Jak w kulturze rosyjskiej odbija się rewolucja październikowa? Gościem Agnieszki Lichnerowicz był Adam Pomorski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

świat lub pod blond Agnieszka Lichnerowicz z wielką przyjemnością zeszytem przedstawiam państwu kolejnego gościa Adam Pomorski tłumacz socjolog historyk idei dzień dobry dzień dobry tłumaczył ostatnio Niemcy też ostatnie pana Macieja los tak nie moich rękach dołują Andrieja Płatonowa, które wydało wydawnictwo czarne książki powieści chłonie nie należy tego nazwać powieścią opowieści, którą państwo mogą znać jeszcze p t. poprzednim wykop, bo ona funkcjonowała Rozwiń » myślę w Polskiej przestrzeni zdecydował się pan tłumaczenie dług i chcą mimo tej książki zacząć, ale wciąż myślę po rozmawiali o rewolucji bolszewickiej tej październikowej czy w ogóle rewolucjach roku siedemnastego za kilka dni będzie setna rocznica w tym właśnie tych zdarzeń z 06 06 . na 7 listopada po przetłumaczeniu kalendarzowym i takiej ciszy opowiada pan dysponując słuchaczom do tej rozmowy zainspirowała mnie wizyty w kilku galeriach w ostatnich miesiącach czy w samej Rosji czy na Zachodzie wystawy sztuki malarstwo głównie od końca dziewiętnastego wieku pomysłem do drugiej wojny światowej one miały różne układy, ale przyznam szczerze, że uderzyła mnie jak i obserwując jak się zmieniała zmieniały prądy jak lgną jak zmieniały się to co malarze malowali wydawało się, że można obserwować procesy rewolucyjne, czyli pewnej dekonstrukcji awangardy, a potem takiego uspokojenia w duchu propagandy i z pomarańczy można też jakoś tak i próbować to literatura opowiedzieć czy można trochę słuchaczom poradzić są po co mogliby dzisiaj sięgnąć co bym to pozwoliło lepiej zrozumieć na temat tamtejszej rewolucji trzeba się taki przewodnik przygotować 4 wszystko, żeby takie w Tczewie niejednoznaczne w Nysie u nas różne tego typu obszerne przyrodnik idea przygotować i wiele osób takie ambicje ma już od dziesięcioleci realnym w Srebrenicy, gdzie pani mówi o uspokojenie w duchu propagandy czy tylko po cichu przypomnę, że z tomem bardzo mocne, że grunt czy terroru masowego liczony przy tej pomocy można uspokoić absolutnie wszystko na co zapada powiedziałbym martwa cisza wielokrotnie, więc stronę efekt tego również Thomas początek dwudziestego wieku to jest jakaś dekonstrukcja wszyscy mają swoje i sumy odcinają się przyszłości terenów właśnie Awangarda na obrazach po tym, gdy coraz większa cisza taki konserwatyzm i propaganda no dobrze skoro jesteśmy przy kulturze artystycznej w ja myślę, że to jest PZN paraleli z politycznej cywilizacyjnie da się prześledzić tylko po pierwszym pamiętajmy o tym, że Rosja jako taka to jest bardzo młode kultury, a czy Rosji jako Rosji i kultury rosyjskiej czy więcej niż od Piotra wielkiego nie ma, czyli to jest 300 lat to mniej więcej tyle co w stanach Zjednoczonych w tys ton z czego można bez zatrzymanemu może wysłać czy nie mnie nie zrozumieją chemia tezy ponoć tego tak jak pan opowiada 300 lat historii Rosji jak to na wcześniej to nie jest Rosja tylko to jest do naruszenia rusza to znaczy Ruś Kijowska Ruś litewska taka oznaka Północna Południowa wschodnia zachodnia się Biała czerwona czarna co netto nie podpada pod nazwą Rosja Rosja jest państwo rosyjskie nam od wielkiej biedy można z mówić o o genezie tego państwa rosyjskiego w postaci Moskwę, ale nie Kijowa Wilna czynie Rusi Kijowskiej w nowoczesne państwo rosyjskie niewątpliwie z przestworzy Piotr wielki i nie z innym wtedy już z powstało coś co pani tak wdzięcznie określane jako rekonstrukcję mianowicie teatr wielki to państwo to dość długi dociekania ustrojowych powiedziałbym cywilizacyjnych łącznie ze swoją ze swoimi incognito podróżami po Europie zaczął tworzyć śladami właśnie dokonanych rewolucji protestanckiej w Europie z Niemczech w Holandii z prawdą w Niderlandach w w wielkiej Brytanii i na tym się wzorowo, ale od tego czasu też, budując z całą potęgę państwa, której nie było absolutyzm oświecony tylko despotę oświeconym, czyli spłaszczeniem struktury społeczną tak jak wszelkie dysputy, skąd właściwie, spuszczając do poziomu stosunków poddany władzy i to właśnie Piotr wprowadziłem pod nazwą samodzierżawia dodał do tego z o obowiązek państwowości rosyjskiej dziś dzień mianowicie modernizacji trochę to wymusiły wojny ze Szwedami trochę to wymusiły potrzeby wewnętrzne tego jednak od czasów Piotra imperium przecież, że pojęcie imperium to też jest dopiero od Piotra wielkiego, niemniej stało się tak, że z to państwo zaczęło utożsamiać cywilizację rewolucję rewolucję cywilizacyjną to jest rośnie tylko jedno, ale jest moment ciekawy, ale morderczym, bo oczywiście rewolucje niekoniecznie musi mieć funkcję cywilizacji, a cywilizacja bynajmniej nie zawsze nawet rzadko za rewolucję raczej by za kumulację długich procesów fal cywilizacyjnych co warto dzisiaj Polakom przypominać, bo w jakość za dużo osób, które w Polsce ona marzy o tym, żeby zrobić rewolucję i obalić ład, który się długo buduje i długo odbudowuje i to takie wezwania rewolucyjny czy taką takie ciągoty rewolucyjne można już tak rozumiem również w wyczytać u tych największych pisarzy rosyjskich największych pisarzy rosyjskich różne rzeczy można oczywiście wyczytać, ale też od kiedy wersja, a nawet psy tutejsi posłowie do tego płacono, za którym po nie wspomniałem pisały nowe przecież pierwsze pisarz naprawdę popularny w Europie rosyjski to jest blog albo nawet nie Puszkin, bo ten jest trudny do przewożenia, więc Gogol na czczo to ze 1 3 gdzieś w okolicach boja wiem wojny, lecz wiosny ludów po powodzi w SG Groove dziewiętnastego wieku, czyli już nieczyste rata 1 5 0 w prawda 1,5 wieku i od tego czasu niewątpliwie rosyjska kultura zaczyna wchodzić jako 1 z tych największych kultur europejskich zaczyna chodzić do kultury powszechnej na też nierównym tempie, dlatego że trzeba poczekać do przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku, żeby tak w zeszłym sztuki przedstawiające teatr muzyka literatura była w dziewiętnastym wieku była wcześniejsza i dopiero na przełomie czy modernizacja czy innym to jeszcze przed awangardą nawet symbol liści rosyjscy tego dokonali jednocześnie dokonuje się przełom w sferę całej sztuce kulturze rosyjskiej we wszystkich dziedzinach no mamy 4 wdziękiem z wielką plastyki wielkie malarstwo rosyjskie słabo znane w Polsce, dlatego że w ani 1 wystawa w tego malarstwa do Polski nie dotarła z powodu kosztów ubezpieczenia obrazów to jest prezentowane w Europie zachodniej, ale nie w Polsce nie stać na rowerzystę do całego ekspresjonizmu rosyjskiego z przeciętnym odbiorcy Polski nawet wykształcony nie znam lepiej jest filmem, ale ten film to jest dopiero okres bolszewicki i owszem to jest wielki film wielki kina tylko, że trzeba pamiętać o tych powinnościach propagandowych i to trochę przypomina boja wiem leni Riefenstahl z ulubioną reżyserka Hitlera w Niemczech na wspaniały wspaniały reżyser wspaniali kibice tylko, że nakręci Bartel targi, kiedy Eisensteina kręcili dajmy na to październik z tym masowym szturmem Pałacu zimowego siedemnastym roku we wszystkich podręcznikach historii we wszystkich książkach historycznych po dziś dzień widać ten tłum biegający przez Leppera dno bramy Pałacu zimowego Orlika tam nie było żadnego tłumu żadnego szturmu, kiedy oglądamy pancernika Potiomkina, kiedy widzimy te tragiczną scenę po pierwsze, widzimy ostrzej ułomne jest, że działa pancernika ostrzał miasta Odessy, a po drugie, ta tragiczna scena demonstracji manifestacji ludności na schodach odeskich kłopot polega na tym, że nigdzie takiej manifestacji nie było, owszem w rok, kiedy tam wspólną pancernik Potiomkin był pogrom rabunek portu dokonane przez męty społeczne, a traf chciał żyć z najróżniejszych inne obrazy naszych głowach na mało tego Eisensteina pot spływał od strony może do Odessy zobaczył te schody, jakby to było pięknie jak zrobić rozstrzelano manifestacje i ten wie pani ten wózek to czający się do może z dzieckiem te matkę, która podnosi i inne podnosi tego z chłopcem z ziemi mówi do żołnierzy puśćcie mnie mój synek źle się poczuł kre w do zastrzelony to wszystko jest wymyślone przez reżysera tak to się odbywać propagandą każdy obraz jest silniejszy niż rzeczywistość, ale my już raz życiowe Rzędzian, ale jest pyszny 17 dojechaliśmy 70 proc wybrała mu takich 3 bohaterów naszej rozmowy w Ernst Andrieja Płatonowa Gorkiego elfów, dlaczego co pani lubi Gorkiego i nawet nie wiem czy 3 lub drugiego biografie no te ludy różnych grup mogła zrozumieć jak wreszcie w dres wielokrotnie facet innych to dobrze, ale to właśnie pomysł, dlaczego w takim razie Andriej Płatonow Maksym Gorki i był nim nie będzie kogo by pan jeszcze dołożył do do tych tych pisarzy, których dziś może warto by było nawet, żeby przeczytać, żeby trochę zrozumieć postawę artystów czy w dawnych lat wielu wiernych jak haniebnym dożylną są Bułhakowa pewnie nie wymieniano przegrała z Babla nie wymienia zaścianki pełnienie wymienionej no może warto co prawda w, a z, jeżeli byśmy jeszcze tak pojechali po tych największych pisarzy chcieli nawet prozaikiem rosyjskim dwudziestego wieku to jeszcze bym też należało wymienić jako największy kilka takich nazwisk, których Polacy przeciętnie też, ale na wniosek o największych tylko od tych, którzy coś mówią nam na temat postaw artystów czy 3 Rosjan w tamtych czasach chyba mówić tak absolutnie tak zaściankowe mówi Ewa byli też to to zacznijmy od Płatonowa oddał to jest taka lub innych niezwykła opowieść pozwolę sobie, że być może za wbił w posłużyć się na wstęp tam nie w tak n p. pana fragmentem streszczeń, którego pan dokonał to jest błędne i opowieść o idei budowy nie było niebotyczne ego ogólną proletariat takiego domu, pod którym wykop ryte w ziemi coraz to bardziej się rozrasta przeistacza się w obraz wieży Babel babilońskiego z Góra tu odwróconego w dół, czyli miałaby 3 dom dla wszystkich proletariusze piramidę odwrócono obrócona szczytem duma została powstaje grobowiec no tak jest w tym płata los jednak jak rozumiem siedemnastym roku pochodził z ubogiej Robotniczej rodziny w dna zachwycił się rewolucją płacone są pochodziły nie jest takiej ugody i rodzinnym Płatonow pochodził z rodziny kolejarskiej kolejarze to jednak było tramwajarzy kolejarzy pielęgniarek oraz ze jedno CE oczywiście, ale wielodzietna czyszczenia argument oczywiście to niemoralne to niebyła rodzina jakaś z ról szczególnie są wyposażone zamożna, ale to nie było gniazd to nie byli nędzarzy tylko to będzie jej dość dobrze wykształceni, zwłaszcza technicznie pracownicy techniczni robotnicy pamiętajmy jeszcze, że ta była taka klasa robotnicza którymi dzisiaj nie mamy pojęcia, dlatego że na w Polsce znikła podczas drugiej wojny światowej prawda soli i potem realny socjalizm miał też raczej zlikwidowała to była klasa robotnicza z dużymi ambicjami również intelektualnymi miejska wielkomiejska często Płatonow pochodził z Woroneża, czyli z wielkiego węzła kolejowego Newag rodzina kolejarska z wielkiego węzła kolejowego z dużymi tradycjami, owszem, rewolucyjnymi, ale także emancypacji nimi w sensie społecznym i to trzeba to trzeba sobie wyobrazić po prostu to nie jest to nie jest masę to są ludzie, którzy są na dość wysokim poziomie świadomości społecznej i o dość wyraźnie zarysowanej tożsamości społecznej także tu myślę, że Allen siedemnastym roku czternastym siedemnastym roku cały cała Rosja całe rosyjskie imperium się posypało przede wszystkim na skutek pierwszej wojny światowej to zawiesimy tu rozmowy wrócimy do Andrieja Płatonowa i tego właśnie jak doszedł do momentu, w którym napisał te przerażające są anty utopie w dół, którą e-państwa gość Adam Pomorski przetłumaczył wydało wydawnictwo czarne wróciły po informacjach kwiatów pod Long Island w 2 święto podyplomowych gender GAP i Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem cały czas jest Adam Pomorski tłumaczy Rz socjolog historyk idei tłumaczy m. in . z dołu Andrieja Płatonowa, które wykryto w dół wydało wydawnictwo czarne Płatonow z dworu Gd wzorem największych rosyjskich pisarzy taki banał, ale podkreślę to, aby dłuższy no bo opowieść uważana za nich wymyć go użyć przymiotnika klasykę to rzeczownik, ale w każdym razie o wielką opowieść o ważne opowieść wyraźne anty utopia można anty utopia mówiliśmy o tym, że to jest taka opowieść o projekcie budowy domu dla wszystkich proletariuszy minimum, by w efekcie jednak powstaje, w którym miał być początkiem budowy tego domu, a kończy się w zasadzie na tym, że nie jest grobem tak chyba należałoby powiedzieć barierami Danone piramidę na ogół jest grobem tylko zwykle jest szczytem zwrócona w górę Artur wróciłem do funkcji grobu i obróciła się w dół tak mówią o tym, by sobą, bo żeńską i tym bardziej jest to zawstydzający dla mnie że, gdyby był ważnym elementem tej opowieści jest język nawet zastanawiałam się czytając Edmund w dół co zacytuję państwu fragment w tłumaczeniu Adama pomorskiego na dzień 3 0 lecia życia osobistego włościach w otrzymał wypowiedzenie w niewielkim zakładzie mechanicznym, w którym zdobywał dla siebie środki do życia wypowiedzenie napisali mu, że usuwa się go z produkcji skutkiem wzrostu w nim osłabienia i zamyślenia w ramach ogólnego rytmu pracy i zachwyciło mnie to odzież czy dało się to nie znaczy to jest bardzo wymagająca lektura każde zdanie jest z dziełem sztuki, ale dla starszych słuchaczy pewnie to bardziej oczywiste, że on się Dawid nowomową bez ich nie tylko nowomową na czym takie rzeczy w literaturze rosyjskiej mają długą tradycję błoto sięga Gogola w Lesznie z pierwszej połowie dziewiętnastego wieku mistrzem tego był Dostojewskim przez część Biesy Dostojewskiego, z których każdy mówi z odrębnym stylem językowym, a nikt nie mówi poprawnie, bo to sąd ja zrzucone na ziemię i one nie mówiąc ludzką umową i tutaj jest dość podobnie ten świat po betonowej jest światem po pierwsze, obrócony w absurd, więc także w absurd językowym z Płatonowa jest w prośbie odpowiednikiem tego, o czym my w poezji rosyjskiej tego czasu jest Lenin Bracka, czyli petersburska grupa obraził harem z Zabłocki wiedeński, a to dla odmiany jest pokoleniowe, ale nie tylko pokoleniowy odpowiednik młodego Gombrowicza młodego Gałczyńskiego to wszystko są albo ostatnie roczniki 9 albo gdzieś w okolice 900 piątego roku data urodzenia i ci ludzie mają przede wszystkim podstawowe, jeżeli nie idzie to poczuć się tak jak to Gombrowicz właśnie sformułował swoje już powojennej tuż powojennej zresztą korespondencji z Martinem dublerem wielkim żydowskim no z polskojęzycznym także filozofem z korespondencji na temat własnego dramatu Gombrowicza ślub młodemu zarzuciła bubel twórcy 1 z twórców tzw. filozofii działania obu w dwudziestym wieku filozofii dialogu, czyli tej filozofii, która zakłada, że podmiot ludzki osoba ludzka kształtuje się dopiero w dialogu z inną osobą tu jeszcze ten transcendencji elbląskiej przy SDE układ odniesienia dochodzi Otóż podmiot dialogu jest osoba człowiek musi być osobą żeby, żeby uczestniczyć, żeby w współtworzyć dialog bubel po przeczytaniu Gombrowicza, z którym bardzo sympatyczną korespondencję nawiązali po przeczytaniu ślubu ne odpisał, że sztuka mu się nie bardzo podoba, bo nie ma w nich chaos w niej osób i tu Gombrowicz dostało 1 ze swoich ataków furii i niezależnie od tego, że brak pismami Bobera był zachwycony odpisał z wyraźną irytacją, że przecież właśnie o to chodzi, że nie ma osób, dlatego że jest gol wrażenie jest taki, że są same gęby ceny człowiek się nie jest wstanie ukształtować do końca jako osoba i w związku z tym podstawowym problemem jest to, że nie może być dialogu Otóż uchem Seulu ne są obelgi to swobodne Zaborskiego tu o wielu Płatonowa nie może być dialogu zostaje naruszone tym jak konstytutywne cechy świata znikła osoba ludzka znikł dialog między osobami pozostałe absurdalna sfera języka, który nie jest nie służy porozumieniu nie służy dialogowi i nie jest to tylko przed rzeźnia nie nowomowy, bo tutaj mielibyśmy parodie stylu propagandy z grubsza rzecz biorąc to nie o to chodzi o to chodziło o to, że inne m. in. te też nową umowę ten język propagandowy czy też język frazeologia partyjna jest jedno z postaci języka, który nie służy dialogowi nie służy porozumieniu świat ludzki świat społeczny, bo świat ludzkiej światem społecznym obrócił się to absurd Płatono w w swoich pismach z publicystycznych m. in . w polemice z modnym wtedy sztandarem bardzo się sprzeciwiał podziałowi, jakiemu z niemieckiego modernizmu w wywiadzie wywiedzione mu podziałowi inne kultury cywilizacji mówił, że kultura staje się cywilizacją w właśnie przez to, że przysłuży się w pracy swoje dzieło człowieka jest jednocześnie kulturę cywilizację, ale to jest dzieło człowieka jako osoby jako dialogu osób tymczasem tutaj wszystko obraca się w absurd i ten absurd jako anty utopia to jest wizja tej jej opowieści Andrzej Stasiuk pisze o tym, że zawsze w podróż zabiera Płatonowa i czytają, słuchając pana pomyślał, że też będę się co najmniej jeszcze kilka razy przeczytać w dół, więc myślę, że mam nadzieję będziemy do niego wracać, ale musimy uzupełnić biografię podsumowała w roku siedemnastym nawet raz trafiał z siedemnastym był młodym chłopakiem z z rodziny kolejarskiej, który trafił do pro LED kultu trzeba pamiętać, że w roku siedemnastym i to po październiku w momencie października po październiku to partia bolszewicka prawie nie istnieje tej partii bolszewickiej jest liczbowo, co kot napłakał to jest to jest garstka ludzi w porównaniu z takimi mocnymi partiami jak my sterowce socjaliści rewolucjoniści, czyli kontynuację różnych anarchistycznych wątków jak sympatie Eko styl konstytucyjnych Demokratów, czyli kadeci jak zmienić lewicy nawet czy bite Socjaldemokrację rosyjskie ruble partia bolszewicka jest prawie nieistniejące ona zaczyna rosnąć w siłę ze względu na to, że Rosja się rozsypuje społecznie pod wpływem pierwszej wojny na front pierwszej wojny poszło przeszło 15 000 00 0 ludzi może najwięcej w tej chwili nie jestem pewien tej liczby jej z co nagle rozbiła tak jak zresztą w innych krajach europejskich nagród rozbiła strukturę społeczną pojawia się na scenie u niego u struktury zerwane nie ukształtowana, bo ci przecież ci ne chłopi, którzy szli na wojnę po kilku latach w okopach z tej potwornej warunkach i w tej potwornej demoralizacji nie wracają jako chłopi oni wracają jak to jako tako Obywatelska masek to jest jak w całej Europie co jest klientela raczkującego totalitaryzmu co się wtedy zaczyna niejako ruch tylko ekosystem, czyli dziś, bo musieli w tej chwili wzrok powoli kończy nasz rozmowa momentami nadzieją zamieścić to Lotos jak groźne zmierza pan do tego, że się szybko Płatonow rozczarowałem donos był anarchistą zaś był anarchistą kolektywizm stycznym tak jak anarchizm korekty listy ćmy to był ten problem kultu, którego on przystał i zdobyła to była masowa organizacja, ale nie bolszewicka tam była frakcja bolszewickie, ale frakcja tylko wtedy Kret kulcie i jest raczej ta idea, o których powiedziałem, że kultura cywilizacja to jedno i że one się z ujawniają 3 3 3 urzeczywistnia ją z pracy przeciwko prawda pracy jako zaprzeczenie tej presji cywilizacyjnej, że prace, który jest to nie jest filozofia czynu prace, które służy do zdobywania środków do życia tylko, że przecież w tym dole Płatonowa cala 1000 lat jej tej antyutopii polega na tym, że tu nikt nie dba o środki do życia tu nikt nie po to, się dokonuje rewolucji się dokonuje rewolucji w imię tego wspaniałego czynu i nagle piramida obraca się w grobowiec, a ten grobowiec szczytem godzi w ziemię w pewnym Adam Pomorski tłumacz socjolog historyk idei, bo państwo gościem tłumaczy Andrieja Płatonowa e-książki w dół bardzo dziękuje ciąg dalszy nastąpi bardzo proszę dziękuję raz ATA świat lub podgląd kart Zwiń «

Jak w kulturze rosyjskiej odbija się rewolucja październikowa? Gościem Agnieszki Lichnerowicz był Adam Pomorski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 01:00

Najnowsze Podcasty

Podsumowanie tygodnia, a w nim sondaże i szczyt UE

Ile Drzymała miał wozów i co się z nimi stało [cz. 2]

"Dlaczego 20 lat temu zagłosowałem na Korwina-Mikkego?"

Dlaczego Polacy do 39. roku życia wybierają Konfederację?

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL