Do czego służą klauzule społeczne w zamówieniach publicznych? Rozmawiają Izabela Przybysz,Mateusz Saczywko i Jakub Janiszewski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

łączenie ONR -U i 5 Olsztyn Igor 14 6 Jakub Janiszewski przy mikrofonie ze mną studia goście Izabela Przybysz z Instytutu spraw publicznych dzień dobry dzień dobry Mateusz Saczywko z naczelnik wydziału zamówień publicznych w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich dzień dobry czy na grę Rzecznik Praw Obywatelskich ostatnio postanowił przypomnieć o kwestiach klauzul społecznych w zamówieniach publicznych no brzmi to działa mało porywająco spróbujemy najpierw wyjaśnić czy w Rozwiń » ogóle mowa co to są tak klauzule społeczne, bo co to są zamówienia publicznego chyba wszyscy wiedzą może ja zacznę tak, że jestem bardziej od strony prawnej, że klauzula społeczna są to zapisy w dokumentacji przetargowej przewidziane zarówno przez prawo krajowe jak i uwzględnione też w dyrektywach unijnych nie przepisy, które pozwalają zamawiającemu na dość mocne po pierwsze, dość mocne ograniczenie podmiotowe wykonawcy, którzy mogą się ubierać się ubiegać o zamówienie publiczne zamawiający może ograniczyć krąg podmiotów do podmiotów ekonomii społecznej z drugiej strony takie klauzule pozwalają też nam już przestają rozumieć co to jest ekonomia społeczna podmioty ekonomii społecznej co są n p. spółdzielnie socjalne albo wykonawcy, których celem, których działalność polega na integrowaniu zarówno on zarówno społeczne i zawodowy osób, które wchodzą w skład tych może skład to złe słowo, ale o słup mu wstyd tzw. grup marginalizowanych tak czy n p. mówimy o bezrobotnych powinno osobach niepełnosprawnych mówimy n p . o więźniach to zamawiający może wprost napisać specyfikacji, że o o ubiegać się o udzielenie zamówienia mogą tylko włącznie tacy wykonawcy, których działalność polega na społecznej z zawodowej integracji, choć ja rozumiem, że w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, gdzie mam rozumieć, że pan jest naczelnikiem wydziału zamówień publicznych próbuje się stosować takich klauzul i jak najbardziej stosujemy jakiś przykład postępowanie na ochronę postępowanie na sprzątanie, gdzie wskazaliśmy wprost, że wszystkie osoby wykonujące przedmiot zamówienia muszą zatrudniać na podstawie umowy o pracę postępowanie na tłumaczenie symultaniczne, gdzie wskazaliśmy, że obiekt może ubiegać o udzielenie zamówienia mogą się tylko i wyłącznie wykonawcy, których co najmniej 50 % pracowników są to osoby niepełnosprawne również tutaj może śmieszny przykład, ale sam katering, który sam poczęstunek, który był przewożony na konferencje były przygotowywane przez taki podmiot ekonomii społecznej, bo akurat spółdzielnia socjalna do takiej spółdzielni wysłaliśmy zapytanie z prośbą czy są w stanie wykonać takie zamówienia złożyło oferty wybraliśmy na ofertę najkorzystniejszą mieliśmy poczęstunek czy rozwiąże to jest takie działanie nie daje gospodarce, w którym ma się zawierać pewne elementy równościowe można to tak nazwać to tak naprawdę chodziło o to, że w pewnym momencie Unia Europejska stwierdziła, że skoro każde państwo wydaje bardzo dużo pieniędzy corocznie i to są naprawdę gigantyczne kwoty, bo zwróćmy uwagę, że zamówienia publiczne są często zmusza stos stosować muszą instytucje publiczne wszystkie te zdecydowała się należy wprowadzić nie takie zapisy, żeby nie tylko wydawać pieniądze kupować pewne usługi czy budować mosty przebudować drogi cokolwiek innego tylko przy okazji również realizować pewne cele społeczne tym samym nieco efektywniej, wydając środki, bo w momencie, gdy założymy, że nie przy danym cateringu czy przy jakich usługach opiekuńczych, które zleca zlecane są na ziemi n p . w lokalnym konieczne zatrudnienie jakiegoś odsetka osób nie pracują bezrobotni czy niepełnosprawnych to tym samym oszczędzamy też środki którymi musielibyśmy przeznaczyć n p . na aktywizację zawodową dzięki temu staramy się nieco efektywnie wydawać środki jeśli dodamy do tego, że Polska mniej, więc oczywiście z roku na rok jest inaczej wydaje mniej więcej 16 1 6 miliardów złotych to tak naprawdę jest nic prawie 6 0 stadionów narodowych takich, jakie mamy w Warszawie rocznie tak czy tak naprawdę są gigantyczne pieniądze mówi pani teraz zamówienia, ale aż tak zamówieniach w całości to, jeżeli zaczniemy je wydawać nieco bardziej efektywnie myśląc o konsekwencjach społecznych tak naprawdę może w konsekwencji pewne problemy społeczne zostaną nieco zmniejszą chcemy zacząć to jest niezwykle długa wysłuchali hymnu to jest dobre pytanie czy chcemy zacząć, bo z 1 strony można powiedzieć, że prąd dla zamawiających pewnie najłatwiej jest powiedzieć żonie, że ma tego nie chcemy stosować, bo to jednak jest trudne pytanie co z tymi zamawiającymi, którzy chcieliby wskazać, że zamówienia publiczne powinny być społecznie odpowiedzialne, ale jednocześnie, czego się boją tak niczego, choć mimo tego cmentarza na początku, że są tacy, którzy może, by nawet chcieli, ale to jest trudne jak jest ta trudność wciąż zawiera też trudno nie zawiera się przede wszystkim w tym, że chyba jednak za mało różnego rodzaju firma nie chce powiedzieć projektów edukacyjnych Adam może nas wprost urzędnicy czasami wiedzą za mało tańczyć po prostu nie wiedzą jak to oni wiedzą jak dostosować brak jest im przykładów jak to zrobić jak to zrobić mądrze tutaj nie chodzi tylko o to, aby zastosować jednoczy drugą klauzula ale aby potem mógł u nas to się tym nie wyłożyć tak mogę ktoś przyjedzie dane postępowanie będzie będzie kontrolowane no, więc tutaj brak jest wiedzy z drugiej strony jest trochę strachu tak czy dane postępowanie przede wszystkim dojdzie do skutku, bo umówmy się i nie, zapominając nie możemy zapominać o tym, że jednak głównym celem jednak każdego postępowania jest to, że przedmiot zamówienia została mu został wykonany, tak więc bardzo możliwe, że oprócz tego, że urzędników paraliżuje ta niewiedza atak na dochodzie ten efekt efekt strachu tak czy rzeczywiście to postępowanie zostanie zrobione dobrze, czyja dostaną oferty, bo umówmy się stosowanie klauzul społecznych nie polega tylko włącznie na tym, że ja zrobię to nie da się drugi zapis dokumentacji przetargowej te zapisy ta chęć zastosowania tych zapisów przekłada się na to, że zamawiający musi włożyć więcej pracy na każdym etapie postępowania, zaczynając od oszacowania wartości przedmiotu zamówienia wreszcie od sprawdzenia na rynku czy są tacy wykonawcy, żeby nie było sytuacji że, owszem, miała wpisze to mają klauzulę Tax ma klauzulę zastrzeżoną, ale potem się okaże nie dostanę żadnych ofert słowem mnóstwo roboty z imienia czegoś co jest chwalebne, ale jak rozumiem w pewnym sensie nieweryfikowalne można ominąć można ominąć, chociaż ostatnie też regulacje komisji Europejskiej takie naciski są coraz większe, żeby jednak w był obowiązek myślenia o tym i uwzględniania tego bardzo wyraźnie inna publiczne podmioty jeśli chodzi o administrację centralną jest nałożony obowiązek stosowania jak to się dzieje oczywiście jak to weryfikować czy niema mnie nie jest aż tak powszechne, ale też staje coraz bardziej popularne jak pamiętam, że jeszcze 20 0 9 roku, kiedy Faust lew wchodziły to nikt nie wiedział nic zupełnie dziś już mamy konferencje nawet, że jesteśmy dzisiaj tutaj w radiu oznacza, że jesteś na rzeczy, że temat się po nim przebijano fakt, że Rzecznik Praw Obywatelskich gani mówi też z kosztami istotne, a teraz spróbujmy się zastanowić, które podmioty w Polsce spróbują rzeczywiście tego rodzaju klauzulę stosować czy można jakoś wskazać mu tak myślę, że takim moim głównym podmiotem to jest przede wszystkim małe miasto Brzeziny to jest przykład, który jest podawany na nich oboje na wszystkich konferencjach zamówieniowych tak, ale przez osoby, które zajmują się aspektami społecznymi ten przykład jest im znane nam burmistrz bardzo mocno stosuje te od wielu lat zresztą na te klauzule społeczne co przełożyło się na torze w gminie dość mocno ograniczona ograniczone problem bezrobocia na naszej konferencji zaprosiliśmy m. in. przedstawiciele Ministerstwa Finansów panią przedstawicielka GUS o przedstawiciela miasta stołecznego Warszawy my te wszystkie 3 instytucje w sposób na nich co powie, że wzorowy tak, bo to trudno mówić o jakimś wzorze w sytuacji, kiedy to jest tak bardzo rzadko wykorzystywane tak, ale z mojej strony z punktu widzenia osoby, która zajmuje się zamówienia publiczne w sposób wręcz idealne te kwestie społeczne o w uwzględniają w swoich postępowaniach co ważne nie tylko postępowanie przetargowe tak, bo ma to zazwyczaj mówimy to w tych postępowaniach powyżej kwoty 30 000 EUR, ale też poniżej tej kwoty tak rzeczywiście do postępowania wznowieniowe tu mówimy też o rynku kilkuset miliardów złotych w Polsce tak to jest taki rynek tych postępowań samych przetargowych powyżej kwoty 30 000 EUR jest też rynek tych postępowań poniżej, gdzie nie ma obowiązku stosowania przepisów ustawy pytanie czy zamawiający chcą stosować przepisy ustawy też do tych postępowań poniżej tej kwoty do wielkiej tak pana słuchałem ich imieniu pan te instytucje, które zdecydowały się na stosowanie klauzul społecznych umowa z m. in. guz został tutaj wymienione teraz patrzę na taką tabelkę, którą zamieściła w swojej swym raporcie pokontrolnym Najwyższa Izba Kontroli, która właśnie przygotował taki raport o stosowaniu klauzul społecznych w zamówieniach publicznych to głos jest rzeczywiście wymieniony w wykazie jakoś tak dziwnie trochę to wygląda, bo to jest całe 9 % umów wynosi pół tylko trochę śmiesznie to jest takie gadżety aż 9 szkół w czasie, gdy towarzyszy temu rozwojowi tych klas społecznych w 20 0 9 roku i widzę jak to się rozwijają rozmawiam z urzędnikami jeszcze kiedyś inny dzisiaj jak mam z nimi kontakt naprawdę wielka różnica to dosyć dużo środków zostało wydane, żeby podnieść wiedzę w tym zakresie to nadal jest tak naprawdę mały procent, ale mamy to narzędzia i możemy go stosować im więcej osób stosuje uczy się od siebie mówi o różnych gminach różnych instytucjach publicznych to okazuje się, że coś robić coraz bardziej powszechne jeszcze pamiętam czasy żadne ministerstwo nie stosowała nikt mu klauzuli społecznej w tym momencie już Ministerstwo Finansów jeszcze była Kancelaria prezydenta wszyscy uczyli się nawzajem wymienialiśmy maja i konferencji z tą wiedzą, więc być tez ażeby pamiętam, że nie było kompletnie nic nie jest też bardzo proste, ponieważ zamówienia publiczne jest bardzo skomplikowane prawo, któremu też zagrać tam dyscyplina finansów publicznych są tak naprawdę dosyć poważna, że czy też dla przeciętnego urzędnika to nie jest prosta kwestia czyli, jeżeli nie ma szefa, który wierzy w klauzule społeczne i chce wziąć odpowiedzialność, żeby je stosować na zagranie ręką z aktorem dostaniemy szansę ruszyć, bo przeciętny urzędnik tego sam nie zrobi 14 17 za chwilę wrócimy do rozmowy z 1 4 o 2 4 Jakub Janiszewski przy mikrofonie z mostu Izabela Przybysz i Mateusz Saczywko rozmawiamy o klauzulach społecznych w zamówieniach publicznych lub wytłumaczyliśmy przed informacjami czynione są i żal, owszem, może niechętnie, ale rzeczywiście coraz częściej urzędy centralne zdecydują się no i niestosowanie także klauzulę samorządy takoż nie idzie to powoli, ale jakoś idzie natomiast ciekawa kwestia, gdzie w zasadzie tych klauzul zastosować się nie da, bo trochę rozumiem, że rozmawiamy o tym, że fantastycznie, by było, żeby było szalenie popularne stosowane zawsze, ale czy zawsze się da tak na pewno nie zawsze się da tak to jest kwestia to jest kwestia zeznanie tylko włącznie z zamawiającymi, które te klauzule społeczne może nawet można, by wpisali to jest kwestia też związana z rynkiem pytanie pytanie czy zawsze są wykonawcy czy zawsze są podmioty, które będą w stanie zrealizować dane zamówienie część zamawiających maszt nie ma żadnych badań, które by, które będą potwierdzały wskazuje, że wpisanie klas społecznych jednocześnie ponosiłoby koszty związane z realizacją zamówienia te wskazują tutaj żadną niestety on ich budżet nie jest nie jest workiem bez dna tak bym może tutaj trudno akurat po odpowiedź na to pytanie czy rzeczywiście to takie zmiany na naszej konferencji próbowaliśmy się udowodnić, że to jednak koszty takie społeczne przeważają nad tymi kosztami oraz DIG-T wymiernymi tak, czyli nad nad ilością pieniędzy, które w razie czego trzeba przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, ale myślę, że największym problemem jest jednak tej problem problem rynku jednocześnie trzeba wskazać, że wykonawcy po pierwsze bardzo często łatwo się zniechęcają takie, że oni widzą, że nie sądzę, że nie wygrają 1 02 03 . postępowania jednak włożyli włożyli pracę to, żeby przygotować oferty ważną ofertę, żeby to oferty złożyć inni to pytanie czy będą składali oferty dalej kolejnym takim problemem dla samych wykonawców nie jest to on jak podkreśla krajowa izba Odwoławcza w swoich wyrokach to nie tylko zamawiający traktowane jako profesjonalista na etapie prowadzonego postępowania, ale też takim profesjonalistą musi być wykonawca jest na wykonawcę są to koszty, któremu musi ponieść, żeby przeanalizować całą dokumentację przetargową nie zawsze łatwą, czyli pewnie będzie musiał zatrudnić jakiegoś prawnika, który im pomoc, któremu pomoże wypełnić wszystkie dokumenty, któremu wytłumaczy czy złożone z umowy na pewno jest wzorem dobrymi będzie jego interesy też zabezpieczać tylko interes zamawiającego i t d. tak dalej, więc myślę, że takim głównym problemem jest ten problem takiego rynku chyba jeszcze niema, a wręcz powiem, że na pewno nie ma prowadzone jakieś takie listy lista aktualizowanej na bieżąco tych podmiotów ekonomii społecznej ze wskazaniem, które podnosi stanie dany przedmiot zamówienia wykonać także zamawiający wie, czego mogliśmy poprzeć w NATO zresztą po potwierdza pan to co Najwyższa Izba Kontroli w swoim raporcie zawarła poczta ma nawet zacytować skontrolowane jednostki administracji rządowej i część samorządów sporządzone analizy pod kątem możliwości zastosowania klauzul bądź aspektów społecznych planowanych zamówieniach publicznych, jednakże nie przeprowadzono analizy rynku pod kątem szerszego zastosowania klauzul społecznych będzie tak to szczególnie dobre narzędzie na poziomie samorządu samorząd bardzo dobrze wie, jakie ma zasoby w swoich do dyspozycji, jakim firmy lokalne, jaki ma problemy społeczne czy też wysokie bezrobocie 4 bezrobocie wśród osób poniżej trzydziestego roku życia czy to są nim osoby niepełnosprawne uczniem osoby bezdomne wyznała ten zdjął swoją specyfikę w momencie, kiedy rozpoczyna planowanie zamówień publicznych na następny rok to powinien to wszystko wziąć pod uwagę bardzo mocno to nie jest tak, że klauzula się nad tak rozlega się zastosować wszędzie go nie zaprzestając i one być powinien każdy na poziomie samorządu szczególnie władz lokalnych wiedzieć, że to jest sensowne milczenie owiec może nie jest sensowne w momencie, kiedy budujemy bardzo skomplikowany budynek albo coś potrzebujemy czescy wymaga wysokich technologii, jakby generalnie są drogie zamówienie trudno powiedzieć, że źle jak zatrudnimy osoby, które jednak długo były poza rynkiem pracy będą potrafiły to wykonać to to co można zostawić bez klauzul jest mnóstwo innych zamówienia kateringu usług opiekuńczych mnóstwo innych kwestii też budowlanych, które można naprawdę przeprowadzić, stosując klauzulę społeczną i bardzo dobrze dobrzy gospodarze swoich regionów wiedzą jak to się robi dzięki temu jak są w stanie realizować cele społeczne, zmniejszając problemy społeczne z UE, zmniejszając koszty na innych ONR i innych sferach, realizując tym samym to co potrzebne mies mies mieszkańcom za rok no to dobrze teraz się rozrasta zastanów nad tym jak często samorządy to robią no bo padły 2 Brzeziny rozumiem fantastycznie natomiast czy są inne miasta, które rzeczywiście można, że są zainteresowane tymi klauzulami Żyd jest tak przydatny pani, że narzędzie są miasta jest ich coraz większe są też n p. Warszawa, która też stosuje zamówienia publiczne należy jednak zwrócić uwagę na 1 kwestię to jest trudne narzędzie w zeszłym roku zmieniła się ustawa, która nieco zmieniła te klauzule społeczne, czyli tak naprawdę one teraz łatwiejsze do stosowania teoretycznie, ale to co wypracowaliśmy wcześniej, czyli przeszkoliliśmy mnóstwo urzędników, którzy umieli stosować to wg poprzednich zasad w tym momencie się zmienia w, więc nie należy oczekiwać, że w tym momencie będzie tego znacznie więcej, bo pewnie wydaje mi się urzędnicy robią krok w tym, żeby zobaczyć jak to funkcjonuje jak jest orzecznictwo co się wydarzy się, by móc dostosować więc cieszy się, że się o tym, mówi pewnie teraz będzie trochę mniej zamówień z klauzulą myślę, że w przyszłości będzie ich więcej, bo też miasto się uczą od siebie nawzajem i to się staje trochę modne naprawdę można tak moim każdy chciałby się coś wyłazi, ale można go to znaczenie realne zaznacza, że stanowią tak czy rzeczywiście miasto się uczą od siebie tak to tutaj trudno akurat mi na tym mi na to mnie na to odpowiedzieć na pewno klauzule społeczne stają się modne tak jakiś czas temu modne stały się tzw. zielone zamówienia publiczne tak bardzo w wśród zamawiających był taki trend, że no dobrze było się tym pochwalić tak zażaleń jest winny zielone zamówienia publiczne, czyli mówiąc króciutkie zamówienia Eko promująca rozwiązania związane z ochroną środowiska i t d . tak dalej przy tych klauzulach społecznych tutaj można mówić trochę o podobnym trendzie Grzegorza wiecie państwo pytanie my temu, że możemy możemy wskazywać tak różna różne te problemy, które wynikają zarówno po tej stronie zamawiającego, jaki pot jest po stronie wykonawcy wg mnie jedno z największych problemów niestety jest nas nasza sama ustawa, która jest na tyle często nowelizowana i może to co powiem my jednak brutalna, ale na tyle też przestarzała, bo ona jednak jest z 20 04 roku od tej pory stał się znowelizowana masz pytanie czy jej nie powinniśmy ustawę napisać na nowo z drugiej strony jak napiszemy na nową pewnie znowu się spotkamy i powiem, że w związku z tym, że ustawa została zapisana nowo z nowo zrobiliśmy krok w celu, bo zamawiający są też zobaczyć jak na podstawie tej nowej ustawy te aspekty społeczne powinni to powinni stosować zamawiający są niestety trochę zostawieni taksę samemu sobie, bo ustawa mówi powinniście dla wszystkich, żeby było mile widziana jest w niektórych miejscach jest napisane wprost, że musi zastosować toto i to w naj zamawiający stosuje pytanie jak często możecie poprzeć jakimś innym przykładem innego zamawiającego, na które tak, jakby te ścieżki czy rozłożenie żagla nieważne, że w 2 myślę, że w dużych wieża o dużej części zamawiających to są jednak eksperymenty tak w związku z tym, że tak jak powiedzieliśmy przed przerwą ten rynek jest jednak bardzo mało tego Świętego przykład GUS, że to jednak jest tylko 9 % tak to pytanie jak u tych zamawiających, którzy nie, których nigdy tego tonie było stosowane tak pytania koniem naszej tu zastosować leczenie przykłady maśle tak to oprzeć niżej spojrzymy na Urząd Zamówień Publicznych też 2 pół procent wszystkich umów na to to jest dopiero w no tutaj trzeba też odpowiedzieć na pytanie wielu tak naprawdę tych zamówienie było celowe tych klauzul społecznych rośnie, ale zastosowaliśmy nową władzą, bo tutaj tutaj mówimy też o klauzulach społecznych możemy też zapominać o tym, obowiązku, które ustawa nałożyła na zamawiających w zeszłym roku, czyli obowiązku wymagania zatrudnienia przez wykonawcę pracowników na podstawie umowy o pracę w związku z tym, że to jest już obowiązek to tego czegoś tak tego nie wykazują już zamawiający w tych wszystkich zestawieniach tak, bo to też takie obowiązkowe daniny, a to, jakby nie było też zakaz taka klauzula można powiedzieć pro pracownicza tak jednak wymagamy tego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę pytanie wielu innych postępowaniach to klauzula tam stosowane było zapisano trudno mi się teraz pojadę założono, aczkolwiek wiem, że należy i prowadzi prowadzi swoje edukacyjne szkolenia no to gra teraz ponownie jest w Czechach i się zgadzam, ale o tyle nie, tłumacząc w ogóle sobie dobrze jak to wygląda mamy wielki urząd i od lat zamawiamy te same rzeczy mamy specyfikacje cały tak naprawdę dokumentację mamy na zasadzie kopiuj wklej trzeba naprawdę mieć pomysł albo bardzo wyraźne rozruszać albo się oprzeć albo takiego szefa, który ma bardzo dobrą wizję wie, że chce to robić, żeby to zmieniać jak rozumiem, że ludzie też nie chcą tego robić Boys jest łatwiej robić kopiuj-wklej, a my w Polsce mamy problem z takim myśleniem bardziej odpowiedzialnym społecznie i czegoś nie da zmienić z dnia nadzień kasy z czego wynika to problem jak państwo leży pewnie z tego, że cały czas stopy tak naprawdę zamówienia publiczne jak nam się kojarzą to mają być efektywne i mamy patrzeć na cenę i to ma być jak najtaniej jak najszybciej zrobione i to jest ten problem zacznę mówić o równych różnych aspektach społecznych to zawsze od początku, odkąd pamiętam pojawiło się to będzie znacznie droższa okazało się, że to wcale nie jest znacznie droższa, że że jesteśmy w stanie to zrobić nie mówię, że taniej, ale jeżeli zaś Jan to bardzo zależy od postępowań zależy o w trudno mnie w tym momencie powiedzieć czy jest czy jest jednoznaczna odpowiedź między miastem też przyzwyczajeni znacznie jest łatwiej wybrać patrząc tylko na cenę o ten ma 100 000, a ja mam 1 2 0 tak to wybierzemy tego za 100 Pa w momencie, gdy czas sprawdzić ilość osób niepełnosprawnych zatrudnionych to jest efekt ileś tam procent więcej punktów dostaje tak być tak naprawdę się wydłuża procedurę pod tym względem jest chociażby droższe Kosztowy czasowo i to wymaga czasu tego, żebyśmy się tak naprawdę zaczęli zastanawiać jak to robić ja nie Janie i GL z urzędów centralnych, bo to jest trudne wręcz na poziomie lokalnym najlepiej jest to robić trochę taki krok po kroku z roku na rok coraz bardziej widać bardzo wyraźnie efekty tak jak w przyczynach wymienionych tak, by nie było jednak największa taka kwota z tych umów wydawanych w 10 0 kilkudziesięciu miliardów złotych co roku w Polsce przez zamówienia dodaje największa kwota ona jednak przepływa przez przez samorządy lokalne no, jeżeli popatrzeć na liczby jeśli chodzi o administrację rządową czy urzędy centralne to przez 3 lata i 1 15 zamówienia o łącznej wartości 2 4 7 000 000 zł, których zastosowano klauzule bądź aspekty społeczne nie jest powalająca czy w ogóle nie jest powalająca liczba w Łaszcz to prawda, ale staramy się robić nie wszystko żeby, żeby tego, bo jak najwięcej mamy Żydek mam nadzieję, że za jakiś czas będziemy mogli się spotkać porozmawiać z nieużytków w paru procentach, ale o paru 10 % w tym optymistycznym akcentem dziękuję bardzo Mateusz Saczywko naczelnik wydziału zamówień publicznych w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich Izabela Przybysz z Instytutu spraw publicznych byli państwo moimi gośćmi dziękuję bardzo bardzo dziękuję dziękuję 4 3 7 za chwilę informacje program przygotowała Agata Majewska analizował Kamil Zwiń «

Do czego służą klauzule społeczne w zamówieniach publicznych? Rozmawiają Izabela Przybysz,Mateusz Saczywko i Jakub Janiszewski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: POŁĄCZENIE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 23:00

Najnowsze Podcasty

Dlaczego UE chce wrócić do strzelania do wilków?

O rolnictwie nie tylko w kontekście kampanii

Historie miłosne duetu KiM

Czarny humor, czy przytulny kryminał? "Poker Face" i "Zbrodnie po sąsiedzku"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL