O Janie III Sobieskim i stosunkach Rzeczpospolitej z islamem opowiada prof. Tadeusz Cegielski w rozmowie z Karoliną Głowacką

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Radia TOK FM audycję biosfera Karolina Głowacka i mój gość pan prof. Tadeusz Cegielski dobry wieczór panie profesorze dobry wieczór pani redaktor dobry wieczór państwu znany państwu prof. Cegielski jest oczywiście historykiem pracuje na Uniwersytecie warszawskim i inni Szanowni państwo teraz będziemy rozmawiali dzisiejszy biosfery o Janie trzecim Sobieskim z przyczyn kilku po pierwsze, dlatego, że postać czekała zdaje się, że inni bardzo lubiana jeśli chodzi o tak byśmy Rozwiń » zapytali przeciętnego Polaka pół przecięte edukacji historycznej to powie, że to Sobieskim było okay my też ostatnio był ubrany na sztandary anty uchodźca anty uchodzić c można też powiedzieć, że w Rio to Sobieski obroni nas przed islamem, więc przydałby się nowe Sobieski, żeby chronił nas przed tymi planami przebywającymi przybywającym z uchodźcami co pan myśli o tej postaci w non zgadzam się zarówno dachy z panią Jagi z naszymi rodakami i że to postać wspaniała była rzeczywiście wyjątkowa ranny człowiek wielu wielu talentów żył w dość długo jak na nas swoją epokę wiele wiele dokonało było na ogół człowiekiem sukcesu w no i rzeczywiście zapisał się w historii, a Europy i oczywiście historii Rzeczypospolitej no i jako inne ten dowódca, który mecz z zorganizowało skuteczną odsiecz Wiedniowi i 12 września 1800 osiemdziesiątego trzeciego roku z uratował Europę przed nawałnicą ne muzułmańską i jak zawsze na oczywiście są do frakcji autentyczne, chociaż gminy w historiografii szczególnie austriackich nieustannie kwestionuje się role Janas 3 Lechia zgrzebne, która zaczyna być nudna, ale trudno, żeby nie być ne go słownym przytoczył takiego na historyka Wajdę, który z takiej bazy popularnej pięknie ilustrowanej innej historii Austrii z wyższych test Drive napisze właśnie o Sobieskim, którego pijani żołnierze Nash wprowadzali chaos i zamęt no i który robił wszystko, żeby ta bitwa Mes była przegrana no ale na nasze szczęście świetnie zorganizowani Niemcy dali sobie lat w ale na to sąd tego typu ułomny, jakby stereotypy negatywne uprzedzenia my patrzymy rzecz jasna pozytywnie z mamy teraz właśnie pytanie czy to nasze spojrzenie nie jest przypadkiem w zbyt jednostronny wydobywa się zapytać pana panie profesorze czy to faktycznie była obrona przed islamem jako takim na stronach Radia Maryja czy znalazłam taki tekst dotyczący inne bitwy pod Wiedniem najmu jest napisane, że Sobieski uratował wówczas nie tylko oblegane przez Turków Wiedeń nie tylko Austria, ale ocalić całą Europę przed nawałą zbrojnego islamu na wpolityce z kolei pisało Jan trzeci Sobieski pokonał imperium osmańskie ochroni Europę przed islamizacją nea wprost nadał tytuł element tekst torowisk histo Magda tam nie było takiego wydźwięku akurat tam wprost nadał tytuł jak Polacy z islamem wojowanie kolejna rocznica bitwy pod Wiedniem no to ten Sobieski wojował z politycznym przeciwnikiem czy z islamem w niewątpliwie nie wojował z islamem stosunki relacje Polaków z ze światem islamu miał długą historię w w one nabrały no, jakby barów szesnastym stuleciu w, kiedy po Rzeczpospolita realna stała się, jakby sąsiadkom one w Turcji i inne brudy trzeba powiedzieć 1 rzecz bardzo istotną mianowicie na imperium osmańskie, czyli takie wizje LO etniczne państwo wielo religijne nie miało być misji religijnej to znaczy islam był religią elit trudno było zostać muzułmaninem dba zresztą, żeby zostać muzułmaninem to trzeba po prostu wejść do rodziny muzułmańskiej muzułmanie tureccy czy Turcy sami, którzy byli muzułmanami i i byli to wiodącą grupą Berlinowi etniczną nie mieli żadnych zapędów misjonarskich przeciwnie bardzo bronili dostępu do tej swojej religii, ale ta religia była atrakcyjna także listy z innego powodu mianowicie na sam i Osmanowie sami w władcę imperium tureckiego w prowadzili politykę tolerancji religijnej no to oczywiście nie nie tak jak mają dziś rozumiemy, ale oni, żeby nie wtrącali do innych religii np. prawosławie w patriarcha Konstantynopola funkcjonował bez żadnych zakłóceń Żydzi mieli swoje prawa, aczkolwiek ich pozycja była słabsza od pozycji i muzułmanów i chrześcijan sama religia, zwłaszcza że mało znana w Europie wydawała się bardzo atrakcyjna, a w to też już szesnastym wieku wśród polskiej szlachty i do bogatych wykształconych szlachty mamy szereg przypadków w inny głoszenia prawd islamu i przechodzenia na islam statut litewski szczególnie spektakularny przypadek dotyczy miejscowości teraz jak już ja jestem rodzinnie bardzo związany, a mianowicie Goryl z FR my jesteśmy w Południowej Polsce w po dawnym województwie krakowskim i oto dowiadujemy się z ksiąg grodzkich sąsiedniego obieca Królewskiego miasta, żeby pan na gruźlicę, a właściciel tego prywatnego miasta w Jan Stras herbu Odrowąż tak się no przejął monoteizm islamskim w Rydze uznał, że jedyna prawdziwa wiara w Boga to jest ta wg Koranu i zaczął w kościele w Gorlicach głosić Koran z mało tego odbywać się modły na wzór muzułmańskich przy tym umówmy się nie miałbym zielonego pojęcia o tych rytuałach o ich głębszym sensie, ale jemu się to bardzo wszystko spodobało i jakoś ten islam propagował w inny przypadek z bardzo może nieciekawy to jest chyba jego krewny Joachim Strasz, który przez 1 islam Ibrahim będzie się nazywał teraz po przyjęciu islamu z był tłumaczem sułtana i działał wśród dużej grupie Polaków, którzy przeszli na islam nic się bać dobrowolnie, bo byli też tacy święci pijacy, którzy doszli do wniosku, że im się lepiej opłaca w nerkach prosić o przyjęcie właśnie tam drzew ilość lodu z rodu muzułmańskiego i wreszcie jest 1 osoba w bardzo znana zdobył pan Jan gier Dei żyjący pod urodzony tam około 1400 dziewięćdziesiątego roku, który przeszedł na islam otrzymał nazwisko Said Big Ben Belli to jest taki, jakby pan to znaleziony w człowieka wolnego i byłą emisariuszem posłem tureckim do Polski, który przyjmowany był na dworze Zygmunta pierwszego Mes starego Zygmunta w Augusta Zygmunta drugiego Augusta ba, który właśnie w uznaniu swoich zasług dla budowania dobrych przyjacielskich dobrosąsiedzkich relacji turecką polskich otrzymał od króla Zygmunta 6 wsi, a prawda i jako muzułmanin był równocześnie poddanym Polski to są przykłady, ale bardzo znamienne pokazujące, że już szesnastym wieku te relacje bywały szalenie inne, jakby to powiedzieć intensywne i przyjazny niezależnie od tego się polityka rozgrywa o polityce powiemy zamachom w siedemnastym wieku w okresie Jenny powstanie Chmielnickiego na niewielkich zaburzeń politycznych prawda, których ofiarą padła w Rzeczpospolita z mamy 2 inne zjawiska, bo w 100 mówiliśmy o szlachcie wykształconej szlachcie interesujący się np. te ulotki o dawnej, która uznała, że Koran jest lepsza od BBC i nie wiem nie przeszkadzał w zgłoszeniu tej chwili Kora nielicznych z prac oczywiście z 16 wiek to jest cel w apogeum tolerancji w Polsce natomiast siedemnastym wieku mamy 2 zjawiska to znaczy z 1 strony masowe porywani wjazd głównie przez przez Tatarów chanat Krymski, który był wynikiem, ale Turcy ceny celowo w takiej polityce porywania ludzi to robiono dla pieniędzy z zrobiono dla pieniędzy patenty wieńców poza ciężkie pieniądze sprzedawać prawda zresztą istniały całe płyty instytucje trzeba podkreślić kościelne zakonne, które właśnie zajmował się wykupywaniem tych nieszczęśników, ale i tu uwaga mamy zjawisko ucieczki chłopów szczególnie Kubów, ale nie tylko umową chłopów także szlag, gdy inne z Ukrainy z dzisiejszej Ukrainy prawda z wykresów Rzeczypospolitej do Turcji dlaczego, ponieważ Turcji oni mieli znacznie lepsze warunki życia w każdym sensie materialnym wolnościowe i oczywiście także religijnym także religijnych oniemieli tam znacznie znacznie więcej wolności to zjawisko się nasiliło w momencie, kiedy 126 lat Podole zostało oddane turkot prawda to Study w czasach, o których właśnie mówimy i ich mamy bardzo często sytuacje w życiu zakonnicy, którzy noc dużą kasą przyjeżdżali tam w w na Krym, żeby wykupywać wykupywać z tych niewolników dowiadywali się, że ten czy tamten nie ma najmniejszego zamiaru wracać do Rzeczypospolitej no, zważywszy na fatalne tragiczne warunki, jakie stoją chłopstwo żelu Lambda w nocnym niczego nie nerwowo zalewu rybnickiego, więc trudno się tym ludziom dziwić, ale ważna jest to, że oni znajdowali bardzo dobre warunki życia i tutaj jeszcze 1 walkę my widzimy w Turcji jako właśnie taki taką potencję islamską i azjatycką Otóż zapowiedzieli, że od już w mecz 23 stuleci Turcy się bardzo z Europy izolować i w Europa była oczywiście głównym centrum ich polityki, ale tu jest jeszcze szalenie ważna okoliczność mianowicie w siedemnastym wieku państwo tureckie przeżywa kryzys i właśnie stąd jego wojownicy całość i tutaj na plan pierwszy wysuwa się dynastia w ale właśnie u niektórych tylko albo amnestii, a albańska dynastia Wezyr równo, czyli takich szefów polityki sudańskich to są Albańczycy na 3 dni Europejczycy może też powie, że to jest ta najbardziej egzotyczna część Europy to trzeba uznać należy, z którego punktu widzenia ma też zależy od punktu widzenia w jest krótko byli słynny kara Mustafa, który tam właśnie pod Wiedniem z gry prowadził te zastępy z rąk naprzeciwko przeciwko cesarzowi ziemska niemieckiemu pochodził właśnie z tego rodu kopali i czego byli bardzo ambitni bardzo sprawni popchnęli Turcję do kolejnej wojny z Europą w UE, dlatego że mieli właśnie jakieś plany emisyjne, że zechcieli islamizacja Europy ani w głowie to było tylko po żądali sukcesu politycznego i TRUS z tej perspektywy trzeba spojrzeć na działalność miana trzeciego Sobieskiego, jakby wracamy teraz do naszego bohatera, w którego wiek dojrzały i okres, kiedy on zdobywał w nową można powiedzieć pierwsze zasłużone wielkie laury jako dowódca w jako wódz NoToCo właśnie jego walki z leśnikiem tureckim, czyli chanat Krymski z Tatarami mówiąc mówiący inaczej w czasie tych walk zdaje się jego brat poległ co też było właśnie właśnie życzymy sobie to jest tak Chinom bardzo one tragiczne incydent, który na pewno wywarł znaczny wpły w na na na Jana na Jana Sobieskiego jego brat Marek Braun starszy o w Orange o rok i kilka miesięcy w poległ w bitwie pod Batohem w z 1600 pięćdziesiątym drugim roku to jesteśmy w dobie powstania Chmielnickiego w inne to była bitwa przegrana dla wojsk na Rzeczypospolitej no ale przegrać bitwę to co to jedno natomiast Tatarzy się niesłychanie okrutni zachowali wobec jeńców nie wzięli kilka tysięcy jeńców i wszystkich noście liberalna bili na pal zamordowali krótko obowiązujących bezbronnych ludzi m. in. właśnie Marka Marka Sobieskiego z no i Jan młodszy brat wpadł szał i nawet wymiotuje na koncie taki wybryk rok później wszyscy 50 czynne w trzecim roku pojął amb takiego posła tatarskiego, który przyjechał na rokowaniach w Międzyrzecu pospolita włosy wiadomo nietykalny żyć tu jedno poseł jest nietykalny na interes jest z Rzeczypospolitej był taki, żeby się z tymi z tymi Tatarami dogadać w ale co tutaj trzeba bardzo mocno podkreślić, że jeśli idzie o stosunek stosunek Jana jest czynnie trzeciego, bo mówimy jeszcze w okresie, kiedy on zdobywa sobie bardzo mocną pozycję jest bogaty jest wszechstronnie wykształcony wynajęła brzuch znakomite plaże znakomitą szkołę nowodworskiego w Krakowie ukończył na wydziale filozoficznym na fakultecie filozoficznym z Akademią krakowską odbył g turystę taką prawda inicjacyjne podróż po Europie zachodniej zwiedził dokładnie Francja Anglia Niemcy Niderlandy niezła partia w Żarach chłodno nowoczesne idee polityczne ekonomiczne militarne przyglądał się działaniu wojska studiował budowę twierdzy w Niderlandach, które po Włoszech przejęły pałeczkę jeśli idzie o sztukę właśnie wznoszenie twierdzy ten człowiek ten człowiek rzeczywiście w był tolerancyjny i nic nie w żadnym wypadku nie był fanatykiem jego rozpacz jego złość na Tatarów minęły natomiast pozostałą polityk czuje, kalkulując i cóż ten człowiek wykalkulował Otóż on doszedł wreszcie dostęp do 1 wniosku mimo słusznego jeśli tak z hemofilią sprawy skwitować, że za wszelką cenę należy zakończyć wyniszczający Rzeczpospolitą konflikt z Turcją w trzeba by ten konflikt zakończyć to jest ważne przecież w czasach, kiedy Rzeczpospolita cały czas wojuje, a to wewnętrznie zewnętrznie nie mam w momentach widać końca rozumiemy ten kontekst prawda od śmierci Władysława czwartego co jest jedno nieustające pasmo wojen Dawida z mamy powstanie Chmielnickiego potem mamy potop w, czyli wojnę północną prawda w, a przez Karola dziesiątego Gustawa z list, który no zawojował błyskawicznym tempie Rzeczpospolitą notabene Sobieski był jego zwolennikiem na samym początku i pod ujściem Szlachta tak sromotnie poddała się na jest Sobieski był 1 z tych, którzy agitowali za tym, że przejść na stronę turecką, ale potem zmienił front zmienił zdanie bardzo mocno związał się z królem Janem Kazimierzem z jego żoną z królową francuską i ich przyjął opcję francuską, a teraz uwaga Francuzi w potrafili my prowadzić bardzo przyjazną politykę w stosunku do Turcji, ponieważ z wraz z Turcją mieli wspólnego wroga, a tym wrogiem byli Habsburgowie w potężne dynastia, która nas sprawowania władzy świętym cesarstwie rzymskim narodu niemieckiego i oczywiście swoich dziedziczne dobrach w to byli sąsiedzi Rzeczypospolitej, którzy mieli z już tym siedemnastym wieku zawsze swoje Stronnictwo wśród szlachty w i tutaj toczy się z 1 strony wielka rozgrywka międzynarodowy, a w ogóle układ sił w Europie czy zwycięży ten układ francusko turecki noblista jeszcze inne kraje, które się na dłużej lub na krócej dołączały do ne do Francji np. Szwecja 2 w musimy pamiętać, że Europa ma ze sobą straszną wyniszczającą wojnę trzydziestoletnią zakończono 1600 czterdziestym dziewiątym roku w no ale w pewien układ, który powstał właśnie w okresie wojny trzydziestoletniej jest aktualny w jej teraz jest pytanie, gdzie znajdzie się Rzeczpospolita w Otóż, któremu Boży właśnie teraz jest tak na pewno w lepszy interes Rzeczpospolita zrobiłaby, gdyby na trwałe i skutecznie związała się z Francji i to nie tylko, dlatego że władającym Francją Ludwik czternasty, a więc najpotężniejszy atuty władców Urbańskiej Ada dysponujący olbrzymim budżetem korupcyjny i chorób kupujący połowy Europy płaciłby olbrzymie kwoty Polakom, a zwłaszcza Sobieskiemu w zresztą z w końcu zawarto taki układ już w tym czasie jak Sobieski został królem 1600 siedemdziesiątym piątym roku w Jaworowie z rezydencji królewskiej i zawarto taki układ, że w momencie, kiedy Sobieski podejmie wojnę z nieprzyjacielem Francji Brandenburgię to zacznie, bo król wypłat król Francji do 214 wypłacać 200 000 w 2 tys dolarów rocznie to olbrzymie pieniądze w, jeżeli okres wraz z żoną płacą równocześnie Książąt niemieckich władców skandynawskich to rzeczywiście potem trudno się dziwić, że skarb francuski następne 18 stuleciu świecił pustkami, bo nie naprawdę kupowali sobie władców pieniędzmi no po prostu kpiny z najłatwiej i to byłby układ najkorzystniejszy dlaczego, ponieważ pozwoliłby odzyskać utraconą zwierzchność na mocy traktatu w lasku bydgoskich nad księstwem pruskich nad Prusami książęcymi prawda w to była cena, jaką osłabiona najechany przez Szwedów Rzeczpospolita musiała tam w tym 1600 pięćdziesiątym siódmym roku zapłacić zapłacić Brandenburgii za to, że ona, że ona walczyła przeciwko Szwecji notabene i tak był interes Brandenburskiej, więc Brandenburgia dostała wspaniały prezent za to co i tak było się zarobić w bo nie miała wyjścia róże astry ze Szwecją brać, więc to byłaby podstawowa korzyść druga możliwa możliwa do wyobrażenia i akceptowana przez stronę francuską to byłoby odzyskać Śląsk Śląska, który umówmy się lekkomyślnie utracił Kazimierz niesłusznie zwany wielkim ostatni władca Piastowski nie złóż rosną, ale absolutnie słusznie, który lekką ręką sprzedał my sprzedało mecz Śląsk no już wtedy dynastii luksemburskiej na potem Habsburgowie prawda zastąpili drażni we w to miejsce w Luksemburgu w, a więc byłyby, gdyby to się wszystko powiodło 2 gigantyczne korzyści da to znaczy odzyskania zwierzchności nad Prusami książęcymi Iwony pozyskanie Śląsk sprawa teraz ta zwierzchności nad Prusami książęcymi byłaby o tyle korzystna, że Prusacy marzyli o tym, żeby powróciła władze polskie TFI ta władza brandy Górska elektora wielkiego elektora Fryderyka Wilhelma Pluty miał ciężką rękę o i bardzo ciężko najpierw jest winda była za bardzo ciążyła i oni słali rozpatrzyli we petycję do góry Janas 3 Sobieskiego, prosząc go, żeby zechciał zrobić z tym porządek no jak chciał druga możliwa opcja byłaby odwrotną opcję to znaczy przeciwko Francji związać się z Habsburgami w była mniej korzystna jak wiemy ostatecznie król ją wygra ale dlaczego ją wybrano właśnie w bo musiał w domu stamtąd nie wyszło zaraz możemy się o tym, powiedzieć co się stało, że ten wspaniały plan się nie udało w prawda, bo naprawdę bliscy myślę, że zupełnie innym kraju byśmy żyli, gdyby to się wszystko udało Sobieskiego, gdyby odzyskał panowanie nad Prusami, gdy pozyskają Śląsk to Rzeczpospolita, aby zastąpiła Habsburgów byłaby potężną ne monarchię w środku Europy, która nabyłaby takim lokalnym lokalnym mocarstwem zaryzykuje pan stwierdzenie, że nie byłoby rozbioru Och, oczywiście, żeby nie było rozbiorów nie było wyraz wiary w nie było Putina, a także to w towar był zupełnie daleko idące wnioski SLD się nazywa prawda historia kontrfaktyczna, czyli co, by było, gdyby było w to także oczywiście niektórzy się pocieszają a gdyby tam powstanie warszawskie wygrało w ale my go w Jaunde uznaje historia kontrfaktyczna jako tak jest taką gimnastykę umysłową w Bobrzy i odwrócimy pewne sytuacje zobaczymy, jakie byłyby konsekwencje to lepiej rozumiemy to co się naprawdę wydarzyło prawda, jeżeli no zobaczymy jakie, jakie te alternatywne rozwiązania był prawda w, choć podobnie jeśli wierzyć niektórym fizyką matematycznym my żyjemy w takich równoległy wszechświat Lechii Gdańsk w każdym momencie życiową jest wiele trener Serwiński, jakby grał na jaw, gdy nie wykluczam tego co w taki idealny niestety tego się nie dowiemy DAF z przełomu nie wyszło z tą opcją Francuzką Claire bardzo i zaraz powie, ale jeszcze go bowiem jedno, że jury coby było, gdyby się udało z Turcją mogą też byłoby to korzystne po pierwsze, pozycja państwa, by się wzmocniła, bo uzyskano, by Podole, której taktem odzyskano na mocy pokoju w Karłowicach, ale to już 3 lata po śmierci Sobieskiego drożały drugi mocny zbierał, że tak powiem profity z tego wszystkiego w każde rozwiązanie było dobro od żadnego natomiast powiemy sobie, dlaczego to się nie udało, dlaczego to się nie uda mu 2 powiatów w politykę francuska niebyła konsekwentna i tu można bardzo wiele zarzucić kierownikom z polityki zagranicznej Francji, że oni w tych działaniach w w mających np. ustanowić trwały Stronnictwo w Polsce nie byli konsekwentni w oczywiście warunki ku temu sprzyjały Sobieski był Franco filarem w nie tylko z powodu swojej żony, a na słynnej Marysieńki, czyli Marii Kazimiery takiemu wyglądasz, a bardzo atrakcyjne kobiety, choć brakowało też gazem z przodu w w był frankowicz w ogóle był Frankowi ma atuty jestem ten niesłychanie silny związek z kobietą, która została jego kochanką w rejestrze, zanim została żoną Janas ma dla nas jest mężatką wtedy już była potem była mężatką miała romans Teresy król pokazywać, że król był bardzo pozytywnie nastawiony do Francji do kultury francuskiej włada biegle francuskim w podobny był poliglotą o tym nie mówiliśmy, ale naprawdę włada biegle różnymi językami podobno w miarę sprawnie mówił w języku tureckim tatarskim co też mu bardzo w jego działanie z prawda militarnych i politycznych pomagało zresztą był też posłem na takim nieformalnym do Stambułu ma on rzeczywiście miał do czynienia nieustannie z tym światem i teraz tak w wiele tu można zarzucić jej politykom francuskim zieloni n p . z tą Brandenburgia on tak tam pogryzać, bo najpier w w najpier w na rzeczywiście taki Sojusz przeciwko niej montowali potem z metody zmienili zdanie dogadali się z Brandenburgią na krótko mówiąc to byli niepewni również byli niepewni jeśli idzie wysuwanie kandydatury na tron Polski, bo tym co budowało Stronnictwo ból w pro francuski w Polsce to niebyły nawet te plany króla dotyczącą odzyskania takich czy innych terytoriów spoty plany były tajne układ zawarty w 1600 siedemdziesiątym piątym roku, czyli niedługo po tym, jak Sobieski został królem z Francją podpisane z ambasadorem Francji był tajnym układ w, a to, że psy wszyscy trąbili o tym z kilka tygodni później i pisały francuskie gazety, którzy inna sprawa, ale w założeniu miał to być tajny układ prawda w, więc to nie o to chodziło tu nie było tego piano utrudnień nie było tej propagandy w co zresztą na pewno przyczyniło się do klęski planów Królewskich właśnie brak w Melbourne uświadomienia masą Szlacheckim, że taki projekt jest bardzo korzystny, ale chcę powiedzieć o tych błędach francuskich, więc oni w nie byli konsekwentni jeśli idzie np. o kandydaturę w Francuza na tron Polski w bardzo długo popierali kandydaturę księcia Kondeusza w potem no to, że odrębna sprawa, dlaczego tak się stało przerzucili na zupełnie inną osobę w PE i da, jakby nie można budować pewnej konie woli być traktowani poważnie właśnie, jeżeli się ciągle zmienia atuty tego partnera z trza było przez przekonać szlachtę do tego za zagranicznego zagranicznego władcy w budowano oczywiście te net PL kandydatury w w momencie abdykacji Jana Kazimierza nastroje były kiepskie rok po śmierci swojej żony abdykował w no i ważyły się losy Korony polskiej po raz kolejny pomiędzy 2 stronnictwami, z których jedno było w kadrze Polski w wybór Michała Korybuta Wiśniowieckiego syna wielkiego Jaremy w wydawało się być po pierwsze, korzystny, bo to w no bo to człowiek prawda Piast jak się mówiło o 30 Powróćmy do korzeni gara włożyć do rozważenia do Sejmu wielkiego wodza no po drugiej jednak dobry katolik, a to oznaczało właśnie z Prudnika Habsburgów w no i to oczywiście było nieszczęście te rządy w te rządy Michała Korybuta Wiśniowieckiego tor był wyjątkowo nieudolnym człowiek nadano wyjątkowo nie nieudolnym i wszystko co można było zepsuć to zepsuło, ale przynajmniej był konsekwentny tak, że nie był konsekwentny, ale jak tak wszystko psu nic się nie udawało oraz jako strażnikowi Habsburgów to otwierało się pole w inny właśnie dla zwolenników Francji dał, więc tutaj można było bardzo bardzo wiele zyskać i teraz to, że to się wszystko nie udało wynikało także poza tą pewną niekonsekwencję w działaniu ze strony Francji takiej wobec braku takiej, jakby lojalności takiego przekonania do w do tych koncepcji z to z kolei miało także źródło wewnętrzne przede wszystkim duża część szlachty w no bardzo była źle nastawiona do tego typu blatów, dlaczego w i bobry są one już od dawna była ulubiona przez Habsburgów w właśnie tłumaczono strach się, że z Sojuz z Francją oznacza również Sojusz Turcja w i za chwilę powie po trzecie przyczyny, dla których to się nie udało to była Turcja w każdy w radzie przeważająca część szlachty była niechętnie nastawiona do do takiej koncepcji nieustannie ukochanego króla, którego w jeszcze jest zazwyczaj Michała Korybuta chciano uczynić dyktatorem dano mu wszystkie najwyższe urzędy w państwie prawda zrobiono marszałkiem z wielkim koronnym Hetmanem wielkim koronnym prawda i niemalże, gdy chciano, żeby nie formalnie przejął władzę w Stróżach z władz otrzymał jak się okazało, że związał z Francją tego oczywiście oskarżano o to, że on absolutyzm 8 EWG z dala w sobotę do minimum to to było najgorsze oskarżenie, jakie można było wysunąć władca dąży do absolutyzmu c podeptać nasze święte odwieczne wolności szlacheckiej prawda w, więc studia opór szlachty w bomby w taka zmiana polityki zmiana orientacji wymagałaby rzeczywiście pracy wśród szlachty albo to było możliwe w natomiast miał król wielkich przeciwników na Litwie to był Michał pac, w który w tym jak mógł to szkodziło Sobieskiemu uszkodził mu jeszcze kiedy Sobieski w mecz nie był królem tylko prowadził kampanie przeciwko Turcji i uszkodził mu później, kiedy Sobieski został królem w, a to potrafił się wycofać tracił kampanii wojennej zabrać swoje wojsko litewskie z do domu wpada, bo świadczy, że rzeczy dosyć silny wojaczki, a to oczywiście jak się dowiedział o układzie w Jaworowie no to obok szalał i z prawda straszliwą agitacja w tytule wkomponować w rowie zmarł bateria w Stefan Czarnecki należał też tutaj do do wrogów do wrogów króla i też prowadził przeciwko niemu z agitacji Potoccy jedno w liście wszystkie te wielkie rody w tym momencie były przeciwko królowi, dlaczego w ich zorientowano się, że bardzo, by to wzmocniło jego pozycję z, a na pewno osłabiło ich takie weksle z jedno zapędy prawdach, które oni tam nie jako typ klienta zmiany jak się o tym, magnaterii mówił w ale wreszcie przyczyna tkwiła po stronie Turcji, bo dla Turcji byłoby korzystniej naprawdę tak patrząc perspektywicznie zakończyć wojnę z Rzecząpospolitą w willi w rzeczywiście wejść Sojusz, czyli inne Turcja stałaby się trzecim ogniwem takiego wielkiego Sojuszu prawda w ne bo, bo Francja, by tutaj stała na czele tej koalicji w re i pokonać Habsburgów no to było w interesie interesie Turków, a nie walczy z Polaka z tylko w imperium osmańskie w tej drugiej połowie siedemnastego wieku było typowym przykładem psa, w którym kręcili go obok w, a tym ogonem w dogodnym czasie były 2 ogony w ich pies wyrwał go, by w jedne mogą one ducha nad Krymski, który prowadził szalenie taką krótko falował politykę z celem fanów krymskich było na zdobycie jak największych upałów jak największe korzyści materialne prawda z PL każdy przeciwnik był dobry jak się dało mu z pokonać oskubać i każdy sojusznik budowy, który pozwalał z tą jednak daje zarobić stąd nieustanne zmiany frontu sprawę jak patrzymy na nadzieje z na relacje polsko tatarskie siedemnastym wieku to widzimy, że Tatarzy zawsze był tak balansują i jeżeli Rzeczpospolita rzeczywiście zaczyna słabnąć już wydaje się, że upadnie to wtedy, że przyłączają, żeby ją wzmocnić, dlaczego nowa nie było w ich interesie upadek Rzeczypospolitej np. to, żeby Habsburgowie zajęli miejsce Polaków prawda w albo, żeby Turcy zajęli miejsce Polaków w ten drugi ogon, więc oni tak, a ten drugi ogon duża nie mówiłem to byli Albańczycy zdobycie kopnęli w metrze byli ludzie którzy, którzy kierowali polityką zagraniczną w zagraniczną imperium imperium osmańskim o z Pańskiego i ich, w których interesy interesy wiązały się z FR, ale też z pokonaniem Habsburgów wanie pokonanie Polaków tylko w umowie w tutaj to imperium tureckie było słabo sterowalny czyli, podsumowując mamy 2 wielkie kraje w oba w fazie schyłkowej to bardzo ważne RO ba w fazie schyłkowej to znaczy Rzeczpospolitą obojga narodów polsko litewską już, która ma okres świetności za sobą słabnie w coraz bardziej z rozgrywane od wewnątrz z tymi walczącymi Stronnictwa i prawda i tymi frakcjami marynarskimi i z drugiej strony też słabnącą potęgę turecką w co prawda właśnie ten pies, którym kręcono aż 2 ogrody w, więc mamy tutaj taki obszar wypadków trochę mniej przewidywalnych 3 może być jeszcze inaczej sytuacja, kiedy brakuje takiej myśli kierunkowej to takie wizje lokalne incydenty i wydarzenia zaczynają decydować o biegu wypadków, czyli biegu historii wielka bitwa pod Wiedniem była w gruncie rzeczy wielkich ludzi wynikiem na nie tyle przypadków co chętnych, że gdzieś tam coś się nie udało Duda tak to znaczenie na pewno nie była dziełem przypadku, bo król całkiem świadomie z wy w tym czasie się już związał z Austrią mitu ligą prawda świętą w natomiast będzie jeździć z zupełnie obcy zadaszenie nie udało my ani na z Francją odzyskać tych dawnych prawda, że w, które podległy podlegały koronie polskiej scenie Śląska ani ani Prus książęcych w inne i ich Sobieski tutaj w niewątpliwie tez potrzebował w polityce wewnętrznej jakiegoś znaczącego sukcesu w mojemu tych sukcesów brakowało PEZDA z ostatniej jego wielki sukces to była bitwa pod Chocimiem prawda zdobyły się za panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego od tego czasu już nic takiego nie wydarzyło co co rzeczywiście by, by jego pozycję wzmocniło to z tego punktu widzenia inny od 33 g data ta wyprawa militarne wyższą, do której udało się królowi zmobilizować się niesłychanie wielką armię do możliwości Polski w bombę co prawda ambicją ambicją króla było mieć między 80 armię, bo tyle trzeba było w drugiej połowie siedemnastego wieku, żeby coś znaczyć Francja miała 80 ponad 80 000 wojska no ale nigdy się nie udało, więc 20 000 zgromadzić w teraz na wyprawę wiedeńską w z udało się nam powołać pod sztandary z ponad 60 000 ludzi toczy się w różnego autoramentu ułomne tam były te z metra półki prawda kawale, że różnej zdolności Husaria prawda z autu elementów cudzoziemskiego noc, czyli Piechota Muszkieter żyje artyleria dragoni z Sobieskim, który wykształcony z byłym w dziedzinie militarnej na Zachodzie i tutaj poznawał najlepsze wzory z organizowania nowoczesnej traktat tamte czasy armii w no właśnie doceniał funkcje tych nowych formacji gminne i broni palnej i broni palnej to co tak dopiero zespołowa siedemnastego wieku, więc Włoszkę nie ma jeszcze karabinu w działo w Itaka formacja folder wcześniej nieznana miały się dragoni red, czyli Piechota na koniach jachty z Airbus, czyli muszkieterzy ci dzieci piechurzy, którzy posługują się bronią palną, ale któż, żeby wykonać szybki manewr wskakują później dla koni z no i błyskawicznie zmieniają pozycje netto Wiktoria wiedeńska znacząco poprawiła jego pozycję w kraju, więc to rzeczywiście było wielkie zwycięstwo tam niezależnie od tych w dechy prawda negatywnych opinii, które się później zrodziły, by rzeczywiście przyniosło mu wielką sławę i jeżeli no zajrzeć do różnych tekstów na niektóre inne zarówno w prasie była już praca w publicystyce historiografii Europejskiej powstawały pod koniec siedemnastego wieku pierwszej połowie osiemnastego wieku to niewątpliwie w, a udział Sobieskiego i jego wiodąca rola z komentowane są jako przeja w potęgi państwa jest scen w cie w słońcu w tym z najsłabiej jest jak na trzeciego Sobieskiego mogli się, skąd brać jego następcę szczególnie August drugi mocny, kiedy August Klimas występował na tron w i miał wielkie ambitne plany prawda do odzyskania Inflant utworzenie we władzy dziedzicznej i z z wzmocnienia władzy królewskiej w Polsce prawda to no wszyscy pisali akty zastępca tego wielkiego Sobieskiego Sobieski był symbolem potęgi Rzeczypospolitej i obawiasz się kiedyś zajmowała wobec zagadnienie sprawa rozbiorów Polski opinii o Rzeczpospolitej jak i jakie funkcjonowały w osiemnastym wieku o naszym kraju to zauważyłem, że szokiem był pierwszy rozbiór dla tej opinii takiej publicznej dla ludzi czytających gazety nie mówią zawodowy dyplomata, by ci doskonale się zorientować, jaka jest sytuacja jest, że Polska jest beznadziejnie słabym krajem prawda natomiast opinia publiczna Europejska była wsią ku w momencie pierwszego rozbioru Polski czy w wolnym w 1700 siedemdziesiąty drugim roku, ponieważ dla mniej Rzeczpospolita to jest był to państwo, które pokonało Turków w i oczywiście, gdy wracając do tych cytatów z Radia Maryja i one one dotyczą pewnej opinii, jaka się wykształciła później i opinia ta opisywał las w tej opinii w ten bardzo ważny rzeczywiście moment historyczny został pokazany jako konfrontacja 2 cywilizacji, czyli do kontroli nad złem czy wojna światów głównym powiedzieć to niebyła wojna światów prawda to absolutnie nie była wojna światów, ale tak później ją przedstawiono, czyli mamy z 1 strony ten w inny fałszywe rozdziel takiej potrzeby dualizm fałszywe przeciwstawienie nawet tych 2 światów islamu chrześcijaństwa, bo tak nie było, o czym mówiłem wcześniej prawda wcale tak nie było fala wody w głowie to opowiadania po drugie, niestety tuż poza dzieci niestety fałszywy obraz Rzeczypospolitej jako potężnego państwa, które po pierwsze, dawno wyszły zwycięsko z tych różnych wojen ne 17 wieku, ale przede wszystkim nowo zadecydowało o tym, zwycięstwie w 1600 osiemdziesiątym trzecim roku i ta opinia trwała przez kolejne dekady osiemnastego wieku aż do pierwszego rozbioru to był szok jak to ten kraj, który zwyciężył Turków teraz w noc teraz jest tak beznadziejny słaby, że co siedzi bezkarnie odkrywają był 13 terytorium wpada w notabene przy sprzeciwie Turcji na torze znana, ale w warto o tym, przypomnieć, że od czasu pokoju karłowickiego, który zakończył prawda inne cenne epokę wojen w te stosunki się już układały pokojowo, ale my z nimi, dlatego że oba kraje były beznadziejnie słaby i powiedzmy jeszcze na koniec, bo mamy chwilę jak wyglądały ostatnie lata króla Jana trzeciego Sobieskiego można powiedzieć, że pan na początku powiedział, że ranny żył długo jak na tamte czasy, bo blisko 70 lat dla Lecha przed nim też tak można powiedzieć bardzo wspólną współczesne choroby raczył chorować właśnie chorował na choroby, jakie dopadały ludzi zamożnych w no powiedzmy sobie na kochających życie jego uroki z, a więc nie tylko seks za atrakcyjną francuską w notujemy między Witold to nie jest legenda jest to tak król był beznadziejnie zakochany jest Marysi ze Marii Kazimierze dalekie są w świat rzeczywiście nic coś w sobie prawda co co powodowało jego niesłychany przywiązać je w jedno mnie miewał kochanki wcześniej Dawid miał nieślubne dzieci w inne z Marią Kazimierą miał wiele wiele potomstwa dno część z dziewczynki umierały z umierały z niemowlęctwa w dzieciństwie, ale z z kolei inne dzieci zrobiły wielką karierę co prawda najstarszy syn Jakub nie został królem, jakby sobie wymarzył z wymarzył ojciec prawda już go przedstawiał zachowały się różne obrazy sztychy, na których Jakub jest pokazywany jako ten, który otrzyma koronę na w nowo królowi się, że każdy klub marże od Lisnera jedno z Lalek tron nie jest stroną Dziedzic Dawid królowi się marzy elekcja vivente Regia, czyli za życia jestem na króla no tak kit w taka sztuczka się raz udało, ale to byli Jagiellonowie prawda nic w z Petro Lux Zygmunt pies stary dach pechowiec później jest się to dzisiaj mogę się nie nabrała już coś się nikomu nie udało mu usiłował to wszyscy 3 w inny usiłowali zrobić obrazowi 1, ale już ius już, że nieskutecznie król zajmował się sprawami rodzinnymi ją rzeczywiście tutaj poważnie myślał o w inny o swoich sukcesach w ciąży budowa właśnie wizje z takich sojuszy takich układów międzynarodowych, które wzmocnią pozycję Rzeczypospolitej, więc w dni jego politykę dynastyczną nazwijmy to w ten sposób może to trochę szumnie, ale jednak miała temu służy zajmuje się sprawami rodzinnymi dlatego w pauza zabiera sporo czasu w dalej buduje sobie piękną rezydencję w Wilanowskiej efektu euro buduje na wzór we z najsłynniejszych najwspanialszych rezydencji tamtych czasów oczywiście Wersalu z Ludwika czternastego to jest mały Wersal w ale każdy, kto ma trochę smaku i wyczucia w i poznało i porównał obie rezydencje to może śmiało powiedzieć, że z Wilanowa przewyższa w Polsce, choć jest dużo mniejszy jest dniem 4 × mniejszy giełda w Alejach jest piękna jak harmonia czy są umiar to wychodzi też zauważyć nie realne założenia architektoniczne urbanistyczne okres przez cały kompleks pałacowo-parkowy z całą noc bardzo podobne niewątpliwie się wzorował na Wersalu, bo wszyscy się wzorować Rio, ale odrobił znacznie lepiej w był mecenasem sztuki był mecenasem nauki w nos słynna do historii przeszła jego przyjaźń z Janem Heweliusz w 20 wybitnym astronomem gdańszczaninem z to przyjaźń jest z czasów, kiedy Sobieski nie był królem prawda jest Bóg młodym człowiekiem, ale interesował się astronomią matematyką i odwiedzał Heweliusza w Gdańsku Hevelius no w przyjął zamówienie k my od Sobieskiego na wykonanie takich debat i pychy instrumentów innych m. in . taki dziwny instrument, którego Neya Heweliusz był wynalazcą, a który uchodzi za prototyp tego nie teleskopu tylko peryskop o peryskop w przy czym bez te mrozy to on dokładnie WP PL zwrotu z deptaka lub meta zakrzywione tak, żeby można było obserwować jak Marysieńka obcy no powiedzmy, że obserwować podglądać Marysieńka w niebędąca dymu widoczny Heweliusz opracował on to urządzenie zmyślą o działaniach wojennych, żeby obserwujący nie był narażony na pociski nieprzyjaciela prawa, a potem okazało się, że to urządzenie obu stosują zresztą, ale że najlepsze zastosowanie znalazło już prawda dwudziestym wieku, gdy w łodziach podwodnych w no, więc król się tutaj całe życie pasjonował w ne nauka miast odnowiono, a w Heweliusz 3 dedykował królowi innych swoją mapę nieba no i tam jak wiemy tarcza Sobieskiego prawda umieścił wśród konstelacji byle jakie opisał jak zbadał prawda, więc Sobieski przeszedł do historii badań naukowych dzięki tej przyjaźni z Janem Heweliusz nic dziwnego, że ta postać jest istotnie tak lubiana, ale nie odżywia się choroba właśnie temu było, więc tak był otyły tak w był otyły itd taka zachowa się karykatura, ale z 18 wieczne Jana Norblina przedstawiające właśnie proces radnego na wały na mury na króla, który na ledwo ledwo się rusza w Afryce ze stopów było też nieszczęściem bardzo znakomitego władcy Władysława czwartego was tu też w był otyły i też prawdopodobnie ta sama choroba, a mianowicie podań gra, czyli dna moczanowa z Nowaczyk, która gnębiła Kondeusz siatek kandydat do 2 w Tychach króla polskiego strasznie cierpiał miał w ogóle otwarte rany w nowo to jest choroba, która najpełniej konnicy jest gorszy rezultat wynikiem niewłaściwej diety odda a jakie dała się diety ludzi bogatych to znaczy mu się za, żyjąc spożywających czerwone mięso owoce morza pijący wino z z Azotami jeszcze jakiś duży, bo właśnie w siedemnastym wieku jest do połowy osiemnastego wieku używano nie tylko w Polskiej kuchni olbrzymiej ilości przypra w w szalenie pikantnych przypraw w no to poniekąd wynikało nie tylko ze złego gustu, ale z konieczności, żeby te potrawy same nie zjeżdżały z lodówek nie wyłącza lodówek w co jakiś ładnie prawda jakiś piwnica, ale z był problem z konserwowania żywności, więc mięso poza tym jest zazwyczaj zbyt tłuste mocno przyprawia no prawda szatanem gałką muszkatołową pieprzem czy da się jeszcze dało nowy to wszystko powodowało straszliwe cierpienia z co wiedzą tylko ci którzy, którzy harowali dawne Mowczan pomijał prawicę nerkowych nadciśnienie nacji no to 30 w rezultacie w i być może też objawy cukrzycy no wczoraj miał na pewno Władysław czwarty w rezerwie choroby, które dzisiaj są chorobami cywilizacyjnymi i wynikają też, że państwa bez nadmiaru znad Michael o w cyklu Young trzeci Sobieski zmarł w Wilanowie 17 czerwca 1600 dziewięćdziesiątego szóstego roku za opowieść o Janie Sobieskim bardzo serdecznie panu dziękuję pan prof. Tadeusz Cegielski historyk Uniwersytet Uniwersytet warszawski, a ja serdecznie dziękuję za zaproszenie możliwość opowiedzenia postaci wydaje mi się niesłychanie sympatyczna mimo wszystko, a błędy w tym wszystkim słabość zerwali z NFZ jednak jako postać bardzo pozytywnie oddziaływać popyt może też jest spełniona niespełniona to powiedzmy sobie na koniec, że w Tauronie szczególnie panie profesorze po tym, nieszczęsnym Michał Korybut Wiśniowiecki wahała się w ogóle Heldorado informacja Zwiń «

O Janie III Sobieskim i stosunkach Rzeczpospolitej z islamem opowiada prof. Tadeusz Cegielski w rozmowie z Karoliną Głowacką

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WIECZÓR - KAROLINA GŁOWACKA

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 08:00

Najnowsze Podcasty

Straszne słowo na A. "Spektrum autyzmu nie jest niczym strasznym i przerażającym"

Ciepło-zimno. "Ubóstwo energetyczne kobiet to wynik m.in. gender gap"

Dzień dobry

Simona - postać niezwykła. Rozmowa z reżyserką filmu o Simonie Kossak

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL