Dlaczego rośliny powinny mieć prawa? Rozmowa z dr Dominiką Kozłowską

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

w ich Cezary łasiczka program off czarek dzień dobry witam państwa bardzo serdecznie się wydanie krakowskie studio Radia TOK FM w Krakowie państwa i moim gościem jest Dominika Kozłowska redaktor naczelna miesięcznika znak dzień dobry witam serdecznie dzień dobry występ pana witam państwa w najnowszym miesięczniku znak widzę, że chyba wszystkie ważne tematy się wyczerpały dlatego rośliny i uprawa roślin to zaskakujące tak słyszeć naprawdę już jest taka posucha Rozwiń » tematyczna zarośnie uprawa roślin, ale o tym, się będzie rozmawiać jak rozumiem i co ciekawe ze miesięcznie za nie zastanawia się czy właśnie powinni mieć prawa tylko pyta, dlaczego powinny mieć prawa do redakcji w dobrej formie w tym miło słyszeć Kraków tak powiedziała, że w ciągu raczej dobrze temat temat właściwie z czołówek polskiej prasy mediów w razie jak wyjść również przede wszystkim Radia TOK FM, które en, które jeszcze dodatkowy kontekst taki pikantny aktualności temu tematowi podałem IR my ten numer ze szczotek komentowaliśmy w redakcji 6 robimy z dedykacją też dla obecnego ministrant środowiska, ponieważ pytanie oprawa roślin z pytaniem bardzo konkretnymi bardzo praktycznym, aby nie być pragmatycznym teraz dyskutowanym chociażby w odniesieniu do Puszczy Białowieskiej czy za chwilę być może Tatrzańskiego parku Narodowego, więc to są derby pytanie o przyrodę i nasz stosunek do przyrody jest nie tylko pytaniem politycznym pragmatycznym etycznym antropologicznym, ale też takim, by myśleć dzisiaj dzisiaj bardzo żywym wywołującym np. protesty społeczne tak w obronie Puszczy to jest to jest myślę, że 1 wątek, a drugi jest taki, że ten temat dotyczący upra w roślin wpisuje się nas pewną można powiedzieć jako dłuższą linię 3 czy tradycje tematów, które podejmujemy wcześniej robiliśmy ten numer zwierzę, którym jest też o relacji między tym co ludzkie nieludzkie granicy między człowieczeństwem, a on człowiekiem, a zwierzętami robiliśmy także numer o stosunku do rzeczy i relacjach między człowiekiem, a rzeczą i właściwie wszystkie te tematy od przyrody zwierząt rzeczy wpisują się w taki nurt rozważań podejmowanych z takiej perspektywy nie Andropow Centre licznej to znaczy steki tak, by takim testom po to jest bardzo ciekawy właściwie nurt, który rozwija się i we współczesnej filozofii humanistyce pewna próba spojrzenia na rzeczywistość właśnie, przełamując te ataki dotychczasowe paradygmaty, w których właściwie wszystko co istnieje poza człowiekiem ma tylko i wyłącznie, jakby jemu służyć w takim znaczeniu instrumentalnym i to, o czym pan wspomniał zapowiedzi to znaczy, że okaże to wszystkie tematy, że znacząco to co to co pojawia się dzisiaj we współczesnej humanistyce to jest niesamowite, że także pojawiło się jako temat encykliki papieża Franciszka encykliki laudatosi nowym encykliki ekologicznej, w której właściwie to pytanie o stosunek do przyrody do innych istot niż istoty ludzkie jest właściwie kwestią centralną także w rozważaniach Franciszka, więc jak np. myślę, że tutaj te 2 tradycje się bardzo dobrze spinają spotykają się bardzo ciekawie jest zobaczyć właśnie, w czym są zgodne, gdzie pojawiał się ta różnica dodatkowo myślę, że ten temat oczywiście pierwsza reakcja jest taka no po prostu w głowach się ludziom poprzewracało, żeby się uprawami roślin zajmować jak prawda kwestia praw człowieka jeszcze nie miała Donovana jak powiedział, że nie zgłoszę, bo tylko, że czy naprawdę wszystko to, że skończyły, że uprawa roślin zastukał do miesięcznika znak noc daje, więc z tą datą wydaje mi się wasze przede wszystkim odpowiada rodzi wiele się, że szukają dobra maść z grą jest Kalisz wolę, gdy w Wąsoszu stukają wojny kryzysy zmiany klimatyczne, a że zostawiam przerośnie powinni mieć prawa dla nalewa albo się, dlaczego my patrzymy i roślin możesz już dawno odpowiedzialność wziął sobie na to pytanie tylko musimy teraz pytania poznać może nie musimy narzucić życie doskonale dają radę bez bez nas za walczących o ich prawach ze zawsze myślę, że my jak z pisma poza wszystkim, które kończy niebawem 70 lat mamy świetną technikę ten ten kłopot, ale też właśnie ten przywilej, że właściwie, podejmując każdy temat możemy już wskazać numery, których temat ten był wcześniej podejmowane, ale rozgłos chyba wie pani redaktor ciekawe ile drzewek oddało życie my za to wydanie nie policzył nikt tak wściekłości wydam no dobrze przez TPN w niebo to tak się też wydaje dość zabawne prawda pytanie o prawa roślinne na papierze uczynionym z krwi tym, że przewrotna trochę przewrotne jest to pytanie, a w świetnym komentarz jest powiedziałabym przewrotny, dlatego że on oczywiście jest tak baby blat, dlaczego jest przewrotny tak sądzę, by jakość, wysuwając się wczuwają się w pańską intencje rzeczywiście zawsze nim każde tego typu pytaniem czy oprawa ludzkie czy oprawa zwierząt czy oprawa roślin czy jakikolwiek inną sferę rzeczywistości nasz stosunek do rzeczy tak my się z tym sensem argumentem spotykaliśmy się, podejmując właśnie nr VAT, podejmując temat dotyczący rzeczy można właściwie obrócić Adam SOR dom to znaczy z rozmowach o zwierzętach np. o zabijaniu zwierząt zawsze pojawia się argument z bakterii tasiemców i wirusów czy w związku z tym postulujemy, że prawda należy im się ochrona i nie można z nimi walczyć zabijać ich np. wtedy, kiedy wywołują choroby i to samo dotyczy upra w roślin tak, kiedy rozmawiamy o prawach roślin, jakby nie rozmawiamy o tym, że właściwie o zakazie spożywania prawda roślin czy o tym, żeby nie produkować prawda papieru nie budować domów z drewna to to nie jest rozmowa o tym, tak znaczy to jest rozmowa o współzależności o tym, że, że człowiek oczywiście używa roślin do tego, żeby nie wiem przekształcać zmieniać rzeczywistość żyć od żywią się budować domy meble i t d . i t d. to to jakby ktoś tak to nie jest w ogóle rozmowa o tym jest rozmowa właściwie o naszym stosunku do świata przyrody o naszym miejscu w tym świecie przyrody przede wszystkim o tym co i jak powinno być chronione w świecie przyrody o tym jak głęboko w świat ma być zmieniany i przekształcany, ale także twarz AlKaidy wrogie spojrzenia i zastanowienie się bo kiedy mówimy o prawach rośnie tak naprawdę pytamy się też o to czy istnieje jakaś taka sfera n p . w rzeczywistości przyrodniczej, który po prostu należy zapewniać autonomię tak jak n p . tego myśli pani tak pewny, że ma jakieś znaczenie co sobie nic nie wymyślimy czy w naszej rozmowie czy w różnych debatach, chcąc niestety jesteśmy częścią natury jesteśmy 1 z gatunków, które albo przetrwały nie przetrwa z różnych powodów na jakość pewnie niesłusznie niewielką część tych powodów mamy wpły w na większość nie mamy w baśkę, która może skoczyć z całej masy różnych powodów co, do których nie mamy, na które nie mam żadnego wpływu na czas czy sobie wymyślimy, że powinniśmy chronicznie chrońcie jest stosunek do natury to natura znowu tak mówiąc po ludzku one mato w nosie tak Artura sobie my jako gatunek sobie jakieś gatunki giną inne powstają jeszcze inny się zmieniają i to jest po prostu natura, w czym sobie myślimy, że mamy jak czynią wpływ czy nie mamy na to maturzystom dokładnie obojętne a, abyście wraca z tego co pani powiedziała to bardzo, że ciekawe, że są właśnie, które wyznaczają taki międzygatunkowy debaty zapytany na dobrze co z tym papieru mówią o coś nie o to chodzi nie chodzi o papier chodzi o grach i wyższe sfery, toteż zawsze interesujące także ktoś mówi tak, bo chodzi o coś innego prawa tak, ale prawa takie jak ja powiem czy zakresu rozmowy tak jak ja powiem jeszcze wyznaczanie takiej, jakiej potencjalny rozmówca chciałby mieć oczywiście to jest rozmowa o papierze to jest rozmowa o wycince lasów i t d . ale chciałam tylko podkreślić, że to nie jest bez Echa, w której postuluje się całkowite zakazy albo całkowite nakazy tak znaczy chodzi o to, żeby rozwiązać spór gatunek nasz ludzki, który zamieścił całkowity zakaz zabijania w różnych miejscach tak uważam, że w życie świętością ważne najważniejsze i staram się, dlaczego sam się chronić motorze, choć rośnie tu mówimy no tutaj akurat nie przenosimy tego co dla naszego gatunku wydaje się najważniejsze nas na wasz gatunek, bo nowo 1100 m wyżej, ale myślę sobie, że może do tego innych tematów powrócimy po informacjach Radia TOK FM to już za dosłownie kilkadziesiąt sekund o godzinie dziesiąty 20 Dominika Kozłowska redaktor naczelna miesięcznika znak jest studio w Krakowie do rozmowy wracamy po informacji z Cezary łasiczka program off czarek studio w Krakowie jest Dominika Kozłowska redaktor naczelna miesięcznika znak najnowsze miesięczników pytanie temat numeru, dlaczego rośliny powinny mieć prawa i wsiąść jeszcze oczywiście jako niezależny miesięcznik jako niezależna redakcja przy tym oczyszcza macie prawo to jakoś nie mogą mieć w tym czasie grobowe dowolne tematy Tax pytam oczywiście o oto dlaczego teraz Piasta to takie łatwe i nie można wygrać, dlaczego teraz albo dlaczego nie teraz ma od lat, dlaczego wydaje się redakcji Czyżby redaktor naczelny żal, że to jest temat, który nigdy jakoś w takich to w ciekawych czasach trudnych czasach takich pewnie trudnym do przewidzenia chyba tyle interesujących rzeczy się dzieje smutnych tragicznych ważnych nieważnych tt, gdy zmiany te przemiany są bardzo szybki bardzo bardzo trudno się zbudować właśnie strategię myślę sobie państwo, które dziś do mnie w czasach zimnej wojny było łatwiej tak to jest imperium zła to jest imperium dobra i ta walka trwała dzisiaj te imperia się zmieniają umowy CETA się zmieniają no pewnie, jeżeli chodzi o Polskę to na palcach kilku dłoni można, by policzyć tematy ważne OJ, nie wiem prawnych politycznych i służba zdrowia i t d . rozszerzając na Europę czy świat tych tematów przybywa, a tutaj uprawa roślin czy nasz nasza relacja z naturą, bo stosunek do przyrody i dlaczego dlaczego to jest ważne w Darfurze odpowiem z takiej perspektywy powiedzmy filozoficznej czy etycznej trochę też, konstruując kontekst tych dyskusji, których początek właściwie, ale tak naprawdę sięga bardzo klasycznych tematów co znaczy po drugiej wojnie światowej, a zatem dla gości współczesnego świata współczesnej cywilizacji po takim doświadczeniu, które obudziło taką reakcję, że od teraz musimy zbudować taki porządek społeczny i polityczne i filozoficzne etyczne uzasadnienie dlatego porządku, który sprawi, że pewne wydarzenia jak np. zagłada czy wojny światowe nie będą miały po raz kolejny miejsce wtedy po drugiej wojny światowej narodził się taki projekt, który zyskał właściwie bardzo powszechny konsensus to znaczy, że oto trzeba budować taką filozofię osoby filozofię praw osoby personalizm tak to jest ten czas, kiedy w chrześcijaństwie rozwijał się personalizm, kiedy rozwijała się również rozwijał się takie nurty w myśleniu politycznym, które odwoływały się jak np. chadecja powojenna taka, która w takim wymiarze i politycznym społecznym i filozoficznym starała się budować taki porządek n p . Europie, którym zabezpiecza prawa człowieka prawa osoby dziś są fundamentem myślenia etycznego prawnego filozoficznego czyni pojęcie osoby, której właściwie taką ważną i ważne intelektualny wkład w Abbey wniosła do tego m. in. Hanna Arendt prawda, która 8 i by podejmowała ten wątek dotyczący osoby definiowanej właśnie jako obywatel jako podmiot praw i zadawała pytanie właśnie, kto może być podmiotem praw i teraz w jakim miejscu i tak właściwie filozofia ona rzeczywiście wpłynęła bardzo aktywnie na kształtowanie się pewnego powojennego ładu i celem tego ładu było tak naprawdę zabezpieczenie przed przemocą skierowaną wobec osób i teraz jesteśmy w takim momencie, że właściwie i ludzie zaangażowani społecznie i niektórzy być może politycy, ale przede wszystkim także jakość filozof owi uczestniczący w tych dyskusjach czy etycy zaczęliśmy zastanawiać, jaka jest właściwie konsekwencja tej filozofii osoby filozofię praw człowieka czy rzeczywiście udało się we współczesnym świecie osoby bardziej chronić i wyeliminować przemoc znaczy oczywiście nie chodzi o to, żeby teraz porównywać brać na prawda szali stawiać liczba wojen ludobójstwa bardzo bardzo nie wiem odbywający antysemityzm nacjonalizm tak, żeby pokazać, że właściwie pewne rzeczy się nie udały i teraz właściwie pojawia się pytanie, dlaczego one się nie udały i to co jest szalenie ciekawe cały czas będą za taki płaszczyźnie etyczna filozoficznej to, że we współczesnej Floty w humanistyce pojawił się taki indeksy zaczęły mówić, że być może to nie jest kwestia tego, żeby tworzyć taką właśnie, jakby prawną ochroną objąć osoby, bo zaraz schodzimy w taki obszar dyskusji, kto jest osobą tą osobą nie jest prawda kiedyś zaczyna kiedyś kończy tylko to jest w ogóle pytanie o przemoc to znaczy o to czy człowiek jako istota zamieszkująca ziemie, jakie może tworzyć porządek z jakiś sposób może tę ziemię zamieszkiwać, aby temu zamieszkiwanie nie towarzyszyła Alby może nie nie towarzyszyła, aby minimalizować przemoc którą, którą człowiek jakoś wnosi świat oczywiście tutaj i tutaj właściwie wtedy już dotykamy od razu pytania nie tylko dotyczącego relacji międzyludzkich bo kiedy mówimy o przemocy to tak naprawdę przemoc jest i o tym, już pisze papież Franciszek jest właściwie pewnym naszym sposobem bycia w świecie tak to znaczy przemoc towarzyszy nie tylko relacje między ludzkim, ale dotyczy przede wszystkim też naszym relacjom z Wilna, gdy wobec innych istot, czyli np. naszym relacjom do zwierząt przemoc jest obecna także być może niektórzy tak twierdzą w ogóle w świecie zwierząt, ale do przemocy i to mówi papież Franciszek właściwie jest pewnym naszym sposobem myją zęby bycia wobec przyrody tak wiele przedmiotów rzeczy to jest ten szalenie ciekawe, jakby Franciszek używa tutaj bardzo takich ostrych sformułowań mówiąc o tym, że to słynne prawda Dęblinem określenie z księgi rodzaju czyńcie sobie ziemię poddaną właśnie zinterpretowali my w takich kategoriach bezwzględnego wyzysku eksploatacji Franciszek mówi despoty ręcznego Andropow centralizmu to znaczy tego, że wszystko pod wszystko traktujemy instrumentalnie ze względu na nas na bieg, by nasze potrzeby, widząc siebie pan mówił przed informacjami o tym, że on przecież człowiek jest częścią świata na torze w elicie jest częścią natury tak szeroko rozumianej w taki filozof i świeckie mówimy natury filozofii takiej chrześcijańskiej jest częścią stworzenia tu może trochę 2 różne wątki wprowadzana jest częścią pewnej pewnej większej całości teraz jest istotne w jaki sposób opisujemy te relacje między człowiekiem, a pewną otaczającą go całością, ale i teraz, jakbym to ten przyznał Tomasz dusza i Ronnie Shieldsem zmienia swoje ten przełom, który się pojawia on polega na tym, żeby po pierwsze, właśnie spojrzeć całościowo to znaczy właściwie nasze praktyki wobec zwierząt czy nasze praktyki wobec np. świata przyrody co właściwie obrazem tej samej postawy ludzkiej, która urzeczywistnia się także w relacjach międzyludzkich w tych momentach, w których właśnie dostrzegamy pewne formy wyzysku przemocy i garaż nie może być naszej relacji długu wobec świata przyrody no bo to nie jest tak, że my mamy relacje ze światem przyrody jesteśmy częścią, choć czy tego chcemy czy nie to nie jest tak, żeby sobie tworzymy jakąś relację to już tak desek przyjmiemy po prostu korzysta z częścią post 1 z gatunku, którego sens istnienia jest dokładnie takich samych sens istnienia pszczół mrówek sekwoi czegokolwiek innego oto czy wydarzenie nie jak z mieszamy różne porządki, czyli właśnie oni świat stworzenia, które człowieka Liszta wyciąga z tej przyrody kładzie go do innego porządku tak właśnie ustawia go jakoś hierarchicznie wobec innych rzeczy i teściowa jego życiu sens no to z tego punktu widzenia oczywiście możemy wnioskować tworzyć sobie takie wizje czy takie ścieżki, ale jeżeli pójdziemy w kierunku tego, że jednak jesteśmy po prostu 1 z setek tysięcy 3 milionów gatunków, który w, których nie było teraz są być może za chwilę nie będzie już nic z tego nie wynika no to działa w innym kierunku i i teraz, by nam rozmowa o naszej relacji z czymś, czego częścią jesteśmy z tego czysto akademicka tą rozmową teraz się sobie, że przemoc w świat bez przemocy możliwe niemożliwe do czynienia nie nie ma takiej opcji, tym bardziej że człowiek, który tworzy sobie struktury niepaństwowe administracyjne różne zakłada, że przemoc jest częścią sprawowania władzy czy, że przemoc jest czy czymś co w w pewnych okolicznościach gwarantuje ład bezpieczeństwo tak dobrobyt, a jednocześnie mówi no życzę sobie zostawia monopol na przemoc oraz monopol wykonywana przeze mnie jest przemocą pozytywną, ale przy monopol wykonywana nielegalnie z przemocą negatywną trudno, bo komuś, kto jednak doświadcza przemocy przemoc państwa akt przemocy nielegalne w cudzysłowie odróżnić które, która lepiej smakuje w to jest to jest właśnie takim pytaniem w tym rozmawialiśmy w pierwszej części z naszych to nie jest pytanie 01 COVEC to znaczy czy człowiek jest wstanie zamieszkiwać ziemię w taki sposób, żeby temu w ogóle nie towarzyszyła przemoc, ale nawet, jeżeli odpowiemy na to pytanie negatywnie to znaczy, że przemoc jakiś postaci zawsze będzie uczęszczało życia ludzkiego czy po prostu częścią życia to nie wyklucza PG pytania i refleksji nad tym w jaki sposób życia na ziemi urządzać na każdym możliwym poziomie, zaczynając ode mnie moich relacji wobec innych ludzi innych istot Jan relacji społecznych prawda tak ze zwierzętami i t d . w jaki sposób te relacje urządzać budować w jaki sposób organizować ład polityczny, żeby jak, by maksymalnie chronić i właśnie minimalizować zakres tej przemocy to jest właściwie pytanie, które się pojawia w różnych tradycjach religijnych n p . u nas bardzo silnie wznawiany tradycja moje, lecz do kwestii przemocy, dlaczego minimalizować niż to, dlatego że byłem w waszych pytań jest w razie odpowiedzi z 1 najprostsze to znaczy po prostu to jest coś co co zagraża życiu rozwojowi wzrostowi właściwie skazuje nas wtedy na takie, jakby chcemy tworzyć taką przestrzeń prawda której, której człowiek może się rozwijać wzrastać przemoc jest czymś co takie możliwości, ale po prostu dramatycznie ogranicza, ale czy systemy religijne w pewnym sensie nie tworzą takiej ramy, że albo całkowicie podporządkowuje się uczy się kosztów bierzemy ładnych słowa miłość na dobre perspektywy, ale albo całkowicie podporządkowuje się naszym przepisom no albo stosujemy Rosję przemoc fizyczną albo słowną tak, bo jest też niewiernym grzesznikiem cywilizacja śmierci dla Dacii są o arsenałach wielki tak ewentualnie nie spalimy się na stosie żegnamy się opisem życia pierwszych stronach religijnych dzienników dołek i t d . tak dalej będziemy współpracować z państwem po to, aby nasze religijne przepisy były częścią obowiązującego prawa tak, żebyś musiał mu się podporządkować gorzej mu się nie podporządkuje się to nie tylko nie będziesz w sprzeczności z tą z naszymi przepisami religijnymi, ale tym samym będzie stos przepisy z przepisami prawa, a co za tym idzie w użyjemy wobec siebie przemocy już legalnej Państwowej przebyć ukarać mandatem grzywną więzieniem i t d. tak dalej mu stać go zaś jak walczyć z przemocą skoro przemoc wydaje mi się wbudowana w systemy religijne czy przemoc jest w ogóle w każdym myśleniem no powiedzmy w każdą strukturę w każdym hierarchię w każdą z każdą, jakby rzeczywistość, która dąży do wytwarzania struktur hierarchii uprzednio stawiania tak tak takie właściwie odpowiedzi padają niezależnie od tego czy inną religię czy jakimkolwiek innym porządku wrócimy do naszej rozmowy do przemocy i też może to do tych nieszczęsnych roślin po informacjach Radia TOK FM informacje o dziesiątej 40 za kilka minut Dominika Kozłowska redaktor naczelny miesięcznika znak jest państwo mają goście z 2 w Krakowie wracamy po informacjach i Cezary łasiczka program off czarek studio redaktor Dominika Kozłowska redaktor naczelna miesięcznika znak, dlaczego rośliny powinny mieć prawa to temat numeru w inny amator tej przemocy o Franciszku i jego ludzkości ogrodnicy tak tak bardzo szeroko się, że trudno jest będą mogli startować być pilnować także bez trudu stopić śnieg z Widzewem realizuje szeroki, ale tak przygląda się to ostatnie światu różny pogląd na rzeczy czytam czasem myślę czy to nie jest także i proszenia dobroć tego jakoś tak negatywnie albo jakie być już Niewiem Przytyk pod adresem środowiska czy to nie jest także krakowskie środowisko intelektualne już tak już tak siedzi fajnie Przytyka dawcy już tak cygar, a i tak mówią, a to może roślinach teraz porozmawiamy podłogi fajny no taki temat jest ciekawy, a tutaj nie za naszymi granicami walka wojna hybrydowa, bo nie hybrydowa ludzie umierają na morzach AAA to tak sobie rozmawiać roślinę za takie fajne przyjemne zielone ostrożnie wpisuje się z taką no taki bohaterski trochę przy skoczni, ale cygar, ale w 100 laty jednak nie nie przed garażem w Nysie rodzą natomiast nie ja uważam, że ekologia, bo to jest temat ekologiczny tak naprawdę i te rozważania, które prowadziliśmy przed informacjami w drugiej części audycji dotyczące upra w roślin zwierząt i tej takiej perspektywy właśnie poszukania innego paradygmatu niż filozofia osoby tak naprawdę to jest część właściwie myślenia ekologicznego rozumianego przede wszystkim naczynie ekologia interesuje przede wszystkim jako etyka niejako o też dziedzina nauki niejako o drożyźnie i biologia w przedziale od rozwoju przede wszystkim jako etyka filozofia jako dziedzina nauki to jest bardzo precyzyjnej są eksperci mało tego ci eksperci, żeby stać się ekologami muszą jednak spędzić trochę czasu w szkołach i w uczelniach w różnych miejscach teraz mam ekolog aktywista no to wystarczy, że ma w domu rośliny, aby nie jest inaczej wystarczy, że powie, że z ekologią i właściwie muszę już uwierzyć w taki, gdy jej teraz ekolog etyk patolog ekolog filozof to właściwie nie ma granic każdy może być ekologia filozofem ekologiem etykiem nowych syntez jest pytanie o sposób udzielenia zabawę wyjaśnia dalej zabawa elit na zasadzie myśmy sobie system, który właściwie nic nie znaczy znaczy tyle ile ja mówię znaczy dzisiaj panie koło jest inna od mojej, ale sobie usiądziemy okolicznym klubie o to, żeby na ekologicznych przy fotelach porozmawiać o naszej relacji z naturą z przyrodą i gdy tymczasem trzeba działać nie gra do dziś czy tez pytanie o to co może się stać impulsem do zmiany, bo ja jednak osobiście jestem głęboko przekonana że, że te wszystkie 3 wymiary te, do których pan wspomniał czy to znaczy z 1 strony nauka z drugiej strony refleksja etyczna nad życiem, a z trzeciej strony sera praktyczne działania on musiał się zawsze uzupełniać też być nawzajem w pewnej synergii i wraz z pytaniem i ta synergia staje się może się także stać się myśleć bardzo mocnym impulsem do zmiany tak nie nie niewchodzących w jakby w dalsze losy tego co nastąpi po poprze po ostatnim szczycie klimatycznym w Paryżu organizowany przez organizację narodów Zjednoczonych, ale jednak, ale jednak ten szczyt klimatyczny było w jak właśnie w czystce z tego szczytu był właściwie takie są takim przykładem oddziaływania tych wszystkich 3 wymiarów tak to znaczy z 1 strony właśnie aktywistów i działaczy z drugiej strony nie przy tak jakby papież zamierzeniem papieża Franciszka było to, że swoją encyklikę laudatosi, które jednak towarzyszyła bezprecedensowa jak na Watykan też kampania promocyjna i sam dokument skierowany był nie do osób wierzących katolików nawet nie do chrześcijan tego okresu do wszystkich ludzi zainteresowanych troską o nasz wspólny dom i ta perspektywa była taka szeroka tak wszyscy zamieszkuje ziemie, a zatem problemy, o których rozmawiamy np. związane ze zmianami klimatycznymi co problemami, które dotyczą nas wszystkich i w związku z tym każde dobre rozwiązanie musi po pierwsze, brać pod uwagę to co wiemy, jaki właśnie do refleksji co w związku z tym możemy zrobić zmienić, ale te rozwiązania muszą być tak projektowane, żeby wszyscy w nich partycypowali, żeby też nic, jakby obudzić pewne takie powszechne poczucie współodpowiedzialności po prostu za świat, w którym zamieszkuje napisała pani widzi, że właśnie dokładnie tutaj leży sedno sprawy czy sedno powodu, dla którego też nie może udać pytanie nie ma także jesteśmy jakąś całością czuwa wspólne interesy duże tylko na poziomie nie wiem bloku ulicy dzielnicy miasta w partii czy obywatelstwa takich dochodzi już tutaj to prawda, ale się, ale można już, nic więc należy, że właśnie on żyjemy w takich ciekawych czasach, kiedy z 1 strony właściwie musimy jak dobrze, abyśmy znak może tak dobrze, abyśmy w naszym myśleniu uwzględniali czoło perspektywę globalną np. związaną z tym, że są pewne problemy czy wyzwania, które nie są problemami małej wspólnoty tak, a z drugiej strony właściwie rzeczą bardzo ważną, żeby to myślenie po ma pan rację, że nieraz w takim aktywiści nie można uciec tak naprawdę przed tym co jak konkretnie w swoim życiu robię prawda, a więc drugiej strony jest szalenie istotne to co każdy człowiek może zrobić Franciszek pisze tak pisze o zmianach klimatycznych o konsensusie, by w międzynarodowym o zaangażowaniu politycznym od dyplomacji watykańskiej o aktywności Obywatelskiej, a potem mówi, ale w swoim domu jest zakręci kaloryfery umieści zbliżone taka, że woda, ale nie wyklucza w czasie z Ryszardem Franciszku fajnie, czyli ja dziękuję budzę się codziennie w porannym dziękuje Bogu, że mam kaloryfery tak, ale spójrzmy na tę część ludzkości, która nie ma kaloryfera nie ma domu nie ma dachu nad głową nie ma czego zakręcać nie ma czego przykrywać czym się przykrywać jest zimno albo czym się zachować jest ciepło tak od możemy sobie panowie rozmawiali o roślinach ich prawach, ale jeżeli od dzielimy ten dyskurs dyskursu ekonomicznego NATO będzie to właśnie cygar koło i Koniarczyk w Krakowie na rynku w 2, ale my tego nie oddychamy owcy dyskursu ekonomicznego tylko chodzi, ale od nich nie nie oddzielamy tego, ale nie w kwestii teoretycznej, że powinna być równość tylko, dopóki nie zmienimy w nim czegoś w stosunkach ekonomicznych nie zlikwidujemy czy może ktoś może czynić poszukujemy tych nierówności oto wszelkie rozmowy o roślinach czy wyższych wartościach będą tylko zabawą w białych win której, które już tak znudziły, że już po prostu przegrał wszystkie tematy jak pozostali Szatan to oczywiście rozmowa o roślinach to jest także rozmowami m. in . o zmianach klimatycznych rozmowa i abstrakcyjne wydawałoby się niektórym w Polsce konsensus dotyczący nic by reakcji na zmiany klimatyczne jest tak naprawdę rozmową o tych najuboższych mieszkańcach różnych rejonów świata, bo np. warto mieć świadomości to, że my w Polsce teraz dyskutujemy temat uchodźców UE, którzy uciekają z tych części IR upadłych państw, które są w stanie wojny i anarchii, ale właściwie dzisiaj równie dużym źródłem migracji czy właśnie przymusowych migracji ludności są m. in. zmiany klimatyczne, które sprawiają, że pewne części ziemi się number pustynie ją tak inne są zagrożone jest z kolei zalaniem to jest na świat źródło drugim źródłem, którym na pierwszy rzut oka bez związku z tym co się dzieje w Polsce, ale nie możemy go psy jak od niego abstrahować to jest chociażby tendencja do prywatyzacji zasobów tak jakby podstawowych zasobów związanych z dostępu do i dostępem do ziemi dostępem do wody przede wszystkim w tych częściach świata, gdzie dostęp do wody jest utrudniony nie wiem abstrakcyjna dla niektórych dyskusja o GMO jest także dyskusja o prawie ITS to jest kwestia upra w roślin oprawie np. dostępu do nasion i właściwie jakimś radykalnemu przekształcaniu też sensu rolnictwa, które dawniej prawda funkcjonowało, zwłaszcza w Afryce czy Azji jest bardzo istotne, że funkcjonowało także zachowywał się, jaką część nasion po to, żeby móc w przyszłym roku prawda z powrotem to pole obsiać, więc tak naprawdę dyskusja właśnie o uprawie roślin to jest to jest m. in. ten wątek tak dotyczący właśnie pustynnienie terenów dotyczących monokultury, które właściwie zabijają jak groźne różnorodność jakość tych wszystkich dyskursów nie jest jednak nie leży gdzieś jednak dolar wątek ekonomiczny ołtarz z żalem, że zysk tak zysk zysk zysk i ludzka zachłanność tak to jest pytanie co nierówność to jest pytanie tak to jest pytanie o nierówność to jest pytanie o to właściwie 3 poziomy tutaj decyduje prawda w Franciszka myślę że, że to jest bardzo mocne co on pisze znaczą stawia taką tezę, że powiem też poziom ERM i rozwoju, ale także poziom konsumpcji, który osiągnęliśmy w świecie zachodnim jest po prostu z różnych powodów niemożliwe do utrzymania nie nie powinniśmy go utrzymywać, ale tez pytanie etyczne czy możliwa jest taka zmiana społeczna, w której człowiek będzie miał poczucie szczęścia i spełnienia jednocześnie będzie mógł ten zakładany poziom konsumpcji czy będzie chciał ten zachowany poziom konsumpcji ograniczyć ja myślę, że bardzo ważne jest równoznaczne z jego oponentem tematy podejmować, bo my cały czas żyjemy w takim paradygmacie, że jesteśmy takim wciąż jeszcze rozwijającym się krajem, który po prostu jeszcze musi gonić za tą Europą tymczasem w Polsce np. poziom konsumpcjonizmu jest w tej chwili naprawdę na bardzo wysokim poziomie rozbudzony i być może tutaj jakiś taki głos otrzeźwienia też warto byłoby sobie zażyczyć rzecz, że może to jest coś co powinniśmy przemyśleć po prostu się pani, że otrzeźwienie przychodzi po namyśle przyjęli różne są w Łomży człowiek nie jest patologiczna powinien dostać tak dalej raczej prawdę mądry Polak po szkodzie do tak nie tylko się do Polaków odnosi oczywiście do człowieka chyba ogólnie nie przypominam sobie, gdy nie znaczy tak nie jest konieczne jest ich przypadku historyczny, gdzie naród w przemyśle mówi no dobra to robimy to i to im bo, bo wyprzedzamy to czas, ale w każdym razie państwo słuchaczy, którzy są zainteresowani sprawami roszczeń bardzo szeroko oczywiście zachęcam do sięgnięcia po najnowsze miesięcznik znak państwa moim gościem była Dominika Kozłowska redaktor naczelna miesięcznika znak bardzo dziękuję dziękuję bardzo państwu i pan przede wszystkim informacje Radia TOK FM za kilka minut o godzinie jedenasty po informacjach wracamy do programu off Zwiń «

Dlaczego rośliny powinny mieć prawa? Rozmowa z dr Dominiką Kozłowską

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 20:00

Najnowsze Podcasty

Czarny humor, czy przytulny kryminał? "Poker Face" i "Zbrodnie po sąsiedzku"

"Pójdę sama" Chisako Wakatake

O polskich powrotach z Francji

Czy Wiedeń w Warszawie jest możliwy?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL