Rozwiń » Trzynasta 44 Jakub Janiszewski przy mikrofonie, a z nami jest martaż Pala z ośrodka studiów wschodnich dzień dobry dzień dobry, będziemy mówili o Kosowie i o tych ostatnich wypadkach, które miały tam miejsce, czyli przede wszystkim o starciu lokalnych. Tak mówię właśnie lokalnych, bo to chyba trzeba zaznaczać cały czas Serbów z siłami na to tam doszło rzeczywiście do dość poważnych starć z ofiarami. Niestety to są głównie miejscowości na północy Kosowa, w których próbowali objąć swoje stanowiska. Burmistrzowie etniczni, Albańczycy wyłonieni w wyborach, które zostały zbojkotowane przez tą mniejszość serbską do tego wszystkiego oczywiście licznie aktorzy można by tak powiedzieć, ogólnie dolewają oliwy do ognia, także i postaci powiedziałbym świata popkultury już dzisiaj, bo chyba sport do takich się zalicza, zwłaszcza ten sport globalny chodzi mi. Tutaj oczywiście o słynną słynny napis taki transparent w pewnym sensie Nowaka działkowicza, który na, jakby na ekranie kamery telewizyjnej po zwycięstwie w pierwszej rundzie rolon Ga Ros napisał. No rzecz po prostu straszliwą z punktu widzenia, jakby podgrzewanie atmosfery, bo to jest jasne, że to jest po prostu dolewanie oliwy do ognia, czy nawet podpalanie właściwie czegoś, kiedy się pisze, że Kosowo jest sercem stop przemocy. To jest po prostu coś tak wulgarnego, że to w zasadzie trudno się do tego odnieść, ale to jest idealne, znaczy coś idealnie wyrymuje z tym, co rozumiem, rząd serbski w ogóle o Kosowie nie ma i także z z tym jak sądzę z tym z tym bojkotem Serbów wyborów lokalnych.
Tak, to znaczy ja ja powiem w ten sposób znaczy, że może uspokoić trochę naszych słuchaczy, to był ofiary, ale to byli ranni, znaczy 30 żołnierzy węgierskich i włoskich zostało rannych tych starciach. I faktycznie no to jest czegoś takiego nie widzieliśmy w Serbii, no na pewno w 2011 roku mieliśmy też dokładnie tego typu starcia, kiedy Serbowie starli się z siłami pokojowymi KFOR, gdzie no niestety wtedy było ofiary śmiertelne, zginął litewski żołnierz. I tutaj mamy powtórzoną sytuację. Ja bym powiedziała, że i, bo pytanie jest to znaczy Nowak, gdy COVID rzeczywiście jest rozpoznawalny na świecie. Myślę, że ta co się dzieje w Kosowie, to jest jednak lokalna lokalna dynamika tego, co tam właśnie no właśnie jest jak pan powiedział, jakby jeśli chodzi o Serbów, to to Serbowie mieszkają w enklawach na południu i mieszkają właśnie w 4 gminach, które są, które są tuż przy granicy Serbią. To są te słynne zdjęcia z mostem i bar, który dzieli miasto mitrowica na część południową i północną Północna jest serbska Południowa jest Południowa jest Kosowska. No i faktycznie, jakby kontrola nad tym północnym Kosowem zawsze jest takączona, jakby cały czas o to się toczy. To czy to się o to, czy to się o to toczy się Warka bardzo długo było tak, że tak właściwie nie było zupełnie kosowskich instytucji, żadnych granica była niestrzeżona. Właściwie to było tak jakby jakby tej granicy Kosowa tam w ogóle nie miało tak ta granica była na właśnie rzece i bar, a, a Serbowie, jakby swobodnie takiego nazywają tą linię administracyjną administracyjnyą, przekraczali to się zmieniło w 2013 roku, kiedy faktycznie wprowadzono wprowadzono Straż Graniczną Kosowską do tej granicy. I powiedział powiedziałbym, że następował taki proces powolnego próby integracji tego terenu zresztą Kosowa, co jakby się i szło bardzo powoli i tak naprawdę w listopadzie zeszłego roku, kiedy Serbowie opuścili instytucje kosowskie policję, prokuraturę, władze lokalne właśnie tam na północy. Tak mieliśmy taki powrót do właśnie do tej sytuacji sprzed ponad 10 lat i też to pokazało, jak ta integracja Serbów ze strukturami kosowskimi jest po prostu bardzo prowizoryczna. I to jest jakby i tutaj w tym momencie władze Kosowa próbują, które wychodzą z założenia, że prowadzenie dialogu Serbią, a właśnie, a propo, a propos Kosowa, a propos tego, co zrobić z północą, one trochę nie przynoszą, przynoszą nie przynoszą żadnego efektu, bo jak to pokazuje to, co się wydarzyło w ostatnich właśnie miesiącach. To bardzo łatwo łatwo można można to odwrócić mieliśmy serbskich policjantów w kosowskich mundurach na północy, ale ich efektywność. I też powiedziałbym raportowanie co do centrali było z jakby stało pod znakiem zapytania. Wciąż mieliśmy takie resztki takich struktur równoległych, czyli jakby takiego systemu, który pozostał po państwowości serbskie właśnie jeśli chodzi o władze lokalne, bo te władze właśnie lokalne, które działają w Kosowskim systemie, to ich nie ma w tym momencie, ale tam wciąż są merowie, którzy zostali, jakby działają dostają pensję od państwa państwa serbskiego serbskiego i działają w ten sposób. I władze władze Kosowa trochę wbrew, jakby zaleceniom czy oczekiwaniu Zachodu. No wychodzą założenia, że ten dialog po prostu nie ma sensu i że Serbowie, jakby udają, że uczestniczą w dialogu, ale tak naprawdę sabotują integrację integrację Serbów z i to nie taką też instytucjonalną, ale też taką społeczną tutaj mamy czasami przykłady, że jeżeli tam ktoś chce grać w Kosowskim klubie, to jego rodzice są zastraszani. Robi się bardzo dużo, szczególnie właśnie tam na północy, żeby ci Serbowie się nie integrowali, żeby się nie mieszaali, żeby, jakby nie było po tych powiązań i w związku z tym arbink kurci poszedł taką drogą moim zdaniem bardzo ryzykowną, że on po prostu będzie nie będzie już negocjował, tylko po prostu będzie egzekwował. Kosowskie prawo też na terenie północy, były wybory lokalne Serbowie jest bojkotowali, to był ich wybór. Mamy nowych merów Albańczyków, oni mają przejąć te gminy i mają tam zacząć zarządzać i właśnie, dlatego że tak by trzeba było te urzędy gminne, które też one niby było oficjalnie oficjalnie kosowskie, ale tak naprawdę były tam serbskie serbskie flagi. Nic tam nie przypominało, że to są właśnie urzędy gminy gmin, które działają właśnie wg prawa prawa Kosowskiego, jakby przejęto je siłą, znaczy przejęto je po prostu przy osłonie przy wsparciu przy wsparciu policji. Ćmerowie tam zaczęli, jakby pracować w tych biurach, no ale spowodowało to bardzo gwałtowne protesty Serbów. Pan powiedział, że lokalnych oczywiście to jest tak, że ta frustracja lokalna jest bardzo duża, ale też, jakby wciąż nie wiemy, na ile, że tak powiem wsparcie z Serbii, jaką ono miało rolę w tych w tych protestach, bo te po tych zdjęciach, które, które widzimy, to jednak, bo powiedziałabym są to osoby, które po prostu bardzo skutecznie walczą z równieżami z żołnierzami kworum przy użyciu pałek policyjnych też po drugiej stronie bomb hukowych. Gazu, więc to nie było tak, że to mieliśmy pokojowe protesty po 1 stronie, a po drugiej stronie żołnierzy for to prostu mieliśmy no psu atak na na żołnierzy, którzy ochraniali ochraniali te gminy.
Co jest tam znaczy. Ja bym powiedziała tłem też tej całej takiej sytuacji. To jest też takie dążenie Stanów zjednoczonych do rozwiązywania problemów na Bałkanach, takimi trochę metodami, AD hoc bardzo szybkimi, które właśnie powodują, że te problemy czy to Kosowa, czy, bo właśnie raczej nabrzzmieewają niż są rozwiązywane. Musimy możecie państwo sobie przypomnieć też o tym rozmawialiśmy, że ponad miesiąc temu stany Zjednoczone i Unia Europejska ogłosiły, że mają przełom i przełomowe porozumienie między Kosowem, a Serbią miesiąc później mamy jakby poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa. Co też pokazuje, że takie właśnie wymuszanie pewnych porozumień, które, jakby przymuszenie polityków do podpisania czegoś raczej powoduje raczej tą właśnie sytuację zaognia niż niż to rozwiązuje. Tak mamy w Kosowie i tak też mamy w Bośni, że właśnie szczególnie tutaj waszyng to on by chciał szybko to załatwić tak amerykańskim stylu. Mamy wpływy i nie zachowamy się ich użyć. Macie podpisać to porozumienie, a ludzie ludzie się jednak buntują, bo teraz, jakby wypracowanie porozumienia między bodwoma stronami czy Kosowem i Serbią, ale też władzami w prysztynie lokalnymi Serbami, odbudowa zaufania. To jest jednak kwestia długiego procesu i tego szybko się nie da załatwić.
No właśnie, teraz też słyszymy jakiegoś rodzaju taką połajankę pod adresem Kosowa ze strony Waszyngtonu, czyli to, że właśnie nie powinno było dojść do takiego starcia. No jasne, że nie powinno było, ale z drugiej strony co się miało lokalnie wydarzyć, to znaczy w sytuacji, w której było jasne, że ci burmistrzowie wybrani nie mogą objąć tych swoich stanowisk. Na co w zasadzie znaczy jak powinna się zachować administracja Kosowa, żeby wszyscy byli zadowoleni, mam ochotę zadać takie.
Pytanie. To prawda, znaczy wszyscy wszyscy na pewno nigdy nie będą zadowoleni, ale na pewno, czego Amerykanie oczekiwali, bo to też jest amerykańska polityka na bałkana, która się opiera przede wszystkim na Serbii, że to Serbia i współpraca z rządem włócicia. To jest właśnie gwarant stabilności na Bałkanach. No to jest zmuszanie podziałem tych młodszych partnerów, tych mniejszych państw do ustaw wobec Serbii i tym razem też było takie oczekiwanie, że po prostu Kosowo spełni wszystkie oczekiwania serbskie nie będzie tych burmistrzów tam instalowało tylko właśnie trochę było pytanie, co dalej tak. No bo tutaj jak ten problem jak ten problem powrotu Serbów do do instytucji kosowskich rozwiązać, no bo no bo, bo właśnie jak to znaczy, że to też jest to też jest to colbi kurci robi. I ja myślę, że to nie było zbyt przemyślane, znaczy można jednak było próbować negocjacji i można było prowadzić. Powiedziałabym rozmawiać z tą lokal lokalną serbską społecznością. To jest czasami problem też władz w krysztynie, że oni jednak mają poczucie, że Serbowie tam na północy to jest taka piąta kolumna. To są ludzie, którzy działają na zlecenie Belgradu, traktują właśnie a.Gdzie jest to słuszne?
Powiedziałem i taki nie to znaczy faktycznie jest tak, że Serbowie szczególnie na znaczy w ogóle Serbowie w Kosowie są uzależnienia ekonomicznie od Belgradu. W Kosowie jest bardzo wysokie bezrobocie, Serbowie głównie dostają pieniądze pracują na państwowych posadach finansowanych przez Serbie, to znaczy Serbia tam ma wciąż system edukacji, ochronę zdrowia. I te właśnie gminy swoje paralne i to powoduje, że faktycznie ma bardzo duże przełożenie na tamtą lokalną serbską społeczność, ale też trzeba wziąć pod uwagę, to, że Serbowie tam po prostu Pr krytynie nie ufają, to znaczy, że jednak też tutaj i że też jest trochę też taka polityka Zachodu, że też niewiele zostało zrobione, że to jest takie trochę takie zaklęte koło tak, że oni są ekonomicznie uzależnienie od Belgradu. Belgrad nie chce, żeby się integrowali, więc oni się nie integrują przyszlina też nie wykazuje jakiś takich ważnych, jakby istotnych gestów w stosunku do nich, żeby ułatwić tą integrację, więc oni są po prostu bardzo to jest taka społeczność w pułapce tak pomiędzy, która nie ufa ani belgradowi, ani prrysztinie jest wykorzystywana przez belwedii. Też to wie, ale z drugiej strony no, jakby nie ma wyjścia, tak znaczy, jakby belkrad Belgrad jest wciąż wciąż takim aktorem, który właśnie utrzymuje finansowo i w związku z tym oczywiście dokładnie tak jak pan powiedział. To też jest tak, że, że belgradat i to też jest jakby też powoduje dużą flustrację, tam że, że be też nie wysłuchuje różnych żali tamtej społeczności, bo faktycznie to jest też także Serbowie za bardzo nie chcą się integrować, tylko po prostu rozpala różne różne kryzysy. Jak mu jest to wygodnie, bo to też często tak było, że po prostu Belgrad jak to rozmawialiśmy o tym chyba w zeszłym tygodniu są protesty w begradzie. I no jednak też jest taki model serbskiej polityki, że nie ma nie ma kryzysu w Serbii, którego nie przykryło Kosowo, więc prezydenta wrócić to w momencie bardzo korzystne, że ta sprawa Kosowska wybuchła. Pytanie jest na ile, jakby on wspierał, to co się to wydarzyło, bo teraz te wielotysięczne demonstracje, które, które były w wymaganiu po prostu schodzą na dalszy plan. Tak najważniejszejsza jest kwestia Kosowa i to też właśnie, jakby powoduje, że tutaj niektórzy podejrzewają, że to jednak właśnie jak to zwykle bywa, kiedy w uczuciowi idzie źle, albo co się dzieje, że po prostu jakiś ta incydenty w Kosowie są, bo one właśnie zawsze dobrze odrywają uwagę. Natomiast warto podkreślić, że sytuacja jeśli chodzi o bezpieczeństwo, tam jest bardzo poważna, mamy 700 dodatkowych żołnierzy. No i to będzie poważne wyzwanie, żeby jednak tą stabilność tam przywrócić i to będzie kwestia. Ja odczyga się obawiam, że Amerykanie i też zachód będzie dążył do szybkich rozwiązań, a tutaj jednak potrzeba czasu, żeby, żeby po prostu to ustabilizować.
Dziękuję bardzo, martaszla z ośrodka studiów wschodnich była z nami jest czternasta. Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE
-
08:24 W studio: prof. Joanna Zajkowska
-
22:03 W studio: mec. Maria Ejchart
-
23:49 W studio: Tomasz Maćkowiak
-
06:58 W studio: prof. Małgorzata Myśliwiec
-
23:54 W studio: prof. Patrycja Grzebyk
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
02.10.2023 13:00 Połączenie23:49 W studio: Tomasz Maćkowiak
-
02.10.2023 17:20 Wywiad Polityczny26:11 W studio: Szymon Gutkowski
-
02.10.2023 17:00 Wywiad Polityczny13:28 W studio: dr Katarzyna Lubnauer
-
02.10.2023 14:40 Magazyn Europejski14:50 W studio: prof. Marek Safjan
-
-
02.10.2023 14:20 Połączenie08:24 W studio: prof. Joanna Zajkowska
-
-
-
02.10.2023 13:40 Połączenie22:03 W studio: mec. Maria Ejchart
-
02.10.2023 16:00 Jest temat!10:08 W studio: Michał Suchora
-
02.10.2023 15:40 Jest temat!12:29 W studio: Anna Radwan
-
-
02.10.2023 15:50 Gościnnie: Herstorie37:32 TYLKO W INTERNECIE
-
02.10.2023 16:59 English Biz
-
-
02.10.2023 16:20 Jest temat!12:34 W studio: Małgorzata Dąbrowska
-
02.10.2023 18:59 Cotygodniowe podsumowanie roku01:30:29 TYLKO W INTERNECIE
-
-
02.10.2023 16:40 Jeszcze Więcej Sportu12:36 W studio: Adam Probosz
-
02.10.2023 22:00 Powrót do przeszłości52:43 W studio: dr Michał Przeperski
-
-
02.10.2023 19:10 TOK36004:00 W studio: Wawrzyniec Zakrzewski
-
-
-
-
02.10.2023 19:09 Audioprezentacja
-
-
02.10.2023 19:39 Digital Festival 202325:47 W studio: Aleksandra Karasińska
-
02.10.2023 19:19 Digital Festival 2023Sztuczna inteligencja ma służyć człowiekowi, ale musi podlegać regulacjom prawnym [AUDIOPREZENTACJA]24:47 W studio: Maciej Bisch
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL