że klienci dostaną coś, a czegoś nie dostaną, że moi współpracownicy będą mieli takie czy inne podejście do mnie do innych ludzi do swojej pracy. Wreszcie, a więc różne różne perspektywy, a nie tylko np. osobista perspektywa wykonania zadania i bycia dobrze ocenionym.
Więc, to druga rzecz inna rzecz to pokora intelektualna, przywołując jeszcze raz grosmana, to jest niezwykle ważna rzecz, zwłaszcza u osób, które zarządzają firmą.
Bardzo często, mamy niestety do czynienia z tym, że jeżeli ktoś staje się szefem, to jego samoocena i pewność siebie wzrasta. Nie ma nic złego, oczywiście wysokiej samo ocenie i pewności siebie, ale mamy tutaj takie zjawisko, które psychologii jest opisane jako nadmierna pewność siebie, która polega na tym, że ludzie bardzo wierzą, że to, co mówią jest absolutną prawdą tylko, dlatego że są na wysokim stanowisku.
Nawet niektórzy jest takie powiedzenie, że ktoś wierzy we wszystko, co mówi, to jest trochę niebezpieczna rzecz trochę niebezpieczna, pokura intelektualną, daje dystans i wcale nie musi prowadzić do takiego uwiądu decyzyjnego, tylko po prostu decyzję są łatwiej się wycofać z czegoś łatwiej. Przyznać się do błędu łatwiej skorygować swoje zachowania łatwiej nawiązywać relacje z ludźmi. Chciałbym jeszcze o 1 rzeczy bardzo konkretnej, która była dla mnie szczerze powiedziawszy odkryciem, kiedy zacząłem zajmować się mądrością?
Mianowicie jest taka umiejętność, której nigdzie nas nie uczą, ani rodzice nas tego nie uczą w olbrzymiej większości przypadków, ani szkoła nas tego nie u uczy ani szkolenia. Nas tego nie uczą. No prawie nikt nas nie u uczy przepraszania, to było do mnie odkrycia.
Najczęściej w środowisku pracy, jeżeli ktoś coś zrobi nie tak wobec współpracownika pracownika obojętnie, kogo i czuję, że powinien przeprosić, robi to absolutnie niewłaściwie takim najczęstszym najczęstszym sposobem przepraszania w Polsce przynajmniej jest tłumaczenie się, przepraszam cię, ale byłem tak zdenerwowany, że po prostu wypaliłem i powiedziałem to i to bardzo cię przepraszam, większość ludzi uważa, że to jest w porządku, że taki sposób przepraszania jest wystarczające, a jest absolutnie niewystarczający, bo przepraszanie powinno uwzględnić kilka innych rzeczy nie będę o tym opowiadał szeroko pojmo 1 tylko rzeczy, która jest do zastanowienia, zamiast mówić, że byłem zdenerwowany. I przepraszam cię wypaliłem itd. lepiej wejść w świat tej drugiej osoby, a nie mówić o sobie i powiedzieć. Np. tak wczoraj powiedziałem to i to prawdopodobnie poczułaś się bardzo źle, gdy to powiedziałem.
Czyli wchodzę w świat drugiej osoby, a nie pozostaje w swoim świecie. To jest jeden z aspektów mądrego przepraszania, są jeszcze 3 inne. I tak pomyślałem, że, gdyby ludzie takiej rzeczy nauczyli się to relacje w pracy relacje w ogóle między ludźmi byłyby lepsze, bo nawet wtedy, kiedy zrobimy coś niewłaściwego wobec innej osoby coś poważne poważnego niewłaściwego. To mądre przepraszanie może te relacje nie tylko odbudować, ale nawet polepszyć.
To jest też bardzo mocno związane z tym, jak traktuje się błędy od najmłodszych lat już w systemie szkolnym błędy to nie jest coś za co się przeprasza. I wraca to jakieś równowagi błędy są czymś za co się każe za co ponosi się konsekwencje i 1 ze sposobów, do którego nas socjalizuje. Szkoła jest to, żeby po pierwsze, unikać błędów za wszelką cenę, co utrudnia uczenie się, a po drugie, jeżeli w jakiś sposób zrobimy coś niewłaściwego, to ukryć to jakoś schować się przed konsekwencjami lub przerzucić to na inną osobę.
Ma pani ma pani stuprocentową. Rację tak tak jest do tego też takie nowoczesne systemy edukacyjny jest taki model edukacji, który nazywa się trening zarządzania błędami. Mogę nie uczenia się na błędach, tylko zarządzania błędami, a polega to na tym, że świadomie kreuje się sytuacje, w których uczący się, no najczęściej popełniają te błędy, a istotą tego modelu uczenia się jest nie tyle wskazywanie błędów i poprawianie.
Wzmacnianie prób radzenia sobie, czyli widzę, że popełniłeś błąd. To jest normalne uczysz się czegoś nowego. Spróbuj jeszcze raz spróbuj inaczej.
Sam dojdź do tego, jak to powinno zostać zrobione, oczywiście ten model nie dotyczy wszystkich form uczenia się, ale jest to sprawdzony także empirycznie sposób podejścia do do uczenia się i właśnie do błędów, o których pani mówi, to jest niezwykle istotne. My staramy się za wszelką cenę unikać błędów już w szkole, a potem firmie, gdzie pracujemy, no mamy unikanie błędów, bo to nie służy dobremu wynikowi, a być może dobre przepracowanie błędów będzie świetną inwestycją, żeby w przyszłości działać znacząco lepiej. I to jest mądre podejście, także do uczenia się do błędów.
Jak możemy sami siebie uczyć mądrości, jak o nią dbać. Zbliżamy się do końca naszej rozmowy, więc chciałabym pana prosić o jakąś taką wskazówkę dla naszych słuchaczy i słuchaczek. Co mogą już teraz wprowadzić w życie? Co sprawi, że o to mądrość lepiej zadbamy.
Więc, to ważna to bardzo ważna rzecz mądrość może przejawiać się w różnych sferach naszego życia. Może pojawiać się w sferze poznawczej.
I tutaj, no najprostszą rzeczą mądry, człowiek to ten, który więcej wie, oczywiście, wiedza sama w sobie nie jest jeszcze mądrością, bo trzeba ją przetworzyć, ale po prostu czytaj. Czytaj rzeczy, nie oczywiste niebanalne, tylko takie, które naprawdę rozszerzają twoi sposób myślenia twoje perspektywy, to po pierwsze po drugie pracuje ze swoimi emocjami, bo mądrość to także umiejętność budowania dystansu do własnych emocji i są na to i badania i bardzo ciekawe metody 1 szczególnie polecę opisuje w książce metody, która się nazywa z łaciny, ileizm. Bardzo ciekawa metoda pracy z emocjami trzecia rzecz poza zapoznanie poza emocjami. To jest kwestia z funkcjonowania społecznego, buduj porozumienia raczej niż rywalizuj z innymi rywalizacja w firmach daje często dobre wyniki, ale na krótką metę poza tym nie jesteśmy w pracy tylko dla wyników jesteśmy w pracy także dla ludzi i dla własnego rozwoju. Budowanie porozumienia współpracy z innymi daje dużo lepsze efekty na dłuższą metę i stanowi bardzo silny przejaw mądrości.
Polecił pan czytanie jako sposób dbania o mądrość, jeżeli chcą państwo zacząć od pana książki, o której dzisiaj rozmawiamy, przypomnę, to książka czy mądrości można się nauczyć wydane przez wydawnictwo PWN. To proszę do nas pisać mam dla państwa kilka egzemplarzy tej książki. Proszę o maile na adres dla was mapatok, krop FM dla was mapa TOK kropka FM, a panu bardzo dziękuję za rozmowę.
Bardzo dziękuję.
Dr Sławomir jarmusz, doktor psychologii, trener mentor z firmy moderator i Jan nazywa wam się zuznna Piechowicz to była audycja pracy od podstaw już za chwilę informacje Radia tokefem, a zaraz po nich Ewa Podolska i audycja autoktora dobrej niedzieli. Zwiń «

Jak być mądrzejszym w miejscu pracy? O książce "Czy mądrości można się nauczyć?"

POLECAMY KSIĄŻKI

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: PRACA OD PODSTAW

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 02:00

Najnowsze Podcasty

Jaki plan na rozszerzenie UE mają Paryż i Berlin? [raport]?

85 lat temu polskie wojsko wkroczyło na Zaolzie

Pod dyktando - serial radiowy. Odcinek czwarty: ''Profesorska cierpliwość''

Pod dyktando - serial radiowy. Odcinek trzeci: ''Wolność kocham i rozumiem''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL