REKLAMA

Gołębie, kleszcze, dziki... jak się z nimi dogadać w sąsiedzkim życiu? O książce "Zwierzęta konfliktowe w miastach" rozmawiają Krzysztof Dudek i Karolina Głowacka

Radiowa Akademia Nauk
Data emisji:
2017-01-12 21:20
Prowadzący:
Czas trwania:
19:24 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
zaczynamy pierwszą część radiowej Akademii nauk Karolina Głowacka drodzy państwo krety żmije Szczurek kleszcze, a nawet niektóre ptaki wielu z nas narzeka, kiedy natknie się na te zwierzęta w mieście wiele zwierząt zwie się szkodnikami, kto dla kogo jest szkodnikiem czy człowiek jest z innymi zwierzętami w nieustającym konflikcie w mieście czy można to zmienić jak to jest wreszcie, że tyle zwierząt nadal żyje w przestrzeni zdominowanej przez człowieka jest na ten Rozwiń » temat książka zwierzęta konfliktowe wydana przez regionalną dyrekcję ochrony środowiska w Gorzowie Wielkopolskim ze strony tej Dyrekcji mogą państwo pobrać bezpłatnie pdf Ferek publikacji autorami są profesorowie Leszek Jerzak i Piotr Tryjanowski oraz magister doktorant w Instytucie Zoologii wydziału medycyny weterynaryjnej i nauk o zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu pan Krzysztof Dudek i pan Krzysztof jest z nami dobry wieczór dobry wieczór panie Krzysztofie, kto tutaj jest z kim my w konflikcie i kto ma rację, bo to może człowiek jest największym konfliktowy zwierza się w mieście ma pani redaktor pajero jest większość konfliktów tutaj wynika po prostu z tego, że na mnie pasuje obecność jakiegoś zwierzęcia wmieście lub jego działalność i nie statuetek konflikty one z bardzo często nie polegają na takiej typowej rak te typowej relacji między człowiekiem szkodnikiem, ponieważ nie zawsze zwierzęta szkodzą nam te, które w książce opisujemy, lecz bardzo często te konflikty wyglądają także to my zagrożone tym zwierzętom, które jest często nawet dla nas bardzo pożyteczna i w mieście tutaj spełniają ważne bardzo ważne jest rola tak jak np. nietoperza Rumuni z UE tutaj często jest tak, że to tylko 1 strona poszkodowana i to nie zawsze jest człowiek tylko czas PS właśnie tam stronom zwierza, a co to właśnie w ogóle znaczy szkodnik panowie piszą w swojej książce, że w ekologii nie ma takiego pojęcia dokładnie szkodnika w ekologii nie istnieje w ekologii każde zwierzę ma swoje miejsce w ekosystemie każde zwierzę ma jakąś funkcję, którą spełniam mas ma swoje miejsce w łańcuchu trafić na łańcuchu pokarmowym ono zjada inne zwierzęta lub roślinne i inne zwierzęta zjadają to zwierzę także to wszystko tak ładnie się zazębia i nie ma czegoś takiego, że jakiś organizm ma tylko negatywny wpły w na inne organizmy te pojęcia szkodnika wprowadzili ludziach jest ono znane w zasadzie już od starożytności, gdzie w, kiedy przeprowadzono pierwsza akcja deratyzacyjna, czyli właśnie dostała akcja PN akcja deratyzacyjna polegają na tępienie gryzoni szachy i to właśnie gryzonie można tak, że są takim sztandarowym szkodnikiem, który od wieków kojarzony jest właśnie ze zwierzęciem, które w 2, jakie szkody człowiekowi i właśnie jako szkodniki opisane są to zwierzęta, które wywołują szkody w oczach szkody materialne lub szkody w twarz takie można być ostateczna, ponieważ nikomu w zasadzie nie podoba się szczur biegający po chodniku czy taszczy karaczany mieszkające w domach dlatego on ukuł się to pojęcie szkodnika jako zwierzęcia wywołującego jakiś negatywny wpły w na działalność ludzką natomiast w naszej książce bardziej skupiam się na zwierzętach, które nie są to właśnie typowymi szkodnikami tylko zwierzętami, która raczej swą uważano za takie zwierzęta te powoli dzikie czasami nawet niekojarzone z miastami, a które coraz częściej do tych miast się zbliżają i nawet w nową zabudowę mieszkalną uczelni zdarza się, że to zwierząt pasz powodują jakieś konflikty z ludźmi i powoli niektóre gatunki nawet ludzie zaczynają już określać mianem szkodników tak np. coraz większe problemy dzików, które wchodzą na Przedmieścia Ano właśnie i innych szkodników cały czas będę to podkreślać z perspektywy człowieka momentami często dość samolubny pan wspomniał o tym, że to jest pojęcie, które pochodzi z bardzo dawnych czasów jeszcze ze starożytności, bo oto gryzonie lubiłem przecież się wślizgi, lecz tam, gdzie trzymano np. zapasy zboża i co tutaj się dziwić skoro leży gotowe jedzenie to dlaczego z tego nie skorzystać i to chyba 1 z zasadniczych powodów, dla których w ogóle zwierzęta wiele zwierząt w miastach zostało, a niektóre nawet do miast przybywają niedokładnie mama pani redaktor tak całkowicie racja właśnie to dostępność pożywienia w miastach uważa się, że jest najważniejszą przyczyną, dlaczego niektóre zwierzęta do tych miast się zbliżają stała pani redaktor zauważyła część zwierząt miasta po prostu zostałam i z rady miasta były utworzone na danym terenie mapie w pierwszą osady ludzkie do zwierząt po prostu zaadaptował się do obecności ludzi i obok niego zaczęły rzecz przypuszcza się, że tak właśnie było z gryzoniami prawdopodobnie tak było też przez pierwsze miejsce w domach udomowione mi kotami natomiast niektóre zwierzęta dopiero po pewnym czasie zaczęły się na biologię w taki będzie symbolizować, czyli przystosowywać do środowiska Miejskiego do obecności człowieka i dopiero po pewnym czasie do tych miast weszły to obserwujemy jest n p . w przypadku wielu gatunków ptaków takich jak ta rosły bardzo popularne miasta gawrony czy Kawki, ale to się coraz powszechniejsze niektóre gatunki typowo dzikie np. na przedmieściach zdarza się, że w 2 mieszkały ptaki drapieżne np. krogulca czy nawet pojawiałem się na obrzeżach miast tak jak do tej pory dosyć, ale bardzo płochliwe gatunki jak np. Bocian czarny, który coraz częściej w niektórych miastach widywane jest w pobliżu osad ludzkich i właśnie w te zwierzęta one ściągane są zazwyczaj do miasta nad tą dostępnością pokarmu w mieście jest pokarm, który często przez ludzi jest wykładany dlań nieświadomie pod postacią po prostu śmieci, ale także zwierzęta korzystają z w przygotowanych dla nich karmników ciasto z karmników korzystają nie tylko te gatunki, dla których ten pokarm wyrzucamy, ale także inne, które też są ściągane tymi pierwotnymi z pierwotnymi gatunkami dokarmiane mi np. dokarmiamy sobie taki, a dzięki temu w okolicy mają też jezioro Wicko koty czy np. właśnie drapieżny Krogulec, który może polować na takich, które są ściągane karmnik Jan natomiast drugim takim bardzo ważnym powodem, który oferuje zwierzętom miasta jako taką przyjazną ostoję jest dostępność schronień w przyrodzie bardzo często zwierzętom brakuje odpowiednich miejsc miejsc na dniach do miejsca, gdzie mogą się ukryć na świat w ciągu dnia natomiast w mieście w taki krajowe jest bardzo wiele stworzą wania, ale przede wszystkim budynki różne otwory w między budynkami z UE piwnica to wykorzystują, zwłaszcza foki, ale także ptaki, które przystosowały się do gniazdowania w budynkach po takim koronnym przykładem jest np. Jerzyk, który porzucił szczeliny skalne i obecnie gniazdo jacy większość populacji właśnie w otworach wentylacyjnych budynków co też bywało problemem, bo to utwory były zabudowywane przez ludzi jerzyki ginęły, więc to też jest duża sprawa w związku z niebezpieczeństwami, jakie na zwierzęta czekają w miastach chociażby ze względu na ruch pojazdów komunikacyjnych tak mówił dużo o ptakach i tutaj chyba każdy się zgodzić, że ich faktycznie jest szczególnie dużo w miastach chyba po prostu ze względu na to, że nasze inne kanały komunikacyjne na siebie nie nachodzą one potrafią latać w Hongkongu tartanowa o zdolności ucieczki i jest tutaj też z tym wiąże się bardzo ciekawe mecze ciekawa obserwacja z jakiej dokonali naukowcy mianowicie w takich miastach znacznie zmniejszyły swój dystans ucieczki możemy to sami bardzo ładnie w osobie w 2 obserwować w istocie żadnych z w zaczniemy iść w kierunku taka powiedzmy np. Wróbla i ich w mieście on w UE pozwoli nam do siebie podejść dosłownie na dwa -trzy metry natomiast gdy znajdziemy Wróbla gdzieś na terenie zurbanizowanym gdzieś na wsi on ucieknie, gdy zbliżamy się do niego na znacznie dalszą odległość i to tak jest wieloma innymi gatunkami ptaków i właśnie ten dystans ucieczki, czyli wymiana, jaką odległość ta pozwala do siebie podejść jest najlepszym wskaźnikiem jego dostosowania się do środowiska Miejskiego oraz formy życia, bo ludzie ptaki musiały znacznie ten dystans ograniczyć, ale ptaki to mną jeszcze 1 bardzo ważna część zwierząt, które są tutaj wśród nas widzą części kochać część jest zdenerwowana chyba gołębie są takim najbardziej charakterystycznym inne gatunki zauważają rowerów trwają spory, chociaż cały czas pamiętajmy, że to mówimy z perspektywy człowieka Gołąb ma swoją własną perspektywę, ale w zestawieniu w książce, którą panowie napisali na pojawiają się także zwierzęta, które mogą trochę zaskoczyć, bo np. płazy ludzie nie lubią płazów żab traszek też są konfliktowe zwierzęta właśnie w tym przypadku konfliktu wygląda trochę inaczej, ponieważ on najczęściej pojawia się wtedy, gdy jest rozpoczyna się jakaś inwestycja w mieście zabudowywane jest nie może tak, na którym znajdują się np. małe zbiorniki wodne bardzo często one zamieszkane są przez płazy i właśnie taki jest przykład mieliśmy to się u nas w Poznaniu, gdzie inwestor był zainteresowany działkami, na których znajdowały się siedlisko traszek troski są zwierzętami objętymi z ochroną oczywiście Shell niszczenie siedlisk miasto zabroniona traszki teraz nie wygląda jak małe wodne jaszczurki tak w skrócie, ale dokładnie właśnie ciasto ludzie mylą mnie z jaszczurkami, aczkolwiek opraw należy zaznaczyć, że jest to zupełnie inna Gromada zwierząt jest traszki sama bliżej spokrewnione z pozwami resentymenty dużą część życia spędzają w wodzie, do której chodzą na okres rozrodu i właśnie to zbiorniki wodne są kluczowe dla przetrwania niestety umieszczone często są osuszone właśnie wtedy, gdy np. w pobliżu powstaje jakaś inwestycja i wtedy wychodzi na wieś właśnie ten konflikt z 1 strony chcemy jakoś zagospodarować dany teren z drugiej strony mamy na nim bardzo pożyteczne gatunek chroniony, które byśmy musieli tutaj w no de facto zlikwiduje zlikwidować moje tam konflikt stadem, ale często prowadzi do z tutaj jakiś większych większych konfliktów między nawet mieszkańcami, a władzami miasta czy właśnie z mieszkańcami deweloperami przypadki takich protestów przeciwko budowaniu siedliska płazów mieliśmy też u nas w Poznaniu i z obecnie skończyło się ta mała w utworzeniu po prostu użytku ekologicznego w miejscu, gdzie stopa występowały człowiek starszy większość ludzi to co zdaje się jest wbudowane w nas biologicznie nie lubi poślizgu tych długich zwierząt, jakimi są węże, chociaż to nasze nie są w zasadzie groźne znaczy tutaj trzeba zaznaczyć, że los najpopularniejszy występujący u nas wąż, czyli zaskroniec zwyczajny on nie jest absolutnie dla nas groźny metan wąż niemal z końcowym nie ma zębów jadowych on nie potrafi żaden sposób nam zaszkodzić i jak spotykamy najczęściej niestety ludzie często dość dosyć mylą go ze żmiją zygzakowatą, która jest jest jedynym występującym u nas jadowitym gatunkiem branża jednak nawet żmija ona z nie zawsze nazwa Takuya musi poczuć się bardzo zagrożona n p . w przypadku jej próby jej w pochwie ssania lub nadepnięcie manią i też bardzo rzadko zdarza się, że bez ukąszenie żmii było śmiertelne to też czas są takimi, które w Polsce tutaj pokutuje uzależnienia są zwierzętami śmiertelni i śmiertelnie groźnymi tak naprawdę w powojennej historii Polski tych śmiertelnych przypadków ukąszenia przez żmiję było zaledwie kilka natomiast gdyby się, że zdarzało to pora pędem do szpitala w 2 poseł wice znaczy najlepiej udać się do szpitala oczywiście, aczkolwiek dla zdrowego człowieka to ukąszenie żmii najczęściej nie ma większych konsekwencji niż po prostu opuchlizna i dosyć duży ból sam byłem świadkiem, gdy podczas badań, ponieważ podaliśmy w także w naszym Instytucie żmija zygzakowata 1 z badaczy ugryzła w palec skończyło się na tym, że na ramie spuchło mu w praktycznie całe, ale nie jest nie udał się do szpitala wiedział, że jest odporne na ciepłym nie jest alergikiem nie jest uczulony na jak brzmi, ponieważ już kiedyś ktoś go konsola i skończyło się na tym, że przez kilka dni bardzo bolała go rękami bardzo opuchniętą, ale to czas znaczyć, że czasami togę ukąszenie może być groźna mianowicie dla dzieci osób starszych, a także osób, które mają problem z krążeniem mają oczywiście także dla tych, którzy są alergikami są uczuleni na jad dlatego dla bezpieczeństwa najlepiej jednak do tego lekarze się udać w większym problemem są kleszcze, które są dużo powszechniejsze łatwiej jest złapać loty mówiono dużo, że należy uważać mnie pod tym względem, więc może ten temat został miastem ciekawe dzików czy naprawdę dziki już tak podchodzą chodzą do miast miasto się też tak rozlewają one przechodzą gładko z Przedmieścia, więc tutaj też ta sprawa definicji, gdzie jest miasto jest dość płynna jeśli nie mówimy o tym z perspektywy dla tradycyjnej no właśnie one są naprawdę dużych miastach można się natknąć na dzika na spacerze albo porannym joggingu tak jak najbardziej z ja mogę sam powiedzieć, że mieszkam pod Poznaniem w zasadzie taki zwartej zabudowie, która mocno przylega do miasta Poznania ich dziki sam na porządku dziennym często pomoc z można zobaczyć jak wyryte są trawniki po tym, gdy one żerowały czasem wieczorami można zobaczyć jak dziki normalnie się przechowali między samochodami nic sobie nie, robiąc obecności ludzi i tutaj właśnie ważne są 2 czynniki, które raz jeszcze małe dziki do miasta jedno po to, co wspomniała pani redaktor, że miasta rozlewają się ma z na okoliczne tereny tereny często dzikie w ogóle nie nieużytkowane do tej pory moje to dziki po prostu tam były z można, by się od zawsze trwa budowa wchodzi na ich paranoi to tak naprawdę my tam jesteśmy gośćmi, a nie dziki, która dorasta my jest na swoim własnym areale występowania natomiast druga druga przyczyna czemu te dziki spotykamy coraz częściej to ich dokarmianie my tutaj ludzie są zdecydowanie sami sobie winni taką sytuację obserwujemy obecnie n p . w Świnoujściu, gdzie dziki bardzo często pojawiają się w mieście były tam dokarmiamy intensywnie przez turystów one nauczyły się po prostu, że człowiek to nie jest dla nich zagrożenia to człowiek też osoba, która przynosi nic ani dokarmia dlatego nie można się dziwić komuś żart z Onetu, wykorzystując zwierzętami inteligentnymi my teraz całymi można będzie swoimi rodzinami wataha mi fosą do miasta żerują na trawnikach szukają śmieci szukają ludzi, którzy dadzą mimo dadzą im pożywienia, a czy dziki potrafią być niebezpieczna dla człowieka czy to jest tylko sprawa estetyki rzekomo się po mają trochę trawnik dziki mogą być niebezpieczne, aczkolwiek Wojtaś problem jest często wyolbrzymiany to też nie jest tak Żak dzik zobaczy człowieka matą zacznie w kierunku tego człowieka obiad i będzie chciał go stratować tak naprawdę dziki same mimo wszystko zwierzętami po chwili wiemy po chwili ziemi w przypadku, gdy zdarzą człowieka najczęściej uciekają to jest trochę emocje z tym co często ludzie mówią, że najbardziej niebezpieczne są lochy z młodymi to też prawda, ponieważ każde zwierzę bronią one swoich młodych człowiek może wydać im się zagrożeniem i w przypadku, gdy n p . nie zdążą uciec, bo za późno go wykryją Lubo lub widzą, że nie mają innej drogi ucieczki niż właśnie ta, która jest w kierunku człowieka mogą Nokia człowieka pogonić dla moich dziki są groźne ze względu na swoją masę plusów swoje rozmiary może człowieka dosyć dotkliwe tak stratować, a także z po szarpać mówi oczywiście ten inny katalog zwierząt, która jest ze mną w książce, o których dzisiaj rozmawiamy zwierzęta konfliktowe w miastach jest szerszy tu już odsyłam do lektury przypomnę można bezpłatnie pobrać pdf tej publikacji no właśnie czy to jest jakaś lista zwierzęcej hańby, a nawet napisali, żeby napiętnować zwierzęta nie dokładnie dnia w właśnie wręcz przeciwnie my wybraliśmy zwierzęta, która coraz częściej, o których coraz częściej mówi się, że powodują jakieś problemy z na linii z przyrodą mieszkańcy natomiast my w książce większość tych zwierząt właśnie przedstawiono tej drugiej strony przedstawiamy je jako te zwierzęta pożyteczna i pokazujemy co można zrobić, żeby ten konflikt załagodzić co zrobić, żeby przede wszystkim nie wpłynąć też negatywnie na te zwierzęta, ponieważ w London w wielu przypadkach są one z branż bardzo pożytecznym komponentem miejskiej fauny tutaj szczególnie należy zwrócić uwagę na ptaki owadożerne, które chronią nas przed plagą komarów czy much, ale także na nie poparzy, które mają podobną rolę czytasz przeczytasz właśnie płazy gady, które są zwierzętami bardzo pożytecznymi dlatego my w tej książce staramy się, żeby odwrócić można palić widzenia tych zwierząt niejako szkodniki, ale raczej jako zwierzęta, które powinniśmy tolerować ułatwić życie w miastach, ale też postępować z nimi tak rozsądnie, żeby do konfliktów nie dochodziło, bo tak się ewolucyjnie zdarzyło, że akurat człowiek potrafi tworzyć cywilizację, ale z tej umiejętności powinien korzystać mądrze my też brać odpowiedzialność za te zdolności, jakie ma prawda i wykorzystywać tanie niszczyć różne gatunki szczególnie jak np. w przypadku dzików, o czym pan mówił to my się wycieramy na ich tereny, a nie odwrotnie, chociaż to też różnie bywa polecamy polecam państwu książka zwierzęta konfliktowe w miastach wydana przez regionalną dyrekcję ochrony środowiska w Gorzowie Wielkopolskim przypomnę można pobrać pdf bezpłatnie autorami są profesorowie Leszek Jerzak prof . Piotr Tryjanowski oraz pan Krzysztof Dudek magister biologii środowiska doktorant w Instytucie Zoologii wydziału medycyny weterynaryjnej i nauk o zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu i właśnie pan mnie Krzysztof Dudek dla państwa mówił dziękuję serdecznie dziękuję bardzo to była pierwsza część rady we Akademii nauk AZA chwilę wrócimy będziemy rozmawiali o mózgu naszym Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: RADIOWA AKADEMIA NAUK

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA