Jak grzyby zmieniają kilmat? Rozmowa z prof. Grzegorzem Pieńkowskim

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Cezary łasiczka z państwa mają gości jest prof. Grzegorz Pieńkowski program zmiany klimatu środowiska państwowy Instytut Geologiczny państwowy Instytut badawczy w dzień dobry witam serdecznie państwu dzień dobry pan, że w grzyby cieszą się powodzeniem na programie wczoraj wielokrotnie ogrzewa rozmawialiśmy, bo to są bardzo fascynujące stworzenia mają także wpły w na zmiany klimatu ale zanim o tych zmianach klimatu propan butan ostatnio co jest odchodzi po głowie, bo od Rozwiń » lat wielu fast deal fascynujemy się jako ludzie tym momentem tzw. wspólnego przodka tego, w którym momencie zaczął się ten człowiek w taki jak my trochę, a w tym momencie byliśmy takim trochę mało ludem czy jakimś innym tym, ale mnie bardziej ciekawi ten inny wspólny przodek w ten przodek, w którym byliśmy trochę grzyby ma trochę człowiekiem właśnie to co pchnęło, by nas bardzo bardzo daleko wstecz gdzieś zapewne do początku Ron Proctor rozliczne go, więc samych początków życia to jest wciąż Enigma jak życie powstało, jaki był mechanizm oczywiście należy rozumieć, że rząd poglądów na powstanie życia jest mnóstwo, że trochę jest to dyskusja, która będzie przypominać się nie tylko może hipotezy, ale obserwowalny fakt najlepiej tłumaczący fakt wielkiego wybuchu spotkam się z różnymi koncepcjami również, że na to sąd do pierwszego życia, czyli powiela innego podającego się organizmu mogą być niektóre minerały uporządkowanej strukturze piękne z punktu widzenia krystalografii taki zapomniany i wiedzy nauki o pięknie kryształów czy pięknie warstwowej budowy niektórych minerałów, ale myślę, że to byśmy sięgnęli bardzo bardzo głęboko wstecz oczywiście koniec dzisiaj rozmawiamy o grzybach w szczególnych grzybach jest w przeszłości geologicznej Noto wypada przypomnieć, że to nie jeszcze niedawno, kiedy ja chodziłem do szkoły kojarzonej z roślinami okazuje się, więc podobnego te nie są to nie są rośliny to są organizm ci dziś właśnie możemy tym, żeby ustawić w tej hierarchii blisko blisko organizm, z których upewnijmy się wywodzimy, ale nasza wiedza im dalej sięgamy w błąd w przeszłości geologicznej jest coraz coraz mniej dokładna być może nastąpią jeszcze odkrycia dzięki nowym metodom, które są stosowane zdumiewająco dokładny metodom, ale to zostaw komentuje to znak zapytania będzie panu redaktorowi towarzyszu chyba jeszcze długo w, a na podstawie czego czerpiemy wiedzę o tych grzybach sprzed milionów lat, bo jeżeli znajdę znajdziemy jakiś odciski organizmów owadów dasz zawsze fascynowało jak bardzo precyzyjnie możemy opowiedzieć o tym co to był z organizmem czym się od żywiołu jak się poruszał na podstawie już czegoś co co dla zwykłego zjadacza chleba wygląda jak jest o zadrapanie na skale czy jakiś niewyraźny odcisk a kiedy mówimy o grzybach na dopełnieniu wymogu o grzybach tylko o sporach oraz inne przede wszystkim na jeszcze mniejsze jest, więc sporo odciśnięty w skale to zupełnie niewidoczna rzecz raczej w niej zawarty zjawa artysta i wysyp parawan metodami chemicznymi dość brutalnymi, czyli rozpuszczenie skały w kwasie Lulu wodorowym następnie otrzymujemy to co się w tym czasie nie rozpuszcza nazywamy to krok NN blisko blisko jesteśmy już interesujących tematów jak ropa naftowa, bo to właśnie jest produkt wyjściowy dla węglowodorów i ten krok ten badany studiując jego frakcje nosy i jakie części powiedz, jakie typy tego regionu, czyli materii organicznej nierozpuszczalnych w pasie ruchu drogowym tam występują na niej m. in. znajdujemy tam spory grzybowe oczywiście grzyby znajdujemy w materiale kopalnym też winnej postaci wystarczy przyjrzeć się na węglową prawda i czy Madejczyk skamieniały na pokazom drewna, w których zachowują się zachowują się tkanki i grzybów rozkładających drewno drzew mamy również rzadko, bo rzadko znajdujemy np. okazy huby mamy taki okaz najstarszy huby pochodzący z okresu Jurajskiego, a to rzadki znaleziska wiemy natomiast, że grzyby były czynne w tym zarówno symbiozie jak i rozkładzie materii organicznej no od Carbon Otóż na pewno, kiedy mamy już duże obszary leśne rośliny i grzyby nauczył się współpracować, którzy odgrywają ogromną rolę jak dzisiaj dowiemy transmisji substancji odżywczych do roślin i vice versa z tą wzajemnie korzystna współpraca, ale musi być też nauczyły się rozkładać bardzo odporną odporne na rozpad drewno nikomu nie życzyłbym, żeby grzyby w domu siedzieć w domu n p . bo to jest tragedia, zwłaszcza ci dom jest drewniany, ale ci, którzy choćby byli w lesie widzieli martwe drewno ner, który jest siedliskiem ogromne ilości organizmów wiedzą, że grzyby drewno rozkładają, bo normalnie drewno jest szalenie odporne to jest gmina tak też nazywano Celuloza któremu, która trudno ulega rozkładowi, żeby się nauczyły to robić i na to wpły w podstawowe znaczenie dla obiegu substancji odżywczych, ale i węgla przywróci dzięki grzybom gleba w lasach się regeneruje się da ne dzięki grzybom las się regeneruje to wszystko to wszystko ma znaczenie dzisiaj, a jak się okazuje w naszych badaniach okazuje się mało także znaczenie dawniej, a co więcej pozwoliło na pewne potwierdzenie pewnych prawidłowości, że te grzyby oczywiście jako mikroorganizmy głównie rozkładające rozkładające drewno miały duże znaczenie dla zmian klimatu o taką teorię spiskową panie prof. Beck jest ciepło to rozcina sobie mogą w spokoju rosnąć i żeby więc dobrze, bo chyba chodzi o to, żeby było ciepło tak, rozkładając drewno sprawiają, że węgla jest więcej, a co za tym idzie jeszcze się bardziej ociepla dokładnie w ten oto sprzężenie zwrotne chodzi teraz, żeby panie za bardzo są zaprzyjaźnione z ludźmi no to człowiek ciągle steki nieprzewidywalny marudzi nie wiadomo dziś coś robi, a wzrośnie nam się już nauczyć żyć, a człowiek jest irytujący, więc zmiany klimatyczne wykończą człowieka to, żeby w ogóle nawet 6 dni zauważa tego nawet się nie martwią mnie sądzę żeby, żeby się specjalnie zmartwiły natomiast ważnym jest podkreślenia fakt, o którym tu pan redaktor wspomniał temperatura to właśnie współczesne eksperymenty one są w i prosty i tu dość skomplikowane mianowicie grodzi się las wyznacza kolejny kwartał tego samego lasu i tamten las rośnie sobie normalnie natomiast w drugiej części zakłada się takie rurki grzewcze nie, zmieniając oczywiście lepiej ściółki po pewnym czasie patrzymy co się takiego wydarzyło no i okazuje się, że skład tej gleby leśnej jest inny mianowicie jest tam znacznie mniej drewna okazuje się, że ta tkanka ukrywał wartość to co zwykle jest w liście np. obserwowane nie tylko w różnych tkankach roślinnych uwzględni ilość utrzymuje się na wyższym poziomie natomiast ewidentnie mamy do czynienia z 2 w ścisłym związkiem, a trzeci czy aktywności grzybów i temperaturę wilgotność, owszem, grzyby też lubią, ale okazuje się, że ten kluczowy czynnik, który pozwala im się rozwijać, zwłaszcza grzybom gestu rentą, a z tym grzybom które, rozkładając materię organiczną tym czynnikiem jest temperatura i takie prawidłowości udało nam się w przeszłości biologicznie w konkretnym wybranym okresie czasu Geologicznego potwierdzić to szczególny czas do tego czasu powrócimy po informacjach Radia TOK FM tak jest prof. Grzegorz Pieńkowski z państwa i moim gościem informacje już za kilka minut jedenasty 20 po informacjach wracamy do z o grzybach osi o związkach grzybów i zmian klimatycznych rozmawia z prof. Grzegorzem Jankowskim spoglądamy bardzo daleko w przeszłość po to, żeby starać zrozumieć teraźniejszość warto chyba przypomnieć czym różni się klimatu od pogody czym różnią się zmiany pogodowe zmian klimatycznych, bo to też jest ważne na bardzo ważny już rozmawiamy o tym, grzyba na każdy grzybiarz wie, że kiedy jest ciepło wilgotno warto się wybrać do lasu, ale to jest zjawisko, które w 6 średnich prawda i możemy mówić o trendzie ciepłe lato deszczowe lato ciągle mówimy o pogodzić klimat dotyczy zupełnie zjawisk zupełnie innej skali klimat to są zmiany przede wszystkim zachodzące w systemie globalnym lokalnym pogoda jest lokalna pogoda jest tymczasowa jatki ma dotyczyć znacznie dłuższych okresów czasu na jej właśnie zmagamy się z problemem dotyczącym czy cywilizacja, która można powiedzieć włączyła wyższy bieg około 200 lat temu 1 wyższy bieg polega na tym, że zaczęliśmy w w sposób bardzo intensywny spalać paliwa kopalne, a więc węgiel potem doszła ropa naftowa gaz ziemny, uwalniając do atmosfery węgiel, który gromadził się przez miliony lat i czy tak aktywność człowieka wpływa na rzeczy tak globalną jest klimat oczywiście zachowujemy w tym wszystkim proporcję wiemy, że naturalne źródła dwutlenku węgla czy gazów cieplarnianych dalej Wysoccy przewyższają te pochodzące od człowieka emisje w natomiast niewiadomą jest jak to działa w sensie nie tylko ilość, ale tempo tej misji 200 lat w skali czasu Geologicznego, gdyż tyle co nic my jesteśmy w stanie rozdzielać zależnie od jak głęboko wstecznie czy cofamy 2 000 000 setki tysięcy wyjątkowo dziesiątki tysięcy lat i w tych odcinkach czasowych badać zachodzące zmiany Otóż w zwężenie w historii planety ma tę przewagę w tą głęboką historię planety, że możemy obserwować zmiany klimatyczne na długich przestrzeniach czasowych nie na odcinku 1002 tysięcy czy nawet tych ostatnich zlodowacenia, bo my generalnie żyjemy w innym okresie na naszej planety po torze, by przypatrzeć się co może spowodować jakieś zmiany mogą spowodować wielkie emisje dwutlenku węgla zła naturalnymi czynnikami cofnęliśmy się z naszej pracy lub razem z moją koleżanką z Instytutu panią Martą hot pot oraz kolegą z exit University i Klemens Leman cofnęliśmy się w głęboką przeszłość geologiczną na okres Jurajski i mamy takie szczególne wydarzenie około 183 000 000 lat temu to jest coś się ogromna przepaść czasu, ale w tej ogromnej przepaści czasu prawie 200 000 000 lat około 300500 000 lat trwało zdumiewające zjawisko ono polegało na tym, że w oceanach mieliśmy cud jak to się mówił popularnie przyduchy to znaczy mało tlenu bez kolumnie wody przy dnie dzięki czemu mogła się odkładać materia organiczna no i teraz przemysł naftowy bardzo to lubi, bo to materia organiczna odłożone w tym czasie w morzach prawda stanowi ważne źródło węglowodorów dlatego ten ma odcinek czasu jest interesujący dla poszukiwania ropy naftowej gazu ziemnego, ale z drugiej strony mamy szereg dowodów na to, że był to również okres Super cieplarniane, że temperatury średnio nasi sięgały 30 stopni, więc czynów niewyobrażalnych zupełnie wysokie, ale przemysł nie było przemysłu nie był już wymysłem czy powiedzmy czynnikiem, który to wszystko wywołał wydawała się być wydaje się być wielka prowincja wulkaniczna ona inne rozwinęła się na kontynentach, które oczywiście wtedy by winnej konfiguracji, ale gdzieś południowe krańce Ameryki Południowej Antarktydy, gdy na czynienie południowe ne, bo kontrakt dla trudno pobić MO południe północno natomiast Południowa Afryka też i ta wielka prowincja wulkaniczne, kiedy kontynenty, by razem tam się właśnie rozwinęła i to prawdopodobnie ten czynnik spustowy, czyli te wulkany dostarczyły tej podstawowej w ilości dwutlenku węgla ale kiedy tego dwutlenku węgla w dość krótkim czasie przybyło i to sporo ujawnią się ujawnią się innej źródło odłożone w oceanach w postaci metanu tzw . Plato raty czy hydraty metanu w mym znamy to zjawisko dziś wiemy też ogromne źródło ogromny rezerwuar Wayne, a on na razie stabilny względnie stabilny czasami mamy tę ucieczki gwałtownym metanu z oceanów niektórzy przypadki trójkąta bermudzkiego tłumaczą, że tu są gwałtowne emisje tego metanu w postaci gigantycznych bąbli, które rzeczywiście mogą sprawić, że statek może zapomnieć samolot może spaść o takiej tak to wygląda natomiast z tym wtedy tanie emisje te emisje występujące w takich kursach spowodowały, że nam się uruchomił drugi rzut drugi element tej kostki domina, a więc raty metanu w tryb raty metanu emisje Górka zakończy ta, a następnie cały ten proces zabrał się do trzeciego rezerwuaru węgla w przyrodzie, więc wszystkiego co odłożyły rośliny na lądach no i tam dzięki temu, że temperatura podniosła się ponad 5 prób do akcji wkroczyły nasze uszy po co mówią Super czuje się jak na wakacjach w Egipcie pierwsze, ale zamiast jak Marek leży na plaży biorę się do roboty ruszą roboty TFI jest poza tym materiał jest mnóstwo roślinność bujna prawda i co za tym idzie również z po Roman martwej tkanki roślinnej i te grzyby zaczęły te różnią się rozkład Cis co ciekawe w naszych preparatem naszych badaniach stwierdziliśmy, że w czasie, kiedy możemy zidentyfikować dzięki pewnym sygn. 3 czy takim naciskiem palca smoczka SO jest np. stosunek 2 stabilnych izotopów węgla możemy te zmiany niż topowe węgla korelować dzięki czemu wiemy co się wydarzyło w tym samym czasie jest mniej więcej w tym samym czasie, kiedy w oceanach mieliśmy ten przy duchy na brak tlenu to właśnie wtedy na lądach zabrały się do pracy nasze grzyby i mamy znacznie wyższą frekwencję sporo grzybowych one zaczynają rozkładać normalnie niezwykle odporna rozpad drewno i cała nasza zgromadzona ilość węgla zaczną wracać do atmosfery co różni prowincję wulkaniczną hydraty metanu o zmianach i na ścianie, żeby na lądach i nasze grzyby na lądach konkretnie gleba tempo policja wulkaniczna to są miliony lat 1 000 002 do 5 000 000 lat te do tej pory nie do końca wytłumaczone procesy, dlaczego na obszar wielkości kontynentu staje się 1 wielkim mega wulkan Wejdź na jest to czas dość długi jak się okazuje biosfera ma czas reakcji to pompa biologiczna w oceanach zaczną działać odkładać odkładać te hydraty metanu co do hydrantów metanu też potrzebny jest oczywiście znacznie krótszy, ale pewien pewien czas liczony w dziesiątkach tysięcy lat natomiast jeśli chodzi o ten rezerwuar lądowy węgla jest skrajnie labirynt my szacujemy, że to mogą być setki lat, kiedy on się uruchomi i nie sama ilość, bo ta ilość dwutlenku węgla dostarczona przez wulkany czy oceany była większa, ale tempo dosta w tego dwutlenku węgla był niesamowicie szybkie i tutaj pojawia się pewna analog, do którego wraca, a więc jak ktoś ma do naszej cywilizacji no tak słusznie podkreślają badacze, że przecież to co produkuje przyroda przeszli ilości dwutlenku węgla jest nieporównywalnie większe mimo wszystko natomiast czynnikiem, który odgrywa kluczową rolę jest to, że my do tej atmosfery wyemitowaliśmy giga tony dwutlenku węgla także stosunkowo krótkim czasie i tu mamy analog czy nasze grzyby trochę zadziałały tak jak zadziałała nasza cywilizacja my spalamy kopalne paliwa typu węgiel ropa naftowa gaz ziemny grzyby rozkładały nagromadzoną tkankę roślinną to nie działo się oczywiście w 1 z jakimś ciągłym czasie tego właśnie następowało w takich wydarzeniach, które trwały bardzo krótko, ale które w niezwykle drastyczny sposób przyspieszały efekt cieplarniany i tego nas może nauczyć biologii czy sięgnięcie do danych geologicznych, że w powinniśmy znacznie uważniej przyglądać się zarówno ilość emisji dwutlenku węgla, jaki jakich krótko ości kości czasów jak i ta emisja następuje, bo tzw. pompa biologiczna to głównie są morskie mikroorganizmy glony sinic, które ten dwutlenek węgla na posłaniu pochłonął i odłożą spada na dnie oceanu gdzieś w tym banku w tym sejfie no ale z tego banku i sejfu to znowu nam ucieka no to cały ten proces ulega przyspieszeniu, a jeśli to dzieje się za szybko pompa biologiczna nie nadąża no to stężenie gazów cieplarnianych dwutlenku węgla metan posłuży rośnie, ale czy uda się ustalić przepustowość to powiem w jaki sposób i chore dziedziczną tyle to już za dużo to to atmosfera nie wyrabiano, ale do tylu jak jeszcze doby puściły nie wiem ton sześciennych no to tu w tenisie nie wydarzy trudno szacunki również dotyczą tego okresu, który mówi ME ne szacuje się, że z analiz cykli orbitalny ziemi, bo one też mają kluczowy wpły w na ty krótko okresowemu krótkookresowy co 20 kilka tysięcy co 30 kilka 60 kilka i wreszcie stoczy 400 000 lat wzwyż, o którym cyklu orbitalne mówimy i to udało się wykazać, że czas, w którym minął od pierwszych takich dużych emisji dwutlenku węgla do atmosfery w, a w eksplozji tego efektu w postaci temperatur, bo około 10 000 lat i ta pompa biologiczna w tym czasie dawała sobie jeszcze radę taka jest interpretacja wyników, które niektóre, który nam się udaje wpły w w chwili obecnej zinterpretować to zależy od innych czynników, bo cóż do tych czynników powrócił po informacjach profesorze takich prof. Grzegorz Pieńkowski program zmiany klimatu środowiska państwowy Instytut Geologiczny państwowy Instytut badawczy z państwem UE gościem informacji już za kilka minut o godzinie 1140 wracamy po informacjach o grzybach i w związku z grzybów ze zmianami klimatu oraz prof. Grzegorzem Jankowskim to wrażenie panie profesorze rozmawiając o zmianach klimatycznych, wymieniając argumenty dotyczące np. wpływu człowieka na zmiany klimatyczne pojawi się może dziś między słowami taka teza taka myśl o tym, że istnieje jakiś idealny stan i oczywiście rodzi kolejne pytanie idealny dla kogo tak to pewnie chodzi o stan idealny dla człowieka, czyli odrzucamy różne gatunki mówimy jak reszta ich wymieranie wymierają ważne żeby, jeżeli człowiek przeżywa, więc jest jakiś taki idealny stan człowieka to stan idealny, do którego będziemy dążyć, do którego natura powinna dążyć, ale mam wrażenie, że jestem nie ma to znaczy zawsze jest albo ciepło albo zimno jeżeli, więc być punkt odniesienia no powiedz to 0 c susza tak załóżmy, że wszystko powyżej zera Celsjusza nas limit ciepła ma bardzo ciepło wszystko poniżej jest w gminie Sienno chłodno i t d. tego toi tak jest bardzo się po to, co się dzieje ktoś jakiś gatunki wymierają inne się rozwijają doprowadza do sytuacji, kiedy co się dzieje dziwnego w tym systemie nie zapycha się, że nagle staje się bardzo się i znowu jedne umierają inny się rodzą jeszcze inne się dostosowują zmieniają się kształty podnosi poziom obniża się poziom i tak to w kółko od milionów lat od miliardów lat się dzieje i oczywiście można obserwować można wyciągnąć wnioski, ale czy można to czy człowiek może to wyregulować i powiedzieć dobrze mamy narzędzia, które sprawią, że jeżeli przed zaprzestaniem produkcji przemysłowej zaprzestaniemy palenia drewnem zaprzestaniemy czegoś co w ciągu 10 lat będzie idealne dla naszej cywilizacji temperatura i warunki klimatyczne i nic więc zaczynając, jakby od końca nie człowiek nie dysponuje takimi narzędziami jeszcze, aby to regulować człowiek może wpływać na pewien proces, ale nie bardzo po tym, przynajmniej na razie może sobie ze skutkami procesów, które wywołuje rzeczy, do których się przyczynia raczej dać sobie dać sobie radę co do ekslibrisu to można powiedzieć, że historia limity zarządzanie przez kryzys tych kryzysów było wiele chyba największy kryzys to w ogóle teraz u nas liderem jest prosty rozmaitych, kiedy co się stało Ano stało się to korzystny fotosyntezy żyjące mikroorganizmy głównie sinice w bakterie fotosyntetyzujące, produkując tlen na mogło to robić, żeby bez większych kłopotów dla otaczającego świata wtedy tylko oceanicznego, ponieważ w wodzie był rozpuszczony sporo żelaza w 2 wartościowego i póki co żelazo wiązało łączy te związki żelaza 2 wartościowych utleniają się do żelazek i wartościowe godzinkę pochłaniały ten, który był straszliwą trucizną dla ówczesnego ekosystemu, bo jakoś neutralizowane stamtąd pochodzą największe złoża żelaza na na kuli ziemskiej prawda, bo my się las się wtedy właśnie na dnach oceanów wytrąca aż doszło do przekroczenia pewnego progu i tlen zaczął być obecny w wodzie morskiej można sobie katastrofa wymiana całego świata organicznego, bo ten plan był zabójczy dla tych organizmów, które wcześniej istniał noszę muszę do tego przystosować teraz analogicznie idąc dalej śladami wielkich wymierań to również były procesy, które prowadził do katastrof głównie na skutek działalności tych wielkich prowincji wulkanicznej zakwaszenia oceanów zjawisk, które można w gruncie rzeczy przyjąć były nieco podobny do tego, o czym, o czym dzisiaj mówimy i wreszcie dochodzimy do człowieka i jego cywilizacji Otóż ja powiedziałam także, gdy taką trudno powiedzieć, że toczy inna ten czynny punkt równowagi z punktu widzenia historii ziemi jakiś kluczowy być może cywilizacja doprowadzi do 1, o czym zresztą co rząd postuluje wielu badaczy, że mamy już szósty wielki wymiera, a woda rzeźnika ogromna ilość gatunków w skali w skali ziemi na lata i wymiarami przeżyliśmy, a czy ziemia przeżyła wiele chodzi o inny punkt równowagi czy inny klip ów tu chodzi o tu chodzi o to, jakie skutki wywrze to dla naszej cywilizacji tomy wyznaczamy co jest stanem równowagi racji stanu nierównowagi myśmy sobie pobudowali wielkie miasta nad brzegami mórz jeśli temperatura podniesie się jeszcze o tym, stopień no to kłopoty będą miały całe państwa całe kraje, które no znają się pod wodą prawda no bo siłą rzeczy już obecnie wiemy, że lądolodu półkuli północnej ulegają szybkiej destabilizacji to wywołać nieuchronne skutki, a więc mówimy o pewnej równowadze w jakiej znajduje się nasza cywilizacja i ta równowaga i skrucha ziemia przetrwa ziemia zmieni być może swoje oblicze no bo mówimy cały czas też o reakcji systemu ziemskiego o tym, że zwiększona ilość dwutlenku węgla gazów cieplarnianych jest jednocześnie pochłania on no ale też musimy pamiętać o innych czynnikach ocenić ocenialiśmy na zakwasie dziś, że również pewne mikroorganizmy wyłapując dwutlenek węgla przeżyją kryzys będzie jego ilość być może wykładniczo nam dalej rosła, ale jasne, że nie ma jeszcze przed sobą co najmniej kilkaset milionów jak i miliard i więcej lat wymiary stabilnego istnienia natomiast cywilizacja, a duszy zupełnie inne pytanie i w jedno lat spokojnego istnienia wolnych niż spokojny, że sobie niemal zerowym, a drugimi ja mam pewne dane nawet, że do 2, że około 2050 roku jak już na Żydach dajmy na ten system ten układ związany z tym całym rezerwuarem węgla na lądach, czyli glebach zacznie być bardziej źródłem niż bankiem przechowującym, czyli sekwestracji and Government, czyli zacznie ten bilans nam przesuwać w stronę emisji, a nie pochłaniania już dzisiaj wiemy, że lasy tropikalne nie są specjalnie efektywnym rezerwuar Otóż ta wielka Puszcza amazońska odgrywająca bardzo ważną rolę w samym systemie ziemskim ona odgrywa tę rolę jako rosnąca roślinność w sporze z Pasieki są gleby lasów tropikalnych są jałowe to prawie nic się nie odkłada ciekawe jest to, że do oceanu atlantyckiego z całej wielkiej rzeki Amazonki dopły w Radko 5 % ilości materii organicznej, jaką te lasy Puszcza Amazonii wyprodukuje reszta ulega rozkładowi wysoka temperatura powoduje, że tam w zasadzie jak zejdziemy na poziom gleby czy się zwiąże się z piętrami roślin także po drodze wszystko skonsumowane gleby jest jałowa to głównie szerokości geograficznej umiarkowane przetestują węgiel, a mam jeszcze 1 czynnik niedawno skończył się w czasie doliczy bardzo niedawno zlodowacenie został po nim wieczna zmarzlina ponosi uruchomi Lotos nowe źródło metanu prawda, który zacznie znacznie bardziej efektywnym bardziej efektywnym gazem cieplarnianym i Styks sprzężeń zwrotnych mamy mnóstwo i one wszystkie czekają nas czas ruszymy 1 kostkę domina następna następne następne i to może spadać kaskady, które nam cały ten proces przyspieszy no, a wiemy, że np. w zjawiska wywołane topnieniem lodowców to są zjawiska dość gwałtowne nasi przodkowie z terenu obecnego morza Północnego uciekali dosłownie tak jak to mówi tak mówi mi to potopie prawda, że ta, gdy się, że to on też niektórzy uważają, że może być jakimś praw wzorem tego co ludzkość przechowała w swojej długiej pamięci jako podanie o potopie, ponieważ rzeczywiście tempo wtedy wzrostu poziomu morza może być gwałtowny i plany możemy sobie robić spędzisz wakacje tu czytano tymczasem możemy mieć problem choćby z podniesioną z podnoszącym się poziomem morza jak wspomniałem my lubiliśmy się osiedlać na brzegach tych złóż, czyli Jonassona panie profesorze lepiej na rok 2051 ponownie robić w Wilnie, dlaczego robisz plany, ale z pewnymi założeniami alternatywami czy góry raczej może dodatkowo, ale mówimy o zmianach klimatu i jeździ pan na nartach chyba nie, tym bardziej nie jeżdżę, więc pamiętam, bo to 2 schyłek lat mąż początek lat siedemdziesiątych Otóż w sezon narciarski w walutach, bo tam wtedy oczywiście nie jeździłem, ale powiedz mi dziś w Polsce podobnie to jest sezon narciarski trwał 1 , 5 miesiąca dłużej zaczną się 2 tygodnie wcześniej i kończą się miesiąc później jeśli nasi słuchacze zapewne są tacy znają np. Waldi fas w Dolomitach to z 13 strat z lat sześćdziesiątych siedemdziesiątych, które wchodzą do stacji takich głównej dolnej stacji kolejki, ale w zasadzie już są w ogóle nie nieczynne nie ma sensu tam już niema śniegu granica śniegu, który w Alpach zalegało bez problemu dziś na wysokościach 1800800 m my niżej przesunęła nam się kilkaset metrów w górę to Szwajcarzy włosy sobie z głowy rwą hotelarzy, że za 2050 roku pan AM to oni przewidują, że w tym czasie granice śniegów wal Pach będzie 500 m wyżej co najmniej do was tutaj oznacza, że natomiast hotelarze mówią o przyjeżdżają do nas alpiniści i mówią jak byłem młody to sezon wspinaczkowy trwał 1,5 miesiąca krócej teraz trwa 1,5 miesiąca dłużej noclegach w 2 turze narciarze płaczą wyrywają włosy z głowy, ale alpiniści cieszą alpiniści zależy, którzy mu niektórzy pewnie śnieg lubią wspinać się prawdziwy boom niesie go lubili się polubili Ano tak ta może zawsze jest ktoś wykorzysta może łatwiej będzie się wspinać wysokich górach, ale ja mówię policzmy tych, którzy się z tego będą cieszyć tych, którzy się z tego będą martwić co, że tych narciarzy jednak jest więcej, a to, jakby dygresja, że my również mamy swoje własne obserwacje na przestrzeni życia, które pokazują, że coś jednak, że i oczywiście jest to odcinek na tyle krótki, że jeszcze mówić o jakiś trwały zmianach klimatycznych trudno, ale w jakiś trend jednak jest dość dość oczywisty pamiętajmy wciąż żyjemy w chłodnym okresie historii ziemi w przejdziemy do okresu cieplejszego poza tym matka natura zna jeszcze takie czynniki jak cykle orbitalny ziemi, trudno więc one się oczywiście jak i w ten sposób nakładają w in + 3 in minus w powinniśmy podobno wchodzić, gdybyśmy już śledzili cyklem zlodowacenia następne zlodowaceń może i tak to wygląda żony zapobiegniemy kolejnemu zlodowaceń, a przynajmniej małej epoce lodowej, kiedy Bałtyk był zamarznięty 17 wieku, a w tejże Szwajcarii trzeba było opuszczać wioski wyżej położone, bo ludowcy Napierały już na siedziby prawda położone w dolinach alpejskich, czyli czy może się okazać, że to działalność polegającą na dużej emisji dwutlenku węgla przemysłowa jest pożytek pozytywna dla niej żeglugi Bałtyckiej oraz dla mieszkańców wiosek o śmierć azerskich Bałtyckiej w tej chwili pozytywna dla żeglugi dla żeglugi po morzu Arktycznym już droga północnej zostać otwarta w tej chwili skraca to np. transport czy Europa Azja wybitni, gdyby nie czynniki na zdjęciu geopolityczne to pewnie na dawno byłaby już w pełni uruchomiona przez niedawno jeszcze nasi nasi przodkowie wyprawiali się nad barem spra w Dawidem Barentsa i holenderskich Explorer wyprawiał się tam prawda nad morze i to w to wszystko było królestwo zimy w tej chwili te są to jest ocean wolna od lodu, więc pozytywy oczywiście zawsze można je wskazać, że w Polsce będzie mniej winorośl np. żądanie długo dobre warunki dla uprawy winorośli tylko zawsze jest pytanie cywilizacja przywykła do pewnego jak mój stan równowagi ten stan równowagi okazuje się być bardzo delikatny ziemia da sobie radę, aczkolwiek szkoda pewnych gatunków, które znikną na skutek piąta roku państwo rozwiązują zatruły się płakać nie będę, a oto jest to jest ta jest pewne spojrzenie pornograficzny czy człowiek czy człowiek jest Koroną stworzenia sieci w koronie nazwę i stworzenia Acta czy jednak tylko pewnym elementem układanki, którą nazywamy wszechświatem prof. Grzegorz Pieńkowski jest Wola zmian klimatu środowiska państwowy Instytut Geologiczny państwowy Instytut badawczy u państwa mają gości dziękuję panie profesorze bardzo dziękuję informacje już za chwilę po godzinie dwunastej po informacjach Mikołaj Lizut dzisiejszy program przygotował Paweł Ziętara, a zrealizował Adam Szura Zwiń «

Jak grzyby zmieniają kilmat? Rozmowa z prof. Grzegorzem Pieńkowskim

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 11:00

Najnowsze Podcasty

Babciowe? "Dobry pomysł w złym momencie"

Jedna lista, pakt senacki i frekwencja [sondaże TOK FM i OKO.press]

"Współczesne podsumowanie dobrych praktyk". Politykom się nie chce, ale chce się naukowcom z Komitetu Zdrowia Publicznego PAN

Puszcza Karpacka jest, ale czym?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL