Oliwa z oliwek jest najdroższa od ponad 25 lat - a co z cenami innych olejów spożywczych?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Rozwiń » Raport gospodarczy.
Czternasta 42 Wojciech Kowalik dzień dobry we wtorkowym raporcie gospodarczym w radiu tokeem Urząd Regulacji Energetyki odmówił koncernowi Enea podwyżki taryf na prąd dla gospodarstw domowych. Jak wyjaśnia polskiej agencji prasowej, rzeczniczka URE Agnieszka Głośniewska, wskazane przez spółkę koszty są nieuzasadnione i nie dają podstaw do podwyżki taryfy. Rzeczniczka zwraca przy tym uwagę na spadające koszty wytwarzania energii. Wiadomo, że o podwyżkę taryfy wystąpiła też Polska grupa energetyczna i to postępowanie jest w toku i niebawem należy spodziewać się decyzji prezesa URE w tej sprawie bankowcy ostrzegają, że termin wejścia w życie tzw kredytu na 2%, a więc kredytu z rządowymi dopłatami może być zagrożony. Rząd planuje, że program zacząłby obowiązywać od lipca, ale jak wynika z wypowiedzi przedstawicieli związku banków polskich nie znają oni jeszcze warunków współpracy między Bankiem gospodarstwa krajowego, który dysponuje pieniędzmi na dopłaty, a bankami komercyjnymi, które zadeklarowały uczestnictwo w programie przedstawiciele ZBP czekają też na planowany na połowę czerwca wyrok unijnego trybunału sprawiedliwości w sprawie kredytów frankowych, jeżeli pokryje się z korzystną dla kredytobiorców opinią rzecznika generalnego trybunału złotego, to wówczas jak mówił dziś prezes ZBP będzie to ciosem dla sektora finansowego oznaczającym konieczność znaczącego zwiększenia przez banki rezerw i ograniczy to możliwości kredytowania. Tak mówił dziś prezes związku banków polskich Hiszpania znalazła się w czołówce krajów europejskich, w której inflacja spada najszybciej i jest na najniższych od 2 lat poziomach w kończącym się maju spadła w okolice 3% odpowiadają za to słabnące wzrosty cen żywności oraz paliw, ale jak zwracają uwagę eksperci taki spadek, to również statystycznych tzw efekt bazy, czyli porównania do sytuacji sprzed roku, kiedy ceny mocno wzrosły, a po drugie, rządowych decyzji dotyczących mrożenia cen i obniżania podatków nakładanych na energię wskazuje na to choćby inflacja bazowa po wyłączeniu cen energii żywności, która wciąż w Hiszpanii jest na poziomie znacznie przewyższającym poziom uważany za optymalne. Teraz spójrzmy, co ciekawego dzieje się na rynkach na warszawskiej giełdzie spadki w tej chwili WiK w dół o 0,8% liik 20 o 0,9%, a na rynku walutowym euro kosztuje 4 zł i 52 gr frank po 4 60 prawie 7 USD po 4 21, a funt po 5 zł i. 24 gr i to była pierwsza część raportu gospodarczego, a już teraz rozmowa z naszym gościem.
Raport gospodarczy, a jest nim dr Mariusz dziulski i ekonomista, ekspert do spraw analiz rynku rolno spożywczego WTK o banku polskim dzień dobry.
Dzień dobry panu, dzień dobry państwu.
Czyli w tematach cen żywności, będziemy się poruszać, a dokładniej olejów roślinnych, a dowodem naszej rozmowy są mocno rosnące ceny oliwy z oliwek, międzynarodowy Fundusz walutowy ostatnio szacował, że jest ona najdroższa od ponad 25 lat, dlaczego.
Tak, jeżeli przyjrzymy się ceną oliwy za oliwek, to w połowie maja to są dane komisji Europejskiej, były one wyższe o 50 do 70% rok do roku. Mówimy to tutaj o cench w hurcie na poziomie danego kraju nie dysponujemy, co prawda reprezentatywnymi danymi co do cen w polskich sklepach, niemniej z monitoringu cen sklepów internetowych, które prowadzimy wynika, że ceny detaliczne oliwe zaliwek w maju w Polsce mogły być przeciętnie wyższe o 20 do 25% rok do roku, czyli to jest wzrost większy niż całej kategorii olejów i pozostałych tłuszczów, które szacujemy w maju na poziomie około 78% no i przyczyną wzrostów jest przede wszystkim spadek światowej podaży oliwy z oliwek. Globalna produkcja w sezonie 2022 2020 czy, który de facto jeszcze się może nie skończył, ale to są dane komisji Europejskiej, wskazują one na to, że ona zmalała aż o 1/4. No i tutaj głównie na ten spadek wpływ miała produkcja w Unii Europejskiej niższa o blisko 40% rok do roku kraje Unii Europejskiej odpowiadają za około 2/3 światowej produkcji oliwy z oliwek najwięcej drzew oliwnych uprawia się w rejonie morza Śródziemnego, największy producentem. Jest Hiszpania w normalnych warunkach Hiszpania odpowiadałaby za około 2/3 unijnej produkcji oliwy zaliwek, co dawałoby jej udział na światowym rynku na około na poziomie około 40% no i ostatni sezonon charakteryzował się skrajnie niekorzystnymi warunkami pogodowymi, które wpisują się oczywiście postępującce zmiany klimatu, susza w Południowej Europie Europie, spowodowała, że straty w uprawach wielu prawach były znaczące i w tym też w produkcji oliwek z danych komisji Europejskiej wynika, że w samej Hiszpanii produkcja oliwy za oliwach zmalała. Aż o 54% odnotowane też spadki produkcji w Portugalii we Włoszech, czyli też uważnych producentów w Unii Europejskiej, wśród nielicznych krajów, gdzie produkcja była większa, znalazła się Grecja i chociaż to był solidny, bo ponad 40%owy wzrost to nie zniwelował w znacznym stopniu ubytków związanych ze skudkami produkcji w tych innych krajach, o których wspomnieliśmy.
Czyli mamy taki dość jaskrawy przykład tego, jak katastrofa klimatyczna wpływa na rolnictwo. No i w konsekwen na nasze kieszenie?
Dokładnie dokładnie tak, natomiast no, jeżeli przejrzymy się danym np. departamentu do spraw rolnictwa stanu Zjednoczonych tamną danym uzdy, to Oliwa za oliwek stanowi tylko 1,3% łącznej światowej produkcji olejów, a tutaj z kolei mamy trochę inną inną sytuację, bo te pozostała aleje raczej tanieją.
No właśnie, bo Oliwa z oliwek to może nie jest podstawa naszej kuchni, ale zastanówmy się, czy Fakt czy jej, że jej ceny tak mocno idą w górę nie pociągnie za sobą cen innych olejów, no bo konsumenci mogą się przecież da nie przestawić choćby na olej zapakowy.
Tak, natomiast ja tutaj nie spodziewało się aż tak dużego Faktu z uwagi na to, że ten udział takiego wydział światowej produkcji oliwy z oliwek w produkcji olejów jest niewielki i nawet te znaczące zmiany w produkcji, jakie mamy, to nie zabuzą istotnie tego światowego bilansu olejów roślinnych. I tutaj dla przykładu wg uzdy światowadukcja olejów, mimo tych znaczących spadków w sezonie 2022 2023 wzrosła o 4% z uwagi na zwiększono produkcję oleju rzepakowego. Czy też oleju palmowego, która łącznie odpowiadają za około połowy światowej produkcji olejów. No i tutaj zwróciłbym też uwagę, że o Liwa zaliweek to chyba nie jest do końca też taki stuprocentowy substyów substytut olejów podstawowych. To, co oczywiście z punktu widzenia polskiego konsumenta, chociaż zakładam, że też wielu ekspertów wskazałoby na liczne argumenty i słuszne przemawiający za tym, że np. OJ, Rzepakowej jest dobrym zamiennikiem oliwy oliwek. Jednak tutaj pozostałe takie element jak np. smak, który wyróżnia ten produkt, może być też dla konsumentów, istotny też są to produkty z różnych pułek cenowych, oleje roślinne na ogół należą do tych produktów podstawowych. Te produkty podstawowe, które charakteryzują się niską wrażliwością na zmiany dochodów i cen i mają solidną pozycję w koszyku zakupowym przecitnego gospodarstwa domowego. I tutaj mówimy np. o alei rzepakowym no i Oliwa z oliwek jest jednak wciąż produktem wyższego rzędu, stąd tylko jest też konsumenci z uwagi na wzrosty ceny i spadki realnych dochodów gospodarstw domowych, z jakim mamy obecnie do czynienia mogą ograniczać zakupy. No i też patrząc na to z punktu widzenia czysto ekonomicznego to ta KON tezę też może potwierdzać różna dynamika cen oliwy i olejów z reguły zmiany ceny olejów tradycyjnych. No to charakteryzują się bardzo wysoką współzależnością, ale w tym w tym wypadku tak nie jest, bo wg danych komisji Europejskiej w Hiszpanii ceny oliwy ekstrawergiing w kwietniu były wyższe o ponad 50% roku, a w analogicznym okresie ceny oleju rzepakowego czy też słonecznikowego zmalały o ponad 50%.
No właśnie, jak wygląda ten rynek innych tłuszczów roślinnych, no bo rok temu po rosyjskiej inwazyj na Ukrainę był spory problem, zwłaszcza z olejem słonecznikowym, to pociągnęło w górę ceny wszystkich innych tłuszczów roślinnych, kiedy patrzymy na dane gusu. No to kategoria tłuszczów roślinnych to jest wzrost w skali roku o mniej więcej 20% co teraz się dzieje na tym rynku.
A to rzeczywiście te zmiany detaliczne one nie mają w pełni odzwierciedlenia tego, co dzieje się na rynkach hurtowych, jeżeli weźmiemy sobie pod uwagę, to podstawowe aleje tak, czyli olej rzepakowe palmowy słonecznikowe. No to tutaj możemy mówić o bardzo silnych spadkach cen, one się wiążą po pierwsze z większą produkcja, którą, która odbudowała się, zwłaszcza w przypadku olei rzepakowego po znaczących spadkach jeszcze w sezonie poprzednim, na które związane były np. suszami w Kanadzie. Mamy normalizację nastrojów po wybuchu wojny po pierwsze, miesiące po inwazji rosyjskiej na Ukrainę spowodowały, że ceny olejów bardzo mocno wzrosły, bo warunki obawiały się dostęp ograniczenie dostaw z Ukrainy, zwłaszcza oleju słonocznikowego, w której w przypadku, którego Ukraina ma bardzo duży udział w światym eksporcie. Natomiast no późniejsze odblokowanie możliwości eksportów eksportu towarów rolnych drogą morską z Ukrainy spowodowało to, że to podaż jest powiedzmy bardziej bezpieczna. Mamy do czynienia ze spadkami cen na rynkach paliwowych, to są rynki bardzo mocno powiązane z uwagi na duże zużycie olejów roślinnych w produkcji biopaliw. No i jeżeli dołączymy do tego słabnących popyt, które wynika z pogorszenia wyników gospodarczych, no to mamy do czynienia z innymi spadkami cen. Te wszystkie czynniki właśnie tłumaczą te spadki, z którymi mamy bezpiecznie.
Czyli z optymizmem możemy patrzeć, jeżeli chodzi o perspektywy dla cen olejów roślinnych.
Myślę, że konsumenci powoli zaczną to odczuwać, chociaż tak jak powiedziałem, tutaj jeszcze nie mamy takiego stuprocentowego przełożenia na to, co co widzimy obserwujemy na półkach sklepowych, bo wciąż to są jednak jednak wzrosty, natomiast ta dynamika z pewnością będzie będzie się obniżać. Natomiast no odwrotna sytuacja, która może być w przypadku tej oliwy z oliwetu, od której zaczęliśmy rozmowę. Co prawda tutaj Departament rolni rolnictwa stan Zjednoczonych przewiduje, że te zbiory wychodzącym w sezonie, czyli te sezonie 2023 2024 wzrosną o 24%, czyli powrócą do tego poziomu sprzed załamania. Natomiast w światowy rynek w nowy sezon wejdzie z niższymi zapasami niższymi o 40% rok do roku i najniższym poziomem od 7 lat, stąd też podaż w nowym sezonie będzie niższa od średniej wieloletnie. No i choć to możliwe jest spadek cen, to raczej już nie do poziomu, jaki obserwowaliśmy przed rokiem poza tym wciąż istnieje ryzyko pogorszenia formułowanych obecnie prognoz albo zbiory oliwek. To jest końcówka roku, ostatni kwartał z uwagi na trwające suszę na półypie iberyjskiej.
Sytuacja na.
Rynku olejów roślinnych wyjaśniał nam dr Mariusz Dziwulski, ekspert do spraw analiz rynku rolno spożywczego w PKO banku polskim. Bardzo dziękuję za rozmowę.
Dziękuję bardzo, do.
Usłyszenia.
To był raport gospodarczy i ja zapraszam jeszcze na podsumowanie najważniejszych ekonomicznych wydarzeń dnia to jak co dzień w ekonomii 360 o 18 i 20 za chwilę w tokfm informacje. Wojciech Kowalik dziękuję i do usłyszenia. Zwiń «

Oliwa z oliwek jest najdroższa od ponad 25 lat - a co z cenami innych olejów spożywczych?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: RAPORT GOSPODARCZY

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 13:00

Najnowsze Podcasty

Wybory w USA: "elektorzy mogą na prezydenta wybrać nawet Myszkę Miki"

Jaka będzie przyszłość technologii mRNA? [Nobel z medycyny]

Afera wizowa z punktu widzenia Hindusów

Prof. Włodzimierz Wróbel: "W dzisiejszych czasach naukowiec musi być odważny. I nie ulegać naciskom''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL