Rozmowa z Piotrem Rypsonem, kuratorem wystawy Tadeusza Peipera w Muzeum Narodowym w Warszawie

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

kultura osobista Patrycja Wanat dzień dobry rozpoczynamy kulturę osobistą dzisiaj kultura osobista prosto z mocą Narodowego w Warszawie moim gościem jest dr Piotr Rypson kurator wystawy prac Tadeusza Petera w tej właśnie o tej wystawie będzie nam dzisiaj jest trochę ten opowiadał kilka tygodni temu byliśmy świadkami gigantycznych kolejek do kas na wystawę Olgi Boznańskiej ponad 100 000 widzów w samej Warszawie zobaczyło tę wystawę wcześniej równie dużą popularnością Rozwiń » cieszyła się wystawa Gierymskiego no i teraz też Tadeusz Piper znamy się czy liczycie znowu na pobicie jakiegoś rekordu przeliczyć zeznawał, że te gigantyczne kolejki ustawią się do inkasa muzeum Narodowego spodziewamy się, że papież awangardy Tadeusz parter również przyciągnie tutaj wielu widzów nie tylko przez swoją wyjątkową pozycję w kulturze polskiej, o której staramy się opowiedzieć, którą staramy się przypomnieć, ale również poprzez nieprawdopodobne wspaniałą kolekcję artystów, z którymi współpracował, którzy na niego wpływali, których na tej wystawie pokazujemy to my musimy wytłumaczyć co najmniej jedno zdanie w tytule tej wystawy nie mam tutaj namyśli oczywiście wyrazu papież czy mam tutaj namyśli wraz z awangardą, a zgodne mówimy, że właśnie Tadeusz para Peter jest papieżem awangardy tak zostało okrzyknięte no tak po ludzku co tutaj mamy namyśli mówiąc właśnie określanych mianem papieża awangardy w myśl po pierwsze, co to jest awangardę po tym, awangardowe w zasadzie jest tak mało obiegowym dostęp terminem też nastrój awangardowe albo jakiś dizajn awangardowy w mieszkaniu albo jeszcze coś innego awangardowego on samochodem, bo buty od Awangarda była jest pojęciem historycznym i tak i tak naprawdę określa ruch artystyczny literacki filmowy rów w kulturze, który ruszył na początku dwudziestego wieku wraz z raptownym modernizacją świata świata Zachodniego przede wszystkim Europy i obydwu Ameryk, ale nie tylko również również Azji i Tudorów, który postulował zmianę estetyki zmiany języka sztuki zmianę języka kultury wobec tych zmian, które w świecie zachodzą tu nie chodzi tylko i wyłącznie o ewolucyjne zmiany wynikające z techniki technologii przyspieszenia czasu urbanizacji tak dalej, ale również, że i głębokiego strasznego doświadczenia, a przez, które przeszłam Europa w czasie pierwszej wojny światowej, kiedy po prostu runą w gruzach dawnych dziewiętnastowiecznych porządek ład wraz z jego rozmaitymi przeświadczenia ami przekonań my przekonaniami o tym co to jest poezja to też literatura są też piękno i tutaj właśnie pojawia się Awangarda we wszystkich krajach od Hiszpanii po Polskę Rosję aż po Chiny Japonię i znowu od północy Ameryki od nowego Jorku w dół aż tu Brazylię poprzeczki Meksyk i Urugwajem Argentyny i t d. i straty ten awangardowy ten moment, by zasadzić te pokazujemy poprzez Tadeusza Fajfera on jest łącznikiem kilku różnych światów na tej wystawie pokazujemy i tak jak pani powiedziała no on został okrzykniętym papieżem ruchów awangardowych dzieje się już w połowie lat dwudziestych stał się taką główną postacią, która oferowała wyroki co jest, a co nie jest nowoczesne awangardowe w literaturze sztukach pięknych, ale również redagował o tym, Awangarda poprzez swoją niezwykle wpływowe znaczące pismo o, któremu nadał nazwę zwrotnica umożliwione nazwa jest dość oryginalna, aczkolwiek symboliczne nie wiem czy też takie konotacje związane z tym, że to jest taki termin związany z przemysłem z techniką miał tutaj znaczenia jedno bez wątpienia, ale przede wszystkim tutaj geniusz Parkera o i jego niezwykle ważna wypowiedź taka wnikliwa obserwacja dotycząca sceny polskiej w roku dwudziestym pierwsze, kiedy on wraca z Hiszpanii do ledwie co odrodzonego kraju, bo Polska odzyskuje niepodległość w minionym roku osiemnastym dziewiętnastym dwudziestym jeszcze w zasadzie kształtuje swoje granice nie mówiąc o ustroju w i popiersie zostanie jeszcze na nie da Bóg inną od sceny hiszpański, na której na, które się może wywodzić się wychował pił jakoś ukształtowało i decyduje się założyć pismo, które przed kieruje te dążenia i prądy awangardowe w stronę, którą uważał za słuszną i wartościową, czyli w stronę racjonalnej budowy estetyki dzieła wszystko jedno czy to poemat czy to obraz to architektura czy to film i nowych jakości, które w tym dziele powinny powinny zignorować i określać, które są związane właśnie z przemianami modernizacyjnymi na sobie uświadamia bardzo klarownie, że Polska, która w tkwiła swymi korzeniami wrze w dziewiętnastym wieku nie tylko w swojej w takim wymiarze no Ros zbiorowym o zbiorowym tak, w którym w, którym dominowała symbolika narodowowyzwoleńczy, a IAM patriotyczna, ale również przede wszystkim w jakimś takim ukochani New ziemi ojczystej pejzażu krajobrazu ludowości, że to są jakości, które trzeba przewartościować po to, żeby budować nowoczesne mocne państwo myślę, że był dość świadom tego, że tylko tak skonstruowane państwo wraz z konstrukcją społeczną, która temu towarzyszy będzie w stanie wytrzymać nowe nabory, które które, która Europą wkrótce zaczną zaczął targać czy Polski świat sztuki na awangardę było otwarte to zależy w Polsce w Polsce byt początek lat dwudziestych był tak bardzo gorącym okresem, bo nie dość, że przecież dwudziestym roku sieć to tutaj toczyły się zażarte walki z bolszewikami i Polska walczyła w zasadzie o to, żeby mu uchronić swoją dopiero co odzyskaną niepodległość to do Polski zjeżdżali ludzie Polacy czy osoby innej narodowości, które w Polsce chciałem mieszkać w pole do polskości do Polski się przyznawały w bardzo różnych stron 3 imperiów byłych imperiów to znaczy, że z terenu dawnego cesarstwa rosyjskiego austro-węgierskiego węgierskiego i pruskim to szalenie różne tendencje kierunki i miało zupełnie inne źródła kulturowe, z których ci ludzie przychodzili stąd ten początek jest niezwykle burzliwy się strasznie dużo dzieje, że niezwykle interesujący chodzi o wydarzenia nocy się poniekąd też patrole w cieniu znacznie większych politycznych geopolitycznych spra w, które w którym, które się toczą natomiast w momencie, kiedy ktoś w jaki sposób statku je do domów oczywiście rozstano się bardzo różnie Awangarda była ruchem można, by powiedzieć w swoim czasie marginalnym, ale niekonsekwencję jak to zwykle bywa z takimi radykalnymi propozycjami oczywiście bardzo silnie wybrzmiewały w latach późniejszych, czyli to na tej wystawie też staram się pokazać, że to co jest projektem rysunkiem jakimś pomysłem czy ideą w roku 2002 . po 10 latach staje się wręcz materialną namacalną rzeczywistością tak tak się zaczyna budować wówczas domy tak zaczyna się planować miasta ten styl nowoczesny przenika do do różnych sfer społecznych, więc Awangarda nie była ukochanym dzieckiem nazwijmy to elit i przeciwnie do Włoch czy do związku sowieckiego czy do kilku innych krajów, gdzie awangardy zostaną wmontowane w sposób przez rządzących w ten proces modernizacyjny, ponieważ byłem na rękę po to, by państwo unowocześnić poczytać nie wydarzyło z bardzo różnych powodów wymusza powoli kończyć, ale na koniec jeszcze chciałem zapytać o tym, czasem w życiu Petera, którego na wystawie przypuszczam, że nie ma, ale zostawia się co im się działo po wojnie, bo on smaru Maderze sześćdziesiątym dziewiątym roku prawda co co co działo się z jego twórczością z nim samym po wojnie to już tak podobnie jak oni jak wielu polskich obywateli miało przeszedł przez jakąś wojenną gehennę wojny spędził w związku sowieckim na wpół oszalały w związku z tym wprawdzie nie jest podpisany, bo jakiś pan jakimiś listami redakcyjnymi czasopism wydawanych przez Wandę Wasilewską jej otoczenie teren tak dobrą sprawę wszyscy chcieli się go chyba pozbyć, ponieważ on po prostu ciężko zachorował zachorował psychicznie i myślę, że na dobre się nigdy z tego nie po dniu w związku z tym jego historia powojenna historia bardzo tragiczną bardzo bardzo dramatyczną historię samotnego człowieka, który coraz bardziej dryfuje w swoją na swoją bezludną wyspę zamieszkaną tylko przez siebie, ale z drugiej strony można powiedzieć, że uchroniło go też to przed tym okropnym okropną serię kompromisów, przez które musiało przejść jego młodsze pokolenie, bo to, żeby się z nową władzą ludową jakość w życiu ułożyć wystawa jest przez całe wakacje czynna do początku września 2 jedno z Narodowym w Warszawie prace, które zobaczymy na wystawie, skąd pochodzą prace pochodzą z 23 kolekcji europejskich z czego połowa to kolekcje hiszpańskie w prawie połowa tych pań i do kolekcji polskiej, ale również przywieźliśmy bardzo piękne prace są tam pić ludzką skalę many Times muzeum sztuki w winie z kolekcji prywatnych, więc się naprawdę jest to dość wyjątkowa okazja, żeby zobaczyć dzieła bardzo często w Polsce nigdy nie pokazane niepokazywane i artystów, których nigdy publiczne Polska nie widziała mnie mam nadzieję, że my zobaczymy te kolejki też ich ogromnym przed kasą do muzeum Narodowego w Warszawie kurator tej wystawy dr Piotr Rypson po moim gościem dziękuję bardzo dziękuję za rozmowę Zwiń «

Rozmowa z Piotrem Rypsonem, kuratorem wystawy Tadeusza Peipera w Muzeum Narodowym w Warszawie

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: KULTURA OSOBISTA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 16:00

Najnowsze Podcasty

O czym (nie) pytać w referendum? [ sondaż dot. aborcji]

Jakie są nastroje konsumentów na zakupach przedświątecznych?

Stany zapalne jelit a probiotyki

Koszty ratowania banków - przykład SVB i Credit Suisse

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL