Przedwojenny Biłgoraj - miasteczko Żydów, Polaków i Ukraińców. Rozmowa Pawła Sulika z dr Mirosławem Tryczykiem

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Radia TOK FM słuchamy Radia TOK FM wieczór Radia TOK FM nie przyszedł czas na program, który zazwyczaj od kilku lat zresztą zazwyczaj był w niedzielę o godzinie ósmej rano, ale w związku ze zmianami w ramówce Radia TOK FM Czyżbyśmy przenieśliśmy go na czwartkowy wieczór o godzinie 2003 . program koło historii dziś naszym gościom z dr Mirosław Krawczyk, który jest znany państwu, bo rozmawialiśmy swego czasu, a opony książce z w radiu TOK FM książce miasta śmierci Rozwiń » dobry wieczór dobry wieczór państwu, a dziś spotykamy się zakazy tekstu, który pan napisał ktoś został opublikowany w karcie na najświeższych karcie tekstu p t. sztetlu z polską władzą, a ja obiecałem słuchaczom już wcześniej, że się przeniesiemy lata trzydzieste do miejscowości Biłgoraj i też druga Rzeczpospolita zacznie może to to podróż podróż w przeszłości od takich najbardziej ogólnych danych czy Biłgoraj to znaczy jak duże miasto czy miejscowość bardziej cechach wsi bardziej właśnie o cechach małego miasteczka o rozmawialiśmy jeszcze dziewczyna z dziur przy ponad rzeczywiście z tej okazji spotkać no i naszych poszukiwań grobów pod Otłoczynem a, ale wracając do pana pytania o to dobro raczej małe miasteczko 10 w porywach o 10 %ową większością żydowską wyszło z problemami może w okres niepodległości Polski takimi problemami wynikającymi z pierwszej wojny światowej toż to bardzo klasyczne dla zrozumienia dwudziestolecia międzywojennego koty nasze ciasto i realizacji tego okresu, którego nie niesie go wstecz poczynienie rodacy to nie aż tak dwudziestolecia międzywojennego wynikało, iż te relacje z samej Rzeczpospolita, która w tym Biłgoraj już pięknie ogniskują w tak nietypowym sztetlu i wschodniej Polski nie może jakimś tam sensie kresowej dzisiaj to już województwo lubelskie, o której et nos Polski żydowski dominujący zresztą w tym miasteczku kosz 10 proc jak powiedziałem ukraiński od 17 proc w całym powiecie w miasteczku prawie nieobecni, a nasze ogniskuje na obrót po okresie pierwszej wojny światowej w siłę biłgorajskiej Polski głównie ukraińskie te 17 proc w powiecie zostają Armand kasując ten okres dwudziestolecia permanentnie zadłużone oraz duże przeludnienie audi i wynikający z bezrobociem agrarnym to znaczy taką sytuacją, w której jest więcej ludzi niż ziemi wraz z tym pojawia się bezrobocie pojawia się głód pojawia się taki efekt, ale będący konsekwencją przechodzenia frontu przez tamte tereny kilkukrotnie rosyjską austriackiego zawsze są spalone zniszczone trzeba ją odbudowywać w związku z tym chłopi o polscy ukraińscy Rusini z często w tej nomenklaturze ówczesnej tak nazywani, ponieważ tata jest tożsamość narodową jeszcze się kształtowała w każdym razie z całą pewnością wyznania prawosławnego rasą Termalicę za duże zadłużenie i biedni wsie okoliczne, odkąd przejął słabe gleby są też pływano, jakby status majątkowy ludności muszą zaciągać pożyczki to i dławi po prostu ekonomicznych tylko samego początku strona bardziej i przegranej pozycji nie mogą się rozwijać są sfrustrowani w związku z tym, a początek dwudziestolecia międzywojennego, a także olbrzymie napięcia między chłopstwem, którym mieszka na terenie powiatu biłgorajskiego, a miejscowym ziemiaństwa to jest główna oś konfliktu w tamtym okresie pamiętajmy też trwa wojna dwudziestego roku, a wojna obronna bolszewicy maszerują na Warszawę, a w tym czasie chłopi są wzywani do wojska, a ci właśnie, którzy i tak są poszkodowani po pierwszej wojnie światowej mają wspólne gospodarstwo jeszcze z trwa zaciąga armii polskiej i konsekwencje związane z tym obietnice, które rząd Polski nagminnie w tym czasie składach chłopów jak np. reforma rolna parcelacja pobliskiej ordynacji zamojskiej, która w konsekwencji oczywiście z bardzo temu niechętna ale, ponieważ rekrut jest potrzebny na front przymyka oko do tego rodzaju narracji werbownicy krążą po po wsiach zaciągają, a czasem siłą czasem po prostu wcielają do normy czasu, o czym większość chłopów zgłasza się sama nie, licząc na zielono na to, że nowa Polska nada im ziemię, a ordynacji rząd zamojską oczywiście jestem przeciwna tutaj pojawia się pierwsza oś konfliktu takiego może być o klasowego w takim ujęciu z Ekonomiczno socjologicznym tylko to klasa Ziemiańska z klasą chłopską, a etno syte konflikty etniczne w tamtym czasie właściwie nie istnieją w jeszcze nie ominie niech nie są takie wyraźne po w powiecie biłgorajskim raczej dominują właśnie konflikt na na na osi chłopi, a o zmianie on bardzo widoczne zresztą tak jak rabacji chłopskiej, która ma miejsce w powiecie powstaje nie może bucha powstanie przeciwko policjantom granatowym, którzy razem z leśnikiem 1 z leśników panem Millerem w ordynacji zamojskiej właśnie dość brutalnie poczynają sobie z chłopstwem z takiej wsi w powiecie i Niki górne prycze biłgorajski no i tam chłopi podnoszą bunt Pacyfiku ją posterunek wyrzucają policjantów, a on czeka go zresztą o o w roli Niki górne są siłą po prawosławną pamiętajmy o tym, że po odzyskaniu przez Polskę niepodległości część Rusinów jakoś związany z Rosją wyemigrowała z powrotem do ówczesnego państwa już sowieckiego o uciekł pop, a uciekła część prawosławnych część została to jest właśnie ta wieś Lipniki górna osadzone w większości przez prawosławnych ludzi, którzy później z czasem nośność identyfikować jako Ukraińcy, a no, ale pozostał też poprawka, którą zajął posterunek miejscowej policji granatów w sumie policjanci świetnie z Bytom radzą 30 morgów ziemi od budowania stodoła, a duży dom nie chcą opuścić także podkówki, bo w konsekwencji urwie się źródło dochodu zresztą tu dużo mówić, a za łapówki od 1 Hanc chętnych w prologu ją zaciąg do armii polskiej dla chłopów z powiatu biłgorajskiego szczególnie w Lipnie górnych i okolic Chocim okopy i zanoszą ją jak ci próbują im zaciąg w ten sposób zostawiamy w domu i miarka się jednak przed przebiera chłopie atakują posterunek wrzucają policjantów tam jeszcze czeka was do siebie w tym wszystkim i kolejna oś konfliktu oto bowiem pojawi się w powiecie misjonarz katolickich ksiądz Dominik wysłane przez biskupa lubelskiego do tej ziemi NIK górnych po to, żeby zajął ową Popówka na plebanii i w konsekwencji postawił tam kościół katolicki kościół zajął też po prawosławną budynek cerkiewny Aung z lokalem, a on codziennie policjanci nie chcą się usunąć ksiądz Dominik na czele nowych wyznawców rusza posterunek dochodzi do właśnie buntu przybywają 2 kompani wojska w konsekwencji nasze pacyfikacja Lipnika górnych, ponieważ wszystko jest leczonych kontekst oczywiście odmowy też dania rekruta, maszerując broniącej Warszawy armii polskiej herbu rok temu dwudziesty roku Heroda to był dokładnie dwudziesty szóstym, ale w tej opowieści dziełem jest mało ziemi wsie są spalone albo zniszczone, a ludzie mają kredyty, których nie są w stanie spłacić za to jest volvo są olbrzymie latyfundia czy majątki, ale w rękach tylko tych najbogatszych, gdzie w tym wszystkim 3 obrazki tworzyć z Wisłą miasteczko non stop skoro tych zmian to odwrotnie dobrze przechodzi okres pierwszej wojny światowej z prostego powodu kozakom nie opłaca się ograbić miasteczko naczynko zakończy wojskom austriackim w tym sensie, że miasto przed oczy, że wojsko zawsze zależna prowizorce przede wszystkim czy grabią ku kury kaczki cokolwiek tak tak tego no to dlatego tego typu miasteczku tego nie ma oczywiście mogą zrobić złoto mogą ściągać pierścionki mogą wyrywać nieprędko czeki, ale nie zmienia faktu, że głównym holu głównym celem działalności wojsk walczących w czasie pierwszej wojny światowej na wierzchu są Rosjanie stosują starą taktykę jeszcze z okresu napoleońskiego tzw. spalonej ziemi czy osób mamusie i miasteczko nie spalone w każdym razie oczywiście mieszkańcy mówią, że 60 proc tak mniej więcej rok w różnych okresach w tamtym okresie Eden podobnie Żydów przed dość dobrze znosi okres pierwszej wojny no bo ich sytuacja majątkowa jest relatywnie lepsza, ale to jest jakby konsekwencja działań wojennych to co o tym, pamiętać, że te stereotypy, które mamy gdzieś ta podświadomość mówiącym o bogactwie Żydów przy tak w Biłgoraju kompletnie nie nie mają inni nie mają żadnego z odwrócenia rzeczy rzeczywistość jest generalnie wszystkie stereotypy dotyczące Żydów mało mają do stereotypu zlecenia rzeczywistości, a on oczywiście są dlatego tak mocno zresztą trudno obalić skoro nie mają wiele wspólnego z rzeczywistością w tamtym okresie w Biłgoraju istnieje wiele warsztatów żydowskich charakterze rodzinnym np. Altus taki przydomowy warsztat typu szewski o jakich Czapnik Czyżby za mąż nawet sita warstwę, czyli takim wyrobem Świt oraz włosia końskiego, którym wcześniej zajmował się ludność Polska w miasteczku Żydzi nawet w tym okresie przyjmują oni też starostwo o to, żeby się jakoś utrzymać, a on ich sytuacja ekonomiczna SA podkreślam relatywnie lepsze miasteczko zostało spalone, a nie zostało rozgrabione takie zostało zrobione się przez armie zaborcze w konsekwencji mostu takim może być większym szczęściem historyczny wkraczają w dwudziestoleciu międzywojennym mogą się rozwijać stąd, po czym w dwudziestoleciu Rzeczpospolita z tamtego okresu jest państwem, które to pozwala się rozwijać mniejszością o te lata dwudzieste są takie złotym okresem drugiej Rzeczpospolitej to dwudziesty trzydziesty rok jest tak naprawdę oklaski on właściwym i obecność po partii żydowskich w sejmie i o niczym aktywność relatywnie niska aktywność jednak endecji oczywiście mamy tym posty w tym czasie zabójstwo, a teatr prezydent Narutowicz mamy mamy je silne partie chadeckie, ale jednak relatywnie niższa niż lata trzydzieste aktywność endecka sprawia, że żal żal żyć sobie radzą też do przepisów i sukcesywnie budują swoją pozycję ekonomiczną miasteczku natomiast z racji właśnie tych uwarunkowań kredytować kredytowych pożyczkowych te punkty konieczności odbudowywania, a zniszczonych gospodarst w na relatywnie lichy glebach jeszcze w kontekście do konfliktu z ordynacji Zamoyskich o rzeczywiście wieszcz polsko ukraińska radzi sobie gorzej o tron konto to złość na wsi widać szczególnie w czasie kampanii prowadzonych 2002. dwudziestym ósmy roku jak się analizuje koniec analizował materiały wyborcze albo np. sprawozdania policyjne z tego okresu, który relacjonował bardzo dokładnie przemówienia posłów kandydatów na posłów oraz okręgu biłgorajskiego to o one są pełne frustracji pełne gniewu chłopstwo wymierzonego w i Rzymian oraz główna oś konfliktu w tamtym czasie nawet przedstawiciele partii żydowskich, a czy kandydaci żydowscy o próbują nawiązać w tym czasie koalicję wyborczą z przedstawicielami ludności ukraińskiej po to, żeby ta to, żeby właśnie wykorzystać wykorzystują stygnie w chłopów ukraińskich przeciwko niej tyle prawosławnych po mszy to budżet przy określeniu wtedy ktoś komuś czy nie jest tak dobra, wykorzystując to ich talenty ten gniew Nana Nana ziemiaństwo 3 jak też pisze pan o tym, że z drugiej strony władze sprytnie wyznaczały tak, by okręgi wyborcze, żeby ta demograficzna większość 60 % Żydów nie automatycznie wyników wyborów nie nie przejęła władzę nad miastem tak to on to w samym Biłgoraju rzeczywiście na ludność Polska w Biłgoraju, a on z czasem coraz bardziej się to koniec mszy inaczej, a on już o tym, rozmawiali on temu Krzysztof Żuk z powodu, by podsumować co widzieliśmy jest nim wyobrażenia nasz na temat funkcjonowania takiego klasycznego Sztetl, a z okresu dwudziestolecia międzywojennego są na ogół dość powiedziałbym optymistyczna i męża czy jeśli sobie wyobrażamy w jakiś taki zgodne pogłębione współżyciu obu wspólnot polskiej żydowskiej to raczej są to wyobrażenia błędne o min obie wspólnoty, a w Biłgoraju zresztą mieszka z początkiem toksyny z Żydów z drugiej strony czujących się poszkodowanymi w tej sytuacji Polaków, których jest to, że tym, którzy myślą o tym w ten sposób, że z polską mieszkamy w Polskim mieście Janas jest mniej niż Żydów mamy się relatywnie gorzej ekonomicznie niż oni o w konsekwencji Rotha napięcie stale rosną już w latach trzydziestych są bardzo wyraźna, a początek lat trzydziestych to owe napięcia te lata trzydzieste są owe napięcia wskazują, a miejscowi próbują sobie radzi z tą taką relatywnie lepszą sytuację ekonomiczną ludności żydowskiej, a czy po prostu w ten sposób, że powiększają sztucznie okręg wyborczy, przyłączając koło Biłgoraja 2 wsie i w ten sposób zyskują na wyborców o on w ten sposób dysproporcje ludnościowo się o wyrównuje i w konsekwencji i w konsekwencji o w Biłgoraju rządzi Polska większość, a on na was to co znaczy, że intencją, gdzie dziś początek czy czyim intencją Żydów mieszkających w Biłgoraju od początku było zachowanie własnej odrębności i niewchodzenie w jakieś relacje mocniejsze z polskim państwem lepszy start w wyborach czy też odwrotnie to z tego powodu, że nie dało się relatywnie mógł wpływać na władzy to na najniższym szczeblu to doszło do tego, że Żydzi się i zajmowali czy gdzie co jest przyczyną co jest skutkiem, a on jest trudne pytanie w oczy trzeba sobie zdać sprawę z tego, że KHW żydowski trzecią sztab żydowski może, ale to będzie lepszym określeniem jest bardziej znane wspólnota żydowska w definicji było tylko spółką, która wyznacza sobie własne cele mieli być szeroko pojętą autonomię zresztą w ramach państwa polskiego, a ich i w okresie przed uzyskaniem przez Polskę niepodległości jako wspólnota narodu wybranego funkcjonowała w ramach takiej dość mocnej izolacji względem otaczającego ich świata o 4 etnicznego kulturowego jak Kor, a my tu żyć podobnie funkcjonowali w Biłgoraju z tym, że to trzeba zauważyć, że jednak te działania strony polskiej, a podejmowane właściwie sukcesywnie od końca lat dwudziestych w samym powiecie Dorn 3009. roku mające na celu deprecjację tej o pozycji żydowskiej w mieście przy utrzymywaniu władzy politycznej przez TomTom to mniejszość faktyczną mniejszy ruch w mieście jeśli nie liczyć przy włączonych wsi, a on sukcesywnie na nie pozwalały nie zachęcały bym powiedział także do tego, żeby się włączyli w sposób aktywny w i funkcjonowanie polityczne o kulturowym miasta Biłgoraj czy powiatu biłgorajskiego czy życie z dróg Rzeczpospolitej byli dość trudnej sytuacji, czyli z 1 strony zdawali sobie sprawę z tego, że muszą zachować poczucie własnej odrębności etniczne czy chorych co zwykłe ludzkie prawo każdy chce żyć po swojemu mówi swoim językiem znała swojego Boga o życie tak chce mu ulicą funkcjonowali w ramach swoich struktur humusowych wielką normalnemu życiu powiedzieli współczesnym językiem demokratyczne prawo z drugiej strony rozumieli COS konieczność włączenia się o funkcjonowaniu druga Rzeczpospolita jako nowoczesnego państwa o demokratycznego też takim obozie republikańskim tak o mimo wszystko mimo różnego rodzaju zawirowań jak to polityczny i rozumieli, że dla swoich dzieci konieczne jest to, aby one znały język Polski np. funkcjonowały w ramach polskiego szkolnictwa państwowego, aby rozumiał świat w jakimś przyszło żyć i płyta ambiwalencja dla samych Żydów była bardzo trudno tutaj zarówno w tekstach i z powiatu, jaki stamtąd z innych rejonów Polski 3 i właśnie schronów Polski możemy to taką rozterkach wewnętrzną wspólnoty żydowskiej w Polsce dostrzec nagłe bardzo ważna w Warszawie, gdzie nieustannie zastanawiano się jak daleko czy asymilować się czy nie asymilować teraz wraca po ma się zakończyć, a on idiotą i 3 sekundy takie debaty w ramach samego naraz jest sama koszty dla ludzi obrazki były toczona zapomnieć o tym, że, a ja ja Przemka to lubię patrzeć, a tutaj nie tak strona jest pod oczy tak są dominujące leży po, a czy może tak piłeczka zawsze jest po stronie tej kultury dominującej k, na której spoczywa on coś rodzaju odpowiedzialności za umożliwienie takiego właśnie tak wejścia w nią oczywiście Żydzi żyli jak na terenie Polski oto o to od 1000 lat, więc tutaj, a trudno jest mówić o 2 o jakimś takim ich przybyciu w tamtym okresie natomiast bez wątpienia kutra po skoku tą dominującą no natomiast była też po odzyskaniu niepodległości może to jest kosmos kosmos słaba wewnętrznie noszą odzyskanie niepodległości było nastąpiło relatywnie niedawno to poczucie niestabilności państwa zagrożonego z 1 strony to i tzw. nazistowskim z drugiej strony rodzącym się z totalitaryzmem czy rządzący istniejące totalitaryzm sowiecki, a wszystko razem sprawią, że rzeczywiście, zwłaszcza w latach trzydziestych początek lat trzydziestych to słuszne bardzo intensywna kampania konsultacyjna polityka, a Polska prowadzona w miasteczku, a przy wymierzona przeciwko Żydom, ale też szybko Ukraińcom, którzy w tym czasie otrzymują sukcesywnie nabierać nabierać sił w świadomości narodowej, a on tutaj ta sprawa koncyliacji cerkwi odnosili jak na inne, czyli takim, jakim konfliktu genem czynnikiem katolicy przyjmują w powiecie kilkanaście cerkwi OSiR struktura własnościowa kościołów dokładnie się odwraca oczy i jeśli przed odzyska niepodległość była większość kościoła kościół harcerze prawosławne odpowiedź na to już w latach trzydziestych jest większość katolickich, a te kościoły stają się przyjęte przez katolików oczywiście zbudowana do tego uzasadnienia kopną odwrócenie z kolei sytuacji po powstaniach aikido to z kolei kościół katolicki zamieniona na prawosławne cerkwie w każdym razie w latach trzydziestych jest to sytuacja bardzo napięta, a tynk podszedł z góry wyznaczyć można było w prasie o tym, czytać, że od Alp, albowiem w sejmie Otóż mówił także jeśli chodzi o Rusinów albo Ukraińców jeśli używamy tego określenia to co ewidentnie państwo polskie powinno intensywnie dbać o to, żeby ich polemizować rynek, bo taka idea, która dziś Szatan z góry to nie było tak bezpośrednie związane z codziennym życiem jak nie wiem taki naturalny np. bojkot sklepów żydowskich faktury jak rozumiem, gdyby żył wtedy w Biłgoraju to włosy przeczytałbym jakiś gazet, że nie kupuje Żyda tak, a tutaj jeśli chodzi o to, bo stosunek do ludności ukraińskiej czy do co to było bardziej Eko natura co było takim bardziej naturalnym gestem dysk dyski dyskryminujących czy właśnie to, o czym pan, mówi że konsultacje cerkwi czy właśnie takie akcje wobec wobec ludności żydowskiej w zaznaczył z wykazem sklepów o tym czy rzeczywiście pan dotąd bardzo bardzo ciekawego i ważnego o tematów do takiej są to istotne pytanie, bo sam się nad tym zastanawiam czy tutejsze ten impuls, budując napięcie złość agresję jakąś Old wind siatki spękań kulturowe czy np. rozwożą czytałem protokoły i szkół szkoły powszechne było 2 wież 2 szkoły, dlatego że najpierw szkół szkoły, by nam nie koedukacyjna potem Stwórz kod koedukacyjne z czasem, ale zachował strukturę teraz 1 głosie takich 2 placówek prawdopodobnie chciano drukować etatów po prostu nauczycielskich o NATO żony, kiedy szkoły zbudowano 2007 . roku nawet tak dwudziestym ósmy 2009 . ściga to protokoły były normalne czy w takim znaczeniu języka używanego w przyznał się w stosunku do dzieci tak nie było to żadnych dyskryminujących czy trzeci krzyki pejoratywnych określeń wobec jedno dzieci pochodzenia żydowskiego, który pojawiał się późniejszy czas w ale z kolei w latach 2930 cóż po wrześniu przesyłane w Warszawie nowe forum prowadzenia protokołu aż Zbyszek tabelki, w których trzeba było zaznaczyć ile dzieci katolickich Weil żydowskiej prawosławnej szkoły czy to jakiś wymóg, a on organizacyjne, którym to dość mocno wpłynął późno funkcjonowanie szkoły, bo ile nie trzeba było jeszcze dwudziestym siódmy dwudziestym ósmy 2009 . wyróżniać o nauczyciele nie mieli obowiązku segregować śmieci oto sposób dzieci no to już spór tymczasem w drogę w wyniku wprowadzenia takiego właśnie rozporządzenia, a dokumentu godzą segregacja się pojawiać się tylko z przykład 11 z przykładów pan pytał czy, że koncern Vattenfall Heat Moon była działaniem zaznacza oczywiście, że tak o mnie był to spontaniczny ruch ludności to ciekawe Zygmunt Klukowski, który doznane Zygmunt Klukowski tak dzieli Kronika Zamojszczyzny lekarz słynny lekarz ze Szczebrzeszyna, który bardzo ową i dokładnie nam relacjonował dwudziestolecie międzywojenne od czasu, gdy przychody Szczebrzeszyna późny okres wojenny okres powojenny i pacyfikacji pod podziemia niepodległościowego, który sam tu zresztą należą przez komunistów Klukowski opisywał to kontynuacja filmu, która przebywa w Szczebrzeszynie pod konsulatem, że starosta biłgorajski powiatu biłgorajskiego i zarządził koncyliacji burmistrz Szczebrzeszyna ją przeprowadzał w ten sposób, że najął robotników, żeby rozbierali cerkie w ksiądz miejscowego kościoła unosi blachę z zerwaną z cerkwi do swojego kościoła, żeby nią pokryć, kiedy Klukowski prawo interweniować 3 o Noto po kilku miesiącach przyjechali urzędnicy z Warszawą, a i dopiero to sytuacje, ale jakoś tam wtórnie próbowali łagodzić Krukowski to podsumował w ten sposób o władza Centralna jest z 1 strony wysyła polecenia, które wywołują właśnie agresje wywołują tego rodzaju ona napięcia, kiedy później przegrywa to jest, a zbyt słaba, żeby za nią zapanować nad ich takimi o skutkami których, których nie przewidział jak np. torze pałkarzy miejscowi zaczną endecja, czyli atakować prawosławny się i w konsekwencji siłą nawraca się katolicy, bo już wskutek tej tego procesu rekonstruowania cerkwi tego rodzaju akty się zdarza mu, a w przypadku Żydów ja bym widział tak lądem i Wojtek musi pan chwilę po mu opowiadać naszym słuchaczom o tych piłkarzach, którzy siłą nawracają na katolicyzm, bo to jest coś co dla czytelnika pana tekst może być szokiem to znaczy co się dzieje w dwudziestym wieku i od wsi do wsi chodzą ludzie, którzy po prostu z drogami w dłoniach, a niektórzy mówią proszę proszę zmienić wiarę, która w Gazecie, że to się znajduje w tekście czytamy we wspomnieniach pamiętnikach tylko, że to jest szokująca informacja dotycząca naszego kraju w niedziele w średniowieczu to nie są jakieś wojny religijne rodem z z książek do historii tego co się dzieje w 2 w międzywojniu w Polsce, a dług dokładnie między 3005. 3009 . rokiem, ale to już z dość chyba z Eurolandu historia znaczy w tym czasie na tzw. Kresach toczy się akcja umacnia polskość tak to się nazywa, a wzmacnia polskości na Kresach jest taką akcją, której o całą noc głównie wojskowi o tą akcją na Lubelszczyźnie przewodzi gen. Olbrycht o dowódca dywizji w Zamościu dowódcy dywizji piechoty w Zamościu, który poprzez struktury zarządzania czy poprzez burmistrzów starostów głównie skupionych wokół endecji tego rodzaju akcje przeprowadza i jest akcja w pełni oficjalna jest to akcja, którą środowiska endeckie przeprowadzono o Annie znajdują one akceptacji w tym sensie centrali Warszawa natomiast z powszechnie akceptowana w środowiskach polskich, a on polega na tym, że wśród bojówkarzy na dziś jest mu ci powiedzieli jest nią nie obrażając kibiców piłkarskich kibole tak bojówkarzy endecy z tymi właśnie pałkami zresztą symbolem endeków były tego rodzaju Lanki o korporacyjne wpadają do wsi ukraińskich prawosławnych i wymuszają przejść na katolicyzm to książka administracyjnie zmuszone w ten sposób, że zmusza siłą rzeczy komunizm się nazwisko, a jeśli n p . a ktoś ma na nazwisko Hryciuk to natomiast natychmiast wpisując go Gryciuk, spuszczając toniemy ukraińskie Echa, ale głównie polega na tym, że zmusza się ukraińskich chłopów do przychodzenia na katolicyzm prawosławnych, ale co bierze się w 2 proc do kościoła to aż 4001 grudnia jak pisze Klukowski, a o masowych szacuje się jakoś tego kosztu jest znikoma, a on oczywiście też administracyjnie zmuszać się ukraińscy czuprynę prawosławnych urzędników lepszym określeniem prawosławne niż ukraiński zawsze ze sobą w parze czy czasem się czuli Polakami, mimo że byliby chodzili do cerkwi dojdą do przechodzenia na katolicyzm, bo inaczej grozi im się np. relegowania z posadą tym wszystkim przekąski w swoich pamiętnikach cios pełną oburzeniem, że w takiej sytuacji, kiedy on prowadzić taki rodzaj dzienny Kuriera zamojskiego takie on dotyczy to jest dyrektor szpitala w Szczebrzeszynie, a on członek miejscowe elity miasteczka, ale też całego z CET całego województwa lubelskiego tak bardzo znacząca postać na Lubelszczyźnie ogół się, że nasi słuchacze obeznani system świetnie znają jego pamiętniki, bo napady i wielka postać i on nadal prowadzi to aż tak tankuje Zamoyski takie taki pisemko pismo na i staną się zgłosić do niego prawo sławna siostra, która chce opublikować swoje wspomnienia z resztą od razu otrzymuje naciski ze strony redakcji spór o to, żeby tej prawosławnej nie nie Juszczenki nie publikować też jest pełna oburzenia też o tym pisze Ernsta akcja umacnia polskości przebiega dana na bardzo wielu płaszczyznach to oczywiście ci prawosławni chłopi ucierpią najbardziej kryją się po lasach są także Klukowski czasem przez 2 tygodnie w okolicznych wsiach wokół Biłgoraja, żeby tylko śnieg zaczął czcić co ciekawe pamiętajmy oczy trzeba uświadomić, że jak tylko wkraczają Niemcy na ten teren, a on to on nową prawosławną ludność natychmiast porzucą katolicyzm, na które przyszło o w ten sposób, a Grekom celuje cerkwie w drugą stoczy kościoły katolickie NAC Eryk w Biłgoraju dzisiaj jest potężny konflikt o kościół Świętego Jerzego dawno Decker kontuzjowaną córki, która w czasach okupacji niemieckiej stała się znowu cerkwią, a po wojnie znowu stała się kościoła Świętego Jerzego, ponieważ w wyniku akcji Wisła wrzucono ćwiczyć relegowano ukraińską ludność ta z ZUS z tego rejonu dzisiaj osłony praktycznie w Biłgoraju już niema w niewielkiej grupki i on zbudowany niedawno świątyni prawosławnej, a on sporą część ludności prawosławnej, która po akcji Wisła bomb nie chciała przyznawać się do swojej wiary jest on też spotykał się w misce wymieszaj z szykanami przychodziła na wyznanie świadków Jehowy stąd relatywnie duża grupa, a wyznawców tej tezie tej tezy tej religii w centralnej płyty brukarskie współcześni, a to, jakby pokazuje to zła, że wzrost tego rodzaju akcje, wymuszając polskości katolickości uczy się sprawą zajął z czasem na niczym co też pamiętać o tym, że ludność ukraińska czy prawosławna w czasie okupacji niemieckiej bardzo mocno współpracuje z Niemcami przeciwko ludności polskiej, a on ja staram się patrzeć na sytuację w powiecie czy na sytuację na Kresach w sposób maksymalnie zdystansowane i zebrać fundusze rodzin, jakie były przyczyny przemocy i zła, które się wydarzyło ona na nowych kresu nie, starając się żadnej z tych grup etnicznych funkcjonujących na styl jest miasteczko w tym powiecie jakimś tam sensie kresową usprawiedliwiać o i myślę sobie, że na jeszcze rozumiemy ten ciąg wydarzeń opisujemy go w miarę dokładnie to później skutki, jakie np. było na dość intensywną współpracą Ukraińców nie tylko ludności ukraińskiej z opat stuka portami niemieckimi współudział w ich zmasakrowane Żydów również na terenie powiatu biłgorajskiego też masakrował Polaków, a na turniej piłkarski on miał swoje przyczyny właśnie w latach trzydziestych m. in. a już nawet data dwudziestym o tym, wspomnieć o tym, że, a on no i ukraińskie się też cierpiały w tym okresie okupacji niemieckiej czy kończy tuż po niej o polskie podziemie również brało udział na terenie powiatów pacyfikacji z kolei sił ukraińskich słynne Piskor widz o to jest również ten trend ten rejon, ale wracając do do lat trzydziestych w Biłgoraju musimy jeszcze w popatrzeć od strony jakiś na sytuację mamy mamy się sytuacje ludności żydowskiej na bok od strony takich prostych jasnych struktur państwa urzędy jak rozumiem no w tam pracowali Polacy ten raport szkoła nie wyobrażam sobie, żeby z takich rodzin bardzo religijnych trafiają dzieci żydowskie jakoś się w tej szkole znajdują czy to jest także z dnia, choć miały jakiś silny intensywny nowoczesny sposób rozumiane działania włączający inkluzywnego byłoby pewnie takich wtedy nie było, ale czy tam spotykają się do dziś za osiedlem wrogości czy też są po prostu takim elementem krajobrazu tak jak z okolicznych wsi Rusiński dzieci tak tutaj MD, gdyż Biłgoraja żydowskie jak to wygląda o, a przede wszystkim nauczycielem czy może tak urzędnicy rzeczywiście są polscy w kole miasteczko w takim wymiarze tylko w infrastrukturę za rok myślę, że pod uwagę sklep tak jest instytucje takie pismo o publiczne w jakimś sensie drukarnie n p . czy te punkty sprzedaży wody sodowej 3333 zlotym punkt loteryjny, ale są wszystkie rynki żydowskich o polskiej handel jest nią rosłaby można, by powiedzieć to zresztą też jak był dla nas sytuacją ekonomiczną ludności Polski po pierwszej wojny światowej o relatywnie gorszą natomiast z drugiej strony olbrzymia Speed aspiracje ludności polskiej przykładają się eksplodują w wymiarze politycznym to rzeczywiście władze SM stworzona przez cały czas przez Polaków trwoga wg Rzeczpospolitej z tego co wiem nie było nigdy burmistrza żydowskiego w żadnym z miasteczek to też pokazuje istotę problemu Mount jak to jest w szkole w szkole przede wszystkim nauczyciele są podzieleni to też jest także nie są jednorodne i no trzeba pamiętać o tym, że nauczyciele zawsze współcześnie dziś również dzisiaj swą grupą bardzo dobrze wykształconą wielkich aspiracjach zwykle słabo sytuowanych ekonomicznie co rodzi frustrację o, ponieważ są dobrze wykształceni uświadomienie narodową, więc czują się też forpocztą państw Polsk polskiej, a wciąż tymi przyczynami idei narodowych, a pamiętajmy, że to 30 przy bardzo ostra retoryka narracja narodową w szybszym podzieli nacjonalistyczna ręcznie albo nawet ksenofobicznych sedan 1 ton na rok na London and Sons ktoś taką forpocztą mocującą polskości lub osób 8 różnych graczy z drugiej strony mamy w Biłgoraju podmioty w Polsce zresztą cały grupa nauczycieli z wosku na boku zatem tak czekają dziś w związku Nauczycielstwa polskiego jest związek byśmy tworzyli, zostawiając inne wymaga swoją inne wymagania swoim członkom są to nauczyciele także w Biłgoraju plakietka postać nosiciele Jani UK od tłuszczy krzewią ideę tolerancji idea wielokulturowości to w pewnym tylko w oznaczonym, a on jakimś tam sensie oczywiście z takim perspektywę konfliktu politycznego i nauczyciele prawicowi Dec nazywają ich lewakami lewicowcami komunistami chce te szczątki słynny w latach trzydziestych konflikt zatem po z resztą świata, czyli z narciarstwem endeckim skupionych w związkach endeckich taki numer płomyk, który się ukazał podaży 3007 . rok dobrze pamiętam ukazujący życie w związku sowieckim ZSRR on uczy się pan ten 1 numer pokazywał tam życie funkcja funkcjonujące w kołchozach w miarę zdystansowany sposób go od ran te konsultacje z Bartosz olbrzymia kampania wymierzona przeciwko zatem po i właśnie temu już pomnikowi stopniało zaczęto go wycofywać związku z tym ze szkół, a na jego miejsce wprowadzono rycerzy Niepokalanej czy czy też takie pisma związana z ugrupowaniami endecki biłgorajski szkoleń nauczyciele w większości są u w uformowaniu endeckie zresztą z moich badań akurat przy okazji zbierania materiału do książki, który po wspomniał miasta śmierci sąsiedzkie pogromy Żydów też wynikało, że nauczyciele będą tutaj, że czułam dna białostockiego no i wschodnich województwach raczej byli utalentowani endecka frakcja, dlaczego z, czego wynikała generalnie wschodnie województwa czy Kresy tzw. były bardziej endeckiej niż Centralna Polska oczywiście nikt z poznańskiego na łódzkie było bardziej czerwone można, by Warszawa też natomiast poznańskie i wschodnie województwa były zdecydowanie deski chociażby z tego powodu, że na tamte mniejszości narodowe były solą wokół od samego początku o większość nauczycieli szkoła biłgorajski zatem dość mocno dyskryminuje uczniów żydowskich są na nich problemy np. trudno jest to, że większość uczniów aż to Żydzi nie o tym, wprost piszą w protokołach, kto zachował się do naszych czasów są bardzo cennym dokumentem materiałem ujawniającym funkcjonowanie szkoły przedwojenny, a on tym co on kim są pełni stereotypów, a tak bardzo nadawał się absurdalne stereotypów, a jednak, mimo że oni są wykształceni ludzie i uświadomienie Kosheen posługują jak np. tego takie, że dzieci katolickie gorzej liczą wiadomo Żydzi mają pieniądze wystarczą lepiej albo np. że żydowskie dzieci chodzą mniej na spacer wiadomo siedzą w Hadesie jak o tego rodzaju straty już świadczą o uprzedzeniach którymi ci ludzie się posługują są też właśnie są takie pozytywne postaci jak ów jak zatem te, które mierzy się z miejscowym, a księdzem, który też wszystkim formowany grecką kapłanem księdzem są olejem no jesteś stąd też nauczyciele, którzy starają się jak dotąd podział i trudy dnia włączać stąd dzieci żydowskie są takie postać jest pani Kwiecińska którą, których opór opowieści czytuje cytuje w materiale jest też nauczyciel przynoszono wszelka rapu główna, a która ma taką metodę, że sadzać dzieci i za sobą, o czym co 2 Gg przymusowo dzieci w 1 ławce katolickiej żydowskie korzenie się w ten sposób przyjaźni zmusza je do Tyńca szlaki współpracy mąż świetnie jest się wychodzić, a więc różna przy tak nie postępują, a on to jest mieszkańców, a Witold Dembowski, a opowiada z Biłgoraju oraz Ernest Skalski jak to np. za karę na na większości lekcji poza tymi nielicznymi przypadkami musieli za karę 10 i brzydka, że on ma na 1 innych lekcjach przed 2 zakazie no on, że o szkole, gdzie dzieci żydowskie były traktowane gorzej mówił też 11 nauczyciel żydowski, który funkcjonował szkoła biłgorajski Raków uderz, o którego wspomnienia zachował się w księdze pamięci o z zapisanej przez tych Żydów, którzy przeżyli zagłady w Biłgoraju wydali pod ręką po powojnie księga pamięci pod redakcją Cronenberga tamten Raków, gdyż opowiada o tym, że właśnie na mnie jak i 3 finał był takim buforem między antysemityzmem nauczycieli, którzy jednak konto odbierał to grono nauczycielskie większość była antysemicka, a on, a dziećmi żydowskimi, które trzeba pamiętać o tym, że tamta trauma presja wywierana na dzieci żydowskie też prawosławne to są głęboka niewiara w Biłgoraju dominował jednak te dzieci żydowskie prawosławne były miast na wsiach wokół miasteczko męża z ziemi oczywiście ja będąc też jakiś czas nauczyciele nie wierzę w to, że dzieci są jednak pragnienie nie przyjmie mnie nie uznaję takiej perspektywy wieżyczki mogą być antysemickie z urodzenia i trzeba było wychować i pamiętajmy też to taki chce wysłać negatywnym w cudzysłowie wychowawczej roli prasy, która była rzeczą podsuwane sukcesywnie właśnie wybieraną półką po tym, konflikcie i innym szkołom czy tylko rycerz nie pojawią się rycerze nie do rycerzy Niepokalanej sukcesywnie zatem czas to sytuacja napięcia międzykulturowe dorosła wraz z upływem lat trzydziestych już 3005. 3009. tuż po taki sam gęsty SOS strony, czyli taki okres, w którym harcerzy niepokoi n p . ja analizowałem cały rocznik 3006 . wszystkie numery co rzeka w w każdym z numerów tego pisemka kierowanego przez najmłodszych dzieci był jakiś tekst o charakterze antysemickim, ale wywiad jaki, jakim językiem to było sformułowane w z perspektywy współczesnej straszną na 3, gdybyśmy użyli współczesnych kryteriów etyki dziennikarskiej wszystkie te teksty trzeba było określić termin mowa nienawiści, a było to albo w formatu o formę opowiadania, w którym właśnie narrator opowiada jakąś historię o braku małym Heniu Froda, który kupuje cukier w cukierni żydowskiej jak pan Jezus w związku z tym odwraca od niego swoje oblicze, a dopiero, kiedy Hanią wykrzyczy swojej mamie zapłakany, że już nigdy więcej nie kupi u Żyda to wówczas pan Jezus wraca do niego swoje pełne miłości wybaczenia i zrozumienia i radości obliczy ponownie, ale są też takie teksty od auto stoczyło redakcyjna, których np. autorzy donoszą, że dzielni chłopcy w Katowicach, a o to czy chrześcijańscy katolicy otoczyli 2 Żydówki, które próbowały komunistyczną akcję Kusztal wzniecić aresztowali i odprowadził na posterunek policji chwała im za tą szkółką albo takie teksty mówiące o tym, że o formom zakładający, iż ta historia, o którym do tańca to postać w rycerzy ku, a który się nazywa się rycerz Niepokalanej starych Husarz przypuszczam, że to jest jakaś mowa o nie ujawnia swej tożsamości w myśl Czytelnicy dopytują każdy z numerów imiesłów Husarz i rycerz stary rycerz, a on uraz to tożsamość przypuszczalnie to jest jakiś znak to, prowadząc rycerzy Kaczyńskiego alter ego w tym oczu znaczną zapytany przez jakieś tam kolejnego małego Henia czy słusznym jest nie czytać tego litego Goethe takich takiej gazety, bo nas żydowska i propaguje żydowskie treść ponadto AZ najbardziej słusznie masz rację ma ochroniarza do żydowskiej tam ciągnie należy czytać, bo czy Żydzi stoją naszą obok Żydzi to są tacy Tacyta cytat, więc to jest jest szósty lokal użytkowy 3007. roku, kiedy ukazuje się encyklika Piusa jedenastego wymierzona przeciwko antysemityzmowi na Nc plus to koncept i wydaje na to trzydziestym siódmy roku rycerze Niepokalanej i rycerz Niepokalanej mają problem no i doktorzy tegoż detektyw to, że PiS i w konsekwencji wstrzymują się z tego rodzaju tekstami trzydziestym roku w koszykówce jest już go nie ma żadnego tekstu o charakterze antysemickim z nami, czyli jak ma zamiar dokładnie może coś umknęło nam się, że nie jest dużo relacji z wojny w Hiszpani, z których oczywiście roztacza się o taką odpowiednią perspektywę, że w obu żołnierze Franco dzielenie przeciwstawiają się chorobą bolszewickim i w uchwale to Europy świata i ich chrześcijaństwo walczy z zalewem bolszewickim tak, ale nie ma pojawiają się teksty antysemickie, choć jest już mocno się wywodzą, a tu jednomyślni mnie nie opuszczę, kiedy rozpoczął pan rozmowy o 3 tego, że trzeba patrzeć na minę na mandaty Biłgoraj, gdzie w soczewce się, gdy różne prądy spotykają to co tu jest działaniem państwa taką myślą przewodnią władz centralnych, które gdzieś tam wpływają na to, a co to jest taki zupełnie oddzielnym naturalnym działaniem pytam tu o sytuacje w szkole, bo wyobrażam sobie, że jeśli jest akcja repolonizacja wzmocnienia polskości tak rok temu to w praktyce to, o czym pan teraz opowiadaczy sytuacja dziecka żydowskiego w szkole jest dokładnym zaprzeczeniem skuteczny polonizacji, że rozumiem takie dziecko żydowskie geny co może zrobić to by zmierzyć sobie po prostu nienawidzą Polaków traktowanie tego państwa koniec swojego obcego opresyjnego hitu nie możemy mówić rząd wzmacnianiu też w pytaniu skuteczność tej idei akcji, która miała mniejszości narodowe uczynić Polakami, a naprzód kuracja naczyń, a w wymiarze edukacyjnym to była gra toczyła się Makbet powie, że ta akcja rozpoczęła się z ocean polskość na Kresach od wystąpienia ministra Czerwińskiego, który ogłosił 2009 . roku nowy program edukacyjny troszczymy można wzmacniać poczucie narodowej poczucie przynależności Państwowej narodowej ludności zamieszkującej Rzeczpospolitą to akcja była już elementem tej tort zawraca początkującym tom to Pusz w latach trzydziestych umową rozwijano akcje umacnia polskości na okres, a on ćwiczy babci skuteczność to jest taka nauka, która płynie dla nas współczesnych znaczy czy jest prawosławni mają takie ładne przysłowie im mocniej zaciśnie pięści w tym więcej ziaren wypuści już o wymknie ci się oczywiście Żydzi na gminę żydowską w Biłgoraju zareagowała jedyny sposób, jaki mogła zareagować czy starosta ma przed wyborem albo przyjąć rolę pariasów, czyli osób to co dom relatywnie ekonomicznie radzą sobie w tej rzeczywistości Polski, ale politycznie edukacyjny Kuta rok kulturowo są zobligowani są ci z przestrzeni Rzeczpospolitej, bo przyjazd koronę obóz otworzyć własny porządek społeczny wytworzyć własną przestrzeń kulturową edukacyjną, ponieważ Żydzi bronią bez większych szkód Generali Biłgoraja nie trzeba pamiętać o tym, że Biłgoraj długo jak do dzisiaj są uważają siebie Paul Polacy mieszkańcy polscy tego miasteczka za bardzo przedsiębiorczych kreatywnych twórczych mamy kilku znanych Biłgoraj Jan w przestrzeni publicznej funkcjonuje, a funkcjonował też sieci polityki niedawno, więc generalnie są to ludzie rządcy i przedsiębiorca to co też byli Żydzi Biłgoraj z oni chcieli przyjąć tej roli pariasów nasze pytanie jak dyskryminowane dzieci żydowskie szkoła przychodzimy do swoich rodziców i płakały pewnie Tomek, a jeśli na 117 dni dostatecznych na 3009 . dobrze pamiętam, a tak jeśli nam nic im 113 dzieci, które otrzymało niedostateczną 81 to był dzieci żydowskie na no no no to sensu stricto o niższą pewnie czuli z tym trochę dyskomfortu w przychodzili płakali on rodzice postanowili coś z tym zrobić więcej, czyli np. przemyśli, choć w połowie lat trzydziestych nad pomysłem budowy własnej szkoły w prywatnej o dacie jej rozwój pojawił się pomysł budowy własnej biblioteki żydowskiej do TK polskiej macierzy szkolnej, która funkcjonowała w Biłgoraju w latach dwudziestych bardzo dobrze od drzwi do niej chętnie przychodzili jak to mówią raporty jest na burmistrza wysłane do rąk do Lublina, który cytuje w tekście atomowa to trzydziesty to samo czytelnią o polskiej macierzy szkolnej została opanowana przez narodowców i zaczęli bojkotować Żyd NATO, więc w konsekwencji to, więc ludowcy chcą ja też bym nie chciał chodzić do czytelni, które na mnie nie obrażają album jakoś nic nie zareagowali tak jak mogli zareagować postanowili otworzyć własną czytelni, a zresztą pamiętać o tym, że rozwój życia kulturowego społecznego religijnego o budował szpitali długu wpisane też logikę działania Sztetl ma żydowskie go tak są źli oprócz tego, że tak, by byli naciskani z zewnątrz przez wspólnotę polską, a on mieli też, jakby to wpisane w logikę własnego rozwoju własnej wspólnoty budowanie tego rodzaju instytucja oczywiście mogliśmy budować no, gdyby w, gdyby się w takiej sytuacji nie znaleźli ich znaleźć rządzić z ciekawą dzieci żydowskie reagował też to takim rodzajem nieposłuszeństwa można, by powiedzieć obywatel z Brackiej może nie re edukacyjnego omówią nauki języka polskiego, o ile na znane biłgorajski w jakimś sensie można tyle biłgorajski związane z Biłgoraja pisarz Linder ca basie wizję gry w Biłgoraju spędził kilka lat najmłodsi swego życia zawsze dla niego tym Biłgoraj, bo takim symbolem polskości Biłgoraj Frampol po pobliskich, a o przyznawał się w bardzo często, że im Polski rynek chiński czy hiszpański odgrażał się go nigdy Niechciał uciekać w tym czasie dzieci żydowskie, a on stopniowo z kim tak są wykluczane z przestrzeni szkolnej reagowało niechęcią takim podziałem na niezbyt dobrym zachowaniu oczywiście AAA to był tylko przeja w pewnego procesu toczył mamy z tym do czynienia również współcześnie bardzo ciasno czy jeśli sytuacja jest taka, że społeczeństwo dominującym o większościowe czy Polacy w Biłgoraju nie byli większością w sensie liczebną, ale byli większością w sensie politycznym administracyjnym dyskryminuje mniejszość też słabszą grupę do nas rzeczywiście się radykalizuje zamyka, a próbuje wytworzyć przeciw świat taki świat, w którym będzie się czuła pełnoprawnymi obywatelami pewnie też trzeba o tym, pamiętać wszyscy jesteśmy ludźmi tak są ludzie są takimi stratami, które reagują bardzo różnie niezależnie od swojej narodowości, które zupełnie przypadkowa i kultury w jakiej się mocno z dostępem niż ludzie czasem sobie pozwalali na niezbyt stosowne zachowania wobec ludności polskiej jeśli dziecko przyszło ze szkoły zapłakany, bo dostało dwóję albo zostaną posadzone za każde z nich ktoś został posądzony, iż niegrzeczne trudno, bo zakaża się sadza brzydkie prawną to dziecko przychodząc opłakane wzburzył wzburzyła jakiegoś rodzica ten co zrobił komuś ta prawda nie wiem o nie pożyczył czegoś albo nie nie nie niania niania nie nie wykonał należycie swojej roboty szewskiej n p . to kilka innych wciąż powstawały różne wzajemnej złości antagonizmów oczom dać też o tym, kto o tym, też miał wspomnienia mieszkańców Biłgoraja, zwłaszcza z skupione wokół pamiętników panią Ćwiklińskiej, które ma również była nauczycielką też takim trochę po wojnie regionalistą historykiem, a miejscowym i jej wspomnień wyłania się obraz żydowskiej zupełnie taki wynik może być odległy toczona coś opowiada o tym, że dochód tak jak do z tych opowieści wynika to żona kompletnie nie znaczy to jak pokazuje świadomość Polaków którzy, żyjąc między Żydami większościowym w społeczeństwie Biłgoraja żydowskim uczciwie kompletnie nie mieli dostępu do świata i vice versa, więc masowo oglądany z grzałką zdenerwować jest grywał polskie, ale muszą realizować 2 takie pytanie czy pan, pisząc ten tekst albo zbierają się, siedząc długie godziny dni tygodnia nad materiałami nie miał takiej myśli, że z aktualnie nim niesamowite pożytki płyną z zajmowania się historią Otóż czas na współczesny to jest to sąd debaty dyskusje nad tym co Europa powinna zrobić z szeroko pojętym problem asymilację ludzi zupełnie innych kultur chodzi przede wszystkim o kulturę krąg kulturowy związany z islamem muzułmanów z różnych krajów zresztą one głównie z Afryki północnej i dyskutuje się w Polsce bazę lotniczą model niemiecki asymilacji czy francuski czy brytyjski, który z nich jest mądrzejszy, a tu o to przez 3 z bitą godzinę opowiada pan o tym, że to my Polacy ćwiczyliśmy na własnym ciele w naszym kraju pewien, iż świadomie czy też nie, ale model, który można po czasie powiecie był modelem asymilacji innym tylko Anity był świadomy i konsekwentnie robione ani z jakimś planem to jak rozumiem czasami wychodziło, bo bardzo wielu koryfeuszy kultury nauki polskiej to są ludzie pochodzenia żydowskiego, którzy się po prostu jakimś stopniu zasymilowali w większości przypadków takich jak chociażby zamknięte, by wspólnoty żydowskie to wręcz przeciwnie tak dokładnie odwrotny paktu odpowiedzią było tworzenie tak promuje własnych instytucji własnych bibliotek własnych czytelni własny system szkolnictwa i t d . i t d. ale trzeba się czasami zastanawia się patrzeć na to, że oto, kto da na temat tego czym innym, jakie społeczeństwo może skutecznie włączać do swojej kultury osoby z innej religii jest to tam medale w UE paradoksalnie dochodzą takie wnioski są spalane mamy niesamowite doświadczenie być może część w bardzo złe doświadczenia, ale my okno jednak mamy w oczy kosimy tak, żeby przyjrzeć się temu ma ponad 100 Horacy druga czy w tym sensie są to rację mamy olbrzymie doświadczenie o materiał badawczy dróg Rzeczpospolitą od była takim tyglem bardzo piękny zresztą, do którego ja tęsknię osobiście o takim tyglem narodowościowym, który tryb doświadczenia był przebogaty ona w sądzie w archiwach wystarczy po nich sięgnąć po to tam sobie też tak, że mam jednak asymilacja, który pan powiedział nie jest celem, a procesu o tych włączania i przedstawicieli innych kultur czy innych kultur narodowości to on w tym wypadku niestety władze Polski chociażby właśnie dostał akcje własne polskości, czyli koncyliacji cerkwi po po to, sprzyja podjął to próba asymilacji czy bez pożyczania nawet do asymilacji jeszcze jeść, a częściowo spolszczony, o czym pamiętać o tym, że człowiek ma prawo do umów o życiu tak chce i nigdy, gdyby ten model właśnie na współ istnienia był w Rzeczpospolitej rasową ten model, którym toast za którymś opowiadała część środowisk sanacyjnych, które podnosi Józef Piłsudski czy o tym, pamiętać nazywany przez endeków doskonale ją matką, a ponieważ właśnie odpowiadał podał się za współistnieniem o złoto wówczas mielibyśmy zapewne inną sytuację drugiej Rzeczpospolitej inną sytuację płynnościową, a on i być może w inną historię też natomiast niestety z czasem pewnie jako konsekwencja ciągnącego się faszyzmu we włoszech nazizmu w Niemczech, a jednak ten trend nacjonalizm Polski ententy szowinizm Polski może to lepsze określenie w latach trzydziestych, zwłaszcza pod koniec zaczął brać górę i w bardzo negatywne efekty wywołał, a on jedynie nie chciał mu, by taki żeby, żeby ta sytuacja, której opowiadam w Biłgoraju wywoła taki efekt ataki takie wrażenie, że branża gwoździ jak zareagowali na ten mecz nam na to akcje wyłącznie zamykaniem się mu bombą oczywiście, o którym pojechałem do woli Kondrackiej tam słyszałem opowieść o pięknej przyjaźni n p . o tym, a między dwójką dwójką mężczyzn, ale oczywiście i natychmiast usłyszałem historię, w której 1 z tych miast opowiadał o legendzie w ich i o tym, że maszty anten Otóż to ta świadomość ludowa podtrzymująca Żydów zawsze jako tych obcych, bo pracujących w mieście amonit nad roli Claude, a on, że do potrzebujących tych latających po to, żeby się, żeby z chrześcijańskiej przygotować matce nawet między przyjaciółmi to ten wątek przypomniała mi przeszły przyjaciółkę przed przyjemnie jest przeciętnym Polakiem przyjacielem Żydem 12 pyta czy to prawda i potem jego syn chodzi oto historie, a on, więc pan to, podsumowując wydaje się, że doświadczenia polskie okresy w istocie nic innego są bardzo bogaty model, który wybrano w Polsce, zwłaszcza w latach trzydziestych był fatalny pod każdym względem wywoła niepotrzebną i bez przemocy i taki błąd powiedział napięć etnicznych, które później niestety eksplodował w czasie drugiej wojny światowej, a pamiętajmy o tym, że tereny powiatu biłgorajskiego doszło do domów to bardzo złych wydarzeń na styku ludność polską ludność żydowska i a także ludność polską ukraińską ukraińska żydowska ukraińska Polska mięso zabijali się wszyscy oczywiście pod auspicjami tak to ujmę może niezbyt kokonu delikatnie nazistów niemiecki Antoni sza tym, że sytuacja w Biłgoraju po co mówię to w tekście bardzo smutno się kończy to znaczy cytuje protokół z czterdziestego roku już po zajęciu terenu przez Niemców z nauczycielem ze szkoły biłgorajskiej piszą o tym, że ogromne zmiany na korzyść zauważyli wychowawcy w ogólnym wyniku zachowania się uczniów uczniów piszą, że zniknie zupełnie uczniowie nie dbali krnąbrny nieposłuszny złośliwi, a potem stwierdzają, że zmiany to spowodowało usunięcie ze szkoły dzieci żydowskich w drugim meczu z rzędzie zmniejszenie liczebności zespołów klasę i najbardziej straszny w tym fragmencie z tą o tym, rozmawiam z moją wielką przyjaciółką Helena Datner, a i tak jest to, że właściwie ten protokół czterdziestego roku, którego finał wcielenie musieli wcale pisać, aby nie musieli używać tych słów, a Ronnie Shieldsem tego w taki sposób mnie tak naturalną konsekwencją wszystkich tych protokołów z lat trzydziestych konsumenta o takim ciągiem, które buntują się tym tym tematem tym protokołem ostatnim, a po usunięciu dzieci żydowskich nie także odczytuje ten fragment tamto każdy czytelnik może do niego sięgnąć w najnowszym numerze karty możesz z nim zapoznać jest takim tę satysfakcję co to wreszcie ich nie ma w tym zakończmy rozmowę w tym punkcie i ja namawiam bardzo gorąco słuchaczy do sięgnięcia po kartonie tylko ze względu na pana tekst, bo wspomniana wojna w Hiszpanii też się pojawia w tym uważają karty, a słuchacze, którzy do nas napiszą adres wieczoru małpa to krótka w wieczór ma pan to krótka FM w piersi są ci, którzy do nas napiszą otrzymało radio TOK FM egzemplarze naszym gościem był dr Mirosław Orczyk bardzo chciałem podziękować za dzisiejszą bitwę z dzisiejszą rozmowę dziękuję państwu Zwiń «

Przedwojenny Biłgoraj - miasteczko Żydów, Polaków i Ukraińców. Rozmowa Pawła Sulika z dr Mirosławem Tryczykiem

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: WIECZÓR - PAWEŁ SULIK

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 00:00

Najnowsze Podcasty

Dlaczego Polacy nie palą się do protestów?

Freud vs Clausevitz. Dlaczego ludzie zaczęli prowadzić wojny i wciąż to robią? [Ehrenreich]

Rada UE ostatecznie przegłosowała przepisy zakazujące sprzedaży nowych aut spalinowych od 2035 roku. Jak oceniasz te decyzję?

Czy mamy wystarczającą ilość energii jeśli w ciągu 10 lat pojawi się 1 mln samochodów elektrycznych?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL