Co 100 lat temu wiedziano o fizyce?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Aung Karolina Głowacka przy mikrofonie prof. Krzysztof Meissner jest z nami dzień dobry panie profesorze no witam panie witam państwa wszystkiego dobrego z okazji świąt z jego dobrem dla wszystkich wydział fizyki Uniwersytetu Warszawskiego pan profesor jest także przewodniczącym rady programowej festiwalu nauki pomyśl byliśmy, że możemy państwu powiedzieć pan profesor przede wszystkim o tym jak wyglądała nauka w tamtym czasie 19 1 8 chwilę wcześniej chwilę później po ich Rozwiń » siedziało w fizyce to aż dreszczyk emocji przechodzi jesteśmy przecież chwilę po opublikowaniu ogólnej teorii względności Alberta Einsteina 19 1 6 tak ogłoszeń nastąpią 900 piętnastym jest to wielki czas, ale na razie też jeszcze nie przebiła ta ogólna teoria względności dopiero przygotowywano wyprawę Arthura Eddingtona do sprawdzenia takiego przewidywania tej teorii Einsteina mianowicie zakrzywienia światła wobec wyrwę w przez słońce miało być wielkie zaćmienie dość długo trwające zaćmienie się z słoń ca w 900 dziewiętnastym roku oczywiście wtedy taka wyprawa po to, by to było widocznymi przez Afrykę przychodziło i Brazylia w związku z tym 2 miejsca wybrano tam koło Afryki i w Brazylii czy jak dziś, by było zachmurzenie to żeby, chociaż to drugie zmierzyło oba były czyste nieba i zmierzonej dopiero wtedy akces 900 dziewiętnasty rok dopiero i wtedy nastąpił triumfalny ogłoszenie w listopadzie 19 piętnastego roku, że Einstein miał rację, a także z fizyką kwantową fizykę kwantową fizykę kwantową wtedy my to był jeszcze model planetarny Bora, czyli takie elektrony krążące planety do dzisiaj mamy te rysunki, które są zupełnie fałszywe od w naszym tak jak o Atom leczymy się boją na razie go w 2 halach, ale w RPA to chyba te plany zostaną z nami do końca lat jako jako atomu to jako jądro otoczone, więc 900 trzynastym roku BOR stworzył swój model planetarny po modelu Razer forda, w którym one tak sobie różne jak ciasto i graczom wiedział, że jądro było małe, ale jeszcze elektrony nie krążył po orbitach krąży po klasycznych sobie dowolnych orbitach BOR prowadził te konkretne orbity, które widzimy teraz na wszystkich rysunkach atomów i to było to bułka natomiast już wtedy było wiadomo 900 siedemnastym powiedzmy roku było wiadomo czy ten model nie jest modelem dobrym, ponieważ on bardzo dobrze przewidywał wodór, ale już jakiekolwiek wyższe niż jakieś elity czy Barry ego to już nim był bez kompletnie bezradny nie wiedziano co z tym zrobić, więc byliśmy wtedy przed mechaniką kwantową taką, którą stworzą dopiero 20 05 . roku, więc to jest ciekawa czasu jeszcze 7 lat czytam 8 lat od 900 siedemnastego, który mówimy w, a także jesteśmy po ogólnej teorii względności sformułowań, ale przed mechaniką kwantową współczesną bardzo gorący czas, by za gorący czas rzeczywiście no no fantastyczny żyć w takim czasie jest naprawdę byłoby świetnie to tak słowem ogólnego wstęp mówi się wtedy działo album powiedzmy też o tych wielkich nazwiskach polskich Mieczysław białobrzeski czas robią brzeskiej na czym mu powiem sobie kilku ról w tej z tej palety powiedzmy czasu białobrzeski to to były człowiek, który z pracował na UJ się zaraz po to, po po powstaniu niepodległej Polski potem zaraz nasz pot po roku przeniósł się na UW Ion ZAK zakładom na Uniwersytecie pracownię doświadczalną przy ulica Chodźki 3, która zresztą istniała aż do zbombardowania przez Sowietów czterdziestym drugim roku Bartosz tam było tajne komplety tam się fizycy uczyli nas znakomite znakomita działalność jest bardzo nowoczesna zresztą i on tak naprawdę światowej sławy specjalista w dziedzinie spektroskopii do dziś się mówi o biało brzeskim jako taki, który 1 z ojców spektroskopii zresztą współpracował z nami, że wena, o którym który był wspomniany przed chwilą w kontekście naszej naszej wielkiej rodaczki on różnych kontach zespołu Billy talent z i on rzeszą pierwszy zwrócił uwagę na ciśnienie promieniowania jako coś co może utrzymywać gwiazdy w równowadze to był naprawdę wielki wynik także także gąbczastą białobrzeski z 1 to jest ojców założycieli jest tutaj w tym kontekście również należy wspomnieć Wojciecha Rubinowi czar, czyli mojego prapradziadka naukowego prawda zawsze mówi ojciec naukowe czy ten, którego się za doktorat czy doktora PiS jest definicją ojcostwa i syna oswoić tak dalej jest to mój prapradziadek naukowy on był on pracował m. in . od tegoż Bora właśnie w tych latach 9 19 2 0 w Kopenhadze umowa był urząd Marsa el, a w Monachium i był jego asystentem wręcz Wojciech Rubinowicz pracował w Czerniowcach, które teraz są na terenie Ukrainy Mykoła Uniwersytet pięknych Uniwersytetu naprawdę przepięknym to jest coś co zatyka dech piersiach niedawno niedawno tam właśnie byłem odwiedzałem my również, pamiętając o tym, moim pradziadku naukowym i on na znakomity specjalista on z w tym w on założył tak naprawdę po drugiej wojnie światowej on wrócił do Polski i on był oczywiście cały czas był na Politechnice warszawskiej tutaj natomiast po drugiej wojnie światowej założy tak naprawdę fizykę teoretyczną w u nas na wydziale fizyki też Hoża no Rubina można tez wielka wielka postać natomiast działa już w tym czasie ujrzał Marcel daje ubolewa, więc wyżej nie można było w dziedzinie mechaniki kwantowej cyfra działacz mamy kolejne nazwiska Stefan Pieńkowski Adam Bieńkowski to również jest człowiek działający w tych czasach on studiował w Liege długo był w Liege potem wrócił ze 900 aż po szesnastym roku doktorat zrobił w Liege potem w Heidelbergu buchnął wielki naprawdę też też praktykował był rektorem wrócił do Warszawę był rektorem w rzędzie z 20 05 . wielokrotnie wektorem przed wojną i tuż po wojnie 4 5 4 7 EBI był rektorem Uniwersytetu Warszawskiego i on m. in. jemu zawdzięczamy Chorzów 6 9 to miejsce fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, która w, które non non mityczne miejsce w ogóle legendarne, które nie uśnie niestety nie jesteśmy już przenieśliśmy się na kampus Ochota ale, chociaż częściowo winę aż chore to tak to jest coś mówię tak pasteryzowane chorzy się w felietonie stres na ulicy Pasteura obecnie w każdym razie on dał but miejsce, w którym wybudowano ten limit ten nazywał się z Instytutem doświadczalnym fizyki i on tata siedziba dzięki niemu, lecz to też jest wielka postać mieszkał w nam na Hożej tam bezpośrednio w tym w tym, że w tymże miejscu także on częściowo buty oraz etykiem częściowo, bo doświadczeni kie karnej założył fizykę doświadczalną do fortu Instytut doświadczalny to wtedy ludzie to rozróżnienie teoretyk doświadczali nie była aż tak, że tak teraz lżejsze, bo dzisiejszy jest wyraźnej i widoczne oni byli wykształceni Reno w obu dziedzinach prawie zawsze no byli świetnymi doświadczalnie tam musieli być, żeby jakiś prace teoretyczne pisać wtedy tak do standardu należało, żeby kończyć pracę teoretyczną powiem za nim jak doświadczenie powinno się wykonać, żeby to sprawdzić kwalifikacje, acz czy też wręcz wpisało się jako wynik, że do swoich doświadczeń czy grupy, którą przeprowadził także także to oto Stefan Pieńkowski znowu tutaj wielkim nazwiskiem jeszcze co najmniej na największe nazwisko chyba dwudziestego wieku poza oczywiście Marią Skłodowską Curie to Marian Smoluchowski to był człowiek naprawdę no no światowego formatu to jest jakby jeszcze nic nie powiedzieć wolnej Polski niedoczekanie, dlaczego tak niestety nie on w ogóle studiował siedemnasty ZBiLK tak on w ogóle mi było studium w Wiedniu się urodził w LO w obecnej Austrii studiował w 2 w Wiedniu i jego brat też był bardzo znanym znanym człowiekiem tam doktorat zrobił studia potem przybyło w Paryżu w Monako w wielu miejscach w i potem dostał się na lwowski Uniwersytet jako docent już to jeszcze było 800 dziewięćdziesiątym dziewiątym jeszcze poprzedni wiek i był tam przez kilkanaście lat i od dwunastego roku został profesorem na Uniwersytecie Jagiellońskim jeszcze prawda pod zaborem austriackim to to jeszcze jeszcze Polski nie było i w to był klasyk fizyki statystycznej oraz w latach 90 4 90 6 napisał absolutnie fundamentalne prace o ruchach Brauna, który zresztą jego pracy 900 czwartego roku wykorzystał Einstein 900 piątym roku, pisząc pracę o tym, że ruchach Brauna na podstawie pracy Smoluchowskiego w ich to była tak naprawdę pierwszy taki absolutny dowód teoria to mi stycznej także, że rzeczywiście atomu składa się materia to był właśnie teoria ruchów Brauna i generalnie teoria, a co za ruchy i rozruch Brawna, który zauważył u bram to był lekarz, o ile pamiętam 80 0 g podział 30 40 nie chcę skłamać w obu tych głębokich dziewiętnasty wiek już zauważył, że w zawiesinie jak patrzy się pod nich korzystać z 2 tysiące 20 07. do dziś nie pomyliłem dużo z tego wynika, że on zauważył, że w zawiesinie my takie malutkie cząsteczki zawód wykonują drobne ścinki ruchy coś po i zasilamy oprawionych trochę się przemieszczają jak gdyby tak bardzo powoli nie wiadomo co to jest i Otóż prawda czy pełna teoria to jest właśnie teoria Einsteina Smoluchowskiego i zdać tzw. wzór Einsteina Smoluchowskiego, który mówi jak od liczby atomów w jednostce objętości zależy przemieszczenie takie cząsteczki Brauna mówił Boni funkcji czasu i też po prostu fantastycznie zgodziło liczyła Vaughan dróg ile jest chatą 200 wyjaśnienie było była absolutnie pełnych dziur Einstein z lwowskiego, za który absolutnie powinien dostać Nobla czy tez o torze aż ten dostał 1 Nobla i to nie za to co powinien tacie za to co powinien też dostał mianowicie z efektu fotoelektrycznego natomiast ani szczególna teraz czynności ani ogólna teoria względności ani ruch Brauna nie zostały uhonorowane no i zuchami Brauna to niestety tak się stało, że ten, że nasz Marian Smoluchowski no niestety zmarł podczas straszliwej Paryż szalejącej epidemii prezenter wino czerwone kibicom po polsku w Krakowie właśnie, więc siedemnastym roku wtedy jeszcze Dante wiatraków nie było no to co było to było to była w zasadzie śmiertelna choroba na ogół no niestety to on zmarł 900 siedemnasty roku jak już zresztą był wybrany na rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego już wolnej Polsce wtedy prawda nasz wolny dość zbliżała się do wolna Polska to już koniec z 1 9 900 siedemnastego roku i wiem, więc osłabły te zabory, więc to widać było, że ta Polska się jakoś tam zbliża w ten czy inny sposób chodu zebrany i nie dożył tak, bo we wrześniu zmarł od października miał objąć funkcję rektora to on wygłoszony przez słynny wykład, który do dzisiaj są taką taką biblijną koagulacji co się dzieje, jeżeli mamy kolei gdy ich agregacja cząstek ze sobą tworzy koagulacji konfabuluje taka takich jak Nikolai, gdy jego wykłady w Getyndze rok przed śmiercią, o ile pamiętam one do ataku taka Biblia kładł Lacjum wyprowadził to wszystko tak to wielki wielki człowiek zatruty, że zapoczątkował proces teorię naczytał i procesów stochastycznych, które teraz są niesłychanie używane no no no to był absolutny absolutny geniusz słowa bardzo znana alpinistka Evelyn Salt planistów razem z bratem po prostu ścięto do najwyższa półka alpinizmu to był właśnie on co prawda słowem podsumowania duży siedział w światowej fizyce, ale bardzo się działo dużo też w tej naszej rodzimej jeszcze zanim powstała nowa Polska druga rzecz tak politycy rząd się do traktowano jako jako przygotowanie tego, że musimy być przygotowani, że ludzi wysyłano, żeby oni z najlepszymi pracowali naliczono szalenie na to, że ta Polska wreszcie po tych 1 2 3 na nie wiadomo wtedy 1 2 2 latek wszedł, że porządny C 3 to 2 8 1 8 do 18 1 2 3 czy ta Polska wreszcie powstanie będą mogli oddać Vistuli uczyć studentów u siebie Miedź laboratoria i pisać prace to się na szczęście stał także to byli wielcy, więc ludzi naprawdę winniśmy im i pamięci szacunek i cześć, ale szczególnie w dzisiejszym dniu kolega po fachu nie zazdrości im pan trochę pracowali tam cenne jest Super gorący okres to oddać tak to czy TUW to dla psów we właściwym czasie o nich wrócili z tego punktu widzenia, bo czasami człowiek za dużo się odkryje i potem są okresy, że naprawdę trzeba nowego męża Mariana Smoluchowskiego i t d . żeby to ale, ale po prostu więcej łodzianom musimy o nich pamiętać, że Górnik dziś bardzo dziękuję panie profesorze bardzo dziękuję pan prof. Krzysztof Meissner wydział fizyki Uniwersytetu Warszawskiego przewodniczący rady programowej festiwalu nauki dziękuję bardzo święto niepodległości w Zwiń «

Co 100 lat temu wiedziano o fizyce?

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: RADIOWA AKADEMIA NAUK

POPULARNE

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 10:00

Najnowsze Podcasty

Jak Puszcza Białowieska radzi sobie ze zmianą klimatu?

B. Liberadzki:" Jest intencja, żeby nowe samochody rejestrowane od 2035 roku, były samochodami zeroemisyjnymi"

Nie tylko o tendencjach sondażowych - Anna Materska-Sosnowska, Renata Grochal, Monika Płatek

"Trzeba zaprzestać sprowadzania do Polski zboża bez żadnej kontroli"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL