Rozwiń » Światopodgląd Agnieszka Lichnerowicz. Serdecznie, zapraszamy państwa na Światopodgląd, który zaczniemy od szczytu Europejskiej wspólnoty politycznej, która odbywa się 20 km od granicy z Ukrainą, czyli jednak krajem będącym ofiarą agresji, w którym toczy się wojna, odbywa się bowiem w Mołdawii, gdzie 47 48 liderów państw nie tylko właśnie unijnych zostało zaproszonych. Są też przedstawiciele rozlicznych instytucji, łączymy się w światopodglądzie z dr. Piotrem oleksem dzień dobry dzień dobry dr Oleksy jest naukowcem związanym z uniwersytetem imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu i ekspertem Instytutu Europy Środkowej premię prezydent, San maja sadu, czyli prezydent Mołdawii powiedziała, że oceniła, że ten szczyt to wydarzenie pokaże naszą nasze niezachstwiane wsparcie dla pokoju stanowcze potępienie Rosji nieustalną Solidarność z Ukrainą i wsparcie Europy dla Mołdawii. Z pana perspektyw, jakie ma znaczenie ten dzisiejszy szczyt Mołdawii?
Tych perspektyw oczywiście jest wiele, bo to jest inna perspektywa, powiedzmy ogólnoeuropejska, a inna perspektywa lokalna mołdawwska może zacznę od tej lokalnej, skoro przywoła już pani słowa maiiandu dla Mołdawii. To jest ogromne wydarzenie. To jest największe wydarzenie o charakterze międzynarodowym i dyplomatycznym w historii tego państwa w historii chyba w ogóle cieszyniowa, która jest dłuższa niż historia tego państwa. Mołdawia była takim krajem, który przez wiele wiele lat był można powiedzieć niedostrzegalny słabo widoczny w ogóle na arenie międzynarodowej, jakbyś taka można powiedzieć, że świadomość istnienia tego kraju państwa była nawet dosyć niska wśród elit politycznych europejskich. I to jest dla nich ogromna szansa, żeby tą swoją widoczność wzmocnić, tak, żeby zaznaczyć swoją obecność na arenie międzynarodowej, oni w ten sposób pokazują również, że to jest pokazują manifestują tą swoją przynależność do tej Europejskiej rodziny i do świata Zachodniego. Tu akurat to jest ważne z 1 i z drugiej perspektywy no nie bez przyczyny ten szczyt drugi szczyt Europejskiej wspólnoty politycznej odbywa się w państwie granicząym z Ukrainą państwie, pora Radzieckim, które Rosja nadal uważa za części swoje strefy swoje podwórko część swojej strefy wpływów dla samej Mołdawii. Ten szczyt ma również pewne znaczenie w kontekście ich integracji Europejskiej Mołdawia ma status kandydata, liczy na w tym momencie już liczy na członkostwo w przeciągu jakiś no maja handlu mówiła ostatnio o perspektywie roku 2000 2030 i też liczą, że to jest jeden z kolejnych kroków takich symbolicznych, ale tych Pol też politycznych. Na pewno będą starali się też wykorzystać tę sytuację dla uzyskania w lepszej współpracy pomocy również z poszczególnymi państwami, które na ten na ten szczyt przybędą z perspektywy europejskich i takiej powiedzmy ogólnoeuropejskiej. No to jakby znaczenie tego szczytu jest powiedzmy tworzy, to jest więcej pytań, tak o to znaczenie znaczenie tego szczytu, co to.
Jest z Europejska wspólnota polityczna? Np.
no bo właśnie co to jest Europejska wspólnota polityczna. To jest coś nowego, tak to jest inicjatywa emanula makrona prezydenta Francja manula makrona on ją zaproponował w maju 2022 roku, więc 3 miesiące po około po rosyjskiej inwazji na Ukrainę tu się pojawiają takie informacja, że to jest organizacja międzynarodowa, musimy myśleć o Europejskiej wspólnocie politycznej, przede wszystkim jako o formacie dialogu, że jest to taki format dialogu politycznego skupionego na kwestiach bezpieczeństwa i kwestiach energetycznych, także, czyli bezpieczeństwa energetycznego, który łączy państwa Unii Europejskiej państwa kandydujące do Unii Europejskiej stowarzyszone, czyli tutaj państwa po radzieckie i państwa bałkańskie, a także 2 bardzo ważnych graczy. Po te 2 potęgi, powiedzmy, które są poza Unią Europejską i raczej w najbliższym czasie do niej nie wejdą, czyli Turcy i wielko Brytania, bo po wyjściu z Wielkiej Brytanii. To jest też tego m.in. efekt, że po wyjściu z Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej zmieniła się trochę ta układanka i zmieniły się np. sens szczytów rady Europejskiej, w której nie ma już Wielkiej Brytanii po wybuchu po rosyjskiej agresji. Pojawiło się przeświadczenie, że potrzebny jest jakiś nowy format dialogu, który łączyłby szerszy niż tylko niż tylko Unia Unia Europejska i to znów dalej rodzi pewne pytania, jak każda taka nowa jak każdy taki nowy format, bo w państwach bałkańskich, a także w części częściowo w państwach Europy wschodniej pojawia się troszeczkę taka obawa, że Europejska wspólnota polityczna jest czymś niejako trochę alternatywnym dla procesu rozszerzenia Unii.
Europejskiej zamiast członkoowską będziecie członkami Europejskiej wspólnoty politycznej zamiast Unii.
Europejskiej tak tak mamy Europejską wspólnotę polityczną. To jest ta Platforma, w której możecie brać udział się wypowiadać, wyznaczać realizować swoją politykę Europejską, a o Unii Europejskiej na razie o rozszerzaniu Unii Europejskiej na razie na razie nie dyskutujmy. Czy taki cel przyświecało prezydentowi Francji, kiedy tę inicjatywę rozpoczynał? No wprost tego nie powie, ale można się spodziewać, że w dużej mierze takie myślenie stoi za Europejską wspólnotą polityczną, więc z 1 strony to jest na pewno w obecnej sytuacji format potrzebny z drugiej strony budzi budzi wiele pytań i niejasności.
Właśnie tak się zastanawiam, jak to w Mołdawii jest odbierany albo jak pan to oceni, bo ja mam wrażenie, że te obawy trochę o słabe, bo jednak po drodze zdobyła dostała mołdawę. I Ukraina ten status kandydata i mam wrażenie, że tychaw jest mniej, ale właśnie nie wiem, jak to pan to widzi, czy z perspektywy Mołdawii? Czy w ogóle?
Ja powiem tak po stronie mołdawki tych obaw jest mniej faktycznie oni widzą te elity, powiedzmy obóz po zachodni w Mołdawii są na takim etapie pewnego entuzjazmu. Jeśli chodzi o tę drogę do Unii Europejskiej i oni wręcz traktują Europejską wspólnotę polityczną jako właśnie coś dzięki czemu można ugrywać postępy w procesie rozszerzenia Unii Europejskiej. Ja się obawiam, że np. Francja Holandia. Czy Austria, tak tego wcale nie postrzegają. I tutaj jest może zarysować się pewna rozbieżność takie obawy o to, że ta wspólna Europejska wspólnota polityczna będzie czymś, co będzie zastępować rozszerzenie Unii Europejskiej, raczej są widoczne po stronie państw Bałkanów, które no duże mają te otwarte negocjacje akcesyjne, nawet niektóre. I to się bardzo bardzo z ich perspektywy przedłużaa. No dla takiej Macedonii czy czy Albanii, czy nawet właśnie nie herceego Wine to nadanie statusu kandydata takie szybkie przyspieszone nagłe Ukrainie i Mołdawii. No było wywołało tam też pewne takie niezadowolenie na zasadzie jak to my tak długo tutaj negocjujemy, staramy się i to idzie tak wszystko bardzo jak po grudzie, a tu nagle oni wskoczyli awansem na to miejsce do dołączyli do nas, tak. Więc to są te niuanse i powiedzmy delikatne napięcie.
No ale wydaje mi się przynajmniej w takiej z perspektywy narracyjnej, czyli jak od kilku godzin media relacjonują ten szczyt może nie bardzo gęsto, ale jest ileś doniesień w prasie zachodniej. To no jest ten główny punkt czy ten Lidy się pojawia, że to jest taka manifestacja w stosunku do Rosji, że jednak się nie boją spotkać tak blisko konfliktu i że to organizują, że to jest taki. No kolejny krok taki politycznej konsolidacji wokół idei Europejskiej czy wokół Europy czy w Europie tych wszystkich państw i nie wiem, czy czy tutaj może pan coś jakoś się do tego.
Odnieść toątpienia? Tak to bez wątpienia tak, bo zróćmy uwagę, że jeszcze kilka miesięcy temu w lutym w mediach europejskich polskich również na antenie tografem też to komentowaliśmy. Mieliśmy doniesienia o rzekomym puczu, czy też przewrocie wojskowym, który Rosja chciałaby zorganizować w Mołdawii właśnie, żeby, żeby umiejscowić tam rosyjskie władze, tak więc ten atmosfera zagrożenia związana z tym państwem wokół tego państwa cały czas funkcjonuje, więc to jest taka manifestacja, tak jak pani powiedziała, jak najbardziej, że Europa nie boi się zaznaczać, tak mocno swojej obecności obecności właśnie właśnie tutaj jak najbardziej ten element jest bardzo ważny szczyt, zaczął się również od wspólnego. Jak naprawdę jeszcze przed formalnym rozpoczęciem szczytu wspólną konferencję prasową odbyli maja sądu oraz prezydent zełęcki powiedzieli, że jesteśmy gotowi.
Fizycznie tak nie na skrype, że tak powiem.
Tak tak fizycznie jesteśmy gotowi iść razem ramię w ramię, co też wskazuje na taką silną obecnie. No powiedzmy Sojusz polityczny między tymi 2 państwami.
Chyba przecież te wojska, to też ostatnio tutaj podczas rozumy pana opowiadał w na dniestrzu, czyli tym separatystycznym regionie. To jest do tej granicy zdaje się tam jest kilkanaście kilometrów, są rosyjskie wojska.
No tak, znaczy dokładnie to te szczyt odbywa się pod kiszyniowym w takim ośrodku luksusowym wypoczynkowo Winiarskim koło wsi BU boaka i to jest 50 km do granicy z naddniestem, czyli tak naprawdę 50 km dalej stacjonują rosyjskie żołnierze, którzy są w Naddniestrzu.
Przeczytałam tak mnie tutaj uruchamił pan moją pamięć, a propo tego Winiarskiego, że w Mołdawii jest 300 dni słonecznych, więc rozumiem, że tam się akuratje.
Bardzo to jest bardzo możliwe, nigdy nie liczyłem, ale jest bez wątpienia jeden z najbardziej słonecznych krajów. W tej tutaj w tej części Europy. No i stąd znakomite znakomite wino i nie tylko nie tylko wino.
Czy to się czymś skończy konkretnym czy jednak to jest bardziej spotkanie?
Myślę, że to jest bardziej spotkanie, raczej bym nie oczekiwał tutaj jakiś konkretnych decyzji o dużym znaczeniu być może Mołdawia zapadną jakieś decyzje, które będą związane właśnie większą pomocą wobec Mołdawii. Już o takich decyzjach zresztą słyszeliśmy, bo zarówno Unia Europejska zwiększyła swoje wsparcie finansowe, jak teraz nasz minister obrony narodowej pan Błaszczak ogłosił wsparcie takie w sferze bezpieczeństwa, przekazanie daje się wozów bojowych, więc tego typu deklaracji i decyzji przy tym przy tej okazji na pewno mogą być ogłoszone i będą ogłoszone, ale nie spodziewałbym się tutaj jakiś wielkich kroków milowych.
Bardzo dziękuję za rozmowę. Słuchali państwo dra Piotra Oleksego z Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza, Instytutu Europy Środkowej.
Informacje o. Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD
-
-
-
-
-
12:23 W studio: Wojciech Konończuk
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
-
-
-
-
06:38 TYLKO W INTERNECIE
-
-
-
-
-
-
-
-
-
12:00 Dzień po wyborach
-
-
-
-
-
-
-
27.09.2023 23:00 Maciej Zakrocki przedstawia53:45 W studio: dr hab. Dawid Sześciło
-
-
13:00 Połączenie10:50 W studio: prof. Konrad Pędziwiatr
-
13:20 Połączenie10:58 W studio: dr Oskar Pietrewicz
-
11:40 Kultura Osobista13:10 W studio: Agnieszka Przepiórska , Kinga Sochacka
-
-
-
-
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL