Czy ktokolwiek jest w stanie obalić Erdogana?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Rozwiń » Łukasz Wójcik jest z nami tygodnik polityka dzień dobry, redak dyrektor dyrektorkadę swoich rządów, bo władze w Turcji najpierw jako premier później jako prezydent dzierży od 2003 roku. Wczoraj odbyła się druga tura wyborów prezydenckich, w której rdoan pokonał kandydata 6 ugrupowań opozycyjnych Kamala kilić do rolu, stosunkiem głosów 52 do 48 opozycja była blisko, ale nie dała rady, dlaczego.
Dzisiaj wszyscy jesteśmy mądrzejsi, ale wydaje mi się jednak, że ten wybór kandydata na do wyborów prezydenckich był jednak nietrafiony, to całe nasze cała tam myślę, żeby wybrać kogoś zupełnie innego o terdoana. Włącznie jest z potencjał takiego charyzmatycznego, polityka, że to się nie sprawdziło, że ludzie jednak czy turc nie chcieli jednak kogoś zupełnie innego od erduana i w pewnym momencie też zaczął być widoczny bardzo taki przechył w prawą stronę tureckiego elektoratu. I wydaje się, że sztab kiedyś da rolu, czyli kandydata opozycyjnego. No dość późno na to zareagował w dość dramatyczny sposób już przed samą drugą turą wyborów próbował przyciągnąć do siebie tych prawicowych wyborców, którzy nie zagłosowali jeszcze na erdona. I to się nie powiodło. No ale też kluczowym tutaj stwierdzeniem jest to, że te wybory nie były sprawiedliwe w tym sensie nie były. To wybory takie, którym są standardem np. zachodniej Europie, to znaczy oczywiście nie było nie doszło tam do jakichś przynajmniej na razie o nich nie wiemy do jakichś większych większych fałszerstw, ale cała to otoczka, która no składa się na kluczowe elementy tych wyborów demokratycznych, czyli dostęp do mediów, czyli to np. że opozycja nie mogła wystawić swojego najbardziej popularnego. Polityka, bo został on skazany w I instancji i instancji w procesie, który wokół, którego są ogromne wątpliwości. Mówię tutaj o burmistrzu Stambułu, czy wiele tych elementów pokazuje, że, chociaż liczono te głosy, wydaje się w miarę sprawiedliwie. To te nie można tych wyborów nazwa sprawiedliwych, co było też z góry wiadome.
Czyli co były legalne, ale nie były uczciwe do końca w ogóle chciałam się pana zapytać, na ile te wybory były nieuczciwe, bo kaalki literolu, kiedy wychodził z lokalu wyborczego w Ankarze mówił do swoich zwolenników. Tak głosujcie, a po oddaniu głosu domagajcie się protokołu, ponieważ te wybory odbywają się w bardzo trudnych warunkach pomówień o szczerstw było wiele, a potem powiedział, że to były niesprawiedliwe wybory. Pan mówił o tej przewadze, re doana w mediach między 1 kwietnia, a 1 maja publiczna telewizja dała prezydentowi 48 godzin, a kiedyśterolu 32 minuty 48 godzin kontra 32 minuty. No oczywiście całkowite upolitycznienie instytucji publicznych prawda.
Tak znaczy w dalszym ciągu podkreślam to stwierdzenie, że to jednak to ta otoczka była niesprawiedliwa, to znaczy na pewno do jakichś fałszestw doszło, to nie ma wątpliwości. Natomiast na niewielką skalę, bo jednak ten system kontroli wyborów taki obywatelski system kontroli Obywatel wyborów w Turcji jest dość sprawny i wydaje mi się, że ten wynik w sensie liczby bezwzględnych oddaje jednak przewagę erdana, który zdobył w ostatniej chwili poparcie trzeciego z kandydatów też bardzo lewicowego i bardzo prawicowego, który był trzeci w tej pierwszej turze i wielu jego ludzi zagłosowało na erdoana. No to w tym sensie wydaje mi się, że były one sprawiedliwe, no ale natomiast no, rozszerzając tą myśl da rolu mam wrażenie, że on miał na myśli również taki element, jak np. no rola państwa w samym systemie ekonomicznym kraju, który w ostatnich latach bardzo wzrosła, znaczy jeden z ekonomistów stopniu policzył, że ponad 13 000 000 Turków niemal wyłącznie polega na różnego rodzaju datkach ze strony państwa, a np. to, w jaki sposób one są przydzielane, no są przydzielane na podstawie takiego systemu instytucji lokalnych, które są opanowane z kolei przez AKP, czyli partie rdoana i jak erdoan w czasie kampanii kilkakrotnie powtarzał. Jeśli ja odejdę to stracicie wszystko, co zyskaliście, to on rzeczywiście to miał na myśli, to znaczy no postraszył tym, że ten system zostanie zlikwidowany, że ten system redystrybucji państwowych pieniędzy zostanie tak przekonstruowany, że ci, którzy na tym najbardziej skorzystali, a wielu naprawdę skorzystało podczas tych ostatnich 20 lat jego rządów, że on się rozsypie. I ludzie i proszę sobie wyobrazić nawet ludzie, którzy najbardziej ucierpieli na tym lutowym trzęsieniu ziemi. Te niektóre te prowincje, które najbardziej ucierpiały, dawały po 70% poparcia w drugiej turze dla rrdoana. To na co się składa z 1 strony rzeczywiście realna pomoc, jaka tam dotarła prędzej czy później też nieskutecznie, ale jednak plus to, że ta, że kontrola nad mediami niereda, bo to jest trochę taki system węgierrski, w którym ludzie biznesmeni związani z partią rządzącą czy z samym meduanm po prostu kupują kolejne stacje czy radiowe czy telewizyjny, że one jest też stworzyły taką bańkę. Tak jak pani zwróciła uwagę, której nie przenikają informacje krytyczne wobec per doana.
Opozycja przed wyborami rozbudziła duże nadzieje duże oczekiwania, dlaczego wyrazem była też ta wysoka frekwencja. I co teraz z tym sojuszem partii opozycyjnych? Co teraz z wyborcami opozy opozycji, jaki stópór zniechęcenie ucieczka w prywatność?
No myślę, że teraz ewidentnie erdoan przejmie inicjatywę no, o ile mu na to pozwoli zdrowie, bo ostatnio rzeczywiście te symptom jego choroby były widoczne również w czasie kampanii, kiedy przerywał kolejne wywiady, ale zakładając, że utrzyma się przy zdrowiu. To wydaje mi się, że już zresztą już zapowiedział to w noc powyborczą, że my się nie demobilizujemy, tylko zaczynamy kolejną kampanię i oni de facto rzeczywiście zaczęli kolejną kampanię przed lokalnymi wyborami, które odbędą się w przyszłym roku, bo to jest cierni, naprawdę u rdoana, że 2 najważniejsze miasta w kraju są panowane politycznie przezpozycja i jego ukochany Stam był również podlega kontroli opozycji i będzie robił pewnie wszystko, żeby tych ludzi, żeby tą władzę w tych 2 miastach zmienić, więc on jak gdyby z 1 kampanii przechodzi w następną jedyne, co może go powstrzymać. Tak jak się wydaje dzisiaj, to, że no bardzo drogo zapłacił za ten sukces wyborczy ekonomicznie. Czy Turcja jest w fatalnym stanie ekonomicznym, czego nie do końca było widać przed wyborami w tych ostatnich miesiącach dzięki kompletnie radykalnym ruchom banku centralnego, które np. sprzedawał masowo swoje rezerwy walutowe zagraniczne, żeby podtrzymać wartości liry rezerwy się w zasadzie skończyły i teraz jakiekolwiek zamieszanie na rynkach międzynarodowych może doprowadzić do tego, że turc już nie będą mieli czym tej liry obronić. I może nastąpić krach druk po drugie, erduchan zapłacił za to zwycięstwo też ekonomicznie w wymiarze międzynarodowym, to, żeby utrzymać stabilność liry i w ogóle tego tu re tureckiej gospodarki no zawdzięcza m.in. ogromnym przelewomm ze strony Arabii Saudyjskiej czy Kataru, a z drugiej strony np. odroczeniu spłat za gaz z Rosji pozwolą Rosja zgodziła się na to, że dopiero w przyszłym roku Turcja będzie za ten rok płacić. Więc, więc jest w krytycznej sytuacji ekonomicznej bardzo osła, aby w sensie międzynarodowym w tym sensie, że oba te oba te ośrodki, czyli Arabia Saudyjska i Rosja mogą próbować wywierać na niego wpływ właśnie w związku z tym, że jest ich dłużnikiem, więc to, co może go zatrzymać, to na pewno nie polityka w samej Turcji, tylko właśnie sytuacja ekonomiczna.
A spójrzmy jeszcze na wyniki tych wyborów w perspektywie długofalowej, bo myślę sobie, co będzie się działo z tureckim systemem, czy on się będzie domykał? Czy o erdoan i jego partia staną się po prostu właścicielami państwa tureckiego, bo te wybory to też był wybór między wybór o przyszłość tureckiego systemu politycznego? Czy chcemy kontynuacji modelu prezydenckiego, który wprowadzony został przez erdoana? Czy chcemy z powrotem systemu parlamentarnego? Co proponowała opozycja, ale myślę raczej o takim chyba stres mocniejszym zakorzenianiu się rdoana. Bądź też jakiś jego spadkobierców w przyszłości. No w tym systemie pytanie czy w ogóle kiedykolwiek ktokolwiek ma szansę akapo odebrać władze?
Ja myślę, że tu kluczem ewentualnego w przyszłości obalenia erdana jest jednak pozytywny projekt tej Turcji nie udało się go wypracować w szkołach tej sześcio w sześciopartyjnej koalicji, bo te partie opozycyjne. No w zasadzie zostały Zjednoczone jedynie pod hasłem, aby obalić erdana, nie zaproponowały nic wspólnego, o co też było. Re zresztą bardzo trudno, bo ta koalicja była bardzo szeroko od lewicowych do prawicowych, więc tak pkt 1 wydaje mi się to jest pozytywny projekt na Turcję, pkt 2 ten system on nie wymaga już w zasadzie większych większych zmian z punktu widzenia władcy, bo ta władza prezydencka skupiona w rękakach herduana jest ogromna on w zasadzie może rządzić z pominięciem parlamentu, który i tak jest pod jego kontrolą. Może w zasadzie kontroluje zupełnie rząd nie rząd nie odpowiada przed parlamentem, rządzi zasadzie dekretami, jedynym jako problemem problem jest egzystencjalny, to znaczy, chociaż nam jest młodszy od jakiejś daolu. No to jak już wspomniałem, jest w słabym zdrowiu i no od tu już od kilku lat latają spekulacje na temat tego, kto może go zastąpić. I co ciekawy no ma erduan ma 2 synów, ale ja żaden z nich w zasadzie się politycznie chyba nie nadaje do takiej roli. Natomiast ma też 2 wzięciów już 1 sprawdził jako ministra finansów, który no przepad somoie, bo nie podobał zadaniu, a dzisiaj się mówi z kolei o drugim wzięciu słynnym bajrak. Dyrektor dyrektor jest jeden z właścicieli selczuku bajra to jeden z właścicieli tej słynnej fabryki dronów, który również jest jego wzięciem z mężem młodszej córki. No i też prezentuje taki nowoczesny w jego mniemaniu taki nowoczesny konserwatyzm związany z rozwojem technologicznym jordoan wprost mówi, że on chce kogoś takiego na swoje miejsce. No być może to jest już, więc nie będziemy mówić o ewolucji politycznej systemu, ale wręcz o ewolucji personalnej. To znaczy jak się zdaje te najbliższe lat erdon będzie próbował wykorzystać, no, żeby stworzyć jakiś jakąś ścieżkę przekazania władzy komuś sobie bliskiemu.
To jeszcze na koniec króciutko, bo w Rzeczpospolitej spotkałem się z taką wypowiedzią profesora literatura na politologa ze stambuulskiego Uniwersytetu, który mówił tak można przypuszczać, że po wygranych wyborach erdon złagodzi swoje stanowisko w wyrazie zgody na wejście Szwecji do NATO. Nie wiadomo, jedynie czy uczyni to jeszcze przed lipcowym szczytem Sojuszu, co pan na to.
Myślę, że sprawa Szwecji jest zawsze była dość symboliczna, ale bez praktycznego wymiaru dla Turcji i że takie ustępstwo w kierunku Zachodu i erdoan wykona prędzej czy później, to znaczy to nie u tego w tym momencie już dużo nie kosztuje. On oczywiście element antyzaodni, a już szczególnie antyemerykański uczynił bardzo bardzo ważnym elementem całej swojej kampanii, to w ogóle jest pewnie temat na oddzielną rozmowę, ale to w jaki sposób erduan wykorzystał bardzo głęboko i szeroko zakorzeniony antyamerykanizm w tureckim społeczeństwie. Co właśnie było widać m.in. na przykładzie Szwecji, bo ta opowieść o zablokowaniu Szwecji, to oczywiście była z 1 strony opowieść o tych kurdach, których Szwedzi nie chcą wydać, ale z drugiej strony to była też opowieść o tym, że przeciwstawiamy się nawet Ameryce, która chce wciągnąć Szwecję w ten wielki Sojusz, a my my się na to nie zgadzamy, więc tym elementem, który zagrał w kampanii chyba bardzo skutecznie był ten antyamerykanizm antyzaach zachodniej i takie antyzachodnie stanowisko teraz mu to już jest chyba niepotrzebny i cynk. Ten gest w stosunku do Zachodu i Stanów zjednoczonych prawdopodobnie wykona, szczególnie że wiąże się to z kolejnymi pozwoleniami na zakup broni ze Stanów zjednoczonych, która jest mu potrzebna.
Łukasz Wójcik, tygodnik polityka bardzo, panie redak, dyrektor.
Z rozwoju dziękuję pozdrawem.
Informacja. Zwiń «

Czy ktokolwiek jest w stanie obalić Erdogana?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WYWIAD POLITYCZNY

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 09:00

Najnowsze Podcasty

Sondaże. "Każdy powołuje się na to, co jest dla niego korzystne" - Jacek Gądek, Jacek Nizinkiewicz

Izabela Leszczyna: Najważniejszą walutą jest wiarygodność

"Zaprzestanie wydawania wiz nie jest rozwiązaniem. Potrzebna jest dobra polityka migracyjna"

Vademecum wyborcy wg Episkopatu. "Kościół wkroczył na teren, na który nie powinien"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL