REKLAMA

Kiełbasa, jogurt, jasiek - te słowa pochodzą z... tureckiego. Jarmułka też. "Lechistan" cz. 6

Babel. Rzeczpospolita Multi-Kulti
Data emisji:
2018-03-13 20:00
Prowadzący:
Czas trwania:
36:32 min.
Udostępnij:

W tym wydaniu podcastu historycznego Adama Balcera - o języku i słowach o bałkańskich korzeniach, albo szerzej: wschodnich. Będzie o plejadzie swojsko brzmiących słów pochodzenia tureckiego, takich jak - obok wyżej wymienionych - "kozak", ale też np. "bohater", które ma korzenie irańskie.

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

Transkrypcja podcastu
drodzy słuchacze drugie słuchaczki drodzy internauci drogi internautki oto kolejna edycja spotkań stół Lechii stan autorskiego podczas Adama Balcera dzień dobry w dzień dobry w po poprzednich odcinkach mieliśmy okazje odwiedzić polskie Kresy spojrzeć na długie dekady współpracy i przyjaźni pomiędzy imperium osmańskim na Rzeczpospolitą obojga narodów na wojnę też, żebyśmy nie ukrywa, ale od wojny było stosunkowo niewiele możemy też o tempora o współpracy handlowej Rozwiń » wymianie modzie było za to bardzo bardzo dużo, a dziś z kolei znajdziemy się na płaszczyźnie językowej, bo oto nadszedł czas, żeby wbić klin działa w serce polskiego nacjonalizmu, który wyobraża sobie, że w ogóle w naszym języku wyraża się to co jest cykl istotą polskiej tożsamości Atu się okazuje, że chciał być bardzo proszę państwa ostrożne mówiąc po polsku w pobiciu znienacka można użyć czegoś co kiedyś było tureckim słowem tak tureckimi irańskim na liście będziemy mieli jakiś program de islamizacji to myślę, że trzeba będzie też solidnie, by wyczyścić język i współczesna jeszcze bardziej musielibyśmy wyczyścić ten język, który był używany 300 400 lat temu, kiedy tych słów, bo jeszcze więcej są one obecne w swoje wynalazki litera duża ich rówieśnicy taką typową scenę osiedlową sprzed siłowni, gdzie DAX mocno zbudowani krótko obcięcie mężczyźni mówią 1 drugiemu, chcąc wyrazić, a że tak wyrażone jakiś jakiś rodzaj w depozyt pewnej oceny mówią, że jak ktoś szybko zaczął, ale odmówił, ale Kozak prawda nie i to słowo Koza tak jak rozumiem takiej wsi w tak szerokim obrazku to jest po prostu rock też z Ukrainy z takich czasów, kiedy państwowość tam nie obowiązywała symbol niezależności, a na pewno na koniu Targ, gdyż w Nyonie temu ukraiński to raczej nie będzie na koniu, bo to jednak znakomita Piechota to nam się kojarzy Kozak z koniem po jakimś stopniu oczywiście część kozaków stopniowo przez przesiedlenia się prawda i tworząc kolejne, jakiej społeczności kozackie na wielkim stepie używały konia natomiast ci Kozacy zaporoscy ukraińscy jedno to była przecież oczywiście mieli też swoją jazdę była jazda kozacka w armii Rzeczpospolitej natomiast główne znaczy atut tych sił zbrojnych kolesi czy Zaporoskiej no to właśnie była znakomita Piechota, która połączyła się z jazdą tatarską to wtedy powstała ta maszyna do zabijania, która znakomicie się z sprawdziła na początku podczas powstania Chmielnickiego zadający ciosy i wygrywający ważne bitwy z siłami Rzeczpospolitej słowo Kozak właśnie jest słowem, które 1 z ważnych słów, które weszły do języka polskiego i które z pochodzenia tureckiego oznacza coś chyba omówiliśmy takiego właśnie z wolnego człowieka, który wyruszył z te w Stepnicy się podporządkować się i jej z tego powodu mamy też nazwę, który jak anonimy Kazachów tak narodu turkmeńskiego żyjącego od władzy centralnej czy tak samo tak samo na nim natomiast, jakby n p. powstania na Bałkanach Albańczycy n p . w okresie międzywojennym walczyli przeciwko państwu sowieckiemu to też ci powstańcy nazwali się Taciak, ponieważ w tureckim tym z Turcji właśnie słowo Kozak to Taciak i oczywiście w przypadku polskiej misji na cześć nowa sytuacja, że oprócz tego, że byli Kozacy, którzy służyli pamiętajmy o tym, że każdy porządny magnat miał swoich kozaków taką Gwardię przyboczną miał też często swoich Tatarów takiej jazdy swoją tatarską, którzy służyli jako właśnie akt rodzaj takich prywatnych sił zbrojnych NATO w Polsce też że, gdzie mieliśmy Koza określenie Kozak był używane wobec Kawalerii i to było to była inna nazwana lisowczyków siedemnastym wieku to były też znakomite oddziały jazdy lekkiej, które w prawda jak w jak była wielka smuta, czyli Polacy na Kremlu to pamiętajmy o tym, że właśnie ruszyli oni w głąb Rosji, docierając aż do morza białego na północy, gdy i tak samo walczyli pamiętajmy przypomnijmy podczas wojny trzydziestoletniej po stronie Habsburgów noc słynęli też małp nazwijmy rzeczy po imieniu z okrucieństwa bezwzględności wobec ludności cywilnej, o czym no tak się u nas nie wspomina i przeszli też do historii sztuki, ponieważ te prawdopodobnie ten właśnie jeździec Polski albo jeździec wschodni, którego namalował Rembrandt, który wygląda po prostu jak Tatar to jest w UE, których w inny ma być tym właśnie uważa, że ten właśnie w niej symbol siedemnastowiecznego polskiego wojskowego NATO jest dobry to są właśnie lisowczycy i to była jazda z lekka i Heads doznały bardzo ciekawa sytuacja, ponieważ ich katalog amen był taki duchownym FOT Wojciech te da, bo Łęcki i one m. in. zasłynął tym, że jest w symbolem może być taki apogeum polskiej megalomanii, ponieważ chałupy uważał Polaków za ataki jako sala uważa Polaków nie nazywał, lecz Sarmata Miko właśnie z cytatami z PAP przypomnijmy, że Scytowie byli uważani za wówczas za przodków Sarmatów ze względu na mitologię starożytną i Sarmaci narodził się związki ze związku, a małżonek i estetów, ale jednocześnie uważano ich za przodków Turków i szczególnie Tatarów ludów stepowych, bo mieszkali w starożytności łasi na stepie są to biją uważa, że Polacy jako potomkowie Scytów jak potomkami są to byli Mongołowie taki stworzyć imperium są predestynowani do tego, żeby stworzyć uniwersalny imperia, żeby panować nad światem nie tylko nad jakąś częścią Europy to po prostu nad całym światem także, więc mamy to wizje polskiego imperium związaną właśnie z Koeln z kozakami, czyli lisowczyków sami, ale generalnie to doświadczenie stepu w przypadku wojskowości było związane i z takimi wartościami heroiczny mit tak wartościami bojowymi to tradycją ład odwagi stepowej tak tak z nas znamy to pojęcie Digital tak, ale z jest właśnie z do języka polskiego weszły takie słowa jak bohater, który słowem, które przyszło do nas z poprzez tatarskiej turecki, ale oryginalnie słowem po irańskim pamiętajmy też o tym, że często słowa, które na pierwszy rzut oka nam się wydają tureckie oryginalnie mogą być irańskie i to jest jedno z tych słów inne jest tak, że inne słowo uważano za wkład Junak watażka od watahy to wszystko są słowa aktu ułan tak pamiętajmy, że ułan to po prostu chłopa chłopiec o rany po turecku na WUM mamy ułani pod okienkiem i t d . czy ta cała tradycja Kawaleryjska i też, że od wiadomo, że chodziło też Maćka to jakiś ułamek się kojarzy z drogami dziecko ma rogatywkę proszę spojrzeć na bardzo przypominają to nie jest oczywiście przypadek nakrycie głowy, który jest używany przy w Azji centralnej przez mieszkańców właśnie takie są takim kształcie kołpak koryta kompakty jeszcze coś innego, ale to też się słowo, które weszło do języka polskiego właśnie wtedy, ponieważ może w przypadku mody mieliśmy olbrzymi wpły w, gdy jeszcze, skąd je szybko kończy właśnie jak mamy kulturę miejską, toteż mamy tego właśnie rozrabiaka prawda Kozaka w cudzysłowie Miejskiego można powiedzieć, że liczba Diarra lwowskiego na słowo partia weszła do nas z języka węgierskiego, ale po przez turecki oryginalnie z irańskiej tak nie oznacza znowu takiego młodego troszeczkę jak mamy słowo, bo po ukraińsku mało jest tak taki młodzieniec, który w Matycz te właśnie ma podkreślać my go, że właśnie takim kozakiem te jego wartości bojowej i to jest coś takiego, że Hajduk tak samo tak słowo znowu pochodzenia tureckiego przeszło przez węgierski tabor i często są pamiętajmy o tym, że to słownictwo wchodziła do języka polskiego za pośrednictwem innych narodów, które ludów, które były pod jaki jakoś związane z tym światem wielkiego stepu albo ze światem osmańskim jej zarówno poprzez Step jak na przypadku hajduków to było popularne słowo szczególnie w górach tak, bo tutaj mamy też oddziaływanie poprzez migrację Ks Karpatami z Bałkanów i też pamiętać, by słowo towarzysz, które jest nam się kojarzyć z komunizmem, ale w piersi Rzeczpospolitej to było określenie, na który o używane wobec osoby służącej właśnie w wojsku tak i oryginalnie jest to słowo związane ze słowem jest, by towar, który jest słowem to turecki i jak wiemy jest na plecach jak ktoś troszeczkę się interesuje tu liczą na to wie, że Turcy się często witają na zasadzie takiej autoironii i mówiono o 3 biedne Gwarnej i szok tak, czyli jak u nas co słychać ne war co jest czego nie ma dosłownie, czyli co słychać odpowiadają wtedy, iż Czok para Job, czyli dużo pracy mało pieniędzy tak to taki czas klasyczne narzekanie, które występuje nie tylko w naszym kraju i takich słów znajdziemy bardzo dużo mógł dziś idea coacha pan prawda Buńczuk, który był symbolem WL do tego kije n p . Hetmana tak Ataman słowo, a ta cechy, które przeszło do nas do kozaków, a potem do języka polskiego Atatürk, czyli ojciec Turków tak mamy słowo chorągie w na określenie jednostki wojskowej, które są oryginalnie słowem pochodzenia mongolskiego i przeszło przez tatarski i pamiętać o tym, że chorągie w my też kojarzymy z flagą i słusznie, ponieważ często w tych właśnie siłach zbrojnych ludów Turczyński w tym Turków osmańskich chorągie w była jednocześnie jednostką terytorialną stąd sandałki w Turcji i region sam brak pieniędzy, które oznacza właśnie flaga między Bośnią, a Kosowem podziela dzisiaj i znajduje się część w Czarnogórze część Serbii i to była jednostka terytorialna jednostka wojskowa jednocześnie kojarzona ze sztandarem, tak więc mamy bardzo dużo takich elementów związek czekam, który dzisiaj mam się kojarzyć z chodzeniem po górach, ale kiedyś to było uzbrojenie tak buzdygan tak dalej można ją jak pomagamy niektóre te słowa już są poprzeć damy sobie o nich w u Sienkiewicza tak znajdziemy, ale niektóre do dziś są używane i tak samobójca, przechodząc płynnie no to wiadomo, że no jak mamy kontakt ze stepem to muszą być kontakt są one związane z okolicą, a jak wiemy no Polak w było to przekonanie, że Polacy w ogóle rodzina kontakt z nim niczym Indianie z rdzenni Amerykanie z z tamtejszego wielkiego stepu sprite tak samo Polak wychowany na koniu no to jak znowu wyrwy spojrzymy na różne terminy związane z konnicą na to znajdziemy takie słowa kary, czyli czarny jak kara kara Mustafa namaści konia mamy kucyka czy po turecku Kurczuk małych mamy prawda ogiera rumaka mamy też nazwy innych zwierząt kojarzonych z występem skoczą nic się słowo słowo koczowników w ogóle też oczywiście z pochodzenia tureckiego no, więc takie słowa nas jak barany Koza atak Buchalik to są wszystko słowa pochodzenia tureckiego co by się tam jeszcze znalazło no pewnie to Step nam się kojarzy z taką oczywiście słusznie z równie nią porośniętą trawą, ale w na Ukrainie często to jest też wiele uroku ukraińskiej przyrody no mamy Jary tak znowu są tureckie czy IT takie Doliny wąwozy, które chcą często przez płynne przejście między stepem już 3 i inną innym ukształtowaniem terenu tabun tak jak mówimy o koniach znowu słowo tureckie Arcana do łapania koni, tak więc sporo jest tego słownictwo kurhan, w którym jest prawda tym kopcem i który ma tradycje starożytną, że właśnie tak chowano wodzów ważnych do dzisiaj to tak tłumaczy się n p . w Turcji osmańskiej na Bałkanach Chiny w Anatolii znajdziemy przy meczetach albo w różnych miejscach w mieście tym rybę czy te grobowce, które przypominają kształtem tych kopce kurhany przypominają też one odwoływał się z do namiotu no namiot Lotto wiadomo, że mamy już tak, które są jednocześnie czy znana, ale sporo jest takich słów, które są w języku polskim są też w innych językach, które są no wiadomo, że przyszły na zasadzie mamy sułtanów tezy Arian czarowi i t d . tylko, że specyfika Polska polega na tym, że moja czarowi no to była 1 z byłej jednostki elitarne armii osmańskiej taka Piechota morska, która w Polsce typowej, bo Gwardia przyboczna UR w Stambule usług kanale obcego był też w całym kraju jedno ski, ale ci najlepsi z najlepszych służyli u sułtana jako trochę na zasadzie pretorianie w imperium rzymskim i Sobieski miał swoich janczarów i potem kolejni władcy polscy mieli swoich janczarów co to jest też niesamowite duchowieństwo miało swoich Gwardię przyboczną też, nazywając czarowi polskie duchowieństwo biskupi ocenili na jakim jest się osobą, która troszkę dzisiaj tak jak albo rosyjski oligarcha powinien mieć modelkę jakąś piękną ochroniarza o ochronie i jachty wille na Lazurowym Wybrzeżu dzieci studiujące w stanach no to wtedy było także porządne magnat, a powinni, ale czy arystokrata przedstawiciel elity, czyli też biskupa Albina o arcybiskup powinien mieć swoją Gwardię przyboczną to byli Jan czarowi jak czarami proszę pamiętać o tym, związana jest muzyka, bo to było bardzo charakterystyczne, że były kapele wojskowe i one upowszechniły się w Europie, ale w osiemnastym wieku poprzez Polskę także pierwsze takie kapele wzorowane na kapelach Jan Czarski powstały w Polsce i potem trafiły do innych niż w Europie mając duży wpły w na rozwój muzyki Europejskiej tak samo w architekturze były takie wpływy nie przypadkiem słowo kiosk jest pochodzenia tureckiego mamy kioski w różnych miejscach, które dzisiaj nam się karze z kupowaniem prasy i pierwsze takie kioski budowane w Europie zachodniej są związane z Stanisławem leszczyńskim, który pamiętajmy przypomnijmy był królem Polski, ale znalazł schronienie był z nimi emigrantem politycznym imperium osmańskim potem trafił do Francji i ale jego córka została królową Francji tak i mamy pierwsze właśnie takie są w przeniesienie tych elementów architektury osmańskiej Europy to znowu jest właśnie poprzez polskie, więc my często odbywaliśmy tą rolę, że byliśmy tymi pośrednikami, bo ludziom na Zachodzie bądźmy szczerzy kojarzyliśmy się trzymam się to podoba czy nie ze Wschodem są polscy bardzo dobrze historycy jak n p. Kieniewicz Jan, który napisał spotkania ze Wschodem, dzieląc stawia taką tezę, że Polacy byli tym 1 z narodów w ramach kręgu zachodniej GOK chrześcijaństwa najbardziej Dorian z Oriental wizowe mamy tak on też może poza nianie gdzieś tam był Galia dno morza, ale mówimy o okręgu zachodnim nie o tych łacina monstrualny koła silnika mówimy ani wiadomo, że 1 Węgrzy na Węgrzech tak, ale Węgrzy byli w większości pod panowaniem osmańskim, a to jest przykład kraj, który nie był pod panowaniem osmańskim jej mąż, którego można co robić nie być porównywać z Portugalczykami Hiszpanami tylko tam mamy oddziaływanie kultury przede wszystkim arabskiej taki berbeć berberyjskiej, a u nas mamy przede wszystkim właśnie turkmeńskiej tureckiej i tatarskiej tak wielki Step i Bałkany i to dotyczy stroju taki też Tesco, bo coś co na Zachodzie co mówiliśmy nazwę zespołu w pewnym momencie zaczęły się karnawał imprezy, na których bale, na których ludzie specjalnie przy przebieraniu stroje tureckie dla żartu tak to dla nas to było było coś jak mówiłem Sobieski się dopytywał, jaka ta moda na forach mniejsza Nate co to jest niesamowite, że mamy jak przejdziemy przez trój ten turysta się strojem Narodowym polskim tzw. później jak była ta sytuacja, że starano się odwoływać do tradycji, żeby jakoś standardy zawodowe ci powiedzieć o tak wyglądał historycznie typowy Polak no to typowy Polak i to co jest ciekawe ubierał się jakże każda warstwa społeczna w ramach tej Bomi dziś wiadomo ustrój feudalny z tą hierarchią można było z zobaczyli bardzo silny wpły w właśnie mody ubioru wschodniego, bo mieliśmy kontusz słowo znowu, które przyszło do nas z Węgier korzenie tureckie, ale oryginalnie nawet irańskiej to starożytne Bożym w Polsce poważne prawda badania historyczne pokazujące, że możliwe, że już, kiedy starożytni Grecy co opisywać taki strój jak Andy jest to właśnie chodzi o kontraście Bobak był to ten właśnie taki, jakbyśmy kontusz prawda, czyli płaszcz płaszcz prawda, który oryginalnie wszyscy właśnie sukniach wydają się dzisiaj węgierskim wysłał nawet określenie używane na szlafrok tak to pamiętajmy, że w Europie zupełnie inaczej się ludzie ubierali, że to robiło wrażenie ten nastrój, bo był inny wystarczy spojrzeć na modłę hiszpańską, która do nas docierała poprzez Habsburgów i była nadwozie to była tacy dość, że mężczyzna, który pogardza licz no bo jak może mężczyzna biegać w jakiś takich śmiesznych strojach, że biega w sumie w rajtuzach tak tak mężczyzna się nie powinien ubierać, a więc mamy kontusz mamy coś takiego pamiętajmy, że używano normalnej teraz to brzmi szokująco mnoży używano normalnie burki i tak to nazywano burka tak jak my nam się kojarzy z kobietą, która właśnie tak zakryta, a z Afganistanem Noto mamy coś takiego, że to nakrycie takie u narzucone na na siebie nazywano Bór-Komorowski to mamy, ale aktorzy no nasza Szlachta tak na zwałach to określenie, bo słowo znowu pochodzenia tureckiego ja nie żartuję no naprawdę mamy je Delia kolejne słowo tak i nazwana też był taki element ubioru męskiego szlachty znowu któryś raz cud, że narzuca ona żupan i żupan to znowu słowo, które i znowu taka, że męska szata staropolska, którą się jednak miało pod kontrolą wszem i do tego był pas słucki, który by używane na pamiętajmy, że właśnie w kulturze turki niskiej, a i też Perskiej ten, bo były one się bardzo przenikały mieliśmy coś takiego, że właśnie używano tych pasów tak od praktycznie od Indii, które podbili Turcy z Azji centralnej po no właśnie po Polskę używaną ani w Europie zachodniej używano tych pasz z pasów kontusz owych, które były produkowane w Polsce na wielką skalę nie tylko sprowadzane z zagranicy potem mamy n p . i słowo sama samorząd bank przeszło do nas z włoskiego, ale znowu oryginalnie jest słowem arabskim Dziuba tak dla to jest określenie arabskiej stąd mamy też jak spojrzymy na w ogóle geneza no to nam się kojarzyć świat bliskiego Wschodu właśnie stawka stymuluje gala biografia biją czy to luźne czy znowu to oryginalnie sąd źródła tych ubiorów są wspólne właśnie ten luźny taki szeroki strój obowiązani pasem Szuba też określenie identycznie jak żupan tak Ferenc ja znowu to ten strój, który był u nas używany, ale to nie dotyczyło koszula w tych, bo jak spojrzymy nastrój polskiego mieszczaństwa, a to znowu nazywał się jak mamy jest to słowo tureckie mamy Hałat używane przez Żydów tak słowo turecki Jarmuł Ka jest słowem turecki Mehmet Fatih Supermana, który chodzili chłopi tak to słowo tureckie, więc każda warstwa społeczna używała właśnie strojów, które pochodziły ze Wschodu i miały nazwy wschodnie Włoch, odwracając nawet do naszych kozaków do nich biegali oni w rajtuzach tylko chodzili w rury w bardzo luźnych spodniach, które dzisiaj są też modne nie turyści nazywają szara war, tak więc znowu mamy pewne elementy oddziaływania mówiliśmy też kołpaków na głowie tak dziś my kaftan, który nazwa pochodzi z tureckiego Cafe to głowa, a pan jest przez głowę, czyli coś co się nakłada przez głowę dziś nam się bardziej kojarzy z kapitanem bezpieczeństwa tak, ale kiedyś to był normalny strój o pojęcia po punkcie czapka to wszystko co psu sandały brzydkie słowo Kuta z przepraszam, że używam, ale tobie słowo, które nawiązuje do stroju także mieliśmy ten właśnie idzie borem lasem, wymachując Biennale tu chodziło właśnie te elementy, które były obowiązywania tak no to jak mamy swoje stroje no to wiadomo, że będą też materiały tak tak jak Safjan, a płaca Damaszek i t d . w których się robi te rzeczy, tak więc tego jest Bóg tych słów jest naprawdę dużą świadomość tego jest ona ograniczona i następna sprawa no to oprócz mamy broni mamy wojsko mamy strój, ale mamy też wiadomo, że będą związki dotyczące takich rzeczy domowych będą związki dotyczące mebli dotyczące jedzenia i używek i tutaj jak spojrzymy na rzeczy domowe no to takie słowa jak n p. torba cofa dywan Jasiek jak nazwa Jaś nie pochodzi od małego Jana Jacka koja styk właśnie poduszka tak, bo w siedemnastym wieku byliśmy zaś około 1 13 odwiedzający nas ludzie Zachodu byli zaszokowani są opisy wchodzą do dumy dworu szlacheckiego tam właśnie w tych wszystkich strojach rozwala, a i na poduchach w Laszkach siedzą i co robią tak jak prawda w panu Twardowskim lolitki palą w futbolu luka to znowu słowo tureckie tytoń to słowo tureckie co Bóg to słowo tureckie Opal tradycja palenia tytoniu pamiętajmy, że wtedy na na wielką skalę w Polsce palono na mogile tak palono fajki były używane fajki wodne przez Polaków były bardzo popularne i tak samo wiadomo, że jak Pudzian musiał kawa i papierosy NATO kawa i tak ta używka k fi filiżanka słowo tureckie i biret jest praca imbryk prawda słowo tureckie i sama kawa tak przyszła do nas z jem, a chce z języka tureckiego no no to jak w coś prawda pop zapalimy papierosa coś się po wypijemy kawę no to wypadało też coś się zjeść tak no to jak coś jemy na to czy znowu znajdziemy słowa tureckie, które przeciętny Polak będzie pewnie już kompletnym szoku no ale ja naprawdę sobie nie robię tutaj jaj słowo kiełbasa jest pochodzenia tureckiego, bo chodzi o grillowane kawałki mięsa tak, ale już o unieważnienie wieprzowego tak, ale pamiętajmy o tym, że wieprzowina nie była popularna w Polsce są poważni historycy właśnie polskiej historii kulinarnej z czego jeśli mówimy o szlachcie tak, że Szlachta jadła bardzo dużo dziczyzny kopnie kuchnia Polska przy to była bardzo pikantna używano dużo przypra w właśnie wschodnich i ono o wiele bardziej przypominała dzisiejszą kuchnię gruzińską albo indyjską takiej kuchni też turecką tak były bardzo popularne te przyprawy i nawet są poważni historycy, którzy mówiono, że właśnie pod wpływem obecności Żydów i kontaktów z islamem nie było właściwie stosunek do wieprzowiny szlachty był ambiwalentny tak to było uważane za mnie jest to kiepskiego gatunku gleby nie raczej właśnie dla dla prawda dla plebsu i słowo Pierre, a i tak, a esencja polskiej kuchni jak ktoś był na Bałkanach pewnie albo jest w Polsce możemy też zjeść jest burek tak samo słowo Bury też słowo pochodzenia tureckiego ale, choć bardziej o kolejne, a był Borek to jest to ciasto takie francuskie, które z farszem w środku, bo w ogóle tak jak koń przybył do nas z Azji centralnej, bo tam został udomowiony tyle samo pierogi powstały w Azji centralnej każdy, kto był wóz beczki restauracji bardzo dobra kuchnia, gdzie może zjeść szaszłyki znowu słowo tureckie no to internet mamy te słynne manty i stamtąd ruszyły one w świat, docierając aż do mamy prawda w tor w Tallinie włoskie mamy nasze pierogi, ale poszły też na wschód do Chin i do Japonii, gdzie w tych kuchniach też mamy pierogi, a co Orkisz tak n p. kindziuk to jest słowo w tureckie, na które teraz skojarzyć litewska wędlina narodowa no ale ze względu na to, że mamy społeczności tureckie mieszkające przez wieki na Litwie, czyli Tatarów Karaimów Noto mamy też oddziaływanie tej kuchni i przenoszenie tych naz w arbuz bakalie tak sorbet jako napój, więc mamy jogurt oczywiście, bo pamiętajmy, że na stepie dorobi się różne rzeczy mleko od dziś odgrywa bardzo ważną rolę plusy czasami słowo nic, bo przychodziło też tureckie albo jest wspólne dla nas dla Turków z Bałkanów, gdzie mamy kocioł w ludność pasterską mieszkającą w górach, bo to też jest część tureckiej historii tak zarówno oddziaływanie Kaukazu, jaki Bałkanów, a my tak jak mówiłem mamy związki z Bałkanami silne nasi górale jak spojrzymy na kulturę materialną kluby wierzę dnia obyczaje słowo i właśnie w nas słownictwo na to jest dużo słów pochodzących z Bałkanów NATO jak już zjedliśmy po wypaleniu tych Lula jak tak no to warto by troszeczkę n p . co można zrobić to warto je zrobić jakąś imprezę no to na imprezie przydałaby się muzyka, więc mamy n p. KOBIZE, która jest instrument nazwa instrument pochodzi ze właśnie o zwrot jest efektem kontaktu z wielkim stepy ME bardzo ważna w kulturze ukraińskiej w ogóle dużo instrumentów kulturze ukraińskiej, które stały się częścią naszej kultury zmiana na wspólne państwo pamiętajmy, że 1 9 wieku mieliśmy mówiąc kolokwialnie fioła na punkcie Ukrainy powstała ta słynna ukraińska szkoła romantyczna w literaturze polskiej ligi te związki były bardzo silne słowacki należał do 1 1 ma 1 z pra w do największych polskich poetów to tutaj mamy po właśnie w przypadku Ukraińców na wybitne dzieło ich ich największego, z jaką mi tego poety Tarasa Szewczenki Kołobrzeg aż tak mamy mamy oczywiście jak posłuchamy proszę sobie przeczytać Polski hymn Noto mamy fragmencie, o co chodzi, że w co biją w taraban Ystad mam, że ktoś się stara bani w taraban Niny, czyli właśnie, bo w tej kulturze stepowej boi toż to widzimy n p . mnie na Majdanie kozackim Majdan już mówiliśmy w poprzednich ME w dziejach medycyny słowo słowo pochodzenia tureckiego oryginalnie arabskie mamy właśnie granie na bębnach bębny odgrywał też bardzo ważną rolę w rolę w tym kapela Janczarski wojskowe, więc tara BAM, bo grają na taras Banach i wzywają no można, by tak chce stworzyć całe zdania Natalia mama grają wzywają Ułanów i t d . w chorągwi i mamy też pamiętajmy o tym, coś takiego, że jest dojazd byli tak tak mówi Szmyd oporu 3 jeśli te różne rzeczy różne stroje trafiały do nas różne przyprawy te trafiały za pośrednictwem handlu, a więc też tutaj mamy tu jedno ty w tej w tym wymiarze słownictwo, które ma korzenie korzenie tatarskie tureckie takie słowa znowu często oryginalnie pochodzenia irańskiego pana bazar tak słowo, które mamy idziemy na bazarek zrobić zakupy tak naprawdę jedyny Polak jest dalece sprawa, że po turecku bazar to jest niedziela tydzień właśnie, kiedy się akurat nie powinna nie działać tylko się robi biznes jest i słowo jest pochodzenia irańskiego poniedziałek zresztą się nazywa jak u nas po niedzieli co poniedziałek to pozwoli, które jest bazar cesji, czyli po dosłownie się dzień po bazarze po bazarze mamy miasto nawet takie pamiętajmy na Bałkanach Novita, a zarazem tak jak zakup tak właśnie stan braku to świat jest mały mamy Julki i obliczamy się znowu od tego, że bierzemy UKIP, czyli te różne rzeczy wkładamy i mamy to torbę mamy tylko otrzymamy towar mamy karawanem ta, która była normalnie słowem, które też wyszło, bo powszechnie używane karawany handlowe coś taszczy my tak taśmach jest przenosić po turecku tak, bo przenosimy te towary u nas Majdan są miejscowości oczywiście wtopa nimi Polski szczególnie na Wschodzie Polski spotkamy te nazwy jednak też inne mające przeszło do historii światowej matecznik takim negatywnym z negatywnymi tonację włada żadnej, bo mamy Majdanek tak obu obóz zagłady niemiecki natomiast nabyły też u nas nie oznacza to miejsca, a tylko oznacza prawda w sensie tak jak plac w przypadku i rynek, który w przypadku języka ukraińskiego i języka tureckiego tylko po ale gdzie robimy ten biznes na rynku robimy, więc Majdanu zabierzmy się z tym całym patrzcie mówi Majdan także moje rzeczy przytacza liczyłem na Majdan, żeby zrobić biznes tak handlować wiadomo, że pewne to co jest bardzo ciekawe, że pewne elementy 1, które były też typowo Polski stał się ty elementami typowo polskimi chodzi o wystrój domu to są elementy, które są charakterystyczne dla kultury stepowej popkultura zastępowano charakteryzuje się tym tak samo jak znamy z westernów Indian amerykańskich noże trzeba czy mamy tradycję Beduinów tak dalej pamiętamy Muammara Kaddafiego po co on chyba nawet nie miał tytułu prezydenta tak przywódca Libii, które na lubił jeździć namiotem no to jak mamy namiot na to nie możemy tam mieć jakiś bardzo dużo ciężkich rzeczy no ale możemy pokazać, że jesteśmy zawód, ale użyję metafory kozakiem, bo mamy n p. jakiś duży bardzo cenne rzeczy związane z -li to są rzeczy takie jak dywan, tak więc możemy mieć coś było w języku polskim co przeszło ma kartka makata tak kilimy tak czy n p. kobierzec przeciętny Polak staje na ślubnym kobiercu nie zdaje sobie sprawę, że staje też na tureckim wyraźnie, bo właśnie w kulturach ludów stepowych dywany w co wyplata napraw da taka jakaś narzuta odgrywała bardzo ważną rolę pełnią bardzo ważną rolę to też wiąże się jak Monako konia musi liczyć w czymś przykryć tak jest malarska Derka na konia mamy odwagę tak mamy czap rak to jak ktoś jeździ na koniu to wie, o co chodzi znowu ja mam córkę, która ma do kompletnego fioła mały Tatarzy można powiedzieć żartobliwie na punkcie koni na jej właśnie po staram się pokazać się ona jest, że zorientowana, że właśnie sporo słów związanych z tym oporządzenie konia jest pochodzenia właśnie tatarską, bo tureckiego w języku polskim, więc PS no pewnie i jeśli w spotkali byśmy panów pod siłownię NATO byliby zszokowani nie wiem czy by zrezygnowali zużycia części tych słów myślę, że byłoby im w jednak bardzo trudna czas skończyć dzisiejsze wydanie naszego podczas stuleci stanie to autorski pokaz Adama Balcera, a przypomnę wszystkim słuchaczom słuchaczką internautom, że na stronie w ww tokfm gratka pl poprzednie wydania podczas wspólnej historii, czyli alternatywna historia Polski są do odsłuchania co gorąco polecamy do usłyszenia dziękuję bardzo zawsze we wtorek tylko nad tygrysem w naszej aplikacji mobilnej kolejny odcinek za tydzień we wtorek Zwiń «

PODCASTY AUDYCJI: BABEL. RZECZPOSPOLITA MULTI-KULTI

Więcej podcastów tej audycji

REKLAMA

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

REKLAMA

DOSTĘP PREMIUM

TOK FM Premium 40% taniej. Radio TOK FM bez reklam, podcasty z audycji i podcasty tylko dla Subskrybentów.

KUP TERAZ

SERWIS INFORMACYJNY

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA