Sukcesy polskiego lotnictwa. Jak podbijaliśmy rynki krajów bałkańskich w międzywojniu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Rozwiń » Babel, czyli Rzeczpospolita multikulti, cykliczny podkast, późno popołudniowo piątkową porą dzień dobry mówią Adam malcer i Paweł Sulik, państwo w przestworzch dzięki nam już tydzień zajęliśmy pasy i okazuje się, że sukcesy polskiego przemysłu lotniczego w międzywoniu dla części z państwa zaskakujące, ale to w naszej części Europy można było zobaczyć samoloty, prawda produkowane w Lublinie?
Tak zaprezentowaliśmy wam tak. Jak Paweł wspomniał z Lublina z Warszawy, Rzeszów Mielec samoloty ja Podlaska Biała Podlaska bardzo dobrze Paweł bardzo dobrze. Pamiętajmy, że tam wyprodukowano najwięcej polskiej konstrukcji samolotu, żeby było jasne, Słuchajcie, my też nie koloryzujemy, tylko mówimy o tym, że np. te samoloty były. Jak zobaczycie, jak powstawały, no były naprawdę uznawane za najną, bo wcześniejsze na świecie i z tego możemy być dumni, ale no niestety w 30.09. co wspomnieliśmy w poprzednim podkaście. No było w ten sposób, że no trzeba było już mieć inne samoloty, no owszem, myśmy już nie mieli, a myśmy ich nie mieli tylko na gwał zamawialiśmy, bo to były. No niestety, tak krajec kraje jak mu materii staje. I jeśli się np. zazfiksowaliśmy na jakiś projekt, to potem był problem, żeby podgonić tak były takie czasami u nas niestety ślepy uliczki plus. No właśnie, tak jak podkreślam, że lepszy sprzęt był eksportowany i teraz przejrzy im przejrzymy się w tym naszym podkaście, pokażemy wam, jak nasze samoloty, zdobywając zainteresowanie rynki krajów bałkańskich. Przepraszam, a ich eksport budowanie też warsztatów w tych krajach, bo kupują nas licencję na produkcję, no to się robi koło zamachowe polskiego przemysłu lotniczego, więc uin win.
Sytuacja Babel, Rzeczpospolita multikulti podkast historyczny. To.
Pamiętacie opowiadaliśmy wam o puławskim, więc zaczniemy od jego prototypu pzlp 1, który został oblatany w 1929 roku i zademonstrowano go po raz pierwszy publicznie przed delegacją lotnictwa Królestwa Jugosławii w Warszawie 10 listopada 20.09. roku na czele delegacji stał Duszan simowicz. Generał, który był dowódcą lotnictwa, i który przeszedł do historii Jugosławii, ponieważ dokonał zamachu stanu 27 marca czterdziestego pierwszego roku, bo sprzeciwił się wtedy. Jak pamiętacie, została Jugosławia przystąpiła do osi tak naprawdę ludzie wyszli na ulicy ludzie wyszli na ulicę masowo. Protesty tak boli ropnego. Boli grop, przepraszam negorop, czyli lepiej grób niż niewola boli je radnego pakt lepiej wojna niż pakt nojno niestety mieli wojnę klęska. To było no nie można powiedzieć bez sensu, tak, bo jugosławiach spojrzymy na mapę, była położona w bardzo nieciekawej sytuacji geopolitycznej ze względu na sukcesy Niemców i po drugie, te warunki były dla niej naprawdę korzystne tego przystąpienia do paktu osin, ale jest zamach stanu. I on został wtedy premiera jest symbolem tego zamachu stanu był spodobał mu się bardzo samolot, potem został oblatany kolejny prototyp i następnie ten prototyp wzbudził, prawda, bo znowu zainteresowanie też Rumunia Jugosławia Grecja turcjach widzimy bardzo Bałkany. Estonia i Łotwa też trochę i jeden z polskich pilotów wziął na nim udział w międzyna międzynarodowym konkursie samo lotów myśliwskich w Bukareszcie. I tam, Słuchajcie to była pierwsza międzynarodowa, prezentacja tej udoskolon uda skonalonej wersji i to był wielki sukces, bo to były taki konkurs, że to polegało na tym, że firmy przywoziły swoje prototypy samoloty, żeby no zdobyć klientów, więc rozgromiliśmy i samolot angielskie w tym buldoga. Po takim 1 obcedonim francuskie holenderskie czechosłowackie niemieckie, czyli po prostu światową czołówkę.
Ceną też tam.
Też była korzystna cena do jakości bardzo potem zaprojektował pez 6 kolejny samolot, zaprojektował Puławski i tym razem na to też po tak jak samolot salony samochodowe. No to salony lotnicze na dwunastym salonie lotniczym w Paryżu został pokazany bardzo się podoba, bo to właśnie konstrukcja kadłuba Polski płot i to jest także został uznany za najnowocześniejszy samolot myśliwski na świecie taki był opinii ekspertów. Pamiętajcie, że no tak było to rzecz takiego, że jak wprowadziliśmy ten te 7 to będzie ten kolejny do naszych sił lotniczych, no to wszystkie samoloty to były te samoloty myśliwskie i byliśmy pierwszą. Ja nie żartuje siłą powietrzną na świecie, która miała tylko samoloty z wykonane z metalu, będziemy pierwsi na świecie, tak więc naprawdę to było coś bardzo nowoczesnego i znowu, gdzie demonstrujemy prawda po Paryżu lecimy do Belgradu i pokazujemy w Belgradzie i oczywiście zainteresowanie wyraża kilka państw, znowu Bałkany. Grecja Jugosławia Rumunia, a oprócz tego Estonia Szwajcaria Portugalia. I jak spojrzymy na byśmy zrobili taką mapę wszystkich państw, które wyrażały jakikolwiek zainteresowanie naszymi produktami lotniczymi, tak samolotami taki piękny ufemis produkt lotniczy. Co pan sprzedaje? No to naprawdę to jest bardzo szeroki zakres, bo tutaj będziecie mieli np. Iran i Egipt Japonii itd. szeroko. My akurat opowiadamy na o Bałkanach, też z tego powodu, że tam się bardzo chcieliśmy pokazać, to było część tej naszej polityki właśnie międzymorskiej może czarne bałtyckie, żeby tam być obecnym i oprócz tego. No okazało się, że te kraje kupują od nas, jak zobaczycie sporo tego sprzętu, więc kolejny prototy, bo my szukaliśmy cały czas nie poszedł do produkcji ten samolot tylko Puławski budował kolejne prototypy, pokazywał go światu i rosło napięcie i apetyty. No, więc samolot PE 7 został wysłany w tzw takie grupowe loty pokazowe prawda do Bukaresztu i do Belgradu. No i oczywiście tutaj Portugalia Szwecja Rumunia Turcja i Grecja Jugosławia jesteśmy zainteresowani taki lot spektakularny reklamowy, to był do Belgradu, który przeprowadził puszczza dowódca lotnictwa, gen. Ludomił Rajski, czyli naprawdę nam zależało i kim, jaki miał pseudonim, ale nie sceniczny artystyczny. Turek. Poopowiadaliśmy o nim ludomiurajski służył w lotnictwie imperium osmańskiego jako Obywatel losmański po ojcu w trakcie pierwszej wojny światowej. Jak są różne książkiis o historii lotnictwa ausmańskiego. To jest tam on najdelikatniej, mówiąc obecny między najróżniejsze odznaczenia lotnicze, najwyższe odznaczenia wojskowe, przepraszam tureckie w latał pod galipoli tam, gdzie bardzo ważna bitwa dla Turków kariera. Ta ciórka kolejny można powiedzieć poziom i wtedy sława jego bardzo wzrosła. No i potem oczywiście możecie zobaczyć jego dom w Krakowie, gdzie jest tablicą upamiętniająca z tymi wszystkimi informacjami, też o jego orderach. No i to jest ta słynna legenda miejska, bo są dobudnymi naleciki, że tam w ogóle mama to była ciężniczka egipska, to wszystko jest jak to miejska, ale mynaryciki są, więc mamy jak widzicie, no jak się zrobiło szefem lotnictwa, który nie był, bo np. nas niestety zafiksował się, że trzeba zrobić takie właśnie dwu silnikowe, myśliwce bombowe, tak i to była ślepa uliczka. To był projekt Wilk, tak to np. a propos takich błędów, które popełnił, ale był bardzo długo przez kilkanaście lat szefem lotnictwa. No i generalnie no jak ktoś służył w imperium osmańskim, był obywatelem osmańskim, no to miał trochę skrzywienie bałkański, tak powiedzmy, więc można powiedzieć lecą w kierunku Belgradu, leciał bliżej ojczyzny. No i oczywiście tam czasami było tak pamiętajcie, że np. mieliśmy akrobację i wszystko do szło dobrze, ale np. samochód mógł się popsuć. Pozostał celem szkolenia pilotów jugosławiański został na miejscu w belgrracie porucznik mędwecki, no ale rozbił się w trakcie akrobacji, był ranny, więc to można powiedzieć, wtedy można powiedzieć, że to nie było nie sprzyjało reputacji samolotu, tak mógł to być kontreklama antyrekeklama będą kolejne prawda prototypy PE 7 wejdzie do produkcji. I jak zobaczycie w kolejnym podkaście, no wejdzie też będzie używane na Bałkanach, ale nie zdradzajmy jeszcze historii nie będziemy go eksportować w innych okolicznościach pojowi się w lotnictwie krajów jednego z państw bałkańskich, ale zaprojektował to był ten jego bardzo ważny samolot, zaczął projektować pzlp. 11 to będzie główny samolot, który będzie używało lotnictwo Polski, samolot myśliwskiej w trakcie w kampanii obronnej wojny obronnej w 30.09. roku i piloci polscy byli świetnie wyszkoleni. Maszyna była wtedy już znacznie gorsza od niemieckich, ale mieliśmy znakomicie wyszkolonych pilotów było ich dość sporo, bo była popularne szybownictwo i w efekcie ci wszyscy ludzie stanowili potem podstawy dla polskich sił powietrznych na Zachodzie, przyczyniając się m.in. do zwycięstwa w bitwie o Anglii bardzo ważnej, więc to jest na pewno coś takiego, pamiętajcie, oprócz konstrukcji lotniczych była po prostu moda w Polsce, bo popularne bardzo szybownictwo też mam o tym jeszcze opowiemy, bo będą związki z bałkarmi. Tak samo jak była moda na morze, chociaż mieliśmy nieduży dostęp do morza. No, więc co robi p 11 po śmierci puławskiego, zajmuje się tym projektem. Opowiadaliśmy wam w poprzednim podkaście, że Puławski ginie tragicznie w katastrofie na Ochocie w Warszawie zastępuje go w siewołot, jaki mógł Polak prawosławny, który kontynuuje pracę nad właśnie myśliwcami z literką p samolot był zaprezentowany. Po raz pierwszy w Rumunii, potem poleciał do Stambułu i znowu lata Orliński i Orliński świetnie pokazuje prawda no jest świetnym pilotem, opowiadaliśmy wam Bolesław Orliński. Posłuchajcie poprzedniego podkastu, jeśli chcecie przypomnieć, to dla niego trasa Warszawa tokia Tokio Warszawa na oleju rycynowym z apteki.
Jesteśmy.
Tym skrzydłem to nie jest żaden problem. No i znowu pokonujemy Amerykanów Czechosłowaków Francuzów. No jest możemy być dumni. No, więc efekt jest taki żemawiają Rumunii u nas samoloty interesowali się inni oprócz Rumunów Turcy Grecji jugosłwiaanie, ale mówią chcemy lepszy samolot Rumunii mówią okej. Bierzemy to, co jest, a i w efekcie została kupiona ta wersja seryjna p 11 b, którą też my używaliśmy przez lotnictwo rumuńskie i było to pierwsze w historii zamówienie na eksport samolotów polskiej konstrukcji, więc pod tym względem ta współpraca z Rumunią jest ważna i oprócz tego zapadła decyzja, że Rumunii chcą też ją produkować na licencji pzlp 11 i w efekcie. To pamiętajcie o tym, że to był też ten plus, że do nas przyjeżdżały całe ekipy, siedziały po kilka miesięcy, żeby się uczyć tak na praktyki technicy rumuńskiej, inżynierowie np. przyjechał wtedy inżynier timesenku i pracował w zakładach PZ i w Rumunii uruchomiono produkcję właśnie w zakładach. Jak wam w poprzednim mówiłem podkaście i Jar w Braszowie i na licencji produkowano te samoloty są różne dane, ile ich wyprodukowano 1 wersja, że Rumunii wyprodukowali 80 inna rzecz 95 my też staraliśmy się to było też w ten sposób, że oczywiście do nas się zgłaszali, ale my promowaliśmy te samoloty, no i próbowaliśmy szczególnie i ugosławia była uznawaliśmy, że jest ważnym dla nas krajem, więc chcieliśmy wszystkie te kraje bałkańskie do siebie przechowa przekonać, jakby się im przyjrzeć, to pewnie najgorzej nam wyszło z Jugosławią, ale i tak zaraz zobaczycie, że mieliśmy wpływ na rozwój lotnictwa, jak do słowiańskiego proponowaliśmy. Im właśnie 20 tych samolotów p 11 i oczywiście przyleciał Rajski do Belgradu, potem przez bukarysz do Lwowa wrócił jugosłwiańskie, dowództwo lotnicze po powiedziało dobra, ale wolimy bardziej TP 24 tą unowocześnioną wersję. To my im powiedzieliśmy, to wymy wam zrobimy jeszcze lepszą te 28 i zaprojektowaliśmy, ale okazało się, że koszty wykonania uznano za zbyt wysokie. No i nie zakupiła tych myśliwców Jugosławia, ale i tutaj się pojawia ta kwestia, że inna rzecz, która się działa, to inspiracja inspiracja była taka dla przemysłu lotniczego i do słowiańskiego, że m.in. właśnie on się rozwijał. W to była fabryka w nowym sadzie, która potem przyniosła się do zemunu, czyli mówimy o terenach, po drugiej stronie Dunaju, nowy sad to stolica prowincji wojwodina. No i tam powstała firma Ikarus nie mylić z tą firmą produkującą samo autobusy węgierską i powstał samolot i karus i Ka 2 Myśliwiec jugosłowiański i to można powiedzieć, że to była pierwsza w serbska firma produkująca właśnie i samoloty i samochody i punktem odniesienia dla niej był właśnie te wszystkie konstrukcje pzlp. Te myśliwce polskie włącznie z tym właśnie, oni to nazywali gołębim skrzydłem na ten miast płatem przepraszam. Natomiast tutaj w przypadku Polski mówiono mewim albo polskim płaccie i zbudowano je i będą one służyły w czterdziestym pierwszym roku będą mieli bardzo różne samoloty wtedy jugosłowiaanie. I część z tych samolotów spora to lotnictwo było naprawdę nowoczesne w porównaniu z polskim 30.09. roku, bo m.in. mieli też to była taka sytuacja, że Niemcy musieli walczyć z samymi sobą. Jeśli można tak powiedzieć, bo mieli jugosłwianie meshmity b w 109, które załatwił zakup, pracując wtedy tym się zajmował w ambasadzie Jugosławii w Berlinie i w o andriczu to opisarz wybitny dobra re laureat literackiej nagrody Nobla jedyny z byłej Jugosławii. Właśnie tym się zajmował, mieli też inne samoloty i brytyjskiej tak dalej ten był. No można powiedzieć już przestarzały, ale całkiem niezły wyprodukowano tych akurat samolotów niedużo, bo 12, ale walczyły w czterdziestym pierwszym roku i ocalałe 3 egzemplarzy. To jest losy tych właśnie po konstrukcji zainspirowanych przez Polaków. Jak walczy nie czasami było tak no trafiły one do lotnictwa państwa, które się nazwało ndh zawizna drżała herbacka, czyli państwa ustaszy i można sobie zrobić. Jak znalazłem w Google modele, gdzie mają państwo i karusa ik 2 przypominającego samoloty polskie, który ma prawda jest na służbie lotnictwa u staszym chorwackich faszystów łącznie wyprodukowano właśnie około 100 350 tych samolotów p 11, ale jedynym oprócz Polski użytkownikiem tego samolotu była Rumunia inaczej jest SP 24, czyli tym p 11 abgrejdowana po ulepszona wersja na eksport i to był samolot, który był popularny właśnie bardzo na Bałkanach. Teraz Zobacz, jak to wyglądało. Oczywiście Paryż znowu prezentujemy, trzeba było się pokazać światu i zapytania ofertowe trafiają wtedy zbiera się po prostu i znowu Turcja Bułgaria Rumunia Grecja Jugosławia znowu no bardzo mocna reprezentacja Bałkanów, a później Estonia i Węgry była na nas moda. Jeśli można tak powiedzieć i następnie zaprezentowaliśmy go w Warszawie, my zapraszaliśmy też misje wojskowe i np. zaprezentowaliśmy znowu cała taka grupa panowie pewnie z otwartymi poziomami. O Bułgaria Estonia Grecja Jugosławia Rumunia i Turcja Orliński oczywiście Bolesław wsiada i loty reklamowe Węgry Bułgaria, Grecja Turcja pokazy w tych krajach, tak. Więc to oczywiście w ten sposób tak prowadzono działalność pijarosko reklamową i udało się podpisać umowy np. z Bułgarią. No i z Bułgarią mamy taki motyw, że właśnie PE 24 został nazwany Jastrzębiem, czyli odwoływali się do tej tradycji. Prawda u nas od ptaków one będą potem w 30.08. sprzedamy im znowu i to będzie w 30.09. zostanie wysłana ta dostawa, że no wtedy będzie np. no w Polsce, co my wyprawiamy tak i jest wojnami oczywiście odpowiadała firma dalej. Z kontrakt jesteśmy firmą porządną Bułgarzy zapłacili, no to sprzedajemy im samoloty, więc no tak to niestety wyglądało, zostały one zniszczone wszystkie podczas bombardowań lotnisk bułgarskich przez lotnictwo aliantów. Opowiemy wam następnym podkaście takie różne historie, byśmy powiedzieli lotniczą o bardzo ciekawych historiach związanych z tymi samolotami, ale nim to zrobimy to jeszcze pokażemy wam, kto kupił, więc mamy Bułgarię, mamy Turcję i tutaj była taka sytuacja, że oprócz zakupu samych samolotów to rozpoczęliśmy w Turcji produkcję licencyjną. Opowiemy wam o tym do sobie bardzo ciekawa historia Polsce inżynierowie przed wojną przyjeżdżają to Turcji pomagają im rozwijać przemysł lotniczy i następnie w okresie ii wojny znajdą tam schronienie i będą przyczynią się dalej do rozwoju tego przemysłu. Trochę o tym w Lechistanie opowiadaliśmy i jedyny samolot, który przetrwał, to jest wieślkoj w hawadż lik mu zesi, czyli w muzeum lotnictwa kostambo. Jedyny samolot pzlp 24, który przetrwał, to właśnie u Turków, tak więc to jest powiedzmy dla jakiś polskich miłośników lotnictwa święte miejsce następnie Rumunii kupili od nas samoloty, a oprócz tego tak jak Turcy poprosili o to i dogadaliśmy się, że będzie u nich licencja. I znowu to, co było dla nas korzystne, że przyjeżdżają do nas i się uczą, więc widzicie, że to jest tak Polacy jeżdżą tam oni tutaj i to jest bardzo ważne dla rozwoju też relacji, bo to jest no wówczas sfera bezpieczeństwa dzisiaj powróciła. To jest niezwykle istotna dla współpracy między państwa w i tak się budowało zaufanie i tutaj się dzieje bardzo ciekawa rzecz powrót wyprodukowaniu na licencji Rumunii biorą coś takiego, że biorą tyłka dłuba usterzenie instalację silnikową, wyposażenie, ale to był górnopłat, to 24 tak jak po 11 on ten płat zrobił na górze, potem zdominowały dolnopłat, więc Rumunii wzięli płat ten sam puławskiego na dół i powstał samolot Jar 80, który potem był jeszcze w wersji 81 Rumunii wyprodukowali 460 ponad i służyły one będziemy wam o tym jeszcze trochę opowiadać podczas ii wojny światowej. To był jeden z najważniejszych LO samolotów myśliwskich rumuńskich walczący na froncie wschodnim i Rumunii są do dzisiaj z tego oczywiście bardzo dumnie, jak my zosa nasza produkcja, ale tutaj mówimy chwileczkę panowie po pierwsze, wykorzystaliście bardzo po drugie w uruchomieniu produkcji w tego właśnie Jara 80 bardzo przyczynili się inżynierowie czy tam wilchem gibałka, który pracował też w Turcji mistrz Władysław Turowski, technicy warsztatowi Artur Szpakowski i polikarów Wróblewski. Tak mogłem tu wymieniać, bo.
Nie, a nie gubałysku turesku tak.
I przyjęli do pracy 26 byłych pracowników polskich. I oni bardzo się przyczynili do rozkręcenia produkcji tutaj z Rumunami taka śliska, sprawa, że oczywiście ze względu na Sojusz, który został zawarty z Niemcami, bo no Rumunia znalazła się będziemy wam jeszcze opowiadać czterdziesty rok, gdy dla nich takie poczucie klęski zupełnej, bo zostali pokrojeni, stracili ponad 1/3 terytorium. No nie można było już liczyć Polski nie ma, byliśmy ważnym sojusznikiem nie ma Francji. No, więc sytuacja jest bardzo nieciekawa. Niemcy dyktują warunki, no i zostali też to spowodowało, że dołączyli do paktu osi, więc to niestety nasi pracownicy inżynierowie technicy, mistrzowie rzemieślnicy powie, podziękowano im i Niemcy wymusili ich, żeby ich zwolnić z pracy. I no przeważnie oni opuścili romunię opowiemy wam też o takich, którzy zostali, bo są niesamowite biografię, ale no macie taką sytuację, że bezdyskusyjnie Jar 80 to bardzo wyraźny taki znak Polski. Tak kolejny kraj, czyli mamy po Bułgarii i po Turcji i po Rumunii czwarty kraj bałkański Grecja i tutaj jest także z 1 strony sprzedajemy im samoloty, ale z drugiej strony oprócz licencji, że coś jest produkowane, jak można pomóc rozwojowi przemysłu i że te kraje niektóre prosiły nas dobrze. Nie chcemy, żeby przyleciał do nas samolot, albo, żeby przypłynął statkiem został przywieziony pociągiem, tylko, żeby stworzyć u nas montownie przywieźć części i od zera go zmontować. I to wyposażenie, żeby np. u nas zostało ten nonow hoł i tak właśnie było, że zrobiono z Grecją, że montaż samolotów prawda nastąpił w koło Aten. I to też jest nasz wkład w rozwój myśli technicznej lotniczej greckiej, gdyby nie wojna to to PZL prowadziła bardzo zaawansowane rozmowy, bo okazało się, że ten ten 24 się podoba w tych krajach on był już powoli się robił przestarzały, ale był tani i dobry sprawny, więc w efekcie było zamówienie z kilku krajów, w tym z Grecji ugosławii na szacowano, że to jest będzie nawet 120 sztuk i że właśnie większość z nich zostanie zrealizowana tych zamówień w 1940 roku. Pamiętajcie o tym, że my się można powiedzieć rozkręcaliśmy i no niestety Niemcy nazistowskie złapały nas w rozkroku i tych wszystkich samolotów p 24 szacuje się, że wy wyboryrodduowano w Polsce Rumunii i Turcji od 140 wg innych szacunków 2 do prawie 190 i to jest najbardziej znany na świecie samolot przedwojenny Polski obok łosia, o którym zaraz opowiemy, który został zaprojektowany przez puławskiego, bo jak widzicie, mamy go w 4 krajach Bułgarii Rumunii Turcji i Grecji następny samolot, bo mówiłem z Jugosławią, wychodziło cienko trudno, ale mimo wszystko coś wychodziło, bo proponowaliśmy samoloty np. plagę i prawda ta firma z Lublina i plagę i Laśkiewicz złożyli ofertę bardzo ta firma przypomina wam, że, która robiła szczególnie samoloty towarzyszące, np. r 13 Lublin, żeby nie było wątpliwości z Lublina szkolny Lublin r 14. No to złożyliśmy oni złożyli oferty, tylko tu był problem, no to każdy zwolennik gospodarki z silnym państwem. Powiem o, proszę bardzo, trzeba by oznacjonalizować, bo ewidentnie problem był taki, że ta wina bardziej była po naszym po naszej stronie, bo, a nie mieli własnego przedstawicielstwa w Belgradzie, trzeba było lobbować i od ewidentnie to mamy w raportach polskich oficerów, a ta nasze wojskowych, że oni wszystko robią strasznie wolno żarmia lotnictwo jugosłowiańskie. Prosi proszę dostarczyć dokumenty zaraz w przyszłym roku, no, więc była po stronie było po stronie jugosłowiańskiej zainteresowani, ale no niestety.
To nie sądzi, że nie robili celowo to, żeby takiłand ryćm mógł w Berlinie załatwić miasto szmity. Proszę.
Pana, to zupełnie inny rodzaj samolotu. Po drugie to się dzieje. To się dzieje z 78 lat wcześniej nawet co ciekawe co co było zabawne z tym naszym plagę i Laśkiewicz, że my nie wy tak nie wychodziło nam sprzedaż ani tych towarzyszących ani szkolnych, a my mówiliśmy, to my wodno samolot dorzucimy, mamy jeszcze Lublin 13 l, to jeszcze to w pakiecie, ale, a i myślę, że relacja była.
Państwa krajuu.
Wylądujeperno, ale no jest też może adriatyckilo jest tak tylko moment, może kupmy na początku te, a po tym, porozmawiamy o jeszcze jeszcze do dorzucacie wodno samoloty tak szkoda.
Że to nie ty wtedy negocjowały to strony naprawdę.
Tak. No niestety, natomiast co się udało oprócz tego, co mówiliśmy i kara ik 2 sprzedaliśmy i licencje na produkcje samolotów RWD 8 to były te samoloty te łącznikowe i szkolne, których wyprodukowaliśmy bardzo dużo w Polsce najwięcej, jakich samolotów wyprodukowaliśmy. I no zmutowano tylko kilka sztuk, ale było używane przez lotnictwo wojskowe też jugosłowiańskie w czterdziestym pierwszym roku ten samolot i oprócz tego wyprodukowano kilka sztuk samolotów RWD, 13, które produkowano już w innej firmie niż firma i która robiła ika. 2 nie nowy sat tylko firma rogożarski. I to jest coś takiego, że jak widzicie, mamy, że to są często nasz wkład, że my też przekazujemy naszą myśl technologiczną, tak jak był Jar, to tutaj mamy właśnie rogożarski. I tutaj też mamy coś takiego ciekawą sytuację, że jeden z tych samolotów łącznikowych na licencji polskiej latał w lotnictwie u staszy chorwackich faszystów, więc losy samolotów często są bardzo zaskakujące. Próbowaliśmy też sprzedać, bo, żeby było jasne, czasami nam nie wychodziło, to inny taki produkowany właśnie w Lublinie samolot Czapla też towarzyszący próbowaliśmy sprzedać Grecji tuż przed wojną, ale niestety nic nam z tego nie wyszło, ale co się udało oprócz pzlp 24 i tych samolotów, które produkowali na licencji, ale niedużo jugosłowiaanie. No, więc był samolot, o którym wam opowiadaliśmy, już Karaś, lekki samolot bombowy PZL 23 i znowu zainteresowanie odbiorców na salonach lotniczych, tak i na wystawach TOK holm Paryż no i przychodzą zapytania ofertowe. Udało się zainteresowani byli znowu jak zwykle mieliśmy tych z Bałkanów i Rumunia i Bułgaria i Turcja, ale najbardziej rozwinęła się współpraca z Bułgarią, Bułgarzy kupili abgrejdowaną wersję PZL 43 nazwali ją Czajka, czyli Mewa i potocznie u nas w Polsce nazywano ją Karaś bułgarski, więc od Karaś zrobił się bułgarski i czy one brały udział w działaniach zbrojnych, tak, gdzie no bombardowały partyzantów w Macedonii partyzantów ttty, bo większość Macedonii była okupowana przez Bułgarię. Bułgarzy by odpowiedzieli wyzwolona i zjednoczona z ojczyzną tak punkt widzenia zależy od miejsca siedzenia i sytuacja była taka, że w pewnym momencie no uznano, że one były przez starzałe i wycofano je z linii przetrwały w szkolnictwie i w efekcie zamiast tego używano samolotów fazan fazan, czyli Bażant kb 11 i zaraz do nich wrócimy, bo jak zobaczycie, płynie przechodzimy znowu mamy wątek Polski, więc tuż przed wojną dogadaliśmy się z Bułgarami, że sprzedamy im lws 3 samoloty właśnie Obserwacyjno łącznikowe co lepsze robiliśmy, to od razu staraliśmy się sprzedać, to był też problem. Pamiętajcie naszego tego przemysłu, że on, żeby się utrzymać, to bardzo potrzebował tych kontraktów, tak no więc, bo był często miał problemy z płynnością finansową, bo no niestety no byliśmy nie oszugujmy się krajem biednym, więc ustalono, że termin dostawy to będzie przełą 30.09. i czterdziestego roku. No to wiadomo nie mogliśmy się wywiązać i realizację zamówienia oczywiście przerwała agresja niemiecka, ale co się stało, że dogadaliśmy się, że powstanie dzierżawna areo planna planna raboinica, czyli dar firma, która powstała w łoweczów w północnej Bułgarii. I generalnie z Polski przy przywieziono wyposażenie do Polski przyjechali wcześniej bułgarcy, specjaliści w tym dyrektor tej fabryki, czyli co robią Bułgarzy, Bułgarzy, chcą zbudować swój przemysł lotniczy, na bazie współpracy z polską. I to im się chwali no ale wybuch wojny sprawił, że program tego rozwoju lotnictwa we współpracy z polską doznał znacznych opóźnień z oczywistych powodów i dopiero w czterdziestym drugim roku rozpoczęto produkcję, ale jakiego samolotu właśnie kb i ja 11 fazan. I tutaj tak to był samolot, który był naprawdę podobny do mewy do tego stopnia, że było przekonanie, że oni przejęli całą dokumentację Bułgarzy i wykorzystali do tego projektu, ale można założyć, że to teraz wiemy, że to są spekulacje. To jest nieprawda, ale ewidentnie no wiadomo, że coś z tej zaczerpnęli i jest źródło inspiracji dla tej produkcji Bułgarskiej w Polsce. I druga sprawa, że Bułgarzy zrobili te samoloty na bazie silników pzlp gaz 19, które Niemcy im sprzedali Niemcy, którzy się przejęli te silniki po zajęciu Polski sprzedali te samoloty te silniki do samolotów kb 11 fazan. I tutaj mamy znowu taką ciekawą sytuację, że rzeczywiście był taki moment, że we wrześniu 30.09. roku dyrektor lws u zabrał dokumentację mewy i stąd te spekulacje do Bukaresztu i miał taki pomysł, żeby właśnie trudno jest wojna bułgarys. Jeszcze neutralna jedziemy do Bułgarii i rozkręcamy tą produkcję. Chcemy to robić tak, żeby też rozwijać. Pamiętajcie, że to zawsze było w jakimś stopniu też korzystne, żeby no ci nasi inżynierowie ci wszyscy prawda mistrzowie, że oni nie siedzą załączonymi założonymi rękami, tylko pracują tak, ale no nic z tego nie wyszło, a losy tego samolotu były takie, że to, co bułgarą zostało znowu, gdzie by używane no przeciwko partyzance, bo Bułgaria to jest teraz bardzo ciekawa. Sytuacja pamiętajcie, że nie wypowiedziała wojny związkowi Radzieckiemu bardzo przekonywała Niemców, że to będzie bardzo niepopularny, a potem była taka sytuacja, że podchodził związek radziecki, to oni zmienili strony wypowiedzieli wojny Niemcom i Japonii, ale byli jeszcze w stanie wojny, bo wypowiedzieli Wielkiej Brytanii i USA i związek radziecki, żeby mieć pretekst okupacji. Wypowiedział im wojnę, więc przez kilka godzin heroicznie Bułgaria i fazan i p 43 jako może szkoleniowe broniły Bułgarii przeciwko całemu światu, bo Bułgaria znalazła się w stanie wojny ze wszystkimi związkiem Radzieckim Japonią Niemcami Stanami Zjednoczonymi i wielką brytaniu wytrzymała. Te kilka godzin dobra, ale koniec tych żartów ruszamy do naszego najlepszego samolotu, czyli PZL Łoś. No, więc wsiada gen. Rajski pseudonim Turek, tak sobie wyobraź, to były tak jak jak to zapisywano loty prestiżowo pokazowe, więc leci 3 łosie i posterło i tylko przystanki Rumunia i Jugosławia Bułgaria. No i zbieramy zamówienia zbieramy zamówienia tutaj mam takie różne informacje z źródła też, że podpisaliśmy umowy, niektórzy nawet mieli wpłacić jakieś zaliczki. No i mieliśmy sprzedać i był naprawdę zachwyt. No naprawdę to był bardzo dobry samolot i znowu sprzedawaliśmy tą lepszą wersję niż my mieliśmy we własnych siłach Jugosławia Bułgaria Grecja Rumunia i Turcja w przypadku Rumunów Rumunii chcieli też licencję, a Turcja montaż, a niektóre źródła mówią, że jeszcze licencja, czyli znowu zobaczcie, że obok PE 24 najprawdopodobniej obok myśliwców mielibyśmy taką sytuację, że lotnictwa siły powietrzne krajów bałkańskich miałyby przede wszystkim samoloty Polskę polskie i byłoby zabawnie, gdyby jeszcze w trakcie tych wojen częściej była opcja wojny drugiej między nimi do konfliktu, że walczyłyby one między sobą. I Bułgaria była też zainteresowana zakupem jeszcze 1 samolotu, bo jak powiedziałem wam wcześniej Karaś, już się robił przestarzały, więc wyprodukowaliśmy nowy, prawda zaprojektowaliśmy nowy produkt nowy samolot lekki bombowy lepszy znacznie PZL 46 sum kolejna Rybka i Bułgaria zamówiła wstępnie 12 egzemplarzy. No i było coś takiego, że oczywiście tutaj mogliśmy czasami ich wymuszać pewne warunki, że o moment obróć samolotu musi być określony silnik, to ma być silnik pzlp, gazzus, że zaczęliśmy też, bo to było bardzo ważne, że pamiętajcie często było tak, że na początku my jednak braliśmy silniki z zagranicy, a to, co świadczyło o tym, że się ten nasz przemysł rozwija, że na licencji zaczęliśmy robić też znowu rozwijać swoje konstrukcje silnikowe. No i dostawami była to zainteresowana Turcja. No ale niestety z tego powodu, że wybuchła wojna. No to nic z tego nie wyszło, więc oczywiście, gdyby nie wojna, to, jakbyśmy spojrzeli na sytuację, kiedy dla krajów bałkańskich wojna zobaczycie, opowiemy wam w następnym podkaście. To jest przede wszystkim dla Greków 28 października dzień ohi, czyli dziennie czterdziestego roku bardzo ważne święto odrzucili ultimatum musoliniego i heroicznie się bronili wielki wkład polskich samolotów. Opowiemy o tym dla Jugosławii. To jest 6 kwietnia 1941 roku. Pamiętajmy o tym, że to nie, żebyśmy się nie dziwili, że poszczególne narody mają inną percję percepcja nie tylko w 1 września. Tak i opowiemy wam właśnie, zrobimy wam taką w następnym podkaście kronikę towarzysko też, bo pojawią się najlepsi piloci, no będą będziemy opowiadać asach przetworzyń itd. więc.
Kończymy kończymy z takim morałem, jak rozumiem, czy z 2 morałami z dzisiejszego odcinka pierwszy jest taki, że nawet jak robisz coś świetniej produkujesz sprzęt światowej klasy, to jeszcze i masz do świetnych konstruktorów. To dobrze jest, żebyśmy miał też dobry dział sprzedaży, tak nawet ważniejszy jest dział sprzedaży, a drugi chyba morał jest smutny, to nawet jak nasz jedne z najlepszych bombowców. To może się okazać, że więcej tych bombowców mają armię innych krajów, tak, bo tak dobrze jest sprzedajemy, bo tych łosi myśmy mieli w takim razie w 30.09. jakby policzyć.
Tu jest zawsze problem pierwsza linia, czyli samolot, który jest gotowy od razu życia. I druga linia, czyli ten, który możesz zastąpić i też jakiś części z niego wykorzystywać elementy do tego, jak np. naprawiasz. Tak natomiast no rzeczywiście na tle to nie mieliśmy szans trzydziestym dziewiąty w ogóle nie podlega dyskusji i no nie podlega dyskusji. To, co mówiłem, kilka razy, że to jak się patrzy z boku, to jest zdumiwające, że każdy z tych samolotów no to było w ten sposób, że my lepsze modele sprzedawaliśmy za granicę.
Babel, czyli Rzeczpospolita multikulti kolejny odcinek za tydzień w piątek późn popołudniem czekamy na państwa głosy Babel mało patokopko FM bab maparto kropfem do usłyszenia za tydzień.
Mówią Adam Balcer.
I Paweł Sulik.
Podkast historyczny Adama Balcera i Pawła Sulika. Zwiń «

Sukcesy polskiego lotnictwa. Jak podbijaliśmy rynki krajów bałkańskich w międzywojniu

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: BABEL. RZECZPOSPOLITA MULTI-KULTI

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 00:00

Najnowsze Podcasty

"Podróże z pazurem." O podróży stopem z psem dookoła świata ... nie tylko samochodem

"UE chce nam zabrać władzę nad lasami". Prawda czy fałsz?

Przylatuje jerzyk do gniazda a tam "termomodernizacja". O ochronie ptaków mieszkających w budynkach

''Literatura uwalnia nas od determinacji i ciasnoty''. Prof. Koziołek o książce ''Czytać, dużo czytać''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL