O kończącym Potop Szwedzki pokoju w Oliwie opowiadał prof. Mirosław Nagielski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

weekendowy poranny w radiu TOK FM w słuchamy Radia TOK FM w naszym studiu gość pan prof. Mirosław Nagielski Instytut historyczny Uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry dzień dobry i dzięki per pan profesorowi mam nadzieję, że przeniesiemy się teraz zupełnie inny świat przeniesie się w czasie, bo będziemy rozmawiali o pokoju podpisana w Oliwie 0303 . maja 1800 sześćdziesiątego roku, a winny świat o, tyle że spokój podpisany między polską, a Szwecją i tam konflikt, Rozwiń » który toczył te 2 kraje zakończył się podpisaniem pokoju, aczkolwiek jak rozumiem ten pokój zakładał po pierwsze, że granice Rzeczpospolitej nie zostały zasadniczo zmienione de facto i tak wychodzimy status quo z 34 potop czy można powie w skrócie to potrzebą cały ten konflikt obu stronom na pewno dla nas jest to największa tragedia ze względu na ogromne zniszczenia gospodarczym, ale to trzeba to wyjaśnić słuchaczom, że po zakończeniu wojny trzydziestoletniej Szwecja pod bronią miała armie i to armia chciała wykorzystać właśnie na teatrze Europy środkowo-wschodniej pytanie była tu się mieści tak geneza w ogóle potopu Karol dziesiątek Gustaw, który zastąpił Krystynę szwedzką miał dylemat albo rzeczywiście rozpuścić w armii, która częściowo była nieopłacona albo skierować przeciwko Rosji albo Polsce pamiętajmy, że od 1800 pięćdziesiątego czwartego roku po Perejasławiu, kiedy Chmielnicki poddaje się Moskwie rozpoczynają się działania natarcie wschodnim tragiczne dla nas, dlatego że pada Smoleńsk, a tysiące piątym roku również Wilno jedno i ich tak geneza agresji szwedzkiej wiąże się także z nieustępliwością ostatniego wasz naczelny Rzeczpospolitej, który ani nie chciał rezygnować ze stroną szwedzkiego, a więc dziś dziedzicznego króla Szwedów gotów je wandale w Szczytnie, a wiązała się jeszcze kwestia, że Rzeczpospolita nie uznawała aneksy Inflant wiemy, że Rega wpada w 13002001 . roku wyręcza szwedzkie dynastia Wazów nie tylko na nie tylko w dąży do odzyskania tronu szwedzkiego alei odzyskania Inflant zresztą wiem, że wpadka konwentach Zygmunta trzeciego także ogłosił przyłączenie nawet o stanie do Rzeczypospolitej ten konflikt jest zatem długotrwały i Wellness tysiące piątym roku właśnie ze względu na to, że nie udaje się porozumieć ze stacją stacja decyduje się na uderzenie partnera słabszego w tym konflikcie, a więc wydaje się, że Rzeczypospolita, która targana wieloma konfliktami przecież od 1800 czterdziestego ósmego roku wojny kozackie góry, a pamiętajmy, że również jest to okres wewnętrznych walk, dlatego że elity polityczne mimo niezbyt dogadują się w ostatnim ważą i cóż wadzi poprzez zje choćby radziejowskiego eks marszałka, w który namawia przecież do uderzenia Karola dziesiątego została na Rzeczpospolitą w RFN uważają, że Rzeczpospolita będzie łatwym kąskiem przy czym rzecz jest bardzo ciekawa siedzi no wiadomo dążymy od dawna do przekształcenia Bałtyku owe wewnętrzne jezioro Średzkie dominium Maris Baltic w, a więc zależało im przede wszystkim na Gdańsku Perle w koronie dla nas, dlatego że tu koncentrował się handel zbożowe arterii Wiślanej im zależało im na Prusach Królewskich natomiast bowiem, że załamanie roku 1800 dziesiąty wpadła w objęcia cała rzecz pospolita, a ostatni waza musiał jak wiemy jak opuścić Rzeczpospolitą i udać się do Głogówka, że królową ludzi komary, a cóż to za koncept szwedzkich że, żeby wokół Bałtyku ziemie należały do Szwecji czy Szwedzi byli przekonani, iż jest taki naturalny, że tak, by geografia podpowiada im właśnie jako taki kierunek ekspansji z jakiego powodu, by dać się w grę narodziła było to państwo morskie żyło handlową jest stale rywalizowało zdań o drugą potęgą morską na Bałtyku i wiemy, że od pierwszej już wojny północnej 156070 Romanek tutaj konflikt o podział choćby Inflant między Danią Szwecją Rzeczpospolitą i Moskwa Moskwa, a także dąży do zdobycia, bo nie zamarzający portów i ten konflikt przełoży się na drugą wojnę północną ba fotokopie są również nazywane we historia grafik drugą wojną północną, bo przecież, że brały udział nie tylko Rzeczpospolita Szwecja, ale również Moskwa i Brandenburgia i cesarstwo włączyło się w 1800 pięćdziesiątym siódmym roku w, a więc jest to koszyk międzynarodowe interesy również posiadały tutaj przede wszystkim państwa morskie takie jak Anglia Holandia mało wiemy, że przez Gdańsk rokrocznie przychodziły transporty zboża, ale arterią Wiślaną sięgające kilkudziesięciu tysięcy łasztów i ten handel został zahamowany, a więc wzrosły ceny zboża na największej giełdzie Zbożowej Europy, jakim była usterka czy można niektórzy tak robią na opisywać albo pokazywać się potop szwedzki w kategoriach starcia cywilizacyjnego oto świetnie zorganizowana armia wkracza na terytorium kraju, gdzie siły wojskowe są organizowane ad Hok chcą, by ciasto zbieraniną w tym obrazie jest tak świetnie umundurowani uzbrojeni szwedzcy ne żołnierze kontra polskie pospolite ruszenie, które chce na początku mówi my nie będziemy walczyli poddajemy się echem tak to tylko wygląda, że można pomylić się z boku, dlatego że my rzeczywiście armia 1005 . roku była po pierwsze, opłacona tutaj historia brali co było powodem, że jego autorzy poddawania się nie tylko społeczeństwa Rzeczypospolitej Szlachta, ale również tajemniczej wojsko, które przechodzi na stronę Karola dziesiątego ustawa, ale pamiętajmy, że ta rewolucja militarna dotknęła również Europę środkowo-wschodnią my idziemy za innowacjami dotyczącymi militariów mamy Regiment Rajtar i dragoni piechoty rzymskie 2 przy czym pamiętajmy, że po czterdziestego ósmego roku trzykrotnie upust krwi, jakim były tragiczne klęski w pierwszym roku powstania 3008 . roku pod Korsuniem następnie z z Borussii Zbaraż, a to były też duże, mimo że zbada zaliczamy do sukcesów, ale biorąc pod uwagę straty były to również trudne chwile dla armii, która ściera organizowała i wielki upór w Fibak to 1852 wycięcie kilku tysięcy żołnierzy przez Chmielnickiego i Tatarów jej to wszystko powodowało, że żołnierz nowo zaciężnej jedno nie był przygotowany do przeciwstawienia się świetnej wyszkolonej armii na wzywamy mieszczańską, a nawet, dlatego że wyszedł było tam zaledwie około 20 % głównie były to regimenty elitarne ów plan Schymalla gotowe zgoda w natomiast biuro zaciągu pochodziło z rzeszy niemieckiej Brito Niemcy, którzy jak hol Stein jak inni, którzy pozostawili po sobie pamiętniki opisują, że byli rekrutowani na Pomorzu jest na różnych prowincjach rzeszy i tu mogły ze względu na sławę łupy zaciągnęli się Dariusz Jarecki 20 % byliśmy około 20 prac to zmienia obraz czy rzeczywiście no, jeżeli nawet patrzymy na oblężenie Jasnej góry taras wstrząsnęła można powiedzieć sumienia sami, a jednocześnie, jakby odbudowała odbudowała swą chęć walki z zasadami wszystkich Stanów Rzeczypospolitej, bo z tym się wiąże, a później śluby lwowskie Jana Kazimierza to pamiętam, że pod murami Jasnej góry, a tych śladów to jest naprawdę kilkanaście procent, a mamy tam głównie jednostki niemieckie i spółki polskie, które przecież są w służbie w służbie Karola dziesiątego ustawa aż do marca 1800 pięćdziesiątego szóstego roku, mimo że już król wrócił do Lwowa i organizuje armię, która ma rekompensować utracone prowincje Rzeczypospolitej czy czy to nie był błąd strategiczny swe dobrze weszli tak głęboko Szwedów i wojsk, które z nimi przyjechały, żebyś tak głęboko w terytorium tak dużego kraju czy nie wystarczyło tak jak pan ruszą na początku zainteresować się świetnie prosperującą bogatym portem w Gdańsku i Prusy odpuścić resztę kraju paradoks polegał na tym, że wpadłem cała Rzeczpospolita nie berła, czyli Gdańsk, o co zabiegali do końca proszę sobie wyobrazić, że w pewnym momencie ma kontrolują całą arterię Wiślana od nowego Targu po Kraków Sandomierz walizami ich los Warszawę Toruń Elbląg, a więc w zasadzie brakuje tylko Gdańska stąd prowadzą m. in. rozmowy z danym konsorcjum nie malarskim, że bardzo chętnie za kilka milionów talarów przekażę cały handel handel zbożowy z dlaczego, bo armia szwedzka no miała duże kłopoty to była jednak kilkadziesiąt tysięcy ludzi to, że przecież obsadzany wszystkie garnizonach mim zdobyte miasta natomiast, dlaczego my tak się stało Ano, dlatego że po pierwsze, opór był minimalny i część lat, który zresztą idąc za elitami politycznymi tego okresu uważała, że zastąpi się nieudanym nieszczęśliwym wodzem Janem Kazimierzem zwycięskim wodzem taki element zwycięskiego wodza Matu znaczenie dlatego szczęśliwi zwycięski wódz to ten, który przejmie panowanie zachował wolności stanu szlacheckiego, ale jednocześnie wojska szwedzkie uda się skierować na wschód przeciwko Moskwie do odzyskania utraconych prowincji, czyli wielkiego Księstwa litewskiego, ale oczywiście cała ta misterna gra, którą prowadzi również Hieronim radziejowski legła w gruzach wobec natychmiastowego powstania w Wielkopolsce przeciwko Szwedom nie uszanował wania przez Szwedów umów, a więc grabieże kościołów profanacji kościołów i jednocześnie ogromnych zniszczeń, których już zaczęli dopuszczać co chwilę wrócimy do rozmowy z naszym gościem, który jeździ się pan prof. Mirosław Nagielski z Instytutu historycznego Uniwersytetu Warszawskiego przy Adamie skrót informacji Radia TOK FM weekendowy poranny w radiu TOK FM w słuchamy Radia TOK FM, a w naszym studiu gość pan prof. Mirosław Nagielski Instytut historyczny Uniwersytetu Warszawskiego czas dzień dobry czy na grę w pierwszej części naszej rozmowy wspominał pan o tym, że ten obraz świetnie zorganizowanej armii, która rozpoczęła potop szwedzki, a po drugiej stronie zbiorowisko różnych sił, które nie do końca były świetnie wyposażone uzbrojony, ale cóż mnie, że bardzo chciały, bo jest dopingowane do tego, żeby walczyć to jest taki obraz, na które nakłada się też drugi bardzo częste, a mianowicie, że oto wyznawcy innych religii albo albo inny od innego odłamu religii zaatakowali państwo, które jest katolicki i że to było starcie na dobrą sprawę orzekł, że jakaś protestantyzmu rzymski katolicyzm czy to jest czynne ile ten obraz jest prawdziwy, ale można powiedzieć i tak mnie, dlaczego z 1 strony Rzeczpospolita była państwem tolerancyjnym tolerowała na swoim terenie zeznania dochodzi, dlatego że było to państwo wielonarodowościowej wielo wyznaniowe, ale proszę zwrócić uwagę, że w okresie potopu tak się składa, że te państwa ościenne, który zaatakował Rzeczpospolitą no mają jednak jako państwo Legia Ziobry nie na pewno religię rzymskokatolicką jedynym państwem, które wsparło Rzeczypospolitą na, toteż jest parada w postać naszej po po naszej stronie mamy Hana Krymski, bo przecież mamy Tatarów słupkami Gazy Agi w bitwie warszawskiej 1076, ale mowa jest oczywiście tutaj o traktatach cesarstwem, a więc, że m. in. z Leopoldem pierwszy ten drugi tak tak, dzięki któremu posiłki austriackie przybyły do Rzeczypospolitej natomiast rzeczywiście siedmio gród czy Brandenburgia Szwecja prawosławna Moskwa ma to widać konkretnie, że jest to troska w tym prawdy, że ta Rzeczpospolita Ostoja w wyznania rzymskokatolickiego w kurzem przylgnie do nas przecież anty Morales chrześcijaństwa jako obrona chrześcijaństwa odzew ze strony islamu, ale to będzie druga połowa siedemnastego wieku w dacie ci się bronić swojego wyznania rzeczą rzeczywiście mamy tu bardzo ciekawe pamiętniki kosztem Gordona wskazując, że właśnie na PL kwestie, że znaczna część stanu trzeciego po ślubach Lwowskich warszawskich widziała ręką, choć 1 z naszych nie tylko narodową, ale również w układzie wyznaniowe, a to pewnie było bardzo istotny mecz będzie, kiedy TOZ symboliczny atak na Jasną górę na Jasną górę spowodował, że duża część społeczeństwa zrozumiała, że oto, żeby atakuje główną świętości teraz to nie nie mamy do czynienia z interesami z polityką ze Stronnictwa nie tylko oto mamy do czynienia z atakiem na sam kręgosłup nasz wyjazd tożsamości radzi to, że zrozumieli po w zasadzie nie w czasie z mamy jest m. in. już w trakcie oblężenia Mellera powoduje oblężenia Jasnej góry, kiedy ona zakazuje nakazuje dowódcy dowódcy szwedzkiemu odstąpienie od Jasnej góry, bo to jest można powiedzieć uderzenie na świętości Polaków i to może przyczynić się do wzrostu oporu przeciwko wojskom szwedzkim natomiast zwrócił uwagę, bo mówimy o liczbie, że 55 siódmym roku, bo zadają żebranie, dlaczego ja mam tutaj na elity polityczne na czele z parą królewską w układach Walaska bydgoskich tak mocno tak mocno poszły na ustępstwa w stosunku do rektora Fryderyka Wilhelma jego sytuacja była idealna, bo jak wiemy czy tak tata chce najpierw Königsbergu później Malborku, a następnie w Zabierzowie otrzymał on de facto krok po kroku daje ustępstwa ze strony Karola dziesiątym została w tym rezygnację ze Lena stał się suwerennym panem w Prusach książęcych tego samego żądał od Rzeczypospolitej w zamian za przejście w 57 roku na stronę koalicji cesarską Polski wiemy, że do tej koalicji przyłączyła się później dania i mamy to koalicja, która już będzie aż do olej wyciekł do zakończenia wojny walczyła ze Szwedami, ale przecież to nie na tym koniec wydawał i Bydgoszcz to jest ta nie tylko rezygnacja z suwerenności, czyli uzyskanie suwerenności przez lektora i rezygnacji z Lehman przez Rzeczpospolitą, ale przekazanie Księstwa lęborską bytowskiego, o które uzyskaliśmy w po śmierci Bogusława dziesiątego 1837 roku wiemy, że później zagwarantowały nam traktaty z Münster Osnabrück, ale jeszcze dołożyliśmy do tego stara Odra chińskie i Elbląg wiem, o co później były duże spory z lektorem, który domagał się, ponieważ siedzi za zdradę elektorskich nie wpuścili ich do zdają zdający Elbląg wpuścili Polaków nie Brandenburg czeków oni się domaga, ale bądź zapłaty 400 000 talarów bądź jednocześnie zwrotu z Elbląga sytuacja była bardzo ciekawa, dlatego że w pamiętajmy, że 60 rok ten wielki obrady Volley 2 to nie my one zaczęły już w styczniu przygotowania były dość tego Kongresu, w którym brały najtęższe głowy dyplomatyczne ówczesnej Europy po stronie mamy austriackiej Franciszka koloratkę po stronie pruskiej mamy Solnica i znanego na dobrze znają filmu czarne chmury choćby Johana Hoover Bk po stronie francuskiej na lidera tego, który tutaj mediował, żeby ratować Szwedów, a była nadal grają po stronie z kolei najemne oczywiście po stronie opuścił Kolo brata mamy jeszcze Liedson, ale po stronie oczywiście cesarskiej Polska delegacja jest tutaj też bardzo bardzo liczna, bo mamy i kanclerze, a więcej Mikołaja Prażmowskiego Krzysztofa Paca kanclerza litewskiego marszałka wielkiego koronnego Jerzego Lubomirskiego w, a więc dla Jana Leszczyńskiego, a więc też jesteśmy tutaj obecni i Szwedzi mają na czele swojej delegacji Gabriela Magnusa delegat diet my i gry i Benedykt aus Osten zdajemy, a więc jedno kwiat dyplomacji ówczesnej Europy w i rozmowy trwały do maja jak wiemy 3 maja podpisano pokój Oliwski, ale bardzo długo jeszcze toczyły się takie dodatkowe negocjacje, dlatego że mają sporo wody konfliktów istotnej dla nie tylko o pomiędzy Szwecją, a polską, ale przecież uczestniczyły w tych rozmowach również jako mediatorzy Holendrzy przedstawiciele jedno i Borga, który był skłócony z lektorem no i pamiętajmy, że ten traktat wolej wie to nie tylko o tym w zasadzie pewne ustępstwa, bo potwierdzenie tak tato Walaska bydgoskiego, ale również istotne dla nas punkty mówiące o zwrocie akt państwowych m. in. metryki koronnej zagarnięte przez Szwedów, bo przecież wiemy, że większość bibliotek prywatnych jak i państwowych w tym właśnie dokumenty formalne prawne natury państwowe jak metryka kolana zostały wywiezione przez stacje oni zrzucili materia Koroną zaznacza część rękopisów z bibliotek prywatnych pozostaje do dzisiaj przecież w Uppsali i wschodniej no tak ale kiedy wraca w ciągu ostatnich lat teraz jakiś czas wraca kwestia zwrotu dzieł sztuki materiał ze Szwecji to trzeba sobie za wcześnie pytanie na ile w szwedzkiej historiografii i wpędził szwedzkiego społeczeństwa funkcjonuje w ogóle coś tak jak potop jak tego nie patrzeć agresywna wojna Szwecji z sprzed setek lat na ile z polisy zdają sprawy innej to jest tak obecne jak u nas w Polsce po to, dzięki Sienkiewiczowi dzięki filmom, a w zasadzie jest moim zdaniem jest takim centralnym punktem w Środzie edukację historyczną, po czym każde dziecko w szkole dowiaduje się, żeby był potop czy obejrzy 5 oczek będzie czytał Sienkiewicza czy tak jest w Szwecji tak zdają sobie sprawę choćby z tego względu, że w ostatnim okresie dzięki działalności uznanego zresztą historyka i dalej wygląda rozpoczęto badania właśnie nad potopem i jednocześnie nad bohaterem potopu po stronie szwedzkiej wiem, że Szwecja ma tych swoich wodzów, ale głównie tych bohaterów to piesi postaci Adolfa Gustawa, a i Karola dwunastego bohatera wielkiej wojny północnej natomiast ostatnio wydana biografia niezwyciężone Karola dziesiątego gola Gustawa który, a przecież był wybitnym wodzem również łukowym okresie wojny trzydziestoletniej po stronie oczywiście protestantów i który przecież de facto jego śmierci w zlotym podaje, że dwudziestego drugie zlotego 3 dziesiątego roku, jakby przyspieszyła te rokowania w inne, bo te informacje dotarły dopiero do obradujących stron po 17 marca tegoż roku, ale wieku bardzo modem 3 tel 38 latek umierał i rządy objęła agencja w 23 jego następca miał zaledwie kilka lat mówimy o późniejszym Karol jedenastym stąd również Szwedzi, którzy jak mieli kłopoty choćby z tego względu, że czas salsy, ale i brak Boga domagały się kontynuacji działań wojennych natomiast Francuzi za wszelką cenę chcieli uratować Szwedów no ta przyjaźń również awansowała z okresu wojny trzydziestoletniej i tutaj właśnie Antoine de la librę ono m. in. właśnie wiele wysiłku włożono, żeby tych śladów ratować, tym bardziej, że ma tutaj były problemy ze kontynuowanie działań wobec nich opłacone Jar jeszcze 1 uwaga pamiętajmy, że w rękach policji aż do 3 maja pozostaje niezdobyta twierdza w Prusach Królewskich i nie mieliśmy takie serca, bo zdobyliśmy oczywiście doń po pół roku oblężenia w 1850 musiałem pięćdziesiątym dziewiątym Lubomirski zdobywa Grudziądz, ale w rękach Szczerski pozostaje nadal Elbląg Malbork i one zostały zwolnione z przekazane stronie polskiej dopiero po 3 maja po powitaniu właśnie tych kryminałów Oliwski a gdyby w jakieś dziecko szwedzkie jest w wieku szkolnym siedział z nami w studiu to co by opowiedziała o potopie wydłużyłoby tego słowa potop czy wykrwawia się, że nie nowość natomiast wiele wystaw, które ostatnio miały miejsce m. in . Orzeł czy Korony w zamku Królewskim wystąpienia ambasadorów kolejnych Królestwa szwedzkiego świadczą, że zdają sobie sprawę, że okres potopu wstrząsną szczególnie ekonomika Rzeczypospolitej, bo przecież pamiętajmy, że do tej pory Rzeczpospolita toczyła wojnę począwszy od szesnastego wieku na rubieżach, ale nigdy, ale rdzeń państwa nie był zagrożony i zajętej przez państwa ościenne po raz pierwszy mamy zajęcie całego państwa tak Litwy, jaki Korony na poza jedynie enklawą byśmy powiedzieli pod polską, czyli w ręce przeciwnika nie dostał się Lwów kilkakrotnie zresztą oblegane i Kamieniec Podolski wszystkie pozostałe oczywiście miasta twierdze wpadają wpadły w ręce szwedzkie bądź moskiewskiej kozacki możemy z perspektywy czasu powiedzieć tak niektórzy twierdzą, że to właśnie potop szwedzki był początkiem długiego kryzysu, którego końca były rozbiory czy nie to jest nadal silne państwo, które wyszło z z opresji jeszcze było w stanie się reformować możemy to ująć następująco rzeczywiście odbudowa była bardzo długa dotknęło to szczególnie drobną szlachtę i gospodarstwa chłopskie, które nie były w stanie się odbudować widać to było po lustracja, czyli spisach królewszczyzn, że niejednokrotnie w przypadku również zaludnienia tak ośrodków wiejskich jak dużych miast no jeśli patrzymy na Warszawę to osławiona wiary ludzi, a więc idąc od zamku Ujazdowskiego, a kończąc na zamku Królewskim poprzez pałac Kazimierzowski była całkowicie skupiona znaczna część rezydencji zniszczona, a ZUS również zamki tak jak Sandomierz Krzyżtopór w elity władzy również w zasadzie w stadzie wysadza, ale była to można powiedzieć zaplanowana akcja niszczenia wszelkich dobrach kultury, ale również i świata materialnego hale ale jaki komunikat dostała Europa szczególnie po tych rozmowach, w których uczestniczyli międzynarodowi dyplomaci w Oliwie czy Europa dostała komunikat taki oto państwo, które w dzięki olbrzymim zasobom terytorialnym obroniła się przyda, bo obroniła się przed agresją czy też komunikat był taki zobaczy to państwo jest niewydolną jest tak duże nie jest w stanie zmobilizować skuteczne skutecznie armii, że może być łatwym my kąskiem dla innej od otaczających imperiów wina leży w systemie skarbową słowem ich jeśli zaczynamy wojnę odnosimy się do Sejmu to sensu analizować niepokoju, a więc zupełnie inny system funkcjonuje w Europie zachodniej, gdzie już zaczynają się tutaj tendencja absolutu stycznia, czego przykładem jest przede wszystkim budowa Sol tys we Francji i skoro tak tylko te podatki trzeba zebrać my nie mamy manufaktur za kupujemy dom brandy muszkiety z zachodniej Europy to wojsko trzeba zaciągnąć skierować na pozycje wyjściowe, ale przerzucić na teatr operacyjny, a w związku z tym trzeba około roku, zanim wystawimy armii klasycznym przykładem jest świetna kampania Warszawa czwartego Smoleńska odblokowania Smoleńska czy jestem trzecim roku przygotowania armii trwał on może się podaje, że był to majstersztyk ze strony polskiej prawie rok w październiku listopadzie została zaatakowana Smoleński darach obóz, a uczuciowa armią Władysława czwartego właśnie poprzez ten system stanęła na wzgórzach muzycy dopiero we wrześniu następnego roku 1833, ale 1 uwaga wszystkich wszyscy zdawali sobie sprawę w Oliwie, że należy za wszelką cenę kończyć wojnę ze Szwecją wobec rozpoczęcia, pisząc o smaku działań moskiewskim ciężką maskę pamiętam, że tysiące ósmy roku możemy wrócić znowu do bardzo istotne informacje dla słuchaczy Otóż my nie możemy działać na 2 fronty jak to się kończy wiemy do drugiej wojny światowej, a więc, jeżeli mamy sytuację, że walczymy z mocą ze Szwedami to państwo mogła już nie powstać z popiołów i w związku z tym musimy zdecydować czy pokój ze Szwecją oddajemy im prostsze i skoncentrujemy się na walce z Moskwą czy pokój z Moskwą nawet za duże cena, jakim był wybór Aleksego Michajłowicza na tron Rzeczypospolitej mówi o układach 2 listopad 1856 pod Wilnem tak lokowania w niej mierzy miały miejsce i my w ten sposób wchodzimy, że armia fikcją, czyli zamykamy na chwilę teatrze chodnik, żeby skupić wszystkie siły na walce ze Szwedami ale, pisząc dużo mroku, ale Rosjanie już wiedzą, że ta polityka to gruszki na wierzbie, żeby po prostu wykorzystaliśmy sytuacje w mówił Stasiak vel my ten wybór akceptujemy, a zaczekać, bo przecież całe terytorium zajęte muszę sejmiki wywołać, a przecież nie możemy odwołać sejmików, bo zajmujecie całe terytorium wielkiego Księstwa litewskiego poczekać Rosjanie się domyślać, że to jest gra na czas i zmierza do zmroku zaatakował, ale znienacka dywizje litewską pod dowództwem Hetmana polnego litewskiego Wincentego Korwina Gosiewskiego biorąc dodanie wolne od 1008. roku mamy ciężką wojnę z Moskwą, dlatego że my oberwaliśmy Ukrainę od Rosji, bo mamy układ sadzawki, a więc tutaj układ, że Iwan Wyhowski i próba utworzenia przekształcenia Rzeczypospolitej obojga narodów Rzeczpospolita trojga narodów i Rosja zdecydowała, że układ został złamany, ale wszystkie dywizje znajdują się na trasie konnym, a 1 z nich nawet Nataszy duńskim Stefana Czarnieckiego i aby przerzucić się na tak wschodnich Kowalski rozpoczyna przecież wiosną wczesną wiosną cieszą tego roku ofensywę w kierunku Podlasia, zajmując 6, a więc my musimy za wszelką cenę kończyć wojnę ze Szwecją, żeby wszystkie siły koronne przerzucić na temat wschodniej tak się dzieje po upływie, bo mamy piękne sukcesy roku sześćdziesiątego Wiktor Ciach Mach nawet zatytułował swoją pracę szczęśliwy rok Rzeczypospolitej to ma swoje znaczenie jak szczęśliwy to po co reformy ciasta mówi odbudowujemy się po co reformować system ustrojowy bijemy w Szwecji bijemy Rosję, bo przecież Czarniecki Sapiehą rozbija pod Połonką kubańskiego, a z kolei piękna kampania na Ukrainie cudów, bo odejście, a więc Potockich Lubomirskich biją Rosjan kozaków, a więc Rzeczpospolita nabiera wigoru i odradza się w tanie uważa, że bardzo dziękuje za ten wykład, którego pan udzieliła się słuchaczom słuchaczką prof. Mirosław Nagielski Instytut historyczny Uniwersytetu Warszawskiego był nasz gość dziękuję bardzo dziękuję pięknie weekendowy poranny w radiu TOK FM Zwiń «

O kończącym Potop Szwedzki pokoju w Oliwie opowiadał prof. Mirosław Nagielski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIĄTECZNY PORANEK RADIA TOK FM

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 07:00

Najnowsze Podcasty

Mniejsze parówki, napompowane powietrzem paczki chipsów, inny skład margaryny, cieńszy papier toaletowy - w najlepsze trwa masowe mydlenie oczu konsumentom

Przegląd prasy ekonomicznej

"Polskiej armii sprzęt jest potrzebny, ale pod warunkiem, że mamy na to pieniądze"

Czy film "Chłopi" ma szansę na Oscara?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL