Co zawdzięczamy rewolucji październikowej? Mówi prof. Piotr Laskowski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

podgląd itp i Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem jest teraz prof. Piotr Laskowski z uniwersytetu Warszawskiego dzień dobry dzień dobry w tym tygodniu słowo obchodzić jest z bardzo wielu względów niewłaściwemu, a więc w tym roku bowiem mija w tym tygodniu mija 100 lat od tzw. rewolucji październikowej albo tzw. rewolucji bolszewickiej rozmawialiśmy światopoglądzie, by o tym, we wtorek, ale może im więcej czytam też w związku z tą rocznicą, tym bardziej po raz Rozwiń » kolejny do mnie dociera jak 100 lat później można na wiele sposobów o nich opowiadać niektóre z tych opowieści czy wątków nie są absolutnie wykluczające się nawzajem ani która, owszem, są wykluczające jest też taka najbardziej kanoniczna w Polsce opowieść to jest taka jak akurat sobie pozwala posiłkować się tekstem Rzeczpospolitej, że rewolucja październikowa była początkiem zbrodni komunistycznych na masową skalę w ciągu kilkudziesięciu kolejnych lat pochłonęły one ponad 100 000 00 0 istnień ludzkich myślę, że to jest taka opowieść, która większość Polaków wobec wielu Polaków ma w głowie najpierw niszczy a jakby pan opowiadał o rewolucji albo puczu bolszewickim tutaj oczywiście jest też spór między historykami jak bardzo w imieniu ludu jak bardzo z ludem, a jak bardzo bym, twierdząc tylko, że z lodami w no właśnie ja chyba myślę że, że najważniejszą sprawą jest może nawet właśnie nie we stworzenie jakiejś takiej 1 spójnej alternatywnej opowieści o tej rewolucji tylko właśnie przeciwstawieniu się nową skrajnie redukcja mistycznej takie powiedziałbym prostackie i opowieści, która w razie prawdziwej no właśnie tak prostacki, że dbanie o prawdziwej to znaczy nikt w takim ujęciu to właściwie to nic nie znaczy to chyba rewolucja francuska oferta taka ma swoją dynamikę w one się jednak rozwija nie można łączyć w sposób absolutnie mechaniczne okresu stalinowskiego chociażby prawda z okresem Lenina z kim, a i ten Lenin noski po rewolucyjny na przynajmniej nad wie jakich części trzeba rozłożyć to znaczy na okres wojny domowej i potem na okres na pół czy nowej polityki ekonomicznej, ale się bardzo między sobą różnią też ta grupa bolszewicka czy partia bolszewicka wbre w pozorom jest bardzo głęboko zróżnicowane na to jak może nawet się kiedyś tam przed biało od świadomości publicznej do dyskursu publicznego w Polsce no bo wiadomo, że tam był dość potężny spór między Trockim, a Stalinem i skądinąd Trocki, który z postacią absolutnie kluczową dla pierwszej fazy tej rewolucji jest potem 1 z najbardziej wpływowych i znaczących krytyków jej degeneracji jak sądził prawda w okresie stalinowskim, a jeszcze do tego pewnie należałoby dodać, że w tym październiku bolszewicy nie byli sami byli oczywiście siłą sprawczą i o w tej zmianie salda zadecydowała zadecydowała jakaś niezwykła determinacja Lenina i najbliższych osób no ale jednak zostali oni poparcie przez FR rozkosz lewicę ogląda to partia socjalistów rewolucjonistów to jest ogromna partia w 2 i do niej należał obalony premier, czyli Aleksander Kiereński, ale zarazem ona miała swoje lewe skrzydło, które ostatecznie bolszewików poparło na krótką, które później próbowało przeciwko nim podnieść we własnym pulsie mamy dość znaczący, a bliski memu sercu ruch anarchistyczny no, który też w okresie wojny domowej częściowo jednak z bolszewikami współpracował w imię jednak tej rewolucyjnej obietnicy później został przez bolszewików brutalnie rozgląda się z rozdrobnionych w trakcie gry został przez nich rozgromiony innymi słowy wystrzelenie wielowątkowy ruch prawda jeszcze do tego mamy inne skrzydła lewicy prawda poza ASO ramy Estera nie mamy jeszcze mięsie dzików, którzy jeszcze inne mają podejście mamy róży Luksemburg niesłusznie absolutnie zapomniano jak mi się wydaje teoretyczne marksizmu pochodzący z ziem polskich jedno, która też jestem bardzo istotną krytyczka o tej rewolucji ta krytyka przedstawia w 19 18 roku runda jako 1 z pierwszych skądinąd marksistą także ostatecznie no właśnie bardzo duże tam się dzieję ICO trzeba pewnie rozumieć co znaczy powiedzenie tego w ten sposób w jaki powiedzieli to autorzy rozwiązania przetoczyła się jak rozumiem, że posiadam potem rozwija, ale też Rzym Londyn Stansted wyobrazić w jaki sposób się rozwija się mniej więcej tak szlachetnych o tym, że trzeba też brać pod uwagę, z czym ta rewolucja się mierzyła prawda pewnie na dodatek trzeba jeszcze wiele w lesie mówiono o biedzie krajów i rozchodów w rozpadzie przyglądnąć się pieniądze prawda od wojny, bo to jest znacznie bardziej zrozumieć Best i nie da się zrozumieć jak to się bez sukcesu bolszewickiego bez jednak zdania jest, aby z tego, że ta rewolucja przychodzi po wielkiej wojny w Polsce mamy oczywiście troszkę skrzywdzoną percepcję tej wojny Skrzywiona mamy własną prawda, która wiąże się z młodej generacji o zdanie podległością, bo patriotyczne, ale błędem jest naprawdę wielka wojna to znaczy samych Rosjan zginęło w tej wojnie ponad 2 000 00 0 na frontach nie, licząc prawda, więc to jest wojna niezwykle krwawa niezwykle niszcząca i trzeba oddać Leninowi i jak się wydaje, że on konsekwentnie był przy akcjach był konsekwentnym pacyfistą konsoli konsekwentnym przeciwnikiem tej wojny w czasach, kiedy właściwie było to powiedzieć, że to było stanowisko mniejszościowe to nic nie powiedzieć prawda ta wojna jest również jakąś tragedią dla lewicy, która wprowadza jednak utrzymywała taką nadzieję Intermarche realistyczną istniała w roku 19 1 4 druga 1 lodówka grupująca partie od bardzo umiarkowanych prawda i takich reform mistycznych powiedzmy po nieco bardziej radykalne na ich dramat roku 19 14 polegał na tym, że wszystkie te partie jak 1 mąż zagłosowały za wojną za kredytami wojennymi dla własnych rządów prawda w no rzeczywiście można by, że partia francuska straciła wtedy tego jak uważano 1 jedynego człowieka, który był w stanie zatrzymać wojnę, czyli Jeana ziołowe, który został zastrzelony w lipcu 19 1 4 roku tuż przed wybuchem wojny prawda zginęło w Paryżu Lennon był zdeklarowanym przeciwnikiem wojny, ale ostatecznie tak się złożyło w tym czasie, kiedy patrzymy na tych bolszewików także na przedstawicieli polskich partii, czyli PPS lewicy i z GKP jeszcze wtedy spotykających się na konferencji Zimmer walić w 19 15 roku to widzimy, że oni są absolutnie właściwie ludźmi przegranymi wyznaczanie są ludźmi idei, która została całkowicie odrzucona prawda i ty taki gorączce straszliwej wojny i potwornej rzezi, bo to rzeczywiście trzeba zdać sprawę z tego sprawę choćby, przypominając sobie markę mam na Zachodzie bez zmian oni pośród tych rzeźb i konsekwentnie, zajmując stanowisko antywojenne wykazali się jakimś rodzajem taki też intelektualnej odwagi prawda i samodzielności tak mi się wydaje z rezerwy przesłanka pierwsza bardzo istotna, która ostatecznie zadecydowała obu o jakim się jednak powodzeniu bolszewików prawda pani tutaj zaczęła od tego czy to z lodem w imię Ludwik w 2 trzeba powiedzieć, że Jezus sterującą giełdach bolszewicy nie są popularne bardziej popularne ugrupowaniem lewicowym w pierwszej fazie rewolucji czy po rewolucji lutowej dla naszych zaczyna w lutym, czyli marcu roku siedemnastego zresztą ich przywódcy są właściwie wszyscy na emigracji Lenina łącznie z Leninem prawda rynkiem niemieckim w po to, o tym pewnie też warto woda zalała ich gra może nie innych istotnych kompromitować później w każdym razie bolszewicy niewątpliwie nie są w większości natomiast, o czym oni ostatecznie, wygrywając swoje poparcie na pewno to chyba nie ulega wątpliwości jesienią roku siedemnastego poparcie w żołnierzy i robotników przynajmniej tych 2 centrach wielkich prawda to znaczy w Piotrogrodzie i Moskwie to jest ich zdecydowanie antywojenne stanowić aż chłopi, bo przecież nie robotnicy byli wtedy największą grupą społeczną mówi to jest rzeczywiście jakiś taki program oznacza duszę można zastanawiać czy bolszewików nie jest wiodła teorii, a to znaczy, iż niekiedy, zwłaszcza Lenina oskarżał ten rodzaj dogmatyzmu prawda to znaczy ten dogmaty miałby właśnie polegać nam w jakimś takim zdecydowanym przyjęciu z klasy Robotniczej prawda za tę trasę wiodącą przodującą i tę, która ostatecznie postanowi czy stanowić musi oscylować dla ruchu rewolucyjnego i wskazuje się na to prawda, że ta rewolucja w ogóle wybucha nie w tym miejscu, w którym wedle klasycznego Marka suskiego paradygmatu powinna wybuchnąć słowami sytuacja jest bardziej złożona postać niewątpliwie ich interesy były lepiej reprezentowane czy jakby istniała większa zgodność myślenia znacznej części chłopów rosyjskich z programem Serocki właśnie socjalistów rewolucjonistów, którzy byli taką partią powiedzielibyśmy znacznie lepiej zakorzenioną na wsi natomiast też nie ulega wątpliwości, że co jak też właśnie polega ten rodzaj takiej komplikacji, która znika kilka takich prostackich narracjach wyraźnie ulega wątpliwości, że wieś mogła zagrać stawać w wyborach do konstytuanty już zresztą po rewolucji październikowej zagłosowała na serów bolszewicy rzeczywiście wygrali w tych 2 wielkich miastach natomiast SN, że wygrali w skali ogólnoeuropejskiej zdecydowanie wygrali nasi z drugiej strony Lenin zrealizował ostatecznie program sędziowskich ruch znaczy wcale nie jakąś taką aktorską wizji organizacji gospodarczych Normalsi znamienne też niektórzy mają wątpliwości, ale to mam nadzieję, że do części przynajmniej tych wątków wrócimy po informacjach prof. Piotr Laskowski z państwa gościom kwiatów pod Long Island w USA świąd lub podglądu kart w 2 Agnieszka Lichnerowicz państwa gościem jest cały czas prof. Piotr Laskowski z uniwersytetu Warszawskiego w setną rocznicę rozmawiamy o rewolucji bolszewickiej i wreszcie można godzinami rozmawiać też o różnych jej wątkach ale gdybym miał podsumować jakiś takie słowa klucze które, chociaż wskażą jak można w oczy kich w innych wątkach przy okazji można myśleć to oczywiście jest to najbardziej i Kia używanego słowa kanoniczne czy związane jednak z terrorem, w którego w, jaki sposób rewolucja była początkiem i to jak ewoluował potem ten system pomp profesor się uśmiecha, ale już wyjaśnia tak podsumowuje oczyść z dyktaturą to znaczy jednak wiem to był taki projekt jak to jak go nazwać to znaczy, że Lenin inni Chrystusem po prostu pozbawimy naród swój lud dziś jednak można mówić o modernizacji ulica całej idei marksistowskiej tamtych czasów można mówić o emancypacji, w jakich kontekstach wiadomo, że po kolei w kontenerach to jest oczywiście jakaś bardzo trudna sprawa no chyba nie sposób się zgodzić z tym, że to jest początek to znaczy, że też zdajemy sobie sprawę, bo bardzo często, zwłaszcza na prawicy potępianie tej rewolucji wiąże się z jakimś niezwykłym idealizowania media co było wcześniej na oddziałach, ale przede wszystkim tych rządów Mikołaja drugiego czy w ogóle to głównie Mikołaj druga to jest powiedziałbym dziwne w Polsce, która jednak prawda zeznała carskiego jarzma, żeby tak powiedzieć i nad morze jest taki taki dziedzictwo Dmowskiego, który to carskie jarzmo znosił lepiej niż co poniektórzy inni, ale w każdym razie też pewnie trzeba powiedzieć, że ten reżim Mikołaja drugiego jest jednak dość odrażający prawda to znaczy mówić o terrorze bolszewickim nie mówiąc o tym jak jednak okrutne było to panowanie quad paskudnych niekiedy środku wsi i mało Ruda strasznie Wencel z prawem takiego biograficznego Lasoty policzy ile znaczy większość z nich na to swoje odsiedział, a tych carskich więzieniach i nie były to z więzienia komfortowe w tym tych 2 przemocy władzy znieczula prawda nie mieli o tym, że mecze rewolucja bolszewicka była początkiem pewnego projektu pewnego systemu w BMW, który wiązał się z ogromnym terrorem tak to upraw uprościła abym, gdyby znowu pewnie inaczej wygląda ten terror określenia noski naszych miastach Gajos Janda to znaczy, ale też poznać innych metod, ale także wymagane jest leninowski 1, który przypada na okres wojny domowej prawda, która jak to bywa z wojnami domowymi jest po prostu rzeczywiście potwornie okrutna skądinąd po obu stronach to znaczy ci biali też potrafią rozstrzeliwać masowo nagłówek, jakby głównym powodem czy jakimś takim głównym zabójcą skądinąd w tej wojnie zgód i choroby wywołane głodem prawda i oczywiście można zasadnie zarzucić, że pewne elementy polityki bolszewickiej w czasie tej wojny tutaj chodzi przede wszystkim przymusowe kontyngenty zboża trwały aż bolszewicy niby w pierwszym ruchu oddali chłopom ziemię natomiast w drugim ruchu absolutnie byli spanikowani tym, że zaczną głodować miasta w związku z tym że, a dla miasta były ich jakby twierdzami prawda, więc już tak z czystej pragmatyki politycznej nie musieli tych miast bronić i tych oddziałów wojskowych w związku z tym zarządzić przymusowe rekwizycje naj uznali, że właśnie takie zastraszanie ludności wiejskiej i właśnie wymuszanie tych akwizycji to będzie 1 to jest jedyny sposób zasady, żeby was zapewnić wyżywienie miasto efekt tego było oczywiście tak, że oni po prostu wydrenować itp, ale też na blachę czy w błąd po prostu tylko, dlatego że w 2 2 co jeszcze do innych wątków przez, bo to jest niezwykle ciekawa ale, żeby zamknąć ten wątek terroru to może należy zasięgnąć spacer po prostu uznać, że ta rewolucja trwała do roku 30 07. 30 08. w, więc również jej ostatnią fazę go stalinowski terror, ale jeżeli przyjmiemy prawda, że Stalin nie jest jakoś kontynuatorem tej rewolucja nie jest i zdrajcą prawda i człowiekiem, który zaprzecza wszystkiemu co nas ze sobą niosła tu trzeba by tak powiedzieć nie ma tak obowiązki dnia możemy zaufać możemy zaufać ludzkiemu no nie wiem co by Róża Luksemburg powiedziałaby została zamordowana w 19 1 9 roku prawda nie zdążyła już skrytykować politykę bolszewicką, ale skądinąd właśnie również z tego powodu prawda to znaczy no właśnie za absolutne nie niezdolność Lenina do zorganizowania jakiś demokratycznych form ekspresji prawda za likwidację wolnej prasy zadławienie wolnego słowa analiza niezdolność do zorganizowania jakiś form reprezentacji prawda czy to parlamentarnej czy jakiejkolwiek innej, ale prawdziwe demokratyczne z nieba Bieleń Tomala sumieniu można się zastanawiać też z jakich powodów, bo on miał pewne powody, dla których to robił, ale rozumiem, że nie ma zatem dla modernizacji, chyba że dyktatura to jest też o tyle ciekawy efekt wątek, że oczywiście wiąże się z tym, że nie jest on torowi w imieniu ludu dla ludu, ale nie z ludem zadań żartowano prawda, że to była zamiast dyktatury proletariatu dyktaturą nad proletariat tym, ale on był przekonany i tę myśl znajdujemy później w klubach krótko później filozofii politycznej w słynnym tekście Carla Schmitta, czyli ucieka zupełnie innej ideowej bajki prawda ogół rzeczywiście chyba przekonany do co do możliwości istnienia Demokratycznej dyktatury to znaczy rządów scentralizowany skądinąd sam pomysł centralizacji ci czy tego pisma druku siedemnastego to nie był jego pomysł taki oryginalny takiej centralizacji gospodarczej, a on po prostu uważam, że to jest taka logika kapitalizmu żonę w warunkach wojennych już zaszła i głównie patrzy na Niemcy skądinąd prawda, która rzeczywiście w ostatniej fazie wojny dokonały pełnej takiej lokalizacji zarządzania gospodarczego w pełnej centralizacji i musi rzeczywiście wydawało, że teraz rzecz cała polega tylko na tym, żeby to obrócić dla dobra prawda dla dobra społecznego, a nie, a nie na potrzeby wojenne z natomiast na tle no właśnie on chyba był przekonany, że jest możliwe do pomyślenia dyktatura, która realizuje, zwłaszcza w trudnych warunkach interes większościowy dań, które wręcz niezbędna do przełamania oporu myślę, że to jest coś takiego co zresztą będziemy znajdować gestem wieku nie tylko w nie tylko po bolszewickiej stronie i nie znaczy to jest oczywiście obce mojemu myśleniu, jaki jestem zdecydowanie po stronie róży Luksemburg w tym sporze, ale realne, ale taka myśl prawda o tym, że on to możemy pomyśleć, że rząd, którym jest w stanie zrealizować szerokie postulaty maski inaczej się po prostu nie zrealizują prawda jest wstanie demencji połowa dzieci właśnie odpowiednimi posunięciami ona nie jest samo w sobie całkiem nieuprawnione prawda wydaje mi się, że Róża Luksemburg trafnie zauważył, że w momencie, w którym obcina się możliwość artykulacji roszczeń od dołu to ta Góra po prostu musiał dmuchnąć w pewnym momencie w nie dlatego, że to są źli ludzie etycznie prawda tylko, że taka jest doskonale jak działa jak będzie po raz mówi chwali też nie rozumiejąc się frustrują i w związku z tym, że tylko mogą stosować przemoc i ją prawda, by rozwijać, bo nie mają innego wyjścia chyba właśnie tutaj prace modernizacja nam się wydaje ważne, aby się zdarzy to jest największa pułapka, którą bolszewicy wpadli w tym sensie znowu jakoś tak będę beztroski to znaczy tych kłopot chyba z rewolucją bolszewicką, jeżeli miałaby ona trwać niby mielibyśmy tam włączać jeszcze ten okres industrializacji stalinowskiej kolektywizacji stalinowski właśnie polegał na tym, by w razie, że oni ostatecznie przyjęli za swój paradygmat rozwojowy, który był paradygmatem czasem jego nazwa historiografii man Chester z kim prawda to zna, więc ręce więcej, więc jak duży wielki przemysł przede wszystkim prawda ciężki stan Lowe i t d. tak na to się jeszcze nałożyła oczywiście logika wojny domowej nad działaniem 7 broń produkować apotem taki taka rzeczywiście obsesja znowu też nie zachęca nieuprawniona prawda, że wszyscy na ten związek radziecki czyhają, więc się trzeba zbroić no ale ostatecznie w związku z tym oni stracili coś co mi się zdaje jakieś ważne, a co jakości sterowce, zwłaszcza ta lewica jest teraz kara była w stanie dostrzec prawda to znaczy taką możliwość wytworzenia alter nowoczesności innej nowoczesności innego paradygmatu rozwojowego właśnie na peryferiach prawda to znaczy ani w jakim sensie zresztą nawet czasem się zresztą porównuje do Piotra wielkiego prawda, ale oni przyjęli ten zachodni model, który rzeczywiście próbowali zrealizować, który na Zachodzie dojrzewał lat 30 0 Stalin postanowił to zrobić lat 5 i toteż warto pamiętać, że uda to znaczy to nie jest tak, że ta modernizacja ich kapitalistycznej taka niewinna i nie ma ofiar jak się czyta teksty szesnastowieczny choćby Tomasza mura Świętego kościoła katolickiego skądinąd dosyć tego udało jej te fragmenty o owcach, które je do jedzą ludzi to widzimy, że ten proces modernizacji rozłożony w czasie, ale on ma swoją ofiarą jest niezwykle brutalne i w tym sensie się podoba to się niekiedy prawda, zwłaszcza w środowiskach anarchistyczny formowano taką krytykę prawda niektórzy troski, toteż robili wtedy mówili, że w istocie związek radziecki urzędem komunistycznym krajem był krajem kapitalizmu państwowego to znaczy miejsce znajdziemy też zresztą również liście otwartym Jacka Kuronia Karola Modzelewskiego z Elbląga oznaczyć miejsce prywatnych właścicieli fabryk pojawił się 1 właściciel państwowy, ale ostatecznie ta relacja taka podstawowa relacja dla kapitalizmu to znaczy tych, że robotnicy nie panują nad swoją pracą nie panując nad prac nad warunkami tej pracy nie została tutaj zniszczona prawda tam się wydaje jakaś obserwacja słuszna no i toby nas prowadziłam do tej kwestii emancypacji, który jednak no właśnie powiedział, że to wszystko niewątpliwie ten podstawowy, acz niewątpliwie Jan Nowak to znaczy, jeżeli podstawowym marzeniem lewicy jest to, żeby nie było wyzysku Och, to znaczy, żeby prawda ludzie pracujący panowali nad i tym jak i gdzie pracują i żeby nikt nie czerpał z ich pracy z zysku to tego nie udało się zrealizować właśnie z powodu modernizacyjnych również dlatego, żeby budować nowe fabryki to ta władza rosyjska potrzebowała po prostu są tu dużo mówić akumulować kapitał w dół dziś po prostu nie da się być może uciec od Marksa, który mówi, że jedyną drogą akumulacji kapitału jest po prostu nieopłacona praca wykorzystywanie nieopłaconej pracy w tym sensie robotnik nadal wykonywał nieopłaconą pracę prawda natomiast, więc ktoś nie zrealizował jakiś taki podstawowy postulat nie wyalienowany pracy, ale bardzo wiele tych pomysłów rewolucyjnych, zwłaszcza w pierwszej fazie rewolucji to są jednak po zmysły niezwykle cenne, że tylko opowiemy o pomysłach musimy kończyć pedagogicznych albo z Izraela uczyli ludzi czytać to to jest niebagatelna sprawa, ale w ogóle ich pomysły takie edukacyjne, za które w dużej mierze Nadieżda Krupska odpowiadała za niezwykle interesujące i nie ma co prawda tak tego ironicznie wiem, że jakaś pozycja Krupskiej w kulturze polskiej dzisiaj naznaczonej prawicową prawda, ale to była naprawdę niezwykle zajmującą się nie znaleziono na inną rozmowę, bo musimy kończyć prof. Piotr Laskowski z uniwersytetu Warszawskiego, bo państwo gościem do tematu wrócimy jutro też odpowiemy na te pytania, które słuchacze zgłaszali w rozmowie obiecuje, ale to tyle co one tylko dostęp do państwa dziś przygotowałyśmy program realizował Kamil Wróblewski informacja, bo jeszcze więcej sport, a świerk lub pod blond itp Zwiń «

Co zawdzięczamy rewolucji październikowej? Mówi prof. Piotr Laskowski

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIATOPODGLĄD

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 01:00

Najnowsze Podcasty

Jak władze PRL kreowały politykę wobec twórców i twórczyń kultury?

Jest i Polakiem, i Bengalczykiem. Kandyduje do Sejmu

Debata kandydatek do parlamentu o sytuacji kobiet w Polsce

Test: Volkswagen Golf

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL