"Jaskry nie można wyleczyć, ale można ją zatrzymać". O nowych metodach walki z tą chorobą

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Rozwiń » Życie w zdrowiu w niedzielnym magazynie Radia TOK FM przemysłowiwańczyk. Kłaniam się państwu to będzie najbliższa godzina na tematy zdrowotne, pierwszym naszym gościem jest prof. Jacek Szaflik, kierownik katedry i kliniki okulistyki Warszawskiego Uniwersytetu medycznego, także przewodniczący sekcji jaskry w polskim towarzystwie okulistycznym. Panie profesorze, dzień dobry słyszymy się.
Dzień dobry paniedaktorze, dzień dobry państwu.
Skoro odwołałem się do Pańskiego przewodniczenia sekcji jaskry, to znaczy, że dziś o jaskkrze mówić będziemy, a toskutek Pańskiej wizyty w Finlandii, gdzie odbył się Kongres konferencja, podczas której przywozi pan albo inaczej dowiedział się pan podczas tej konferencji o nowych metodach walki z tą chorobą, a teraz przywozi pan te wiedzę do Polski, dając nadzieję pacjentom, którzy na jaskrę chorują. I na czym polega ta nadzieja? Co to są za nowości, którymi zechce pan się dziś podzielić z nami?
Tak to ciekawa interesująca konfergencja, której miałem przyjemność brać udział w ostatni weekend, mianowicie zjazd poświęcony jaskrze krajów nogdyckich KE nogdyckie, czyli Skandynawia. Finlandia Islandia no są częścią oczywiście Europy, ale też mają z taką swoją pewną odrębność i niektóre leki niektóre rozwiązania czasami wchodzą tam troszeczkę tak mówiąc popularnie wcześniej niż w innych krajach. I też miałem w trakcie konferencji na, dyskutując z kolegami, ale też rozmawiając no z przedstawicielami przemysłu możliwość zapoznania się z takimi rozwiązaniami dotyczącymi przede wszystkim leczenia, ale też diagnostyki jaski, które no dają nadzieję, że będziemy mogli skutecznie i leczyć tą chorobę już w najbliższym czasie w najbliższej przyszłości.
Dlaczego Skandynawowie właśnie kraje nordyckie, o których pan mówi wiodą pod tym względem prym i jak to wygląda na świecie, jeśli chodzi o te nowinki, też takie zdobycze naukowe, które pozwalają z tą chorobą musi mierzyć skutecznie?
To jest zróżnicowane, bo niektóre medyczne technologie wcześniej możemy z nich korzystać w ugopie. Niektóre wcześniej pojawiają się w Stanach Zjednoczonych, wymaga wynika, co z różnych uwarunkowań legislacyjnych. Natomiast jeśli chodzi o te kraje skandynawskie, czy też poza tym nogdyskie, mówiąc szerzej też Finlandię, oni miewają kontakty i współpracy też znane są firmy, które mają właśnie przedstawicielstwa gimmazjatyckie, taką firmą jest np. no znana firma produkująca trople do oczu i implanty przy stosowane w jaskrze właśnie Finlandii. I o ile większość nowych leków nowych rozwiązań obecnie już, jakby na cały rynek Europejskiej rejestrowane jest w tym samym czasie. No to jednak gdzieś ci dystrybutorzy, w którychś krajach muszą wchodzić wcześniej, które wchodzić później. No Polska niestety rzadko, kiedy bywa w tych krajach, w których najwcześniej wdrażane są nowe rozwiązania. To są, no czasami kraje z południa Europy, czy też tak powiem bogate kraje, gdzie też refundacja nowych metod leczenia następuje szybciej, ale też właśnie dużo takich czy niszowych czy rozpoczynających się nowych technik, nowych rozwiązań nowych moleków. Często, bywa, że w Europie pojawia się najwcześniej właśnie w tych krajach skandynawskich czy w Finlandii.
Panie profesorze, jaskry nie można wyleczyć jaskrę, można zatrzymać prawda?
Niestety, no mówiąc o jaskrze, jaskra jest chorobą neurodegeneracyjną jest postępującym niestety nieodwracalnym uszkodzeniem nerwu wzrokowego. Jeśli chodzi o zmiany, które już dokonały się w obrębie nerwu wzrokowego w tej chwili nie potrafimy niestety ich odwrócić, nie potrafimy uzdrowić kogoś, kto utracił wzrok z powodu jaskry, czyli co potrafimy robić, to spowalniać powsttrzymywać lub udaje nam się czasami całkowicie zatrzymać postęp choroby. I najczęściej no my okuliści dokonujemy tego, obniżając ciśnienie wewnątrzgałkowe, obniżając ciśnienie oku, które jest no jednym z głównych kiedyś uważano, że główną przyczyną głównym powodem, dla którego dochodzi do zmiany skrowych. Teraz wiemy, że nie jest on jedynym, ale cały czas najważniejszym i takim, którego no modyfikacja powoduje zatrzymanie choroby.
Jeśli chodzi o samą farmakologię, to wynaleziono leki, które w znaczący sposób ten proces zatrzymują?
Tak tutaj mamy ogromny postęp w przeciągu ostatnich. No możemy powiedzieć 20 lat tak naprawdę 20 kilku lat i właśnie no miałem możliwość zobaczyć także już wprowadzone kilka tygodni temu do dystrybucji do sprzedaży Finlandii krople nowej generacji nowej grupy leków i dotychczas już od no trzeba powiedzieć kilkunastu lat. Posiadamy właściwie stosujemy w leczeniu jaskry w postaci kropli leki 4 głównych grup i oczywiście powstało kilka nowych substancji, kilka nowych cząsteczek, ale cały czas obracamy się wśród tych 4 głównych grup leków. Ostatnia to było kilkanaście lat temu, kiedy wprowadzono analogii prostaglandy i od 23 może mniej więcej 3 lat w Japonii wprowadzono nową grupę leków obniżających ciśnienie, ale też o takim trochę może trzechszym ciekawszy nawet mechanizmie działania. To są mianowicie in sibitory rok i nazwy i dotychczas leki te zupełnie były niedostępne dla pacjentów w Europie czy w Stanach Zjednoczonych, czy właściwie chyba nigdzie na świecie poza Japonią i właśnie no z ogromną przyjemnością dowiedziałem się, że są już w Europie są już w tej chwili właśnie w Finlandii. Chyba też pozostałych w kilku krajach skandynawskich no i daje nam to nadzieję, że zostaną one też prowadzone do sprzedaży w najbliższym czasie w Polsce.
Jak wygląda ta procedura po pierwsze, procedura, która umożliwia nie wiem, dostępność danego leku w danym kraju? No bo jeśli wy ludzie z branży okulistycznej spotykacie się na światowych kongresach. I wiecie, że coś jest skuteczne, a moment, w którym dany lek działający np. w Japonii czy też w finalii dopiero po kilku latach jest dostępny na polskim rynku. To to wszyscy zachodzą w głowę, dlaczego tak jest to już, zwłaszcza ci, którzy takiej pomocy potrzebują.
A to jest niestety konsekwencja takich uwarunkowań prawnych rejestracyjnych, które z 1 strony chronią. No tutaj możemy powiedzieć o Europie o Unii Europejskiej nas czy podobny system, ale odmienny działa w Stanach Zjednoczonych przed lekami niesprawdzonymi nie przebadanymi o nie nieokreślonym bezpieczeństwie. No ale z drugiej strony niestety często prowadzi do tego, że lekarstwo, które no już, gdzie indziej w innym kraju się sprawdziło w praktyce klinicznej jest skuteczne, wszelkie są dane po temu, żeby wiedzieć, że ona jest bezpieczne. No dociera do pacjentów, no od ogromnej rzeczy pacjentów z dużym opóźnieniem dotyczy to zarówno leków jak i no niektórych technologii stosowanych w medycynie. Tak mówiąc wprost niektórych aparatów medycznych, czyli to są no takie wyspecjalizowane urzędy, no teraz kiedyś każdy kraj w Europie sam dopuszczał zajmował się, jakby badaniem dopuszczaniem na podstawie badań i danych leków czy wyrobów medycznych w tej chwili jest to no wspólny urząd jest te dopuszczenia, jeśli one się znajdują. Wg tej procedury w jakimś kraju europejskim, to obowiązują one w całej Unii Europejskiej, a z kolei stany Zjednoczone mają swoje swoje urzędy FD swoją procedurę, kiedy ta procedura jest generalnie dosyć długa. No i producenci leków czy producenci sprzętów medycznych muszą zwykle wykazać się przedstawić wiarygodne mocne badania naukowe, pokazujący bezpieczeństwo i skuteczność danego leku, ale muszą też w związku z tym oczywiście po niej znaczące koszty. No i muszą zdecydować, że no ten lek warto będzie sprzedawać w danym rynku i zdecydować się, aby ponieść te koszty, rozpoczynając tą procedurę dopuszczeniową, zarówno badania są bardzo kosztowne badania kliniczne. Jak i tak przypuszczam nigdy nie byłem, bo osobiście zaangażowany w taki proces, ale sama sama ta procedura występowania o zezwolenia też przypuszczam, że wiąże się ze znaczącymi kosztami i no firmy decydują się ponoszą te koszty. My oczywiście niestety płacimy za nie już, płacąc za ten gotowy lek, który kupujemy w aptece lub ponosili. To płatnik, jeśli go funduje w Polsce np. NFZ ma to niestety jeszcze taką negatywną konsekwencję, że jeśli jest jakiś lekarstwo, bardzo niszowe, które stosowane może być np. przez małą grupę pacjentów nie jest jakimś lekiem nowym, które ekonomicznie tym firmom się. No szczególnie Wach to byłoby im go dystrybuować sprzedawać. To, bywa, że one nie podejmują tej procedury. I tutaj no mamy np. niektóre z kolei sta się sprawdzone preparaty, które gdzieś były zarejestrowane w częściach krajów, np. starej Unii Europejskiej i niektóre z czasem znikają z rynku albo nigdy nie docierają do takiego kraju, jak Polska, bo danej firmie. No tak mówiąc trywialnie niestety. No z rachunku ekonomicznego wynikało, że nie warto podejmować tego wysiłku finansowego, żeby na terenieach wejść.
Panie profesorze, wracamy za sekundkę.
Bardzo trudne, bo chcielibyśmy pacjentów leczyć najskuteczniej i najbezpieczniej.
Panie profesorze, musimy zrobić delikatną pauzę, zapraszając z naszych słuchaczy na skród informacji radiatokafami. Wracamy do naszej rozmowy dziś jaskrzy o sposobach jej leczenia, także odkryciach fachowców z dziedziną okulistyki z innych krajów, które to odkrycia można choćby implementować na Polski Europejski rynek. Jesteśmy z państwem już za chwilę prof. Jacek Szaflik jest z nami.
Kłaniamy się państwu już po skrócie informacji Radia to KFM prof Jacek Szaflik jest z nami, kierownik katedry kliniki okulistyki Warszawskiego Uniwersytetu medycznego. Dzień dobry, panie profesorze.
Dzień dobry pani jadaktorze, jeszcze raz, witam państwa.
Odwołam się, również do ciała, jakim jest polskie Towarzystwo okulistytyczne i sekcja jaskry, której pan przewodniczy, bo dziś o jaskrzy rozmawiamy, to wskutek Pańskiej wizyty w Finlandii, gdzie naukowcy, ale i specjaliści z branży okulistyki dzielili się swoimi spostrzeżeniami doświadczeniami w walce z tą chorobą. Powiedzieliśmy, co nieco na czym ona polega także na sposobach przeciwdziałania, a myśli pan. Panie profesorze, że dojdzie do momentu, kiedy będzie można naprawić te szkody całą degradację wzroku, jaką wywołuje jaskra, że nauka jest w stanie przyspieszyć aż tak mocno, że za dekadę będzie to już możliwe?
Jak głęboko wierzę, że kiedyś to nastąpi jak duży jak szybki będzie ten postęp tego tego nie wiemy, nel wzrokowy. No trochę jest tak opisywany jako wypustka mózgu i stąd degeneracje dotyczące komórek nerwowych. No myślę, że kiedyś będziemy w stanie mam taką głęboką nadzieję, też patrząc na kierunki badań i na taki momentami bardzo burzliwy rozwój, których do, którego dochodzi i chwilami w medycynie. To mam głęboką nadzieję, że tak samo jak udary będziemy mogli kiedyś lepiej leczyć, tak samo będziemy mogli kiedyś skuteczniej nie tylko hamować, ale odwracać czy regener odwracać degenerację czy regenerować wzrokowi. Natomiast mówiąc o tym, co jest już dzisiaj albo co niedługo będzie dostępny dla nas. Chciałbym powiedzieć właśnie o tej nowej grupie leków. Na razie jeszcze działających przede wszystkim sposób obniżających ciśnienie wokół, czyli insybitorze inhibitorze kinazyro. I tutaj istnieją pewne badania, które mówią o tym, że co prawda niestety, lek ten będzie w stanie działać no bezpośrednio regenerująco na nerw wzrokowy. To mechanizm jego działania może być troszeczkę szerszy niż w przypadku tych grup leków stosowanych wjazd w kroplach w leczeniu jaski dotychczas no specyfika leków przeciwwiaskowych kopolach, które używamy. Czy to są betablokerry i inmitoran, hydrazy węglanowej, analogi prostyklalanddy jest taka, że po stosowaniu leku lek ekranie działa wtedy, kiedy jest stosowany okres wysycenia. To jest około 2 tygodni czy mniej więcej po 2 tygodniach ubraniu ubrania kropli możemy u pacjenta obserwować obniżenie ciśnienia już w maksymalnym stopniu. Oczywiście pewien efekt no jest widoczny zwykle w ciągu godzin. Tak naprawdę natomiast po odstawieniu kropli no dochodzi o takiego łoszałtu, znowu ten efekt zmniejsza się i uważamy, że gdzieś około po okresie 2 tygodni niestosowania leków obniżających ciśnienie. No mamy już takie ciśnienie, jakby te leki nie były w ogóle stosowane tutaj mówiąc o tym inhibitorze kinazy RO poza takim działaniem bezpośrednio obniżającym ciśnienie. No badane w tej chwili jest wpływ tej substancji na komórki beleczkowania wpływ regenerujący. I tutaj mamy hipotezę zobaczymy, czy no trwale ona się potwierdzi, ale no pierwsze doniesienia wskazują, że może tak być taką, że po odpowiednio długim okresie stosowania leku nawet w momencie odstawienia jego te ciśnienia nie wrócą od razu, a czy nie wrócą do poziomu jak przed stosowaniem leku z tej grupy, czyli tutaj to byłby taki no troszeczkę szerszy pełniejszy mechanizm działania niż w przypadku dotychczas stosowanych leków. To jest zresztą w ogóle bardzo ciekawa grupa leków, bo my stosujemy go też no w sposób bardzo skomplikowany, ponieważ no tak jak mówiłem, nie jest on dostępny w aptekach, nie jest dostępny dla pacjentów, ale w takich zaawansowanych klinicznych procedurach chirurgicznych bywał wykorzystywany w celu wspierania nie do końca można powiedzieć regeneracji, ale pewnych form, jakby aktywizacji komórek śródbłąka logówki, czyli takich komórek w rogówce w tej przezroczystej części oka, które często, których uszkodzenie często odpowiada za utratę przezierności rogówki, a które dotychczas uważano, że nie posiadają w ogóle żadnych zdolności dzielenia się żadne zdolności regeneracyjnych. I tutaj przy zastosowaniu tego leku w pewnych sytuacjach w pewnej w takiej procedurze leczniczej nazwanej desce metorekcją w tej usuwaliśmy złe komórki. To zastosowanie tego leku na taki konsensus był międzynarodowy chirurgów, specjalistów rogówki, że przyspiesza migrację zdrowych komórek. Jeśli pacjent no wystarczającej jeszcze posiada w innych częściach logówki w te miejsca, gdzie powinny być, a w, których złe komórki zostały usunięte zabiegu dementatorexi. Stąd wydaje mi się, że no bardzo prawdopodobnenym jest ten mechanizm działania na komórki na struktury w trabe kulu i no mam nadzieję, że będziemy być może mieli lek, w którym będziemy mogli. No w sposób bardziej trwały obniżać ciśnienie niż tylko na zasadzie codziennego stosowania.
Panie profesorze, teraz spadnie pan z krzesła, jeśli pan na nim siedzi, bo zadam panu pytanie, które usłyszałem z ust poważnych ludzi, którzy z okulistyką nie mają nic wspólnego, skoro medycyna w swoim postępie zaszła już tak daleko, że można przeszczepiać rozmaite organy to, czy dopuszcza pan w ogóle możliwość, żeby ludzkie oko zostało przeszczepione?
Myślę, że.
Może to kiedyś nastąpić tutaj w takim zespole.
Czyli nie uznał mnie pan od razu za szaleńca, że zadaje takie pytanie.
Nie.
Technicznie jesteśmy już prawie, że blisko tej możliwości i w takim zespole transplantologicznym, który no współpracuje z kolegami i transplantologami Warszawskiego Uniwersytetu medycznego. No planowaliśmy nawet w pewnym momencie taki większy projekt badawczy dotyczący przeczepień. No na razie jeszcze na modelu zwierzęcym możliwe jest zespolenie mikro naczyń jest 1 nie rozwiązany problem od lat.
Którego wciąż no niestety nie zbliżamy się do rozwiązania, mianowicie jesteśmy w stanie zespoić naczynia przeszczepić kauka oczną, stosując leki munosupresyjne, prawdopodobnie będziemy w stanie zabezpieczyć pacjenta. Czy myślę, że bylibyśmy w stanie zabezpieczyć przed odrzuceniem organu, natomiast wciąż nie mamy sposobu, aby w pełni funkcjonalny sposób połączyć ze sobą tą część nerwów zlokowego, która znajduje się w gałce ocznej, znajdowałem skokowym biorcy. I to jest jak gdyby no kolejna do trochę nawrót do naszej rozmowy do tej kwestii dotyczącej regeneracji nerwów zlokowego regeneracji komórek nerwowych. Myślę, że tu jest ten klucz, jeśli będziemy w stanie zregenerować nerw wzrokowy, być może będziemy w stanie spowodować też, aby to połączenie działało. I wtedy no oczywiście na początku wydaje się to być niezwykle trudne niezwykle karkołomne złożone wielogodzinne, ale tak jeśli no kilkaset kilka dekad temu nie myślelibyśmy o tym, że można przeszczepić funkcjonującą dłoń. Czy tak naprawdę prawie wszystkie tkanki twarzy. Tutaj też, jakby myślę, że to jest taka taka rzecz w okulistyce, która no niezmiennie fascynuje mnie cały czas też jako transplantologa przeszczepiającego rogówkę. Myślę, że ta możliwość przeszczepienia całej gaałki ocznej jest jest czymś, co no, czego bardzo chciałbym, kiedyś móc móc móc przeprowadzić nie wiem, czy postęp ten no poza kwestiami chirurgicznymi, ale też właśnie w technice w rozwoju niewątpliwie potrzebny też tej takiej laboratoryjnej, że tak powiem części nowych leków, nowych środków nastąpi za mojego życia zawodowego, ale no mam taką bardzo do tego, chciałbym nie myślę, że to będzie możliwe to nastąpi.
Panie profesorze, to w takim razie, przechodząc od konferencji w Helsinkach po ewentualny moment, w którym będziemy mogli przeszczepiać oko jako narząd. To przejdźmy do tego, co wydarzy się w najbliższym czasie, czyli kolejna konferencja pan okulistykę traktuję bardzo interdyscyplinarnie prawda?
Tak, myślę, że wynika to z kilku, jakby z różnic spojrzenia z 1 strony i okod. No oka jest tą częścią tą tkanką, w której którą, badając, no możemy uzyskać niezmiernie dużo informacji o ogólnym stanie zdrowia pacjenta i z drugiej strony i wiele chorób narządów wzroku wiele chorób oczu tak naprawdę i ich występowanie ich progresja lub brak i jest uzależnionych prawie, że wprost od stanu ogólnego pacjenta no takimi sztandarowymi chorobami jest jest jest cukrzyca. Jest nadciśnienie tętnicze czy naogólnie mówiąc zaburzenia krążenia, to jedno wpływają na niezwykle wiele wiele chorób siatkówki i innych części oka, ale to nie wszystko. No też cały czas we mnie jest taka ciekawość i zainteresowanie innymi dziedzinami medycyny. No my wszyscy współcześnie koncentrujemy się bardzo na naszych specjalizacjach. Tutaj w konferencji, którą organizujemy, którą organizujemy jako katedra i klinika okulistyki, już już w najbliższych dniach.
Także zapraszamy wykładowców z innych dziedzin medycyny, czasami zupełnie niezwiązanych lub bardzo mało związanych z okulistyką, żeby przybliżyli to, co jest najciekawsze nowe w ich ich specjalnościach właśnie lekarzom okulistom. My wszyscy kończyliśmy studia medyczne, jakiś czas temu kilkanaście, czasami w kilkadziesiąt lat temu, a postęp dotyczy całej medycyny, dotyczy wszystkich specjalna. I to jest naprawdę fascynujące, a no musimy pamiętać, że my no jako lekarze leczymy całego człowieka, nie czasami nie tylko jakiś jego 1 organ i całość zdrowia, z kolei czasami no odpowiada za stan 1 organów. No w tym przypadku okan.
Panie profesorze, bardzo dziękuję za wspólnie za poświęcony nam czas i wspólnie spędzony czas w dyskusji o jaskrze przede wszystkim prof. Jacek Szaflik był z nami kierownik katedry i kliniki okulistyki Warszawskiego Uniwersytetu medycznego, także przewodniczący sekcji jaskry polskiego, Towarzystwa okulistycznego. Dobrej niedzieli panu życzę.
Bardzo dziękuję, panie redaktorze, za zaproszenie za rozmowę za możliwość spotkania pana redaktora i słuchaczy radiatokfem, to zawsze jest dla mnie bardzo dużym wyróżnieniem i przyjemnością dziękuję. Bardzo.
Z wzajemnością, panie profesorze, naszych słuchaczy zapraszamy teraz na informację. Zwiń «

"Jaskry nie można wyleczyć, ale można ją zatrzymać". O nowych metodach walki z tą chorobą

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŻYCIE W ZDROWIU

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 22:00

Najnowsze Podcasty

Zetki na rynku pracy

Wyboje Trzeciej Drogi

Test: Cupra - Formentor oraz Leon

Populizm

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL