Wszystko jest matematyką! - mówi wybitny fizyk teoretyk prof. Max Tegmark z MIT. Rozmawiają Karolina Głowacka i dr Łukasz Badowski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

nałóg Karolina Głowacka dobry wieczór państwu zemną dr Łukasz Badowski centrum nauki Kopernik dzień dobry wiek dla państw już za chwilę usłyszą państwo naszą wspólną rozmowę z prof. Maksem tego Markiem autorem książki nasz matematyczny wszechświat w poszukiwaniu prawdziwej natury rzeczywistości wydanej przez wydawnictwo Prószyński i w tym roku w oryginale ona wyszłam w zeszłym roku w metrze przyznaje, że narobił trochę zamieszania tego marki jestem profesorem Rozwiń » fizyki masa czyściec instytutów techno loggi, czyli 1 z najważniejszych jedynie najważniejszych tego typu ośrodków na świecie, chociaż zaczynał jako ekonomista i pewnie TomTom go pchnęło w kierunku inflacji, bo w końcu przede wszystkim tym się w kosmologii zajmował w związku, z czym ta jest bardzo interesująca postać niewielu jest takich naukowców próbowałem poszukać innych myślących podobny sposób i trzeba przyznać, że tak Marty jest takim bardzo osobnym filozofem i naukowcem w 1 i teraz tak on uważa, że nikt nie tyle matematyka opisuje wszechświat co upraszczając jego punkt widzenia czy mózg takich jak bardzo prosto co w ogóle świat jest matematyczną strukturą z tego wynikają oczywiście pewne konsekwencje to najbardziej taką plastyczną i wzbudzając coś więcej kontrowersji to jest ten multi wszechświat 4 poziomów pierwszy poziom, czyli nasz fizyczny wszechświat, który z grubsza rzecz biorąc obserwujemy szefa takiej klasycznej naszej w kosmologii, którą uprawiamy normalna tomy normalnego, ale da się od niego nauczyć nas to drugi poziom to jest sytuacja oczywiście, o której nie możemy nie możemy zaniechać to jest 1 czy myślenia o tym, to znaczy fakt, że prawdopodobnie jest także nasz wszechświat czy nasz fragment przestrzeni, na którym żyjemy jest taka, by Nika być może istnieje więcej takich baniek, w których mogą się dziać różne inne rzeczy i tak będzie żałoby są takie przewidywania, że na świat w naszym wszechświecie widać ślady, że taka jakaś bańka z zewnątrz wzięła ją odcisnęła i tak został na taki siniak tak trochę w promieniowaniu kosmicznym, a tak to mniej więcej wygląda trzeci poziom mas związek z kwantowych mechaniką tak to znaczek jest także była dawno temu taka teoria, a na Everest o tym, że jak się coś dziwnego dzieje w naszym wszechświecie i następuje poziomy badania czy obserwacji w pewnej własności kwantowych Dudek własności są nieoznaczone badamy i nagle okazuje się są jak ich, dlaczego nie inne to klasyczny przykład kota Szylinga to znaczy takiego doświadczenia, gdzie zamykamy kota w pudełku i w specjalne urządzenie, które powoduje że, gdzie i jak się atomu rozpadnie to od wzdycha albo przeżywa no tak niezbyt humanitarne, więc ostatecznie on nawet nie mogąc się pogodzić z tym, że kot wzdycha wymaga prawdopodobnie w końcu po sobie, że w naszej sieci rozdzielana świat w tym kot żyje i taki, w którym kot nie żyje i w ten sposób pozbywa się tego męczącego rodem z łupem paradoks oraz problemu etycznego natomiast z grubsza nie zawsze samo teoria Everetta nie zyskała zbyt wielu zwolenników natomiast to nie jest tak, że teoria równoległych światów kwantowych nie funkcjonuje mniej więcej pół roku temu znowu pojawiła się kolejna taka silna porządna wersja teorii kwantowej już 41 równoległych wszechświatów jeśli dobrze zapamiętałem liczbę, dlaczego nie 42 to interesujące wystarczy z grubsza do tego, żeby wytłumaczyć np. eksperyment 2 szczelin nowych to już sprawa, która w ogóle doprowadziła do powstrzymania się do odkrycia HIV AIDS, czyli to, że cząstki potrafią się w 1 momencie zachowywać jako cząstki takie nazwijmy to kuleczki WUP roszczeniu, a w innym jako fale są budziło oczywiście pewne istotne kontrowersje filozoficznym przyjęli taką metodę fizyce, żeby się jak to się, zwłaszcza na rynkach indeks zamknie się i po prostu liczy równania zastanawia się co się dzieje z tym kotem tak i wiadomo, że ludziom się tak nie da, a mechanika kwantowa cały czas wzbudza wymarłe zwierzę kontrofensywę wersji dyskusyjnej dochodzimy do tego czwartego poziomu czwartego poziomu multi wszechświata, który proponuje tego Mark to jest właśnie ta matematyczna struktura, w której generalnie wszystkie chwyty w zasadzie dozwolone to znaczy, jeżeli coś daje się opisać matematycznie znaczy, że jest prawdziwa ma fizyczną odpowiednik więcej we nie tyle, że ma fizyczne odpowiednik to po prostu jest tym czym jest można, by powiedzieć, że za toczyliśmy takie wielkie koło myślowe znów gdzieś mniej więcej 2000 lat takiego wielkiego ronda dotarliśmy z grubsza rzecz biorąc tego samego miejsca, w którym był Platon, kiedy tworzył swoją koncepcję wszechświata, gdy chodzi o mieście uważa, że istnieje pewna dychotomia między tym co widzimy, a tym co jest matematycznym myślę, że należałoby się cofnąć nawet do PIT Agora SA, który uczciwie twierdził, że liczba jest tym co istnieje tak Mark wiedząc jak często niechętnie przyjmuje się kontrowersyjne tezy są opisy swej książce przyjął strategię dr Jack Lem stara hałda w pana Hajda, czyli zadnia w cudzysłowie pisał pisze grzeczne pracy, mieszcząc się tzw. Main Stream nie, a nocami czy kiedy teraz większą ma taką pozycję może sobie na to pozwolić nawet wieczorem nawet wieczorem mówi o tych bardziej odważnych tak i powiedzą jedni tezach albo szalonych powiedzą drudzy, dlatego że ta książka jego tezy i sam tak Marka wzbudza sporo kontrowersji, ale na pewno jest to postać szalenie ciekawa szwedzka amerykański fizyk teoretyk książka to nasz matematyczny wszechświat w poszukiwaniu prawdziwej natury rzeczy wydawnictwo Prószyński zapraszamy z Łukaszem na rozmowę z Markiem z profesorem ex ante groźba w u mamy przed sobą pańską książkę nasz matematyczny wszechświat i zastanawiamy się czy jest pan Wojtek Mark Hull w mojej znad marychy no dobrze drogi Maksim ludzie od dawna zastanawiają się, dlaczego matematyka jest tak efektywna w opisywaniu świata, a ty twierdzisz, że masz na to pytanie odpowiedź wyjaśni proszę o swój pomysł naszym słuchaczom Summers ceł i inwestuje się to chyba myślę, że powinniśmy zacząć od wyjaśnienia, o co ten cały szum a kiedy mówisz, że świat jest matematyczne brzmi absurdalnie przecież, kiedy rozgląda się wokół siebie niech, chociaż wypisanych na nie mylić, ale wszystko co nas otacza drzewa ludzie składa się z cząstek elementarnych kwarków elektronicznych ACo opisuje się właśnie za pomocą matematyki to my fizycy wymyślamy dla właściwości tych cząstek różnych naz w mówimy o ładunek elektryczny wspinać, a liczba, ale kto no ale elektronu nasze nazwy nic nie obchodzą jego właściwości są matematyczne i co ciekawe wszystkie pozostałe cząstki, jakie odkryliśmy np. z wielkim Zderzaczu Hadronów możemy pisać tylko i wyłącznie matematycznie, a więc wszystko co jest w przestrzeni, ale i samą przestrzeń potrafimy opisać tylko matematycznie dadzą im smaku populizm jest uczulony na smaku co już wynik, a więc wszystko jest matematyką i Maria del przyznawane są oni kłaść nową wystawę NHL jury Izolda to wspaniałe stare pytanie ma już Pitagoras starożytnej Grecji mówił o tym jak matematyczny jest świat Foksal potem wielki Polski uczony Mikołaj Kopernik odkrył wspaniały model matematyczny układu słonecznego 400 lat temu Galileusz powiedział słynne zdanie świat jest wielką księgę napisaną językiem matematyki, ale wczasach Kopernika matematykę mogło pisać ani niewielką część rzeczywistości urósł o Kopernik nie wiedział, dlatego że jest armia pomarańcza mięta dzika, dlaczego przedmioty mają taki kolor, jaki mają wydawało się to pozbawione, a matematycznego SM pilnowałem Achema Group z PD Anglik Howard Marks surowych jarzyn z myślą niech potem przyszły równania Maxwella Challengera i inne wspaniałe odkrycia naukowe, które pozwoliły wyjaśnić te rzeczy wszystkie własności materii, która nas otacza możemy teraz pisać równania do matematyki okazały się również bardzo użyteczna i przewidywania zdarzeń Kopernik, a widział tylko plany te, które można zobaczyć gołym okiem oziminy Wenus Merkury marszem literze i Saturn o rok później za pomocą teleskopu odkryto Urana i Mariusz Neptuna odkryto dzięki obliczeniom astronoma z Paryża, który przewidział, że istnieje dodatkowa planeta w audycie powinna się znajdować się z bardzo jubilata Maxwell rozwiązał równanie związane z elektrycznością i magnetyzmem dzięki czemu przewidział, że jeśli zbuduje się określony rodzaj urządzenia będzie można ją użyć do przekazywania informacji z prędkością światła w pustej przestrzeni, choć złamać telefony komórkowe to dzięki matematyce jak jest trochę mosty Dean Martin Malek obecnie przez poprzednich stuleci Jupiter Hinc na podstawie najbardziej rozwiniętego opisu fizyki i modelu standardowego przewidział, że jeśli wspólnie stworzymy najbardziej zaawansowane urządzenie, jakie kiedykolwiek został zbudowany przez naukowców i wykorzystamy je do zderzenia ze sobą cząstek z prędkością bliską prędkości światła to odkryjemy nową cząstkę zła, a wiecie co się stało urządzenie zostało zbudowane bozon Higgsa został odkryty i dzięki temu Pitera odbył darmową wycieczkę do mojego rodzinnego miasta, którym jest to tylko 1160 lat ujawnia z o tak to naprawdę niezwykłe jak skuteczne jest matematyka istnieją jednak sporo kontrowersji jak to interpretować niektórzy twierdzą, że to nic nie znaczy, że matematyka to coś co by należeliśmy inni uważają, że matematyka jest czymś od kreatywnej, a przyroda jest jakimś stopniu matematyczna najbardziej ekstremalne stanowisko, z którym zresztą się zgadzam, mówi że świat jest całkowicie matematyka każdy gest znaczył w dłoń bezkonkurencyjna w baraku była, kiedy mówisz, że świat jest czysto matematyczne nasi słuchacze mogą być nieco zmieszani, ponieważ ze szkoły znają matematykę, która jest w miarę prosta czy mógłbyś powiedzieć, jaki rodzaj matematyki masz namyśli, bo raczej nie jest to taka nasza zwykła szkolna matematyka oraz dobre pytanie, ponieważ większość ludzi myśli o matematyce albo jako zbierze trików ułatwiających mnożenie liczb albo jako sadystyczny autor książek, którą wymyślili nauczyciele 1 z władzą lajki jak twoja babcia jeśli dobrze pamiętam z książki o 1 maja Marek z Madrytu i nawet moja matka bardzo cierpiała na lekcjach matematyki matematyka to nie tylko nauka w liczbach, ale również o geometrii o kształtach układach i strukturach, które można badać czysto abstrakcyjnie sądzę, że nasz świat jest matematyczną strukturą w czymś podobnym do przestrzeni euklidesowej i oczywiście te, których uczymy się w szkole podobną, ale bardziej skomplikowaną i kilka z nich ma szansę, którą reformach Marcos ciocie i 5 proc, więc hotelowe i analizę torze zazwyczaj matematyka opisuje przedmioty jedynie w przybliżeniu mamy np. rondo, a koło jest jego geometryczną idealizacji był sygnał do płaską przestrzeń i łaska przestrzenią euklidesową jest jeszcze bardziej opłaca powstaje pytanie z jakim matematyki jest ten świat zrobiony skoro niezwykle rzadko się zdarza może poza działaniem matematyki, jakim jest statystyka, żebyśmy w codziennym życiu obserwowali zmiany tak wysoko jak to wynika z różnych miast zaboru, jakiego rodzaju ma to być matematyka WOS i naprawdę nie widzimy jak władza kumaki czy też bigos bidon z diet, a ślubnej pływał, ale z PSL projekt płaszczem i zrobić miejsce to świetne pytanie odpowiem tak już Euklides z 2000 lat temu myślał, że przestrzeń, w której żyjemy to właśnie ta przestrzeń, której uczymy się w szkole nieskończone trójwymiarowe miejsce, w którym Conte, który kontach mają w sumie 180 stopni, ale potem ponad 100 lat temu matematycy odkryli innego rodzaju przestrzenie i zakrzewione z innymi własnościami, a okazało się, więc po dokładniejszych badaniach, że okres się mylił nasze rzeczywiste przestrzeń jest bardziej skomplikowana, ale niezależnie od tego nadal może być świetnie opisana za pomocą matematyki na Marco nowych za po schodach męczy nas z chwilą, kiedy oglądałem jasne i inny przykład, kiedy patrzysz na okno na oczywisty nie jest to doskonale prostokątne ale kiedy przyjrzeć się z czego ona jest zrobione zobaczysz spora atomów tworzących silikon, kiedy z kolei przyjrzy się atomowym dostrzeże, iż protony neutrony i electro, ale te elektrony są doskonałe w tym sensie, że każdy jest dokładnie taki sam zło co więcej każda cząsteczka silikonu po schłodzeniu jest dokładnie taka sama jak każda inna cząsteczka silikonu w takim samym stanie są doskonałymi kopia niedoskonałości widać właśnie w mikroskali wiemy wystarczająco, by powiedzieć, że batony mogą być bardzo pięknie opisane w czysto matematyczny sposób, ale już, gdy wejdziemy na makro z Karlem może być trudniej, że nie jest tak wiele sposobów ułożenia atomów już, że przy próbie stworzenia z nich idealnego okna i może się to trochę nie da też odmienne od jutra załóżmy, że masz rację, że wszechświat albo wszechświaty jest albo są matematyką na jakie wynikają z tego konsekwencje mensy swoboda w polską, a zwykłe z lewej jest niezwykle mnie niezwykła pierwsza jest jak sądzę pozytywne są w niej zawarte w prawo podstawowe sposoby myślenia, które sprawiają, że nauka jest tak skuteczna i kto pierwszy powinniśmy przeprowadzić eksperymenty i opisywać liczbami, a drugi powinniśmy modelować te wyniki matematycznie to dzięki temu, że wielokrotnie byliśmy w stanie odnajdywać w naturze matematyczne tropy i podążać nijak to zrobił n p . Kopernik nie rozumiemy tak dużo i potrafimy tworzyć nowe technologie jeśli ta idea jest niepoprawna jeśli istnieje coś fundamentalnie nie ma tematycznego to w zasadzie oznacza upadek nauki jeśli to prawda to dojdziemy kiedyś do granicy ślepej uliczki, w których nadal nie będziemy rozumieli wielu rzeczy, ale nie będziemy mogli też znaleźć nowych tropów utkniemy na zawsze, ale jeśli ta idea jest prawdziwe to zawsze taki matematyczny tropy znajdziemy też możliwość podjęcia przez bliskość świata będzie ograniczona tylko naszą wyobraźnię, aby tylko myślę, że to optymistyczny punkt widzenia emeryt dbają o marginesie, a chwilę znów turystyki UN desek, a druga konsekwencje, ale demos praktyką w końcu mercedesa jak najbardziej praktyczną konsekwencją wynikającą z tej idei jest to, że powinniśmy rozejrzeć się po naszym świecie i zastanowić się, w których fenomenów wciąż nie potrafimy opisać w języku matematyki i powinniśmy się bardzo postarać, żeby to zrobić tyle troską kontrast jest chwila puszczają już zostało wiele fascynujących tajemnic np. kwestia umysłu świadomości byśmy taki sam prowadzący się samochód czy on czuje się samo prowadzącym samochodem czy taki samochód dostrzega czerwony kolor świateł na skrzyżowaniu czy kiedy stoi w korku to doświadczać dźwięku czy jest jak zombie maszyna, która niczego nie doświadcza dziś wiemy, że pewne ustawienia elektronów kwarków odczuwają to niesamowite magiczne doświadczenie, które nazywamy świadomością sobą kompletnie nie rozumiemy, dlaczego tak jak kochać obierze Ankara zrobi po tej Trójstronnej dołączam składałem Mach Marek niektórzy uważają, że w świadomości nie da się opisać językiem matematyki, ale są tacy naukowcy jak Giulia to anonim Christoph Koch, którzy stworzyli matematyczną teorię świadomość może jest poprawna umorzenie, ale myślę, że to bardzo interesujące przyglądać się tym miejscom, gdzie matematyka na razie kompletnie przegrywa to nam pozwoli zarobić najwyżej o zdrowych berło i wciąż jest kwestia tego, abyśmy potrafili precyzyjnie opisać czym jest świadomość jest szalenie ważna wyobraźmy sobie, że w przyszłości ktoś zbuduje robota, którego inteligencja będzie tak zaawansowana, że będzie się zachowywał jak człowiek, ale czy będzie miał świadomość UE czy będzie jak zombie chcielibyśmy pomóc rozstrzygnąć wodne to szalenie interesujące pytanie, które w przeszłości było badane głównie przez filozofię de facto myślę, że powinna być intensywnie badane także przez naukowców osobiste wygasają test, a te windy Galway, ale najważniejszą konsekwencją twojego sposobu myślenia jest, więc multi wszechświat poziomu czwartego czy mógłby wyjaśnić w tym, że rynek kolejny set siła jasne co my ludzie jesteśmy mistrzami niedoceniania nieustannie nie tylko nie doceniamy potęgi naszego umysłu i jego możliwości pojmowania świata, ale też wielkość naszego kosmosu jako ludzkość ciągle popełnialiśmy błąd myśleliśmy, że istnieje tylko o to czy milioner tymczasem raz poradzi odkrywamy, że to co uznawaliśmy za cały świat jest tylko małym fragmentem większej struktury Rzymian i układ słoneczny nasza Galaktyka ma teraz o tym wszystkim ma być Kosmaz 0 ale dlaczego nie mógłby zatem istnieć układ równoległych wszechświatów tej wydzielono z niej widzicie to dla mnie szczególnie ważne, że rozmawiamy o tym z wami, kiedy jesteście w Polsce uważam, że Kopernik, a może jak nikt inny przyczynił się do rozwoju naszego postrzegania Oskar dostrzeżenia prawdziwych rozmiarów otaczających nas rzeczy ich zjawia uzyskałem gwizdali, choć szczerze mówiąc byłam trochę nie chcemy tylko nikomu niech wyśle my wszyscy tak i technicznie rzecz biorąc starał się uratować przed polem miejski model wszechświata, ustawiając wszystko w kółkach ich siła rewolucji, ale prawdopodobnie, ale w Lizbonie czar nagłej, a młodym ty LO Chełm i myślę, że zasługuje na uznanie niezależnie od tego jaki był jego motywacji było, kiedy ostatni raz byłem w Warszawie wydaje mi się, że widziałem Kopernika na banknocie stuzłotowym rano woda, ale złoty był on emocje były bardzo dawno gemy to było w 1000 zł nie mamy już takich pieniędzy o wielkiej liczby chętnych do Chin w każdym razie w dziale seriali wykonała to może wrócę może mnie zaprosić szefa konieczne zapraszamy wracając od Kopernika domu, czyli wszechświata poziomu czwartego i jeśli w przeszłości tak często popełnialiśmy błąd uznając, że rzeczywistość jest mniejsza niż jest tak naprawdę to powinniśmy brać pod uwagę, że popełniamy ten miał po raz kolejny współcześnie, kiedy astronomii zastanawiam się nad naszym wszechświatem, a nie mamy namyśli całej przestrzeni wszystkiego co istnieje, o czym przecież jest wszechświat wg definicji w Chinach mówimy wszechświat inny były tak naprawdę mamy namyśli sferyczną fragment przestrzeni mózg, którego światło miał czas, aby do nas dotrze dziś o niezależnie od tego jak wiele wydamy natryskowych nie możemy tych zajęć w dal i więcej przestrzeni jest większa niż to co obserwuję jak uważa większość moich kolegów to znaczy, że gdzieś tam byłam bardzo daleko hal jest znacznie więcej galaktyk, jaka to jest mój wszechświat poziomu pierwszego okna jeśli chodzi o matematykę jeśli wszystko jest czystą matematyką, choć nasza rzeczywistość jest olbrzymia większa niż pojedyncza nieskończona przestrzeń do elit jeśli to prawda to fizycznie istnieje każdy rodzaj wszechświata, który nie da się opisać matematycznie na naszym wielkim zadaniem jest wzrost marż, gdzie wśród tej ogromnej rzeczywistości ciągle znajdujemy szereg działań PR i TNS na ludziach chorych u Jasia i jasny w Rybitwach GM faktycznie wielkie wyzwanie chcę, a czym może się jakoś udowodnić, że istnieje coś takiego jak wielki wszechświat poziomu czwartego to, o czym pisałeś w swojej książce, bo jak i jestem głodny ważne jest, żeby pamiętać, że wszechświaty równoległe to nie jest teorie to przewidywania, które z pewnych teorii wynikają, a teorie możemy testować dziś o zdobycie weźmy np. teorie o inflacji przewiduje ona wiele rzeczy, które z powodzeniem przetestowaliśmy okazały się prawdą sam nad tym sporo pracowałem i ta teoria przewiduje, że przestrzeń jest znacznie większa niż ta część, którą możemy obserwować ich, w którą nazywamy wszechświatem, więc przewiduje te osoby wszechświat równoległy bać, bo w fizyce jest tak, że jeśli przyjmujesz jakąś teorię na poważnie co myślisz także na poważnie brać wszystkiego i przewidywania o nie możesz wygrać z jezdni i tego co ci posłowie Sejm jest wielki statysta wiele najczęściej zatem jeśli zaakceptuje już nigdy, że świat ma tylko matematyczne własności na co podaje sporo argumentów w komórki wszechświat poziomu czwartego istnieje już czas CBA wiedziały, że musimy kupować teorię z całym dobrodziejstwem ze wszystkim co ona niesie, ale historia uczy nas, że naukowcy często nie lubią przyjmować wszystkich konsekwencji teorii, kiedy są dziwne zbyt dziwna twoje pomysły z tego co wiemy nie są witane z otwartymi ramionami przez kolegów przez społeczność naukową znalazłam chociażby recenzję swojej książki napisaną przez prof. Eduarda Frankla profesora matematyki opublikowano w New York Timesie i on pisze tam tak nie ma oczywiście niczego złego w koncentrowanie spekulacyjnych z Gdyni, ale problem zaczyna się wtedy gdy, udając pozostawanie po stronie nauki w tej części książki, którą piszemy styl Hayes autor przekracza granice, a książka zaczyna być tym co jestem zmuszony uznać za science-fiction i mistycyzm i co myślisz mężczyzn hoduje firma Manta LED o najwyższe władze zażądały Alfred i tak jest wiele pieniędzy z PL bez prezesa Ciechu i zazwyczaj kończyło się o brak dat mającą w swoim Bel my wal NMP FOT Marek o nie myślę, że to wspaniałe, że mamy taką różnorodność opinii to jest temat, który jest bardzo kontrowersyjne dlatego pisanie mówienie o nim nie daje tyle radości wszystko co jest związane ze wszechświatem równoległymi jest kontrowersyjny ich zapytać ludzi na konferencji fizycznej powiedziałbym, że większość osób powie bardzo serio, że istnieje multi wszechświat poziomu pierwszego, czyli obszary przestrzeni, której nie możemy obserwować im wyżej tych poziomach pójdzie już o tym, bardziej kontrowersyjnie się robić więcej osób z dewocjonaliami balami ledwie recenzje w New York Times ta Eduarda Frankla była sceptyczna, ale była i entuzjastyczne recenzje Mira Aleksandra i również znakomitego matematyka widzicie więc, że to jest bardzo fascynujący kontrowersyjny temat ME, a jej ściany miłosnej to oczywiście zgadzam z Frankiem, że nie powinniśmy zakładać, że wszystko jest prawdą powinniśmy rozpatrywać tę sprawę jako hipotezy o szukać dowodów, ale jednocześnie równie ważne jest, by nie zakładaj z góry, że wszystkie pomysły brzmiący jak szalony sumę to błąd, który popełnialiśmy już tak wiele razy 4 i dlaczego teoria Kopernika była tak kontrowersyjne, że nie chciał, aby ukazała się póki żył już są choćby częściowo w Berlinie i bez, ale bez 1 błąd jest jej obecnych cenach limuzynę klasy pamiętaj, że mam księdzem ani z ochroną mają ładny duży wydatek był też prawnikiem, więc wierzę, że wpadnie w tarapatach myli minęło wiele pomysłów, które krytykowano za to, że były z AIDS niezgodnie ze zdrowym rozsądkiem jak np. czarnej dziury, które teraz są powszechnie akceptowane Enei były inne, które uznawaliśmy za prawdziwe okazały się zwyczajnie błędne, a musimy mieć otwartymi uważajmy na pamiętajcie, że moi rodacy ze Szwecji nie dali Einsteina owi Nobla za jego teorię względności uznawali ją za zbyt dziwną i dostał ją za zupełnie inne odkrycie zobaczcie co wydarzyło się z mechaniką kwantową, która ma najdziwniejszy przewidywania jak i wszystkie są prawdziwe pojednanie, bo jest UN z IMGW, licząc byłyby absencji Polaka z Kujaw trio Homo myślę, że musimy być bardzo pokorni mieć świadomość, że jakakolwiek, by nie była natura wszechświata będzie daleko od tego co podpowiada nam zdrowy rozsądek w złotych, a w hale są twoi widziałeś jak twierdzą coś bardzo interesująco w samej esencji frajda była mowa o Elizie ocieramy się o was trafiłem na ową zajęcy, a mnie to bardziej przypomina debatę między Arystotelesa w Apple pańską wizją jasno postrzegali, jako że od platońskiego losowana będzie bardziej nasi naukowcy im, bo jeśli nasz świat jest zrobiony zaułki nec Saidi jest zrobiony z magazynu w rynku usług, a więc relatywny sposób ujarzmienia natury jest w zasadzie jedyna osoba na jego uprawianiu widmo, ale wielu chorobom i z Tychów jeszcze są mokre swoją kolej w ZUS czy znajduje się jak ich poparcie wśród naukowców z AIDS i władzy, a innymi niż układ jest takich, którzy uprawiają jakiś czas, ale i z Inowrocławia stylu, który krytykuje pan w USA jest inny ją w mojej duchowej jak i bez szwanku, więc wysłać, więc już kończę, a strony do Wiązowej bieg znakomity pytań, ale na pewno nie czuje się samotny, ponieważ bardzo wielu wspaniałych naukowców w myśl podobnych im n p . Edward Smith napisał bardzo fajną pochwałę mojej książki, a to 1 z największych matematyków i otrzymał m. in. medal oficera BOR dostaje również bardzo duże wsparcie od kolegów, ale z pewnością moje idee nie są czymś co uznaje każde myślę, że to znakomicie są też mieć siłę nauki tkwi właśnie różnorodności podejścia do badań z UE jeśli zgubisz klucze to razem ze znajomymi nie szukacie wszyscy w 1 miejscu, bo znacząco obniżać swoje szansę nie chcemy naukowej monokultury, gdzie każdy naukowiec czuje presję, żeby zajmować się 1 tą samą rzeczą jak i myślę że, gdyby każdy zgadzał się ze mną albo z jakimś innym podejściem punktem widzenia to byłaby katastrofa UEFA obejmuje WRN Janem Kulczykiem włącznie z ogniem wyznawcy rock and ja będę teraz złą policjantką przecież nie wszystkie kontrowersyjne pomysły były słuszne zaryzykuję nawet ci powiem, że większość z nich okazała się błędna, gdzie leży granica między odwagą w interpretowaniu teorii, a właśnie fantastyką naukową Porter klasyk najcięższym GM Lech Lechia była w ocenie Magdy z Anglii Klimas i cięższym stanie z emocji, stając się najwspanialsze jest złe, że granica między mainstreamowe naukowej naukową fantastyką jest czymś co się zmienia i to zmienia się bardzo Branco i dla przykładu w dziewiętnastowiecznej jak bardzo popularna była ona około 2 chorych było to całkiem szanowane zajęć szkolnych teraz my możemy jedynie śmiać jak niedorzeczne to był ewenement zajęta mówiliśmy wcześniej o telefonach komórkowych mówi o 1 parady jako pierwszy wysunął hipotezę, że istnieje pole elektromagnetyczne ludzie się z niego śmiali mówili po to, niedorzeczne to nie jest żadna nauka tylko jakiś sens większy twierdzi, że jest jakieś pole, którego nie może zobaczyć ani dotknąć, ale żona istnieje panie feralnej Niechpan da sobie spokój albo pan mówi od ŁKS dziś oczywiście nikt tak nieuważny przekaz jest zatem prosty nie ma żadnej sztywnej granicy jeśli ktoś uważa, że jest inaczej, że wie na pewno, gdzie ta granica przebiegała w UE najprawdopodobniej brakuje mu powolny ruch jest ich pobyt jest na wynik komuna ujawnia natomiast musimy wynajdywać pomysł stawiać pytania dotyczące testowania tych pomysłów i przeprowadzać eksperymenty, które pozwolą odpowiedzieć na pytanie czy ten pomysł się sprawdzają większość tego, o czym pisze w mojej książce oraz większość tego, o czym się zajmowałem w mojej karierze było testowane bardzo skrupulatnie i myślę, że właśnie to odróżnia uprawianie nauki od naukowej fantastyki rojem staje się umowa zlecenie znając wyniki we moje twierdzenie, że rzeczywistość fizyczną ma tylko matematyczne własności jest czymś co ludzie mogą sprawdzić jeśli ktoś nie wierzy to proszę bardzo silnych i pokaże taki własności świata, które nie są matematyczne, ale jeśli ktoś to zrobi to moja teoria okaże się błędna ARM to naprawdę nie jest tylko filozofia to jest coś co można sprawdzić absolutnie szokujące jest to, że ludzie starali się badać kolory fale radiowe atomu, szukając nie ma tematycznych własności, ale ich nie znajdowali i znajdowali za to coraz piękniejsze równania, w którą opisywał również te zjawiska bez wątpienia jest to zatem testowanych albo też decyzja, o którym teraz gołębie i Fułek lider jeśli zgodzimy się z tym, że odkrywanie matematyki jest tak naprawdę odkrywaniem świata albo cztero pozimowego multi wszechświata, o którym pisze, że w jak wiemy już wiemy, a stąd też ciekawa co myślisz o takim problemie w końcu nasze umysły wyewoluowały do nieco innych zadań niż te, które współcześnie wykonujemy czy jesteśmy w stanie je, wykorzystując nasze mózgi rozgryźć to, o czym jest świat gier Feniks i skończyła, bo tak to jest naprawdę niezwykłego, że my ludzie potrafili rozgnieść tak wiele i to z tymi mózgami, które jak powiedziałaś wyewoluowały do tego, by rzucać kamieniami jeść banany ani, żeby rozwiązywać równania i pisać poezję czy komponować muzycznie będąc oczywiście jeszcze nie wiemy czy ludzie są na tyle mądrzy, by zrozumieć świat otwiera jesteś optymistą, a chętnych jeszcze słabe myślę, że musimy robić wszystko co w naszej mocy najlepszą gwarantowaną drogę do porażki z powiedzmy sobie z góry, a nie damy rady tego zrobić to niemożliwe nawet nie spróbować znacznie lepiej powiedzieć sobie, a może damy radę to zrobić zróbmy to co w naszej mocy BRE znajomy piłki były przedsięwzięcia mają męscy małoletniej mułów i Whyte pozwoli zajmować odejść z Romą od nas i chaos natknąłem się na 1 z debat czy dyskusji, którą daje się prowadziły na swoim blogu opublikował tam coś związanego z nauką religią jest prawdopodobnie znacznie gorętsza szamanem w stanach Zjednoczonych niż od wuja podzieliły się tam myślą, że czasem czuję się dziwnie, gdy krytykuje ludzi, którzy teoretycznie są o swojej strony zdajesz się trochę dystansować od linii wyznaczonej przez naukę lub nie czuję, że siedzisz na barykadzie i po 1 stronie jest z listy Erwin Sak ulatnia, a po drugiej tak twarda eksperymentalna na ty czujesz się samo, a może i z nawierzchnią, o której ONZ i rozwoju sołtysom sumy są rajdowe i z Blake, a zysk i kończynach jest ruch płaszczyzn MFO słyszymy z UE Level sensor o, tak więc ale jest to oczywiście świetnej ciekawe pytania w zasadzie 2 kolejne 2 pierwsze dotyczy tego czy istnieje konflikt między nauką, a religią i w Polsce odpowiedź brzmi oczywiście nie, bo kościół katolicki oficjalnie stwierdził, że wszystko jest w porządku w twierdzeniu, że wszechświat ma 13 o pół miliarda lat, że zachodzi proces ewolucji tym podobne lub pirackimi jest u chochoła w clio RS TV on jedyną rzeczą, którą pytałeś o oczy czuli się samo jak i do kogo jest najbliżej ze względu na sposób postrzegania świata i ciekawe jest to, że kiedy byłem młodszy czułem się blisko związany z tymi, którzy mają dokładnie takie same poglądy jak ja dziś już taki nie jestem teraz najważniejsze jest dla mnie nie to czy ludzie się ze mną zgadzają nie tylko dzielą tę samą pasję co ja uwielbiam dyskusje z ludźmi, którzy są zainteresowani tymi wielkimi sprawami dotyczącymi sensor dotyczącymi celu jeśli mają inny punkt widzenia inne zdanie niż ja to najczęściej sprawia, że dyskusja będzie ciekawsza i fajniejsza i zdecydowanie mniej się czuje związany z ludźmi, którzy mówią o nic mnie to nie obchodzi zastanawiać nad naturą wszechświata jest taki numer dla mnie ludzie dzielą się na tych, którzy są zafascynowani nauką i tych, którzy nie są mu tej o moralnym jest 1 z przyczyn, dla których napisałem książkę nie było tylko to, że chciałem coś powiedzieć paru faktach dotyczących nauki przede wszystkim chciałem się podzielić tym jak bardzo fascynujące jest dla mnie nauka albo jak potrafimy zastanawiać się nad tymi wszystkimi fundamentalnymi pytaniami w myśl, że nauka uczy nas patrzeć na wszechświat, który nam nadaje znaczenie w taki sposób, że to my nadajemy znaczenie jednymi z Pusz na to w ten sposób i zanim wynaleźli śmie LSI oby wszystkie galaktyki były 1 wielkim marnotrawieniem przestrzeń, by nie były piękne, kiedy nikt ichnie widziałem Space wywołuje to, skąd wziął Jeremy z sąsiadami rat pomyśl o tym, a teraz są kibice okładziny na nas o wielką odpowiedzialność, by należycie dbać o życie, które mamy i pomóc mu rozwijać w przyszłości pisze o tym w ostatnim rozdziale mojej książki, ponieważ myślę, że traktujemy naszą planetę bardzo lekkomyślnie musimy się naprawdę bardziej postarać, aby mieć pewność, że nie zginiemy z powodu tych naszych wymyślnych technologii, a życie to jest tak wspaniała rzecz ma tyle potencjału mam nadzieję, że go nie zmarnujemy i niedosyt powiedział wczoraj upłynął jest skłonny w junior ułan jest też 1 z najbardziej znanych naukowców, którzy ostrzegają przed sztuczną inteligencją, dlaczego w MQL słaby start, ale ojciec wyjeżdża na Sejm w głębokości na głowie zyskała dzielnic myślę, że zabieganie o rozliczenie inteligencja to, że jest to coś co może istnieć tylko w człowieku czy może uda się zbudować maszynę, która będzie w stanie przekroczyć nasz umysł jest naprawdę fascynujące i widzieliśmy jak podczas rewolucji przemysłowej Stolat temu zaczęliśmy budować maszyny, które wzmocniły siłę naszych mięśni i ich teraz jesteśmy w trakcie następnej rewolucji, a więc próbujemy tworzyć maszyny, które rozszerzają możliwości naszych umysłach w lidze musimy jednak być przy tym być bardzo ostrożni w Kwilczu istnieje instytucja, która nazywa się decyzji czy offline Instytut, gdzie Elon Musk gmach wraz z kolegami postara się upewnić czy nie zrobimy przy tym czegoś naprawdę głupiego kroku była jak będzie wyglądała przyszłość życia zależy od tego kto wygra wyścig między rosnącą siłą technologii oraz wzrastającą umiejętnością zarządzania tą technologią ananas, kiedy znaleźliśmy znacznie mniej potężną technologię, którą było opanowanie ognia nieraz daliśmy ciała i narobiliśmy bałaganu im aż w końcu wynaleźć lekarz nędzy, a musieliśmy stracić trochę czasu, żeby nauczyć się na tych błędach w łącznej w przypadku potężniejszych technologii takich jak i broń nuklearna biologia syntetyczna i może również przeszła nad ludzka sztuczna inteligencja i musimy to zrobić już na samym początku już za pierwszym razem, bo być może będzie to jedyna szansa, jaką będzie ją nieraz Half light and last płaszczem jest bliscy im to myślisz, że bardziej prawdopodobne jest ktoś dostanie za swoje odkrycia nagrodę Nobla co może nagroda tam był ponad 3 nagrodę dla ludzi, którzy budują mosty między rezygnacją audi uczyniła Amy mu w momentach Equus dializy są nieważne, gdzie Ujma z la Linea absolutnie ani jedno ani drugie i nie chodzi mi o nagrodzenie napędza mnie perspektywa nagle o robię to co robi nie dlatego, by dostać za to jakąś ekstra nagrodę ekstra pieniądze robią to co robię, bo to kochałem ten film jest tak ogromna radość spędzać czas na myśleniu o tych wszystkich kwestiach, które mnie fascynuje, bo ta książka jest nie tylko nauce, ale również w moim życiu z moich doświadczeniach, ponieważ chce się podzielić właśnie tym jak ekscytujące jest bycie częścią tej wielkiej przygody tej detektywistyczne historyk lew Somewhere Sofii, bo autem jeśli znajdą się ludzie może dzieci, które słuchają tej rozmowy i które pewnego dnia zdecydują się zostać naukowcami to znaczy, że ta książka zdobyła czegoś Warta, a ta książka to nasz matematyczny wszechświat w poszukiwaniu prawdziwej natury rzeczywistości wydawnictwo Prószyński i autorem jest prof. Max z tego Mark, z którym mieliśmy przyjemność rozmawiać razem z Łukaszem Badowskim z centrum nauki Kopernik profesorowi tek Markowi w Polskiej wersji językowej głosu udzielił Adam Ozga, a dzięki uprzejmości wydawnictwa mamy dla państwa kilka egzemplarzy i naszego matematycznego wszechświata wieczór mowa to krótka FM proszę pisać wieczór małpa, a to kropkę FM im uwagę, a to nie koniec chyba dopiero początek rozmowa z prof. Ziętek marki jest zaledwie pierwszą, którą dla państwa szykujemy razem z gruzińskimi centrum nauki Kopernik rozmowy m. in. niski telefonem dywidendowej tropem noblistą Frankiem Wilczkiem w każdą pierwszą radiową Akademię nauk w miesiącu pozycja ośmielę się powiedzieć bez fałszywej skromności obowiązkowa, a Zwiń «

Wszystko jest matematyką! - mówi wybitny fizyk teoretyk prof. Max Tegmark z MIT. Rozmawiają Karolina Głowacka i dr Łukasz Badowski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WIECZÓR - KAROLINA GŁOWACKA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 09:00

Najnowsze Podcasty

Jak będzie wyglądać przyszłość w rolnictwie?

Jak zrobić sprawiedliwą transformację? Po debacie o klimacie

Orlen dba o nastroje wyborców i hasła o niskiej inflacji

Debaty przedwyborcze są dla wyborców czy dla polityków?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL