REKLAMA

Constantin Geambaşu - laureat nagrody Transatlantyk 2016

Krakowskie Przedmieście
Data emisji:
2016-07-06 14:40
Prowadzący:
Czas trwania:
12:51 min.
Udostępnij:

Rozmowa o języku, literaturze i pracy z Constantinem Geambaşu, tłumaczem literatury polskiej na język rumuński, laureatem Nagrody Transatlantyk 2016 przyznawanej wybitnym popularyzatorom literatury polskiej za granicą.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
krakowskie Przedmieście Łukasz Wojtusik krakowskie Przedmieście witam państwa bardzo serdecznie co roku spotykamy się z gośćmi laureatami nagrody transatlantyk taką nagrodę przyznano po raz dwunasty w Krakowie ja tylko przypomnę, że transatlantyk to nagroda Instytutu książki dla wybitnego popularyzatora literatury polskiej za granicą uwaga teraz będzie patetycznie celem jest uhonorowanie osoby, która ma szczególne osiągnięcia w zakresie promocji literatury polskiej na Rozwiń » świecie jak czuje się z tym laureat Konstancin Tomaszu to o tym, będziemy rozmawiać dzień dobry dzień dobry no właśnie się czuje pan jako człowiek, który ma wybitne osiągnięcia w zakresie promocji literatury polskiej na świecie no to ani wiadomo, że on sam tak, czyli o tytuł laureata tej nagrody to się przyczynia do tego, żeby samo poczucie było dobre prawda wspaniały, chociaż nie uświadamia do końca, bo to zwykle tak tak się dzieje człowiek cieszy się jak dotarła ta wiadomość, a potem jak i jak gdyby jego świadomość nie przepracowuje taką wiadomość w każdym razie samopoczucie jest ich nastrój jest piękny ani dla mnie ta nagroda naprawdę jest ogromną satysfakcją pod kontem retrospektywy i doceniania oceniania mojego dorobku uważam, że akurat ty sam raz przyszła taka nagroda chętnych, jeżeli można coś, a ten dorobek niemały, bo jeżeli weźmiemy same książki to z różnego rodzaju dziedzin jest tych publikacji blisko 50 rozrzut ogromne Kołakowski Wojtyła Miłosz Mickiewicz Kochanowski i np. Stasiuk Masłowska, a to dlatego m. in . że jestem przekonany, że każdy tłumacz i 3 polonista szczególnie pracujących na Uniwersytecie ma jakiś swój projekt ten projekt jest związane z 1 strony z zarabianiem odległości to był pierwszy podstawowy kierunek szczególnie po dziewięćdziesiątym roku, kiedy ze względu na swoich studentów wiele mówiono o Kochanowskim Mickiewiczem, ale w zasadzie nie było żadnego przykładu Kochanowskiego na język rumuński wtedy wpadłem na pomysł, żeby wydać dwujęzyczną edycje trenów Kochanowskiego pamiętam sam to jest także płyn autor tłumaczenia pamięta np. drewno albo rzeczy, który tłumaczył mówią o tych rzeczach poetyckich ma w głowie to rumuńską wersję i niestety nie bo te Lu ana zapytać np. przepychać z terenu chociażby kupić bycie mądrości za wielkie pieniądze, które jest prawdziwy w imieniu wszystkich żądze wszystkie ludzkie Frasunkiewicz mierzy wykorzenić człowieka jedno nie zwalniała odmienić imię walki Tyrmand ideom ze względu na dużą liczbę tych tych tekstów poetyckich, bo wydaliśmy do tej pory prawie 14 tych tomików poetyckich począwszy od Kochanowskiego przez Mickiewicza sonety krymskie Kordiana wesele Wyspiańskiego aż do liryki międzywojennej Iłłakowiczówny szeptem ballady Leśmiana do współczesnych poetów jak n p . Ryszarda krynickiego Piotra Sommera i ostatnia, więc dużo jest tych wierszy związanych z tym drugim kierunkiem w zasadzie, bo to wiele było przykładów prozy polskiej szczególnie klasyki, bo wiadomo, że w okresie komuny zbieraliśmy się to znaczy było dużo było trochę tych tłumaczeń sporo było tych tłumaczeń z klasyki prawda, bo to to ta proza Polska i w ogóle proeuropejska tego okresu powojennego jest bardzo cenna, mimo że wtedy toast z powodów cenzuralnych ci ideologicznych to nie wszystkie teksty były takie wartościowe, a więc równolegle z z prowadzoną np. Reymont nie były ziemia obiecana nie była tłumaczona ze względu na ten groteskowy wizerunek Żydów przetłumaczone chłopów ferment komediantka nowele prawda, ale nie było tego nie było ziemi obiecanej wtedy to właśnie ze względu na odrabianie zaległości doszedłem do wniosku, że muszą przetłumaczyć ziemią obiecaną na jej ukazała się ziemia obiecana 7 lat temu w języku rumuńskim wydają się, że to jest to było uzupełnienie tego wizerunku wybitnego prawda noblisty drugi kierunek ma też ważny dla mnie to akurat poezja uważam, że w literaturze polskiej liryka Polska zajmuje bardzo cenne cenne miejsce, a potem Stelli leki najnowszej, czyli Borowicza oraz mera 200 nie ma w języku rumuńskim mu Ewy Lipskiej w każdym razie chodzi mi o nie tylko studentów tym razem o o Czytelników rumuńskich, żebyście zapoznali się z poezją polską, która jest bardzo bardzo wartościowa i naprawdę na poziomie europejskim mija akurat mam ogromną satysfakcję, że z 1 strony współpracowali z dobrą poetką, która masuje mu jest znakomity zmysł wersję aplikacyjną dzięki niej powstały Leśmian taty Leśmian naprawdę bardzo bale znany Radomski Herbert, a wesele Wyspiańskiego też to jest jej ogromna zasługa, ale potem, kiedy już się nie chodziło o klasyczną rozładuje to sam samodzielnie przetłumaczyłem Herberta Różewicza Szymborską Kryńskiego izomery czy jest już dzięki tej współpracy Leśmian szeleści podobnie jak w języku polskim takie po rumuńsku, ale się lesznian my byliśmy nad życiem akurat na pierwszym kongresie tłumaczyli ja akurat uczestniczyłem w takim warsztacie prowadzonym przez prof. Markowskiego Vittorio duża grupa ludzi tłumaczy zagranicznych zainteresowanych poezją polską Markowski zadał wprost pytanie, na które język jest przetłumaczony Leśniak i się okazało, że oprócz fragmentów czytamy ogródków pra w do różnych poezji opublikowanych w czasopismach Leśmian był wtedy tłumaczono tylko na język rosyjski to m. in . dlatego że między polskimi rosyjskimi wiadomo w okresie symboliczną i pod względem muzycznym struktur rozwody 13 i muzykalny muzyczny to kto to są te podobieństwa symboli styczne nie bardzo bliskie między rosyjskim polskim wtedy założyłem sobie, że skoro Leśmiana nie mamy żadnych pieniędzy europejskich oprócz rosyjskiego wspólnie z tą poetką pasją Daria stojak czeską to może przetłumaczył mu Leśmian jestem bardzo zadowolony, że mamy Leśmiana w języku rumuńskim nie może to być brzmi trochę jako zadanie niemożliwe, bo wiadomo, że panuje taka opinia, że Leśmian nim jest niegrzeczne nie przekłada dach i ja przyznam szczerze i kolei z zupełnie, że kiedy mam kontakt z językiem rumuńskim fascynuje mnie tylko słuchowo, gdzie go o piękno ze względu na te dźwięki, które się podobają, które dziś z łaciny pochodzą z języka włoskiego jak Bóg pana co pana zafascynowało w Polskim języku polskim o wybór był przypadkowym trafieniu na slawistykę z powodu rosyjskiego bardzo lubię rosyjskiej jako uczeń to dziwne nie w Chinach po bramkach nie mam krew w żadnych, ale w każdym razie to był pierwszy język obcy w szkole podstawowej moby może poprzez egzotyka tego, więc trudno też przez MAK 40 lat temu byliśmy z Rosją, ale nie wiem jeszcze w szkole w 1 z ostatnich rośnie w, a mój nauczyciel rosyjskim nie namawia do polskiego albo czeskiego i wtedy ja oglądałem Krzyżaków kronikarze mołdawscy akurat studiowali w kolegiach jezuickich polskich w związku z tym wybrałem polskiej studiowałem balastem w Bukareszcie dostałem stypendium mi wylądowałem w Warszawie już kończyłem studia polonistyczne na Uniwersytecie warszawskim porcie stałem się prawda inny asystentem na polonistyce i zrobię karierę uniwersytecką napisałem doktorat, a co mnie fascynuje i na początku nie podobała mi się zupełnie nie podobała to nie tylko Polska, która sprawia ogromne trudności i dopiero później jako wykładowca uświadomiłem sobie jak ważna jest ta chronologia szczególnie w zakresie umów w zakresie morfologii mianowicie, że ten podział końcowego paradygmatu w języku polskim są uzależnionych od kryteriów od kryterium fonograficznego i wtedy to dzisiaj potrafię wytłumaczyć swoim studentom przez podział spółgłoski twarde spółgłoski miękkie spółgłoski funkcjonalnie miękkie, jaka jest różnica między twardymi funkcjonalnie miękkimi bogate funkcjonalnie miękkie są i miały spełniały funkcje spółgłosek miękkich, ale stwardniał i to jest naprawdę podział doskonale funkcjonujących w systemie języka polskiego Touru świadczą o tym, że ten język Polski jest bardzo rozsądnie racjonalnie ukonstytuowany, a druga sprawa, która najbardziej mi się podoba, jeżeli chodzi o Polski dzisiaj prawda po wielu latach po pracy na Uniwersytecie to jest aspekt dokonanej nie dokonam ta aspekt to nowość w ogóle ta ogromne bogactwo języka polskiego po względy aspektu czasownik owego to jest z 1 strony deprymujące dla studentów i dla jakiegokolwiek obcokrajowca uczącego się z tym największe problemy z tego co wiem proszę zobaczyć jak i jaki jest czasownik podstawową robi ci zrobić prawdy jako para respektowane to po temat tego się zaczyna problem, bo to jest to daje się te psie troski przerobić dorobić dorobić zarobić i ich dodatkowe pary przerabia dorabiać poprzez zmiany prawne tego tego sufitu i to wszystko natomiast musi opierać, bo to wyglądać to jest taka taki las ogromny las, który w, którego w, którym nie ma kierunkowskazu, bo się okazuje jednak, że jest zasada Grela znakomitego językoznawcy szwedzkiego, który wymyślił tę zasadę mianowicie, że każdy przedrostek pełni funkcję albo jest Polbank jest wielofunkcyjny i jeżeli my rozumiemy w kontekście funkcje tego przedrostka to wtedy język Polski staje się jasne jest bogaty jest piękny i naprawdę, jakie przyswaja bogactwo czasownik cover tego języka to wtedy dla tłumacza, bo nie można dobrze tłumaczyć jak się nie rozumie w ogóle bogactwa formatów w języku polskim bogactwo format wreszcie ktoś wytłumaczył mi coś, czego w ojczystym języku nie rozumiem jeszcze się na tym państwo pozwolicie chwilę zastanowię mapa półce z polskimi książkami jest taka, która czeka ich, której myśli pan od jakiegoś czasu ja bym to bardzo chciał przetłumaczyć od wielu lat mam takie różne projekty w tym zakresie, a najbardziej cenionej EUR ulubionym ulubionym pisarzem moim jest Andrzej Kusznierewicz jak kolegę, by mógł do tego nie dojdzie ale gdybym miał każdy do siebie tak tak wtedy projekt to bym chciał przetłumaczyć jego jego witraż, a poza tym miałem, a jeżeli chodzi na o tym, warsztaty chciałbym pochodzie tak też równowagę między chciałbym promować kilka, dlatego że Pilch nie ma Pilcha w Rumunii jest Kuczok Masłowska Stasiuk Tokarczuk musiał i wydają się, że to, że PiS jest znakomitym pisarzem współczesnym, którego warto przetłumaczyć ci prawdopodobnie zaczniemy od tego z PiS -u, bo to cenzorów nic do różnic, bo sam tytuł to jest też handlowi kierujemy się prawdziwy prof. Maria nowymi zasadami nie tylko nie tylko czysto literackim no pięknie no to będzie Szanowni państwo chciałoby się powiedzieć trochę z Pilcha wiele demonów jakich spisu nałożnic przetłumaczyć niektórzy mogą bezpowrotnie stracić traci swoją leworęczność Constantin Geambaşu moim gościem bardzo panu gratuluję dziękuję za wizytę studia serdecznie dziękuję no nie boją, że będziemy czytali te prace do tego, że to musiałby się trochę natrudzić, żeby rumuńskiego się nauczyć to porównać, ale ze względu na to, że część publikacji jest wydawana w 2 językach można się temu po prostu nam przyjrzeć jest bliska mój gość jest oczywiście laureatem dwunastej edycji nagrody transatlantyk wręczanej na wybitnym popularyzatorem literatury polskiej za granicą chodzi przede wszystkim od tych, którzy na co dzień siedzą i tłumaczą w swoich krajach piękną polską frazę ma ich piękny język w programie krakowskie Przedmieście słyszymy, że po raz kolejny za tydzień po czternasty 40 teraz czas na informacje w radiu TOK FM Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: KRAKOWSKIE PRZEDMIEŚCIE

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA