Koło historii: Wojna domowa w Grecji 1944-1949. Opowiada Dionis Sturis

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

koło historii w radiu TOK FM w słuchamy Radia TOK FM jak zwykle w niedzielę o godzinie ósmej rano program koło historii dzień dobry mówi Paweł Sulik, a dziś w naszym studiu znany z anteny Radia TOK FM pianistów z Witaj dzień dobry dziennikarz Radia TOK FM, ale też pisarz autor książek dziś przenosimy się do Grecji i dziś przenosimy się w czasie, bo będziemy mówili o wojnie domowej w Grecji, ale Nikos ten z chwili los Polmos tak jest, dlaczego mówimy o wojnie domowej w Rozwiń » Grecji po pierwsze, dlatego, że to jest zaskakująco znany konflikt mało znany konflikt, a mam nadzieję, że po dzisiejszej naszej audycji to państwo stwierdzą, że szczególnie w Polsce zaskakująco mało znany, bo powinien być bardzo znane, ale nie wyprzedzajmy faktów zacznijmy od podstawowych rzeczy, kiedy wojna domowa wybuchła i cóż to był za konflikt, bo też bardzo ogólne określenie wojna domowa ale jakiego rodzaju konflikcie mówimy ja tylko z tych informacji na okresie natknąłem to nie podam tą, która naj najbardziej mnie zelektryzowała mianowicie w trakcie wojny domowej w tym więcej Greków zginęło niż podczas okupacji niemieckiej w różne są szacunki w jaja jak my spotkałem się z innymi, że jednak w czasie okupacji zginęło w sumie pół 1 000 000 osób z czego 300 000 to było ofiar głodu 200 000 w wyniku walk natomiast ponad 70 000, jakoby w wyniku wojny domowej, więc te szacunki są różne no ale był to Coffee, który przeorał cały kraj, ale absolutnie tak to co naprawdę była wojna, która w, gdy się toczyła była dosyć blisko Śledziona z Europy i na świecie ze względu na to, że już wtedy ona rozgrywała się jako taki konflikt w zasadzie o coś więcej aniżeli to tylko kto będzie rządził w Grecji tak to było takie preludium w zasadzie do zimnej wojny czy pierwsza bitwa zimnej wojny tak można powiedzieć już wtedy niektórzy o tym, tak myśleli natomiast jeszcze do niedawna historycy historycy nie mieli dostępu do wszystkich archiwów szczególnie na Wschodzie Europa one były pozamykane teraz, gdy się otworzyły tych 20 kilka lat temu okazało się, że można nową narrację dodać to do tej, która obowiązywała dotychczas faktycznie już teraz bez cienia wątpliwości stwierdzić że, że to co się działo w Grecji w tamtym czasie to był konflikt przede wszystkim między głównymi aktorami zimnej wojny oczywiście pomiędzy także walczącymi stronami w Grecji, ale w takim szerszym wymiarze, który zapytał się początek to co może powiem, że też bardzo trudno jest określić początek w zależności od teraz tego, którego historyka, by się posłuchało, ale można wskazać na to, że takie pierwsze starcia grecką greckie podziały się już w trakcie okupacji właśnie, dlatego że działały wtedy w ramach grup ruchu oporu różne organizacje greckie, które się wzajemnie zwalczały największą była oczywiście ramy las tworzona przez greckich komunistów i ludzi sympatyzujących z nimi to był naprawdę masowy ruch z drugiej strony mieliśmy organizacji ruchu oporu prawicowe jak RBS i bardzo często między tymi grupami dochodziło do dostarcza, więc zamiast skupić na tym, żeby wspólnie pokonać Niemców Bułgarów i Włochów, którzy okupowali Grecję czy Grecy walczyli ze sobą na szkodę oczywiście patyny mamy las, który reprezentuje jako komunijny komunistów komunistów to co temu co wyznacza, ale radzą musimy się cofnąć do tego momentu kiedy, kiedy zaczyna się w Grecji po okupacja tak najpier w przechodzą Włosi Grecy sobie z nimi radzą Włosi wychodzą później Hitler idzie im za trzecią XC 40 pierwszym roku Niemcy wchodzą do Grecji bardzo szybko i podbijają dzielą kraj na 3 strefy okupacyjne włoską Bułgarską i niemiecką właśnie co się dzieje król rząd armia i żołnierze brytyjscy, którzy wy, którzy wspomagali wtedy Greków opuszczają UE Ateny uciekają na Kretę, a później, gdy krata jest cel zbombardowana przez Niemców czekają do Egiptu tam powstaje rząd na uchodźstwie natomiast nie ma komu walczyć z okupantem nie ma armii nie ma króla nie ma rządu tak powstaje oczywiście w Atenach rząd kolaboracyjny, ale nie ma komu walczyć nie ma komu tworzyć ruchu oporu tym zajmują się komuniści tworzą organizacje nam, czyli front wyzwolenia Narodowego taką organizację społeczną bardziej społeczno-polityczną, która miała organizować ludzi chcących demonstrować wychodzić na ulice kolportować ulotki przeciwko okupantom i t d. i to jest ruch masowy, który u szczytu swej działalności liczył 1,51 000 000 członków w bardzo szybko później powstanie zbrojne armie zbyt zbrojne ramię tej organizacji las, czyli armia ludowa armia wyzwolenia Narodowego, do której przystępują ci żołnierze, którzy jeszcze zostali w kraju m. in. walczący wcześniej z Włochami, ale też mnóstwo ochotników i to właśnie euro melasa organizuje walkę z z okupantem trwała okupacja prawie 4 lata zakończy się w grudniu czterdziestego czwartego roku, ale bardzo brutalna kraj jest po prostu zniszczone totalnie jakieś powiedziałem umarło pół 1 000 000 osób z czego 300 000 w wyniku głodu, który szalał przed przez przez cały ten czas głównie, dlatego że Brytyjczycy nie chcieli poluzować się blokady morza Śródziemnego w, obawiając się, że w ten sposób wzmocniliby nazistów, ale czy to jest także skoro tak masowe poparcie dla ruchu oporu zbrojnego ramienia tejże partii komunistycznej było podczas wojny czy to oznacza, że przed wojną w Grecji z gruntu inaczej komuniści funkcjonowali niż w Polsce, gdzie byli jednak malutkim fragmentem z społeczeństwach generalnie w Polsce to spacyfikowanie siedzący w Berezie Kartuskiej i Edmund Klich Polski podczas przerwy było antykomunistyczne tak, gdyby nie było, ale też z tego co ty mówisz wynika, iż przed wojną komuniści mieli jakiś olbrzymi autorytet to w dużej części społeczeństwa greckiego jednie przed wojną komuniści siedzieli w więzieniach FF, dlatego że wsadził im ich kamery dyktator Joanis Metaksas prawicowy dyktator faszyzującym dyktator, którego historia zapamiętała różnie, dlatego że z 1 strony był właśnie tym, który chciał zrobić się z Grecji i drugą Republikę włoską faszystowską takie statystyczne bardzo bardzo prawicowy, a z drugiej strony, kiedy Włosi napadli to on powiedział to słynne niech nie nie pozwolimy, żebyście napadli na nas i wypowiedział walkę, ale później bardzo szybko zmarł i ME, ale on właśnie wsadził do więzienia komunistów, bo komuniści jeszcze 3006 . roku wcześniej to była partia niewielka, ale rozwijająca się i zdobywająca coraz to nowych zwolenników głównie, dlatego że reprezentowała te sfery społeczeństwa, których inne partie nie reprezentowały, czyli np. mniejszości różnego rodzaju mniejszości narodowe Słowian macedońskich n p . dlatego Macedończycy tak chętnie później wstępowali w szeregi partii komunistycznej w szeregi ramy lans, ponieważ komuniści obiecywali, że jeśli przejmą władzę w, kiedy przejmą władzę to zgodzą się na szerszą autonomię dla Macedończyków, ale też inne mniejszości bardzo chętnie popierają komunistów plus ci wszyscy, którzy albo większość z tych ludzi, którzy zostali przesiedleni z Azji mniejszej chwilę wcześniej po pierwszej wojnie światowej to był potężny ruch ucho czy muzułmanie z Grecji, że zostali wysiedleni do Włoch, a prawosławni z Turcji do Grecji ci ludzie nie mieli reprezentacji politycznej dlatego chętnie chętnie przygarnęli komuniści, ale tak mytaxi wsadził do więzienia oni zeszli do podziemia uczyli się tego jak funkcjonować pod ziemią dlatego też łatwiej im była już w czasie wojny organizować ten ruch oporu oni postrzegani byli przez społeczeństwo jako ci, którzy walczą z takim szalejącym kapitalizmem jako ci, którzy stawiają się z biednymi rolnikami jako ci, którzy obiecał ją lepszą bardziej sprawiedliwą przyszłość pamiętam, że to są też czasy, kiedy Grecja przeżywała kryzys gospodarczy tak ciężki jak teraz, kiedy załamała zauważała my wał się np. rynki eksportowe Grecy greckie społeczeństwo bardzo widniało w tamtym czasie, a jednocześnie widział, że cała armatorzy są wielcy posiadacze, którzy prawda aktu, którym jest jak i którym dzieje się bardzo dobrze im się działo coraz gorzej do dzisiaj ludzie starsi, z którymi rozmawiam z Grecji mówią właśnie, że im chodziło o to właśnie, że nie dlatego popierali komunistów, bo wierzyli, że żal, że oni zaprowadzą bardziej sprawiedliwy porządek mniej, bo nie obchodziło ich to co się dzieje gdzieś tam w Rosji po prostu uważali, że to będą ludzie, którzy dzięki, którym im będzie żyło się trochę lżej tak, ale to nie nie minie naturalnie nie nie musi prowadzić do 1 z najkrwawszych konfliktów wewnętrznych i wojen domowych w Europie cena właśnie no ale co się dzieje kończy się okupacja komuniści, którzy tak ofiarnie walczyli w ramach Game lan syreny ich sympatycy z z okupantem chcą ARM to mieć swój udział w podziale nowej władzy w wolnej Grecji, kiedy skończyła się okupacja trwała wielka wielkie świętowanie w całej Grecji wielkich miastach mieliśmy po prostu parady na ulicach i po prostu taka atmosfera na wielkiego święta to był grudzień czterdziestego czwartego roku, ale za to co się okazuje, że nowy premier Jorgos Papandreu, którego żona była w połowie Polką z i Jorgos Papandreu dogaduje się z Brytyjczykami właśnie muszę zaraz się cofnąć jeszcze do 1 ważnej rzeczy, ale znakomicie dogaduje z Brytyjczykami i stwierdzają, że Ela musi się uzbroić w musisz rozbroić, bo są niebezpieczni komuniści mieli wtedy bardzo dużo tę swoją armię teraz to w ramach Ela z UE i mieli bardzo duże wpływy także w społeczeństwie, gdyby chcieli siłowo przejąć władzę mogli to zrobić bez problemu mogli to zrobić bez problemu teraz taka jest wiedza historyczna nie parli do tego chcieli się dogadać z resztą partii politycznych ich jakoś w ramach tego rządu jedności narodowej działacz, ale Brytyjczycy bardzo się obawiali komunistów Churchill chwilę wcześniej dogadał się ze Stalinem na Kremlu pamiętamy słynne porozumienie spisane na chusteczce która zakładała, że Grecja pozostanie w brytyjskiej strefie wpływów Churchill, który w trakcie okupacji bardzo mocno wspierał organizację ruchu oporu taras nie chciał dopuścić do tego, żeby komuniści przejęli w Grecji władze, a więc komuniści nie chcą się rozbroić ale tamta druga strona nalega w Atenach wybuchają bardzo brutalne walki, które o, których mówisz DK Briana od nazwy miesiąca grudzień 2 kamery jest brutalne walki Brytyjczycy ogłaszają stan wojenny i już wtedy już wtedy biją się Grecy z Grekami prawda z 1 strony mamy komunistów i ich sympatyków członków fala Steam z drugiej strony mamy armię rządową po części uzbrojoną przez Brytyjczyków i samych Brytyjczyków Churchill ściągnął 70 000 żołnierzy do Aten i mnóstwo samolotów, które prowadziły naloty na na cywilne dzielnice miasta naprawdę bardzo bardzo brutalne walki dzieją się w Atenach w Grodnie czterdziestego czwartego roku kończą się w lutym czterdziestego piątego podpisaniem porozumienia z Warki z, który zakłada rozbrojenie fakt zgodę komunistów na rozbrojenia i to jest w zasadzie początek tej wojny domowej pijaństwo to jest dobry moment, żeby zrobić film o przerwę i wrócimy za chwilę po skuciu informacji Radia TOK FM koło historii w radiu TOK FM w nasze studia niż w stolicy znany państwu z Radia TOK FM autor książek pisarza, ale również ktoś, kto właśnie teraz nam opowiada o jak zrozumiałem, że spieszy część naszej rozmowy o tym, że za życia naszych dziadków brytyjska armia w Atenach i wylądowała w siłę tam 70 000 ludzi i brała udziału w wojnie domowej w Grecji pomiędzy 2 Tax Group nie opisanymi siłami teczek komunistami w, a z drugiej strony no właśnie kim marionetkami Brytyjczyków, ale oszczędzać ale jakie hasła oni mieli na sztandarach no przecież mówili Grekom w składzie jesteśmy marionetkami Brytyjczyków, choć odwoływali, czego to do monarchii, która była kiedyś w Grecji 3 czy przy czym to jest właśnie takiego silnego państwa co było różne były tam głaz prawda różne były tam głosy różne były tam żądane co chwila się zmieniały dobrych Brytyjczycy mieli tak wielką władzę w Grecji, żeby nie doprowadzali do upadku rządu rządów średnio co dwa -trzy miesiące, bo okazywało się, że nowy premier czy nowy minister nie jest to odpowiednio prawda zgadzając się z tym co oni by chcieli, więc do rządu padały co chwila faktycznie byli wśród nich greccy patrioci którzy, którzy chcieli doprowadzić do uspokojenia sytuacji do tego, żeby ta wojna, która już dziś ta pojawiała się na horyzoncie, żeby do niej nie doszło, ale byli też serwis styczniu premierzy, którzy i tacy zagorzali antykomuniści, którzy zgadzali się z Brytyjczykami ziarna trzeba działać tak nie inaczej my tak mieliśmy mówiliśmy już Warki o tym, porozumieniu pokojowym, która w zasadzie było początkiem wojny o zdanie weszło w życie grozą, bo to, gdy obie strony złamały warunki tego porozumienia i zaczyna się coś co co co określają historycy jako biały terror, czyli ludzie kojarzeni z nową władzą z tą prawicową Proama narcystyczne władzom też współpracującą z Brytyjczykami obsadzają wszystkie urzędy w całym kraju wszystkie instytucje posterunki policji żandarmerii tak dalej stałą są w całym kraju i tworzy się jednocześnie, by współpracujące z nimi bojówki ponad 160 takich bojów Karski Group, która zaprowadza ją po prostu na niespotykaną skalę terroru wobec komunistów ich sympatyków wobec ludzi, którzy jeszcze chwilę wcześniej wspierali Lamela spoty, żeby walczyć z okupantem w wśród tych, którzy dokonują, którzy są członkami organizacji białego terroru są też byli członkowie Batalionów bezpieczeństwa, czyli takiej organizacji, która powstała w czasie okupacji, której członkowie przysięgali na wierność Hitlerowi, więc kolaboranci faszystowski czy teraz popierani przez legalną władzę w Atenach przez Brytyjczyków walczą z tymi, którzy chwilę wcześniej walczyli z okupantami, a to zmieniałoby myślenie o tym, o końcu wojny jako klęsce nazizmu albo tak absolutnie absolutnie, a może nasze perspektywy tak wyglądać jak mamy w obrazek Reichstagu, gdzie są zatknięte flagi flaga radziecka prawda nie myślimy o to już koniec prawda uznania ich pracy w Norymberdze i t d. okazuje się, że ty mówisz MO historii, która za dzień nie skończyła się z końcem drugiej wojny światowej, ale co się dzieje z komunistami, którzy jak rozumiem nie mniej, chociaż powinni wg tego porozumienia z Arki żal tak nie rozbroili się rozwodzili się uzbroić się złożyli więcej broni aniżeli nawet zapisaną w tym porozumieniu, ale nie złożyli wszystkim praca całej broni oni mieli wtedy bardzo duża bardzo duże takie zasoby właśnie, które pozyskali od wycofującej się armii włoskiej głównie rozbrajali Włochów wychodzących z Grecji i częste branie ukryli na północy kraju w górach lasach ci, którzy nie trafili do więzienia komuniści też uciekają właśnie tam i tam powoli powstaje taki przyczółek i zawiązuje się też taka, jakby nowa armia partyzancka powstańcza DSR, czyli demokraty Koszalin Stratos armia na dobę demokratyczna armia Grecji to będzie ta armia skupiająca partyzantów walczących z armią rządową i tu już mamy bardzo jasno zarysowane te to te 2 siły, które przeciwko sobie występowały w skład tego warte tej armii desce wchodzą w UE byli członkowie ambulans, którym nie pozwolono wejść do tej odbudowują cesze armii rządowej nie pozwolono, ale także mnóstwo osób cywilnych mnóstwo mnóstwo chłopów z okolicznych wiosek, którym bardzo przeszkadza ten biały terror po i walki się rozpoczynają w zasadzie takiego incydentu to jest taka symboliczna symboliczne wydarzenie napad jak na napad komunistów na posterunek policji w takiej miejscowości na zboczu Olimpu elita chorą dzieje się to w dniu wyborów parlamentarnych, które komuniści zbojkotowali później okazało, że mieli rację te wybory były sfałszowane i wybuchają działania wojenne po prostu bardzo brutalne bardzo krwawe, ale ta armia na powstańca początkowo ma bardzo dużą przewagę nad armią rządową, bo one jest jeszcze słaba natomiast tamci tamci działają bardzo skutecznie na doświadczenia mają dość łatwo mając doświadczenia z informacji mają alarmują wsparcie 1 na wsiach dziś bardzo duże początkowo bardzo bardzo duże później to się zmienia, dlatego że ta armia rządowa, która też, jakby coraz szybciej się reformował i stawać coraz bardziej skuteczna wprowadza taką taktykę wysiedlania ludzi z wiosek pod ażeby odebrać to zaplecze logistyczne komunistom paliła wioski z całym dobytkiem ludzi przesiedlono w ten sposób 800 000 osób 13 % całej populacji więcej ci, którzy nie chcieli, żeby spotkać taki los stosami wcześnie opuszczali swoje wioski i udawali się na tereny, które były kontrolowane przez armię rządową, ale też może powiedzieć, ale to nadal jest to konflikt wewnętrzny chyba na mnie no właśnie nie, dlatego że tak Brytyjczycy wycofują się w Grecji Wielkiej Brytanii jest tak wielki kryzys gospodarczy po drugiej wojnie, że rząd stwierdza, że nie może już więcej wydawać pieniędzy na to ażeby tam jednak utrzymać grecką strefę wpływów, więc rząd w Atenach przerażony wysyła swoich emisariuszy do Waszyngtonu z prośbą o to, żeby to Amerykanie zastąpili teraz Brytyjczyków prezydent Truman oczywiście godzić na to chętnie z kongresie ma swoje przemówienie na temat doktryny Trumana, czyli walki z komunizmem i zgadza się, żeby do Grecji do Turcji wyekspediować doradców, ale też, żeby przeznaczyć na walkę z komunizmem w tych krajach 300 000 000 ponad 300 000 000 USD potężne sumy jak na tamte pieniądze, więc do gry wychodzą Brytyjczycy w Grecji wchodzą Amerykanie komuniści znów są wściekli mówią co wyście zrobili skończyliście 1 proc tak doradza oczywiście kolejny tym razem amerykański prawda przylega do w Atenach ląduje grupa prawie 300 doradców amerykańskich, którzy przez kolejnych kilkadziesiąt lat będą rządzić Grecją de facto amerykański ambasador w Grecji będzie miało większe uprawnienia aniżeli król czy premiera, ale no i teraz ta armia dzięki wsparciu amerykańskiemu także wojskowemu także z Islandią sprzęt jest coraz silniejsza m. in . dzięki temu, że miała samoloty komuniści partyzanci realnie nie mieli lotnictwa w ogóle jest nagle mieli komuniści sprzed coraz więcej sprzętu miały od ich zagranicznego sojusznika, bo o tym jeszcze nie powiedzieliśmy stronę rządową wspierali najpierw Brytyjczycy później Amerykanie, a stronę przeciwną to komunistyczną wspierały kraje komunistyczne Stalina oczywiście robię to bardzo niechętnie i tak po cichu, dlatego że miał to porozumienie z Brytyjczykami, ale w jego imieniu robiła ty go osłabia robiła to Albania Bułgaria Węgry Czechosłowacja NRD i Polska to nie jest tak, że Stalin kazał tak dzisiaj uważają historycy, że w tych krajach rządzący stwierdzili, że tam się dzieje bardzo ważna rzecz jeśli upadnie to greckie powstanie w Grecji być może tu także u nas mogą zacząć się rzeczy nie fajne tak mówiono na tej konferencji założycielskiej Kominternu w Szklarskiej Porębie dlatego wszystkie te kraje także chętnie zgodziły się do tego, żeby wesprzeć się, żeby wesprzeć walczących komunistów w Grecji z Polski szły bardzo duże transporty uzbrojenia i różnych innych rzeczy do Grecji palców wysyłaliśmy wysłaliśmy np. już tutaj zacytuję po czterdziestym siódmym roku 10 000 par butów 10 000 Koszul żołnierskich 15 000 m ³ sukna mundurowego 4 ,51000 karabinów typu Mauser 50 ciężkich i 15 lekkich karabinów maszynowych 18 moździerzy 679 pistoletów 4 000 000 nabojów karabinowych 8 kompletów radiostacji 26 ton materiałów sanitarnych sprzętu medycznego 800 min przeciwczołgowych prawie 2000 min przeciwpiechotnych to z takim pierwszym rzucie wysłała Polska później wysłaliśmy znacznie znacznie więcej różnego sprzętu i także żywności tony żywności wysłaliśmy do Grecji i Elle i także nadal mnóstwo broni razem z tymi transportami, które nadchodziły z tych innych krajów komunistycznych więcej dzięki zaangażowaniu teraz historycy mają taką wiedzę, że dzięki zaangażowaniu tych partnerów zagranicznych po obu stronach grecka wojna tak długo trwała, gdyby nie to, że jedni drudzy dostawali wsparcie ona być może w ogóle, by nie wybuchła, a dziś nawet wybuchła trwałaby dużo krócej i kilkakrotnie wspomni zespołowi w pierwszej i części rozmowy również w tej części rozmowy wspomnieć o tym, że to to powinno to, o czym ty mówisz teraz w wojnie domowej w Grecji, że to była ta pierwsza jak to się używa takiego się od paru lat po akcji było, że to jest wojna którą, której tak prawdziwi aktorzy są zupełnie, gdzie indziej to są potęgi imperia jakieś wielkie, które czy takie w Afganistanie czy jak w Wietnamie nie swoimi rękoma dyrektora oraz serii dokładnie, ale atut w tym mówić w ten sposób w o wojnie domowej w Grecji, ale to pytanie jest następująca to w jaki sposób i całą z tego konfliktu krwawego konfliktu toczonego rękami greckimi, ale tak jak bez wysp intencje były zdrowe co co to ma mówi o sytuacji obecnie w Grecji już, zostawiając na boku takie stereotypowe myślenie na torze Grecy są podzieleni bardzo, pozostawiając na boku to chciałem zapytać czy teraz byliśmy w Grecji rozmawiali o wojnie domowej w czy będzie bliższy większość ludzi ten obraz Giotto potęgi zewnętrzne może nie sprowokowała, ale podsycały ten konflikt tak tani czy to nie jest taka rozmowa trochę to nie jest rozmowa jak u Jaku nas, że to jednak różne wizje świata różne wizje rozwoju polskiej powodowały, że czasami Polacy mięso wchodzili niekoniecznie zbrojną, ale w konflikty czytam to będzie jednak taka wizja, że to z zewnątrz było inspirowane tak to jest także to jest pęknięty społeczeństwo na to właśnie takie bardziej pro komunistycznej takie poprawić nawet trochę jest znaczna nadal po wojnie było bardzo mocno pęknięte właśnie wzdłuż linii podziału bardzo mocno i przez wiele wiele lat strona, która zwyciężyła w tej wojnie rządziła Grecją do z lat osiemdziesiątych aż przyszedł PASOK Papandreu lewica przy do lat osiemdziesiątych w Grecji miała przechlapane naprawdę miał przechlapane jeśli się miał lewicowe poglądy nie można było znaleźć pracę w urzędzie ma oczywiście członkowie twojej rodziny na pewno siedzieli w więzieniu albo w obozie koncentracyjnym na wyspie na nas na różnych Wyspach, bo takie też powstawały w ramach takiej zemsty zaraz po wojnie trwały procesy polityczne pokazowe skazywano na śmierć na wieloletnie więzienie naprawdę ci ludzie, którzy w czasie wojny wspierali Enea melasa, a później desery i komunistów mieli przechlapane przez cały całe lata, więc siłą rzeczy to to społeczeństwo było bardzo mocno podzielone nikt nie chciał się przyznawać do tych lewicowych poglądów czy 3 historie w rodzinie, a później też trochę zaczęło zmieniać i Grecy zaczęli rozumieć, że faktycznie MR ktoś inny tutaj rozdawał karty w dopiero 4 lata po tym, jak zostało podpisane do porozumienia na Kremlu między Brytyjczykami, a Ambra, a Stalinem to dopiero 4 lata później gra też o tym, wiedzieli już wtedy mieli pewnie jakoś tak jasne, że kurtyna jednak czy Brytyjczycy to niby tam przyjechali do nas, żeby walczyć z okupantami, ale później Thomas rozgrywali, owszem, znali amerykańskiego ambasadora, który w el pomagał budować służby bezpieczeństwa w Grecji na wzór CIA i który naprawdę pociągał za wszystkie sznurki to to była już jasno, więc w pewnym momencie, że Amerykanie, którzy przyszli do nas w czasie wojny domowej zastali przez wiele lat, że to oni rządzą tym krajem dopiero niedawno natomiast poznaliśmy skalę i Grecy poznali skalę zaangażowania tych krajów komunistycznych po drugiej stronie, więc bardziej w tej chwili chcę grać sceny, jakby wessało Anna Stępień anty amerykańską dlatego też, że da do dzisiaj nie do końca jest znana rola Amerykanów, a po zainstalowaniu junty czarnych pułkowników, bo przecież 1 ze przywódców tej junty tabory działaczem CIA był agentem CIA płk Papadopulos oczywiście oczywiście co też, że żyje przecież żyją jeszcze ludzie, którzy walczyli w tej wojnie i ich dzieci, więc ta pamięć jest bardzo bardzo żywa do dziś niektórzy nie chcą w ogóle o tym, mówić o tym co myśmy zrobili drugiej stronie to jest naprawdę ciągle bardzo żywa pamięć bardzo dramatyczna i w zasadzie mocno tabu izolowana i szybsza od tych zewnętrznych co o tym, rozmawiać nie ma szans, ale muszę powoli kończyć na nasze spotkanie mam nadzieję, że w tym zachęciły bardzo wiele osób do tego, żeby się, że tematowi to zachęca może także od razu taka oto reklama, bo zdobyłam tę wiedzę przy czym, przygotowując się do dopisanie później, pisząc książkę, która nie opowiada bezpośrednia greckie wojnie domowej, ale o 1 z konsekwencji trąbą Puław właśnie było odprawienie z Grecji nos bardzo dużej grupy uchodźców część tych uchodźców znalazła się w Polsce i ale o tym, właśnie pisze w tej nowej książki ona wyjdzie zaraz po nowym roku w Janis, który jest wzywany jest znany państwu z anteny Radia TOK FM jako dziennikarz, ale też jako pisarz był gościem dzisiejszego programu koło historii bardzo sobie dziękuję za ja również Zwiń «

Koło historii: Wojna domowa w Grecji 1944-1949. Opowiada Dionis Sturis

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WEEKENDOWY PORANEK - PAWEŁ SULIK

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 07:00

Najnowsze Podcasty

Jabłko za trzy biliony dolarów? I to nadgryzione!

Przegląd prasy ekonomicznej

Wzrost kosztów za naukę dla studentów

Co można wyczytać z moczu

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL