"Fundamentem demokracji jest dialog społeczeństwa obywatelskiego z rządzącymi"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Rozwiń » Poranek Radia tokefem, prof. Nina Witoszek jest z nami Uniwersytet w oslodzie. Dzień dobry, pani profesor, dzień dobry. Porozmawiamy teraz o demokracji dla wszystkich demokracji inkluzywnej deliberatywnej dającej obywatelom współudział we władzy i w procesie podejmowania decyzji oraz co istotne poczucie sprawstwa i może może państwa trochę zdziwić się, że będziemy z panią profesor mówić o tym, jak poprawić demokrację w sytuacji, w której w Polsce tracimy tę demokrację, ale z kolei gdy będziemy odzyskiwać, to warto od razu postawić na jej lepszy model, a inspiracją do tej rozmowy jest konferencja, która jutro i pojutrze odbędzie się w Warszawie organizowana przez forum ruchu Europejskiego i Kolegium Civitas. M.in. zatytułowana, demokracja oddolna, budowanie dialogu między społeczeństwem obywatelskim, a politykami pani profesor, czym jest ta demokracja deliberatywna?
No, więc ta demokracja deliberatywna skraca dystans, czy skraca odległość pomiędzy politykami, a obywatelami. To jest ta demokracja, która się w tej chwili dopiero tworzy, ona ma jest jeszcze dużo do zrobienia, ale to jest ta demokracja Obywatelska bardziej ustawiana na to, żeby uwolnić twórcze energię obywatela i również może nawet znaleźć sposób na to, żeby przystosować demokracji do wyzwań naszych czasów od wyzwania klimatycznego do wyzwania autokratycznego. Do powiedziałam różnych patologii i janomalii, tak, żeby obywatele odzyskali poczucie sprawczości, tak jak to pani powiedziała, no i oczywiście znaleźli nowe formy, które utrwalają, jakby nowe nawyki rozmawiania z władzą rozmawiania z rządem rozmawiania z politykami. Np. każdy, kto przeczyta historię kraju skandynawskich, to sobie zda sprawę, że bez ciągłego nacisku społeczeństwa obywatelskiego i dialogu z politycznymi aktorami nie byłoby po prostu Socjaldemokracji nie byłoby modelu szwedzkiego nie byłoby model wawerskiego nie byłoby społeczeństwa dobrostanu. No i oczywiście ten dialog między obywatelami, a władzą jest szczególnie ważny, szczególnie dzisiaj, dlatego że pamiętam, że w 2006 roku Jarosław Kaczyński powiedział, że jego nie interesuje społeczeństwo obywatelskie, znaczy nie interesuje go demkracja, bo fundament fundamentem demokracji liberalnej demokracji dobrze działający demokracji. Jest właśnie ten dialog i teraz chodzi o to, żebyśmy się przeglądnęli na tej konferencji tym demokratycznym innowacjom, której próbują tknąć nowego ducha, system, który pozornie działa, ale właściwie nie działa jest i jest oblężony przez demagogów populistów chuliganów.
O to chciałabym dopytać, bo jeżeli mówimy o tym, że musimy coś się poprawić czy zmodernizować, no to pojawia się pytanie, czy ta dotychczasowa demokracja przedstawicielska stała się niewydolna, może stała się swoją karykaturą? Może to jest także partie tak zawłaszczyły przestrzeń władzy, że właściwie sprowadziło obywateli do roli wyborców, którzy po prostu raz na 4 albo 5 lat mają pomaszerować do lokalu wyborczego, rzucić głos, a przez pozostały czas przez kadencję parlamentu czy prezydenta się nie wtrącać, czyli może teraz utknęliśmy w takiej typowej demokracji Elektoralnej, mamy się my obywatele uaktywnić. Raz na kilka lat, a poza tym się dzieci cicho.
Właściwie powiedziałabym, że utknęliśmy fundamentalizmie E lektuarnej i ten fundamentalizm trzeba przełamać i nie chodzi tylko i wyłącznie o elektoracie, który tam głosuje 4 co 4 lata, ale chodzi o obywatela, którzy stają przekształceni na konsumentów. To już nie są obywatele są konsumenci w zasadzie są również konsumenci władzy władzy i dopóki władza i podaje to, co trzeba na stół prawda. I no to wszystko jest okej, no i dopóki media społecznie społeczne polaryzują społeczeństwo się nienawiść i utrwalają różne różne. Powiedziałabym przesądy, no to jest też okej, bo dlatego, że kwitnie tu mi wiesizm, a to jest bardzo na rękę władzy.
A zilustrujmy demokrację deliberatywną, bo powiedziała pani o innowacjach demokratycznych. Ja sobie pomyślałam, że chyba doskonałym przykładem będzie irlandzkie zgromadzenie obywatelskie z 2012 roku ze względu na to, że problemy, które wówczas, a także w późniejszych latach rozstrzygano są tymi problemami, które trzeba też wkrótce ponowniestrzygnąć w Polsce.
Tak to są tematy, jakby zamknięte poruszonej i zamknięte mamy wśród uczestników konferencji siaremonagan, która była tam powiem komunikacji właśnie tego ruchu obywatelskiego w Irlandii, który rozpoczęły kobiety, który, które nie byłby powiedzmy ruchem, który, który duch Święty. Powiedziałam stworzył, ale on był on był wypracowany przez długie lata i zaczęło się od paneli obywatelskich, to znaczy zaczęło się od powołania 99 99 osób, które z różnych środowisk od katolickiego kościoła, począwszy skończywszy na na nauczyciela akademickich, które deliberowały przez 3 miesiące. O tym, czy należy wprowadzać tą to prawo o prawo do aborcji, czy nie potem jednak te te przedstawicielskie organy tych paneli stwierdził, że należy może nie wiadomo, czy należy się nie należy, ale należy przynajmniej zwołać referendum. No i złano referendum. Okazało się, że salomonagancze od komunikacji jeździła wioski do wioski lub miasteczka do miasteczka autobusem i ze swoimi przyjaciółkami stworzyła, jakby nową narację, która przekonała Irlandczyków, że prawo do aborcji się będzie Irlandii opłacało. To jest bardzo ciekawe, dlatego że prawo do aborcji to jest jakby powiedziałam grzech śmiertelny, a okazały okazuje się w naszych czasach w czasach nieograniczonej konsumpcji ono się po prostu opłaca. No i tak się stało. To referendum to referendum, jak wiemy, udało się, no i w tej chwili mamy w Irlandii liberzji liberalizowane prawo jeśli.
Chodzi o zaczęło się od tego panelu obywatelskiego 99 osób obywateli losowo wybranych, więc od razu dopytam czy na takim panelu czy w ramach innych innowacji demokratycznych da się rozstrzygnąć wszelkie kwestie, bo zawsze pojawia się wątpliwość, a co z takimi sprawami złożonymi wymagającymi eksperckiej wiedzy, np. mamy do rozstrzygnięcia kwestie energii atomowej, tak budować elektrownie jądrowe, czy nie budować, czy mają na nie odpowiadać losowo wybrani obywatele, czy dadzą radę?
No, więc są różnego rodzaju scenariusze. Tego tej właśnie 1 to jest oparta na systemie dwupoziomowym, znaczy naj się deliberuje, są obywatelami, potem się powołuje taką taką radę, jakby powiedziałam Obywatelską, która jeszcze raz, która już, który już w skład, której wchodzą eksperci, która już powiedziałam, rusza sprawy do przodu, dlatego że tam są już naukowcy, powiedziałam jako, żeby wziąć pod uwagę tani przykład energii atomowej, a tam już wchodządzą naukowcy. Tam już szkodz na ostatnie badania tam wchodzą ludzie, którzy się z mną statystykami itd. ryzykiem. No i wtedy te panele Obywatelskiej łączą się powiedziałam, ja w taką spójną całość z panelami ekspertów i wynikiem tego tej rozmowy między ekspertami obywatelami jest jakaś rekomendacja na poprawę tego, co rząd uzgodnił jako opowiedziałabym modę na przyszłość. I to jest to jest propozycja bielgida, pan rejbruka to jest belgijski historyk i aktywista, którego zaprosiliśmy na nasze obrady obrady, które jest bardzo zmęczony tym obecnym modelem demokracji i szuka model demokracji 20.
Czy obrady podczas konferencji będzie można śledzić online, czy wszyscy będą mogli to robić wszyscy zainteresowani.
Więc do samego końca jeszcze nie wiemy, niestety, czy to będzie online, czy nie online, dlatego, że to się dopiero zdaje się, to się zostanie zdecydowane jutro, ale mam wrażenie, że pewnie można będzie, chociaż nie daje gwarancji, dlatego też zapraszam wszystkich, których interesuje przyszłość demokracji i wszystkich, którzy wezmą udział w marcu na rzecz demokracji, które się niedługo odbędzie w Warszawie, żeby po prostu przyszli, bo konferencja jest absolutnie otwarta dla wszystkich, którzy mają ochotę posłuchać i wziąć też wziąć udział w naszej rozmowie.
Demokrację oddolne budowanie dialogu gmin ze społeczeństwem obywatelskim, a politykami konferencja rusza jutro w siedzibie Kolegium civita z prof. Nina Witoszek Uniwersytet w Oslo, która także będzie oczywiście obecna na tej konferencji była moim państwa gościem pani profesor dziękuję za rozmowę.
Dziękuję serdecznie i zapraszam wszystkich.
Państwa zapraszam na informację.
Poranek Radia TOK FM. Zwiń «

"Fundamentem demokracji jest dialog społeczeństwa obywatelskiego z rządzącymi"

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: PORANEK - KAROLINA LEWICKA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Niebawem pokochacie nowy gmach MSN. Wystarczy, że zajrzycie do środka

Jak sprawiedliwą transformacje wyobrażają sobie osoby kandydujące do parlamentu?

Test: Hyundai Kona

Państwo kontra opozycja

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL