REKLAMA

Dziś rocznica Powstania Warszawskiego - o estetyce i polityce świętowania

Popołudnie Radia TOK FM
Data emisji:
2017-08-01 15:20
Prowadzący:
Czas trwania:
15:44 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
dwudniowy program Radia TOK FM jest 15 2 3 Przemysław Iwańczyk kłaniam się państwu ponownie dr. hab. Marcin Napiórkowski nie jest z nami dzień dobry dzień dobry Uniwersytet warszawski Instytut kultury polskiej autor bloga mitologia współczesna autor książki powstanie umarłych historia pamięci 1 9 4 4 2 0 14 jako podchodzi do kwestii powstania Warszawskiego i tego w jaki sposób upamiętnione pamięć tych, którym składamy dziś hołd ostrożnie ostrożnie ostrożnie staram się Rozwiń » nie oceniać taką rolę, a podoba się panu to w jaki sposób przeprowadzane są te to obchody, bo z 1 strony oczywiście mamy wątek który, który łączy wszystkich choćby to wczorajszy przemówienie gen. Zbigniewa Sibora Rylskiego z drugiej strony, kiedy widzimy 2 wykluczające się, ale stojące w sprzeczności ze sobą marsz narodowców i marsz milczenia no to mamy do czynienia ze swego rodzaju dychotomii zaczęli wydawać się podoba no no obchody wydarzeń historycznych nie ma raz uczestniczy się podobało albo nie podobało i pewnie też dla słuchaczy nie interesuje za bardzo chcą się podoba czy wolę śledzie czy Mondriana natomiast jeśli chodzi o sam podział nie dychotomia inna to ja jestem wyznania struktura mistycznego, czyli jesteś taki szkołę antropologiczną, która twierdzi że, żeby było w ogóle społeczeńst w jakiekolwiek znaczenie musimy budować podziały, z czym podam trochę ofiarą takiego błędu logicznego, że widzimy rzeczy, które są znaczące znaczące są właśnie te rzeczy, które jako społeczeństwo dzielą polaryzują one potrafią budować sens tam, gdzie nie mamy żadnych podziałów na inny obcy partia, a partia BU tam celebrowanie wydarzenia historycznego właściwie nie wyprodukuje żadnego sensu ja pytam o te kwestie podoba się nie podoba mu, bo myślę, że wiele osób wyraziło swoje zdanie choćby na temat ogłoszenie, które są opatrzone symboliką symboliką powstańczą, a jednocześnie dziś opatrzone w logo typami firm, które są spółkami skarbu państwa i przyzna pan by państwo z pewnością też wiedzą, o czym mówię do obiegu takim systemem elastycznych jest to dość słabe to że, gdybyśmy słuchali do tego podejść zupełnie inaczej brak też nie ukrywa mamy dziś swoje zdanie i jest raczej daleko do marszu ONR -U albo do mówienia, że poświęcenie to pozytywna energia tak ten slogan brzmiał w ale gdy spojrzy na to zupełnie drugiej strony to znaczy zadać pytanie, jakie potrzeby odpowiada, dlaczego ktoś trąbi i dlaczego to skuteczne na te nagle okazuje się, że być może mamy do czynienia właśnie z gigantycznym błędem tej umownie rozumianej już jesteśmy w tym podziale my oni naszej strony z głębokim zrozumieniem jakiś czas temu rozmawiałem z politykiem ukraińskim którymi rządzą się temu orzekł, że na Majdanie musiał się dodać bardzo różne środowiska, więc myśmy zrobili taki deal środowisk liberalnych europejskich żółty naprawdę ważne rzeczy gospodarkę socjal, a tylu akcji prawej stronie zostawiliśmy tę pamięć Wojtek strasznie się tam zawsze się zupełnie nieważne jak usłyszałem to nazwać ukraiński się za bardzo nie znam znam języka nie potrafi dokładnie zweryfikować, ale pomyślałem to historia bardzo mówi o Polsce o tym co oglądamy, że te przez lata rzeczywiście jakoś wytworzył się taki podział i te środowiska niem bardziej liberalne lewicowe oddały tę pamięć właściwie bez walki, z czym znów pojawiła się 1 bardzo dominująca narracja, która jest narracją EBI jednak rzucającą bardzo silnie na współczesność jest narrację o tym, że UE od zawsze byliśmy napada ani od zawsze byliśmy przez Europę zdradza ani stawaliśmy otyli przedmurze nie miał trzeci Sobieski Józef Piłsudski 19 20 czy też trochę powstanie warszawskie i za każdym razem sami musieliśmy w uratować Europę przed jakim zagrożeniem po nim zostawiali samych teraz UE to się może nie podobać możemy się z tym nie zgodzić, ale strategie czysto negatywny to znaczy mówienie do pamięci zła i propagowanie w zamian za niekonkurencyjne narracji UE jest wielką pułapką jest strzałem w stopę ma wrażenie strzałem w stopę, który bardzo często wykonujemy, kiedy mówimy o wykorzystywanie pamięci w bieżącym dyskursie politycznym to skandal zawsze nie można grać trumnami nie można wykorzystywać jasne, że już punktu widzenia to jest skandal i te smutne, ale niestety nie mamy innego sposobu wyjaśniania teraźniejszości i przyszłości niż poprzez przeszłość i na poziomie jednostkowym i na poziomie zbiorowym jest o czym oddając bez walki przeszłość duża grupa społeczeństwa duża grupa polityków opóźniła gigantyczny błąd, który się teraz jakoś mści no tak tylko, że jak pan widzi nie chodzą w odzieży patriotycznej nie mam też na samochodzie naklejki powstańczej no ale nie mam poczucia, że komuś cokolwiek oddałem hołd rei man da się tam ze spróbujmy spojrzeć jak by znowu, kontynuując tę logikę być może nie jest tutaj także natura nie znosi próżni jeśli w 1 miejscu mamy jakieś symbole w drugim miejscu jest zupełna pustka to pojawia się właśnie to wrażenie, jakie tam dominacji 1 narracji robota narracja się radykalizuje, bo czuję, że z drugiej strony jest pustka, którą można rozbić wypełniać, że nie ma dobrej alternatywy i teraz, kiedy słyszałem różne apele, które mówią, że ta pamięć nie powinna dzielić tylko jedno 10 to bardzo brak mi takiego fajnego konkurencyjnego pozytywnego projektu i 4 sam się podłożem używam słowa fajnego dotąd nie dochodzi tak nie nie chodzi oszust okradł chyba trochę chybiony ale, choć jakoś opowieść o przyszłości UE, która mówiłaby, ale i nasza strona ma świetne rzeczy, żeby pokazać na morzem najlepiej byłoby wyobrazić sobie świat, choć to realistyczne podejście, w którym obie strony chcą pokazywać jednakowy sposób po tej określono, w którą chodzi o to, żeby prowadzi złą rozmowy jakąś dyskusję potrzebne jest wspólna płaszczyzna języka jeśli 1 strona przedstawia nam billboardy mówiące, że powstanie warszawskie jest z energią, która napędza nasze życie, a druga strona tylko mówi twierdzi grupie DM to nie mam do czynienia z dialogiem ze sztuką mamy do czynienia, jakby nikt nie mógł o tym, też kwestia percepcji, bo nie wiadomo kto, jaką wrażliwość, gdzie dopuszcza to miejsce, do którego można ją oczywiście to też jest bardzo charakterystyczna rzecz, że UE Telco, który nawiąże też do klasyka Jarosława Kaczyńskiego, który ostatnio wspominał o potrzebie estetyki tym niestety zostały zupełnie opuszczone przez 1 siłę bardzo często wypełniane są przez drugą siłą niekoniecznie chodzi o jakie siły polityczne torze w Polsce dominują pewne gusta pewne upodobanie w kadrze definitywnie skończyła się moda na spróbowanie nikomu nie można zaimponować, mówiąc że czytało ojca albo może się nim muzyka lato liczną 200 tani w porze wszyscy czytamy kryminały i słuchamy tego osiedla słucha Coldplay pierwsze słyszy mnie na jakieś, a nawet prozy dwudziestowiecznej muzyki typu kombi dna można sobie słuchali Szostakowicza się można zachwycać i nie trzeba się zajmować najbardziej ambitnego atak, więc trudno oczekiwać tutaj, że na koszulki patriotyczne reprezentują niski poziom estetyczny jesień proponujemy konkurencyjni estetyki mówimy o przyszłości Tang, odwołując się właśnie do tego zdobywania się pytanie czy 3 3 powstanie i pamięć o nim jest dobrym do tego miejscu o tej dobra innych tras pojawi się następna wątpliwość czy MR, dlaczego akurat powstanie warszawskie stało się tak silnie Kotwicą pamięci i ujawnia się bardzo dobrze to niebezpieczeństwo, które mówiłem, bo jeżeli dokona się takiej analizy i mówię tego na podstawie został docentem szewc obraża, bo jak jest moje upodobania tylko na podstawie 1 0 lat siedzenia w archiwach badania dokumentów wstawię do swojej książce to okazuje się, że UE po roku 20 0 4 takim podstawowym czynnikiem, dla którego upamiętnić powstanie warszawskie jest to, że nie wolno go było upamiętniać PRL co nie sprawdzi raz po nim oraz, że w latach 8 9 2 00 4 ta pamięć była w jaki sposób zaniedbana, więc powstanie warszawskie jest upamiętnione nie przede wszystkim jako niechętna heroiczny zryw z o śmierci mnóstwa cywili i żołnierzy zniszczenie miasta to przede wszystkim jako pamięć wyklęta i wraz z UE to właśnie to, o czym mówię to buduje pewien model pewien model myślenia o świecie także współczesnym stąd to co budziło tak wielkie oburzenie w zeszłym roku, czyli zestawienie apelu smoleńskiego z celebracją powstania Warszawskiego w tę logikę wpisuje się bardzo dobrze to znaczy, jeżeli powstanie upamiętniały przede wszystkim pod tym kątem, że przez lata o nim łamano w tej pamięci to komuniści nie naziści stał się głównym wrogiem NATO staje się zupełnie jasne, że jeśli spróbujemy połączyć jakoś Smoleńskiem to uzyskamy taką opowieść o Smoleńsku, która mówi jest jakaś prawda to prawda ukryta przez jakiś potężny ciemne siły i dzisiaj czcimy Smoleńsk tak jak kiedyś czyszczono powstanie warszawskie nielegalnie w domach boją się bezpieki, a później wychodząc na ulice, bo nie można tego było robić niemal od, budując pomniki tak jak byśmy chcieli też pewną opowieść, która projektuje nam jakąś całościową wizję świata, kiedy per analogiam próbował pan przedstawiać się temat, którym mówimy, więc powstania Warszawskiego na ten grunt muzyczny, przenosząc mówią ambitnej muzyce ja mu podam przykład z muzykiem popularnej i zastanawia mnie trzeba dobrą drogą jest też przejście do kwestii powstanie jako zjawiska kulturowego, który odchodzi od tych wzniosłych popyt patetyczny momentami słów pada tu pokazuje kawałek historii bardzo przystępny i nie napuszony sposób chce znowu, kiedy patrzy NATO w szerszym przekroju historycznym to okazuje się, że MF formy tego co uznawano za stosowną celebracji pamięci bardzo się zmieniałem będą bardzo zaskoczyło mnie, kiedy czytałem i dyskusje polityków brytyjskich francuskich, którzy po pierwszej wojnie światowej protestowali przeci w profanacji pamięci wojny za ojczyznę przez takie wielkie tablice nazwiskami poległych, a ból był taki kogo obchodzi jakiś poległy pojedyncze szeregowiec TWG wypaczania jakiejś idei wojny i uczą się na sobie przewracać demokratyzacja wszędzie chodzi o dzisiaj tablice z nazwiskami poległych w dają nam się 1 z najbardziej osobliwych niby od dawna ustanowionych narzędzia upamiętniania i wraz jeśli przyjrzymy się to właśnie w długim trwaniu okaże się, że dostępne formy pamięci zawsze podążał jak z dostępnymi mediami w 1 9 wieku Super ważną formą pamięci historycznej, bo wtedy wielka powieść historyczna Sienkiewicz zrobił naszą pamięć w ten sposób Niewiem co w celu łotewską obcych albo jak powitali go o oni robili wyposażać Amicus radośnie w 1 9 wieku Łódź wielkie malarstwo Matejko meblową jakoś naszą wyobraźnię skoro Sienkiewicz Matejko byli okleił w dziewiętnastym wieku dzisiaj wynosi lat to zupełnie oczywiste, gdy wiatr w daleki od obniżania się na torze w pamięć dziś robi nam na T-shirt ach, memach i ich już grzać Eliteski mówimy o tym i przystępnie Anioł to bardzo często to zdejmowanie z piedestału i właśnie przenoszeniem do mediów, które są lub niższa i tutaj znowu dzisiejsze nie mógł nachwalić tej prawicy, ale wyszło Super sprytnie nie wiem czy to ktoś usiadł i tak rozpracował czy trochę tak wyszło automatycznie czyta oddolne siły to zrobiły ale kiedy dzisiaj wybierzemy się na dziś testem i zobaczymy takie festynowe koszulki t-shirty, które tam wiszą to on jeszcze 10 lat temu tam były t-shirty typu piwo to moje paliwo albo lubi swoją żonę albo coś takiego odesłania kluby piłkarskie dziś 80 % t-shirty patriotyczne, które głoszą pochwałę coraz częściej ich powstania Warszawskiego, ale tzw. tych żołnierzy wyklętych bardzo tu też takiego szerokiego marketingowego konglomeratu w UE to sukces to sukces, na który przecież poważnie myśli o rywalizacji na tym polu, na które trzeba odpowiedzieć równie dobrą skuteczną strategią czy to, aby nie sukces oparty na niewiedzy, bo intuicyjnie w tej chwili nie jesteśmy w stanie tego zbadać ilu z tych, którzy do dziś dumnie noszą zdaje sobie sprawę z tego czym było powstanie takiego testu widzi problem, bo aż do kwestii oczywiście kinowych jak wierzę również sukces oparty na niewiedzy mam sporo styczności z ruchem między szczepionką wymienię i rozmawia z ludźmi, którzy promują szczepienia i mówią jak tu walczyć z tymi głupimi mitami w 2 przestańcie się skupiać na obalaniu tych mitów, bo na miejscu 1 z innym jest jednak mit obalić rośnie 5 następnych, a skupcie się na budowaniu własnej spójnej narracji o tym jak szczepionki zmienił nasze życie o tym i ile dzieci wśród nas dzisiaj nie było, gdyby nie to brak tego pozytywnego mitu tej pięknej historii oto nagle szczepionki w tym kwity na wykresach to tani zmienił nasze życie jest trochę podobny do tego tak jest pan użytkownikiem Twittera i strach Rolf Nikel ambasador Niemiec w Polsce turnus w umieszcza fotografie, na których są spuszczone do połowy masztu flagi niemiecką oraz Unii Europejskiej z podpisem dziś upamiętniamy ofiary niemieckich zbrodni w powstaniu co istotne co podkreślam nie przeczytał pan komentarze, ale one też numeru podział bardzo bardzo równy i są w swojej w swoim przekazie bardzo bardzo wymowne innym nie czytałem natomiast to wydaje się to gest wynikające z TOZ dobrego odczytania tego co Polska publiczność lubi też oczekiwała tego rodzaju przyznanie się do winy jest 1 z niezwykle ważnych gestów współczesnej polityki pamięci jeszcze 5 3 300 lat temu gest przeprosin byłby gestem słabości nie akceptowalnym dzisiaj bardzo wielu wielkich polityków buduje swoją wielkość również na odwadze wykonywania gestu przeprosin przyznawanie się do historycznych bardzo małe kwestią jest tego jak przeprosiny zostają przyjęty jak zrozumiane nie może zobaczyć ach, no właśnie dziękuję panu bardzo dziękuję też Tomasz Napiórkowski był z nami teraz informacje Radia TOK FM, a po nich Grzegorz Cieślak centrum badań nad ryzykami społecznymi Collegium Civitas będzie moim państwo dość Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: POPOŁUDNIE RADIA TOK FM

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Słuchaj wszystkich audycji Radia TOK FM kiedy chcesz i jak chcesz - na stronie internetowej i w aplikacji mobilnej!!

Dostęp Premium

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA