Jak oceniać stan rosyjskiej gospodarki?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Rozwiń » Czternasta 5 Jakub Janiszewski przy mikrofonie, a z nami jest Iwona Wiśniewska z ośrodka studiów wschodnich dzień dobry dzień dobry, a będziemy mówili oczywiście o kondycji rosyjskiej gospodarki w kontekście wojny kondycji w zasadzie i tutaj się waham, jak to opisać, bo jeżeli popatrzy się na prognozy PKB rosyjskiego, to one wcale czarne nie są, ale nie są też w żaden sposób zachęcające, znaczy widać ewidentnie, że jest spadek, ale teoretycznie gospodarka rosyjska wg własnych danych nie pogrąża się w kryzysie.
No tak, no akurat PKB mam wrażenie w obecnej sytuacji, tak jak pan powiedział w okresie wojny, kiedy inwestujemy i produkujemy czołgi rakiety i wszystko co potrzebne jest żołnierzom, a w tym samym czasie wiele takich sektorów konsumpcyjnych jest stagnacji, to akurat PKB jest chyba najsłabszym takim wskaźnikiem, który mówi nam o kondycji tej gospodarki. I ponieważ priorytetem rosyjskiego rządu jest prowadzenie tej wojny i produkcja na potrzeby armii de facto te pieniądze z budżetu, które finansują te zamówienia publiczne, te potrzeby armii powodują, że te negatywne skutki sankcji czy spadających dochodów Rosjan powodują są w pewien sposób minimalizowany. Tak jednak ten czynnik fiskalny jest takim taką siłą napędową, która w pewien sposób łagodzi łagodzi te konsekwencje negatywne sankcji wojny.
Czyli mówi pani, jeśli chcemy zrozumieć, co się dzieje z rosyjską gospodarką, nie możemy patrzeć tylko na takie wskaźniki makro musimy zajrzeć uważniej, co się dzieje, np. z konsumpcją wewnętrzną.
Z konsumpcją? Czy nawet produkcją w każdym sektorze? Absolutnie mamy inną sytuację. My, pamiętajmy Rosja jest bardzo dużym krajem, więc de facto to, że w 1 regionie nie wiem w Moskwie, czy nawet jeszcze w tych regionach, które są, w których są zakłady przemysłowe, sektora przemysłowego obronnego. Te regiony pokazują dobre wyniki, ale już takie regiony, w których są jest przemysł najbardziej dotkniły chociażby np. sektor motoryzacyjnyj to mamy obwód królewiecki, jeden z takich, który najbardziej ucierpiał na sankcjach. I to mamy spadek produkcji rzędu z 20% to jest naprawdę, jakby mocno niejednolita sytuacja pod względem w poszczególnych sektorach i w poszczególnych regionach Rosji. W związku z tym no, pomijając oczywiście ten to główne założenie tak, na ile możemy ufać rosyjskim wskaźnikom. Tak.
Ja rozumiem, że jeżeli się popatrzy na tą produkcję przemysłową, to mnie właśnie bardzo ciekawi, jeżeli popatrzymy na produkcję przemysłową, która nie ma się najlepiej, to tam jest wliczana wliczany ten sektor zbrojeniowy, który jak rozumiem, działa pełną parą czy nie?
No jak najbardziej właśnie dzięki przemysł przetwórczy. Czy w ogóle przemysł, to, że pokazuje nam stosunkowo niezłą niezły wynik, bo ten już w marcu, nawet oczywiście, pomijając efekt bazy tak no bo w zeszłym roku w marcu Rosja rzeczywiście miała była w poważnych tarapatach. No to już pokazuje wzrost, natomiast ten wzrost przemyśle w dużej mierze, bo z 1 strony mamy w sektorze zdobywczym spadek poważny spadek, a w sektorze przetwórczym wzrost i ten właśnie ten wzrost w dużej mierze jest właśnie wynikiem tych nakładów państwa na zamówienia publicznej na potrzeby armii produkcja sektora zbrojeniowo obronnego, ale też wszystkich innych. Nie wiem, produkcja odzieży. My oczywiście mamy tutaj dodatkowy problem, ponieważ w rosyjs ich statystyce nie ma wydzielonego sektora Przemysłowo obronnego on jest ukryty w różnych sektorach. Tak w związku z tym my oczywiście na piechotę próbujemy się i można się doczytać pomiędzy wierszami z tego, co publikuje rozstat i w tych sektorach, które publik, które produkują na potrzeby armii. My mamy np. w tym 01.01. kwartale 2023 roku rok do roku wzrosty dwu cyfrowe i to jest właśnie efekt wojny.
Hm, ale ja też rozumiem, że te dane rosyjskie one są nie tylko nie tylko, że te liczby mogą być jakoś mało wiarygodne, ale jeszcze do tego rozumiem dokłada się właśnie. Fakt, że ten ubiegły rok, z którym można porównywać bieżące dane był rokiem zupełnie wyjątkowym, znaczy to był ten rok, kiedy zaczęła się agresja i zaczęły się też działania tego bloku Zachodniego. Sankcje, które no właśnie nie miały porównywalnej skali w przeszłości, więc to jest też ten element, który zaburza obserwację ekonomiczną. Jeśli dobrze rozumiem.
Absolutnie tak no efekt bazy tak no zazwyczaj wskaźniki, które podajemy podajemy rok do roku i już jeśli podajemy cały wskaźnik w tym momencie wskaźniki za pierwsze półrocze. To w tym pierwszym półroczu mamy 2 miesiące, czyli styczeń i luty 2022 roku jeszcze przed wojną w momencie, kiedy jeszcze w dużej mierze to były bardzo dobre 2 miesiące, ponieważ to było wychodzenie z pandemii i rzeczywiście i rosyjska gospodarka się rozpędzała. I mamy w tym w tym trzecim kwartale, marzec, którym niemalże w dużej mierze produkcja stanęła, ponieważ, jakby te strzały z 1 strony wojna i w ogóle nie wiadomo co dalej, a z drugiej strony sankcje, które zaczęły być nakładane i zapowiedź kolejnych, więc ta masowość tego powodowała, że niektóre do tego jeszcze bojkoty korporacyjne, w związku z tym część zachodnich firm po prostu wstrzymała produkcję i jakby zapowiadając swoje wycofanie, więc mamy no załamanie się produkcji mamy do tego jeszcze dewaluację rubla tam z 70 rubli za dolara w marcu skoczyło do 110 120. W związku z tym też porównywania jeśli zakładamy, że Rosja w dużej mierze eksportuje, albo importuje eksportuje surowce, ale też i ta produkcja jest zależna od importu. No to też ten czynnik ma ogromne znaczenie, więc no mamy do czynienia z tak głębokimi zmianami w rosyjskiej gospodarce, że właśnie porównywanie efekty bazy różnice między sektorami to wszystko nakłada się, że rzeczywiście powiedz odpowiedzi odpowiedź na pytanie, co konkretnie dzieje się w rosyjskie gospodarce. No to przechodzimy na po prostu takie poszczególne sektory i albo czasami nawet poszczególne przedsiębiorstwa.
Żeby to tą sytuację trochę skomplikować. Musimy porozmawiać o tym, co się dzieje na rynku pracy rosyjskim. Prawda znaczy, żeby dobrze zrozumieć pewne mechanizmy, bo tutaj jest ewidentny niedobór rąk do pracy i to i to się przekłada też na jak rozumiem, relatywnie niezłe wskaźniki czy dawna wzrost płac. Po prostu.
Dokładnie mamy, zupełnie jakby no w taką sytuację bardzo dziwną, bo z 1 strony mamy. No zgodnie z tego z tymi wskaźnikami, które pokazuje nam rozstat, no to gospodarka przemysł zaczyna się te wskaźniki, zwłaszcza w przemyśle przetwórczym rosną. W związku z tym teoretycznie to zatrudnienie powinno rosnąć. Natomiast ono już nie ma w zasadzie, dokąd rosnąć, ponieważ no mamy no historycznie najniższe poziomy bezrobocia w Rosji, ale z tego, co wiemy, nadal część, to nadal część tego bezrobocia jest ukryta, bo część pracowników, która jest nadal w Rosji, obecna. Np. ze względu na to, że zakłady, w których pracowały pracowali czy to są nawet jeszcze te zakłady zagraniczne do zagranicznych inwestorów, którzy do tej pory nie zdołali wycofać się z Rosji i albo nadal jeszcze jakiś tam częściowo płacą swoim pracownikom albo np. są nadal na postojach bezpłatnych. Też oni nie są nie są bezrobotnymi, oni nadal są w tej grupie osób pracujących, więc mamy no i mamy sytuacji, kiedy ewidentnie z badań prowadzonych tam chociażby przez wyższą szkołę gospodarki w Moskwie wśród przedsiębiorców. Mamy absolutne skarżenie się na brak ludzi do pracy, czyli tam nie więcej 35% przedsiębiorców mówi, że po prostu to jest jeden z głównych czynników blokujących ich produkcję. Natomiast nie mamy tego wzrostu, bo wzrostu płac, bo oczywiście częściowy wzrost płac i to rzeczywiście znów mamy tą gospodarkę pracującą na armię. I tutaj te w wielu sektorach mamy wzrost wzrost wynagrodzenia nawet dwu cyfrowy, natomiast cała reszta, zwłaszcza sektory przemysł lekki sektory pracujące na konsumpcję, na popyt konsumpcyjny. Tutaj tego wzrostu nie ma, a czasami nawet mamy spadek, ponieważ no nadal jest bardzo niska sprzedaż popyt wewnętrzne w Rosji, mimo tego, że bank centralny twierdzi, że to będzie siła napędowa rosyjskiej gospodarki w tym roku nadal się jeszcze nie odrodził i jest niższy niż przed rokiem. W związku z tym produkować na potrzeby, jeśli oczywiście jest z czego produkować te towary, też nie ma po co, ponieważ no chętnych do zakupienia tych towarów w Rosji ciężko jest z nich jest ich znaleźć.
Czternasta 16 za chwilę wrócimy do.
Czternasta 23 Jakub Janiszewski przy mikrofonie, a z nami jest Iwona Wiśniewska z ośrodka studiów wschodnich, rozmawiamy o kondycji rosyjskiej gospodarki. O tym właściwie, co możemy póki co na bazie tych danych, które mamy wnioskować na temat tego, co się w rosyjskiej gospodarce dzieje jest to to szalenie trudne z przeróżnych powodów głównie z takich zaburzeń. Czy może nawet niespójności danych i pewnej praktyki? Co dobrze pokazywała ta historia, którą pani opisała przed informacjami odnośnie ukrytego bezrobocia i zarazem niedoboru rąk te prace niedoboru siły roboczej na rosyjskim rynku pracy. To spojrzę może teraz to się dzieje w handlu zagranicznym, bo to jest ten. To jest ten czynnik, który niewątpliwie bardzo mocno na całą sytuację wpływa i on bardzo wyraźnie pokazuje, co się wydarzyło w rosyjskiej gospodarce, znaczy jak głęboka była ta. Jak to się mówi reorientacja na Chiny po po inwazji na Ukrainę?
No zdecydowanie w pierwszym kwartale 2023 roku to co dane, które pokazuje bank centralny, bo w zasadzie mamy tylko taką zbiorczą ogólną wielkość eksportu i importu. I to jest tylko 1 dana bez informacji, tak jak wcześniej bez podziałem na dochody z sektora naftowego i gazowego czy pozostałych sektorów. No w przypadku w tym pierwszym kwartale widzimy spadek rosyjskiego eksportu o eksportu o o 1/3 tak ten eksport rosyjski w pierwszym kwartale wynosił obecnie jak 100 000 000 000 USD w tym o jednocześnie import był dokładnie na poziomie, a nawet niewiele więcej był niewiele wyższy niż w zeszłym roku, czyli udało się rosyjskim rosyjskiemu biznesowi odbudować wielkość importu, bo mieliśmy załamania, zwłaszcza w marcu i kwietniu zeszłego roku niemalże spadek o 60% i po w roku wojny udało się ten import odbudować, ale znów my nie mamy informacji na temat tego, jaki wpływ na odbudowanie tego importu miały ceny towarów sprowadzanych z zagranicy, a na ile wzrosły wolumeny tak na ile wolumeny tych towarów, które są sprowadzane, są na tym poziomie, które były w zeszłym roku. Wiemy na pewno, że bardzo zmieniła się w przypadku rosyjskiego importu bardzo zmienił się asortyment i w ogóle towary, które są struktura Towarowa jeszcze do wojny. Rosja przede wszystkim sprowadzała części zamienne pod zespoły części w ogóle takie towary inwestycyjne, z których potem w Rosji były produkowane już dobra konsumpcyjne głównie natomiast w tym momencie Rosja sprowadza już gotowe towary tak sprowadza przede wszystkim samochody, a nie nie pod zespoły czy części do samochodów. Jeśli chodzi o np. i znowu mamy nie tylko to, że sprowadza samochody, ale sprawę zmieniła też strukturę geograficzną, wcześniej większość tych towarów z tych inwestycyjnych pochodziło z Europy. Natomiast w tym momencie to Chiny są głównym dostawcą towarów do Rosji, więc z drugiej strony mamy patrząc znów bardzo z perspektywy konkretnych branż konkretnych sektorów w przypadku telefonów Rosja na oczywiście sprowadza. I tu mamy informacje o fizycznych dostawach jest tych telefonów, znacznie mniej niż w zeszłym roku było sprowadzane do Rosji. Natomiast też zmieniło się i ten charakter teraz Rosjanie przede wszystkim sprowadzają te tańsze, telefony część z nich wzrosła też w ogóle nawet i ilość telefonów takich jeszcze z przyciskami nie kosztem smartfonów. Tak w związku z tym no mamy, no widać po prostu, że znów mamy takiesienie ziemi, jeśli chodzi o impo, natomiast w przypadku eksportu, czyli tych głównego źródła dochodów Rosji. No to ten oczywiście ten spadek tego eksportu, no to jest wynik oczywiście spadku dochodów z sektora naftowogazowego, eksport gazu, no to na własne żądanie i efekt szantażu gazowego Kremla wobec Europy. Natomiast w przypadku ropy Rosja co prawda udało jej się utrzymać poziom eksportu surowca taki jak był w zeszłym roku i to informację o wolumenach, bo przynajmniej szacunki, bo znów Rosja rosyjska rosyjskie władze nie publikują, nie udostępniają już tych informacji praktycznie od zeszłego roku. Natomiast nastąpił spadek wartości tak ceny tych towarów eksportowanych, czyli tutaj głównie to efekt cen spowodował, że Rosja zarabia mniej, a nie wielkość, chociaż w innych branżach, choć np. w przypadku węgla. No oczywiście mamy również spadek spadek wielkości w przypadku drewna również mamy spadek wielkości wolumenów eksportu przy jednoczesnym spadku cen, no bo rosyjskie firmy, chcąc znaleźć odbiorcę za granicą muszą oferować dyskont.
No właśnie interesujące jest to, co, o czym pani już powiedziała przed chwilą, że właściwie nie mamy wglądu w takie dane, czyli nie do końca wiemy, co Rosjanie kupują poza granicami Rosji, czy też, w jakich ilościach? To znaczy wiemy, że te rynki, że eksport, jakby te te kanałek sportowe zostały no geograficznie przekierowane więcej w tej chwili sprowadza się z Chin z Azji, ale nie wiemy, jaki jest koszt tego, to znaczy ten wolumen. By nam to pokazał, prawda wiemy tylko, że my tylko tę liczbę ogólną.
Nie znamy ze statystyk rosyjskich, natomiast oczywiście możemy wnioskować na podstawie statystyk lustrzanych, jest to oczywiście znacznie bardziej czasochłonne, ale zarówno statystyki Unii Europejskiej Turcji Chin one w dużej mierze pokazują, co Rosjanie, co Rosjanie kupują i albo co sprzedają, więc tutaj taka ta na pieszo, natomiast tak, żeby móc agregować i pokazać, na ile to była kwestia wolumenów zmiany wolumenów, a nie zmiany cen. No to jest no znacznie więcej pracy. Tak.
Jeżeli byśmy mieli spojrzeć na to, jakie tu się perspektywy rysują przed w tych najbliższych miesiącach, znaczy nic nie wskazuje na to, żeby miałość do jakiegoś przełomu, jeśli chodzi o sytuacje na froncie, choć niektórzy mówią o tej realnej groźbie kontrfensywy ukraińskiej, ale jeżeli byśmy popatrzyli gospodarkę gospodarcze, to co się, jakby przed co się wyłania z tych danych, jeśli chodzi, o jakie są prognozy?
Będzie tak jak obecnie tylko gorzej nie należy się spodziewać. Znaczy perspektywa dla rosyjskiej gospodarki. Mam wrażenie jest 1 do momentu, kiedy ten czynnik fiskalny będzie istniał, czyli do momentu, kiedy rosyjskiej rząd będzie wlewał te budżetowe pieniądze i zamawiał towary dla armii dla na potrzeby w ogóle wojny. To ta pewne sektory nadal będą się utrzymywały. Natomiast cała reszta będzie degradować, tak jak degraduje i jakby obraz tego tej realnej sytuacji w rosyjskiej gospodarce. Oczywiście zobaczymy w momencie, kiedy okaże się, że tych pieniędzy na armię jest mniej na razie przynajmniej wygląda na to, że rosyjskiego urząd ma z czego brać, bo mimo tego, że w budżecie jest deficyt. No to nadal jest w stanie pożyczać pieniądze pożyczać od od biznesu rosyjskiego, a którzy albo też zwiększać ich zobowiązania podatkowe, bo tutaj obserwujemy wzrost opodatkowania praktycznie od zeszłego roku, a więc to to tylko postępuje i rzeczywiście, zwłaszcza mimo tego, że sektor naftowy również i czy gazowy, który przecież ze względu na decyzje Kremla mocno ucierpiał. W zeszłym roku, mimo to akurat rosyjski rząd nie ogranicza tutaj wzrostów opodatkowania wobec tych sektorów i to są też sektory, które w dużej mierze mają zwiększyć właśnie te dochody. W związku z tym do momentu, kiedy ten czynnik fiskalny będzie będzie będzie jakbypensował te spadki, albo przynajmniej częściowo rekompensował. To rzeczywiście ta sytuacja będzie jeszcze w miarę stabilna, natomiast rzeczywiście problem robi się w tych pozostałe sektorach, no bo mamy i problemy z technologami. My oczywiście w tym momencie koncentrujemy się na tym, co tu i teraz, natomiast jeśli zakładamy, że sektor naftowy naftowo gazowy, który do tej pory był, no, jakby podstawą rosyjskiej gospodarki i podstawą rosyjskiego budżetu przede wszystkim i on w kolejnych latach, bo ciężko sobie wyobrazić. Teraz te inwestowanie, zwłaszcza że też i zachodnie zachodnie firmy się wycofały przede wszystkim z Rosji wycofały się, bo już nie tylko inwestorzy i kapitał, ale wycofali się wycofały się zachodnie firmy usługowe, które były odpowiadały za badania, za opracowanie nowych zagospodarowanie nowych za dostarczenie technologii. My mamy w przypadku rosyjskiego sektora naftowo gazowego coraz bardziej, żeby wzrastała produkcja, coraz bardziej trzeba sięgać po te złoża, które są trudno dostępne, czyli wymagają z 1 strony oczywiście kapitału większego, ale z drugiej strony wymagają specyficznych technologii, zwłaszcza jeśli mówimy o Arktyce, których Rosjanie nie mają, czyli to przede wszystkim w dłuższej perspektywie problemy w tej gospodarki będą się po prostu naraz nawarstwiały.
Dziękuję bardzo, Iwona Wiśniewska, z ośrodka studiów wschodnich była z nami czternasta 34 program przygotowała Martyna Osiecka realizował Szymon waluta za chwilę przewodnik to KFM na zdrowie po nim informacje, a następnie raport gospodarczy i Wojciech Kowalik. Zwiń «

Jak oceniać stan rosyjskiej gospodarki?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 12:00

Najnowsze Podcasty

Scenariusz 5. Rząd mniejszościowy opozycji z poparciem Konfederacji

''Marsz Miliona Serc pokazał, że ludzi, którzy mają dość szczucia w Polsce jest ogrom''

''Wera wie, że świat potrafi zranić'. Zyta Rudzka z Literacką Nagrodą Nike 23'

"Komedie Arystofanesa dobrze pokazują, o co chodziło starożytnym greckim prawnikom. Rozprawa była wtedy rodzajem teatru"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL