W Wielki Czwartek o antycznych pieniądzach z prof. Piotrem Dyczkiem

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

państwa i moim gościem jest prof. Piotr Dyczek Instytut archeologii Uniwersytetu Warszawskiego ośrodek badań nad antykiem Europy południowo-wschodniej dzień dobry pani prezes za dzień dobry pan, że nowe państwo wielki czwartek i w ogóle święta wielkanocne to te święta w tych, pojawiając się historie o śmierci zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa, ale też z Łeby pojawia się m. in. wątek Judasza i wynagrodzenia, jakie otrzymał za swoje usługi i oczywiście zostawiam Rozwiń » lepszym wyjściem z robotników właśnie oficjalne, ale albo jesteś dobry moment, żeby zapytać o ceny w antyku techno Wall to od osobnika rozmawialiśmy Walter przypowieścią i zastanowić co było drogie co botanik to dobrze zarabiał zarabiał Centurion nie zarabiała ulgi inni ludzie jak, jakbyśmy to porównali w ogóle systemy walutowe kantory i t d. tak wielki czwartek jesteś dobrym nie mam do rozmowy o pieniądzach, bo święta zawsze wiązać z pieniędzmi z jedzonkiem to są 2 zwierzęcia ewidentnie związane ma pan rację wbrew pozorom cały system rzymski funkcjonowała na innych zasadach niż my teraz współcześni pewnie gdyby Rzymianie pojawi się w naszych czasach byli bardzo zdobienie zarówno samym systemem monetarnym jak i zasadami jego funkcjonowania w z drugiej strony musimy pamiętać o tym, że Rzymianie musieli wymierzać jakoś wartości towarów i to były towary pochodzące z całego świata, bo przyjechali mieli nawet kolonie handlową w Indiach gościom gali jego korzenie przede wszystkim pieprz gestu równowaga między różnymi cenami towarów i zarobkami musiałby jakoś utrzymana dla całego cesarstwa, które wtedy bowiem gdzieś tam pierwszym wieku naszej ery, czyli tym okresie, kiedy Chrystus został ukrzyżowany na liczyło około 50 000 00 0 ludzi z tego w samym na samym budżecie Al Kaidy ateńskim nabyło tam około 15 000 00 0 tych ziemian jako obywateli rzymskich ten system wydawać, by się Bogdan pierwszy rzut oka bardzo proste, bo to były szef Manet oparta o wartość kruszcu w rok zostaje wybija na zasadzie 3 Gruszka wchodził w rachubę pierwsza to złoto, czyli takie pieniądze, które po raz pierwszy wybito w 8 0 tych latach pierwszego wieku przed naszą erą, czyli Aureus następnie pieniądz srebrny, który w Rzymie nosi nazwę denarów, a w Grecji nazywał się dach mami, ale są także czasem tłumaczona właśnie przez stare tłumaczenie Ewangelia koty srebrniki i ta jest 02 02. kruszec, który znamy się monety II republikańskie tamże trzeciego wieku były wybijane są robili wreszcie monety wybijane w brodzik, a czasem także w miedzi i dobrą monetę najniższej wartości wydawać, by się mogło zatem, że relacje między tymi wartościami tych kursów ma o tym, by odgrywały główną rolę przelicznika poszczególnych Money to znaczy ile za 1 Białoruś sama medycyna harówa rozda na rok ile mamy system zjazdy z wersji asów, gdyby spojrzeć tylko z punktu widzenia kosztowego, czyli masy same monety samego kawałka metalu, który dlatego był opieczętowany razem było jasne, że jego masa jest taka, jaka jest deklarowana 1 Aureliusz ma się jednak Białoruś orkiestra gra poniżej 8 g w masie 1 denara to jest trochę poniżej 4 g, a zatem z takiego naturalnego porównania wynikałoby, że 1 mały stok powinny być 2 denary, gdy tymczasem wydział masę jeśli chodzi o masie, czyli jeśli byśmy grali wartość także n p. cena kruszcu uwspółcześnioną taka relacja wynikała z ze względu na ich wartość 1 dramacie 1 uncji danego kursu w tym przeliczników w praktyce jednak wyglądało to tak, żeby narodził się na 2 5 denarów, a za tym idzie ME ZO staż jest nie tak jeśli chodzi o wzajemne relacje i pójdźmy jeszcze dalej z kolei 1 denar na 40 4 Cuiavia 1 asyst serca na 4 kasy co oznaczało, że w tym czasie liczne kursy oraz 4 to 16, że 1, a że 1 6 asów tworzył 1 oficjalnie już 3 7 na licznikach tworzy 1 temat, gdy tymczasem taki przelicznik obowiązywał Witalij, ale w prowincjach ten przelicznik był inny wynosił 1 do 18 Franciszek, porównując same kruszce relacji cen kruszców czy wartości poszczególnych kościołów i masy monet, których one były wykonane widzimy, że coś z tym nie pasuje w tamtym systemie, ale to jest tylko 1 strona medalu druga strona medalu, która pozwala nam trochę przybliżyć te ceny w to jest coś, czego my już teraz w Polsce nie pamiętam, ale kiedyś wiele i 30 lat temu cieszmy się nie pamiętali, że zarabiało się w Polsce określane pieniądze potem przeliczane te pieniądze nie wiem na dolary, bo wtedy jeszcze euro nie było powodu wam życzyć mi się bardzo biedni, dlatego że te przeliczniki walutowe to tak jak właśnie Aureus dodana również wyglądały całkiem inaczej, ale z punktu widzenia konsumenta, czyli mieszkańca danego obszaru, na którym obowiązuje zwarty system numizmatycznych czy w system monetarny nie tyle wasz region zarabiam tylko Iran musi wydać, żeby przeżyć nie utrzymać się na jakimś rozsądnym poziomie nieważne jest to co nazywamy siłą nabywczą pieniądza i tu zaczyna się we problem jeśli chcemy poprzedzić, acz różne wartości to musimy oczywiście uwzględnić wartość kruszców wartość przejęć tylko rzymskich dla poszczególnych systemów monet, ale także zacząć porównywać ceny różnych towarów przy czym jako punkt wyjścia musiałam musi być średnio rzecz jasna ci nawet mediana, bo tam trudno obliczyć, ale rzeczywiście dotyczy to średnia, która będzie nam opowiadała o ile by kosztowała 3 ile kosztowało utrzymanie 1 człowieka w Rzymie n p. przez miesiąc w Rzymie w cesarstwie rzymskim i czy zarobki, którą uzyskiwał starczało na to, żeby funkcjonować normalnie w tym świecie ekonomiczne w ciążę, bo coś odłożyć jeszcze MOL przede wszystkim chciała chciano chciano, by odłożyć, bo proszę nie zapominać o tym, że n p. niewolnicy, którzy mało pracowali łuk jakiś tam osoby czy w jakiej rodzinie, a także przebywali jakąś tam pewnemu pewien udział w dno w produktach, które babcia produkowali i zagnieść nikt by dać się niewolnikiem jakiegoś tam właściciela produkującej biżuterię od każdego także sprzedanego przedmiotu, który poszedł dalej nagana otrzymywał pewną gratyfikację pochodzą zbieracze pieniądze nie, dlatego że musiał być utrzymany, dlatego że niewolników utrzymywał pan właściciel i wbre w pozorom na to szło dostatecznie dużo pieniędzy, czyli odmienił wikt i przysłowiowe opierunek i za darmo w zamian zaś, że prace, a za część wykonywanej pracy szczególnie się ona była bardziej wyrafinowane otrzymywali jeszcze gratyfikacje po co było tak zdeterminowani Gowina po to, żeby kiedyś w przyszłości się wykupić dlatego dzieci nie rolnicy chcieli stać się wolnymi ludźmi magii to uzyska w zasadzie w dwojaki sposób albo w ten sposób, że na tyle zaprzyjaźnić się z rodziną może później, kiedy pan umierał w testamencie uwalniał albo specjalne matkę przed śmiercią oświadczał, że oni są ludźmi wolnymi, a w niektórych przypadkach bardziej cyniczny właścicieli oni po prostu musieliśmy kupić dziennik poddać chcemy ją, za jaką zostali kiedyś tam kupieni przy uwzględnieniu inflacji, bo chodziło w Rzymie także, by inflacja stan, kiedy mówimy o systemie ziemskim monetarnym raczej trzeba określić, o którym okresie mówimy, a te zmiany później następowały do tego stopnia, że nawet w pewnym momencie ten system oderwał się od wartości kosztów, które były te monety wykonane, więc zbliżył się do naszego systemu i po prostu odnotowania pewnych wartości także my, chcąc poprzeć wlicza się różne wartości dama ten nasz system monetarny tak, żebyśmy rozumieli dokładnie, o co chodzi nam musimy uwzględnić różnice w cenie tam średnio na szczęście dla nas archeologów przede wszystkim zachowało się trochę informacji na ten temat pewnie państwa nie dziwi tym bardziej to okres świąteczny czasem dość dużo informacji na temat relacji i na temat zarobków dostarczają nam 4 ewangelie, a my tam wspominają o róż, by Białej wspominają o różnych cenach wspominają o różnych zarobkach, a także do pewnego stopnia pozwalają ocenić n p . w rodzinach jest wyższa była bogata Jezusa była bogata czy biedna do tego zaraz wrócimy sen w relacjach rzymskich fryzjer to są jedne źródła drugiego źródła to jest oczywiście najbardziej znany pochodzący z początku czwartego wieku edykt cen minimalnych, który jest znaleziony został na obszarze Grecja, ale dotyczą cen minimalnych maksymalnych obowiązujących w cesarstwie rzymskim początku czwartego wieku jest to tzw. edycja Dioklecjana tam ustalono ze względu na narastającą inflację cena maksymalna różne towary to się przypomina kryzys lat końca osiemdziesiątych dziewięćdziesiątych, kiedy się, kiedy w Polsce też tak taką zasadę zastosowano określona cena maksymalna oddaje nam pewne raczej relacje cena nie mówi bezpośrednio cel do tego wszystkiego dochodzą źródła pisane, czyli przy okazji opisów n p. uczty, czyli przy okazji życia Cezarów do pojawiał się różne kwoty dla nich wydali, że tam n p . Kaligula 14 000 000 ze starć sił wydał w kości wciągu jedno lat, a żeby to porównać do czegoś na to 1 statek z pieprzem to był dochód w wysokości 11 000 000 są starsi toby oznaczało, że on przez 1 noc w takie wielkie bogactwo, bo przegrał tam w kość ci to są tego typu informacje, ale to co nas interesuje najbardziej od tej informacji one dotyczą raczej ludzi z wyższych klas czy też ludzi bogatszych, którzy nie musieli oszczędzać pieniędzy, ale dla nas najbardziej interesujące są różnego rodzaju grafiki, czyli napisy na ścianach, gdzie ludzie albo skarżył się naszą sytuację finansową albo też ściana czasem służyły jako podręczny notatnik kartka papieru dzielnica została napisana nawet na tabliczce woskowej to niektóre rachunki i opisy były prowadzone na ścianach ITTF w ortografii pisze zachowały wrócimy do antycznej kasy do rzymskiej kasy po informacjach Radia TOK FM informacja o godzinie 11 20 już za kilka minut prof. Piotr Dyczek z państwa i moim gościem prof . Piotr Dyczek Instytut archeologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz ośrodek badań nad antykiem Europy południowo-wschodniej studio dzisiaj o rzymskiej Kasi on czeka się 01 02. 03 04. wiek, ale i tak mniej więcej leci cesarstwo wcześniej rozmawialiśmy przed informacjami o tych ścianach, które graffiti na ścianach graffiti czy po prostu by go w jakimś ostrym przedmiotem wygrawerowane czy wypisano informacje najwięcej jak łatwo się domyślić się mamy oczywiście z Pompejów i Herkulanum oponiarskie miasta przysypane pyłem wulkanicznym Wezuwiusza w roku dość dobrze się zachowały niektóre budynki praktycznie posadach w związku z tym może być dość skrupulatnie zobaczyć na tych ścianach było wypisane w tamtych grafiki całe mnóstwo soli wierszyki, kiedy biedna rodzina dwuosobowa bardzo się skarży, ponieważ powiada, że oni są na tyle biedni, że stać tylko na to, żeby się kupić chleb podłe wino raczej nawet Santa, czyli taki płyn składający się z czasem z miodu, ale generalnie to była woda i ocet winny my do tego zajadają chrzan i stale jedząc codziennie było albo fasolę teraz można powiedzieć, że to bardzo zdrowa dieta, ale w czasach antycznych oni oczywiście jedynie takie dni produkty, ale nie wchodzić czy nie z nich nie była aż tak bardzo pożądane były co dziennej relatywnie tanie i to jest jak 1 typ skargi ludzi teoretycznie biednych tam niestety nie były podane ceny, ale mamy taki 1 zapis który, gdzie prawdopodobnie właściciel domu właśnie na ścianie odnotował swoje wydatki na 5 dni tam są różnego rodzaju towaru ma tam n p . ser miękki czy dasz twarożek Massel wysuszone, bo oni nie znali tych serów naszych twardych Ślązak i serów, które tam musiałem się dojrzewać w ogóle za sterami tani nie przepadali za nabiałem, ale ona akurat jadł oczywiście z fasolą oczywiście z Wilna oczywiście jest Oliwa dwojakiego rodzaju, czyli wyższego gatunku i gorszego gatunku wina wyższego gatunku i gorszego gatunku, a te różnice pojawiają się, dlatego że 1 z tych dni, które zamiast opisane to był dzień świąteczny domyślać domyślam się zatem te bardziej droższe luksusowe towary właśnie były przeznaczone na jakąś tam skromną uczta jeśli podawać te wszystkie wartości, które tam są, a w nich n p. niezliczone utrzymanie niewolników, którzy czyścili czy Tesco hali ten dom to okazuje się, że ona akurat wydawał około 2 denarów na dzień jak ktoś miał do zarobków Otóż generalnie juhasi nie była uradowani nie są dość dobrym przykładem jak to jak to funkcjonowało w zasadzie wydaje się, że w cesarstwie taki średni zarobek dziś średnia płaca to był 1 z nadzieniem to znaczy, że 3 0 denarów można było zarobić w ciągu 1 miesiąca to jest jakieś średni poziom nazwalibyśmy średnią klasową oznacza to, że w zasadzie jest też prawda specjalne luksusy, a jeśli to właśnie czemu ta, ale też i umieramy specjalnie z gładką jeśli ta z kolei porównać do innych zarobków i wydatków NATO rzeczywiście tak mniej więcej się to trzyma, ale dotyczy klasy średniej poprosi się wyobrazić, że n p. ktoś, kto zarabiał 30 USD w ciągu miesiąca dał przecież zareagowałby z wielkim zdenerwowaniu, gdyby się dowiedział, że 1 uczta bogatego patrycjusza rzymskiego kosztowała 50 00 0 denarów Nocoń żona Maria niezła różnica, ale te charakterystyczne dla Rzymu, że średnia i tacie w zasadzie, żeby nikt nie umiera tylko, że różnice między wydatkami ludzi bogatych biednych były bardzo duże miasto, żeby to paraliż twój pan uzmysłowić bliżej mamy taki dokument z początku drugiego wieku za panowania Hadriana tam około roku 100 dwudziestego naszej ery, który pozwala nam co może być interesująca, bo tak formacja mało znana oszacować roczny budżet imperium rzymskiego wzięli ile imperium rzymskie tak naprawdę miał pieniędzy po odjęciu podatków i wszystkich rzeczy, które tam opłat, które były konieczne okazuje się, że wynosiło to 2 50 000 000 USD, gdyby po przeliczać teraz, ale oczywiście są to szacunki często, że tego dnia traktować jako rzecz do więzienia tu chodzi o ustalenie skali, gdyby to porównać z budżetem Polski populacją Polski i porównać właśnie ten drugi wiek robi się okazało, że Polska w tej chwili czy obywatele polscy są średnio dwukrotnie bogaci od średniego obywatela rzymskiego jeszcze uzmysłowiłem sobie, że upłynęło 2 000 lat i że teraz sporo rozzie w między najbogatszymi tymianku średnia klasa, a najbiedniejszymi był dużo większy to całkiem dobrze się powodziło to są oczywiście szacunki, dlatego że my nie jesteśmy w stanie z możemy przeliczyć średnią wszystkie cła i wszystkie tam opłaty płynące z prowincji wszelkie dochody państwa w dziejach generalnie średnio nie dzielić, lecz oni rzeczywiście praktycznie nie było ludzi umierających z głodu, gdyby Szmyd obaj chcieli powiedzieć z matek wielkich różnic cen teraz, ponieważ wspomniane tutaj o 3 zadał pytanie trochę retoryczne czy w narodzinach Jezusa była bogata się jednak wolno, bo przeważnie jest tak tradycji, że brzeszczanie byli bardzo biedni, bo Chrystus też było czy jest było oczywiście bardzo biedny, ale sytuacja nie wygląda Łach chyba tak dramatycznie, jakby to mogło się wydawać pierwsze problemy, które tutaj napotykamy te rzeczywiście problem średnich no bo pytanie polega na tym się głosu ta rodzina się w końcu składała wedle uwag mieli takiego Teologicznego kanonu, który został przyjęty z różnych powodów nie będziemy w to wnikać na to oczywiście były 3 osoby matka ojciec Święty Józef i Jerzy Owsiak natomiast 2 ewangelie wspominają jeszcze o braciach siostrach Jezusa jeśliby potraktować tłumaczenia tych fragmentów Ewangelii dosłownie, że rzeczywiście to byli bracia siostry Jezusa to wtedy miał jeszcze 4 braci 2 siostry, których nie są wspomniane jako osoby stojące pod krzyżem to by oznaczało, że cała rodzina miała siedmioro dzieci do tego 2 osoby starsze, czyli dziewięciorga 9 osób się składało na tę rodzinę ile zatem mógł zarabiać Święty Józef i jest kolejny problem dotyczący tłumaczenia czy dokładnego tłumaczenia danieli, które jak pewnie większość państ w państwa 2 jedno były wpisane po aramejsku przetłumaczone na język grecki co powodowało pewne poślizgi języka greckiego na łacinę są kolejne problemy interpretacyjne, a jeszcze z łaciny i częściowo z greki weryfikowali później ona przetłumaczona na języki narodowe oddanie wspomnianej, że ci uważa się, że był cieślą w słowach, które zostało użyte wagi jak dotyczącego profesji to jest taki greckie słowo tak mam brygada dzisiaj od szkód w gruncie rzeczy używane n p. przysłowie tektonika przysłowie architekt jeśli odrzuci oba słowa arch. Archicom oznacza nad nadzorca wyższy to zostanie ten tekst już tylko już w tej chwili brzmiące bardziej po polsku niźli po grecku i AEK MON w języku greckim oznacza nie tyle nawet Cieślę co po prostu budowniczego narodu tak, że tak nam tak mam tak tak to unikat tak to on tak to on w efekt tego taki, że to oczywiście odbył człowiekiem budującym jasne, że budował się robi różne rzeczy także z drewnem, bo tak oni to wtedy robić, ale większość pewnie rzeczy czy domu budował z kamienia, gdy nie, tym bardziej uwzględnimy sytuację, w której my jesteśmy na obszarze obecnego Izraela, gdzie drewno było bardzo cennej domów drewnianych nie budowano raczej wykorzystywane jaskinie i właśnie kabli jeśliby popatrzeć na relacje cen i zarobków to w Rzymie dziś w cesarstwie rzymskim te informacje, które mamy za auto tak tak to on zarabiał około 50 denarów, czyli Andreu powyżej średniej tych 3 0 denarów oczywiście jeśli on był jedynym człowiekiem, który pracował zarabiał to podzielenie tego na 9 osób powoduje, zanim się oczywiście nie przelewało, ale musimy założony dzieci do roboty no właśnie musimy założyć, że w czasach antycznych nie obowiązuje wała zasada chronienia dzieci przed pracą wręcz odwrotnie dzieci przystosowana do pracy od maleńkości chodzicie ta praca była związana z możliwości, aby z kondycją fizyczną tych dzieci z umiejętnościami także intelektualnymi chce tylko przypomnieć, że kiedy robiono badania jest awans do licznych kopalniach soli pod Salzburgiem odkryto bardzo wąskie korytarze dno, które były dość podejrzane, chociaż wiadomo było, że to już była wydobywana, kiedy do tych korytarzy wreszcie archeolodzy weszli okazało się, że mamy cały mecz z małych bucików dziecięcych zabaw właśnie w tych małych korytarzach pracowały dzieci to jest ta nie była specjalnie celu specjalnie dziwna sytuacja, że dziecko zależnie od swych możliwości pomaga rodzinie także ich sytuacja no może była poniżej średniej, bo tu jesteśmy jednak w prowincji na dość trudnym obszarze od strony klimatycznej, ale w każdym razie nie była to rodzina strasznie biedna północ od zdobycia są leki stąd też wolno działa tak, ale to jest proza dialogi jak opowiadają o rozwiązanie jest wart tych denarów do wdrożenia nowych, ale skoro Paryż nie tutaj przypomniał rozmnażanie jak pan je inna tam było rozważenie cudowne chleba i rent była podana nawet liczba co wielu ludzi interesuje, dlaczego podano w liczbach można było napisać, że po prostu było ich ślady i żeby ryby no bo nasz codzienne doświadczenie podpowiada, że jeśli idziemy do sklepu ma to kupujemy oczami bochenka mi tę barierę 2 mówi wojny w chlewie tak to po pierwsze a jest idziemy kupować ryby na to po prostu one są ważone niezależnie od tego Ilona ważą płacimy jakąś tam określoną kwotę w Rzymie bardzo wiele towarów było sprzedawanych na sztuki po pierwsze, gleby ziemski oczywiście były inne, więc można było je sprzedawać na mniejsze ona ważyły do bardzo różnie, bo mogą ważyć od po przeliczeniu tych wszystkich z kolei wag od 3 0 Delko dopóki go do połowy kilograma w natomiast debel kupowanym sztuki w dodatku ceny tych ryb były zróżnicowane my wiemy, że takie jak będzie noc pary, ale morskich kosztowała w przeliczeniu na denary około 2 0 denarów zrobią oni bardzo drogie ryby słodkowodne było połowę tańsze, ale n p. Ostręga jedno ostrzega kosztowała 1 denara były strasznie dużo jak na tamte warunki, bo proszę zwrócić uwagę, że zaraz 2 0 w Nisku, przy którym batalion mógł sobie radę miesięcznie kupić 3 0 ostrygi nic nic poza tym jeśli byśmy ich usiłowali się zorientować ile wynosiła wartość takiego denara przerwy powtarza, że jest całkowicie szacunkowa to raczej skala walk wielkości niźli idzie realne oszacowanie, dlatego że do bycia woleliby skomplikowane rachunki na to 1 Daria mniej więcej równowartość 1 20 zł w Agrze te cenione wyskakiwał całki inaczej tak samo na sztuki chodziła sprzedawano jabłka, które były wtedy dość deficytowe i to było uważane za luksus podobnie jak brzoskwinie zarzut, że zamawia podziw Anna Mayer MOL od Adama jest jedno i proszę zwrócić uwagę, że oni tu pogodzić 2 koncepcje teologiczne wyraźnie, którzy uważają, że tym wspaniałym Jackiem były jabłka owoce inni uważają, że to był właśnie brzoskwinia na brzoskwinie nazywa się czasem winnych tam języka właśnie kodeki jabłka rajskie wręcz tak, że tutaj Rzymianie się do pogo pod ziemniaki się w Iowa prawie jedno to co to wtórna rzecz, bo wtedy żebraków oczyszczanie jeszcze nie znali starszego powołana sztuki przeważnie było to po 1 0 sztuk i te 1 0 sztuk kosztowało mniej więcej 2 denary, czyli to relatywnie było drogie podobnie jak my sałatek kupowali na sztuki rzymskie 2 z Niedzicy oraz o zwyczajną taką została i zielono przy czym ona była bardzo chciała oddać Basia sałatę z mutacją ich niż sałaty, a tak naprawdę to wszystko mutacja kapusty zaczyna się wszystko od kapusty przy czym tam jest interesująca rzecz, bo część tych mutacji tych roślinach kapustnych nastąpiła właśnie w okresie rzymskim i tak n p. wydaje się, że na Cyprze przebudowała taka pusta w 2 bardzo dobrze znane nam warzywa w Janowie, gdzie kalafiory brokuły przecież brokuły i to wiemy nie były przez nich lubiany ani 1 przedkładali kapustę my przedkładali SA łat zresztą też sałaty nimi za bardzo gdzie uprawiać oni częściej sałaty ściągali z aż Grecji, dlatego że aborcja słynęła jeszcze od czwartego wieku przed naszą rolą jako taki wielki ogród dla Grecji i warzywniak i to samo oczywiście dla Rzymu no nie oczywiście także uprawiali to wszystko na swoich na swoje tam poletkach czy też Mewa ogródkach, które mili w ramach swojej willi i wrócimy do warzyw i owoców Rzymu po informacjach Radia TOK FM informacje, gdzie za chwilę 11 4 0 prof. Piotr Dyczek Instytut archeologii Uniwersytetu Warszawskiego studia praca po informacjach państwa i jego gości jest prof . Piotr Dyczek Instytut archeologii Uniwersytetu Warszawskiego ośrodek badań nad antykiem Europy południowo-wschodniej warzywa owoce pieniądze zarobki łapówki jak wiązałem biznes i Magdalenie, kto najlepiej zarobią tak, choć to zależy jak z Chorzowa Zabrza za to robić nie ma oczywiście Cezar był najbogatszym, kiedy Lech imperator dlatego działa w zasadzie miał pełen dostęp do fiskusa, czyli do Państwowej kasy z tym w ścianie później wprowadził ograniczenia tak nie było też tak dałam się obejść całkowicie bezczelnie z tego korzystać to oczywiście nauka płynąca z różnych sale z finansowych chociażby z życiowego czy wspomnianego Kaliguli w niektórych późniejszych cesarzy natomiast tak naprawdę i o to trwała walka zawsze kieliszek czy ta historia antyczna albo nawet oglądać filmy antyczny, która akurat filmy dotyczące antyku, która akurat w tej materii są w miarę wierne nad taką bardzo ważną funkcją, która odtąd wszyscy się starali całkiem nie było tak, żeby być na świat konsulem rzymskie zresztą konsulat już potem praktycznie nie jest ona, bo to cesarz był konsulem w całkiem nie były ważne urzędy czy nawet senatorskiego Zenon staram się zostawał z urodzenia ważne było, żeby być namiestnikiem prowincji i dodaje Bień najlepiej bagażnikiem Wroński Senatorskiej, dlatego że te pojęcia ziemskie dzieliły się na jak gdyby 2 części policja cesarskiej, gdzie były namiestnik cesarski legatów augusti anemia trasę inną strukturę to była powiązane systemy wojskowe, bo to przeważnie były prowincję teraz, bo były na granicach cesarstwa albo takie prowincje to się zbuntowały trzeba było stłumić bunt nasilone były pojęciami cesarskimi, a później te wszystkie uspokajamy projekt i wewnętrzne były senatorskie na czym to polegało w tych pierwszych właśnie namiestnika mianował osobiście Cezarym w drugim natomiast planował senator Jani AK walczyli w taką bardzo ważne oby w durnia mamy zarobków wszystkim mamy przede wszystkim informacje o przekrętach finansowych łapówkach i różnych innych niegodziwość jak finansowy, który się dopuszczali mamie stolicy prowincji, gdzie też gubernatorzy prowincji zależy jak dotąd będziemy się teraz budżet nie nazywać w, że tam chodziło o milionowe różnego rodzaju przekręty, ale uważnie stoi na niej oficjalnie zarabiali w taką prawniczą bardzo bogatą i prowincjała, o którą wszyscy walczyli zawsze to było Egipt, bo to był spichlerz zboża dla Rzymu stamtąd szły transporty zboża mam, które później tym jest bieda idzie właśnie w ramach rozdawnictwa rozdawane i to nie tylko ziemię, bo to dotyczyło wszystkich większych miast tam depozyt dodawano do tego oliwę ocet bierz czasowe raczej stosunkowo późno dzieciom 02 03 . wieku jeszcze dodawano Invigo filiami w zasadzie Milito podstawowe utrzymanie triadę tzw. śródziemnomorską dostawali od państwa jestem na jezdni do zarabiał 1 000 000 USD to rondo było bardzo dużo niezłą kasę UE uznamy, że 2 50 000 000 to był budżet roczny cesarstwa metoda to co jest bardzo bardzo dużo pieniędzy dość dużo zarabiali tak rzeczywiście dowódcy wojskowi i tak nawet nie dlatego, chyba że oni tam służyli do tłumienia czegoś, bo proszę pamiętać, że tak naprawdę do tłumienia zamieszek mato służyły wariata Trojańska w Rzymie albo specjalne oddziały straży miejskiej poszczególnych miastach w tytuł muldy w samym obszarze cesarstwa rzadko występowała ona występowała prawica, że tam świat się pan Mania zbuntowała, a ty i awantury z Malezji później widać jak towar z mniejszej w dole dochodziła wojsko, które stać na wały na granicach, czyli bezpośrednio zaangażowane w Limie chciejstwo takim rzymski osłabiony i one tam stacjonowały w różnych obszarach w różny sposób, by tam oczywiście nie był najwyższą funkcję był legat, ale tak naprawdę był takim dowódcą wojska był tzw. prymuski ludzi Perfect Storm, czyli osoby odpowiadające bezpośrednio za funkcjonowanie Legionu jak w przeliczeniu na nasze złotówki zarabiali około 100 000 miesięcznie niż to było bardzo duża żołnierze wydawać, by się mogło zarabiali niewiele by zarabiali ponad trochę ponad 200 denarów, czyli około 20 00 0 rocznie, bo to jest stypendium tzw. wydawać, by się mogło, że to jest niewiele, ale trzeba pamiętać, że bardzo rzadko było tak nie część wydatków nie właśnie mieli wydatki, bo nic z tego muszę się żarcie pokrywać widzowie obejrzą także tak nie było takie proste i w okresie, kiedy metal, czyli Ward w zasadzie naprawiali swoją broń dopiero kiedy się toczyły walki na to jasne, że trudno było robić samemu naprawiać rację tamta sytuacja wydaje się tak na pierwszy rzut oka żona była dość udanie skomplikowana, ale rzadko było tak, aby żołnierz, który już trochę od służyła służą się żyć prawie 2 5 lat i żeby on nie miał jak gdyby drugiego etatu ani w związku z tym dostawali dalsza pół etatu za coś tak, żeby sygnalista albo jeszcze płyta tu za to, że domy byty scenariusza będzie takim człowiekiem, który sprawdza hasła i wymyśla sobie hasła no, żeby wejść do obozu po to, trzeba było powiedzieć hasło no bo inaczej trudno się tylu tysięcy ludzi było się rozpoznać czasem pełnili dodatkowe funkcje, że dalsza dostawali żołd jak w przypadku lekarzy dostawali żołd żołnierskiej ci byli lekarzami wojskowymi, bo byli też lekarze pochodzący z zewnątrz, a do tego dorastało dodatkową gratyfikację za to, że był lekarzem w erze trasy była lokalizacja czy dodać ludzi tak tak ta sytuacja finansowa nie była taka zresztą do wojska się ogarnięta szczególnie ci, którzy nie byli obywatelami rzymskimi opóźnia mogli dostać obywatelstwa obywatelstwo oznaczało, że mogli startować na różne funkcje wybieralne n p. kogoś takiego, którego dziś czas, aby burmistrzem prezydentem miasta co wiązało się dużymi profitami więcej, kiedy oni odchodzili z wojska dostawali jeszcze ekstra premie dostawali premie także za wszelkiego rodzaju typy oznaczeń wojskowych czy wykazali się dzielności w te plemiona oscylowało czy do 1 50 30 0 dzieci to jest trochę mniej, bo dociera przez 4 podzieli zdanie to jest 40 00 0 denarów teraz podróż przez 100 m zobaczymy ile by to było w polskich złotówkach są też na takie towary czy były takie towary da się egzotyczne dla kina pierwszym takim towarem i gdzie ceny były całkowicie wydaje się oderwana od rzeczywistości ach, i szczerze powiem do dziś, kiedy się etap dyskutujemy wśród smakoszy ziemskich hutnictwa nie tak nie bilet kosztował mamy wobec tych danych, które są ewidentnie zapisane w nader sceptyczny stosunek zastanawiamy się czy wszystko może w naszych analizach jest odpowiednia, bo to, że sól kosztowała bardzo drogo, że funt, czyli pół kilograma soli kosztowało 100 denarów przeliczaniu, bo to jest zrozumiałe, bo była deficytowa ciała była bowiem sprawdzać na słońcu, czyli sól morska albo bardzo ma zwalniać przez MON wspomniał wydobywać 2 czy przechowalniach tak jak chociażby trasa z Bucza okolice Salzburga, ale inne rzeczy wydają nam się dość banalne, a ceny i są koszmarne, bo jeśli mamy zachowane informacje, że oprawiona gejsz no przecież nic nadzwyczajnego kosztować miała 20 0 denarów, gdyż wynajęcie domu na rok to było 2 5 0 denarów, że 1 głupi Zając ma przecież także nic nadzwyczajnego kosztował 3 z tercji na to trzeba podzielić przez 4 dodam też będzie koszt 50 do 20 USD przy zarobkach średnio 3 0 denarów mieszka łącznie na toby oznaczało, że prymusa ilustracji tego najważniejszego w armii czy nawet szefa prowincji to byłoby stać na ile na 1000 takich królików czytam w 1000 gęsi wydaje się to całkowicie oderwana od rzeczywistości prawdopodobnie bardzo kosztowna, ale nie wiemy kim były 2 specjały, które w, które zadziwią pewnie państwa 1, o którym powiem, ale proszę, że bardzo uważać i nie naśladować ciężarów mianowicie chodzi o muchomora cesarskiego jest rzeczywiście muchomor na szczęście po to chyba albo już nie rośnie albo jest pod ścisłą ochroną, ale rośnie w Południowej dalej w Południowej Europie, a były zjadane jest dlatego nazwany cesarski boje o to była 1 z ulubionych potra w Nerona jak jeszcze później wcześniej wcześniej jeszcze nic cesarza także grzybki zajadali 1 na czacie bardzo mocno to źle zarządzał już jej nie wiemy jak bardzo drogi był ten muchomor, którego ponoć smak nie jest jakoś tak w komorze jest wyrafinowana, ale w każdym razie dla nich wyrobionego podniebienia pewnie nie byłoby to nic specjalnego i wiem, jaka była cena, ale wiemy, że podawano go tylko na cesarskim stron stole nie będę mówił o językach Pawia uprawiać jakiś tym, że dla Orbána to już w ogóle w, a przede wszystkim oko siatka Koszutki to jest coś w rodzaju w notesie biolodzy zaraz oburzona nie taki trochę większe niż mysz, czyli gryzoń, ale były bardzo znakomitym przysmakiem dla nich nadziewane jeszcze najczęściej kiełbaskami nabyły pieczone w wymiarze mysz z uchwałami, a wraz z Kijowa Berlina desery jerzyki tak jak Otóż dziś śmiało do tzw. wargi to ludzie takiego miejsca, gdzie można było żołądkowej ulżyć można było się zaczynać odnowa w byłym to było też bardzo drogie oprócz chwalebna chińskiego wina czerwonego białego, bo zapominamy o tym, że alergeny Cholewiński jest inaczej niż lokali z Wezuwiusza ska pani, że ona było tak bardzo prestiżowym winami najczęściej się o nim jako inie czerwonym fakt, aby było nadzorowane w związku z tym czerwone wino uzyskiwana była też odmiana Biała co do bójek z wielu win ziemskich, które mogą być leżakowania rzymskie 1 były wybijane bardzo szybko to jej specjalna konserwacja tego wina, bo często wydawane miejskie w Łodzi jeszcze bardzo drogie, ale już na pewno by nas zadziwiło, kiedy byśmy powiedzieli, że zwyczajna doszła podaż musi to osławione gardzi też SOS rybny to co było czasem droższe od wina nie to było leżakowanie w czyje w tego typu jak rozliczać się narazić na po prostu ciężko było żyć, ale najwyraźniej zżyłem się dość skutecznie, bo jeśli popatrzymy na niewielką liczbę szkieletów, które Bambo, bo trzeba pamiętać, że ziemianie oczyściło mieli obrządek ciałopalne, ale zachowały się n p. szkielety ludzi zagrzebany w Pompejach regularną to okazuje się, że z wyjątkiem, jakim rzeczywiście ludów nie tyle barbarzyńskich co z ludu z pod bitych prowincji dla chorujących swoje własne tradycje także żywieniowe, bo to co tam była różnica w to oni w zasadzie byli dość dobrze radzi wiek nie mamy w szkieletach żadnych dowodów medycznych na to, żeby nie byli dożywianie stąd opieka społeczna ta była dość dość mocna no bo jeśli rzeczywiście rozdawaniu rzeczywiście rozdawano to nie jest pytanie o stwierdzenie żywność za darmo to podstawową metodą to oczywiście każdy mógł tam dzisiaj co chciał przybyć może niskie zarobki czytał wysokie ceny, ale dobry socjal do jak na tamte warunki, bo trzeba pamiętać, że to to ten system całkowicie inaczej funkcjonował przy czym ten socjal on nie był całkowicie oderwane od rzeczywistości tak nie było tak, że zapanowało przed chrześcijaństwem przykazanie miłości bliźniego to była dość nie tyle wyrafinowana co po prostu racjonalne myślenie, bo rzeczywiście ci Rzymianie odznaczali się nadzwyczaj trzeźwym osądem sytuacji oni doskonale wiedzieli to rozliczenie VAT nie kosztuje około 2 tysięcy denarów bardzo dobry niewolnik dotąd się nie będzie tego nie Banika katował trzeba by nie dojadą one źle ubranej, żeby był niezadowolony, bo będzie bojkotował i będzie robił wszystko, żeby się stamtąd zerwać albo będzie wręcz przeszkadzał właścicielowi płacić jak mówią niewolnika Najwyższego lotu, czyli tej z najdroższych można było dostać pewnie za jak się wydaje około 300 denarów już takiego nie wykwalifikowaną siłę roboczą czy też wręcz siłę fizyczną także z 1 strony to było tak nie tyle cynizm to racjonalne podejście do sprawy z drugiej strony trzeba pamiętać, że głodny lud i tutaj ta teoria cieczy jest twierdzenie, że byt określa świadomość funkcjonował od zarania dziejów ludzkich ścieżek głodny lud, który ma wybierać różnych ludzi w głosowaniu w zasadzie bezpośrednim Mania będzie wybierał ludzi, którzy są powodem tego układu, a będzie mało chciał się opowiedzieć o tych, którzy dadzą więcej i uderzali w łonie zderzak i tak się to po prostu rozwijało w Kukiz wyborcza kiełbasa wyborcza kiełbasa pokierowała Atlantyku do jej było coś takiego co można, by nazwać odruchem serca, bo trzeba pamiętać, że ze względu na strukturę rodzinny czy też pojęcie rodziny czy też pojęcie hierarchii w rodzinie dziewczynki, które zrodziły się w rodzinach nie były specjalnie kochany, bo trzeba było mieć najpier w pierworodnego tak samo dzieci, które były różnego rodzaju defektami fizycznymi, ale czasem tylko, dlatego że za późno się urodził w stosunku do planowanego terminu my się pozbywa, bo bardzo brutalnie, bo na ulicy na śmietnikach i wiemy na pewno być może to co było już wcześniej, ale dowodów nie mamy natomiast wiemy na pewno, że Sabina żona Adriana zaczęła jako pierwsza budować ochronki dla tych dzieci, czyli państwo zbierało te dzieci wychowywała na własny koszt kształciło do podstawowego poziomu, chociaż czytanie pisanie to nie był taki znowu całkiem postawiły poziom po to, żeby nie byli bezradni bardzo to wszystko interesujące panie profesorze bardzo dziękuję za to świąteczna wizyta prof . Piotr Dyczek Instytut archeologii Uniwersytetu Warszawskiego ośrodek badań nad antykiem Europy południowo-wschodniej był państwem goście dziękuję panie profesorze informacji Radia TOK FM już za kilka minut o godzinie dwunastej po informacjach Mikołaj Lizut i jego program dzisiejszy program przygotował Paweł Zientara realizował Adam Szurlej dziękuję panu dziękuję państwu wesołych świąt wesołych świąt w Zwiń «

W Wielki Czwartek o antycznych pieniądzach z prof. Piotrem Dyczkiem

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: OFF CZAREK

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 14:00

Najnowsze Podcasty

"Spektakl o śmieciach"

Sytuacja poskiej nauki. Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie. ''Nikt nie chce być pod butem pana''

Utknęliśmy w tej wojnie bez perspektywy, kiedy ona mogłaby się zakończyć

Profesor Andrzej Rychard nie ma wątpliwości, po co władzy nauka. ''Władza chce budować nowe elity''

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL