AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU
Rozwiń » Reklama partnerami podcatu są miasto stołeczne Warszawa oraz muzeum Warszawy, partnerzy projektu wielki test wiedzy o Warszawie szczegóły na Warszawa wyborcza PL.
Warszawa nadaje?
Dzień dobry z tej strony Wojciech Tymowski i wasz gospodarz podcasto Warszawa nadaje w tym odcinku jaregosowski i Kuba Chełmiński zabierają nas na wyprawę na Pragę nie idą tam oczywiście sami za przewodników. Mamy 3 aktywistów świetnych opowiadaczy o tej dzielnicy najpierw Krzysztof Michalski z porozumienia dla Pragi i ze stowarzyszenia mieszkańców Michałów prowadzi do najmniejszej praskiej świątyni, a zaraz potem pod najdłuższy blok w mieście mierzony w prostej linii, liczący 508 m. I do tak samo długiego jego podziemnego garażu wybudowanego w latach siedemdziesiątych nasz przewodnik wytłumaczy też m.in. gdzie zaczyna się i kończysz mulowizna, a gdzie Michałów i skąd się wzięły te praskie nazwy z kolei Rafał Suchocki, aktywista dziś mieszkający na sąsiednim Targówku, ale wychowany na Pradze opowiada. Jak to było kiedyś w tej dzielnicy i czy to prawda, że to była miejska sielankę, przede wszystkim jednak mówi o tym, co na Pradze dzieje się dziś jest, więc o dentyfikacji zarzuconych inwestycjach, ale i sporo uznania dla zmian w tej części miasta na koniec odcinka ze swoim felietonem czarrek Polak aktywista, który prowadzi klubokawiarnik icia kocia na Grochowie, czyli formalnie na Pradze południe. I z tamtej perspektywy jak się okazuje inaczej niż z lewego brzegu, patrzy na tę Pragę określoną jako Praga Północ? Jak na trochę bogatszą siostrę zapraszam na. Unknown speaker 4 Z ulicy stolicy? Unknown speaker 5 Dzień dobry. Mówi Jarosław sowski jesteśmy na skrzyżowaniu Ząbkowskiej i Markowskiej. Zapraszam państwa na odcinek podcasto Warszawa nadaje o Pradze, czyli wspaniałej części Warszawy, którą jeszcze wiele osób tak mało zna i bardzo się cieszę, że dzisiaj jest z nami pan Krzysztof Michalski, dzień dobry. Dzień dobry, praski patriota i mieszkaniec, działa pan też jako społecznik w porozumieniu dla Pragi. Unknown speaker 6 Jeszcze w stowarzyszeniu Michałów, bo właśnie. Unknown speaker 5 Tam mam nadzieję dojdziemy dzisiaj, bo. Unknown speaker 6 Tak naprawdę nie jesteśmy na Pradze, ale nie w tej takiej najbardziej znanej części, która skupia się gdzieś w okolicach ulicy targowej czy Ząbkowskiej, tylko zahaczamy o granice starej Pragi tzw. starej Pragi i pójdziemy na szmulowizny? Unknown speaker 5 No właśnie, tam są też różne niuansce nazewnicze. Mam nadzieję, że się o nich dowiemy, ale na razie oddalamy się od konnecera zabytkowej fabryki wódek tutaj jest, panie Krzysztofie, jakaś nowa budowa patrzę na to informacyjną. Unknown speaker 6 Praga już wielu lat jest 1 wielkim placem budowy, tutaj mijamy budynek, który powstaje w miejscu dawnego warsztatu samochodowego i takiej restauracji orientalnej powstaje tu po prostu TBS mieszka. Unknown speaker 5 Miejskiej miejski budynek. Unknown speaker 6 Miejski budynek w ramach programu rewitalizacji, bo Praga. No już tak naprawdę od początków 20.01. wieku jest poddawana tym inwestycjom rewitalizacyjnym. Unknown speaker 5 Ja jestem właśnie ciekaw, bo idziemy w miejsce, gdzie ja z korzeniami proskimi nigdy nie byłem i prawdę mówiąc dopiero się dowiedziałem. To jest najmniejszy kościół na Pradze czy w Warszawie. Czy. Unknown speaker 6 W Warszawie to chyba nie, ale na Pradze na pewno najmniejsza świątynia, bo to. Unknown speaker 5 Jest wchodzimy od Markowski, ale adres jest Brzeska 12 kościół pod wezwaniem. Unknown speaker 6 Świętego Wojciecha kaplica. To jest kaplica. To jest pewna kaplica szpitalna, bo tutaj był szpital kolejowy od początku wieku dwudziestego i ta kaplica była taką kaplicą przed pogrzebową szpital przestał działać. Unknown speaker 5 Może powiem słuchacząm to jest taki styl naogotycki nad drzwiami jest taki zakrąglony Portal przeszklony jeszcze 3 mniejsze okienka dzwon i krzyż na szczycie. Nie wiem, czy ktoś tu będzie na nas czekał? Unknown speaker 6 Będzie na nas czekał opiekun tej kaplicy ksiądz Konrad Hasior? Unknown speaker 5 Dzień dobry szczęń Boże bądź Boże ksiądz Konrad Hasior do usług to znane nazwisko. Unknown speaker 7 Mi za uroddzenie. Unknown speaker 5 Znam rzeźbiarza, bardzo miło najmniejszy kościół czy wreszcie kaplica na Pradze ksiądz tu posługuje. Unknown speaker 7 Jest kaplica, ale kaplica to jest nie kościół, ale może weźmy do słodka, bo, gdyż Pada i w ogóle. Unknown speaker 8 Panió jest. Unknown speaker 7 Pani do takie, że zakamencie. Unknown speaker 5 Ten kaplica jest niewielka ila tuia może mieścić wierny. Unknown speaker 7 Medzi. No tak, za 30. Unknown speaker 5 I ta taka frekwencja jest. Unknown speaker 7 Większa propozycja jest Szanowna. Unknown speaker 5 Czyli kiedyś to była kaplica przeszpitalna, a teraz, kto przechodzi do. No. Unknown speaker 7 Pan przyszedł właśnie pan Krzysztof przyszedł, państwo przyszli z panem no i co chcą do przychodzą. Unknown speaker 5 I toądz z nimi rozmawia? Unknown speaker 7 To właśnie jest pan teraz rozmawia. Unknown speaker 5 Z czym przychodzą ludzie tutaj z okolicy? Unknown speaker 7 No to trzeba by zapytać tych ludzi, którzy przychodzą, ale. Unknown speaker 5 Jak księdz pytam. Unknown speaker 7 Ale proszę, to powiedzieć oni przychodzą no, bo oni to do mnie, a nie do pana, że wy właśnie zostawi mi to z tym przychodzą do. Unknown speaker 5 Mnie nie pytam absolutnie o żadna tajemnica SP wypowiedzi, no ale w takim razie porozmawiajmydźmy, bo widzę, że ołtarz jest tak po staremu ksiądz odprawia. Tyłem. Unknown speaker 7 Jak go dostałem tak jest, o ile orientuję, to na Jasnej górze też tak jest i ja tu odpowiadam tak na Jasnej górze. Proszę pana, ale po polsku po polsku tak znaczy w innych językach, jeżeli taka potrzeba również od obraz. Unknown speaker 6 Sam też płacici. Unknown speaker 7 To chciał. Unknown speaker 5 No nie wiem płacić sam sprawę, mogęłaci nie po jakie ma jeszcze. Unknown speaker 7 Znaczy tu mi się nie zdarzyło w innym języku niż w polskim i w łacinie. Unknown speaker 5 Proszę powiedzieć, od dawna księdz tutaj posługuje. Unknown speaker 7 Tutaj posługuje od 1 września 2019, czyli jak pan buda 1 września będą 4 lata? Unknown speaker 5 Tutaj jest w wysokości jakieś 10 m. Tak. Unknown speaker 5 Dach jest z desek ścian takie niebieskie podłoga jest taka powiedziałbym szpitalna, jeszcze tak z takich płytek biało czarnych tak, ale ja u siebie na Mar remoncie w kościele też miałem niedawno jeszcze taką. Unknown speaker 7 Widzę. Unknown speaker 6 Już po remoncie nie no samo oryginalne oktagonalne płyty płytdki charakterystyczne dla wielu obiektów na Pradze, prawdopodobnie z firmy Dziewulski langgę. Unknown speaker 7 O panie, to bardzo. Unknown speaker 6 Ciekawie cenny element wyposażenia tej kaplicy. Unknown speaker 7 O to bardzo ważne bardzo informacja. No Dziewulski Lange, pan mówi. Unknown speaker 6 Tak tak się ta firma nazywała, oni zresztą byli też narodowości żydowskiej. Więc. Unknown speaker 7 Zwłaszcza Dziewulski takie. Unknown speaker 6 Nazwisko, jakby jesteśmy. No na granicy starej prani formalnie i szmuulowizny szmuulowizny, czyli ziemi Szmula z muloera. Unknown speaker 5 Tak może porozmawiajmy o obrazie słyszałem, że to bardzo cenne. Tutaj widzimy Jezusa i serce. Unknown speaker 7 Tak to jest obraz serce je, że je dosyć gorrującym sercem pierzykowski. Imięsław peszykowski właśnie artista namalowo w roku 1957 i tam w prawym dolnym rogu jest kolumę Zygmunta. Na tym obrazzie w obrazie tak to jest taki no akurat zasłaniał tulipany, więc taki mocno warszawski obraz no zniszczony jest, bo tam ząb czasu i warunki też to takie słabe. No obraz na tyle, co moje mam lat, więc to się trzyma. Unknown speaker 5 A kaplica, bo tutaj pan Krzysztof nie Stowarzyszenie starają się o remont nagłaśniają. Unknown speaker 7 Kaplica. No, więc na pewno stała już w roku 1919, czyli 104 lata na pewno stoi stała wcześniej nie wiem. Unknown speaker 6 Stała stała. Unknown speaker 7 Więc są przesłanki zostałaa dowodów nie ma, że stała, więc ja mówię, że stoi przynajmniej 104 lata, a może i dłużej. Unknown speaker 5 Proszę powiedzieć, gdyby ktoś chciał tutaj zajrzeć, no to to się czy zobaczyć, jak tu wygląda, gdzie jest ta kolumna na obrazie w ołtarzu? To kiedy może? Unknown speaker 7 Przejść najlepiej przyjść w godzinach na bożeństw, które można śledzić na stronie brzydko 12 klub PL. To jest najlepiej, gdyby jak te godziny nie pasyowały z różnych przyczyn, to się kontaktuje ze mną pod numerem, który pan Krzysztof ma, a pan może mieć, ponieważ mój numer można podawać każdemu 513 jest 105 54. Unknown speaker 9 Dziękuję. Unknown speaker 5 Najmniejszego kościoła czy też kaplicy na Pradze idziemy teraz do najdłuższego bloku, no już na pewno w całym mieście w Warszawie nazywanego jaminikiem on ma 508 m, czyli pół kilometra 43 klatki schodowe. Unknown speaker 6 430 mieszkań 132 miejsca garażowe 508 m, o czym świadczy ten mural, który tutaj w 2017 roku został odmalowany właśnie z tym sympatycznym jamnikiem. Natomiast jako ciekawostka to nie jest najdłuższy blok w Warszawie, to znaczy to jest najdłuższy Mar 2 to linii prostej, natomiast najdłuższym jest ten łamaniec na osiedlu młodych, który jest z tego, co pamiętam, prawie na przyłku na przyczółku Grochowskim. To jest prawie trzykrotnie dłuższy, ale w linii prostej. Unknown speaker 5 Rzeczywiście on miał no zasłonić, jak to nie przekonywali twórcy w 1973 roku widok na starą Pragę wysiadającym na dworcu Wschodu. Unknown speaker 6 To jest pewne Ka i u miejska legenda, dlatego że jamnik jest częścią większego założenia takiego modernistycznego, które zostało zrealizowane jako tzw osiedle Szmulowizna. Wschodnia dziś to jest tzw osiedle Kijowska. Chciałem przeciągnąć wycieczkę przez najdłuższy pewnie garaż Warszawy on jest niestety zamknięty z tej sprawy. Unknown speaker 5 I on się ciągnie przez. Unknown speaker 6 Całą tak dokładnie dokładnie tak przez przestałłem długość budynku. To jest jeden z pierwszych garaży w ogóle podziemnych. Unknown speaker 5 Czyli już w latach siedemdziesiątych poprzedniego wieku takie garaże powstały tutaj, ale ja niedawno tutaj byłem na wielkim proteście chcieli. Unknown speaker 6 Razem bym chciałam byliśmy na tym proteście. Unknown speaker 5 Jacjonowałem. Ja nie protestowałemli, to chciałam zlikwidować parking na podwórku i mieszkańcy protestowali. Unknown speaker 6 Tu jest generalnie problem z parkowaniem ten garaż powstawał w momencie, gdy inne normatywy obowiązywały, no bo łatwo policzyć 132 miejsca garażowe versus 430 mieszkań, czyli nie każde mieszkanie ma miejsce postojowy. Natomiast jest to swego rodzaju ciekawe rozwiązanie techniczne, bo. Unknown speaker 5 Pan tam był w środkuku. Unknown speaker 6 Tak, bo wejdzie będziemy od drugiej strony, bo on jest normalnie przelotowy, można przejść, ale czasami te wyjścia są zamknięte. Natomiast on wygląda w ten sposób, że pod tym stropem, którym teraz idziemy, które też stanowi. Unknown speaker 5 Idzie ma swego rodzajuowskiej. Unknown speaker 6 Wzdłuż ulicy Kijowskiej tak, który stanowi swego rodzaju promenady, są po prostu takie boksy garażowy, czyli to jest takie 132 garaże ustawione obok siebie. I kiedyś jak blok był w ogóle projektowany ten jego wygląd mocno ta plastyka elewacji mocno się różniła od dzisiejszego stanu, bo po pierwsze, było dużo zieleni. Tu są całe takie miejsca pod były przynajmniej takie miejsca pod donice kwiatowe była cała ta sfera reklamy pod szyld. No dzisiaj to wygląda niestety dość powiedziałbym tak kontrowersyjnie wszystkie większość witryn jest zalepiona, to kiedyś pełniło funkcję takiego deptaka, więc te biznesy tutaj no prosperowały dziś no jest z tym dużo gorzej, część lokali znaczną część jest niewynajęta, albo pełni takie funkcje magazynowe, czego najlepszy. Unknown speaker 5 Przykładem cmentarz tutaj jakieś ogłoszenie tak. Kilka kiedyś była też biblioteka. Unknown speaker 6 Była biblioteka i dzisiaj zamiast biblioteki jest magazyn ten tzw Dark sportzą, produkty tędy jeżdżą w ogóle też jakieś motocykle. No, tym bardziej szkoda, że to była ważna placówka kulturalna dla tego osiedla, mieszkańcy ja też dużo mieszkańców poznałem wtedy przy okazji protestów w obronie biblioteki. No władze dzielnicy niestety albo stety te same, które teraz rządzą Pragą, no właśnie wtedy podjęły taką decyzję, że z przyczyn finansowych czynszowych jedyną tutaj placówkę kultury de facto zlikwidowano, ona została przeniesiona, ale to zupełnie inną część. Unknown speaker 5 Pragi przeszliśmy 500 m 508 508 albo i więcej, bo jeszcze tu okrążamy najdłuższy blok przy Kijowskiej od strony podwórka i jest otwarty wjazd do garażu, o którym mówił pan Krzysztof Michalski, a więc tak cały czas dostępny tutaj. Unknown speaker 6 Z tej strony tak botędy ludzie wjeżdżają, ale. Unknown speaker 5 Dla pan, więc nie każdy może wjechać. Unknown speaker 6 Tak trzeba mieć kartę. Unknown speaker 5 Blok jednokierunkowy. Unknown speaker 6 Tak wjeżdża się tędy wyjeżdża się właśnie od sołakowskiej. Czasami. Unknown speaker 5 Ten ostatni ma kiepsko. Proszę państwa, to jest taka podziemna ulica trlinka na jezdnię. Jak to powiedzieć taka nawierzchnia z tych. Unknown speaker 6 Sześciowychlinka trlinka, tak dokołaczka? Unknown speaker 5 Tak i po lewej stronie, czyli od strony dworca wschodniego są boksy zamykane drzwi w kratkę, a jeszcze tam dalej też są miejsca po prawej stronie tak panie Krzysztofie. Unknown speaker 6 Nie tam są sypy śmietnikowe, czyli osoby, które mieszkają tutaj znoszą śmierć. Unknown speaker 5 Z nami pół kilometra tunelu oświetlone. Jak to się opłaca? Tak. Unknown speaker 6 Wyglądały oryginalnie te w zamknięcia boks część to są już takie współczesne rozwiązanie, natomiast tutaj widzimy kilka. Unknown speaker 5 Takichczee, czyli takie do góry podnoszone. Unknown speaker 6 Tak dobrze podnoszone, natomiast oryginalnie. Unknown speaker 5 Tutaj to się koja jakimś sklepem takie kraty na kłódkę zamykane. Unknown speaker 6 Dokładnie to każda klatka ma też własne zejście, więc jest od razu. Unknown speaker 5 Absolutnie fantastyczne miejsca. Unknown speaker 6 Te podziemia też mają swoje takie powiedziałbym konspiracyjne historie tutaj mój kolega w latach osiemdziesiątych mieszkał i zajmował się szmuglowaniem no wydawnictw opozycyjnych, miejsce. No wiadomo tutaj osłonięte można było od razu przenieść do malucha jakieś gazetki i tak to szło świetna krajowa Warszawy, świetna krajów. Unknown speaker 5 Wyjdźmy z pod ziemi z powrotem już na teren szmlowiznę prawda. Unknown speaker 6 Tak już od jakiegoś czasu jesteśmy na szymulkach. Unknown speaker 5 Gdzie jest granica. Proszę. Unknown speaker 6 Forma formalnie wg Miejskiego systemu informacji granica między starą Pragą im króllowizną przebiega na ulicy Markowskiej. Unknown speaker 5 No ale zaraz zaraz jest jeszcze konów jest jeszcze. Unknown speaker 6 Jeszcze. Unknown speaker 5 Michał to są po prostu niezwykle ważne tutaj niuanse na Pradze. Proszę wytłumaczyć, skąd się wzięła Szmulowizna, skąd się wziął Michałów, gdzie są granice? Jak to od. Unknown speaker 6 Otrzymałł Szmulowizna, to dawniej tereny, które od ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego otrzymał Samuel Jakubowicz zonenberg zwany szmuulem zbyttkowy reem pod tą jako właśnie szmuul przeszedł. Unknown speaker 5 Bardzo zaszeżona postać. Unknown speaker 6 Do historii Bankier. Przedsiębiorca dostawca dla wojsk nie tylko królewski, bo on na wszystkich frontach operował w tamtym czasie, założyciel fundator cmentarza żydowskiego na brudnie i grunty, które otrzymał od króla, rozciągały się właśnie od ulicy, mniej więcej dzisiejszej Markowskiej aż po Targówek przemysłowy czy Fabryczny. To była de facto Szmulowizna po śmierci Szmula, terenem tym, jakby władali jego kolejni potomkowie, później poszczególne działki były wyprzedawane miasto tutaj zaczęło tak naprawdę powstawać takie w tym nowoczesnym tego słowa znaczeniu wraz z rozwojem kolejnictwa, czyli powstaniem dworca teres polskiego w miejscu dzisiejszego wschodniego. No i dworca petersburskiego między tymi dworcami dasburski, czyli willeński. Tak w takim dużym uproszczeniu, bo te dworce, a co z tym. Unknown speaker 5 Michałowe? Unknown speaker 6 No zaraz dojdziemy do Michałowa, wraz z dworcami, zaczęły powstawać zakłady przemysłowe, za tym zaczęły powstawać kamienice dla robotników, którzy w tych fabrykach się znaleźli zatrudnienie. To były osoby z różnych części polskich, które tutaj przyjeżdżały za pracą w latach dziewięćdziesiątych, gdzie jedenastego wieku szmulowiznę włączono formalnie w granice Warszawy, razem ze nową Pragą m.in. no i na początku dwudziestego wieku tę część taką północno wschodnia szmulowizny przylegającą do Targówka Fabrycznego nabyło od potomków kolejnych Szmula i potomków innych właścicieli małżeństwo arystokratyczne Michał i Maria radziwiłłowy i ich takim ideę fix było stworzenie tutaj placówek edukacyjnych oraz świątyni, bo uważali, że te osoby, które tutaj przyjeżdżały do pracy z tej Polski północno wschodniej ziem cesarstwo rosyjskiej gdzieś tam oderwane od swoich korzeni. No potrzebowały jakiegoś takiego zwornika, tak, który będzie je utrzymywał, że tak wyrażę pewnej kondycji moralnej, odpowiedniej i tym zornikiem miał być Kościuch. No i tym sposobem na ich działkach na końcu ulicy Kawęczyńskiej powstał w największy kościół przedwojennej Warszawy, którego budowa trwała kilkanaście lat, jeśli chodzi o bryłę świątyni, a kilkadziesiąt, jeżeli mówimy również o wieżu, bo wieża powstała znacznie później już w trzeciej Rzeczpospolitej? Unknown speaker 5 My do bazyliki zaraz podejdziemy, ale w czasie pana opowieści minęliśmy też bardzo długi blok. I to jest następna ciekawostka praska, bo jesteśmy w alei Tysiąclecia, dumna nazwa, ale ten blok to jest jedyny adres przy tej alei nr 1. Unknown speaker 6 51 1 151 daleki adres, bo ta aleja miała się ciągnąć od Grochowa przez Kamionek aż po nową Pragę. Zresztą rezerwa pod tą ulice. Unknown speaker 5 Tego, co pamiętam, to w PRL planowano, że to będą 2 jezdnie tranzytowe i lokalne po bokach, czyli właściwie ta trasa zmiotła wszystkie praskie tutaj zabytki na nasz mulowiźnie te kamienice, które tutaj stoją, widzimy je przy Kawęczyńskiej jest brukowane odcinek ciągle. No ale ostatnio plany się zmieniły. Proszę przypomnieć. Unknown speaker 6 No miasto miasto już od jakiegoś czasu zresztą kiedyś aleja się zlecia czy trasę 1000 życia miała być obwodnicą tą śródmiejską już wiele lat temu zdecydowano, że obwodnica będzie jednak biec przez Targówek Fabryczny. Unknown speaker 5 Aleja Tysiąclecia planowana w prle z 2 jezdnimi tranzytowymi 2 bocznymi węzłami wielopoziową, nowymi, a tutaj przy tym bloku pod nr. 151 widzimy takie wyasfaltowane podwórko z kloombem okrągłym rosną sobie drzewa spaceruje mieszkanka z psem. I to jest cała aleja 1000. Unknown speaker 5 Ruszajmy dalej w głąb szmulowni, ale teraz do Michałowa. Unknown speaker 6 Ale jeszcze zahaczymy o jedno miejsce bliskie panu. Unknown speaker 5 Skąd pan wie, panie Krzysztofie, że to w tym miejscu mocniej bije mi serca, a dochodzimy do narożnika Kawęczyńskiej i Folwarcznej, odkąd pamiętam tutaj skręcają tramwaje linii 7 i 13 pechowa trzynastka przetrwała, a ja tutaj wiele lat temu przyjeżdżałem do pradziadko. Unknown speaker 6 To jeszcze przeskoczymy klasycznie przez praską bramy. Unknown speaker 5 Czujemy środkiem Kawęczyńskiej po torach już nie używanych one prowadziły do Ząbkowskiej. Ja już nie pamiętam, jak Ząbkowską jeździły tramwaje liniowe, tylko pamiętam, jak wyjeżdżały z zajezdni praskiej na trasę i nawet byłem podczas ostatniego kursu pożegnalnego, no, po którym zostały właścicielko tory i kawałek bruku na ząb. Unknown speaker 6 Przechodzimy przez bramę wyłączone z użytkowanie kamienicy pod adresem kawęczyńska 15 brama jest dzisiaj część rodzaju nieformalnej galerii stretartu, więc warto czasem. Unknown speaker 5 A tutaj był jakiś dom prawda. Unknown speaker 6 Tu były nie była zabudowa drewniana, bo folwarczna była taką dosyć ciekawą ulicą z mieszaną, jakby architekturą były tu budynki i drewniane i murowane tego Drewniaka nie ma. Tu już od dawna, natomiast o jego kształcie i jak się spojrzę na dawno o to fotomapy świadczy kształt tej kamienicy, narożnej ona ma tutaj takie wycieczki. Unknown speaker 5 Narożnej krawęczyni. Unknown speaker 6 Tak to jest restawęczyńska, 15 ona ma tutaj takie narożny wcięcie, bo murowany budynek został dopasowany do Drewniaka, więc to jest taka dosyć trwał, ale jest nie zamierza taka ciekawostka. Podejdziemy no do tego adresu, o którym pan mówi, że bije panu serce, bo muszę pokazać jak pan dzisiaj wygląda? Dzisiaj. Unknown speaker 5 Właśnie nie do Poznania perłka tak toczne 7 zapoznaję jeszcze tutaj przezziemiu takie płytki pionowe ciemno czerwone siecinobrązowe. One zawsze były i w bramie, ale te na żółto taka. Unknown speaker 6 Tak, to akurat te płytki są współczesne. Tutaj to jest imitacja były. Unknown speaker 5 Już był sklep moich pradziaadków w zasadzie i urodził się w tym sklepie mój tata. Unknown speaker 6 Folwaczna 7 kamienica wybudowana w 1936 roku historyczne miejsce kamienica, która należała do Wacława Łąckiego, przedsiębiorcy w podwórzu, były jeszcze zabudowania, w których mieściła się nie wiem, czy panu o tym usłyszał, albo pamięta taka mała fabryka wódek i likierów Reduta czasem jeszcze można spotkać gdzieś na jakiś tam kolekcjonerskich stronach etykiety wytwarzanych tutaj trunków po czterdziestym piątym roku kamienica przeszła została przejęta przez miasto. Później rodzina łąkich ją odzyskała sprzedała inwestorowi, który ją wyremontował. Unknown speaker 5 I wspaniały szyld bramie adresem folwaczna. 7 to jest ja wiem, że jest taki program naprawdę szyldu. Unknown speaker 6 Tak, ale tu jest raczej no inicjatywa dewelopera, który postanowił. Unknown speaker 5 W ten bardzo ładnie to wygląda jeszcze mi utkwił w pamięci tutaj na ten placu folwaczna. Wołomińska były to taki wygon wtedy większy niż teraz tutaj rosną drzewa i kręcili różne filmy, zawsze przyjeżdżało ekipy. No i taki było w stylu starej Warszawy właśnie chyba polskie drogi, tak to pamiętam dużo. Unknown speaker 6 Filmów było kręconych. Unknown speaker 5 Tak, tutaj jakieś tytuły pan. Unknown speaker 6 Polskie drogi to na pewno, ale np. szesnastka, czyli tutaj kamienica tramwajowa grała Marszałkowską, filmie powstanie 44 pragaż mulki no są częstym, jakby miejscem, gdzie filmy powstają. Unknown speaker 5 Przy kawęczyńskie 26 absolutna perełka praska Drewniak burkiego, Stowarzyszenie porozumień dla Pragi od lat. Wiem, że zabiega, żeby go wyremontować, żeby go uratować po prostu. Unknown speaker 6 Tak to jest bardzo cenny zabytek na Pradze 2 drewniaki zachowały się do naszych czasów 1 przy Kawęczyńskiej, drugi przy środkowej 9 na nowej prędze. To trochę ten na nowej Pradze trochę innym budynkiem ten przy Kawęczyńskiej był budynkiem mieszkalnym, został wybudowany w 1800 dziewięćdziesiątym roku do 2016 roku, byli jeszcze w nim lokatorzy, mimo wpisu do rejestru zabytków w 2015 roku. No budynek niestety niszczeje w 2020 rok to był taki remont ratunkowy, który pozwolił go zabezpieczyć. Natomiast od tamtej pory apelujemy na różny sposób do samorządu Warszawskiego do władz Pragi, do władze miasta, aby ten budynek ratować w tym roku władze miasta aplikowały do tego rządowego takiego programu, który bank gospodarstwa krajowego jest jego operatorem, żeby uzyskać środki na ten remont. Jeszcze wiem, że decyzja nie zapadła. No miejmy nadzieję, że to się uda zrobić i ten budynek zyska drugie życie, bo naprawdę on jest wyjątkowy, no to podwórko wygląda jak wygląda. Natomiast tutaj. Unknown speaker 5 Asfaltowy, ale stoją zabawki, tam jest taki kącik dla dzieci. Ten. Unknown speaker 6 Zieleni zieleniec ten zieleniec taka ciekawostka, był kiedyś nagrodzony w konkursie Warszawa. Ja taki zieleni w jednej z edycji. Unknown speaker 5 Programu mam nadzieję, że też wreszcie urzędnicy docenią ten Drewniak w Burego na radzie stoi wlaszany płot. Trzymamy kciuki, idziemy dalej. Unknown speaker 6 Idziemy dalej ulicą kawęczyńską? Unknown speaker 5 Ulicą kawęczyńską doszliśmy na koniec, a właściwie na początek jej nie to adresy się kończy. Unknown speaker 6 A teraz jesteśmy na. Unknown speaker 5 Michałowi jest tutaj pętla tramwajowa, jest park Michałowskiej właśnie od Michałowa. Unknown speaker 6 Najmniejszy i najmłodszy park. Unknown speaker 5 Bo Warszawa dopiero w 20.03. roku rada Warszawy nadała mu nazwę i przy nas jest bazylika Najświętszego serca Jezusowego, zaczynaliśmy w najmniejszej kościele, a kończymy przy okazałem budynku. Proszę powiedzieć, 2 słowa. Unknown speaker 6 No to jest właśnie mój kościół właśnie w parafialny, bo jestem mieszkańcem Michałowa tej części szmulek bazynika jest wzorowana prze jej fasada na rzymskiej bazylice Świętego Pawła zamurami, więc można sobie porównać, oczywiście tam są pewne różnice, bo tam stoi kolumny kolumny w środku są też cenne 24 granitowe kolumny, które przyjechały z Włoch, w czasie pierwszej wojny światowej, więc to była ciekawa bardzo eskapada pociąg z kolumnami musiał pokonać linię frontu. To jest świątynia, którą w ogóle w swoich dziejach gościła 3 papieży Jan Paweł II jako papież urzędujący ją odwiedził, ale też odwiedził ją achile z radi, czyli późniejszyjc już i później z 11 i działanimonntini, czyli Paweł szósty też tutaj był, więc kościół bardzo ciekawy w tym roku udało nam się upamiętnić postać księży Michała Kubackiego i Jana Stanka, którzy ratowali Żydów w czasie wojny tutaj w bazylice. Ksiądz Kubacki był odznaznaczone przez jad Waszem medalem, więc też taka zasłużona postać dla tego terenu, największa świątynia przedwojennej Warszawy 2 kościoły, bo to jest de facto kościół dolny, który dziś pełni funkcje takie bardziej świetlicy, tzw oratorium. No i kościół górny właściwy budowa trwała od 1907 roku do 1923 bez wieży wieża została dobudowana w latach dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku wcześniej zabrakło środków no i fundatorami właśnie Michał i Maria Radziwiłłowie. Stąd Michałów za nami skwer Radziwiłłów upamiętniający to małżeństwo Michał nie dożył nawet startu budowy, bo on zmarł 1903 roku, natomiast jego żona taka ciekawostka, jest jedną z pierwszych ofiar wypadków komunikacyjnych z udziałem rowerzysty, została potrącona na ulicy brzeskiej, gdy wychodziła z kamienicy, w której mieszka potrącona przez rowerzystę. I niestety w wyniku obrażeń zmarła, ale nie kończmy tym smutnym akcentem. Unknown speaker 5 My moglibyśmy jeszcze długo rozmawiać, bo pan Krzysztof ma ogromną wiedzę o swojej dzielnicy. Ja tylko powiem, że jak patrzę na tę wieżę bazyliki z pociągu, gdy wracam do Warszawy, to tak się czuje, że już jestem w swoim mieście. Bardzo dziękuję za rozmowę. Ja razem gościem naszym przewodnikiem w zasadzie był Krzysztof Michalski z porozumienia dla Pragi mieszkaniec mi Michałowa i szmulowizny, a ja teraz zapraszam do studia przyczarskiej na rozmowę, którą przeprowadzi Jakub ch.
Uderz w stołek.
0 Dzień dobry państwu, to jest podkast, Warszawa nadaje przenieśliśmy się teraz prosto ze spaceru po Pradze do studia, gdzie rozmawiamy moimi państwa gościem jest Rafał Suchocki, aktywista i mieszkaniec Pragi.
1 Dzień dobry bardzo, tak Pragi konkretnie przez wiele lat mieszkam na Pradze północa szmulowiźnie, a obecnie mieszkam na Targówku, czyli wierny jestem tej prawej stronie.
0 Warszawy. No można powiedzieć tuż zatorami, obie dzielnice są dość mocno ze sobą związane właśnie, dlatego cię zaprosiłem, bo chciałem zapytać o tą dawną Pragę, którą pamiętasz sprzed. No nie wiem 20 30 lat owianą wieloma legendami często złymi czy rzeczywiście na Pradze było tak strasznie jak na pokazywano np. w filmach.
1 Chciałem móc, odpowiedzieć zawsze było świetnie i Super, ale powiedziałbym zależy, kiedy każdy z nas idealizuje sobie swoje dzieciństwo, trawa wtedy była bardziej Zielona, nie, bo bardziej niebieskie wiadomo kobiety też ładnie piękniej na nas patrzyły, więc jeśli chodzi o to, jak mniej więcej lata osiemdziesiąte, to wspominam Super i było mi nam naprawdę fajnie. I miło gorzej z latami dziewięćdziesiątymi, ale myślę, że to jest charakterystyczne dla nie tylko dla Pragi dla każdego obszaru, kiedy wykwituje ten dziki kapitalizm, kiedy pojawili się w ramach tacy bardziej umieęśśnieni chłopcy w strojach sportowych. To mimo całej mojej sympatii do tego obszaru to nie nazwałbym tego okresu jakąś sielanką, zdarzyło mi się być popularnie, mówiąc skrojonym nieraz zdarzyły się jeszcze różne jakieś tam wzajemne nie wiem, wysadzanie samochodów. Także, jeżeli ktoś idealizuje lata dziewięćdziesiąte, to myślę, że mieszkając na Pradze, to myślę, że po prostu nakłada na to jakiś taki filtr różowych okularów czasów swojej młodości, potem z każdym rokiem lepiej nie jest idealnie, bo nigdy nie jest idealnie, ale wydaje mi się, że zmiana, jaka nastąpiła na Pradze pod wieloma względami jest gigantyczna.
0 No właśnie, do tej zmiany zaraz przyjdziemy, ale ja pamiętam jeszcze, że Praga się charakteryzowała tym, ja przynajmniej takie postrzegają, że tak się wszyscy znali tam wszystkie dzieciaki podwórka razem się bawiły, gdzie się odwiedzali nie zamykali, drzwi wręcz słyszałem wigiliach takich organizowanych na klatkach w kamienicach wspólnych na korytarzach, że nie każdy w domu. Tak.
1 Tak, to prawda, to prawda, to znaczy ja mam mnóstwo takich migawek z dzieciństwa nad nami, mieszkał jakiś rodzice mówili, że to jest cygański książę, któremu zdarzyło się nie wiem, wcale wyrzucić wszystkie meble przez okno, ale naprawdę oczywiście barwne to były postacie. I ta społeczność podwórka, która tam się wytworzyła. No ja wiedziałem wszystko wszystkich wszyscy wiedzieli wszystko wszystkie z perspektywy dziecka. To było myślę, że dobre, bo dziecko było zaopiekowane, mieliśmy swoją własną taką mikroro rodzinę wydaje mi się, że to chyba najwięcej na tym Praga straciła, bo w momencie, kiedy pojawiła się rewitalizacja. I tak jak MO rodzice musieli się wyprowadzić po ich kamienica została zrewitalizowana takiej mnóstwo ludzi i podwórek tego ludzi, którzy tam mieszkali na tych podwórkach, te wszystkie więzi zostały rozbite, ponieważ ci wszyscy ludzie opuścili to i zostali rozsiani po całej Warszawie i ani ich historia nie zostały spisane, ani ich więzi nie zostały zachowane. No bo ktoś przed kogoś przeprowadzono na Mokotów kogoś na Bemowo, wszystko to utraciliśmy dla mnie jest to wielka szkoda.
0 Czyli pięknieją, kamienice niekoniecznie więzi społeczne, a to, co teraz widać na Pradze, no to mnóstwo nowych inwestycji jak się jedzie chociażby szwedzką całe tereny poleny okolice konesera, tam się wprowadza bardzo dużo nowych ludzi.
1 Tak, no jak to przy gdentyfikacji są oczywiście zaledwie ja nie demonizowałbym do końca tych procesów, jak, bo wiem, już wiem, że są takie osoby tacy społecznicy, którzy aż tak łaskawym okiem nie patrzą na to, no bo to prawda, że jednak, jeżeli były bary mleczne i były jakieś takie knajpki na kieszeń lokalsa. To było fajną sprawą, no teraz jednak lat te za 15 zł no nie jest docelowym produktem dla osoby, która tam mieszka przez całe życie i gdzieś ta równowaga jednak uległa zachwianiu. No ba czy pojawiający się barwerzy, no jednak fryzjer fryzjer za 20 zł, gdzie niegdzie jeszcze na szczęście się ostał także mimo wszystko ci patrzę na tych rzemieślników, coraz mniej już jest ich wiem, że miasto wprowadziło jakieś takie procesy, które mają u ich utrzymać, czyli obniżki czynszu. No ale niestety trochę czas robi swoje ludzie przestają prowadzić te zakłady i te usługi w ich miejsce wchodzą już jakieś albo modne butiki albo Barber szop albo jakaś modna kawiarnia. I ten proces niestety następuje.
0 Też chyba galeria Wileńska była taką inwestycją, która ten drobny handel drobne rzemiosło z okolic wymiotła po prostu pamiętam w tym ciągu Stalowa Wileńska, bo kilkanaście sklepów spożywczych teraz oprócz alkoholu i wejścia 4 chyba nie ma nic.
1 Oczywiście galeria Wileńska, ale galeria filańska nie jest całodobowa, a wszystkie te Żabki i tego typu usługi tak samo było oczywiście supermarkeety na początku to był hit, potem to było Tesco tamten obszar najbardziej miał destrukcyjny wpływ na zniknięcie. No ja pamiętam cały czas idąc stalową czy Wileńską z dziećmi one już rzeczywiście już mają dość wspomniej taty, ale mogę im powiedzieć 1 zabawkowy, drugi zabawkowy księgarnia księgarnia na rogu Stalowej, to był po prostu taki mój miejsce dzieciństwa, bo tam po prostu uwiebiałem przechodzić i wypatrywać nowych tytusów czy nowych Kajko i kokoszów. No teraz niestety już to jest puste miejsce.
0 Rozmawiamy m.in. dlatego że dużą zmianą będzie albo nie będzie o to chce właśnie zapytać, ma być kładka pieszo rowerowa, która ma ten ruch turystyczny ze starego miasta z traktu Królewskiego trochę skierować na Pragę. To dobry krok tak, co się uda moim zdaniem.
1 Każda inwestycja, która służy mieszkańcom, jest moim zdaniem dobrym krokiem, oczywiście kontrowersje w przypadku kładki rodzą się, gdzie indziej czy ona powinna powstać akurat w tamtym miejscu, no tam zaraz obok mamy most Świętokrzyskiej, który jest doskonały dostosowany do ruchu rowerowego. I mam wrażenie, że tu miasto po prostu przychyla się do dewelopera, który Port praski buduje i to będzie świetnie wyglądało na folderach reklamowych. Moim zdaniem o wiele lepszą lokalizacją byłoby za mostem świętokrzyskim, tak, żeby cały ruch, który już tam jest ruch Targówka, rowerowy ruch z Pragi po prostu przedłużyć i uzyskujemy wtedy rowerowe drugiej strony, a w tamtym miejscu tuż przy moście świętokrzyskim. No czy to jest dobre miejsce i dobre połączenie? No mógłby.
0 Być na wysokości ulicy Mostowej na tak i ratuszowej?
1 Z drugiej dokładnie dokładnie dokładnie tam, bo to naturalny sposób po prostu wyprowadziłoby różne ruch rowerowy, który idzie od ulicy targowej i od Solidarności. No ale zdecydowano tak jak zdecydowano. Cóż pozostaje nam się cieszyć zawsze, to jedno połączenie więcej.
0 Ale to powiedzmy od razu, że wyciekł projekt studium i który zakłada 5 takich kładek pieszo rowerowych w tym jedno właśnie na przedłużeniu Mostowej i ratuszowe, więc może jeszcze kilka lat i tam też się doczekamy. A jakie jeszcze inwestycje na Pradze są potrzebne?
1 Mówimy szerzej o Pradze, czy o Targówku? Czy.
0 Mam na myśli całą tą prawobrzeżną centralną Warszawę. No może poza Wawrem poza Białołęką zarówno Pragę północ południe Kamionek Targówek?
1 Ja mogę patrzeć z punktu widzenia, bo żyje sprawami Targówka od ponad 10 lat, więc mam wrażenie, że jeśli chodzi o edukację, to tutaj jest dosyć mocna dziura i mocne mocno nierównowaga są budowane nowe przedszkola na w tych starych dzielnicach, jak Targówek mieszkaniowe, a w tych nowych częściach dzielnicy, tak jak nowe osiedla, tak jak Wilno. Tam, gdzie jest najwyższa dzietność w Warszawie tamte miejsca edukacji nie powstają nowe i w związku z tym powoduje to tak i iż tu mamy szkoły przepełnione. Tu mamy rodzice są zmuszeni rozwozi swoje dzieci, nawet nie komunikacją, bo ta działa troszkę tak jak działa, działa dosyć słabo, przynajmniej w tamtej części, bo ogólnie warszawską komunikację oceniam bardzo dobrze, zmuszeni są rozwodzić samochodami po całej dzielnicy. Co dosyć negatywnie wpływa na jakość życia wszystkich mieszkańców.
0 Bo też niestety ten może to już nie stereotyp, ale też szkoły na Pradze są raczej w dalszej części rankingów. Wszelkich oczywiście-li liceum Władysława iv jest tu wyjątkiem, bo ono tam się zawsze plasuje w czołówce, ale więcej liceów dobrych raczej nie ma podstawówki też jak patrzy się na te rankingi raczej są wgonie.
1 Tak to prawda, ale ja bym tutaj patrzył. Ja generalnie nie jestem zwolennikiem rankingów, a jeżeli jestem zwolennikiem rankingów, to nie tych, które pokazują, gdzie jest ta Góra, tylko tych, które pokazują edukacyjną wartość dodaną, czyli nie, ilu mamy najwięcej osób, które poszły na olimpiadę czy mają szóstki, tylko tych, które przeszły najdłuższą drogę, czyli przyszły np. jako uczniowie na poziomie dwójki, a osiągnęli czwórkę, a nie przyszli na poziomie 45 osiągnęli 6 Praga. I ogólnie ta część dzielnic no jednak ma swoją specyfikę z racji też struktury ludnościowej i dzieci, które przychodzą często nie są to dzieci z dużym kapitałem społecznym inteligenckich rodzin. W związku z tym mają troszkę dłuższą drogę do przejścia i gdyby spojrzeć na rankingi, które pokazują edukacyjną, wartość dodaną już trochę to inaczej by wyglądało. Myślę, że w tym kierunku powinniśmy myśleć o edukacji i w tym kierunku wspierać nauczycieli i szkolnictwo.
0 Wracając jeszcze do inwestycji. Jak spojrzymy na mapę obwodnic Warszawy, no to na Pradze są 2 wyrwy, bo nie ma zarówno ani obwodnicy Śródmieścia, ani nie ma obwodnicy tej miejskiej. I to wszystko widać, niestety np. na targowej, która tak naprawdę jest jedynym połączeniem takim rozsądnym południa z północą. To jest najpilniejsza inwestycja Warszawy.
1 To jest jedna z wielu pilnych inwestycji Warszawy. Ja mam oczywiście, zawsze sobie żartuje, że ona nie może być zrealizowana, bo co politycy by obiecywali w następnych wyborach, mamy jakiś tam sprzed 20 lat ulotki pieczołowicie przechowuje programu. Już już teraz obiecujemy państwo i nie wątpię, że przy następnej kampanii samorządowej znowu wróci kwestia tych obietnic zarówno z bardziej prawej. Czy lewej strony, a jak rzeczywistość będzie wyglądało, to to wiemy, ja mieszkam na Targówku fabrycznym i w prostej linii do Grochowa. To mam naprawdę bardzo. No to jest kwestia jakiś 2 3 km, a wszystko to przecinają tory i żeby dostać się gdzieś tam na Pragę południe. To muszę dojechać do wileńskiego i z wileńskiego, nawet, używając komunikacji miejskiej i nie samochodem, to po prostu jest to jakaś gigantyczna wyprawa, więc te wyrwy są na Pradze, szczególnie są istotne istnieją, czy coś z nimi będzie zrobione, chciałbym być optymistą. Chciałbym, żeby te obwodnice wreszcie ruszyły i powstały mimo wszystko chciałbym się miło zaskoczyć, chociaż sądzę, że nie będzie mi to dane.
0 Ja mam nadzieję, że jednak kiedyś będzie, choć to prawda, że obietnice podają od 30 lat, przynajmniej pytałem o to, dlatego że jest też ten taki ruch taka tendencja, żeby zwężać ulice, robicie bardziej unerfami deptakami, przyjaznymi, żeby znalazło się tam miejsce na zieleń, żeby to się wszystko stało. Ten ruch, trzeba jakoś wyprowadzić i od takiej Pradze trochę myślę, że tą kładką by się przyjemnie w taką na taką Pragę poszło ze Śródmieścia m.in. Okrzei. Teraz ma się zmienić właśnie w taką ulicę.
1 Tak ta kładka ma być właśnie tym ruchem, który ma dodatkowo właśnie wprowadzić też i uregulować ruch rowerowy na Okrzei, chociaż moim zdaniem tak jak mówiłem, powinno być troszkę odwrotnie, najpierw powinniśmy budować kładki tam, gdzie ten ruch już jest i żeby go wyprowadzić co do obwodnic, to one są potrzebne choćby. Ja bardzo dużo jeszcze na rowerze i też nachulaj nodz elektrycznej, która jest moim taką dojazdówką i jestem zwolennikiem zarówno strefy tempo 30, ale też mam świadomość, że pewne rzeczy są potrzebna obwodnica, która pozwoli nawet ominąć ten teren zurbanizowany. Jest niewątpliwie bardzo potrzebna, co nie oznacza, że potem już ten ruch spokojnie może być uspokojony z zyskiem dla nas wszystkich w tej chwili jest procedowany zmiana miejscowego planu zagospodarowania na Targówku rejonu ulicy swoiskiej jest tam 1 duży zielony teren 1 jedyny duży, który może służyć mieszkańcom. I pan miejski architekt postanowił go po prostu przez środek przeciąć ulicą, no bo tak, ponieważ uważa, iż mieszkańcy muszą dojeżdżać samochodem i może mogliby tutaj na okrągło przez ulicę wojską wierną. I tu znowu mamy takie myślenie miejskie, które myślałem, że już odeszło do lamusa, a po prostu tracimy dużą część zieleni kosztem samochodów. Mam nadzieję, że takiego sposobu myślenia będzie w Warszawie i na Pradze coraz.
0 Mniej. No właśnie, a powiedz, jakby zachęcił kogoś, kto na Pradze nie bywa albo bywa przejazdem i pamięta tylko te stereotypy, gdzie w pierwszej kolejności powinien się wybrać na spacer.
1 To zależy, co lubi, jeżeli lubi zieleń, to myślę, że parskaryszewski jest najpiękniejszą warszawskim parkiem i będę to bronił do upadłego, jeżeli lubi zieleń, która jest nie do końca tak zagospodarowana, to zapraszam go na chyba miejsce, które nie jest do końca odkryte zalew Bardowskiego i okoliczne lasy na utracie tam na 3 lata temu zostały wytyczone ścieżki rewitalizacja. Jest naprawdę świetne miejsce dzikie przyrodniczo ubagienne, także chętnie tam bym go zaprosił, jeżeli lubię kulturę, to zapraszam go do mazowieckiego teatru muzycznego, niedawno była premiera operetki. Kraina uśmiechu, jeżeli ktoś lubi, oczywiście kulturę wysoką, jeżeli ktoś lubi troszkę kulturę bardziej masową. To bardzo świetne ośrodki kulturalne istnieją zarówno na Pradze, jak i na Targówku. Polecam centrum kultury, aktywności siarczana, świetne warsztaty, świetne cykl koncertów letnich. Mam nadzieję, że w tym roku również ruszy w starej poprzemysłowej willi bardzo urokliwe miejsce zachęcam.
0 To prawda ta wiedla przeszła ogromną metamorfozę kilka lat temu to stary dom fabrykanta jeszcze był, który tak popadał w taką ruinę, a teraz jest pięknie odrestaurowana, a tak, żeby poczuć, że ten klimat dawnej Pragi, którą tu jeszcze może pamiętasz z młodości. Czy to jeszcze na ząbkowski się da poczuć, czy on już jest tak zgdenyfikowany, że trzeba wejść głębiej gdzieś busz na ulice.
1 Działam, wspomagając takie miejsce, którą zaś stolicą mądrości wsparcia dla młodzieży na ulicy brzeskiej. I tak to jest nadal ta z wszystkimi plusami, ale też minusami ulica Brzeska. Myślę, że śmiało można powiedzieć, że nic nie zatraciła ze swojego klimatu, można się przejść po podwórkach, popatrzeć być przyjaznym nie bać się o to naprawdę to są przyjaźni ludzie starać się może zapytać zaangażować nie traktować jak takie swoistego rezerwatu. Tak jak to było wiadomym filmie przedstawione i jeżeli chcą państwo poczuć ten klimat Pragi sprzed lat, to Brzeska ulica na pewno go zapewni.
0 Dziękuję bardzo, za rozmowę moim i państwa gościem były Rafał Suchocki.
1 Dziękuję bardzo, pozdrawiam państwa i zapraszam na Pragę.
Warszawa ma głos.
Cezary Polak, dziennikarz.
Mieszkaniec Grochowa, na którym prowadzę klubokawiarnik.
Kiciakocia, kiedy ponad 20 lat temu szukałem mieszkania w przedwojnej kamienicy agencji nieruchomości od razu pytali, czy Praga wchodzi w rachubę. Pytanie podszyty było niedowierzaniem, że dość młody jeszcze człowiek dobrowolnie chcesz osiedlić w okolicy, z której powinno się uciekać podobnym czasie prominentny praski samorządowiec sławił się refleksją, że w jego dzielnicy jedynym wartościowym obiektem jest tylko ogród zologiczny. Rokmen Kazik Staszewski w wywiadzie określił Pragę jako zupełnie inne miasto na stołecznych forach internetowych, często można było przeczytać, że Praga to nie Warszawa. Dziś takie opinie należą do rzadkości i nie chodzi tylko o zachowanie dobrego tonu czy politycznej poprawności w ciągu ostatnich 2 dekad Praga w sensie mentalnym weszła w klubek Warszawy przestała być postrzegana jako miejsce obce nieciekawe i nieprzyjazne. I znów tak jak krótko po wojnie, kiedy do czasu odbudowy Śródmieścia zainstalowały się tu urzędy państwowe stała się powtórzę w sensie mentalnym pełnoprawną częścią stolicy. Wyjątkiem jest historiografia w podręcznikach publikacjach naukowych i prasie codziennej kolportowana jest informacja oswobodzeniu Warszawy spod okupacji niemieckiej wkroczeniu armii czerwonej 17 stycznia 1945 roku do stolicy. Sęk w tym, że od 15 września roku poprzedniego Sowieci stacjonowali już na starej Pradze szmulkach Kamionku Grochowie i Targówku, czyli w dzielnicach i osiedlach prawobrzeżnej Warszawy, bardzo by historycy nareszcie uwzględnili, Fakt, że stolica rozciąga się po obu stronach Wisły odkrywcami. Czy może i raczej pierwszymi rehabitantami Pragi byli jakby w przypadku tzw. złych dzielnic na całym świecie artyści, to oni odkrywali walory opuszczonych po industialnych zabudowań poddasza wysokich mieszkań i opuszczonych lokali usługowych, które świetnie nadawały się na pracownie sal, ale prób koncertów i spektakli, a także galerie, antykwariaty atokcyjny był nie tylko klimat, ale także stosunkowo bliskość i dobra komunikacja z centrum oraz, a może przede wszystkim niskie ceny najmu za artystami pociągnęli animatorzy, bo tak chyba należałoby nazwać ludzi, tworzących knajpy, jakich w okolicy nigdy nie było, których istotną część oferty stanowiła działalność kulturalna w krótkim czasie przy ulicy 11 listopada na terenie owianego szymrano sławą trójkąta brbermudzkiego zainstalował się o foowy teatr. I kilka klubów muzycznych, a niedaleko prze inżynierskiej artystyczna Kolonia w kompleksie imponujących ceglanych magazynów knajpki wyrosły też przy Ząbkowskiej, a w dawnej fabryce marmolady powstała legendarna agendar. Na dziś fabryka trzciny miejsce wielu wydarzeń literackich filmowych muzycznych centrum sztuk różnych na scenie, którego wystąpił m.in. ze swoim zespołem jazzowym łłudyalem wizerunkowy awansem. Był chyba do dziś nie do końca wykorzystane sukces pianisty Romana Polańskiego sceny do filmu kręcono m.in. przy stalowe i małej odwiedzający Warszawę cudzoziemcy na własną rękę szukali tropów zearowego obrazu przy braku jakichkolwiek działań promocyjnych ze strony miasta, ale sukces firmu na motywach życia Władysława Szpilmana zachęcił innych twórców dziś, jeżeli reżyser chce nakręcić film rozgrywający się w przedwojennej stolicy, to z dużym prawdopodobieństwem trafi na stalową i mało wizytę, jaki realizatorskich nie robią już na mieszkańcach wrażenia? Bodaj w najbardziej niezwykły sposób magia Pragi znalazła wyraz w komedii kryminalnej winci Juliusza Machulskiego grany przez Jana Machulskiego, stary malarz, pokazuje zdjęcia starych zrujnowanych karkowskich kamienic, tyle że są to fotografię budynków z inżynierskiej Kępnej warszawska Praga zagrała na ekranie Kraków, artyści animatorzy i aktywiści byli forpocztą zmian przytarli szlag dla deweloperów, którzy zaczęli stawiać nowe plomby w wyszczerbionej wieloletnimi zaniedbaniami zabudowie skokiem nad przestrzeń okazała się decyzja o przyznaniu Pol Polsce i Ukrainie prawa do organizowania Euro 2012 na Pragę zawitał. Bom inwestycyjny, jakiego nie widziano od lat pięćdziesiątych dwudziestego wieku powstały stacje metra wyremontowany i zmodernizowany został dworzec wschodni zniknął stadion dziesięciolecia, a wraz z nim jarmark Europa największy na kontynencie wieloetniczny bazar zbudowano stadion Narodowy, który pełni rolę nie tylko reny sportowej, ale także ogromnej sali koncertowej i Kongresowej goszczącej zarówno światowe gwiazdy popjaki wybitnych pisarzy. Trzecim istotnym etapem zmian są inwestycje w infrastrukturę kulturalną i społeczną jak muzeum Pragi centrum kreatywności, targowa pałace konapackiego by wymienić tylko największe oraz inwestycje niepubliczne, jak komercyjne centrum koneserów zabytkowych gmach dawnej wytwórni wóek wspierające działania sąsiedzkiej i kulturalne symboliczną klamrą spinającą Warszawę z Pragą będzie kładka pieszo rowerowa nad Wisłą i planowany na jej przedłużeniu turystyczny trakt książęcy można dyskutować o szczegółach np. domijącej bryle i kolorystyce elewacji Narodowego, ale nie sposób przyznać, że na Pradze zaszły pozytywne zmiany, największe przynajmniej od kilkudziesięciu lat pytanie czy ich tempo nie jest zbyt wolny, a zakres ograniczone. I czy wszystkie idą w dobrą stronę. Zgadzam się z praskimi społecznikami, że modernizacja mieszkań w zasobach komunalnych wiele z nich ciągle ma wspólne toalety nie jest podłączona do sieci miejskiej, remonty kamienic rewitalizacja skwerów i podwórek nie jest wystarczająca, że nadal kuluje ochrona praskich zabytków i przedwojennej substancji miasta, której przecież ocalało w Warszawie. Tak niewiele, że program rewitalizacji jest topograficznie za wązki dopiero w kolejnych etapach zostać ma uwzględniony np. Grochów, choć de facto nie jest on częścią Pragi w wyniku powojennego rozgardiaszu nazewniczego stał się częścią dzielnicy Praga Południe, choć jest bytem osobnym o silnie wyrażanym przez mieszkańców poczuciu odrębności, ale to już jest temat na inną opowieść. Przypomniałem się historia sprzed 20 lat przy Stalowej koło szwedzkiej działał wtedy solarium pielgrzymowali do niego warszawiacy z zapartami fotograficznymi, ale nie po to, żeby się naświetlać, podchodzili do witryny fotografowali. Odchodzili powód na szybie winiał napis na łóżku, jednocześnie opalać się może tylko 1 osobaarium już nie ma śladu na stalową i w okolicy jeździ się na koncerty i wystawy albo wymienić na picerkę w fotelu obsalować kaszkiet poprawić lustro albo naostrzyć noże po tym, względem Praga się nie zmieniła. I bardzo dobrze.
Dziękuję za kolejną wspólną wycieczkę. Pozdrawiam już ze studia na Czerskiej. Przypominam, że podkast Warszawa nadaje przygotowują dziennikarze gazety stołecznej i serwisu Warszawa wyborcza PL kolejny odcinki emitujemy co drugi piątek, choć ostatnio nadawaliśmy trochę częściej, ale właśnie w związku z tym nasz nowy odcinek opublikujemy 16 czerwca do usłyszenia. Wojciech tym.
Reklama partnerami podcatu są miasto stołeczne Warszawa oraz muzeum Warszawy, partnerzy projektu wielki test wiedzy o Warszawie szczegóły na Warszawa wyborcza PL. Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: GOŚCINNIE: WARSZAWA NADAJE
-
-
-
56:56
-
-
50:07
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
-
-
-
08:35 TYLKO W INTERNECIE
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
06:39 Poradnik prawny
-
-
-
-
-
-
13:20 Popołudnie Radia TOK FM12:41 W studio: Robert Tomaszewski
-
-
14:20 Popołudnie Radia TOK FM09:01 W studio: dr Ludwika Włodek
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
W maju TOK FM Premium 40% taniej. Podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL
