Zmarła Irina Ratuszyńska. O poetce i jej poezji mówił prof. Piotr Śliwiński (UAM)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

posadzili mnie w 19 8 2 roku w wieku 2 8 lat byłam młoda energiczna i zamierzam dzielnie znosić wszystkie nieuniknione trudów więzienia pojedynczej celi obozu zarzucili mi pisanie wierszy o treści prawosławnej cóż nie pierwsza mnie prześladuje bezbożne władza i cóż zwarta wiarę jeśli człowiek nie jest gotów za nią cierpieć tak pisała w swoich dziennikach Irena ratusz chińska rosyjska pisarka poetka polskiego pochodzenia, która zmarła niedawno, bo 5 lipca, czyli Rozwiń » miesiąc temu obiecał ze studia Radia TOK FM w Poznaniu państwa jego gośćmi z prof. Piotr Śliwiński z Instytutu filologii polskiej Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu dzień dobry witam serdecznie panie profesorze dzień dobry przy okazji pisarki poetki Ireny ratusz chińskiej liczy, że warto porozmawiać o pisarzach poetach, których los tak to bardzo ogólnikowo ujmę rzuca poza kraj i urodzenia kraj wychowania i denara Tuszyńska urodziła się w oddali się pradziadek Polak powstaniec, że styczniowe rodzina utraciła majątek w babcię nowości już rodzice Matuszyński z zwrócę tylko pani Ola urodziła się woda się w, czyli na Ukrainie, ale właściwie nigdy po ukraińsku nie mówiła, czyli mamy pierwiastek Polski nowy pierwiastek rosyjski ma pierwiastek ukraiński po osiemdziesiątym drugim roku aresztowana przez KGB w osiemdziesiątym trzecim skazano 7 lat łagru 5 lat zesłania uwolniona po osiemdziesiątym szóstym roku ne przed spotkaniem Reagan Gorbaczow ne i potem wyjeżdża ze związku Radzieckiego pisze publikuje je je w wierszu, że jej wspomnienia są drukowane i tłumaczone na wiele języków, ale nie może żyć bez związku Radzieckiego, kiedy rodzi bliźniaki mówi chce, żeby rosyjskich dzieci wychowywały się nerwy w rosyjskim środowisku, żeby chodziły do rosyjskiej szkoły dla mnie wróciła już nie rozwiązała odzież oraz strat to do Rosji po 11 1 1 latek podejrzany w Londynie i z w Ameryce, ale także właściwie w różnych innych miejscach, dlatego że że sporo po wyjeździe sporo podróżowałem po Europie mówiąc o tym na PL czym jest związek radziecki w latach osiemdziesiątych po paradoks polega na tym, że ogólnie sądzono na małe na Zachodzie, że związek radziecki to owo imperium zła eleganckie określenie było poręczne radykalnej poręczne, ale z drugiej strony sądzono, że nie dzieją się już tam takie rzeczy jakich pisano mówiono o jakie pokazywano, w jakich świadczone są wcześniej Sołżenicyna ma na czele, ale także oczywiście z licznymi świadectwami doświadczeni rosyjskich czy sowieckich łagrów polskich autorów i wydawało się, że w latach osiemdziesiątych takie rzeczy uczynić ją, a tymczasem ta ta autorka przecież młody dwudziesto ośmioletnia wtedy, kiedy została uwięziona mówiła związek sowiecki zmienił się aż tak bardzo nie tak bardzo jak sądzicie ona wprawdzie będzie podkreślała w książce wspomnieniowej szary kolor nadziei, która ukazała się również pewien czas temu w Polsce i nie zyskała wielkiego zainteresowania UE ukazała się za późno w pewnym w pewnym sensie jest niewątpliwie bardzo interesujące interesująca ona mówiła, że w latach osiemdziesiątych walczyło się już może nie tak definitywnie o o życie, ale całą pewnością o godność podmiotowość oprawo bycia sobą o reszcie oprawa człowieka, do których przestrzegania związek sowiecki się zobowiązał na arenie światowej, a których oczywiście nie przestrzegał, więc toczyła się swoista oczyść oczywiście znacznie trudniejsze, bo jednak w łagrze w łagrze zamaskowanym pod jakąś taką niewinnie brzmiącą nazwą, która miała grozę tego miejsca ukryć, ale i to czy w w miejscu, gdzie się strasznie ciężko pracował źle jadło się spało źle żyło, gdzie można było zachorować można go pewniej w końcu umrzeć, ale toczyła się walka dosyć podobna do tej którą, którą MON toczone w Polsce w drugiej połowie lat siedemdziesiątych walka o przestrzeganie praw i Anna obszernie o tym, że o tym, pisze, dlaczego powiedziałem że, że książka szary złoty kolor nadziei, ale jest również autorką współautorką książki złoty Szeląg z Wiktorem Suworowem, dlaczego ona okazała się za późno skończyła się koniunktura na na przeżywanie tamtych tamtych spra w tamtych tamtych historii w latach osiemdziesiątych kiedy, kiedy pan poprosił, żebym powiedział parę zdań czy porozmawiał z panem na odrobinę otyli, a tej autorce to wyświetlił mi się po pewne pewne wspomnienia z lat osiemdziesiątych kiedy, kiedy byłem ledwie studentem, ale bardzo emocjonalnym emocjonalnie tamten okres zaangażowanym, więc przypominam sobie wiersze ratusz chińskiej z czasu kultury z 8 10 07. roku co tyle było istotne, a później stał się jeszcze istotniejsze, że te wiersze opublikowane w taki edycji dwujęzyczne jeśli się nie mylę poprzedzone były wstępem samego Josifa Brodskiego Josef Brodski wielki już wtedy światowy poeta bardzo ważnej bliskiej Polsce czytamy w Polsce bardzo intensywnie rekomendował temu tę młodą poetkę jako postać wybitną wybitną postać literatury i wybitną postać się opozycji z sowieckiej Otóż GITD to było 8 10 07 . roku wtedy też w drugim obiegu dostępna była książka z wierszami Ratusiński które, którą przetłumaczył Wiktor Woroszylski chyba nieco wcześniej ratusz chińska była prezentowana na łamach po paryskiej kultury była krótko mówiąc jedno z tych postaci ówczesnego bloku sowieckiego bloku w bloku państ w podporządkowanych w związku związkowi Radzieckiemu, bo nie tylko przecież my w Moskwie była 1 z tych postaci, które niektóre z no tak dawały dowód na to, że on nie tylko w Polsce nie tylko podziemna wówczas Solidarność, ale również my również, gdzie indziej my są ludzie gotowi wiele wiele zrobić i wiele przecierpieć, aby się ówczesnemu systemowi komunizmowi takiemu, gdy zdenerwowany mu już pozbawionemu wszelkiej ideowości za to niepozbawione mu jeszcze siły sprzeciwić ratusz chińskiej my oraz Tuszyński chętnie mówimy, że jest poetką rosyjską polskiego polskiego pochodzenia, ale nie mówilibyśmy tego, gdyby ona sama od czasu do czasu mnie nie nie podkreślała tego tego faktu nie zastanawiała się jakiś gen sprawia, iż buntuje się buntuje się przeciwko władzy i gotowania gotowe na tak wiele wskazywała na gen gen Polski być może to los był to buntownik cię to buntownicza energia, która w niej tkwiła w polskości z polskości się brała jak ja jak twierdziła Nova miała w pamięci swojego pradziadka jednak powstańca, więc buntownika przeciwko władzy władzy rosyjskiej i obserwowała zdarzenia w Polsce co było naturalne, dlatego że dla opozycjonistów do dysydentów rosyjskich zdarzenia w Polsce były źródłem nadziei napisała, ale także źródłem zrozpaczona napisała znanej znany wiersz po święconej wprowadzeniu stanu wojennego jak dziś go sobie próbowałem znaleźć i już go znalazłem w internecie przez powiększy powiek zamkniętych grubość wszystko się jak zawsze zaczyna nad ojczyzną moją pierwszą czy drugą znów zapada szara godzina i przez firmy się przez sito patroli nocnym Gdańskiem przez wiatr było pod jak zraniony pies serce wlecze się boli, gdy wyznać to potrzebne słowo polskie słowo daruje wolności życie wszystkie pieśni bez żalu oddam być resztką odkup na koniec wykrzyczeć tę podniebną ode twoje kości swój kościół twój stos swój los wszystko tam co mam czego nie mam krew na złączach jak pociąg na cały głos i zginęła w 2 wież patetyczny, ale myśmy się patosu czy wzniosłości po wprowadzeniu stanu wojennego w poezji nie bali nie brzydził Arrasy nie odwiedziła nas wówczas wzniosłość, bo nie brzydził nas również w w naszym własnym życiu w w naszym własnym mówienie o tym co się wokół dzieje, a zarazem przecież warto zauważyć, że zrealizowanie tego wiersza pokazuje na pewne tradycje, w których w, której gra Tuszyńska była zanurzona to były tradycje awangardy rosyjskiej jak i jak myślę tak w każdym razie jest to wyraźny ślad wyraźny dowód na rozwiniętą świadomość świadomość estetyczną świadomość poetycko, że to nie jest tylko płytka serca to czy poetka któremu, którą przepełniała wiara jak i jak wynika z cytatu, który pan przywołał, ale ty jesteś po poetka którą, którą inspiruje poezja wielka poezja rosyjska pewnie CIT daje wam pewnie Achmetowa to to były dla niej wielkie postaci wzbogacała tę tę świadomość o lektury poetów początku dwudziestego rosyjskich poetów początku dwudziestego wieku natomiast duchowością napełniała się bardzo specyficzną prawosławną mówi miałam wybór ochrzczona została w katolicyzmie naczyń czy ktoś w rodzinie został ochrzczony w katolicyzmie ta pamięć katolicyzmu z niej była to była pamięć polskości my zdecydowała się jednak na 1 prawosławie przy tym droga do prawosławia wiodła przez wielką literaturę rosyjską przez klasykę dziewiętnastowieczną to, gdy to chciałbym podkreślić że, że ona uczyła się czy zabawiała poprzez literaturę co mocno mocno akcentowała, gdyby nie czytanie to w certyfikowanym przez Sowiety zwanym swoim rodzinnym domu nie miałaby nie miałaby szansy na to, żeby się duchowo rozwijać, więc mniejsze zbiegły bardzo ciekawe bardzo ciekawe tradycje bardzo ciekawe języki państw wzorzec do po sprawie żyją czytamy z wielką ciekawość do innych ratusz żeńskiej i innych tworzących za granicą w sensie trochę wyrzuconych oddalonych powrócimy po informacjach Radia TOK FM prof. Piotr Śliwiński jest w studiu Radia TOK FM w Poznaniu informacje o dziesiątej 20 wracamy po informacjach o za studia Radia TOK FM w Poznaniu państwa mają gości jest prof. Piotr Śliwiński z Instytutu filologii polskiej Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu 5 lipca zmarłej Dinara Tuszyńska poetka pisarka, ale panie profesorze nie w tym wątku Ratusiński zainteresowało takie taka niemożność odnalezienia się, bo próbowano zrobić z niej poetkę sowiecką, ale też pisze o tym, że pewnie gdyby napisała jakiś wiersz chwalący sławiący partie Lenina no to byłaby ustawiona na całe życie, ale nie była tym zainteresowana no no właśnie może ten gen Polski może ta klasyka literatury rosyjskiej może ta niepokorna dusza sprawił, że chciał być po prostu poletko poetką w kraju, który tolerował tylko pewien rodzaj poezji potem, kiedy została uwolniona z po, gdy kilku latach więzienia i mogła w końcu wyjechać do Zjednoczonego Królestwa dostaną z powrotem do Zjednoczonego Królestwa to wreszcie mogła być sobą wreszcie mogła pisać publikować promować pewne idee, ale mam wrażenie, że nie czuła się dobrze, że właśnie, że chciała tworzyć w powagę z krajów, które były bliższe i językowo kulturowo po ludzku 8 min pewnie tak właśnie pewnie tak właśnie było to niebyła emigrację dobrowolna to nie był wyjazd z wyboru ana została uwolniona z więzienia, bo Deyna na dzień albo na parę dni nie pamiętam dobrze przed spotkaniem Gorbaczowa z Reaganem ma na Islandii chodziło o to, żeby opinii światowej, która w, które już wielokrotnie jednak zdążyła upomnieć się też młodą i cenioną autorkę udawał, iż już dublować wiersz z więzienia na nas na zewnątrz one były publikowane chodziły to po Rosji po świecie my więc, żeby mnie i jakość tej opinii publicznej światowej zadość uczynić w trochę i pokazać dobrą wolę uwolniono ratusz Nisko, ale przecież pamiętać trzeba Jeana wcześniej nie wcześniej została uznana za kogo się w rodzaju wroga publicznego pisała wiersze prawosławne, ale również, dlatego że była sygnatariusz koło i współautorką listu w obronie Andrija Sacharowa co wydaje się równie istotne trzeba też pamiętać, że już po wyjeździe została pozbawiona sowieckiego obywatelstwa krótko mówiąc to niebyły emigracja to było wygnanie wygnaniem które, które dało jej pewną swobodę i okazję do tego, by upominać się o uwięzionych w Rosji sowieckiej, ale które oczywiście pozbawiło ją łączności z tym co stanowiło dla niej królu centrum wszelkich wartości mianowicie z językiem i z wiarą stąd wraca do Rosji po to, żeby zresztą się nie da na to chyba w tej Rosji odnaleźć w tej nowej Rosji odnaleźć i ich spełnić także na taki jest chyba los osób które, które są wygnańca obniżają, że to nie tylko okręg sytuacja biograficzne to nie tylko pewien czas, który się spędza, gdzie indziej daje to kto to będzie jak z bólem jest chyba dziś środków szło w człowieku ona sprawia, że obcość poczucie inności pewien dystans jakiś jest z tego, jaki z tego płynące zranienie nie da się przez nic uśmiech żyć jest taki wiersz, który znalazłem w osiemdziesiątym opublikowanym w po polsku osiemdziesiątym siódmym roku wszyscy jesteśmy rezydentami nasza kawa pachnie spalonymi listami otwartymi listami pachną urzędy pocztowe Oguchi dzielnica nie ma nikogo, kto zakrzyknął, by nie wolno ich twarze facet fasad zamknęły swe wapienne oczy i każdej nocy odlatują z miasta taki ślepo zapalają się nasze światy poczekajcie może to wszystko nam się śni co opisuje w gruncie rzeczy normalność niezwykłość codzienności, owszem, szarą, owszem nie nastrajają optymistycznie, ale przecież codzienność codzienność jest tym w tym co większość ludzi uważa za za zwykłe za normalność za przyzwoite dające się zaakceptować konieczne do zaakceptowania warunki warunki do życia to poeta to płyta się z tym nie godził uważa ową zwykłość normalność rzeczywistość realność za zasadne i jakoś tak u niej się to wszystko układa ta metafizyczna pod nie tak która, która po Kaukazie i pisać, ale każe też wznosić się ponad cenę siebie my z poczuciem realizmu i z poczuciem jakiegoś jakiś nie do rzeczywistości czy nierzeczywistości, która z tych obserwacji realistycznych będzie wynikała to jest ważne, bo ona dosyć często jeśli nie jest to w ogóle najważniejsze dla niej mecz CK cecha w wychodzi od od opisu jakiegoś kawałka rzeczywistości od jakiegoś konkretu po to, by zanurzyć się Mac gov, by je w innych przestrzeniach metafizycznych wyobraźni czy 3 właśnie właśnie snu co chcę powiedzieć poeta musi żyć naprawdę musi płytach CD dosyć często dosyć często doznają zawodu żyć w swoim języku i w tym świecie, którego boli zapewne, ale którego też najmocniej obchodzi nie lubiłem z tego wielkiej reguły, bo przecież są w świecie poeci, którzy naj, którzy piszą i dopiszą znakomicie inny nie nie mają codziennego kontaktu ze swoim językiem mamy całą masę polskich wielkich emigrantów którzy, którzy pisali największą w w dwudziestym wieku poezji Miłosza na czele rzecz jasna nie mając z polszczyzną codziennego codziennego kontaktu, ale też boleśnie bo, doznając czad czasami bycia bycia, gdzie indziej nawet miłość no może powiedzieć, że za wstydziłem się któregoś razu tutaj się odrobinkę pochwalę ale, ale tak naprawdę już przecież nie ma czym, że miałem okazję być bardziej szukałem domu Miłosza znalazłem dom miłość jest nie znalazły miłosierna miłość był wtedy w Polsce teraz dłuższe okresy spędzał spędzą w kraju tym tym razem nie przyjechał w listopadzie do był to listopad do Ameryki do Kalifornii Mac i pomyślałem sobie w obozie w ten, a firma aktywny czynnik w poezji i Miłosza ten, którego odróżniał od od innych pokoi, by poetów jego pokolenia czy mniej, więc jego pokolenie powiedzmy odróżnia go w stosunku do Różewicza bardzo mocno do do Herberta nie do wielu innych, którzy przeżyli wojny okupacji Holokaust cały ten potworny koszmar historii dwudziesto wiecznej nie potrafili się z tego koszmaru wyzwolić, a Miłosz mówił trzeba próbować, a nawet czasami się do po prostu udaje jak się udawało myślałem sobie mech w tych warunkach w tym świetle w tym powietrza w tym wysokim ciśnieniu w tej w tej Zatoce San Francisco tak blisko się raz rozciągające ja, ale zapomniałem przecież o koszmarze, który ma mówił wynikającym z tego codziennego wpatrywania się w zatokę FF w recesji w San Francisco ten blask który, który od niej od niej bił zachowają się jak turysta i jak płyta, którym był rektorem był Miłosz nie zachwyciła mnie jego oślepiło oślepia Opus potem ten blask był był obcy był w pełni tego rodzaju której, które chciałby nie chciał go odczuwać, więc i, kiedy myślimy o ratusz chińskiej to myślimy o tym od tych pokoleniach poetów nie tylko rosyjskich rzecz jasna, którzy doznawali poetów i poetę, którzy doznawali wygnania będąc na obczyźnie dostawali my wygnania będąc rzekomo swoim tak naprawdę nie swoim i w swoim świecie Brodski we wstępie, o których wspomniałem napisał, że 3 czy parę rzeczy znamiennych napisał poezja była bogactwem Rosji dwudziestego dwudziestego wieku tego tego wieku tylko rzeczywiście to było to tragiczne bogactwo, bez którego Rosja byłaby gorsza co co do tego nie ma Brodski żadnych wątpliwości natomiast tragizm polega na tym, że za to o wzbogacenie Rosji ludzie piszący płacili niesłychanie wysoką cenę po drugie, mówi poezja jest trwalsze niż państwo państwo, czyli jako rozumiane jako pewien system ma system władzy system praw, ale także praktyk społecznych polegających w tym wypadku w dużej mierze na ograniczaniu wolności osobistej wolności wypowiedzi to poezja jest trwalsza inteligencji ta poezja wprost polityczne tylko właśnie ta poezja, która May, która się regułom polityki nie poddaje ratusz chińska chyba dowiedziała się napisać mogłaby napisać ów wiersz ów wierszy uległy przymilny nie napisała tego wiersza nie pisała tylko tych wierszy wiedząc o tym, że to jest de facto nieskuteczne, dlatego że nie zapobiega owej obcości, o których wspominałem albo owemu wyznał Eastwood po po po drugie jest to sprzymierzeni się z państwem, które tak czy owak przeminie i i Przeminęło jakiś niemałej mierze Przeminęło to jest bardzo ciekawe to, że to się wszystko działo w latach osiemdziesiątych jest niezmiernie ciekawe ciekawe jest również to, że działo się do kobiecie tych świadect w łagry owych świadectwo po politycznych autorstwa kobiet jest jednak znacznie mniej niż męskich i to nas dodatkowo dodatkowo interesuje ona w szarym kolorze nadziei kobietom wystawiła i staram się o to by nie chodziło o żadne cele feministyczne czy przez land Rover wystawiła po po postawiła portret w po postawiła swoisty pomnik malutki pomniczek taki pomniczek codziennego przetrwania w codziennej wytrwałości na nadzwyczaj jednak nadzwyczajnej o braku urodzona pokazuje mocne oddzielne duchowe napełnione świadomy swojej kobiecości świat był świadomy swego człowieczeństwa świadome swojej misji odważny odważne kobiety w odważnej kobiety, które są Zjednoczone 1 za wszystkie wszystkie za jedno i to zarówno te więźniarki polityczne jak i zwykłe kryminalne powiedzielibyśmy, które w którymś momencie mówią dodał, że jesteśmy tak z innego rozdzielnika, ale jesteśmy w tym miejscu razem, więc jeżeli 1 źle traktowane za dużo pracuje nie ma odpowiedniej przestrzeni, by określony przepisami tony strajkują ne strajk głodowy jest tam normą ratusz miejska spędziła noc, ale ona zdradzić żadnych harcerzy rektor PL w ciągu zaledwie pierwszych 2 lat pobytu w tym więzieniu Steve się, zwłaszcza 1 4 czasu, by bez mała na znaczną część czasu w w pierwszym okresie uwięzienia spędziła w karcerze metod jest trudna rzecz jasna do wyobrażenia proszę wyobrazić tę młodą dziewczynę to niełatwe tę młodą dziewczynę w latach osiemdziesiątych lata osiemdziesiąte nawet nawet w Polsce prawda zdawały się jednak my czasem jeśli nie spełni do pewnej pewnych bardzo rozwiniętych aspiracji do tego, żeby mnie, żeby żyć i przy przyjemnie, żeby poznawać świat żeby, żeby mieć to Towarzystwo, żeby być młodym na na wysokiej stopie, że się tak wyrażę my mieliśmy my mieliśmy tai-chi lata siedemdziesiąte epokę wiek gierkowskiej gierkowskiego Quazi dobrobytu, a w Rosji na lata siedemdziesiąte zdawały się też trochę mniej inne złe niższy niż to co nastało nastało później wraz ze jest inwazją Afganistanu i ich wraz z tymi konwulsje ziemi, które poprzedzały koniec tego reżimu koniec tego systemu trzeba spojrzeć na to ze znacznym ze znacznym podziwem wydaje się, że w tempo tego podziwu jesteśmy Tuszyńskiej po prostu winni wrócił do naszej rozmowy po informacjach informacje dziesiąty 4 0 studio w Poznaniu prof . Piotr Śliwiński w studio Radia TOK FM w Poznaniu z prof. Piotr Śliwiński z Instytutu filologii polskiej Uniwersytetu imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu poznawałam rozmawiano jedynie Ratusiński, która zmarła niespełna miesiąc temu w Moskwie w zastanawia się panie profesorze się nad 1 kwestią, bo pewnie nie wie od osób o tym, wie, że ratusz żeńska na swoim blogu, który rzadko pisała poparła aneksję Krymu i dla wielu osób to było zaskoczenie niedawno pojawiła się informacja o Jaromirze Nohavicy w czeskim bardzie, którego uwielbia Polska inteligencja, że oto jego nowe teksty nie są takie, jakie chcieliby była popiera lidera skrajnej prawicy pisze o tym, że zabije Araba i zastanawia się, że chce jak to się dzieje, że w którymś momencie artyści stają się, że takim wehikułem naszych kolektywny ach, marzeń ideałów i mówimy no dobrze, jeżeli ktoś jest Nohavica to właściwie musi być taki, jakbyśmy chcieli żeby, jeżeli ktoś jest inny Iriną ratuszy niską NATO nie może popierać aneksji Krymu traktuje bardzo dobre to jest bardzo dobre pytanie też przyznałem się nad tym zastanawiałem, ale skoro tak bardzo podkreślaliśmy w poprzednich inne wejście jak, że ona była ultra rosyjska jednak przy przy przy podkreślaniu swoich polskich korzeni śladów raczej polskich firm z tej krwi w swoje mentalności była jednak bardzo bardzo rosyjska, tym bardziej że była ultra i to już naprawdę ultra prawosławne jeśli niestety spojrzeć na to w ten sposób to perspektywa na rosyjska perspektywa Europejska n p . na Krym, ale są zupełnie zupełnie czym innym nie chcielibyśmy, żeby tak właśnie było ale, ale tak, gdyż często bywa także w odniesieniu do intelektualistów inteligentów artystów pisarzy poetów chyba duma z Rosji, a jest czymś tak tak silnym tak tożsamościowym tak spajającym ten naród i tak usprawiedliwiającym rozmaite dolegliwości dokuczliwość bycia Rosjaninem Żyd trudne, ale to doprawdy bardzo trudno się z tego wyłączyć no proszę proszę sobie przypomnieć postaci bardziej znane niż Tuszyńska dużo bardziej znany Sołżenicyn też nie spełniał nadziei jego miłośników w Europie i w świecie, że po powrocie do do Rosji będzie będzie liberałem będzie będzie jak krytykiem wszystkiego co stanowi jakiekolwiek odstępstwo od pewnego wyobrażenia liberalnej demokracji, jakie sobie w sobie nosimy my jeśli chodzi o Nohavicy nie wiem, dlaczego mniej mnie to troszeczkę dziwi również go lubię albo może już lubiłem chyba już lubiłem chyba chyba jest pewien rodzaj i inności na poglądów czy oryginalności poglądów artystycznych które, które rzutują negatywnie na obecną postać i n p. akcyzy do nacjonalizmu z szowinizmem, tym bardziej rasizm to w moim przypadku są te momenty, w których jeśli artysta nie jest geniuszem Nohavica przecież nie jest to nie mam specjalnie wielu powodów, żeby mu, żeby mu je to znaczy te poglądy to nastawienie wybaczać ale dlaczego my to jakoś mnie dziwi nie wiem, bo jest jakaś była w jego tekstach jakaś swoją już jakaś swojskość jakaś dotąd w VAT koszt jakaś taka hojność pewnego rodzaju, która mu wydaje mi się mogłaby się dość łatwo przerodzić może się przeraziła, bo może pomoże lapsus może on powie Ależ nie to co czeskie piwo i uderzyła do głowy ma ma może lato zbyt mocno może może dziewczyna mnie rzuciła no może to chwilowe resentyment, a może chciałem sprawdzić jak jak bardzo będziecie mi wierni, kiedy powiem coś co co wam się już przestanie podobać nawet tak na pewno będzie tak jutro pewnie zrobi, ale ale, gdyby tak nie zrobił to to tobym sobie pomyślał, że jest jakaś, jaka się jakieś iunctim między, a afirmacja swojskości ona na takiego Swojacy z 2, a to przecież u niego było między tak go jakoś knajp pianą inne aurą, która nam się przecież bardzo podoba bardzo nam się podobają czeskie czeskiej knajpy, a my i jakiegoś rodzaju na apoteozę tego naszego przeciwko przeciwko wszystkiemu co już nasze nie jest w końcu powiedziałem faszyzm narodził się w bawarskich knajpek no ne narodził się chyba Dodę śmiała teza proszę wybaczyć, ale studia w tym siedzę jest studiem w budowie albo studiem ruinie trwa tu jakiś remont i jest bardzo gorącej być może jak i rowy i Jaromira Nohavicy coś co dzisiaj na ile udało poskładać całość, ale idźmy dalej no, więc narodził się w bawarskich Bajerski piwa piwiarnia narodził się, dlatego że ani nie piją ostatniego ostatniego piwa tego tego znaczącego my ze stołka i dlatego też nikt nie narodził się faszyzm w polskich knajpach dlatego, że to się pije to ostatnie mecze ostatnie piwo, więc nic się narazić rzecz jasna na nie może, a może chodzi mi o to, że jakoś je mniej to nic dziwi artyści władza to jest na razie znamy prof. Jan, a błądząc wśród nie będąc przekonanymi, że nie władza tylko wybierają naukę w realistycznie ścieżkę wiodącą do niepopularnej prawdy, a może tak panie profesorze, że artysta potrzebuje wroga ne artysta pop potrzebuje takiego drugiego punktu odniesienia i też pewnego kontekstu UP, bo byśmy sobie ratusz żeńską taka Tuszyńska pisała o rzeczach, które były bliskie zarówno tej zniewolonej Europie wschodniej jak i różnym działaczom Europy zachodniej i świata w którymś momencie to przestał być modny temat ona była już wolna mogła mieszkać mogła mieszkać gdziekolwiek na świecie mogła pisać wróciła jak gdyby do takiego zwyczajnego życia Nohavica, a także jego teksty inaczej brzmiały, więc przed 100 latach osiemdziesiątych, gdyż mamy także wielu polskich twórców, którzy w momencie, kiedy zabrakło wroga zabrakło zabrakło w związku sowieckiego zabrakło jakiś gość opresyjnego państwa, które można było krytykować opisywać to już nie bardzo wiedzieli co ze sobą zrobić im to oczywiście się sprawdzała nie w odniesieniu do twórców w ogóle, ale do niektórych do niektórych twórców tak istnieje potrzeba wroga istnieje potrzeba odwagi, by działkę może w ten sposób stawiania się tzw. politycznej poprawności bywa rozumiane przedstawiających się jako dowód ich odwagi i holu kłębią się tym, że rząd na rzeczy nie niepopularne MON nie rozumiejąc trasy mówi o twórcach, ale ludzie po prostu nie rozumiejąc, że mówiąc rzeczy niepopularne n p. że geje to kto to ja wiem to wypaczenie teraz to choroba to to wynaturzenie my ją w istocie mogą mówić rzeczy nieprzyzwoite nikt nie wszystkie nie wszystkie nieprzyzwoitości dadzą się przełożyć na odwagę powiedziałbym że, a nie przyzwoitości nie dadzą się o tym, przełożyć na na odwagę i to dorastać to potrzeba przy przeciwnika jest tłumaczy ją sobie jako potrzeby odwagi przy po potrzeby MON heroizmu czy czegoś co by nas stawiało na przeci w inaczej myślących i jakoś u nich śladu jako tych samotnych śpiewaków jako jako tych właśnie wyobcowany i gminne wygnanych jak jak wspominałem wcześniej, ale istnieją oczywiście inna potrzeba na to, że Rewers tejże pamięci potrzeba dworu ma już, że tak powiedziałem także nie popularni w pewnych kręgach współcześni polscy pisarze są bohaterami innych kręgów Wojciech Wencel poeta zresztą sam był utalentowany i mający w swoim dorobku sporo sporo wierszy ostatnich swoich reform wieści bardzo bardzo ciekawych my w ostatnich latach jest zdeklarowanym zwolennikiem kar konserwatyzmu narodowych wartości katolicyzmu w jego najbardziej Stężała po postaci my i rzeźby można nie jest poetą w związku z tym aprobowane przez większość krytyki znaczną część publiczności na literackich w Polsce, ale z drugiej strony jest to płyta, na którego wieczory wieczory autorskie przychodzą przychodzą tłumy po prawdziwe tłumy, o czym słyszałem i chce wie, że to są ci inni ci, którzy go mają za za swojego poetę za wyobrazić ile ich, że ich poglądów ich i nadziei wiary ich idei i VAT zatem powiedziałem, że odwaga jest tutaj sowicie sowicie wynagradzana i takich, by przypadków dałoby się dałoby się w innej pokazać się pokazać więcej zapewne Nohavica, który traci w tej chwili już jutro i odzyska swoich licznych wielbicieli my zyskuje zyskuje innych innych którzy, którzy dotąd go na nie szanowali tak tak bardzo nie mieli za za swojego, więc to jest taka gra my dosyć specyficzna potrzeba by dworu bycia poetą dworskim akceptacji podziwu takiego podziwu, którego nie da krytyk, którego nie da człowiek przychodzący na spotkania autorskie, ponieważ my przychodzący, ponieważ jest miłośnikiem znawcą koneserem wierszy czy czy prozy on będzie tak czy owak wybredny nawet jeśli podziwiający istnieje pewien pewien podziw, który może dać sponsor mecenat mecenas, który można ujrzeć w oczach zakochanych bezmyślnie, ale i bezgranicznie zakochanych w miłośników poezji, która mówi rzeczy, jakie my owi miłośnicy chcą usłyszeć poezji prozy muzyki rzecz jasna to jest to jest taka gra psychologiczna, ale także społeczne i ekonomiczna, którą można toczyć na bardzo różnych frontach i powtarzam to nie jest to nie jest takie proste bowiem, że powiem, że rada zabić to w tym momencie wyraża swoją swoją nową wiarę przeciwko całemu światu nie jest znaczna część tego świata powie, a to jest w areszcie poeta odważny oto jest nareszcie ktoś, kto mówi co chciałem usłyszeć od, a teatr ochoty od pieśniarza od poety od pisarza i t d . tak dalej będę będę go adorował tak jak tamci tamte wykształciuch inteligent my my jej ulegający poprawności rozmaitego typu sterowane przez 3 gr czy Izby w Brukseli nigdy nie nie nie byliby w stanie mnie okazać takiej adoracji oni i tak nie kochają oni i tak nie my i tak nie kochamy pro proszę państwa my kochamy wy jakoś, by wybrać nieprawda a, a oni jej w mej ani na taki będzie dobrze kochają niesłychanie dobrze jest płacze pani prof. Bogu poety nowy sweter zamszowe buty piesek seter 4 żona z każdą dawno rozwiedziony nie jest polecenie prawdziwemu poecie nie jest nie jest dobrze, bo oni tak naprawdę albo zawsze przeci w wszystkim nie ustanawia się frontem do jednych i i zarazem ma plecami do innych na jednych korzysta z innym się sprzeciwia spryt i korzysta na tym, że się sprzeciwia to to nie jest tak to w ogóle nie ZSP Tylicki po to, poeta jest jeśli jest przeciw to jest przeciwko przeciwko wszy wszystkimi sam naprawdę Ratusiński tak naprawdę mamy funkcjonowała przez długi czas to po pierwsze po drugie my wy pro poeta może być obok to jest jakaś forma inna forma kontestacji mniej rozgłośnie i to ta formuła bycia obok chyba dzisiaj to, że w Polskiej poezji polskiej literaturze została najbardziej moje rozpropagowana spopularyzowana przez Piotra Sommera, który tak próbuje poezji od dawna, ale tutaj cytuję nieomal tytuł jego jego książki my z wywiadami zdefiniować nie był to co poeta w PE ta może być rzecz jasna 4 Różanej zostanie mu wybaczone przez najbardziej ortodoksyjnych wyznawców takiej czy innej wiary jeśli my jeśli inne treści tej wiary będzie rozgłośnie mają 2 rozgłośnie wypowiadał tak tak tak być może, że rzecz jasna, ale to nie jest coś co chciałbym, żeby państwo z mojej wypowiedzi zapamiętali pan redaktor jest znany jest bez pewnej podejrzliwości w stosunku do poezji, ponieważ reprezentuje zauważyłem już pewien czas temu, ponieważ reprezentuje bliskim skądinąd krytyczny krytyczne są wersy wnętrzach jej nie mniej nieufny hermeneutyki sny na stosunek do OFE do kultury, która mówi jesteśmy wolni i zapewniamy sobie wolność o tyle, o ile jesteśmy w stanie mnie nie zadowalać się pierwszą myślą, jaka przychodzi nam do głowy, ale jej także my nie dzielić w sposób ślepy i bezmyślny podziwu, jaki okazują ludzie różne w swoim idola to jest rzecz jasna bliskie, ale my mimo tego chciałbym państwa zapewnić, że my po warte pamiętania i Warta budziło jest teraz Tuszyńska ta dwudziesto ośmio letnia dziewczyna, która pisze dziś wie lepiej pisze wiersze prawosławny, bo tak chce w zlaicyzowanej i doktrynalnie katolickiej sowieckiej Rosji i pisze listy w obronie w Sacha rowem co ją wyrzuca z pracy i wrzuca do więzienia dodaje to to jest ta jest poetka prawda to bardzo nadzwyczajna poetka dziękuję, ale w Sony, która jest w tym sensie prototypem archetypem horyzontem i my i bolesną reklamą poezji wszelakiej prof. Piotr Cywiński Uniwersytet imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu dziękuję panie profesorze i forma Zwiń «

Zmarła Irina Ratuszyńska. O poetce i jej poezji mówił prof. Piotr Śliwiński (UAM)

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 22:00

Najnowsze Podcasty

Już 17% z nas podjęło dodatkową pracę w związku z rosnącymi kosztami życia. Czy Ty również?

Test: Skoda Superb oraz Cupra Born

O robakach w języku

"Niebezpieczne związki" - rusza podcast o trudnych relacjach między krajami czy narodami. W pierwszym odcinku o Cyprze

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL