Rozwiń » Czternasta 25 Jakub janiszeewskiej przy mikrofonie z nami jest dr Marcin gawrys z Instytutu amerykanistyki i studiów polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego dzień dobry.
Dzień dobry.
Jeżeli ktoś z państwa ma znajomych, ale to też nie jest chyba konieczne, żeby akurat mieć znajomych w nowym jorchu. Ale gdyby tak się zdarzyło i bardzo mi łączność facebookową, to pewnie już widział te słynne zdjęcia nowego Jorku bruklinu pomarańczowe i poświacie zasnutego dymem dymem, którego źródło było 400 ponad 400 km dalej, czyli w Kanadzie właściwie. Czy możemy te zdjęcia są tak upiorne i ta świadomość, że dym z dad Kanady zasnuwa północ Ameryki robi tak gigantyczne wrażenie, a mało tego, czujniki dymu np. Norwegii również go wykryły, oczywiście w dużo mniejszym stężeniu i tam to zjawisko nie przybiera takiego spektakularnego kształtu, ale jest no to trzeba sobie zadać pytanie, co się w tej wydarzyło i co tam się tak na dobrą sprawę tak spektakularnie? Pali.
No to jest drugi co do wielkości kraj na świecie taki, który ma na swojej powierzchni, w szczególności środkowej i bardziej północnej części ogromne przestrzenie, które są porośnięte lasami. No i płoną właśnie te lasy lasy w najczęściej w Kanadzie płoną te lasy, które są na północnym Zachodzie ulokowane w pobliżu perii i w Kolumbii brytyjskiej. Natomiast w tym roku płoną też te lasy, które znajdują się w par bardziej środkowej części w Kanady w prowincjach Alberta w prowincjach Ontario przepraszam i qebeek i również jeszcze bardziej na Wschodzie, czyli w prowincj nowa Szkocja i najprawdopodobniej. To, co dostało się nad nowy Jork, to są to jest z dym, który pochodzi z płonących lasów prowincji quebe, gdzie ponad 200 pożarów w dalszym ciągu nie udało się ugasić. Ja tylko dodam do tych do tych zdjęć z nowego Jorku, że widziałem okładkę neor post wczorajjszą, która pokazuje te zdjęcia i na E i podpisuje je b im Canada. Na wzór co w parku i tej słynnej piosenki, która, której twórcy wykorzystali do tego, żeby odsunąć winę Amerykanów od tego, co się dzieje z dziećmi amerykańskimi i tutaj trochę też tak jest, bo no, bo to, z czym mamy do czynienia, to jest oczywiście efekt ogromnych anomalii temperatur, którą w maju wystąpiły na całą Ameryką północną rada była epicentrum tych anomalii. W sensie takim dodatnim, czyli temperatury były zdecydowanie wyższe niż wcześniej, no i wcześniej zaczął się sezon na pożary lasów. To oczywiście też jest gdzieś powiązane ze zmianami klimatycznymi, których doświadczamy ocieplaniem się temperatury w Ameryce północnej też z pewnymi specyficznymi układami prądu powietrznych najprawdopodobniej będziemy mieć l linio jako ten główny element kształtłcujący pogody w Ameryce północnej. To też sprzyja tym pożarom, no i po raz pierwszy w ciągu ostatnich dekad dekad. No to co się dzieje, nie tylko zresztą emeryta północnej dotarło do głównej metropolii wschodniej części Stanów zjednoczonych. No i oczywiście my o tym słyszymy, bo no, bo to jest to miejsce, skąd informacje potem dostają się do wszystkich mediów innych na świecie.
No właśnie, znaczy cały czas się zastanawiam nad tym, na ile, bo oczywiście w krajach, które są tak gęsto zalesione, jak Kanada i na takim obszarze pożary lasów to z pewnością nic nowego to jest pewnie coś, co może nawet w pewnym sensie wydarza się cyklicznie, a może i w sposób naturalny. Natomiast pytanie czy skala tego, co się dzieje, jest inna niż w przeszłości i czy jakie są przewidywania co do tego? Co się wydarzy w najbliższych miesiącach, bo przed nami lato to lato może być gorące wszyscy. Wiemy, że ostatnie lata były cieplejsze od przeciętnych może być też suche i może się okazać, że to, co w tej chwili widzimy w Nowym Jorku, to nie jest jakiś ewenement, tylko zapowiedź czegoś, co się będzie powtarzało.
No to, odpowiadając od końca na te pytania, to najprawdopodobniej jest zapowiedź bardzo gorącego bardzo palnego sezonu letniego na to wskazują właściwie wszystkie prognozy agencji zarówno kanandyjskich jak i amerykańskich najprawdopodobniej tych pożarów będzie no będzie po prostu jeszcze więcej, a już mamy do czynienia ze skalą, która jest bezprecedensowa i to bezprecedensowe. To jest takie słowo, które akurat w tym kontekście jest ważne, ponieważ szacują naukowcy, żeby ponad 14 pro czternastokrotnie jest większa ilość spalą czy powierzchnia spalonych lasów Kanadzie w stosunku do tego, co było średnio z ostatnich 10 lat. Jesteśmy tak naprawdę dopiero no po pierwszym pełnym miesiącu takiego sezonu na pożary lasów, bo to się zaczyna w maju, kończy się z końcem sierpnia, a tych pożarów już ponad 2000 w Kanadzie występne udało się zlokalizować. To oczywiście coś, co powinno nam włosy na głowie jeżyć po no bo to nie jest dobra prognoza na najbliższy czas i to nie oczywiście nie jest pewne, że za każdym razem to powietrze z wypełnione dymem dotrze do nowego Jorku do pitburga czy do innych metropolii Stanów zjednoczonych. Natomiast natomiast na wschodnim Wybrzeżu, natomiast w pozostałych częściach Ameryki północnej, no to jest coś, z czym mieszkańcy właściwie się stykają co roku. No myślę, że każdy, kto uważnie śledzi wydarzenia z Ameryki północnej, pamięta o relacje z pożarów w Kalifornii te, które się zdarzają w Kanadzie, są mniej medialne, więc one rzadziej są w przekazywane przez media. Natomiast 2 lata temu w Kanadzie doszło do pobicia rekordu, jeśli chodzi o wysokość temperatury, prawie 50 stopni w kolmbii brytyjskiej zostało zanotowane. I to proszę sobie wyobrazić, że w takiej strony towozimy i Kanadzie. I to oznacza oczywiście, że te temperatury rosną i zmiany kli klimatyczntyczne przyczyniają się do tego, że te kwestie stają się coraz trudniejsze. No ja jeszcze wracam do tego, co na samym początku powiedziałem, Kada jest olbrzymim terytorium, które jest bardzo słabo zaludnione i te pożary, z którym mamy do czynienia bardzo często się wydarzają w takich miejscach, które są bardzo trudno dostępne do tego stopnia, że nie ma do nich żadnych dróg dojazdu takim sprzętem kołowym. Trzeba te pożary obserwować i gasić wyłącznie przy życiu sprzętu lotniczego, nie zawsze to jest możliwe te pożary mogą mieć setki tysięcy, nawet hektarów powierzchni może się okazać, że no taką taktyką, która jest stosowana. Zresztą tak jest naprawdę jest pozostawianie ich takiemu takiej sytuacji bez żadnej żadnego nadzoru ewentualnie dbanie o te kwestie strategiczne jakieś infrastruktury, które są zagrożone, natomiast czekanie o, że one się naturalnie wypallu. No to oczywiście oznacza, że te ten dym dostaje się do masfery jest przenoszony przez przez prądy powietrzne w różnych kierunkach, no i no i to jest coś, o czym na unik pań pisała już kilka lat temu w swoich książkach alarmujących o zmianach klimatu. To jest to, z czym my Czytelnicy Szymona Drobniaka autora książki wydanej kilka temu o pożarach w Australii czarne lato gorącej ją polecamy. Jeśli chcemy wiedzieć, co być może czeka nas tego lata w Ameryce północnej. No musimy się przygotować na to, że to jest no chyba rzeczywistość.
Dziękuję bardzo, dr Marcin gawrys i Instytutu amerykańskistyki studiów polonijnych, Uniwersytetu Jagiellońskiego był państwa i moim gościem jest czternasta 34 za chwilę przewodnik tokfmna zdrowie i Ewa Ewa Podolska program przygotował Michał Tomasik realizował Szymon waluta. Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE
-
06:58 W studio: prof. Małgorzata Myśliwiec
-
23:54 W studio: prof. Patrycja Grzebyk
-
21:21 W studio: dr Anna Kwiatkowska
-
-
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
30.09.2023 18:00 Szkoda czasu na złe seriale36:30 W studio: dr Agata Loewe
-
30.09.2023 11:00 Godzina Filozofów44:27 W studio: Artur Nowak , Tomasz Terlikowski
-
30.09.2023 07:20 Poranek Radia TOK FM - Weekend20:50 W studio: dr Konrad Maj
-
30.09.2023 08:00 Poranek Radia TOK FM - Weekend08:43 W studio: Joanna Solska
-
30.09.2023 07:40 Poranek Radia TOK FM - Weekend14:37 W studio: prof. Maciej Mrozowski
-
-
30.09.2023 08:40 Poranek Radia TOK FM - Weekend15:36 W studio: Natalia Broniarczyk , dr Zofia Szweda - Lewandowska
-
30.09.2023 08:20 Poranek Radia TOK FM - Weekend16:02 W studio: dr Andrzej Kassenberg , Dominika Lasota
-
30.09.2023 08:59 Tak rośnie jedzenie59:32 TYLKO W INTERNECIE
-
30.09.2023 12:00 Magazyn filozofa - Tomasz Stawiszyński37:13 W studio: Michał Kacewicz
-
30.09.2023 07:35 Pod dyktando
-
-
30.09.2023 11:59 Pod dyktando
-
-
30.09.2023 10:40 Młoda Polska14:03 W studio: Jagoda Pijaczyńska
-
30.09.2023 10:00 Młoda Polska22:31 W studio: Kacper Nowicki
-
30.09.2023 12:29 Pod dyktando
-
30.09.2023 13:00 Magazyn filozofa - Tomasz Stawiszyński24:26 W studio: Joanna Nawrocka
-
30.09.2023 13:40 Homo Science25:38 W studio: Leon Ciechanowski
-
30.09.2023 14:20 Człowiek 2.026:39 W studio: dr Izabela Kowalska-Leszczyńska
-
30.09.2023 15:40 Twój Problem - Moja Sprawa21:36 W studio: Tomasz Włosok
-
30.09.2023 16:10 Kampania w TOKu24:18 W studio: prof. Dorota Piontek , prof. Rafał Chwedoruk
-
30.09.2023 15:00 Skołowani28:09 W studio: Rafał Glazik
-
30.09.2023 16:00 Kampania w TOKu04:47 W studio: Pani Joanna
-
30.09.2023 15:20 Twój Problem - Moja Sprawa19:00 W studio: Katarzyna Rozenfeld
-
30.09.2023 16:40 Kampania w TOKu14:16 W studio: Klara Klinger
-
-
-
30.09.2023 21:00 Weekend Radia TOK FM49:12 W studio: Filip Piotrowski
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL