REKLAMA

Fundacje rodzinne w Polsce. A. Mariański: "Powinniśmy to traktować, jako instrument planowania wielopokoleniowego"

EKG - Ekonomia, Kapitał, Gospodarka
Data emisji:
2023-05-26 09:00
Prowadzący:
Czas trwania:
12:44 min.
Udostępnij:

O firmach i fundacjach rodzinnych, spadkach, świadczeniach, transferach pokoleniowych Tomasz Setta rozmawiał z prof. Adamem Mariańskim, Centrum Myśli Podatkowej Uczelni Łazarskiego

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu

Rozwiń » Ekonomia kapitał gospodarka Tomasz setta dzień dobry 5 minut po dziewiątej zaczynamy piątkowy magazyn EKG razem z nami pierwszy gości prof. Adam dyrektor, Mariański dyrektor centrum myśli podatkowej uczelni Łazarskiego. Dzień dobry.
Dzień dobry, witam serdecznie.
Także partner i doradca podatkowy w Mariański grupy. Panie profesorze, czy jest pan fanem serialu sukcesja?
Fanem to może za dużo by powiedzieć, natomiast generalnie rzecz biorąc jest tam wiele elementów, które zdarzeń, które obserwujemy również w polskich firmach rodzinnych, i które coraz częściej będą się zdarzały. Oczywiście, to jest film amerykański, więc trochę przejazdabiony bardzo duży majątek, ale radziłbym wszystkim sukcesorom obejrzeć ten film, aby może uniknąć niektórych przynajmniej błędów.
Przyznam się państwu, szczerze panu też, że ja niespecjalnie może jestem fanem tego serialu, ale to może i dobrze, bo chciałem dzisiaj z panem o tej sukcesji porozmawiać, ale nie o serialowej, tylko o tej jak najbardziej rzeczywistej. No już trochę zdradziliśmy sukcesja, czyli oczywiście mówimy o przekazaniu firmy rodzinnej, kolejnym pokoleniom dużo takich rodzinnych firm. Mamy dzisiaj w Polsce.
Ja może tylko na wstępie powiem, że ja bardzo nie lubię słowa sukcesja biznesu, ponieważ ono w Polsce jest właśnie utożsamiane z prostym przekazaniem majątku następcom, a teraz mamy dzięki nowej instytucji unikatową szansę, aby w końcu zacząć budować firmy na wiele pokoleń, czyli wielopokoleniowe. I odpowiada jest na pytanie pana redaktora, oczywiście takich firm jest mnóstwo, to mówimy o setkach tysięcy od mikro małych poprzez wielkie przedsiębiorstwa. Niestety większość z nich dopiero myśli o tym procesie przekazywania następnym pokoleniom, a tak naprawdę powinny te procesy być już bardzo zaawansowane, zważywszy chociażby na wiek założycieli i czas funkcjonowania tych firm. To niestety jest dość duża bolączka polskiej gospodarki, ale mam nadzieję, że nowa ustawa i zainteresowanie fundacjami spowoduje, że jednak te procesy przyspieszą i będą dobrze przeprowadza.
No właśnie, bo to jest powód, dla którego dzisiaj się spotykamy. I rozmawiamy w poniedziałek weszła w życie ustawa o tzw fundacjach rodzinnych. Co dla takich firm rodzinnych się zmienia w kontekście tego, o czym opowiadamy, czyli o tym przekazywaniu tego biznesu kolejnym pokoleniom?
No mogłem użyć jedno słowo wszystko, bo jeżeli wykorzystamy fundację rodzinną właśnie do budowy firmy wielopokoleniowej, to tak naprawdę dotychczasowe myślenie o spadku braniu darowiznach o przekazywaniu majątku. Musimy pozostawić jako już czas przeszły fundację, przede wszystkim w pewnych oczywiście okolicznościach po 10 latach od transferu majątku, wyłączają całkowicie prawo spadkowe. Nie będziemy mieć już zasady czy się stoi, czy się leży, to przynajmniej zachek się należy tutaj to fundator będzie ustanawiał, kto będzie beneficjentem na jakich warunkach co musi zrobić, żeby otrzymać jakieś świadczenie majątkowe z fundacji. My specjalnie jakieś, bo także określamy rodzaj i klasy tych świadczeń np. świadczenia edukacyjne medyczne zapomogowe, a nie prosty transfer majątku, jednocześnie to jest instytucja, która pozwala zabezpieczyć majątek przed rozdrobnieniem, czyli jest to pierwsza instytucja od czasów Rzeczpospolitej szlacheckiej, gdzie przekazywaćywano ordynację po prostu 1 następcy, najczęściej synowi teraz możemy przekazywać. To wszystkim dzieciom i dalej następnym pokoleniom albo wybranym dzieciom, jeżeli nie wszystkie na to zasługują i w tym momencie zabezpieczać ten majątek, aby on dalej był w tej konfiguracji, która jest dzisiaj, a nawet, żeby został pomnażany. I tu mamy szereg ciekawych rozwiązań, chociażby kwestie bez podatkowego pomnażania majątku, który właśnie ma służyć przyszłym pokoleniom.
To, gdybyśmy mogli to wytłumaczyć na jakimś takim w miarę obrazowym przykładzie, jak to będzie działać powiedzmy, że mamy dzisiaj jakąś no nawet mikrofirmę zakłady, dajmy na to mamy w tej firmie estora kogoś, kto te firmę założył mija 30 lat, już ponad wolnej Polski. Trzeba to przekazać kolejnym pokoleniom. No powiedzmy, że mamy dwójkę dzieci, jedno jest mniej zainteresowane prowadzeniem tego biznesu, drugie np. w tym zakładzie cały czas pracuje i jest zainteresowane przejęciem. Jak ta Fundacja rodzinna będzie działać w praktyce? Co nadaje.
Oczywiście, pytanie jest czy w przypadku takiej działalności Rzemieślniczej Fundacja będzie najlepszym rozwiązaniem, bo w takiej sytuacji większość dochodu jest przeznaczona na konsumpcję, a Fundacja, ma także pozwalać pomnażać majątek, czyli musimy inwestować, ale co do zasady, jeżeli mamy jakiś firmę rodzinną i przekażemy ją następcom np. porówna udziały, no to bez względu na to, czy ten, który się angażuje bardziej w tą firmę, czy mniej dostanie właśnie ten równy udział w tym przedsiębiorstwie, jeżeli natomiast wniesiemy taką firmę udziały do fundacji rodzinnej, to możemy określić na jakich zasadach będą wypłacane świadczenia tym następcom, którzy będą angażowali się w Biznes i tym, którzy nie będą się angażowali. Przy czym od razu dodam, że doświadczenia światowe wskazują, że w 02.03. pokoleniu powoli odchodzi się od zarządzania firmom przez członków rodziny, zwłaszcza przy tych dużych przedsiębiorstwach, nawet jest zakaz zasiadania w zarządach takich spółek, jak chociażby utswagęem porsze loral itd. więc tutaj oczywiście to różny sposób kształtujemy, to także oznacza, że żaden z członków rodziny nie będzie mógł sprzedać udziału w tej firmie nie będzie można również zająć tych udziałów, ponieważ Fundacja jest bez udziałowa, czyli nie można prowadzić z niej egzekucji. Zabezpieczamy zatem ten majątek przed takimi ryzykami powstania zobowiązań długu wynikających do mieszkania z hazardu czy jakiś nałogów czy innych sytuacji czy też działania np. partnera czy partnerki następcy, którzy będą wymuszali jakąś sprzedaż majątku, żeby zaspokoić potrzeby konsumpcyjne, więc mamy tutaj mnóstwo rozwiązań, które pozwalają ochronić to przedsiębiorstwo natomiast no oczywiście w kolejnych pokoleniach trzeba dalej nad nim pracować go rozwijać Fundacja tego sama nie zabezpieczy.
Pan zajmuje się podatkami i też już w tej naszej rozmowie pan wspomniał, że ta Fundacja rodzinna będzie mogła korzystać z pewnego rodzaju preferencji podatkowej, ale przy tej okazji można w ramach dyskusji o fundacji rodzinnej spotkać się z takim zastrzeżeniem, że to być może będzie jakiś wehikuł do tego, żeby unikać opodatkowania. Pan się zgadza z takim postrzeganiem sprawy?
To znaczy i taki nie to znaczy w tym sensie, że to nie to jest wehikuł pomagający pomnażać majątek bezpodatkowo, jeżeli to jest dodatkowa czynność w ramach fundacji, przede wszystkim powinniśmy myśleć, to jako instrumencie planowania wielopokoleniowego. Natomiast niestety na rynku pojawiło się mnóstwo, muszę to powiedzieć pseudoradców, którzy nie zajmowali się do tej pory problemami sukcesji problemami transferów pokoleniowych. I nagle okazało się, że mają Super produkt, także produkt optymalizacyjny, który sprzedają klientom specjalnie używam słowa sprzedają, bo to oznacza, że kupują ci klienci bardzo duże ryzyko teraz i ryzyko dla przyszłych pokoleń. Tutaj mamy szereg różnych przepisów, które to zabezpieczają zresztą nowelizacja ustawy została już dokonana w wyniku właśnie oferowanych publicznie w internecie bardzo agresywnych schematów optymalizacyjnych. To jest bardzo duże zagrożenie dla tej ustawy, ale przede wszystkim dla przedsiębiorców, którzy zwabieni takim szybkim zyskiem oszczędnością podatkową skorzystają z takich mechanizmów, a potem będą mieć problemy właśnie z organami administracji skarbowej. Pomoże być to uznane za unikanie opodatkowania, więc pamiętajmy o głównym celu po co Fundacja jest potrzebna.
Ma pan takie poczucie, że ta ustawa weszła w życie pojawiła się, no rychło w czas, bo też wspomniałem już o tym, to jest taki moment w historii Polski, kiedy rzeczywiście będzie się pojawiało dużych dużo firm, takie, które no z oczywistych względów będą musiały być przekazywane kolejnym pokoleniom. Moje pytanie do pana czy dzisiaj to w Polsce jest także, to kolejne pokolenie jest zainteresowane kontynuacją takich rodzinnych biznesów czy niekoniecznie?
No właśnie tutaj nie do końca tak jest, to znaczy to jest marzenie właścicieli firm rodzinnych, aby przekazać, zwłaszcza zarządzanie tą firmom następcom dzieciom, czy jednemu z dzieci. Natomiast potem okazuje się, że nie są one zainteresowane z różnych przyczyn nie chcą tak ciężko pracować, mają inne zawody inne zaintea, merklafe balans itd. itd. natomiast oczywiście fundacji możemy również zabezpieczyć majątek i przekazać zarządzanie innym podmiotom. Ja tylko powiem, że są oczywiście różne badania w Polsce prowadzone, ale we wszystkich tych badaniach z tych wszystkich badań wynika, że nie więcej niż 10% studentów chciałby przyjąć firmę po swoich rodzicach. To jest sygnał i muszę od razu też tutaj naszym słuchaczom powiedzieć, że dzisiaj, kiedy wielu właścicieli firm rodzinnych rozpoczyna rozmowy na ten temat za późno, często, bo to już powinno być dawno zrealizowane. Okazuje się, że nie ma zainteresowania. No i już mamy wysyp firm rodzinnych do sprzedaży na rynku, ponieważ, jeżeli nie można tego przeprowadzić procesu, to łatwiej je sprzedać firmy rodzinną, teraz, kiedy ono jest jeszcze coś Warta, czasami dużo Warta niż czekać na jej upadek w następnym pokoleniu. I to będzie pogłębiało się z każdym rokiem, no bo będzie też wiek założycieli, będą oni coraz starsi, więc będą naturalny sposób myśleć, co z tym majątkiem zrobić, kiedy nie ma następców.
A pańskim zdaniem firmy rodzinne chętnie będą korzystać z tego nowego rozwiązania, czy może niekoniecznie właśnie przez to, że to jest zupełnie nowy pomysł, iż zupełnie nowa instytucja w polskim prawie, więc może tak z taką dużą dozą ostrożności będą do tego podchodzić.
Podchodzą też z ostrożnością, to prawda, ale właściciele, którzy od lat myśleli o tym procesie budowy firmy wielopokoleniowej, de facto podjęli decyzję zaraz po uchwaleniu ustawy. Mamy kontakt z wieloma przedsiębiorcami, którzy czekali właśnie wiele wiele lat, czasami na tą ustawę. No przypomnę, że same konsultacje trwały prawie 5 lat, w związku z tym to dość długi proces, ale już się cieszymy, że mamy tą ustawę i w dodatku mamy bardzo dobrą ustawę. To jest rzadkością w ostatnich latach, bo większość naszych postulatów została spełniona, w związku z tym ja przynajmniej my obserwujemy, jeżeli chodzi o naszą praktykę bardzo dużą ilość zapytań. Ja powiem, że wczoraj prowadziłem taki łebinar dotyczące właśnie już obowiązującej ustawy i mieliśmy prawie 1000 zapisów na to spotkanie oczywiście część osób nie wie do końca, czy będzie dla nich, to to przydatne. I to właśnie też w ramach tej edukacji robimy, bo trzeba się zastanowić, co tak naprawdę planujemy zrobić. Natomiast myślę tutaj mamy oczywiście różne podścia osób, które brały udział w konsultacjach, ale ja zakładam, że w tym roku powstanie fundacji w Polsce co najmniej kilkaset trochę to zależy od tego, jak Sąd Okręgowy w Piotrkowie trybunalskim szybko będzie je rejestrował, bo ten są specjalistyczny. Tak.
Będzie prowadził ten rejestr też tak absolutnie na sam koniec naszej rozmowy też bardzo się cieszę, że padło to, że ten projekt jest czy ta ustawa jest takim taką rzadkością w polskiej polityce, bo jest rzeczywiście dosyć dobrze wydyskutowane trwały te konsultacje całkiem długo i też spotkały się potem z taką szeroką akceptacją polityczną w parlamencie. To znaczy głosów sprzeciwu było niewiele za 441 posłów, ale to absolutnie nam koniec zapytam, czy także nas pozostałey osoby, które nie mają żadnych związków z firmami rodzinnymi. To dla nas też jest ważna informacja, że ta zmiana wchodzi pozwoli jakoś te rodzinne biznesy uporządkować.
Po pierwsze to nie musi mieć firmy wystarczy, że mamy majątek, które też zabezpieczamy dla przyszłych pokoleń, np. nieruchomości jakieś akcje, inne tego typu składniki majątku, a po drugie, pamiętajmy, że podstawą rozwoju polskiej gospodarki są polskie firmy rodzinne i bez tej ustawy mogłoby nastąpić tutaj wiele wystąpić wiele problemów, a tym samym zagrożenie dla polskiej gospodarki, więc to jest bardzo ważna ustawa dla wszystkich nas no bez gospodarki nie ma wzrostu gospodarczego nie ma wzrostu zamożności Polaków, bo to jest jedyna nie jedyna przyczyna tego, w jakiej sytuacji jesteśmy, bo politycy nam nie pomagają, mówiąc delikatnie, natomiast generalnie to polscy przedsiębiorcy zbudowali zamożność Polaków w ostatnich 30 latach i zasługują po prostu na tą ustawę.
Prof. Adam Mariański, dyrektor centrum myśli podatkowej uczelni Łazarskiego, partner i doradca podatkowe w Mariańskiej grup był państwa, gościem w magazynie kge. Bardzo dziękuję za rozmowę.
Dziękuję bardzo.
Jest dziewiąty 18 w radiu tokf. To czas na informacje po nich wracamy. Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: EKG - EKONOMIA, KAPITAŁ, GOSPODARKA

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA