Rozwiń » Świato podgląd Agnieszka Lichnerowicz, przepraszam państwa za mały problem techniczny, który tutaj miałam nie zdołałam na koniec przedstawić państwu goście to płk Piotr Lewandowski z centrum szkolenia wojsk obrony terytorialnej analizował dla państwa tę sytuację na froncie. Za co oczywiście bardzo dziękujemy, ale teraz już łączymy się z Mateuszem hudziakiem doktorem historii specjalistą od Turcji dzień dobry.
Dzień dobry pani, do redaktor, dzięki niej państwu. Witam państwa, chciałam się.
Dziękujemy za przyjęcie zaproszenia, a chciałam oczywiście porozmawiać o Turcji powyborczej, bo ostatnie dni zdają się potwierdzać, że czekał prezydent reczep erdan na wybory czekał czekał, a jak tylko się odbył, je wygrał. No to dokonał wielkiego zwrotu w swojej polityce ekonomicznej czy finansowej, czyli wrócił do starych dobrych reguł do tzw ortodoksyjnej polityki zarządzanie gospodarką. Czy pan to potwierdza i gdy mu pan tak krótko słuchaczom opowiedzieć, znaczy polega ten wielki zwrot?
Trudno mi w tej chwili potwierdzić. Czy to jest powrót do ortodokji, bardziej to chodzi o to, że mianowano nowych urzędników, mamy nowy rząd, a w tym rządzie są 2 osoby, które się uznaje za zwolenników tzw orrtodokksji, czyli pierwsze minister skarbu i finansów mechmet chimszek były pracownik międzynarodowych instytucji finansowych i jav deilmas. To jest też osoba uznawana za zwolennika, że tak powiem, jak to się ładnie nazywa tej ortodoksyjnej ekonomii i z dosłownie wczoraj mamy nową panią prezes banku centralnego, która nazywa się hafizę gakan, wcześniej pracująca w m.in. w banku japygan w golman gulman saks i na Wall Street. No i w czym rzecz znaczy chodzi o to, że dotychczas dotychczas polityka monetarna rządu była źle widziana przez rynki finansowe, to znaczy erduan upierał się przy niskich stopach procentowych, argumentując to tym, że niskie stopy procentowe będą dusić inflacja. Co, że tak no nazwijmy, to obiegowa opinia i taka jedna z takich podstawowych praw ekonomii neoklayczne i ortodoksyjne mówi, że to jest po prostu heezja, bo dzieje się dokładnie na odwrót erduanowi chodzi to głównie o to, żeby kolejne słowo uniknąć uniknąćz. Tak.
I ja wejdę słodko, żeby słuchaczom jeszcze nas to podkreślić, że właśnie w tej klasycznej no powszechnej na Zachodzie. No teoria niektórzy powiedzieliby, że wręcz empiry uważa się, że jeżeli stopy procentowe są wysokie, no to ludzie pieniądze mają w uproszczeniu i firmy w bankach, czyli nie inwestują wtedy i nie konsumują, czyli popyt. Tak, jeżeli tak no to popyt spada, no to spadają też ceny.
Tak, dokładnie dokładnie tak się uważa. Natomiast sytuacja zarówno w sensie takim ogólnym jak i sytuacja samej Turcji jest oczywiście, jak wszystko w życiu i na świecie dużo bardziej skomplikowana. Problem polega polega na tym, że, gdyby tai rduan ugiął się pod presją międzynarodowych rynków, ekspertów zagranicznych, Międzynarodowego funduszu Walutowego, to wszystko by oznaczało po prostu zastój gospodarczy, recesję, której on chce uniknąć i najprawdopodobniej też bardzo duże duże bezrobocia. To, co on w tej chwili próbuje robić. To jest tak naprawdę mamy do czynienia z nominacjami, które mają same w sobie uspokoić rynki i w ten sposób stworzyć nieco bardziej przyjazne dla Turcji tureckiej gospodarki, środowisko międzynarodowe, dlaczego to jest takie istotne, bo 1 sprawą jest powiedzmy taki realny, Ekonomik perfory z tureckiej gospodarki, czyli to, co się naprawdę materialnie w niej wydarza, a czym innym jest i to akurat na tym etapie jest moim zdaniem dużo istotniejsze. Jak oceniana jest polityka gospodarcza rządu i te oceny same w sobie stają się sprawcze dla makroekonomicznego położenia w ogóle całego państwa i erdun kombinuje w ten sposób, że jeżeli wyznaczyć imszka panią rkn, gdzie w deta il Mar oni sami to oni sami już swoją obecnością tworzą pewne pewne. No taką wiarygodną dla rynków twarz tureckiej polityki gospodarczej, no i inną sprawą jest to, że lira i tak spada słowa właśnie od momentu wyboru.
Nie ja teraz przepraszam, że wejdę w słowa, ale właśnie ja stąd pozwoliłam sobie postawić tezę w pytaniu, czy zapytać o to, czy zmienił te politykę, bo tak takie interpretacje czy wstępne interpretacje czytałam w mediach zagranicznych, że właśnie wartość liry spada. Mamy te nominacje, więc być może erdoan zrezygnował, że wiele wskazuje na to, czy są pierwsze sygnały wskazujące, że erdoan zrezygnował ze swojej kontrowersyjnej teorii?
Czy teoria jest oczywiście bardzo kontrowersyjna i wielu ją tłumaczy islamem. Ja mam dość duży dość duży dystans do takich tłumaczeń, nie chcę wchodzić zbyt głęboko, to przy jakiejś innej okazji może o tym albo napisze albo upwentnie ubranli na, a to powiem. Natomiast, ale zostawmy to zostawmy to na boku erdan, upiera się przede wszystkim, by przy tym, żeby nie podlegać temu. Co on uważa za dyktat jakiejś za zagranicznych instytucji.
I dlatego przy ludzi, którzy byli w djpm organie i mają szacunek na Zachodzie.
Tak, dokładnie tak dokładnie tak z lirą jest osobna kwestia, bo wartość liry i tak do wyborów była sztucznie sztucznie podtrzymywana. Ja tylko przypomnę, że od początku tego roku bank centralny pozbył się 24 000 000 000 USD rezerw, tylko po to, żeby utrzymać mniej więcej w mniej więcej na jakimś akceptowalnym poziomie wartość waluty wybory udało się wygrać, więc skończyła się ta operacja. I dlatego dlatego zaczęła zaczęła spadać wartość waluty, natomiast, jeżeli chodzi o same rynki, to na moje oko to w tej chwili sytuacja wygląda w ten sposób, że wszyscy oczekują czynów. I mówiąc tak trochę kolokwialnie trochę do pieca dorzucił sam echm simszek zaraz po swojej nominacji, czyli nawet powiedział, że tak powiedział, że tutaj potrzeba uwaga powrotu do racjonalnej polityki, czyli no niemalże ekspresji z werbii za zasugerował, że ta poprzednia polityka nie była racjonalna. Ja bym to trochę po komplikował, dlatego że dlatego, że polityka była racjonalna z dotychczasowa o tyle, o ile pozwalała na po prostu na uniknięcie na uniknięcie recesji, tak a jakby czymś innym jest nawet bardzo wysoka inflacja, która jest potwornie uciążliwa, a czymś innym.
To było ponad 80% w szczycie.
Tak, tak tak, a jeszcze czymś innym jest np. tak flacja, która na moje oko wydaje mi się, że też by groziła Turcji. W wypadku, gdyby doszło do podniesienia podniesienia stóp procentowych, dlatego że one po prostu doszłoby do ściągnięcia nadmiarowej, zdaniem niektórych gotówki z rynku przestałyby kręcić się biznesy, prawdopodobnie wzrosłaby bezrobocie, a i tak, a i tak utrzymałaby się wysoka inflacja, bo ja przypomnę, że polityka monetarna rządu tureckiego to jest 1 sprawa, ale czymś innym są po prostu globalne czynniki, które powodują wysoką inflację, wszędzie na świecie. No i tutaj mam na myśli przede wszystkim ceny surowców ceny energii i jakby i to co się nazywaami podażowymi tak no bo. Światowa gospodarka jeszcze od czasów pandemii nie wygrzebała się w pełni z problemu, który oznaczał, który przyniosło zerwanie wszystkich łańcuchów dostaw tak i to tym czynnikom też Turcja podlega, więc w tym wypadku tak już konkludując, podniesienie stóp być może jakoś by wpłynęło na zmniejszenia inflacji, ale inflacja i tak by się na skutek tych czynników globalnych utrzymała, a dodatkowo byłaby recesja.
Czyli, podsumowując tak może, wyciągając taki prostszy wniosek dla tych, którzy mniej są zorientowani w gospodarce Turcji, pan niuansuje, czy nawet podważa taki, wydaje mi się dosyć powszechną opinię, którą przynajmniej znajduje w mediach na tzw. Zachodzie, no, że turcjam wyjątkowo wysoka inflacja Turcji ponad 80% to jednak w dużej mierze były błędy polityki erdona nie tylko, bo właśnie są te kwestie, o których pan mówił szoki podarowe, czyli mówiąc w skrócie po pandemii. Trudno było pewne rzeczy zimportować, ale jednak w dużej mierze to polityka erdoana była winna, to on odpowiada za to, że ludzie ubożeli oraz, że teraz będą po prostu płacić wyższe ceny za życz importowane.
Tak tylko że, że tak powiem polityka rdona o tyle była błędna, że jakby dużo ważniejszą kwestię jest to, że Turcja Turcja nie pod przez ostatnie 20 lat nie była w stanie wyjść jest te swojej takiej pół peryferyjnej pozycji, czyli krótko mówiąc. Nie chcę powiedzieć, że eksportuje bubel, ale eksportuje mało zaawansowane towary, to nie pozwala na wypracowanie nadwyżek w handlu międzynarodowym. W związku z tym eks importuje kapitał, bo ma ujemny rachunek bieżący, a że importuje importuje kapitał w ten sposób, że banki pożyczają pieniądze za granicą i udzielają w lirach kredytu. I to oznacza wyeksponowania gospodarki na globalne wstrząsy i to jest jakby problem podstawowy, a problemem też istotnym jest to, co on twierdzi o stopach procentowych i trzymanie się, jakby ich niskiego poziomu, ale jest to problem wtórny. Względem tego wielkiego problemu strukturalnego się rozla wcześniej powiedziałem. To.
Tak, podsumowując na te ostatnie 2 minuty, gdy mu pan wskazać to, co najważniejsze w jak trudnej sytuacji ekonomicznej. Jak duże są te problemy ekonomiczne, ale w krótkim okresie właśnie te dotyczące inflacji ubożenia no tego kryzysu, jak to się mówi kosztów życia i na ile to jest jedno teraz głównych wyzwań rdona, bo o zmianie strategicznej to nie wiem, czy możemy w ogóle rozmawiać? Czy jest sens na ilerdan? W ogóle ma pomysł i wolę, żeby próbować wyjść z tej tzw. pułapki pół peryferów średniego wzrostu. No to.
Wznieść na łańcuchu?
O bardzo trudne?
Czy nawet 1,5.
Minut jeszcze, ale no to zupełnie zupełnie hasłowo systemowo nie widzę, nie widzę możliwości, żeby, żeby wyjść z tej pułapki w krótkim okresie. Przynajmniej wydaje mi się, że polityka zakłada przeczekanie tego tych najgorszych wstrząsów, jeżeli chodzi zaś o to, jak to się odbija na to społeczeństwie, no to bardzo trudno się w Turcji żyje, ale może się żyć jeszcze trudnie, jeżeli dojdzie do recesji, więc wydaje mi się, że nawet, jeżeli erduany się ugnie i pozwoli swoim nowo mianowanym urzędnikom podnieść stopy, to będzie to tylko krótko okresowe i jest bardzo prawdopodobne, że ich zwolni. Jeżeli, jeżeli dojdzie do recesji, ale generalnie to jest wszystko polityka na obliczona po prostu na przeczekanie tych największych globalnych wstrząsów, a potem tureckie władze myślą sobie zobaczymy, co dalej.
Bardzo dziękuję za rozmowę. Udało się, więc bardzo bardzo dziękuję dr Mateusz huudziak ze szkoły głównej handlowej był państwa gościem w radiutokefem. Czas na informacje.
Oświaty podgląd. Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD
-
-
10:24 W studio: dr Łukasz Danel
-
12:19 W studio: prof. Monika Sus
-
11:20 W studio: dr hab. Dominik Batorski
-
10:45 W studio: Edwin Bendyk
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
-
30.09.2023 18:00 Szkoda czasu na złe seriale36:30 W studio: dr Agata Loewe
-
30.09.2023 11:00 Godzina Filozofów44:27 W studio: Artur Nowak , Tomasz Terlikowski
-
30.09.2023 07:20 Poranek Radia TOK FM - Weekend20:50 W studio: dr Konrad Maj
-
30.09.2023 08:00 Poranek Radia TOK FM - Weekend08:43 W studio: Joanna Solska
-
30.09.2023 07:40 Poranek Radia TOK FM - Weekend14:37 W studio: prof. Maciej Mrozowski
-
-
30.09.2023 08:40 Poranek Radia TOK FM - Weekend15:36 W studio: Natalia Broniarczyk , dr Zofia Szweda - Lewandowska
-
30.09.2023 08:20 Poranek Radia TOK FM - Weekend16:02 W studio: dr Andrzej Kassenberg , Dominika Lasota
-
30.09.2023 08:59 Tak rośnie jedzenie59:32 TYLKO W INTERNECIE
-
30.09.2023 12:00 Magazyn filozofa - Tomasz Stawiszyński37:13 W studio: Michał Kacewicz
-
30.09.2023 07:35 Pod dyktando
-
-
30.09.2023 11:59 Pod dyktando
-
-
30.09.2023 10:40 Młoda Polska14:03 W studio: Jagoda Pijaczyńska
-
30.09.2023 10:00 Młoda Polska22:31 W studio: Kacper Nowicki
-
30.09.2023 12:29 Pod dyktando
-
30.09.2023 13:00 Magazyn filozofa - Tomasz Stawiszyński24:26 W studio: Joanna Nawrocka
-
30.09.2023 13:40 Homo Science25:38 W studio: Leon Ciechanowski
-
30.09.2023 14:20 Człowiek 2.026:39 W studio: dr Izabela Kowalska-Leszczyńska
-
30.09.2023 15:40 Twój Problem - Moja Sprawa21:36 W studio: Tomasz Włosok
-
30.09.2023 16:10 Kampania w TOKu24:18 W studio: prof. Dorota Piontek , prof. Rafał Chwedoruk
-
30.09.2023 15:00 Skołowani28:09 W studio: Rafał Glazik
-
30.09.2023 16:00 Kampania w TOKu04:47 W studio: Pani Joanna
-
30.09.2023 15:20 Twój Problem - Moja Sprawa19:00 W studio: Katarzyna Rozenfeld
-
30.09.2023 16:40 Kampania w TOKu14:16 W studio: Klara Klinger
-
-
-
30.09.2023 21:00 Weekend Radia TOK FM49:12 W studio: Filip Piotrowski
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL