REKLAMA

Zaskakujące biografie, bohaterstwo i tragedie. Ciąg dalszy historii wokół polskich samolotów wojskowych

Babel. Rzeczpospolita Multi-Kulti
Data emisji:
2023-06-02 19:00
Prowadzący:
Czas trwania:
40:06 min.
Udostępnij:

W tym odcinku spoglądamy na historię (okres międzywojenny i II wojna światowa) przez pryzmat polskich samolotów wojskowych, które z sukcesem podbijały zagraniczne rynki. Wyjaśniamy, jak to się stało, że prawie zastrzeliliśmy greckiego króla? Skąd pod Warszawą pomnik rumuńskiego pilota? Dlaczego arystokraci są lepsi od celebrytów, przynajmniej w promocji zbrojeniówki? Usłyszysz o taranującym Greku, polskim Jamesie Bondzie i jego brawurowej ucieczce kutrem do Szwecji, a także o carze Symeonie II. Posłuchaj!

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu

Rozwiń » Babel, czyli Rzeczpospolita multikulti, cykliczny podkast, zawsze późno popołudniowo piątkową porą dzień dobry mówią Adam Balcer i Paweł Sulik dalej jesteśmy na skrzydłach jesteśmy, to seria taka godnościowa Polski przemysł lotniczy. Lecimy tak lecimy, co prawdaliśmy się przestworze. To.
Tak nie nie moment to w okresie międzywojennym o będzie ożyłł Orliński, czyli znowu pokażełem wam historię wokół Polski samolotów. Taka trochę Kronika towarzysko sensacyjna, biografię bohaterstwo, tragedię dumę. I no niestety straszną wojnę, więc na początku lata dwudzieste lata trzydzieste przede wszystkim trzydzieste, czyli przed.
Wojną Babel. Rzeczpospolita multikulti podkast historyczny, TOK.
Pamiętacie opowiadaliśmy, Bolesław Orliński jak wsiada to Warszawa Tokio Warszawa i to na oleju rucynowym, więc jak pamiętacie nieraz tak Rze rzepakowym torze nie wiem, czy mają w manduri był dostępny wtedy, bo.
Tam gdzieś tydzień tam może do apteki poszedł po tak także poszedł olej. Do.
Samolotu tak czy poproszę cały olej, a w aptece, bo muszę lecieć.
To z cyklu Polak potrafi.
Dokładnie, więc Bolesław też latał po Bałkanach w ramach tzw wizyt promocyjnych. Ja to też nazwałem loty prestiżowo pokazowe i no czasami było nie do śmiechu, bo podczas prezentacji samolotu p 24 w Grecji przed królem niespodziewanie pod wpływem drgań odruchomego silnika odpaliły działka, które wystrzeliły po prostu całą serię pocisków. Na szczęście pisk się podniósł, ale nikt nie poległ, bo strzały poszły w zalesione wzgórze przed lotniskiem, ale była panika, że po prostu król niechcący będzie tzw. można powiedzieć wypadek przy pracy, ale jak będziecie kiedyś pod Warszawą między michałowicami, a Ursusem, to tam możecie zobaczyć pomnik, który został wykonany w roku 1938 przez uczniów liceum przemysłowego imienia króla Karola pierwszego w Bukareszcie, dlaczego po to, żeby upamiętnić tragedię, która tam miała miejsce w 1936 roku do Polski, wtedy przyjechał bardzo znany legendarny rumuński pilot oblatywacz i akrobata, czyli odpowiednik byśmy powiedzieli rumuński Orliński michail fantazji 30.02. roku podbił rekord świata w locie bez przerwy lekkiego wodno samolotu ponad 12 godzin lecieli. Tutaj jeden z jego sukcesów, bo tak musiałem całą listę wymienić, no, więc wsiedli panowie do samolotu, nie on pilototował pilotem był Jerzy rzewnicki z pochodzący urodzony w dzisiejszym mieście Dnipro i ustanowiono, potem Puchar jego imienia w 1938 przygotowany, który właśnie był wręczany różnym aeroklubą, wzięli do samolotu PZL 30 Żubr, o którym wam nie opowiadaliśmy. To był samolot na początku miał być transportowy, potem miał być bombowy, ale jak widzicie, no z tego między nimi powodu tej tragedii nie wszedł do większej produkcji, to Łoś zajął jego miejsce. No, więc w samolocie, bo 2 Rumunów 2 Polaków i wśród nich michail fantazji i no niestety, bo Rumunia chciała kupić te samoloty skończyło się to tragedią miał być produkowany w Lublinie we elw się w tych lubelskich lubelskiej wytwórni samolotów. No problem był z konstrukcją i 7 listopada 30.06. roku złamał się płat i samolot po prostu rozpa się w powietrzu szczątki spadły między michałowicami, a Ursusem tam postawiono pomnik i pomnik został poddany renowacji 2011 roku z inicjatywy gminy Michałowice i ambasady Rumunii, więc kiedyś jak będziecie pod Warszawą jakiś rower itd. to, żebyście wiedzieli, że tam właśnie regentarny oblatywacz michail fantazji zginął w katastrofie, ale no dobrze, żeby nie było tak ponuro postrzelamy spadamy, ale egzemplarz nr 1 PZL PE 24 myśliwca bułgarskiego lotnictwa z pierwszej eskadry został, kiedy to wchodzą do właśnie na służbę i 27 czerwca napis simeon. Kniaś dlaczego bo to właśnie z okazji narodzin następcy tronu Tyrnowo. Oczywiście, przypominam, drugie piękne miasto polecamy wielikoternowo w Bułgarii do zwiedzenia stolica drugiego cesarstwa bułgarskiego 1186 1396, a ten pan Symeon ta jest słynne zdjęcie, przedstawia właśnie króla jego tatyborca trzeciego z bratem dowódca sił powietrznych i odbierałem właśnie samolot. No i przy okazji no dla synka taka no ptaki prezent no jak już to myśliwie z las synka to normalne dzisiaj oligarchowie raczej dają jachty albo jakiś mercedesy klasy C. No i ten sy meon, Słuchajcie, będzie królem jako chłopczyk w latach 1943 46 będzie oczywiście regencja, bo on będzie niepełnoletni. Końcówka rządów to jest taki paradoks jego panowania, że jednocześnie rządzą komuniści monarchia komunistyczna abdykacja emigracja powraca w roku 2001 nie wiem, czy pamiętacie, no i po prostu wstąpił na po prostu na ziemię Bułgarską cudotwórca. Symon drugi on zawsze mógł powiedzieć, patrzcie mój tata, Boys jasy maon drugi E Borys, to to jest ten, co przyjął chrześcijaństwa. Ymon cesarz, potężny władca. No chyba no jest jakaś logika, no po prostukarnacja watary itd. partia, która powstała kilka miesięcy przed wyborami Narodowy ruch smenona, drugiego ponad 40% głosu można pomarzyć, cinasi co właśnie te nowe siły. Co się cieszą, że mają ponad 10 przez 4 lata był premierem kraju. No ale tak to często było to wówczas na scenie Bułgarskiej politycznej, że partia wlatywała jak meteorii i znikała. No i tak też było z tym ugrupowaniem, ale jak widzicie te historie, to nie są jakieś zamiemierzchłe czasy, tylko też są związane z nami. Oczywiście, jak u nas są wizyty, no to np. Karol.
Drugi znaczy symon to ciekawy, że on nie jeszcze żyje tak to jest.
Ale no wierz no to jak mówiłem, był dzieckiem czterdziestym trzecim, no to tak samo Słuchajcie, teraz druga wizyta, kiedy do nas przyjeżdża w 30.07. roku król Rumunii Karol drugi pseudonim król Boy to nie ja taki jestem seksistowski o miał taką biografię w 20.07. roku nie pozwolili mu wstąpić na tron. Okazało się, że no ma kochankę i rozwodzi się z małżonką, a on będzie kochanką, która dodatkowo była ekskluzywną panią do Towarzystwa i była pochodzenia żydowskiego. Co w ówczesnej adsemi z Rumuni, jak zobaczycie, to najdelikatniej, mówiąc, to nie był atut, no i po 3 latach, jak był kryzys ekonomiczny w 1930 wrócił zamienił syna Michała, któregom powiedział synkuty. Naprawdę jesteś malutki, a będę rządził i będzie rządził do czterdziestego roku. No i kojarzy się z katastrofą Rumunii, bo w czterdziestym roku Rumunia została przeżyła tzw. częściowe rozbiory, bo straciła 1/3 terytorium i wtedy musiał abdykować i Michał wrócił, czyli podmianka w 30.07. Karol do nas przyleciał. Oczywiście punkt bardzo ważne wizyty, to zwiedzanie wytwórni PZL, gdzie oczywiście oglądano myśliwce p 24, które Rumunia kupowała. Jak niedawno byłem w Rumunii, to było takie niesamowite zdjęcie, jak właśnie Michał jest podczas tej wizyty jako książę jest takim stroju, byśmy to nazwali skaut w krótkich spodank w szortach i Kompania honorowa wojska polskiego też Witaj w takim kapelusiku. Prawda harcerzu, Czuwaj druhu, no, więc też nas odwiedzili i teraz Grecja po raz pierwszy publiczna demonstracja po kasp 24 nastąpił podczas defilady powietrznej nad Atenami z okazji dniami niepodległości 21 marca 30.08. roku to to jest dzień dla Greków bardzo ważnym wybuchło powstanie przeciwko turką w 1800 20.01. roku, więc jak widzicie, możemy być też pośrednio dumni, że inni się przy okazji nami chwalą osiągnięciami naszej myśli technicznej, a teraz oddam głos ku po krzepieniu serc Gazecie Lwowskiej. Czerwiec 30.08. rok teraz to jest tzw dziennikarstwo tożsamościowe, żeby nie było wątpliwości, nie jest nie ma funkcji wyłącznie informacyjnej tytuł artykułów wspaniały Polski bombowiec przyratuje dotkniłowa. Nie ma wątpliwości chodzi o PZL 37 Łoś uwaga cytat Łoś był ostatnio demonstrowany na międzynarodowym saloii lotniczym w Belgradzie, gdzie cieszył się olbrzymim zainteresowaniem, budząc swym ogromem i wspaniałymi walorami bojowymi ogólny zachwyt miarą powodzenia polskiego bombowca jest Fakt, że nie zainteresował się nim specjalnie regenent jugosławi. Książę Paweł tutaj drobna głos, a pamiętacie w poprzednim podkreślaście opowiadaliśmy o zamachu stanu, to jego ten zamach stanu obalił, czyli ten, który dokonał Aten tatu zamachu stanu był wcześniej dusza simowicz, a teraz książę Paweł, który sporo czasu mu poświęcił łosiowi, szczegółowo, informując się o danychny konstrukcyjnych maszyn wciągnął się po prostu książę Paweł włosiak.
A ile to pali, o ile.
Nie wiem, tutaj pan spyta inżyniera tak potężny ten samolot triumf polskiej lotniczej myśli konstrukcyjnej, przylatuje dziś we w czwartek na lotnisko wskniłowie pilotowany prawdopodobnie przez bohatera lotu do Tokio kap. Orlińskiego orlińskie wszędzie po prostu od godziny dziesiątej rano będzie on dostępny dla publiczności, która bez żadnych opłat drogi Pawle będzie mogła z bliska oglądać. To cudo polskiej techniki lotniczej.
Ciny, tekst reklamowy na zbrojeniówka, która pewnie też słucha nas, jak wszyscy.
Zbro uczcie się od gazety.
Lwowskiej służy i celebrytów nie masz celebrytów, użyję arystokratów, ludzie przyjdą darmowe bilety. Tu jest naprawdę scenariusz na nową reklamę, jakiś myślę, że tam Mielec Skarżysko i ci wszyscy inni to takie pokazy położone. Moi.
Drodzy, ale no właśnie mielcka żysko itd. czy centralny okr okręg przemysłowym, tuż przed wojną przychodzi niestety wrzesień trzydziestej dziewiąty wojna obronna. Klęska Rumunia jest kluczowa, mieliśmy się bronić pomoc, bo założenie, że właśnie tam się okopiemy i poprzez porty będą dostawy uzbrojenia, bo Niemcy zajmą pomoże, to spokojnie mamy przecież porty rumuńskie i potem wzdłuż Dniestru liczyliśmy oczywiście na dostawy sprzętu z Francji Wielkiej Brytanii wyruszyło 10 statków ze sprzętem głównie samoloty, ale nie dotarły, bo Rumunia jednak ogłaszaniepodległość, ale będzie neutralność neutralność, ale będzie no na pewno przymykała o czy na to, że Polacy będą przez jej terytorium się przemieszczać, ale bezprawnie, żeby było jasne Rumunii, przyjmują będziemy o tym zaraz opowiadać samolotów wojskowych i cywilnych ponad 285 sztuk. I zaraz pan o tym opowiemy, ale na początku nasi w Rumunii we wrześniu piloci Bolesław Orliński przypadek z mego września poleciał do Rumunii w celu odebrania 11 brytyjskich myśliwców dla Polski. No ale niestety nie zostały tam dostarczone, więc po jak pamiętacie potem trochę posiedzi i ruszy na zachód. To jest bardzo fajna historia 17 września, poleciał przyleciał do Bukaresztu, PZL 46 sum to był ten samolot taki prawda bombowo rozpoznawczy udoskonalona dobry samolot nie wszedł jeszcze do produkcji m.in. mieliśmy go sprzedać Bułgarom i przyleciał do Bukaresztu, został internowaty. I wtedy wymyśliliśmy, że trzeba odprowadzić samolot na lotnisko przy fabryce, właśnie Jar, czyli w fabryce lotniczej w Braszowie. No i był Rumunii się zgodzili, no ale samolot wystartował i nie poleciał do marowa, tylko ruszył do Warszawy 26 września ostatnie dni Warszawy tak samolot podczas lądowania w Warszawie wjechał w lej po bombie na lotnisku uszkodził sobie podwodziale. Naprawdę no ułańska fantazja miasto jest oblążane latają samoloty niemieckie mają totalną kontrolę w powietrzu, ale sum ląduje przywiózł rozkazy od marszałka edwardarydza Śmigłego, o co chodziło o to, żeby zacząć już tworzyć organizację podziemną tak i stamtąd wystartował. To znaczy z Warszawy z Okęcia i poleciał do Kowna, więc kolejna historia i teraz najbardziej barwna uwaga Wit Witek Kasprzyk z Krakowa studia w curichu, a następnie Politechnika Lwowska jako młody chłopak. No stwierdził, że trochę trzeba zwiedzić świat, więc uciek i pływał na statkach, gdzie twierdził, że nauczył się 12 języków, jakby powiedział embiernie bądź.
Pa biernie bądź.
Jeszcze biernie, ale nie generalnie był poliglotą, to nie podlega wątpliwości. No i odbył praktykę w biurze konstruktorskim w Lublinie lubelskiej wytwórni samolotów pracował w Instytucie techniki szybownictwa i zaczął latać na szybowcach i zajmował pierwsze miejsca w lotach premiowanych, potem generalnie został kierownikiem polskiego zespołu szybowników, który miał wystartować w igrzyckach olimpijskich w 1940 roku. I tutaj oczywiście znowu przypis pamiętacie jako w poprzednim podkaście wam opowiadaliśmy, no to jest także potencjał Polski w TOK wojny światowej, jeśli chodzi o pilotów, też te wszystkie dywizje one broniące Anglii itd. wynikał z tego, że mieliśmy naprawdę sporo ludzi, którzy byli przeszkolenie, jeśli chodzi o latanie szybowcem, była na to moda i rząd Polski zgodził się na jego pracę, żeby we wrześniu jak trafił do Rumunii. Prawda wraz z wyc wycofającymi się wojskiem polskim, no, że będzie także 20 polskich studentów pilotów rząd Rumunii przymknie oczko i oni uciekną na zachód z obozu internowania, a on zacznie pracować w ministerstwie rumuńskim losy jego rodziny były no bardzo przykre smutne, bo ojciec został 17 września zamordowany, że ona matka rodzaj słów wywiezieni do związku Radzieckiego. No i pomysł był taki rządu polskiego, żeby stworzyć regularne loty kurierskie między Zachodem przez Rumunię, a okupowanym krajem. Taki był pomysł, ale ostatecznie Witold był to zaangażowany nic z tego nie wyszło po Rumunia jednak jak wiemy po z etapu neutralności za czasie zbliżać z Niemcami weszła do osi w listopadzie czterdziestego roku, ale on pracował właśnie odprawy. Można powiedzieć odrabiał płaszczyznę pracujący w ministerstwie lotnictwa rumuńskim i tam bardzo się zaangażował w organizację rumuńskiego lotnictwa sportowego są nawet takie opinie, że można go nazwać ojcem rumuńskiego lotnictwa sportowego, działał jednocześnie w podziemiu dla wywiadu brytyjskiego i przekazywał informacje nad ruchu wojsk rumuńskich niemieckich, potem zaczął współpracy z Amerykanami. No i tutaj dochodzimy do już sytuacji. Jak mówimy błąd James spond to Kasprzyk Witold tasprzyk uwaga no materiał na film generalnie Brytyjczycy przekazali Rosjanom informacje listę właśnie tych, kto jest może być przydatny w Rumunii, bo to są ich agenci. No i z tej listy 21 nazwisk wszyscy zostali zamordowani. O tak no nie to nie był najmądrzeszy pomysł Wielkiej Brytanii, natomiast jemu się udało uciec i stwierdził, że najjciemniej pod latarnią, więc jak do napotkało radziecką grupę powietrzno rozpoznawczą okazało się, że mówi bardzo dobrze po rosyjsku dołączył i po rumuńsku, więc zaczął dla nich pracować jako tłumacz, następnie uciekł i trafił do Bukaresztu i stwierdził, że tutaj zaczyna nowe życie kupił zniszczoną ciężarówkę, rozkręcił Biznes transportowy. Oczywiście też czarny rynek przemyt różnych artykułów spożywczych z 1 taki James bontala Polaka. No ale no proszę pana, no trzeba jakoś pozyskać środki, kiedy centrala nie płaci. No, więc generalnie zaangażował rosyjskich wojskowych jako tzw. ochroniarzy, żeby sobie lepiej ten Biznes się rozwijał. No i też wziął ślub z Rumunką, myślał, że ona zginęła, ale okazało się, że nie zginęła w czterdziestym siódmym wrócił do krajach. Zaraz zobaczycie, trochę spojleruje wraca do kraju, no i dzięki jego inicjatywie z Rumunii też wróciły samoloty przedwojenne, kilka sztuk RWD 13 RWD 21 to są samoloty takie o charakterze łącznikowym i szkoleniowym. No i generalnie zaczął pracować w MSZ jako pilot wracając na samolotach narządowych, tak jak widzicie, odnalaz się w nowej rzeczywistości, ale dowiedział się, że służby się dowiedział jego przyszłości i chciał go aresztować, więc uciekł Słuchajcie w ostatniej chwili brawurowo, uciekł kutrem przez Bałtyk do Szwecji, więc ruszyli, gdzie otrzymał azyl, no ale 3 agentów prelowskich służb bezpieczeństwa kontrowiiadu próbowało go w cudzysłowie namówić przekonać przy pomocy bardziej kija niż marchewki do powrotu do powrotu do kraju, ale okazało się, że tutaj powinni, jakbyśmy mieli dżingngle, to by był Piotr frączewski King bruli, raty mistrz, ale tutaj bardziej judo, więc Kasprzyk znał judo i załatwił panu w ten sposób, że 2 połamał ręce, a trzeciego sam doprowadził na posterunek szwedzkiej policji, no uznał, że jednak może zbyt blisko PRL. U, więc dzięki pomocy Brytyjczyków mieli wyrzetu sumienia przerzucili go do Kanady i tam się dowiedział, że jego żona uciekła z Syberii i do przedostała się przez bliski wschód do Londynu i że pracuje właśnie dla rządu na emigracji. No i udało się tak to wszystko załatwić, żeby rozwióć się z poprzednią żoną wrócił do tej wszystko jakoś udało się bardzo ładnie wyjaśnić, że no niestety no nie wiedziałem, że tak mógł powiedzieć przed i tak co powiedział przed sądem, że nie wiedział o tym.
Że bardzo wrażenie drugie nie.
TOK podobno na czyst tego, co czytałem, to i też znalazła no dość luźne były te relacje, że dostałem w Szwecji, zna tak, a że znalazła tak no wszystko się pyta tak wszystko jakoś się ułożyłło, trochę każdy sobie znalazł.
To reformować sądy, żeby sędzia ja rozumiem państwa.
Sytuacjęciutkoko to pani będzie z tym panem, a pan będzie z tą panią dobrze, bardzo się mnie to cieszy, pracował też. Słuchajcie w siatl w beingu Kasprzyk i m.in. tutaj możemy być dumni pracował przy jakich szczególnie problemy startu i lądowania being 727 bing 737 bing 747, więc bardzo często pamiętajcie, jak wsiadacie do tego samolotu, to pamiętajcie, że Witek Kasprzyk zajmował się problemami startu i lądowania. Okej to jest historie, to są historie polskie, ale pamiętajmy polskie samoloty służyły do tego, żeby latali na nich nie polscy piloś i pokażemy wam 2 historie na początku potywni bohaterowie bezdyskusyjnie, czyli Grecja mówi. Ohi mówi nie 28 października Benito musolini, troszeczkę przypomina to sytuację z Putinem napadającym na Ukrainę wojna pewno skalowa stwierdził to teraz jak adol się tak wszędzie panoszy i mu wszędzie wychodzi. To ja nam padnę na Grecję.
Ja też tak.
Umiem, ja też tak umiem no to ultimatum szalony pomysł wysłał młodzież włoską w strojach letnich, jesienią tuż przed zimą, ale przecież miał być spacerek. Tak to po co się ubierać jakoś ciepło.
I Grecy zrobili im.
Kułku przeszli do kontrofensywy. Grec są z tego strasznie dumni i nawet do tego stopnia, że opanowali południe Albani, żeby było jasne tutaj była opcja, że oni uważać, że to w ogóle powinno ich być ich północny Epir, bo prawosławni, bo mniejszość grecka. No, więc olbrzymia była przewaga Włochów, bo przewaga była naprawdę no jeśli chodzi o samoloty, no to kilka naprawdę no kilkukrotna, jeśli chodzi o myśliwce, to Grecy olbrzymia większość z tych myśliwców to to są nasze pzlp 24, które podejmują heroiczną walkę. I ta walka im naprawdę nieźle idzie jak spojrzymy na zestrzelone samoloty, to kilkakrotnie więcej zestrzelili Grecy, a i to walczą naprawdę bohatersko 2 listopada. To jest z dzień bardzo ważny dla greckiego lotnictwa pzlp 24 zestrzeliły 10 bombowców włoskich i 1 Myśliwiec sami stracili 6 samolotów, ale wśród nich 1 dokonał samozniszczenia, to był marinos mitralexis, który staranował śmiłem bombowiec i spadł razem z nim. Był to pierwszy taran lotniczy podczas drugiej wojny światowej. Grecy są z tego dumni i co robi mitralekxi w swoim rozwalonym samolocie lądu i obok włoskiego Polski styl wyjmuje pistolet i bierze do niewoli 4 pilot włoki. Tak się kaszle, proszę państwa mitralekxsno, po prostu zgodnie ze sterestypem bałkańska fantazja. No, więc no nie dziwota, że jest to jedyny pilot z czasów drugiej wojny światowej grecki, który otrzymał najwyższe odznaczenie złoty krzyż wojskowe, no należało mu się za całokształt. Tak oprócz tego oczywiście awans itd. no dla Greków było to bardzo ważne, jest zobaczyć jego w sztuce, wtedy różne artyści gazety artykuły o nim itd. znaczki oczywiście pomnik sam mitra lekcji ze strzelił 5 samolotów i zajmuje piąte miejsce na liście asów lotnictwa greckiego. Pamiętajcie, że grecki i ten problem, że potem to ich lotnictwo no miało znacznie było znacznie mniejsze niż innych krajów, więc ci, co zestrzelili więcej to typu praw np. 10 tak teraz ruszamy do no tu będzie kontrowersyjnie. No ale tak jest prawda, że jak wam powiedziałem, że 280 ponad polskich samolotów wojskowych w mniejszym stopniu cywilnych przyjmuje bezprawnie Rumunia. No to jak coś przyjmujemuję przejmuję, po coś 22 czerwca operacja barbarosa Rumunii są drugą największą siłą walczącą po stronie oni są na froncie wschodnim po stronie osi Niemcy.
500 000. Pana.
Od groma i lotnictwa też bardzo dużo i to naprawdę dużo lotnictwa polskiego teraz tak samolotów tak i teraz samolotów polskich, oczywiście, żeby być precyzyjne na jak spojrzycie sobie w internecie, no to to na znak lotnictwa. To jest krzyż maltański wówczas rumuńskiego, który ma taką literkę m, na końcu każdego krzyża to m jest Michał ten nasz caut, skaut spod berwederu, tak i teraz tak już przed wojną w sierpniu, jakbyśmy spojrzeli na stan lotnictwa rumuńskiego i na myśliwce. To olbrzymia większość to są pzlp 24 ip 11 produkcji polskiej i na licencji rumuńskiej 22 czerwca ponad 55% myśliwców to są PZL, choć to już powiedzmy, szczególnie 11 to już są przestarzałe, ale przypominam, mamy samolot rumuńskiej produkcji, który my bardzo się przyczyniliśmy Rumunii, są potwornie dumnie, ja 80. I ja 81 jego udoskonalona wersja i to był naprawdę jak na tamte czasy bardzo dobry Myśliwiec, który został zbudowany na bazie pzlp 24 z górno, płaca zrobiono dolną płat i rozkręcenie produkcji. Są przy tym, Polacy w 30.09. roku, więc możemy powiedzieć, mieliśmy wkład w siły lotnicze państwo osi no, że państwo pojazd.
Toista historia, której tydzień temu opowiadali, że już trzydziesty dziewiąta myśmy jeszcze tam słali do Rumunii samolotu, chociaż już to wiadomo było, że.
Bułgaria np. tak ta Buga tak przejęli kara się przejęli łosie, wtedy bardzo się ucieszyli p 11 RWD 13 pws 26 najróżniejsze. No po prostu wszystko co Polska miała Rumunii, przejęli jedne poszły do pierwszej linii, drugie poszły na zaplecze jako np. szkoleniowe i 22 czerwca walczą o spektakularnie. Te wszystkie samoloty potem oczywiście jak się będą już bardziej przestarzały, to jako szturmowe Rumunii, wtedy Słuchajcie, atakują te tereny, które musieli oddać uważają, prawda, że to jest niesprawiedliwość dziejowa, czyli tereny bez Arabii dzisiaj Republika Mołdowy na dole Budzik na górze, choć im te tereny, które zabrała im w czerwcu czterdziestego roku. Rosja bolszewicka sowiecka oczywiście na zasadzie, że to wszystko po pakcieribentrop Mołotow, to Niemcy im to oddają i powie jeszcze im dali w zarząd tak stworzyli sobie prowincje transmistria, dzisiaj w angielku. Tak się mówi na to Quazi potworek państewko Naddniestrze transnictwie, ale wtedy było znacznie większe 40 000 km² i to było między Dniestrem, a bochem drugą rzeką, czyli tam, gdzie jest Odessa, to dostała Rumunia. I Rumunia zdobyła odesę i tam wszędzie bombardują, żeby było jasne latają nasze karasie latają nasze łosie, tam się będą działy rzeczy straszne, żeby było jasne Rumunii. Prezydent jo niebiesku stworzył komisję na ciągu 20.01. wieku i przyznali. No niestety najwięcej Żydów podczas Holokaustu po Niemcach sami bez udziału Niemców zabili Rumunii. Tam wg tych szacunków jest od 280 do 380 000 ludzi bardziej ponad 300 000. Oprócz tego oczywiście pacyfikowano wioski na zasadzie odpowiedzialności zbiorowej egzekucję ukraińskie rosyjskie tej innej ludności tam mieszkającej mordowano też Cyganów. No niestety i ta transmistria to jest niesamowite, Słuchajcie, ona miała autonomię pewną i w efekcie miała też swoje siły lotnicze, które nie były częścią rumuńskich Królewskich sił lotniczych. I teraz już jest perwersja. Słuchajcie, to było 11 samolotu z tego 5 to były samoloty polskie, czyli stanowiliśmy prawie nasze produkty prawe połowę sił powietrznych na dnie Naddniestrza. W cudzysłowie oczywiście mówię transmistri wśród tych samolotów, to mówimy oczywiście o RWD 13 samoloty takie łącznikowo szkoleniowe karasie ruszają dalej i Słuchajcie, walczą heroicznie przy -40 misję koło Stalingradu, gdzie armia rumuńska doznano katastrofy i poniesie bardzo duże straty. I jeśli chodzi o łosie, to już ten 22 czerwca, czyli początek parbarossy, to są największe straty w historii drugiej wojny światowej i pewnie w ogóle lotnictwa rumuńskiego stracili 12 samolotów wśród nich 2 łosie, bo łosie to jest 20% lotów bojowych samolotów bombowych rumuńskich wszystkich lotów wykonanych w trakcie tych pierwszych miesięcy do zdobycia od descy potem będą Rumunii walczyć np. na Krymie będą walczyć aż na Kaukazie najdalej, gdzie na wschód dojdą w siły osi to ich strzelcy. Górcy wśród tych panów był np. generał, który miał na nazwisko Moczulski, kiedyś zrobimy, oni maudycję był Rumunem polskiego pochodzenia i był generałem walczącymi na Krymie. I właśnie też w Bukowinie wcześniej więc, ale na razie jesteśmy w przestworzach, a nie łazimy po połoninach i walczą też oczywiście, no łosie tak nieźle idendziej bombardowanie się tak można powiedzieć. Tak jeśli tracą to głównie przez ogień przeciwlotniczy, ale też niestety widać, bo, że Rumunii no uczyli się tych samolotów i czasem nie wychodziło nie najlepsi byli z całego tego kwestii. Można powiedzieć, jak dbać o samolot, jak go czyścić. Jak go prawda dbać o jego całą tą kwestię techniczną no i dochodziło niestety dość często do wypadków, ale ten początek kampanii no to naprawdę idzie łosie są ważne, a oprócz tego oczywiście latają już Jary 8 dzieciąt, czyli rumuński samolot na bazie polskiej myśli szkoleniowej i to będzie bardzo ciekawy samolot pod tym względem, że opowiem wam teraz o pewnie tak będziemy mieli ich największy sukces. To jest czterdziesty czwarty rok, kiedy no trzeba powiedzieć one są już przestarzałe, ale służą w lotnictwie rumuńskim. I to są czasy, kiedy Rumunia jest i tak samo jak np. Bułgaria regularnie bombardowana przez aliantów zachodnich, bo tam są np. no plesti to są przecież ropa naftowa, więc trzeba wiadomo, co chce całą alianci, żeby osłabić Hitlera, bombardują tam szyby naftowe i złoża ropy, żeby nie wydobywać ropy, jest taka komiczna sytuacja z filmu upadek jak adol w krzyczy tam już w swoim bunkze zamknięty. I w ostatnie dni ruszamy tu z kontrrofensnywał trzeba odbić ropę naftową wszcz wizjoner tak.
A wieczor mu nie lubi przerabiają te samoloty jarna ma małygę. Nie ja nie.
Na ropana nie proszę pana, no pan to takim stereotypem z tą ma mały ą potwornym po prostu no to jest dowód przyjaźni narodu rumuńskiego i rdzennych Amerykanów, szczególnie z rejonu wielkich jezior jak i rokazi matka kukurydza. No pan naprawdę dołączy tak okej?
Więc, ale tak zainspirowali się polskimi samolotami tak.
Ale jak jesteśmy przy za moją jak jesteśmy przy jannkac, Słuchajcie 10 czerwca nadlatuje cała masa samolotów bardzo dobrych p 38 olatnik. To były te samoloty, które np. zestrzeeliły w czterdziestym trzecim roku admirała i ja mam Moto to dla Japończyków była trauma, bo to był wybitny prawda dowódca prawda i floty imperialnej imperium wschoddząccego słońca. No to dobrze mamy słoneczko, no i Amerykanie się przeliczyli, stwierdzili zaatakujemy na początku lotnisko, gdzie stacjonują te Jary 80, a potem lecą nasze bomboowcy. No to się obniżają, a tu surisuur Prce nie ma Rumunów na lotnisku, bo był dobry radar ostrzekich, wszystkie się poderwały, zaczaiły się z góry i ze słoneczkiem ZEM 100 za ja mam o to można powiedzieć w ramach.
Przyjaźniń rumuński i japońskiej.
I po prostu zrobili no rzeźnie zestrzelili 24 samoloty przy stratach własnych 3 i to był gigantyczny sukces, bo mówimy naprawdę o czymś takim, że to była przepaść technologiczna między tym p 38, a ja 80.
Wielki sukces togeneracja samolotu teoretycznie z proporcjiczny.
Proces no, ale i teraz ostatni motyw, czyli opowiemy wam tak jak opowiedzieliśmy wam Mar o Mar greku, to teraz pijący szampana Rumun jak Rumun, pie Szam pana to tylko w Paryżu i teraz i jego biografia. Dobrze wam pokazuje związki z polską myślą lotniczą, ale z drugiej strony też paradosy historii rumuńskiej, więc pan danwizanty walczy na początku wojny na te 11 polskich tych jeszcze prawda, co im sprzedawaliśmy, część przejęli część wyprodukowali, potem przesiażdla się na Jary i lata i walczy tutaj ma wielki sukces, bo generalnie wtedy Rumunii, np. w kwietniu maju bronią właśnie i Buka resztu i pleszty. I na tych zacofanych samolotach często było tak, że te najlepsze samoloty nowocześniejsze odciągały myśliwca amerykańskiej, a oni atakowali np. te b 17 latające fortecy. No to też naprawdę bardzo duża przewaga i wymagały to odwagi odwagi, np. mieli sukcesy takie, że byli w stanie zestrzelić w ciągu 2 dni 30 samoloty tu przy minimalnych stratach własnych on sam Dan fizanty zestrzelił aż 43 samoloty. Jak na Fakt, że latał na tych w obu przypadkach przestarzałych samolotach, to jest gigantyczny sukces nikt z Rumunów takiego nie odniósł. To mu daje czwarte miejsce na liście asów, ale podkreślamy ci, którzy są wyżej latali na znacznie lepszym sprzęcie i on latał jako jedyny tylko na samolotach można powiedzieć polskiego pochodzenia i osiągnął taki wynik dostał Order Michała walecznego. To oprócz niego tylko 2 asów latających na samolotach nazwijmy je rumuńsko polskich dostało takie odznaczenia i wśród tych zestrzelonych samolotów są A4 latające fortece. Jak spojrzymy do kogo, z kim on walczył to przez wojnę w trakcie wojny on walczył Sowietami i zeszliliwe samoloty sowieckie brytyjskie amerykańskie i następnie niemieckie, bo pamiętajcie, że to jest specyfika wójskiej historii, że jest tzw zwany przedmurza obrotowe. To tutaj jest sojusztalny piwotalne. No, więc generalnie w czterdziestym czwartym 23 sierpnia jest zamach i zmiana stron przechodzimy na stronę Sowietów i stąd mogą potem Rumunii powiedzieć. Słuchajcie, przecież to było tak, że jak spojrzycie na wojsko czynne regularne ono armię, to tak naprawdę czterdziestym piątym roku. Po jeśli chodzi o aliantów, po związku Radzieckim Amerykanach i Brytyjczykach. My jesteśmy na czwartym miejscu więcej nas jest niż Francuzów i Polaków, oczywiście trzeba to wszystko policzyć. Moment twierdzimy, że byliśmy czwarsi, ale Słuchajcie, jest coś takiego, że to jest ten paradoks Rumunii zabili najwięcej Żydów, a jednocześnie po Niemcach, tak, a jednocześnie jest tak, że ci Żydzi byli zabijani przede wszystkim m.in. odesszyniów. Ja działy się rzeczy straszne tak pogrome masakry wywożenie ludzi deportacje i to się działo tam natomiast wokół Bukaresztu wołaszczyzna Południowa południowy Siedmiogród tam ży dum praktycznie no minimalne straty, bo w pewnym momencie anntonesku marszałek, który odpowiada za te wszystkie zbrodnie za Holokaust. Na na tak Żydach uznał pod koniec czterdziestego drugiego staningrad widzi, co się dzieje, Amerykanie wylądowali w Afryce, gdzie będzie zaraz klęska Niemców i Włochów, więc uznaje mu widok Hitlera jest presja, dawaj tych resztę Żydów nie zobaczymy, poczekamy trzeba policzyć sprawdzić itd. w efekcie w granicach tych, które Rumunia miała w czterdziestym piątym roku, czyli bez tych 20 ponad procent terytorium, które straciła. No to było więcej, znaczy większość zdecydowana Żydów przeżyła.
Podobno.
Roku znacznie później zaczęli wyjeżdżać do Izraela, więc jeśli chodzi o cały region Europy Środkowej paradoks jest taki, że największa społeczność Żydów aszkanazyjskich pochodzących od nas spoza krajów byłego związku Radzieckiego to są rum Żydzi rumuńs i dzisiaj nie jest przypadkiem, że naprawdę możecie ich zobaczyć wycieczki itd. spacerująca po bułkareszcie plus jest spora grupa. Jest to jedna z większych grup studentów zagranicznych na uniwersytetach rumuńskich właśnie obywatele Izraela.
Podobny w sytuacjach kiedyś wspominaeś o tym, że Bułgaria broniła swoich Żydów bardzo podczas drugiej wojny światowej niesamowicie skutecznie, ale zna to to traci nagreckiej tak okupowanych przez Bułgarię. Niestety.
Współpracy z Niemcami to.
Chodziło do rzeczy strasznych.
Nie tutaj było raczej Rumunii, to trzeba przyznać, że sami zabijali, a tutaj mieliśmy deportację przede wszystkim tak do obozów zagłady do Polski, ale Słuchajcie.
To, chcąc nie, chcąc nawet jak nie nie chcesz, to normalnie musisz się jakoś odnieść w podaście dotyczącym samolotu w dyskusji, które w Polsce teraz historyczie.
Nie uciekniemy, bo te dyskusje też jednoczą w innych krajach, mają też wymiar międzynarodowy, bo Macedończycy będą zawsze Bułgarom przypominać tak co się da dalej dzieje z dane no darocjonowany po wojnie ciężka praca fizyczna, potem jak po jak już skończyć te jak mógł żyć w miarę normalnie w siedemdziesiątym siódmym roku, kiedy miał 67 latszak, sira, który wtedy był premi nie był premiem jako burmistrzem Paryża, zaprosił go na imprezę lotniczą. Władze się zgodziły, a on już nie wrócił. No tylko został w Paryżu i tam po wielu latach usiadł przy szampanie ze swoim niemieckim kolegą. To jest właśnie ten przykład paradoks, z którym latał na froncie wschodnim i zestrzeliwał samoloty sowieckie, natomiast odbyli 23 sierpnia czterdziestego czwartego roku, czyli w dzień zamachu, kiedy Rumunia zmieniła strony i dołączyła do aliantów znakomity dialog. Uwaga dzwoni drogiwizanty za pół godziny rozpacztę bombardowanie bukarysztu. Co planujesz podrywa myśliwce, rozumiem cię, każdy wykonuje swój obowiązek. Nie mamy wybór, smutna rzeczywistość, jeśli Bóg nam pomoże spotkamy się pewnego dnia, aby przywołać te szczęśliwe chwile spędzone raz, a potem panowie zaczęli do siebie strzelać, a potem szampan. Pamiętajcie historia, no nie jest prosta.
Jeśli macie jakieś pytania komentarze propozycje Babel Napa to kropka FM Babel małpa to fem to usłyszenia za tydzień późno popołudniowo piątkową porą mówią.
Adam Balcer.
I Paweł su.
Babel Rzeczpospolita multikulti. Podkast historyczny Adama Balcera i Pawła Sulika premiera w każdy piątek na tokefem. Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: BABEL. RZECZPOSPOLITA MULTI-KULTI

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA