W jaki sposób wspólna waluta zagraża przyszłości Europy?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

ta druga 6 godzina filozofów Tomasz Stawiszyński w studiu prof. Elżbieta Mączyńska dobrze wie co wieczór skoro szkoła główna handlowa oczywiście i też przewodnicząca polskiego Towarzystwa ekonomicznego tak zapraszam do PTE w wszystkich a gdy są czwartki ekonomistów debaty otwarte wstęp wolny, ale Rosjanie można otrzymać nieodpłatnie zapraszam do naszej księgarni internetowej, których tu parę książek siedemnastej księgarni należy oczywiście pani resorcie przyszła z Rozwiń » takim ideałem jest także zostało ich jak na belfra przystało powiewa więcej zaprosimy Zielonej karty zostały bez szczególnego belfra, bo nie przemawiającego wcale z charakterystyczną Belwederską nutą dydaktyzmu w głosie pani tego nie ma w ogóle to obraz ma losowy to bardzo się cieszy, ale Apropos dydaktyzmu i Apropos rozmów to ja nie odmówię sobie tej przyjemności satysfakcji, żeby nie nawiązali do wspaniałej rozmowy, jaką pan przeprowadził z panią profesor z panią inżynier od życia ci mają proste badanie i kóz tak z, która tak pięknie z panem rozmawiała i tak jednak moralnie, ale ja słuchałem 1 z wypiekami niemalże na twarzy, ponieważ jest do zdałam tę książkę przeczytać książkę fantasy książka jest fantastyczna jest nieduża nie opasłe warto po pierwsze, pod bardzo starannie wydana na ich Kamis tyle w bardzo mądrych stwierdzeń takich uogólnień podanych w lekkim dojść prawda do niej dość lekkie opady momentami też te przygody pani profesor jest wesoło takie zaskakujące niekiedy smutne te przy tt badania te szczury i t d. może dojść nawet prywatnie pani profesor mi pomogła, bo w teraz byłam nad zalewem Zegrzyńskim idę do domu przyszła Myszka normalnie bym narobiła hałasu na cały dom, stawiając wszystkich odmianach tej pani na niemal 1 10 3 pojazdy panią profesor, która tak spokojnie do tego odchodziła, ale ja chciałem panu, gratulując panu no panie Dunin pani profesor istną fantastyczną osobą i naukowcem właśnie potrafiącym tak pięknie mówić tak Ravela skomplikowanych sprawach, ale kamery są takie 2 z co najmniej 2 tezy na wiele, ale ja podziwiam za te dokonania właśnie popularyzowaniu inna od nauki, ale tam jest taka, a takie stwierdzenie gdzieś pod koniec książki, że najważniejsze w dzisiejszych czasach jest edukacja w ogóle edukacji i tych z rzeczywiście i to co pan mówić co robić to jest właśnie też edukacja i one jest najważniejsza w świat, dlatego że taka konkluzja ta była o tym, państwo nie mówili, więc ja chciałam to przypomni, bo tyle, że na sercu jako belfra owi, że cokolwiek się w życiu dzieje się cokolwiek w życiu robimy dobrze czy źle to albo robimy, dlatego że mieliśmy dobrych nauczycieli albo robimy, że mieliśmy złych nauczycieli w moim przypadku to się w 100 % sprawdza oczywiście Miami na szczęście dobrych nauczycieli tak przynajmniej ich oceniam uważam, że to jest niesłychanie ważne, a druga taka myśl, która mnie utkwiła tych z pani profesor przestrzega przed takim ekstra Polacy innym podejściem do życia i do przyszłości, że z widzimy przyszłość jako taką dalszy ciąg teraźniejszość to wcale tak nie jest tak być nie musi tam przytacza taką rozmowę z Chojnic w dziewiętnastym wieku mają jedno robota to dla nas będzie zawsze co najwyżej zmieniona oponuje może nam zmienią plan karocy, ale robota to będzie zawsze, gdyby w ten sposób, że właśnie do tej pory konno jeździli, więc też bardzo ładnie pani profesor to uzasadnia jestem tą książką zachwycone i to z takim nie wiem po wielekroć, bo ze względu na i walor naukowy, że o wielu naukowych badaniach mówi w sposób bardzo pani profesor od podpowiada w sposób fascynujący, ale też ożyciu i taka szczerość fantastyczna, pokazując fali słabości ludzi i dni i sposób postępowania w takich to bardzo podbramkowych sytuacjach i dystans też nie zawozi do dziś jest jak i dystansem, a równocześnie przy tego typu książkach się z o swoim życiu mówi o swoich przygodach łatwo naruszyć jakoś tam granice albo to trudno jest w takich sprawach mówi się dotyka innych ludzi dotyczy to innych ludzi, więc doskonalenie elegancko to pani profesor przedstawiła jej i dlatego no nie chciałam panu podziękować jeszcze taką prywatę upra w, ale naprawdę jest zajmujący się z dużych zasługach ani inwestora hard core procesor pozdrowić przekazać moje uwielbienie może nas słucha pani Teresa Magda Fikus wiem, że czasami słucham, więc może akurat to jest ten moment pozdrawiamy serdecznie no i bardzo dziękuję za to za co słowa, ale będziemy mówili o innej książce dzisiaj znaczy może nie o książce właściwie w każdym razie książka była kimś takim impulsem i to co się wokół książki zadziałało do tego, żeby z panią profesor porozmawiać w tym programie oto Joseph Stiglitz na 1 z wagi najsłynniejszych współczesnych ekonomistów, ale także public intelektualną, czyli takiej publicznej intelektualista ktoś, kto pojawia się w różnych środkach masowego przekazu i tłumaczy nam rzeczywistość od pewnego czasu zaczął głosić takie tezy nerek, które no i wywołał pewne kontrowersje, bo i teraz okazała się książka będąca, jakby ukoronowaniem tych tez teraz ukazała w Polsce nasze Żuka za jakiś czas temu na Zachodzie euro w jaki sposób wspólna waluta zagraża przyszłości Europy się ta książka nazywa jak sam tytuł wskazują na głosi dość krytyczną ocenę tego czym jest ta wspólna Europejska waluta nie taką bezwzględnie krytyczną Dobosz kibice ostatecznie powiada że, gdyby nie w innym momencie to euro w Europie wprowadzono, gdyby struktura Unii Europejskiej była inna niż jest to wtedy byłby to być może dobry pomysł takiego dobrym pomysłem było ujednolicenie waluty w Stanach Zjednoczonych, kiedy te 50 staną się w ze sobą łączyło w sensie politycznym administracyjnym i też postanowiła, żeby tam 1 waluta na tym terenie ogromnym przecież nie funkcjonowała ale zanim to mówimy o tym dlaczego to euro to jest zły pomysł wg kibice czy to rzeczywiście jest zły pomysł ja pani chciałem zadać kilka takich bardzo elementarnych podstawowych zupełnie pytań dotyczących tego, o czym będziemy mówić mniej pieniędzy właśnie i pierwsza to pytanie proszę wybaczyć naiwność i i prostota tego pytania jest takie, dlaczego właściwie jest tak wiele różnych walut z, dlaczego przez tak długi czas od momentu wynalezienia pieniędzy przez Fenicjan legendarnych Fenicjan, którzy wymyślili, że można nad tymi symbolicznymi jakimiś monetami czy obiektami się wymieniać zawiązuje się towarami na nie stworzono jest to właściwie jakiegoś po prostu 1 ośrodka, który moglibyśmy we wszystkich miejscach, w których jesteśmy się wymieniać co tak, by jakaś logika i ekonomia w tym potocznym znaczeniu wskazywała potwierdza tych różnych pieniędzy jest fantastyczny pytania, ale to pytanie przywodzi namyśl pytanie, a po co tyle języków, która broniła ściganych po co jest wieża Babel taką swoistą wieżą Babel jest sytuacja jeśli chodzi o pieniądze to nam doskwiera bądź, ale jest też tak przepraszam to powiem, że jeżeli tak intuicyjnie się wydaje coś co raczej my zastajemy w świecie co raczej nas ma niemy to mamy to znaczy nie siadamy i nie tworzymy dekret czujemy, że oto teraz takim językiem będziemy mówić go u nas jakoś spontaniczną chłodne strukturą, która się po prostu sama z siebie niejako pojawia tworzy się w sposób spontaniczny, a pieniądze na to trzeba wymyślić banknot pieniądze są kreowanej na kreowane przez poszczególne gospodarki i gdy w dostosowaniu do sytuacji i potrzeb tej gospodarki politykę pieniężną traktuje się zawsze jako pewne narzędzie, którą jakimś narzędziem dysponuje kraj państwo weźcie państwo po to, żeby realizować się przyjęte cele i w związku z tym, żeby nie są o Dell jest wielość państw to historycznie biorąc jest wielość jednostek monetarnych mało tego te jednostki monetarnej się w niektórych krajach zmieniają inne nawet ich nazywa się zmieniają i nie można powiedzieć tak podobni jeszcze, nawiązując do tej sytuacji językowej, gdybyśmy mieli 1 język całym świecie jakżeż lżejsze byłoby życie chwilę zawodów była byłby ubyło tłumaczy i różnych problemów, które występują zafałszowanie i t d. i życie byłoby znacznie łatwiejsze w obraz powstaje pytanie czy byłoby życie łatwiejsze, gdyby był 1 i jednostka walutowa w całym świecie oczywiście wiemy oczywiście byłoby łatwiejsze nie byłoby problemu ustalania kursu stóp procentowych tak jak innych w każdym kraju nie byłoby konieczności utrzymania tylu instytucji obsługujących mnie funkcjonowanie pieniądz traci całego sektora bankowego część sektora finansowego w grudniu w gruncie rzeczy z no ale tak się nie dzieje nie dzieje się tak dlatego mało tego nie dzieje się tak i im w dającej się przewidzieć przyszłości na pewno tak się tak się nie będzie działo, chociaż postępować będą procesy integracyjne także integruje będą występować już występują takie procesy jak właśnie pojazdy pojawienie się przed kilkunastoma laty w euro jako jednostki stosowanej w ramach Unii Europejskiej dla tych państwa, które ją tę jednostkę przyjęły, ale też pojawiają się różne inne inicjatywy wprowadzenia wspólnych jednostek pieniężnych po to, właśnie, żeby wolno zmniejszyć te dolegliwości, które wynikają z różnorodności pieniądze i teraz i jakie to są dolegliwości nam przede wszystkim właśnie ryzyko kursowe co to znaczy to znaczy, że on się te kursy w ogóle biorę no, a te kursy są kursy walutowe są pochodną i sytuacji gospodarczej to, że dany pieniądz jest mocny lub słaby jest pochodną tego jak mocne lub słaba jest gospodarka i druga rzecz czy polityki pieniężnej, bo jeżeli jest czy tylko ten pieniądz z polityka pieniężna monetarnej inaczej staje się narzędziem w rękach państwa o to, żeby nie osiągać określone cele n p . jeżeli jest za dużo pieniądza na rynku czy gospodarka jest rozgrzana wobec tego można przykręcić Kurek pieniędzy i bank centralny, który emituje pieniądze może przykręcić Kurek z pieniędzmi n p . zwiększając stopy procentowe, czyli odrażający pieniądz, bo my myślimy, że pieniądz jest tylko to co by emituje bank centralny w naszym przypadku też Narodowy Bank Polski, a tys panie redaktorze proszę państwa około 20 % zaledwie tego krążącego w gospodarce pieniądza, skąd się być może to reszta to jest kreowanie niektórzy mówią kreowanie pieniądza z niczego, czyli n p . samo udzielenie kredytu o udzielenie kredytu albo wypłaty wyemitowanie papierów wartościowych papiery wartościowe krąży ono wartościowe pieniądze też jest papierem w tej chwili papierowy wcześniej był kurz co robi pieniądz, więc wtedy ze, zanim stało złoto w tej chwili tak nie jest ci to jest i dzięki temu, że w zależności od wielkości emisji zasad funkcjonowania pieniądza wysokości stopy procentowej można prowadzić doprowadzić do inflacji, czyli wzrostu cen można hamować inflację można motywować do działalności gospodarczej, obniżając stopy procentowe i zachęcając do brania kredytów przedsiębiorstwa można czynić odwrotnie, jeżeli gospodarka jest zanadto rozgrzana, czyli podrażniać pieniądz n p. w tej chwili mamy w Polsce do czynienia z sytuacją niskie stopy procentowej czy też stopa procentowa przystani przy jej cena pieniądza żyje ona jest niska to znaczy, że pieniądz jest tani kat ktoś, kto zaciąga kredyt w tej chwili na mieszkanie może otrzymać ten kredyt tanio i w tej chwili już ekonomiści mówią tzw. bańce nieruchomościowej, że ludzie kupują na kredyt mieszkania, bo jest tak to kredyt tani, a potem się może okazać, że po pewnym czasie, że tynk teraz stopa procentowa wzrośnie co prawda nasz Narodowy Bank Polski nie zapowiada jeszcze wzrostu stopy procentowej, ale w gospodarce obowiązuje filozofia Rewizor Karol Szczepanik ca, że jak spada znaczy będzie rosła jak rośnie będzie spadać autyzm nieuchronne dla gospodarki wolnorynkowej w związku z tym można się spodziewać, że są długi o się w długi czas się utrzymują stopy niskie, czyli pieniądz jest tani tak jak tanie bułki to można się spodziewać, że z czasem talent to cena pieniądza wzrośnie wtedy ci, którzy zaciągnęli kredyt dzisiaj na mieszkania n p. kredyt hipoteczny stają przed perspektywą no i płacenia wyższych stóp procentowych, bo przeważnie te umowy są zabierane na zasadzie zmiennych stóp procentowych ani nie ma gwarancji, że będziesz w krajach w absolutnie tak nie jest na razie przynajmniej o tym, się dyskutuje, żeby w przypadku kredytów hipotecznych prowadzić stały stopy procentowe, żeby bank wziął na siebie ryzyko zmienności tych stóp, ale na razie to są tylko w dyskusji jej tonę mamy do czynienia ze zmiennymi stopami procentowymi, więc to pokazuje, że piękny to jest ten kraj NIK, którym oba państwa albo przykręca Kurek albo odkręca Kurek i ten kraj NIK w tej chwili dla tych państ w strefy euro jest dyspozycji Europejskiego banku centralnego natomiast państwa, które są włączone do strefy euro, które przyjęły euro nie mają już takiej możliwości a jaka jest relacja pomiędzy pieniądzem, a gospodarką i jedno lat więcej pieniędzy tym gospodarka ma się lepiej czy obrony nie jest albo takich więcej pieniędzy znacznie więcej wydrukowanych pieniędzy w przypadku PRM pieniądza papierowego to to musi się przekładać na ceny zawsze mnie zastanawiało, że n p . jest sytuacja, w której jakieś państwo popada w długi jest jakiś ogromny deficyt, a jednocześnie funkcjonuje no MEN nica n p. w Polsce, która mogła być aż do drukować obłożyć d s. i to wszystko ech, nie ma rdzawych grupa takich jak tylko, że przyczyną są też takie propozycje takie takich zasad zresztą to jest tzw. nie nauczę to dosypywanie pieniądze do gospodarki w gruncie rzeczy odbywa się po kryzysie 20 12 roku w 2 bank centralny dosypuje ta i teraz problem po co nikomu dosypuje im na co dosypuje, więc oczywiście takie metody i zasady też tynk dla nich właśnie odkręcamy kranika albo przykręcamy granit tylko, że to nigdy nie pozostaje bez wpływu na gospodarkę, bo jeżeli od jesieni pieniądza przybywa znaczy, że ceny rosną dokonują się procesy inflacyjne, które przekładają się na nasze życie na na funkcjonowanie wymiany między przedsiębiorstwami, a równocześnie na postrzeganie naszego kraju za granicą przez inne kraje wobec tego nasza waluta jest wyceniana przez inne kraje wówczas słabi rynek wtedy kształtuje ceny naszej waluty, czyli jak i oczywiście tu nie ma 1 to system naczyń połączonych naczyń, bo gdziekolwiek coś się zacznie działać żyrandole ramy dla Anny na gulasz właśnie i teraz istotne jest to, że nie ma tu i 1 dobrej odpowiedzi co jest dobre co jest złe, bo jeżeli n p . jest mniej umacnia się Polska waluta, czyli to się martwią eksport też jest natomiast, jeżeli się osób osła osłabia Polska waluta jeszcze się toczy tam, gdzie cieszą się eksporterzy tam się martwią importerzy w bo ten, który eksportuje chce jak najwięcej złotówek w przeliczeniu na złotówki otrzymali za swoje eksportowane eksportowane towary natomiast importer chce i jedno i płacić jak najmniej za import ropy z tego czasu przeciwstawne interesy, czyli tutaj to jest skomplikowana machina polityka pieniężna i nie można się tak dobrowolnie się tą machiną zabawiać Otóż rzutuje na całą gospodarkę, ale jak rzutuje to tutaj przed sobą mam właśnie tę książkę, której o, której pan wspominał i ja nie odbieram tego tak jak pan to przedstawił, że z wieży jest iglicy jest całkowicie przeciwny strefie euro nie niejedno raczej mówić, że w to była decyzja o charakterze bardziej politycznym niż wypływająca rocznej takie rozumienie historii ekonomicznej wierna zgoda, że nie było dostatecznego przygotowania gospodarczego, że różnice w Japonii, by go w poziomie gospodarczym w poziomie rozwoju gospodarczego między poszczególnymi krajami, które wstąpiły do euro tak jak n p . Grecja Portugalia czy to południe i północ to się tak umownie czy w tej książce mówi północ-południe, że im słabo rozwinięte południe i mocno rozwinięte i ścisła i silnie rozwinięta północ i jeżeli strefa euro funkcjonuje na zasadzie wolnego rynku to wtedy silny zgarnia wszystko, a słaby ponosi tego konsekwencje ich tutaj, by pod rynnę patronatu chyba udzieliło radio TOK FM książce Warufakisa p t . a słabi muszą ulegać albo słuchać nie pamiętam przeczytałam tę książkę, ale inni nie pamiętam dokładnie tytułu oraz sprawdzimy dziura to Grzegorz g państwo oddawali patronat tej książce, która tak książka Warufakisa, czyli znany polityk grecki i Bargieł minister finansów były minister finansów doskonale znający finansowe relacje gdzie, który też pokazuje, że strefa wprowadzenie euro w takiej sytuacji, kiedy zderzają się w 1 strefie słabe gospodarczo kraje i mocnego wskazała, że muszą ulegać słabi muszą ulegać ze znakiem zapytania ten tytuł znaczy, bo to muszą je ze znakiem zapytania starczy tam jest takie przesłanie, że przecież mogą oprotestować te mogą wyjść ze strefy euro mogą zażądać innych rozwiązań co zresztą Warufakis z tego słynął z ze swoich żądań, ale w i podobna melodia jest w książce z Stilić faktury, a on nie jest tak przeciwny strefie euro on tylko, mówi że do zdrowia, który nas, o ile zorganizowano właśnie, ale równocześnie te propozycje, które on daje już sam, mówi że no on małe są szanse, żeby w warunkach demokratycznego systemu w unii Europejskiej wszystko trzeba przegłosować przeciągnąć przez te demokratyczne struktury to mało prawdopodobne, żeby to szybko zostało zrealizowane czy ta książka składa się z 3 części pierwszej podpowiada, jaki jest, że to osłabi ponoszą konsekwencje tego, że ta strefa euro została tak zaprojektowana, że wszystko co dobre spływa na tę silniejsze gospodarki, a ci słabsi ponoszą tego konsekwencje natomiast druga część jest pokazanie, że tak być nie musi, gdyby to inaczej zorganizować wszystko i że są narzędzia metody Ion to proponuje Śląska my jest 700 stron mamy ją przed sobą dość pokaźna takich rozmiarów część że, ponieważ dochodzi do wniosku, że w tych w systemie demokratycznym Unii Europejskiej może to trwać trwać, bo europarlamentarzyści zaczną się ze sobą kłócić i poszczególne kraje zaczną swoje swoje interesy walczyć, bo z tego będzie ta trzecia część jest tak trzecia część książki, która pokazuje, że możliwe jest wyjście ze strefy euro i bramach i możliwe jest w ogóle wyjście, a oprócz tego proponuje w nie taki jakiś rozwiązanie takie pośrednie tzw. elastyczne euro, czyli każdy kraj miałby, jakby swoje euro ci z ekip, które wybiera inną miało siłę nabywczą w tej chwili mamy do czynienia z taką sytuacją, że jest jednakowa stopa procentowa jednakowy Kłus czy to te kraje UE dla dla wszystkich tych krajów, które są w strefie euro, a z stopień rozwoju gospodarczego tych krajów jest całkiem inny jest tym sensie następuje oderwanie tej kursu Walutowego i stopy procentowej od sytuacji poszczególnych krajach, czyli tak jak by te kraje się pozbawiły narzędzia, który ma lektur, które z 1 z narzędzi, które mają rok byłoby, gdyby nie były w strefie euro w kształtowaniu polityki społeczno-gospodarczej i jeszcze jedno miasto zdaje sprawę z tego że, że to pytanie znowu będzie brzmiało w sposób na nich bardzo nie ma na kolejnych pytań byłem akurat też się zgadzam z tym, że na innych pytań tak naprawdę nie ma, ale powiedziała pani o tym wszystkim są Stiglitz w warstwie diagnozy opisuje natomiast ja bym chciał zapytać o coś niejako sprzed tego porządku diagnozę Stiglitz, a to znaczy jak to właściwie się dzieje jak to jest możliwe, że okoliczność że, w jakich w krajach, a kilkunastu krajach stowarzyszonych z dnia z pod szyldem Unii Europejskiej mających porozumienia różnego rodzaju co do tego w jaki sposób przepływ pieniędzy handlu i przepływ ludzkimi Wicher z Opola każdy normalny 4 swobody Cis to swobodny przepły w kapitału swobodny przepły w ludzi swobodny przepły w usług i swobodny przepły w pracy no właśnie jak to się dzieje, że w momencie, kiedy wprowadza się, że z ZUS z pewnego podejrzenia handel tam totalnie totalnie konwencjonalną to znaczy dna po prostu będą w błędzie będą też wymiany, w które w, których uczestniczy w nią, w których uczestniczą te kraje odbywały się za pomocą czegoś co się po prostu nazywa euro ani nazywa się tam jakoś inaczej, a wcześniej, że nazwał inaczej to będzie jakaś 1, czyli ujednolicona konwencja w ramach, której te transakcje będą się odbywały, dlaczego właściwie to ma doprowadzać do jakichś kryzysów i to ma obciążać jakieś państwa i właściwie, jaka jest relacja pomiędzy tym, że ma na banknocie jest napisane euro nie jest napisane to Marka Marka n p . no to, aby jak Acta nijak do tego doszło to jest cała historia podłoże było polityczne, ale tu hołd, że nie dana jednostka ma określony kurs 1 dla wszystkich krajów, które wchodzą strefy euro to taki, jakby w tych wszystkich krajach był jednakowy poziom wzrostu poziomu gospodarczy w bok i jednostka każdy system monetarny każda jednostka walutowa jest odzwierciedleniem poziomu oraz wzór poziomu gospodarczego to musi odzwierciedlać poziom gospodarczy, bo obok potok wymyślono tnt i w ogóle pieniądz, z którą pieniądz odzwierciedla i produktywność pracy i to czy ktoś przecież im siłę nabywczą, więc czy i terasy w momencie, kiedy dochodziło do ujednolicenia też warto było we właśnie podstawowy problem i obawa bardzo się Bano w wielu krajach wejść na zmiany jednostki walutowej był tzw. CR był w spory opór w wielu krajach były tzw. syndrom cappuccino Bano się, że wód we włoszech, że kawa zdrożeje rzeczywiście na początku odrobinę zdrożała, bo zaokrąglane i Romka ucina Wardzała Zyndram cappuccino, ale na syndrom bagietki, że bagietka albo ludzie postrzegali to w momencie, kiedy euro zostało wprowadzone postrzegani przez przez te produkty, które na co dzień były użytkowane żeśmy nie patrzymy jak by w Polsce było wprowadzone euro to nie bijemy się zastanawiały się zastanawiać czy lokomotywy zdrożał godzimy się zastanawiać czy cena w restauracji spadła czy wzrosła 1 3 i cukier podstawowy rzeźba swoje każdy kraj miał swoisty dramatyzmu efekty tobym syndrom albo efekt efekt cappuccino efekt efekt był chyba golonki jeśli chodzi o o Niemcy i efekt bagietki naj na początku obawiano się, że w momencie, kiedy to przeliczenie na ziemi Mateusz Luft tutaj napisał, że masło 7 zł kosztuje już tak no właśnie, ale rywale grali w 2 EUR no dobrze tylko, że powstaje pytanie, dlaczego nowości powstaje pytanie dlaczego, skąd się bierze, skąd się raptem bierze, że ni stąd ni zowąd produkty rolne z dnia na dzień w szybkim tempie drożeje czynny będzie właśnie jak to jest więcej jemy tego masła to chyba nie no nie Tusk, skąd się pierwsze bierze się z nory są czynniki jak to w rolnictwie związany z tylnych i jak i jaka jest mleczna 6 krów ja, jakie są warunki klimatyczne czy niema takiej zarazy n p . i to kształtuje ceny w rolnictwie mają oczywiście spożycie, a spożycie nie zmienia się tak szybko okazała się załóżmy, że zmiany w US wyraźnych katastrof krowy nie przestały dawać mleka, bo nie rzucono na nie uroku przy pomocy złego oczka w nowo dowiodła, że awans 8 ze słoika masło dla was albo gdyby teraz zdrożały jabłka, bo jatka wymarłej w tym roku plan mamy do czynienia z jakimś takim jak gość z tragiczną obniżką plonowania naszych jabłek to można powiedzieć no dobrze, bo właśnie był mróz wiosną, kiedy jabłonie zakwitły wymarły kwiaty jabłoni w związku z tym nie ma owoców, a czysty masłem zawsze są jakieś czynniki materialne, ale przede wszystkim i jest tu czynnik spekulacyjny jednak raczej ćwiczyli Mateusz miał rację, bo mi tutaj napisał, że to jakaś bańka spekulacyjna rozważaliśmy, ale jak rośnie znaczy będzie spadać wobec tego są i jest cały system zakupów i opcji opcji, czyli takich służą te opcje w lesie zakładam z panem, że masło będzie n p . jeszcze nadal drożało z jego umawia się z panem jako producentem masła, że kupuje to masło po określonej cenie, a po pewnym czasie nie i teraz jest ryzyko czy ja mam rację czy pan ma rację, jeżeli raptem stanieje to ja muszę panu zapłacić tę wysoką cenę nie może masło staniało i te spekulacje tego typu kont dla tego dochodzą na tym dobrze, ale wtedy wychodzi dobrze, ale jak kiepsko, ale może być odwrotnie że, że właśnie kupiłam po dzisiejszej cenie masła zakontraktowała mógł pana, że za pół roku biorę od pana ileś tam tony masła po dzisiejszej cenie okazało się przejrzyste pół roku jeszcze jednak bardzo zdrożał o i pani wtedy musi kupić sprzedać pytania, czyli te opcje, czyli takie, jakby w cudzysłowie oczywiście wielkim tu moi koledzy ekonomiści zeznanie nakrzyczał, że traktuje obcy jako rodzaj takiego takiej loterii takiego zakładania zimno zakładam, że masło będzie trasa taniała albo drożało i wtedy i takich kontraktów jest wiele 1 kontrakt nakręca drugi kontrakt i stąd się te ceny windują, ale jak się windują jak rosną znaczy, że będą spadać 100 % gwarancji nie ma innej możliwości w warunkach wolnego rynku, dlaczego nie ma innej możliwa, ale to tak wszystko jak już zarośnięte będzie spadać wszystko proszę pana aż do pewnego momentu będzie wątpliwości, że nie może spaść do zera, bo przecież są zarzuty są one na Lazurowym Wybrzeżu jakoś nie spadają koszty, ale poziom, że nie mógł sobie taką ku 20 08 roku mógł pan w Kalifornii kupić bardzo tanio, a niektóre niektóre domy, które szły pod młotek co prawda one były obłożone, ale część Chin część naprawdę można nawet Polacy kupowali dlaczego, dlaczego jest tak, że wszystko w warunkach gospodarki rynkowej wszystkie ceny, które rosną i muszą spadać to się wyjaśnia w podręcznikach ekonomii jako tzw. cykl świński figurki dołki świńskie i to nie znaczy, że ktoś pod kimś jak kopie to nie o to chodzi chodzi o to, że jeżeli n p . jest tak, że producenci wieprzowiny czy hodowcy świń w różny cena wieprzowiny zaczyna spadać z z różnych przyczyn i teraz do jakich wniosków wobec tego do Holandii 1, choć z UE może spadać, bo n p. zwiększył się import może spadać, bo przestaliśmy jeść wieprzowinę na różne mogą być przyczyny przestanę smakować tak daje też moda przyszła na wołowinę różne mogą być przyczyną no i cena wieprzowiny zaczyna spadać co robią w warunkach wolnego rynku co to jest wolny rynek wolny rynek jest taki rynek, gdzie swoboda wejścia jej wyjścia, czyja mam ochotę być hodowcą świń no to, jeżeli tylko to potrafię mogę sobie zarejestrować Reimana to miejsce zakład hodowli świń, jeżeli cena spada to co robią hodowcy świń i Zielona ciągle spada zaczynają się zastanawiać czy to co robią im się opłaca dobrze z tego po kolejnych spadkach cen do jakiego wniosku dochodzą, że może trzeba się przerzucić z wieprzowiny nie wiem na wołowinę na twarzy da na nasz handel ciuchami na wszystko jedno co w każdym razie wycofuję maski n p. ktoś inny Aśka no ale to muszą mieć na tak wycofują się z tego biznesu ekip jak kolejno wycofują przy innych warunkach niezmienionych ekonomiści mówią zasada Center spali po, z której nigdy nie ma zawsze są jakieś warunki zmieniona, ale modelom oto potraktuj czyli, jeżeli tak wycofują to, jeżeli import się nie zwiększy to co się dzieje podaż wieprzowiny spada tak, a jak podaż wieprzowiny spada, a rynek jest wolny to coś się scena niczym garaż cena rośnie jak cena rośnie to do takiego wniosku dochodzą producenci wieprzowiny będzie spadać to nie jak cena rośnie o niej wiedział, że można przy tej rosnącej cenie zarabiać przez pewien moment to co wracają na rynek, czyli zaczynają się interesować tym rynkiem i napływają na ten rynek jak napływają znowu podaż rośnie, a jak podaż rośnie przy innych warunkach cena musi spaść o 3 cena spada się wycofują i tak dookoła Macieju albo Wojciechu z całym szacunkiem dlatego dobrego imienia eseje piękny dla tych pięknych imion, czyli mamy do czynienia z taką sinusoidę, ale na ogół pnąca się do góry, ale to jest taki właśnie w tym co pani Teresa zarysowała taki ścisły związek pomiędzy podażą produkcją ceną to wszystko funkcjonuje w takim układzie, który się wzajemnie warunkuje no ale chyba dzisiaj w sytuacji, w której mamy do czynienia z tą całą taką wirtualną sferą operacji spekulacji o charakterze giełdowym grą poszczególnymi Anną Nowak operacjami czy narzędziami finansowymi co skądinąd doprowadziło do kryzysu i nie i co co z kryzysem ma sporo wspólnego no to chyba te związki właśnie zostały głęboko zanurzoną właśnie o to chodzi na tym polega problem, że te mechanizmy wolnorynkowe zostały głęboko zaburzone i mamy do czynienia z wynaturzeń Miami wolnego rynku ja zachęcam wszystkich państwa do takiej lektury książki, które się jeszcze pachnie farbą w nie jest 2 noblistów, gdzie notabene nie powiedzieliśmy, że pan profesor z kibic jest też laureatem nagrody Nobla, a więc to jest nagroda z najwyższej z najwyższej półki Otóż mamy teraz 2 następnych noblistów pana prof. Akerlof i pana prof. Shillera notabene Shiller ma polskie korzenie Derek and in vitro jak zresztą pań skoro mówimy już w pieniądzu to pani Yellen też nad polskie korzenie chilli Zet i jeżeli można powiedzieć, że Polska kształtowanie polityki pieniężnej światowej jest w dużym polskim urzędem pocztowym pomyślały tak w RFN Otóż książka nazywa się złowić frajera ekonomia manipulacji i oszustwa podtytuł tekściarz bardzo narciarz widzi, gdzie jest właśnie opisany i coś dzieje, jeżeli ten mechanizm rynkowej zostaje zostanie zakłócony wtedy i polityka pieniężna nie odzwierciedla ona należycie sytuacji gospodarczej i 2 i generalnie całe te procesy w tym systemie naczyń połączonych stają się zakłócone i tutaj zarówno z tych list, jaki ci 2 nobliści Akerlof i Schiller wskazują na istotną rolę państwa tutaj niestety z pan prof. Stiglitz ubolewam nad tym, że wciąż jest wielu ekonomistów, którzy dążą wierzą w ten neoliberalny zasady, że mnie państwo jest niepotrzebne i właściwie po samym problemem jest państwo i rynek to wszystko świetnie wolny rynek zorganizuje i rozwiąże i każdą bańkę wojny wolniej zdmuchnie kryzys 20 08 roku pokazał, że też, że tak nie jest ja widziałem taką rozmowę z z kibicem przed tą naszą rozmową trochę czytałem z nim wywiadów też i obejrzałem kilka rozmów, których on brał udział w, kiedy ta dyskutował z takimi ekonomistami o ukierunkowaniu wyraźnie neoliberalny mijanie zarzucali mu, że nie bierze pod uwagę w tych swoich oraz w rozważaniach właśnie tego, że o te różne kłopoty, jakie popadły kraje w rodzaju Grecji n p . które on jakoś przypisuje Eurazja tramwajem euro UEFA euro wynikają po prostu z tego, że tam socjal był rozbudowany, że właśnie one funkcjonowały niezgodnie z regułami gospodarki rynkowej, gdyby tylko tam wolnego rynku było więcej, a mniej rozbudowanej strefy socjalnej czy sfery socjalnej no to wówczas sytuacja wygląda zupełnie inaczej, a on podkreślał z takim uśmiechem, który od czasu do czasu na twarzy mu się pojawia, ale takim uśmiechem nie wyrażającym wcale ich radości szczególny lekko mającym chyba podkreślić zasadniczą część tez, że bynajmniej nie ma co z tym kompletnie nic wspólnego ignorancja i tutaj tutaj rzeczywiście, bo on upatruje to co się stało w Grecji nie upatruje przyczynę niż samej Grecji cokolwiek by Grecja nie robiła i to i tak by się z tym nie poradziła tylko upatruje w samej strukturze euro właśnie co zresztą dołączy Zborów taki system mało tego łączy go z naszym ekonomistą mianowicie panem Stefanem Ka walcem, który napisał książkę i też bardzo zalecam lekturę paradoks euro, czyli jak wyjść z pułapki wspólnej waluty i uważam, że jest to wciąż książka zresztą nagrodzona przy bramach takiego konkursu ekonomi ku z gazety gazety prawnej i właściwie te 3 książki trzeba było czytać łącznie mianowicie Warufakis Stilic i Kawalec, bo każda w każdej z tych książek inaczej są rozłożone akcenty, ale wszyscy ci autorzy wszyscy by chociaż ze względu na obecną sytuację zarówno z Pilicy, jaki Janki Kawalec jakich warunkach Warufakis opowiadają się przeciwko strefie euro jest wielki mają wielkie pretensje do do krajów, które żyją z nadwyżki przede wszystkim do Niemiec to jednak oni wszyscy uważają i to podkreślają, że strefa euro, żeby dobrze funkcjonowała to z poziomu rozwoju gospodarczego krajów, które sąd w nią włączone powinien być zbliżony nie powinno być takich dużych rozbieżności, bo inaczej ten film ten ten kurs walutowy, jaki dotyczy, jaki charakteryzuje euro nie jest odpowiednie do każdej gospodarki i w związku z tym, żeby tak było to trzeba znowu oznacza, że nie jest odpowiedni no bo jeżeli, jeżeli źle w relacji do dolara 3 do złotego we wszystkich tych krajach kurs jest taki sam, a gospodarka jest inna siła na czym by poziom rozwoju gospodarczego i produktywność, czyli po istotna jest produktywność w gospodarce, czyli siła gospodarki wynika z produktywności czy kraje, które są wydajne dobrze zorganizowane dobrą wysoką produkcję mającą mają silną walutę, ale jest kraje, które nie są Nisko produktywnym mają słabą walutę to się przekłada na siłę nabywczą właśnie, czyli co można kupić za złotówkę co może siła nabywcza, czyli ile można nabyć za złotego ile można nabyć za euro i innym teraz wszędzie jest tylko Euronet jest ono dobrze, ale jak wszędzie wszędzie jest euro to nie czy ceny euro tej no nie wiem bagietki czy kabzy i w Niemczech są takie same czy inne a, czyli po prostu są różnice cenowe w poszczególnych krajach żyje tak wielcy są Challenge, czyli AAA euro jest jedno, a euro Lucien i dlatego, dlatego że trzeba centralnie ustalić, że ma bagietka kosztować tyle ile w jakikolwiek system gospodarki centralnie planowanej rozwiązałoby albo na Bojary panią prezes jak pani prezes słucham wskazuje pani na te różne trudności i problemy to właściwie odpowiedział na wszystkie te trudności problemem jest gospodarka centralnie planowana trzeba ustalić, że tyle ma być wyprodukowany tak odpowiedziałam, że wszystkie Wlazło powinno kosztować tyle ile tak, ale dla odpowiedzi na wszystkie problemy jest gospodarka dobrze zarządzane i silna gospodarka dlatego wymyślono nic te warunki z Maastricht, czyli dotyczące właśnie ich zadłużenia i deficytu budżetowego i wahań kursu Walutowego nie mam tych z tym, że akurat właśnie to by kwestionuje pan prof. Stilic uważając, że one są szkodliwe te założenia n p. założenia bardzo krytycznie ocenia założenia o ograniczaniu użyty jedno o niedopuszczaniu do deficytu budżetowego powyżej 3 % on uważa, że to jest zachowanie Szwabski dosłownie Szpak jak szwabska gospodyni, a nie jak zachowanie nowoczesnej firmy, bo w nowoczesnej firmie, jeżeli jest n p. perspektywa inwestycji to się zaciąga długi i Boyes perspektywa zwrotu z tych inwestycji natomiast, jeżeli nie rezygnujemy z zaciągania długu w bo ma być te 3 % nie możemy dopuszczać do większego zadłużenia to by pozbywamy się tej szansy na zarabianie i właśnie ten wymóg ta zasada, kto na, które została narzucona Grecji oszczędności i jej tego nie nie powiększania deficytu budżetowego w Stilić uznaje za 1 z przyczyn tego, że do tej pory Grecja nie radzi sobie z gospodarką, czyli tak jak być zarzuca się Unii Europejskiej tylko Unit międzynarodowy fundusz funduszowi walutowemu tak jak podwójny standard podwójne standardy, czyli wymaga się od tych krajów tego, czego wymagać nie powinno, bo po to, żeby one wyszły z takich, gdy zadłużony kraj z tego zadłużenia to powinno ono to proponuje przynajmniej tak proponuje można się też zgadzać lub nie dać szansę, żeby mogły pożyczyć na inwestycje, które umożliwiłyby im jedno rozwiązanie swoich problemów to trochę tak jak w gospodarstwie domowym no nie ma pan pracy nie ma pan się z czego w i finansować, a nie ma pan pracy, bo nie ma pan ukończonego jakiegoś konkursu za podatek wobec tego danie panu szansę na na 3 i stworzenie szansy na to, że pan pożyczył pieniądze na ten kurs zawodowy pozwoli panu wyjść z tego bezrobocia i stanąć o własnych siłach gospodarczych i to jest przesłanie jest iglica, żeby tym słabszym krajom nie zachować się w stosunku nie zachowywać w stosunku do tych słabszych krajów jak przysłowiowa 3 3 cytuję tu też się nikt nie obraził się Babska gospodyni w tym tylko, żeby postępować jak nowoczesny inwestor nowoczesna firma, która widzi w perspektywie Poprad wezbrała od rosyjskiej i t d . to jest właśnie wielka dyskusja o tym czy polityka zaciskania pasa niebyła wielkim błędem ze strony tej trojki słynnej czyli głównych aktorów współczesnego świata, więc Stiglitz uważa, że to był wielki błąd to mi przywodzi namyśl taką książkę w pana Mieczysława Jałowieckiego p t . na skraju imperium poruszająca bardzo książka napisana na podstawie pamiętników człowieka, który przeżył w od czasów carycy Katarzyny do 19 6 4 roku umarł w Londynie z dnia jeździł w pierś z łapskich Jałowiecki Amerykanie na niego mówili o mnie nie nie mogąc wymówić ja słowa Jałowiecki mówili wieluński, ale tego się zetknął z Amerykanami, ponieważ nie brał udział był w ogóle stresem we wsi w sferach rządowych z połowy w momencie, kiedy powstało w wolne miasto Gdańsk i tam była misja amerykańska, więc miał do czynienia z Amerykanami, ale w tej książce z każdej kartki tej książki grubej tarce, ale w Super nadzwyczajnie ciekawy przywilej przebija taka myśl, aby się nie tylko myśl, ale pokazywane jest jak bardzo kosztowne są dla świata dla kraju błędy polityków, że politycy popełniają nonszalancko błędy, bo zdanie nie płacą, bo płacą Zanie wszyscy inni i zgoda, ale nie dotyczy to polskich polityków, bo oni w ogóle nie popełniają żadnych błędów nigdy nas czeka, gdy pokazuje właśnie w tej książce błędy polityki sanacyjnej błędy oczywiście polityki Polski ludowej pod inny Polski już innej Polski już nie doczekał, ale nie i to jest Jerzy postępowanie w stosunku do tych krajów w słabszych dotkniętych kryzysem ze strony Międzynarodowego funduszu Walutowego banku światowego Europejskiego banku centralnego przyniosło tym krajom, gdy wiele szkód takich, które noski, które odczuwają do tej pory z i międzynarodowy fundusz walutowy przyznał, że polityka zaciskania pasa nie przyniosła oczekiwanych efektów była błędem, czyli KNF żeby, żebyśmy tu nie byli z, żeby nie było to przez słuchaczy zrozumiane w ten sposób, że hulaj dusza piekła nie ma zaciągać kredyty zaciągali, ale na inwestycje, które będą profit profit to bank, czyli zaciągali kredyty, ale na takie przedsięwzięcia, które umożliwiają ich wraz z obrad bardzo dziękuję i z góry panią profesor zaprasza n p . na za 2 tygodnie we wtorek też na dwudziestą drugą, żebyśmy po mówili o tej książce zło malowane i Realem złowić frajera wzięła słuchaczy nie przez straszą, ale z Gold, ale myślę, że powinien tę książkę przejrzeć każdy, kto nie chce być frajerem śmiech poza tym wśród słuchaczy godziny filozofów nie ma frajerów, więc w ciemno i nerwach ja nie wiem czy po przeczytaniu tej książki nie ja się łapała na tym, że parę razy byłam frajer KO nie u nas trzeba też rozpoznać i jakoś zaakceptować frajera w sobie taką uważam absolutnie tak szybko się identyfikuję, ale nie jest przyjemnie uznać jak i jakim było się frajerem, wierząc w coś tam co mu, w jakich sygnały niby wolnorynkowy nie jest przyjemnie, ale za to potem można jakoś już tym frajerem nie być wiedząc jak się nasila właściwą dla tego bardzo tę książkę przeczytać po to, żeby nie być tym tytułowym Freya po rozumiem, że pani prezes przyniosła nam egzemplarz ją tak też nad rywalem, ale wręcz bardzo źle w prezencie zawierali z daleka nagle uznała, że książka jest Warta rozmowy to jestem oczywiście do dyspozycji już znałam i z góry zapraszam tymczasem musimy kończyć tę cienką warstwę naszej rozmowy na dziś słuchaczy nie przez parę dni przepis par 3 i wzruszające pani profesor nie sposób wsparli dziękuję bardzo dobre słowo na wieczór FIS dziękuję prof. Elżbieta Mączyńska ekonomistka szkoła główna handlowa i polskie Towarzystwo ekonomiczne dziękuję bardzo rano z za moment informacje, ale jeszcze tylko powiem, że po informacjach będziemy mieli z kolei dysputę teologiczną ojciec Wiesław Dawidowski augustianie i Tomasz Terlikowski będą państwo gośćmi, a będziemy się zastanawiali nad tym czy dobry Bóg może zezwalać na cierpienie i zła, a więc, że na taką może zbadać rów no właśnie cena to można rozbroić warst w layers moim zdaniem absolutnie dosięgnie nas ze sobą pogodzić, ale moi rozmówcy zapewne będą uważali, że jest inaczej i że trzeba w każdym razie na zapraszam po informacjach, które już teraz przed państwem ich Zwiń «

W jaki sposób wspólna waluta zagraża przyszłości Europy?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: GODZINA FILOZOFÓW

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 00:00

Najnowsze Podcasty

„Co mnie przyciągało do Polski? Chopin i Nergal” - irański punkt widzenia

Książka o brutalnej zbrodni polskich nacjonalistów na Ukraińcach. Sfinansowana przez MEiN

Puławskie Azoty notują dużą stratę. Szansą ma być ich przejęcie przez Orlen? Związkowcy bardzo w to wierzą

"To jest ogromna energia. Jak można to deprecjonować? Mówić, że to nic nie zmieni - a co ma zmienić? " - słuchaczx o Marszu 4 czerwca

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL