REKLAMA

Archanioł Michał jako psychopompos. Rozmowa z prof. Martą Leśniakowską

OFF Czarek
Data emisji:
2018-02-23 10:00
Audycja:
Prowadzący:
Czas trwania:
38:57 min.
Udostępnij:

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
Cezary łasiczka programy Owczarek dzień dobry witam państwa bardzo serdecznie zapraszamy dzisiejsze spotkanie prof. Marta Leśniak kostka historyk sztuki Instytut sztuki Polskiej Akademii Nauk studia dzień dobry jak dinozaury w sieci to sobie to tak oczywiście trochę w obok naszego tematu o neandertalczyka, którzy jak donosi autor nie byli prymitywnymi troglodytów sami tworzyli sztukę odkrycie i przegląda to sztuka tworzona przez neandertalczyków i mogę chyba z pełnym przekonaniem Rozwiń » stwierdzić, że abstrakcyjna czy moja sztuka ta jego otworzył dla FIS jest na poziomie 3 wychowanek w Heliosie w ich w z mięśniem charakter pisma człowieka różne rzeczy, jeżeli chodzi moje pejzaże już wiemy, że strony więcej czasu przedszkole się nie zdążył nas wyglądają państwa albo w naszych ekip neandertalczyk może razem z mamutem na wyrost przy pomocy mam to coś tworzył tylko to w pewnym sensie wiąże się z was tematem naszej rozmowy, bo w Cis państwa, którzy w n p. odwiedzali różne państwa poza polską obserwowali rzekę krajobrazy, na które składały się nie w góry morze las jeziora, ale też miasta miasteczka wsie i czasem jest tak, że jak pokazujemy albo przeglądamy zdjęcia, bo pokazujemy zdjęcia znajomym czasami nie wiadomo o dzieło, gdzie jesteś, gdzie jesteśmy, ale ktoś patrzy mówi o to na pewno Włochy poznaję, bo właśnie Włosi mają taki charakterystyczny styl architektoniczny wiadomo, że to Włochy albo to jest wschodnie Wybrzeże Stanów zjednoczonych, czyli Atlantyk w tak tutor to jakaś miejscowość atlantycka no ale coś spadnie wtedy byśmy byli bardziej lokalni, ale są takie wydaje się, że są takie style, które by można było nazwać styl ami z narodowymi, chociaż to właśnie są też taka pułapka w tym tkwi, bo z 1 strony myślimy o tym, żeby może budować lokalnie, czyli mieć taki styl związany z miejscem nowo Vuković kadra podpowiadała, że jeżeli ktoś mieszka w górach to będzie inaczej budowaliście ścieżka nad morzem, ale COS takiego stylem Narodowym w no właśnie to jest problem, który nie jest 1 z najbardziej intrygujących takich zjawisk w kulturze zachodniej, ale potem także to się rozlało na inne obszary kulturowe, ponieważ styl Narodowy jest takim konceptem wymyślonym w określonym momencie na określone potrzeby w GM właściwie można byłoby inne na początku były one muszą przywołać je bardzo znaną taką opinię starożytną, że architektura jest najbardziej polityczną ze sztuk i właśnie styl Narodowy jako pewną pewna idea wcielająca się w architekturę koncept związany, że te tymi 2 pojęciami zarówno z pojęciem stylu, czyli czegoś wykreowanego co ma charakteryzować określoną tendencję jak pojęcie Narodowego stylu jest cel jest tutaj bardzo ściśle z tym powiązany z, skąd się wzięło ją od czego to się zaczęło z prawa jest stosunkowo świeżej daty, jeżeli można patrząc NATO w taki bardzo długich ciągach czasowych mieliśmy neandertalczyków nie to neandertalczycy jeszcze nie mieli świadomość prawo posiadania stylu Narodowego ta potrzeba by pojawiła się właściwie dopiero w końcu osiemnastego wieku w w okresie oświecenia, a zwłaszcza w okresie rewolucji francuskiej, kiedy po prostu wymyślono wykon typowano pojęcie narodu jak wiemy wcześniej nie naród pojęcie narodu właściwie nie funkcjonowało nie było używane zarówno w dyskursie politycznym kulturowym były społeczeństwa stąd nowe natomiast teraz pojawia się pojęcie narodu skoro mamy to pojęcie to już wiemy, że nie można go pomawiać nie można takich wizyt za tym idzie dość dość radykalna zmiana w ogóle całe jego grafik i politycznej kulturowej obserwujemy jak w ciągu 19 tego wieku kształtuje się na pana przykład Europie jako państ w narodowych i wówczas, gdy pojawiła się wobec tego pojawił się taki oto problem mamy pojęcie narodu wobec tego musimy z wyodrębnić pewne zjawiska kulturowe, które by, które będą desygnat tego narodu i zaczęto mnie w różnych elementach tej kultury w sumie poszukiwać tych elementów tej, jaką obserwujemy rozwój humanistyki różnych nauk dziewiętnastowiecznych to widzimy, jakie było jak background ich powoływania do życia takie nauki jak te jak etnografia historia sztuki jak k historia taka akademicka jak różnego rodzaju nie na łuki związane właśnie z tożsamością co do badań literackich rozda trzeba będzie nad językiem, który uważano za taki podstawowy desygnatów przypisania do narodu język jest moim moim wyznacznikiem mojej narodowość krótko mówiąc szukano takich właśnie elementów po to, żeby od dróg w PRL jest tworzyć pole, które będzie odróżniało moją kulturę od kultury sąsiada i w tym wszystkim oczywiście sztuka, a zwłaszcza architektura odegrała bardzo interesującą rolę, ponieważ w samej końcówce osiemnastego wieku mamy takie założycielski wydarzenie w tej dziedzinie mianowicie Goethe de spędziło noc w katedrze w Strasburgu już mniejsza z tym z jakiego powodu on ciągle czekają nas też katedry tam odwiedzili, dlaczego spędził w niej wlot z głowy i otrzymał taki nastrój poetycko literacki i atmosfera tej wspaniałej budowli przypomnijmy, że jest to 1 z najwybitniejszych kreacji średniowiecznej architektury w, łącząc SA GL gotyk francuski z gotykiem niemiecki cokolwiek to znaczy jednak tym atmosfera tego miejsca fakt, że on tam noc spędził tamta inna skala tej tezy tej tej katedry, która była żona spra w, która była chodnik nie spał tylko chodzili i nie przeżywał chronił kościelne w i nie my przy sobie przypomnieć, że katedra reszta z Górska była uważana i była rzeczywiście do momentu, kiedy nie pojawił się wysokie konstrukcje była najwyższą budowlą nie tylko Europy, ale obok ówczesnego całego świata, więc nasze dusze Marii Panny tak w krótko mówiąc to niezwykłe dzieło zrobiło nad gettem tak piorunujące wrażenie, że napisał krótki, ale bardzo ważny tekst p t. o niemieckim i budowaniu, w którym to tekście postawił tezę, że katedra szlak z Głuska jest kwintesencją niemieckości kultury niemieckimi niemieckiego ducha i od tego się właściwie zaczęło, ponieważ po pierwsze, getta zwrócił uwagę na gotyk jako styl zaniedbywany wcześniej to jak historycy sztuki dobrze wiedzą jest taki tak jest takie frazy, które powodują, że 1 styl się podoba drugi neguje my i właśnie gotyk był przez jakiś czas odrzucany jako jako architektura wartościowa net to samo później spotkało barok, który też odsądzano od czci wiary, a potem modernizm awangardę też uważano, że to jest, że to jest coś z tym należałoby walczyć, bo w każdym razie polemizować Otóż GTS w tym swoim krótkim tekście ku to jest sama sama końcówka osiemnastego wieku zwrócił uwagę na tej niezwykłej wartości gotyku co więcej rozpoczął właściwie taki trwające aż po dzień dzisiejszy spór między badaniami niemieckimi francuskimi dotyczącymi tego, który w, których gotyk był pierwszy, który jest ważniejsze piękniejsze czy gotyk niemieccy geolodzy JL Francuz o niemiecki spór o to toczy się nieprzerwanie, choć dzień dzisiejszy nie ma co do tego zgody, który był, który jest, który w, których tutaj w tej hierarchii ważności zajmuje pierwszą pozycję to bardzo dobrze to widać w takich bardzo ostrych sporach polityczne ideologiczne n p . w okresie nazizmu Niemcy oczywiście wytoczyli wszystkie armaty ci badacze niemieccy, że tylko ten gotyk niemiecki jest kwintesencją tej germańskich kości, a reszta jest tylko biernym naśladowcą i to nie jest przenośnia pani profesor dosłownie wytoczenia zachodnie tak dosłownie wytoczyli na armaty do lidera nie zgadza towar ma do tego, że zysk jego włączyły się także kraje tzw . Europy zewnętrznej, czyli kraje, które nie tworzyły tego twardego jądra kulturowego, czyli Francja Niemcy Anglia i idę w włączyły się do tego sporu co n p . w Polsce dziewiętnastym wieku przybrało taką dość oryginalną i ciekawą postać tzw. gotyku Wiślaną Bałtyckiego o Joannie lalki i umarzano, że w Polsce istniał całkowicie odmienne gotyk, który nie ma ani nic wspólnego z niemieckim ani z francuskim tylko jest samochodem takim kwitem taki odpis taki taką takim przetworzeniem tej tradycji gotyckiej, która istniała w Polsce nie dlatego się nazywa gotyk ewentualną Wiślana Bałtyckiej w dorzeczu Wisły od góry aż po Bałtyk i na tym gruncie wykreowaną w dziewiętnastym wieku takich styl Polski oparty właśnie na tej tradycji gotyckiej, który był takim osobliwym architektonicznym na takim pan członkiem stylowym, ponieważ mieszał różne różne elementy w prof. Marta Miecznikowska studio o narodowych stylach w architekturze rozmawiamy dzisiaj informację o dziesiąty 2 3 trio Dagadana przestali w ogóle szych dobrze, ale trudno o w TOK FM informacje Radia wolna w 2 dobre dziesiąte 2 0 prof. Marta Żakowska historyk sztuki Instytut sztuki Polskiej Akademii Nauk studio w rozmawiamy o Narodowym symbolem narodu, a czy baroku nie na groźna jest ich od kogo tylko na byle tylko na Wiśle w nocy w jej Wiślana Bałtycka im, ale to nie jest przelot buraczany to nie jest jedyny i jedyny przeja w stylu Narodowego bo wracając do tych 1 do tej historii z gettem, który rozpoczął tą ton ton dyskusji w ogóle takie zjawisko, które pozwalały łączyć pewne formy architektoniczne czy artystyczne z pewnymi cechami narodowymi jak on był o tym, przekonany no od tego się właściwie zaczęła cała historia inny tworzenia tych stylów narodowych w dość szybko bon na samym początku dziewiętnastego wieku, by Rosja carska postanowiła także zamanifestować swoją odrębność kulturową na mapie to z Europy i pojawił się taki bardzo interesującym mnie szkicownik wzornik niejakiego tona Konstantego Ottona, który rysował z dużym z dużym upodobaniem drewnianą architekturę cerkiewną rozpoczęła i na tej podstawie wykreowano styl Narodowy Ruskiej czy rosyjskie czy bizantyjską ruski to różne są na to, że terminy którego, którego idea miała polegać polega na tym, że wg ówczesnego stanu stanu wiedzy i stan świadomości tylko pół last zwieńczenia tnt taką odczuły w cebula stek, które pokrywają kościoły cerkwie prawosławne są takim właśnie tym wynalazkiem wytworem kultury rosyjskiej oczywiście my wiemy, że tak nie było, ponieważ to jest import zachodnich przyszedł ze mnie z Europy zachodniej z zakresu średniowiecznego i wciąż dziewiętnastego wieku obserwujemy, kiedy spojrzymy na mapę Europy w miarę jak się kształtuje te kształtują te państwa narodowe obserwujemy taką, by narastającą falę wytwarzania stylów narodowych w różnych miejscach Europy właściwie wszędzie tak jest tyle narodowe powstawały każdy kraj miał za ambicję wypracowanie własnego stylu Narodowego, poszukując nerwowo w swojej spuściźnie dalszej bliższej na różnych poziomach w różnych obszarach tej kultury tych elementów, które można spożytkować do wykreowania tego stylu Narodowego i wobec tego zwróconą uwagę na takie 2 podstawowe źródła, skąd można byłoby ten styl Narodowy dar i tektury Meza aplikować na pierwszym był tzw. styl wysoki, czyli te wszystkie te przykłady wielkiej architektury i historycznej to właśnie romańska architektura gotycka potem do głosu doszedł także barok i na tym gruncie wytwarzano styl styl Narodowy, który jest, który jest oparty czy ufundowany na tych style historyczne takim świetnym przykładem w Polsce jest no n p. zabudowa dziewiętnastowieczna Krakowa, która jest takim taki właśnie cytatem różnych elementów, które uważano za narodowe te sumy te tezy zwieńczenia dachów apteki, które twierdzono, że są rdzennie polskim wynalazkiem, chociaż wiadomo, że są francuskimi importem w te inne n p. budowa mnie architektoniczna oprawa 2 mostu Poniatowskiego w Warszawie, która jest właśnie przez układem takiego stylu Narodowego łączącego różne cytaty z architektury stylowej w celu wytworzenia takiego dyskursu Narodowego, a drugim źródłem tego stylu Narodowego było oczywiście tzw. kultura ludowa pojęcia też wykreowane dość późno, czyli architektura drewniana Chochla skargę rewizyjną i od tego zaczęto wytwarzać, a od kwoty z tych 2 źródeł zaczęto mnie zaczęto czerpać różne elementy po to, żeby profesjonalni artyści architekci mogli, by wytworzyć te style Narodowy sprawa się przez 1 9 wiek kształtowała w różnych rejonach Europy inaczej, ale jeśli spojrzymy im bliżej dwudziestego wieku im bliżej końca dziewiętnastego i początku dwudziestego wieku, tym bardziej jest to obszar wyrazisty i wystarczy spojrzeć n p. na taki pas ciągnący się od Skandynawii aż po Bałkany on jest o tyle intrygujące, ponieważ ten styl Narodowy nabrał szczególnych cech nie w krajach, które posiadały swoją suwerenność, ale właśnie w rejonach, które tej suwerenności Państwowej nie posiadały inni mnie i zmierzały do tego, żeby tę niepodległość suwerenność odzyskali rozrostem manifestowali manifestowanie swojej tożsamości narodowej w sytuacjach takiego montażu takiego kolonializmu kulturowego dokonywanego przez kulturę zaborcy n p. jesteśmy Polska kultura jest tego dobrym przykładem w Finlandii n p . która była również pod zaborem rosyjskim obserwujemy takie zjawisko KE kraje, które weszły w skład cesarstwa austro-węgierskiego, gdzie prowadzona była zresztą przez ujemne przez rynek, ale rządy austro-węgierskie bardzo liberalna polityka jeśli chodzi o hotele te wątki tożsamościowy no bo to, żeby nie doprowadzi do jakiegoś wybuchu społecznego tego, choć właśnie o to, żeby każdy każda grupa la na dno narodowa, która wchodziła w obręb cesarstwa austro-węgierskiego posiadała swoją władzę utrzymywała swoją własną tożsamość, gdy we włoszech i w miarę jak się Włochy to jedno czy były także sięgnięto po tego rodzaju dyskurs czy, ale także i w rejonach zachodniej Europy angielski styl Narodowy dziewiętnastowieczny, który był wykreowany wyrwy na podstawie gotyckiej tradycja angielskiej architektury francuski styl Narodowy niemiecki styl Narodowy hiszpański portugalski wszystkie kraje europejskie łącznie ze Stanami Zjednoczonymi, w którym pojawił się taki architektem ryczałt sąd, który postanowił w stworzyć amerykański styl Narodowy oczywiście amerykański białego Amerykanina, a Lucasa i wyprawił się w tym celu w taką naukowo poznawczą podróż do źródeł, czyli do okna do starego kontynentu odwiedził Anglię Francję Niemcy po oglądał te wszystkie katedry go pałace rezydencje i z tego ulepił taką architekturą amerykańską narodową jak się pojedzie do ne do wielkich kampusów amerykański typ Harvard Massachusetts innych takich to tam te budowle te z uniwersytetu w angielskich i jest właśnie są właśnie w dużej mierze jego autorstwa i wszystkie oparte są na tym na tym na tej tradycji źródłowego stylu wysokiego przy Pa pikowane go z Europy ne z Europy kontynentalnej w dechy w pewnym momencie to poszukiwaniem mnie stylu Narodowego idąca idące tymi 2 2 tropami, czyli albo stylem wysokim albo stylem niskim czy tzw. Ludowym przekształciła się w takie marzenie, żeby stworzyć architekturę, która się będzie odwoływała do różnych emocji z w społeczeństwie w narodzie i w dodatku będzie, że mogła stanowić taki element integracji inne w tym tych z resztek rozbitych stanową kulturowo politycznie społeczeństwami i w końcówce dziewiętnastego wieku Polska jest tutaj świetnym przykładem, ale także i Słowacja może być przywołana jako dobry przykład pojawiły się 2 podstawowe idee polskiego stylu Ronaldo wreszcie ta czekałem na to, a mianowicie pierwszym stylem Narodowym, który tutaj się pojawia jako przejaw takiego się nowoczesnego myślenia integracji innego był styl zakopiański, dlaczego zakopiańskie Otóż, gdy WIG jest tam mieszkał dyrektor no tak po pierwsze, dlatego, że im, że w Zakopanem jako kurorcie 1 z licznych kurortów europejskich przebieżki wał lecący się na gruźlicę i Witkiewicz, który przyjechał do tego Zakopanego z Warszawy czy, siedząc w tym Zakopanym mając również doświadczenia z ich innych europejskich kurortów typu alpejskiego tam północne Włochy i t d. obserwował tę akurat to architekturę Kuracyjnym, która powstawała masowo w dziewiętnastym wieku w miarę jak się medycyna tutaj do tego przykładałem i on zauważył, że to Zakopane jest zaśmiecone taką architekturą Otóż ma polityczną, która jest właściwie, która nie oddaje tego ducha polskości, bo ówczesna wiedza, którą on dysponował mówiła, że gminy Zakopane jest taką z taką samą żoną enklawą na naszych żyjących przodków jak mawiano to znaczy, że górale podhalańscy to są takie do e-sądu są takim reliktem razem ze swą kulturą ze swoim typem antropologicznym są takim po takim reliktem pradawnych i prac dawnego premiera, który nigdy się jak twierdzono w dziewiętnastym wieku zamieszkiwało cały obszar Polski od morza do morza i potem to oczywiście za ginęło wygasło ich i takim elementem takim reliktem tego jest właśnie klub tura górali zakopiańskich górali podhalańskich oczywiście góry Zakopane ówcześnie wyglądało kompletnie inaczej niż dzisiaj, kiedy indziej, by bywalcy sanatoriów zakopiańskich gen chodzili na spacery po Zakopanem, zwłaszcza po ulicy Kościeliskiej, ale nie tylko obserwowali te drewniane chałupy góralskie k, o których opowiadano, że i to miało także swój naukowy tak jest takie podłoże taką argumentację naukową ów czy zgodne z ówczesnym stanem wiedzy, że te chałupy drewniane górali podhalańskich to 1 właśnie ten dalej religii przedchrześcijańskich pradawnych czasów i że wystarczy je powtórzyć czy zaaplikować do tego dyskursu Narodowego, żeby wytworzyć tą, a de de NT taką Haendel taką architekturę stylowo narodową oczywiście to była to był taki Targ taka wiara zgodna z ówczesnym stanem wiedzy w rzeczywistości te drewniane domy górali zakopiańskich pochodzą przeważnie z osiemnastego dziewiętnastego wieku no ale wówczas jeszcze nie miano tegoż jak świadomość, a nawet, jeżeli miano świadomość przynajmniej w 2 lat można dotrzeć aż roi się przełom trzeba było odsunąć niewygodne fakty na bok, bo nie o to chodziło chciałam tylko jeszcze BL powiedzieć jedno bardzo ważną rzecz, że papier żal, że Witkiewicz, który nie był architektem, czyli on patrzył na te zagadnienia stylu Narodowego i w ogóle na krajobraz architekturę na związki między budową odbudową budownictwem, a krajobrazem, gdy LOK okiem artysty malarza on traktował to w taki sam sposób jak maluje się obraz i z tego pochodzą z tego się dają wyprowadzi bardzo interesujące wnioski o dobro obserwujemy wielką formacją lub w zakopiańskim, czyli steru Witkiewicza z kim prof. Marta Szczepkowska Instytut sztuki Polskiej Akademii Nauk jest w studiu a prof. Marta Żakowska historyk sztuki Instytut sztuki Polskiej Akademii Nauk studia rozmawiamy o narodowych style, zwłaszcza tych, którzy przed informacjami wspomina pani w stylu zakopiańskim, do którego swoją stworzył szlachetną dłoni przyłożonej stworzył tworzył ustawę z woli soleckiej ligi Znicz, który zaczął rysować studiować 4 chałupy w UE na ulicy Kościeliskiej w Zakopanem i z tego powstało pierwsze dzieło stylu Narodowym zakopiańskim właśnie Witkiewicza ski mianowicie Koliba, która została zamówiona przeze mnie takiego natowskiego istniejąca od dzisiejszego dnia na szczęście nikt tam jest w tej chwili muzeum stylu zakopiańskiego, ponieważ dawny ta willa, która oczywiście z chałupą miała tyle wspólnego co tyle tylko, że była drewniana, ale generalnie reprezentowała taką taką wspaniale zdobioną wille ekskluzywną jest u wnętrzami, które były zaprojektowane ściśle wg różnych rytuałów życia codziennego na elity europejskich krótko mówiąc powstała wspaniała rezydencja rolą, której wnętrza zostały również zaprojektowane przez Witkiewicza pod klucz, czyli wszystkie elementy, które tam możemy obejrzeć meble zasłony haftowane w w w FT motywy zakopiańskie porcelana lampy kominki piece, by obrusy dywany wszystko jest od początku do końca z motywami stylu zakopiańskiego im tego się zaczęło szaleństwo na styl zakopiański, który się dość szybko rozlało po całym to jest dziś, o której niestety trwa do dziś drugim takim arcydziełem była oczywiście willa pod 1 mi istniejąca również mnie szczęśliwie do dnia dzisiejszego jeszcze większa jeszcze bardziej ozdobna jeszcze bardziej jeszcze bardziej reprezentatywna dlatego dla tego zjawiska jakim, jakie do tej stworzył mnie Witkiewicz, gdy w tych 2 z tych 2 głęboką budowlach, które były tworzone przy udziale miejscowych góralskich cieśli Bułgarzy zostały zawarte takie kanoniczne elementy z czego jak jak powinien wyglądać styl zakopiański, żeby spełniał tę doktrynę Witkiewicza, skąd Otóż składa się z takich 3 podstawowych elementów pierwszym jest to, że taki dom zakopiański musi być posadowiony na cokole z naturalnych kamieni takich Okrąglak kuwetę w oczy wyciągniętych z potoku Górskiego jako symboliczne wskazanie, że ten dom wyrasta z gleby styl zakopiański zgrabnie Podhalański na to wszystko zostaje posadowiona posadowiony korpus drewniany skonstruowany przez sklep Sony mówiąc w cudzysłowie z drewna na zrąb to jest taka najstarsza 1 z najstarszych technik łączenia łączenia drewna VAT w budownictwie i na to wszystko musisz reklama i to wszystko jest przykryta wysokim dachem, ponieważ wierzą no, że w związku z tym tutaj takie taka argumentacja klimatyczna takich detali DT w nim ministrem klimatycznym wszedł do gry twierdzono, że wysokość tych dachów jest zdeterminowana, ale ilość opadów śniegu w zimie to były jeszcze czasy, kiedy zima w górach się zaczynała w listopadzie czy w końcu października i trwała nieprzerwanie do maja i tej gigantycznej ilości śniegu musiały mieć odpowiedni spadek, że będzie się ta konstrukcja nie zawaliła po prostu i wreszcie takim takim takim elementem wiążącym tą toaletą ten styl Dywit kiwi cząstki były drzwi drewniane skokowa dniami, które były, które były powtórzeniem czy taką transpozycję drzwi oglądanych w tych autach górali podhalańskich moda na ten styl Żak z zakopiańskiej przy PL 2 i zalała całą całą całą ówczesną elitę polską ze wszystkich 3 zaborów, jeżeli czytamy w taki bardzo ciekawym nie Atom, który wyszedł wiele lat temu opracowany przez inny jak i UE w dyrektora biblioteki nieżyjącego już biblioteki narodowej zebrał też list do stylu zakopiańskim, które ze wszystkich rejonów 3 zaborów zsyłano do Witkiewicza z z prośbą o wykonanie takiego projektu to widzimy, jakiego rodzaju, jakiego rodzaju jaki, jakie emocją wyzwolił i jak trafił w rzeczywiście oczekiwania, gdy w oczekiwania odbiorców co więcej okazało się, że ten styl zakopiański, który byłby to wykonać typowany jako jako architektura drewniana jest również przydatny do budowania dużych obiektów murowanych, czyli taka transpozycja drewna na mur na cement do głosu doszły nowe technologie tutaj przyłożył do tego rękę bratanek Witkiewicza, czyli Jana Koszczyca Witkiewicza, który wychowany w klimacie stylu mickiewiczowskiego także zaczął projektować, ale już bardziej nowoczesne domy zakopiańskie krótko mówiąc moda zapanowała i to tak dalece, że objęła nie tylko architektura nie tylko domy, które możemy oglądać w różnych rejonach Polski zupełnie nieoczekiwanie, a to jako domy letnie podwarszawskich takich gett takich dziedzin takich miejscowości Krosno, a to nad morzem, a to na Śląsku n p . pojawia się styl zakopiański, który będzie odróżniał budowle Polaka od budowli niemiecki tt ten dyskurs Narodowy ma też ci z na Ukrainie w mniejsze lub większe dwory rezydencje w stylu zakopiańskim po prostu szaleństwo raj realizowane została i idea taka wizja ujęte w tożsamością owa, która z objęła od morza do morza cały ten cały ten obszar jako wyróżnik cywilizacyjna kulturowa są w stosunku do krajów sąsiednich do tego żywiołu do tego żywiołu kolonizatorów, którzy przynosili tutaj swoje wzorce Focus, a co z tymi, którzy mieli dobry gust oni uważali, że mają świetny głos, a projekty jak z życiem z rzeczy zamawiają z kół w armii architektów wykształconych i na Politechnice warszawskiej i na Politechnice Lwowskiej i w Krakowie i w różnych innych miejscach po prostu ten styl stał się niezwykle popularny przeszedł także do dizajnu duma meble projektowane w stylu zakopiańskim moda jest suknie projektowane są z aplikacjami koronkami pasami w stylu zakopiańskim krótko mówiąc o przemyt zakopiański się teraz wino na niebywałą skalę co zresztą spowodowało konsekwencje, które obserwujemy do dnia dzisiejszego niestety gdy balet w tym samym czasie czy też wkrótce po na powstaniu tej tego szaleństwa zakopiańskiego Witkiewicz czeskiego pojawił się styl Narodowy konkurencyjny, a tym razem sięgnięto nie od ceny te źródła ludowe tych górali podhalańskich jako tych naszych rzekomo żyjących przodków tylko z dołu do tradycji ziemiańskiej szlacheckiej, czyli do budownictwa i tradycji elitarnej i najbardziej takim wyrazistym elementem, który zużyto do wykreowania stylu Narodowego polskiego było wizerunek dworu Ziemiańskiego w co, do którego wierzono, że znowu jest takim takim polskim wynalazkiem, którego inne kraje i inne wyzwania Chase 2 narody nie znały oczywiście Ganta badania dość gruntowne na ten temat obaliły tę tezę dość dość gruntownie, ponieważ po pierwsze ze Dwór Ziemiański, który obserwujemy na nas na terytoriach Polski jest kreacją stosunkowo późno mianowicie pojawia się dopiero około połowy siedemnastego wieku i jest importem który, gdy przyszedł do Polski wraz z 2 architektami z zachodnimi mianowicie styl Tylman van Gameren i zezwolenie to byli 2 architekci nie z najwybitniejszych 1 7 wiecznej Europie, którzy przynieśli ten model dworu czy też go opracowali na potrzeby tutejszego odbiorcy tutejszego inwestorom i doprowadzenie do przeprowadzenia takiej takich taki zabieg redukcja mistyczny to znaczy założenia planistyczne tych dworów były wzorowo były taką redukcją za rozwiązanie rezydencja nachalnych we włoskich, a przede wszystkim francuskich nowożytnych i one w wersji takiej bardzo zły zminimalizowanie zredukowanej do wytworzyły właśnie ten model dworu opartego na takiej zasadzie symetrii posiadłości kryte wysokim dachem z gankiem, który naśladuje elementy klasycystyczne krótko mówiąc się w połowie siedemnastego wieku do tego się jeszcze przyłożył taki pierwszy Polski traktat architektoniczny krótka nauka budowniczego dworów pałaców i zamków podłóg podłóg nieba i zwyczajów polskiego Towarzystwa ostatnie jest człon tego tytułu wyznaczał właśnie ten dyskurs Narodowy, ale jeszcze wówczas i inaczej rozumiany i wtedy sięgają z pomocą del dworu Ziemiańskiego ostrym się wiązało oczywiście wszystkie te na rodową wyzwoleńcza to polscy cała kultura Polska, która wychodzi z tych dworów i CIT powstańcze różne zrywy, które wychodzą z dworów spowodowały, że ten Dwór Ziemiański stał się bardzo atrakcyjną kontrpropozycją dla tego osadzonego na tradycji ludowej w stylu zakopiańskiego stylu dworkowym w okresie przed pierwszą wojną światową oraz w okresie międzywojennym okazał się tym znacznie bardziej efektownymi i znacznie bardziej elastycznym modelem po to do tego, żeby go wykorzystywać nie tylko jako budowlę w LM ma Erbud budownictwa przeznaczonego na drewno użyte majątków ziemskich, ale także jako wille podmiejską jako wille miejską czy mały domek z psem przestrzeni wielkomiejskiej adresowany do klas średnio niższy czynsz dziś czy inteligenckich n p . na Żoliborzu całe ulice cały taki ciąg w stylu nie w stylu dworkowym mamy, które jeszcze mają taki element Rycerskości w sobie, ponieważ nawiązuje do pewne elementy gotyckie, które tam są prowadzone, a to jest międzywojenny moim międzywojenna architektura, której ten element stylu dworkowym jego połączony z tym z tą tradycją gotycką odwołuje się do mitu właśnie ziemia Nisko rycerskiego tych wszystkich jej historii związanej tam z przekonaniem lemiesz na miecze i t d . nagle wprost do swoich wszystkie chyba coś, czego Stoch 1 100 schemat, ale z 2 czy będę się łagodne w aneksie patrzyła na wiele kłopot jest dla mnie to trudno powiedzieć o nim żona jest brzydka jednak zimną wodą nas otacza ona w sobie podziela sobie byli jednak w wartości, ale znam i dla no tak to my rzeczywiście ma pan rację, że nie wszystkie te realizacje, zwłaszcza robione przez to armie mniej lub bardziej uzdolnionych architektów budowniczych i cały ten przemysł tutaj spełnił swoje estetyczne zadania styl korkowy znacznie lepiej sobie z tym poradził, ponieważ jest o wiele skromniejszy mniej ich mniej pompie zyski mniej taki ozdobnik czy i nie bez powodu, kiedy po okresie komunizmu w czasie, którego w ramach projektu polityczna ideologicznego chodziło o zlikwidowanie klasy ziemiaństwa likwidowano również krajobraz kulturowy, który tak klasowy tworzyła przez te kilka stuleci te wszystkie dworu uległy radykalnej destrukcji rozwalenie i one właściwie nie istnieją wg bardzo ostrożnych szacunków wg ze stanu posiadania, jaki mieliśmy czterdziestym piątym roku przed lasami w lustrze w inne mniej selfie w samym samej końcówce drugiej wojny światowej te Dody do do końca dwudziestego wieku zachowały się jakieś 5 7 % tej substancji, która istniała jeszcze 30 piątym roku, więc skala tej tego wymogu wykonywania tych tradycji ziemiańskiej z krajobrazu wyłącznie z parkami z założeniami wiejskimi i tymi dworcami jest niebywała to był projekt polityczny, który realizowano w okresie PRL -u konsekwentnie krok po kroku ale kiedy się pojawia po osiemdziesiątym dziewiątym roku w Polsce moda na postmodernizm styl Georgia Georga malował, dlaczego sięgają architekci sięgają do przede wszystkim stylu dworkowym ego i wytwarza się tzw . Neo Dwór, którego pełna pełne są katalogi tzw. domem tak tani dom własny tutaj kilka firm wydawniczych o budowlanych zrobiła niebywały niebywałe majątki na tym na tej modzie, lansując właśnie taki powód rozwiązania mogą na nowego stylu, a kwintesencją tego ocenić całej historii jest to co z tym co się dzieje w Zakopanem niestety i jestem tylko przykładają do tego rękę profesjonalni wykształceni na politechnikach architekci, ponieważ to właśnie w Krak w Zakopanem stanął słynny Gary Caldwell, który jest mieszaniną stylu zakopiańskiego Witkiewicz czeskiego stylu dworkowym jego Gaudiego Hundertwassera i wszystko razem ulepiony taki takich taki patchwork architektoniczny drewnianą betonową kamienny stoi w Zakopanem jest pan Gross Rosen i jest po prostu przestrogą przed tym jak i nierozważnie jeziora Zamkowego jak można nie rozważnie używać stylowych pewnych koncepcji nie rozumiejąc ich prof. Marta Szpakowska historyk sztuki z Instytutu sztuki Polskiej Akademii Nauk, bo państwo mają goście dziękuję wam dziękuję również informacje o godzinie jedenasty po informacjach wracamy do programu off Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POPULARNE

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

Wszystkie audycje, kiedy chcesz! Teraz TOK FM Premium 30% taniej: podcastowe produkcje oryginalne, Radio TOK FM bez reklam i podcasty z audycji. Nie zwlekaj, słuchaj wygodniej!

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA