dwudziesta trzecia 5 dobry seks zawsze w niedzielę o tej porze przy mikrofonie Hanna Zielińska, a z nami w studiu jest nasz gość prof. Remigiusz Fijak z katedry biomedycznych podsta w rozwoju i seksuologii na wydziale pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego dobry wieczór dobry wieczór witam państwa autor rozlicznych publikacji i wystąpień publicznych na temat seksu osób z niepełnosprawnością w szczególności z niepełnosprawnością intelektualną i dzisiaj będziemy się tym
Rozwiń »
tematem zajmować się chcielibyśmy się wesprzeć wszystkich opiekunów osób niepełnosprawnych, ale chcielibyśmy też wesprzeć po prostu społecznie siebie nawzajem wszystkie te osoby, które mają niewielką wiedzę na ten temat cele, a jednak współtworzą społeczeństwo z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie, jaką się jednak role w tym społeczeństwie nie odgrywają będziemy starać się dzisiaj popularyzatorską podejście do tematu i sprostać wymaganiom, które mnie z wymaganiem w zasadzie cywilizacyjnym, które my n p. stawiają na społeczeństwo przed takim wyzwaniem jak dorosłość osoby z niepełnosprawnością intelektualną starość osoby z niepełnosprawnością intelektualną, bo to już jest problemem samym w sobie, który jeszcze ileż wieków temu był powiedzmy mniej statystycznie rzadziej występujące, a do tego jeszcze dochodzi seksualność się tych osób, a na ile w ogóle wg pana oceny jesteśmy przygotowani oswojenie jako społeczeństwo do innych oswajania tematu dorosłością, bo stara w sieci osób z niepełnosprawnością intelektualną znaczy w kontekście w ogóle myślenia w dorosłość osoby niepełnosprawnej na to przeszliśmy bardzo długą drogę od takiego całkowitego zignorowania tej kwestii już nawet 1 Mb wyłączamy tylko tą sferą seksualną, ale w ogóle generalnie myślenia o dorosłości to przeszliśmy bardzo dużą drogę od takiego całkowitego ignorowania do takiej z gminną drogę do czegoś co możemy w pełni stopnia nazywać w jakiś czas w jakimś sensie akceptacją etycznie jest to pełna akceptacja taka jak można było tego oczekiwać w kolejnych Szcze pewnego znormalizowania środowiska życia osób niepełnosprawnych szczególnie prosta intelektualnie czy zaburzeniami psychicznymi czy zaburzeniami rozwojowymi, kiedy mówimy n p. osoba ze spektrum zaburzeń rozwojowych spektrum autyzmu niżej funkcjonujących osób z Jerzym to tutaj jakby ta kwestia budowania obrazu dorosłość jest na pewno dużo trudniejsza dużo łatwiej jest osobom niepełnosprawnym wzrost niepełnosprawny fizycznie, ale z niesprawnością ruchową prawych i po nas proszą sensoryczne en jest dużo dużo trudniejszą drogę przechodzą i opiekunowie rodzice i sami o sobie i same osoby niepełnosprawne intelektualnie i tą tą sytuacją myślę, że w można rozpoczynać o sytuację można w ogóle spojrzeć i ZAK z gruntu partii takiego lokalnego polskiego będziemy nią staramy się dostosowywać chociażby kwestie prawne do obowiązującego prawa Europejskiego ostatnio też to uczące się takie dyskusje dotyczące właśnie luk naszego prawa w kontekście właśnie pewnych swobód praw respektowania tych praw w kontekście osób niepełnosprawnych PN dostosowanie do zasad paryskich czy konwencji o osobach niepełnosprawnych tutaj jak nasze przepisy, gdyż przez jeszcze wiele lat, o czym może inaczej nasze przepisy nie do końca funkcjonował od rana takim pompę powietrza w poziomie odpowiednimi i po to, wymagało rocznego powinien pewnego dopracowania no imamy jego sytuację Europejską krajów chociażby z skandynawskich Holandii Belgii czy Danii gdzie, jakby w funkcjonowanie dorosłych niepełnosprawnych on jest na dużo dużo dużo takim lepszym poziomie nawet w kontekście ich seksualności z lat 8 0 n p . Holandii funkcja Fundacja na rzecz kontaktów alternatywnych wywalczyła to wymusiła wręcz narządzie holenderskim coś co można nazwać rehabilitacją seksualną n p . tak trzymamy n p . nie mamy w ogóle w Polsce i rozpoczyna się gdzieś w Polsce w pewnych w pewnym stopniu myślenie na ten temat tak jak można wspierać osoby niepełnosprawne również w kontekście ich potrzeb seksualnych tak n p . nie w kontekście nauk w różny w różnym wciąż nowość w kontekście transferu temat jest o tyle skomplikowany że, aby się rynek czy wachlarz niepełnosprawności intelektualnych implikuje różnego rodzaju inny wpły w na seksualność daje zarobić rozumiem, że te z bardzo trudno ująć, bo zupełnie inaczej przejawia się seksualności osoby ze spektrum autyzmu w inaczej osoby z zespołem Downa inaczej by osoby z jakimiś innymi trudnościami intelektualnymi czy psychicznymi i tu tak rozumując bardzo trudno przygotować zarówno opiekuna do relacji z dorosłym dzieckiem i seksualnością, jaki trudno również przeprowadzić się edukację seksualną w jaki sposób zunifikowana szansy na osobami z niepełnosprawnościami intelektualnymi, bo to pewnie z zależnej charakterystycznej dla konkretnych niepełnosprawności tak oczywiście można powiedzieć także fakt potrzeby seksualne nosową, jakby uniwersalne tak jakby każda osoba niepełnosprawna intelektualnie niezależnie od stopnia społecznej czy życiowej niesprawności fizycznej intelektualnej ona będzie, jakby w ten sam sposób rozwijała się u tych osób potrzeba seksualna będą przechodziły przez te same fazy rozwoju psychoseksualnego, niemniej jednak zrozumienia kontekstu realizacji potrzeby seksualne kontekstu społecznego zagrożeniem potrzeba seksualna jest tym, jakby włączona w kontekst społeczny projekt to tutaj faktycznie zależny jest to od stopnia stopnia niepełnosprawności na pewno inaczej będziemy budować pewne strategia edukacyjna 3 czy rehabilitacyjna dla osób z Niemiec dla koni z lekką zazdrością intelektualne czy nawet umiarkowana i znaczną zdecydowanie inaczej dla osób głęboko niepełnosprawnych z dodatkowymi obciążeniami najczęściej niepełnosprawność czy stopnia głębokiego jest to niepełnosprawność wieloraką czy sprzężona przez miasto, bo to są generalnie Polska jest złożona gdzie, jakby euro, a obok tej wiodącej niepełnosprawności intelektualnej funkcjonuje są jeszcze inne niepełnosprawności choroby przewlekłe i t d . więc jakby to funkcjonowanie seksualne w kontekście rozpatrywania wniosku w takim kontekście społecznym jest na pewno utrudnia nam tutaj nie będziemy rozmawiać o budowaniu relacji partnerskich nie będziemy mu rozmawiać o niej rok samodzielności czy BOR ma rację pacierze za namową żniwa bo jakby rozwój płodu o rozwoju rozwój, a związane z ZASP rok racja jest tutaj gminie zaburzone 9 9 w nie zawsze jest to skorelowane z i nie jest to ginie ponad 6 intelektualnej częściej nie z z podłoża zaburzeń genetycznych czy n p. będziemy mieli idealną czy będziemy wyróżniać niepełnosprawności ranking intelektualna, które powstają na poziomie zaburzeń genetycznych i to nawet od niedawna także na przykładzie płodność mężczyzn zespół Downa jest zdecydowanie niższa nota na rozwój sperma to dla nas jest to też zaburzone, więc ci mężczyźni zdecydowanie prostsze rzadziej zostają ojcami, ale n p . kiedy mamy niepełnosprawność intelektualną o podłożu genetycznym no to tutaj jak ta hand KE sprawa, za którą kreacyjny jest otwarta w ktoś, kto teraz nas słuchać ktoś, kto jest n p. opiekunem osoby z niepełnosprawnością i usłyszał taki termin strategia edukacyjna może pomyśleć, że jest pewnego rodzaju system w naszym kraju za pomocą węża w tak właśnie cham boję się uśmiechnęliśmy się, że jest takie miejsce albo jest ich jest bardzo wiele w Polsce, gdzie można udać się ze swoim nastoletnim n p . z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną i otrzymać pomoc skrojoną na miarę bez potrzeb danego człowieka z niepełnosprawnością powiedz jak to wygląda w rzeczywistości, jakie realnie rodzice mają źródła wiedzy i wiedzy, jakie realnie rodzice mają źródła pomocy w towarzyszeniu dorastające dziecko potem do rozłamów i jego samorealizacji seksualne to znaczy jak pokazują badania, które można szukać już miałem potraktować jako takie badania porównawcze dla Maćka, bo daliśmy postawy 10 lat temu i teraz innego posta w rodzicielskich wok kumpel z tematyki seksualności się zmieniają, ale on nałożony zmierzona, malując strona takich akceptujących czy przynajmniej bardziej refleksyjnych postawcie nie są takie sytuacje, które by całkowicie GKS 10 lat temu częściej zdarzały się postawy które, jakby były takimi postawami zakazujące mit umiała tłumiący inną seksualność razem z tak więcej tych posta w takich otwartych na intencje też, jakby były przekładane na szukanie wsparcia tak czy faktycznie coraz więcej rodziców, gdyby otwiera się na problematykę seksualność swojego dziecka system jest otwarty też plany nauczania jest coraz to jednak raczej tak system, jakby nie do końca, a czemu nie do końca też nadąża za takimi pewnymi nam z legendarną społecznymi przemianami roku w ogóle seksuologów w ogóle niepełnosprawność jako taki rynek myślę sobie że, gdyby system wygenerował też takie pewne myślenie o osobach niepełnosprawnych jako tych, którzy nie byłby, gdzie mamy taką wizję z takiej zmumifikowane ujednoliconej dorosłości tak jakby jest jak my jednak koncepcja na dorosłość osoby niepełnosprawnej albo osoba niepełnosprawna żyje przy rodzicach albo żyje w ośrodkach domach pomocy społecznej tak jakby ich rodzice i domy pomocy społecznej borykają się z problematyką dorosłość osoby niepełnosprawnej również problematyką seksualność ale jakby ich rodzice, zanim dyrektorzy domów pomocy społecznej są w tym temacie bardzo w osamotnieni tak i ich działania są nieraz bardziej trafione niezbyt trafione dane są dyrektorzy, którzy nie mają szukają mniej jakichś asystentek czy względów seksualnych swoich podopiecznych dorosłych mężczyzn przy domach pomocy społecznej Amazon tacy którzy, jakby całkowicie mnie skupili się na tłumieniu potrzeb seksualnych przez podawanie n p. jak wiślaków wyciszającej tak dalej czyli jakby tych problemów inaczej, gdy działania są bardzo intuicyjna takie bardzo bardzo osamotnione Glinek GM nie mam, jakby w Polsce takiej nie wiem czy woli może w Wolinie ale jakby zabrane brakuje na pewno dyskusji takie otwartej dyskusji na temat tego jak wspierać dorosłości osób z niepełnosprawnością, a my naszą rozmową przyczyniamy się w jakimś nikłym stopniu do otwartości na do rozmawiania o tym, ale co można powiedzieć n p . w tym matkom, które w tej chwili, kiedy rozmawiamy kolejny dzień koczują na korytarzach sejmowych i dzieci mają czasami niepełnosprawność fizyczną czasami nie sprawność intelektualną czasami sprzężoną z naj system wygląda jak wygląda to już pan powiedział pan jest osobą, która poświęciła swoje życie zawodowe pomocą tym, że w tym ludziom, ale jednak co do pana możemy skierować to pytaniem bez pretensji, ale może pan zna odpowiedź co dziś takiej matce, która ma dorosłego syna mężczyzna, który od, którego seksualność przejawia się w niezwykle trudne dla niej sposób jest jeśli to statystyczna sytuacja jest matką opuszczona przez męża wzięła wiele lat temu w inne żyje na skraju ubóstwa, bo w zupełnej nędzy i nie ma już siły, by nie radzi sobie z sytuacjami, kiedy ten dorosły silny sceny Niewiem próbuję ocierać się inne kobiety dotykać innych kobiet masturbuje się w miejscach publicznych i ta kobieta decyduje się na wyciszenie tej seksualności pan staje po stronie praw tego człowieka to jego samorealizacji seksualnej co może pan powiedzieć matce takiego człowieka w, a taka sytuacja, która panią pytano jedynie sytuacja się uda są imiona i jednostkowa myślę sobie, że wiele wiele wiele rodzin są w Zana jest takie pytanie w nie samo co zrobić, jakby z sytuacją, kiedy ich tu często też dochodzi między kwestii też inni jakich kwestii też przemoc owych agresywnych i t d . więc tutaj, jakbym sobie, że generalnie są więc, by w w takim systemie naszym nie brakuje zdecydowanie takiej otwarto je do dyskusji, bo to co sam szczerze powiem tak otwartej dyskusji w zakresie edukacji tak czy jakby nie mamy czym w bardzo niewielkim stopniu ta edukacja seksualna jest realizowana jest, że jak dochodzić możemy do sytuacji takiej, w której jest to dorosły dorosły człowiek który, jakby wypracowują wypracował sobie pewien sposób rozładowywania swego napięcia seksualnego uważa się dzieje n p . w miejscach n p. za osoby nie rozprasza intelektualną nie mają czym mają bardzo z tą masą ograniczone z sposób myślenia takiego abstrakcyjne to jest myślenie z jezdni często konkretną obrazowe jest bardzo MMA bardzo istotnym kontekście kont w bardzo istotnym aspektem w budowaniu takiej tezy takiej czy rozwiąże rozwiązywaniu tych problemów jest nam na pewno jest edukacja należy, że nie tylko osób z niepełnosprawnością ruchową dla opiekunów, ale właśnie na społeczeństwa osób, które idziemy w autobusie z zajęć z niepełnosprawnością i moglibyśmy zupełnie przytomnie świadomi spokojnie na to reagować, jeżeli jak n p . jak można wesprzeć taką osobę czy opiekuna takie same, a on echem to to myślę sobie, że w 2 właściwie w kontekście tego, o czym pani tutaj mówi ważna jest też, jakby nigdy, by jak wybudowanie też czegoś takiego jak nic takiej czy generalnie bardzo trudna jest miałbym wyobrazić sobie taką sytuację, żeby całe społeczeństwo teraz jesteśmy wstanie wyedukować, że jesteśmy w stanie mówić aż 9 na problemy osób z niepełnosprawnością albo oczekiwać tego społeczeństwa, że będą wrażliwe na problemy seksualne, ale generalnie społeczeństwo polskie jest dość powściągliwy, jeżeli chodzi o seksualności myślę sobie, że nie tak nam takie pewne reakcje seksualne mogą się zdarzyć oczywiście w miejscach publicznych i nie są to rzadkie sytuacje będą na pewno wzbudzały jednoznaczną reakcję takiego już się obrzydzenie, a ta pozostaje dziś chroniona dokładnie i myślę sobie, że niektóre mają prościej jest zacząć najłatwiej jest pewnie zacząć o CIT edukacji szkolnej tańczyli myślę sobie, że takie założenie, że teraz, jakby im jesteśmy w stanie wyrównać z tą sytuacją generalnie społeczeństwo jest na pewno bardzo trudna, a natomiast na pewno edukacja szkolna i niesie w sobie tylko na edukację szczere, jakby osób z niepełnosprawnością czy ich rodzin, ale w ogóle edukacji szkolnej jako takiej, gdzie jego oswajanie z niepełnosprawnością z problematyką niepełnosprawności i będzie tylko ograniczało do nie wiemy, jakie się zdawkowo i wizerunków osoby niepełnosprawnej w książkach, ale będzie kimś takim systemowym działaniem zmierzającym do tego, że faktycznie to ta niepełnosprawność zacznie funkcjonować w świadomości społecznej RM, a niestety trochę to jest tak, że jego osoby niepełnosprawne ich problemy ich rodzinne, jakbym nie są traktowane w kategorii kapitału tak, czyli bardzo często wręcz odwrotnie ta kategoria niż straty społecznego straty społeczne bardzo częstą Ewą tocząca się obecnie też dyskusja jak też pokazuje w pewnym stopniu taką pewność bezradność ana w zakresie problemów osoby niepełnosprawnej myślę sobie, że na jak osoby niepełnosprawnej dokąd, o czym też zaczęliśmy się dyskusje są bardzo zróżnicowaną grupą, ale wśród tej grupy bardzo niewielka ich część to będą osoby bardzo wymagająca czy, które będą wymagały przez całe życie wspierania, które będą wymagały pomocy duża grupa osób funkcjonuje w takim pewnym paradygmacie ujednolicenia i jestem po prostu osoby niepełnosprawne intelektualnie funkcjonują jako jako taka grupa, która średnio 7 Miedź jest taki średni pomysł na to COS COS co z tymi osobami dany bank, jakby problem nie jest aż tak bardzo skomplikowany, że nie chodzi już osoby nie wiem ucina coś się w szkołach do 20 03. roku życia oraz system jakoś to on jakoś sobie z tym radzi natomiast osoby dorosłe już są poza Maria sąsiadek MO za gwaranta i może nie są w pełni sprawny, mimo że jest w pełni samodzielne, a na jego temat seksualności osób z niepełnosprawnością z punktu widzenia eksperckiego oby z punktu widzenia pana obejmuje również ochronę przed przemocą seksualną w szczególności kobiet z niepełnosprawnością intelektualną co jakiś czas docierają do nas informacje z mediów różnego rodzaju nadużyciach właśnie wobec osób, które mają obniżoną sprawność do obrony, więc intelektualną i fizyczną znajdą tutaj edukacją seksualną można jakoś wesprzeć tę osobę, ale i doznały z gorszych opon tak źle będziemy na pewno otwierać coraz więcej tych wątków, które jak są w dużym stopniu na nierozwiązane jego problem seksu problem przemocy w ogóle seksualne wobec osób niepełnosprawnych tematem bardzo bardzo bardzo częstym ja myślę sobie, że w przeciągu nie wiem 1 3 lat moich badań myślę sobie, że to co o jest na pewno takim smutnym wynikiem tych badań to torze na pewno inicjacja seksualna osób z niepełnosprawnością intelektualną koło 90 % była inie konsensualne była przemoc cała ich DMC do drzwi, czyli u większości większości osób 3 1 pierwsze doświadczenia seksualne czy w ogóle doświadczanie z doświadczenia seksualne bardzo często mają taki element przemoc owe bardzo często osoby niepełnosprawne sobie też nie zdają sprawę, że funkcjonują w relacji, która z punktu widzenia prawnego jest relacją przymocowane przykłady relacji seksualnej z z kim się z rodziny n p . tak czeskim się to w wykorzystuje tą taką oni bezradność i osoby z Koroną to jest ponad 90 % to rozumiesz to się bardzo często zdarza również właśnie w stosunku do osób, które są pod opieką rodziny, że ktoś zna aż 6 bliższej rodziny wykorzystuję szansy w oświadczeniu o umowie badała 10 lat dla osoby im jest około ponad 50 0 wywiadów z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie poświęconymi ich życiu seksualnemu i wśród tych osób większość miało doświadczenie przymusowe chyba nie jest aż tak, że ich cała biografia z życia seksualnego z przemocą, ale ich doświadczeniu taka takich doświadczeń w Indiach i doświadczeniu seksualnym takie wydarzenie miało miejsce tak mogło być to mogłaby to inicjacja seksualna, która miała taki charakter przymusowy, ale mogło to od zdarzeń jak do tej sytuacji dojść też później tak są też osoby niepełnosprawne niestety jest oczywiście ogólnik tej sytuacji, ale są też osoby niepełnosprawne, które nie prostytuują się a jakby też nie do końca znają też zdają sobie sprawę w jakim wielkie relacji z funkcjonują także i z nie zawsze jest to ich świadomy wybór i świadoma zgoda Panek i jakby tych sytuacji będzie zbędne będą to bardzo różne sytuacje tak będą to sytuacje, w których osoby, które funkcjonuje Niewiem funkcjonują różnego rodzaju ośrodkach opiekuńczych do takich zachowań również o charakterze kimś przemoc owym dochodziło tak oni to będą bardzo różne bardzo różne sytuacje, ale wiele moich badaniach przeze mnie osób takie doświadczenie przemocą w swoim życiu miał co też LGBT pokazuje, że skala problemu jest bardzo bardzo duża jest, ale jest to duża jest z Żukowa na rozdrożu ten komponent 9 0 i jest za dużo sake wchodzi w życie seksualne jest tak jest to duża jest to duża skala problemu ze to on też jest także osoby, z którymi też rozmawiałem i nieraz oczko doświadczają rodzaju pewnej przemocy, której oni, jakby nie wprost nazywają to, że jest to takie doświadcza przemocy tak orzekł on nie miał też takiej pełnej świadomości tego co czy to znaczy to zdarzenie jest przemocą, ale ostatnich parę lat poświęciłem też na badanie par osób niepełnosprawnych 2 osoby są w związku partnerskim tak czy 2 osoby są związkom partnerskim osoby niepełnosprawne intelektualnie zdarza się, że jest osoba niepełnosprawna niepełnosprawna albo osoba ani prosta Intel pań z inną niepełnosprawną nie mogą rodzaj niepełnosprawności i wśród też tych relacji pojawia się często nieraz przemoc tak czyni to jakby to doświadczenie towarzyszy, że życiu seksualnym tych osób to przemoc może wynikać z różnych kwestii może wynikać z samej istoty niepełnosprawności, a może wynikać właśnie z tej tragicznej socjalizacji z tego tragicznego w prowadzenie w ogóle w rozmowę z działalności w urzędzie nie ma żadnego innego modelowaniem grzywny nałożonej edukacji, a jak się ma sytuacja osób z niepełnosprawnością intelektualną nie hetero normatywnych aktów stanu w Abu Hamzy Alego za nich bardzo niechętnie to znaczy same osoby niepełnosprawne w Polsce wywiadu one są bardzo też otwarte w kontekście oznacza czyha na nich teraz mają po reszta jak taki inwestor tutaj na antenie, jakby przedstawiać całego modelu metodologicznego tych badań, ale generalnie to jakby pewnie państwo sobie też rynek o zdanie, że sprawę, że jakby gdzieś badanie tych spraw no nie jest to oni nie odbywa się na 1 spotkaniu z 1 wywiadzie, więc to są wielogodzinne wielodniowe spotkania i nieraz oczywiście podczas tych spotkań od razu, jakby pojawił się temat za relacje n p. cenię nie hetero normatywne, gdzie ktoś wybuduje taką relację z pewnym jakiś pełnej świadomości zgodzie i jakby rozmawia o tym, by Dzong UN nie jest bardzo bardzo swobodnie, ale częściej jednak z zdarza się także jakby jest to sytuacja, która dla rodzica, którzy na dziecko z niepełnosprawnością intelektualną, jakby wkraczanie tak daleko intymności tej rodziny często, jakby rodzice wykreślają dalszą dalszą możliwość rozmowy z jak rozumiem, że pan rozmawia ze sobą z niepełnosprawnością intelektualną, a rodzic w pewnym sensie autoryzuje tak, że nie zawsze tak jest, jeżeli n p. by były to badania poświęcone dorosłym żyjącym w partnerstwie z tak jakby nie było tego nie było tej nie nie było tych wstępnych wywiadów z rodzicami na młodych rodziców to jak często zdarzało się także to osoby żyły po prostu samodzielnie tak nie jest, jeżeli były to pary tworzone nie czy palenie żyjące razem, ale n p. spotykające się i gdzie rodzice wyrażali zgodę na takie spotkania to wtedy faktycznie, jakby ci rodzice byli cenzorem też tych często też tych rozmów albo oni pierwsi ze mną rozmawiali już wznowić swoją wersję na często przedstawiali dokładnie swoją wersję najczęściej przedstawiali to tak jak go jako to są te są niepoważne jeszcze znajomości tak tutaj nie ma no i dopiero wtedy jak zacząć rozmawiać z nimi z osobami niepełnosprawnymi wątek tutaj gdzież oni przedstawiani jako swoją wizję tej tezy tej relacji na jej trop zaczęliśmy od tego właśnie, że jest to tabu tabu tak związki homoseksualne głos z niepełnosprawnością intelektualną są tak trochę tak Trako są tak traktowane także z tego takie podwójne tabu, że na jego jest to niepełnosprawność jest pierwszym tabu w ogóle potrzeba seksualna po drugie, tam było na jej potrzeby seksualne realizowana nie hetero normatywne sposób jak dotrzeć tam poddany i też tak swoją seksualność postrzegają często osoby niepełnosprawne w książce 200 0 stanowić może ona zapisywała sprawnością czują i wiedzą także przekraczają dopuszczalną przez banki wiedzą, że taką mając edukacja seksualna nie ma szans na takim mają zaś model edukacji seksualnej często jest też tak, że o nim jak ty rozmawiamy na początku, kiedy są to osoby niepełnosprawne są rodzice, a osoby niepełnosprawne albo milczą, ale mówiąc dokładnie to samo co rodzice dopiero potem jak i są sytuacje, w których mogłem z nimi rozmawiać sama ani jak przy tak, by te trendy zmieniają trochę to optykę tej elity rozmowę i mówiących o swoich potrzebach czy cięcia zaczynają mówić o tym, oswoić pragnienia, jakie podałem jakościowo życie seksualne osób niepełnosprawnych nie te publikowane toną w 20 1 4 roku wciąż cen zdaniem opisywałem też mnie ten trend w realizacji życia seks w razie realizacja potrzeb seksualnych życia seksualnego osób niepełnosprawnych wstęp n p. pytałem o takich kwestiach jak wygląda w waszym życiu seksualnym związku tak, czyli tajemnica coś co jest dla nas przyjemna i jakie w Indiach jak zaspokajać seksualnie i t d . jakie jak Irak jak oni w jak ekran zwycięstwem potrzeby seksualne bardzo często tam okazywało się, że po to, pokutuje trochę taki brak wiedzy dużo taka bezradność w zakresie tej seksualności, a często też rezygnacja z list do zrealizowania tych potrzeb seksualnych, kiedy pojawiają się pewne niepowodzenia nie ma rzeczy, czyli na, której realizowana mówi dotychczas z tego, że panowie i co my możemy wywnioskować na podstawie gość pan mówi o doświadczeniu własnym soku z seksualnością przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną i bardzo dużo doświadczenia przemocy, a po tym, jak się wychodzi swoim sercem inicjacyjnej przemocy pojawia się sporo doświadczenia frustracji i ani jedno ani drugie derby w zasadzie nie jest potrzebna nie jest konieczne, bo temu wszystkiemu wydawałoby się, że można zaradzić przez edukację seksualną, dlatego że zostanie dokładnie takiej edukacji jak gdyby generalnie nie ma, ale jest ona bardzo niewielkim stopniu realizowanej bardzo często faktycznie można powiedzieć, że pojawia się 3, jakby uwypukla się ta bezradność niezaradność nie mamy ani osoby pełnosprawne, które jak mniemam mają problemy frustracje związane z życiem seksualnym najczęściej giną na seksuologa pani osoby niepełnosprawne takie praktyki nie mają one jakby rezygnują z o swoje potrzeby seksualne swego życia seksualnego i w bardzo często się zdarzało, że mówią o tym, że chciałyby, że to, że to pewnie jest fajne, ale nie wiedzą jak i wiedzą one bardzo często ich życie seksualne ogranicza się do zasad do armat oraz Thomas, a więc auto erotyzmu jak ta to przekraczanie tej relacji partnerskiej gminy bardzo utrudnione bardzo trudne liczę na dobre doświadczenie może być właśnie wtedy przemocą bez względu na to, że łatwo taką osobę niepełnosprawną no po prostu coś zmanipulować tak silnym nie zostanie też powiedzieć, kto jest często sprawcą tej przemocy tak bardzo dokładny, ale rząd też mają badania nie są mym Remień bardzo reprezentatywnym wysoko tylko 500 wjadą, więc pewnie zdecydowanie Tychy te badania bycia byłoby poszerzenie no ale to nie są ankietę, która się gdzieś tam przeprowadzać go są to w wielogodzinne wielotygodniowe nieraz wywiady, więc no tak grupa jest na jedno taka tym co im, by patrząc na temat ten na to NATO NATO doświadczenia przemocy na tle nas też określić w tym momencie ktoś kto, kto faktycznie czy kto konkretnie gdzieś w tej przemocy dokonuje, ale zdarza się właśnie tak, że osoby niepełnosprawne przez właśnie to, że tak bardzo są bezradne i takie bardzo naiwna trochę w tej swojej seksualności często z właśnie to jest też powodem nikt tych nadużyć w edukacji seksualnej dla młodzieży dla osób innych sprawnych w normie pojawia się również element przygotowania do rodzicielstwa domyślam się, że jest bardzo duży społeczny opór, bo to jest chyba jeszcze większe tam było w sferę temat się przygotowywania do rodzicielstwa osób niepełnosprawnych tutaj raczej pewnie społeczeństwo pokaz oczekiwało, że to będzie przygotowywanie nie do rodzicielstwa tanie gotowanie na brak koncepcji mają przede wszystkim są dzisiejsze standardy związane z prawa do seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną standardy światowe standardy europejskie polskie mówią o prawie osób z niepełnosprawnością intelektualną do rodzicielstwa do samostanowienia w tym momencie w to znaczy od 2 03 12 . roku 2 03 02 . roku obowiązują czy zaszły inne jak opel vectra PL te standardy prawa seksualne tak generalnie w Tatrach oraz plany są dedykowane do wszystkich osób niezależnie od niepełnosprawność prawna w co w takim razie, by co w takim razie, by osoby z niepełnosprawnością osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną, jakie mają 1 zakres decyzyjny zgodnie z tym co my co my dorośli niepełnosprawni my w normie im narzucamy pozwalamy lub zawierania umów to znaczy tak jak pani tutaj też prezes zauważyła jest generalnie, którym w Legnicy i generalnie w edukacji albo w może nawet interesy edukacji są w pewnych min do pewnych oczekiwaniach społecznych wybrzmiewa raczej sytuacja, w której mamy doprowadzać do sytuacji, w których osoby niepełnosprawne nie będą w nie wchodziły relacje, które mogłyby w przyszłości być 3 0 relację z rodzicielską prężnych i na nim można powiedzieć także dekret nie miał szczególnego systemu wsparcia dla osób niepełnosprawnych czy para niepełnosprawnych, które jakże łatwo z różnych powodów też odszukać biologicznych nie mogą zaś czas przejazdu kałem bardzo wiele takich par, które chciałyby mieć nadzieję władzom po 2 osoby z zespołem Downa donosicielstwa na takim doświadczeniem, że chcą być rodzicami, a Mroczka z rodzicami mieszka w niej niekoniecznie muszą być osoby z zespołem Downa, ale to są osoby z niepełnosprawnością intelektualną, ale nie o podłożu genetycznym zupa na nas o podłożu genetycznym są osoby, które są niepełnosprawne intelektualnie o podłożu takim nieswoiste nie wiemy do końca lipca lub rzeczy nam tej niepełnosprawności i one bez niema przeciwwskazań medycznych do tego, aby jak mogło mogli zostać rodzicami, a jednak napotykają na rozmaite przeszkody począwszy od rodziców, którzy próbują wprowadzać różnego rodzaju nie wiem forma anty koncepcyjne, ale należy ze znanym stołecznym tak jak patrzymy na to nauczka, że dziś dzieje w Skandynawii osobom o obniżonym potencjale intelektualnym potrafi się odebrać prawa rodzi się na konto to taniej jest, że są, więc te pary, z którymi mi się udało rozmawiać pary, które miały dzieci najczęściej borykały się z takimi trudnościami związanymi z tym z taką obawą przed zabraniem dziecka znacie ten problem rodzice są generalnie osób niepełnosprawnych nie jest taki problem jednoznaczną ocenę liście do zagrania myślę sobie w ten sposób, że w programy edukacyjne raczej też przygotowują pod kontem takiej liczby autonomicznej decyzji o zrezygnowaniu z bycia rodzicem tak żyje na szkodę takie treningi, którym z, który wykorzystuje się symulatory niemowląt osoby niepełnosprawne opiekują się tymi symulatora, jakby w konsekwencji celem edukacyjnym jest to, że on, jakby rezygnują autonomicznie, a zrozumiem zapalają się znani czytają dla budżetu, ale jak trzeba się do szatni debata przejdzie badania, które ja znam pokazują, że jakby MMA zdolność osób niepełnosprawnych intelektualnie do opieki nad dzieckiem jest ograniczona tak, jeżeli mówimy o opiece pielęgnacji niemowląt tych czynności osoby niepełnosprawne są w stanie się wyłączyć tak przy pewnym jeszcze wsparciu tak n p. rozbudowanym systemie wsparcia rodzicielstwa czy rodzicielstwa wspierane noc polarna co polega na czym rzecz jest wspierana polega na tym, że osoby niepełnosprawne w wspierane są przez pracowników socjalnych w zakresie opieki nad własnym dzieckiem z UE natomiast problem i badania właściwie większość badań pokazuje pojawia się wówczas, kiedy pojawia się potrzeba nam rozwoju poznawczego emocjonalnego dziecka pani Fedak osoby rodzice, żeby zabrać żona wie, iż tak bardzo często mogą mieć trudności z jakby z wchodzeniem w te zadania stara się pan być bardzo dyplomatyczny podziwiam pana swych strasznie trudny temat nadwozie z badania, które też pokazują takie badania retrospektywne ankiet badano dorosłych dorosłe dzieci niepełnosprawnych intelektualnie rodzice znaleźli i dorośli tt rodzą dzieci pełnosprawne dzieci tak, by odnosiły się do wspomnień dotyczących własnych rodziców, którzy byli niepełnosprawni EU to były badania te, które jak kot znam to były badania dorosłych synów, którzy odnosili się w takim badaniu retrospektywnym do tego jak postrzegali swoje niepełnosprawne intelektualnie matki w i te doświadczenie było bardzo spójna bardzo podobna, że były to matki bardzo rozmyte bardzo mnie nie, ale nawet używano takiego określenia jak my rodzice jak rodzicielstwo we mgle tak jakbym do matki w tym przeżyciu były bardzo bardzo takie imię nieostre nie rozmyta, jakby nic i trudno też mówić o nawiązywaniu też więzi emocjonalnej, kiedy te tt wspomnienia są właśnie najczęściej właśnie takie raczej negatywna, a jeżeli Intel jakby, gdy tych badań na protest niewiele, ale te, które są jak widzisz Mitoraj pokazują, że jakby to rodzicielstwo osób niepełnosprawnych na pewno bardzo bardzo trudne ja jak pisał ten temat, jakby nie nigdy nie stanąłem na żadnym ministrem możemy też są dla mnie ani jego też rozumiem sytuacji par, które napotykają szereg problemów pamiętam 1 daniną wiele partii, które będzie 1 z partnerem partner był pełnosprawny pasterka po niepełnosprawne intelektualnie, jakoby w wielu klinikach odmawiano im Adama do in vitro albo partner pełno sprawny partner, który wiązał się niepełnosprawne intelektualnie partnerką chciał stąd partnerkom dzieciom z różnych przyczyn medycznych nie mogła zajść ciążę naturalną, więc na jedynym wsparciem dla nich było in vitro i zdobył kolejne kliniki innej przecież ta metoda metody, by najczęściej były płatne nadal są płatne, więc pomimo tego napotykali trudności ze względu na to, że jest to partnerka niepełnosprawnej Kingi tasiemki odmawiały takiej Mn takiego zabiegu naj naj tez tak, by je i jakiś też wymiar tego rodzicielstwa tak jakby tych trudności z trudnej sytuacji, a z drugiej strony są to właśnie kwestie opieki nad dzieckiem, gdzie jest to obiekty w proc, a właściwie nie ma badań czy czy też doświadczenie pokazuje, że bardzo trudno jest jak założyć, że osoby 2 niepełnosprawne intelektualnie poradzą sobie z z wychowaniem z wychowaniem dziecka miejsce są to, a więc większość osób i prostej track to nie jest jednak płodna, więc z tutaj wielkie wyzwanie jest to u nas systemu gospodarki państwa nie przecież tercet wciąż się dzieje i to Toyota to przecież na jej system radzi sobie bardzo różnie albo te dzieci są odbierane albo rodzice czy dziadkowi stają na pot przed nowym zadaniem opieki nad wnukiem naj, którego traktują w sumie tak będzie skanował kolejne dziecko w rodzinie po tak niestety te problemy są na pewno nie niejedną niejednoznacznym życie seksualne, bo wiąże się z różnego rodzaju ryzykami na rozmawialiśmy już o inne ochroni przed przemocą domową ryzyku związanym z ciążą, ale ty też ryzyko chorób wenerycznych, więc teraz też chcą to pana zapytać się czasami widuje gdzieś przelatuje w mediach społecznościowych pytanie kogoś z moich znajomych n p. rodzice dziecka autystycznego czy ktoś może polecić jakiś gabinet dentystyczny dla dzieci ze spektrum autyzmu inne lekarza stomatologa, który wie jak zajmować się opiekować takim dzieckiem, które będzie przygotowany na jego reakcję i 9 adres erotyka i t d. natomiast nie spotkałam się nigdy przyznam z otwartą rozmową z pytaniem czy ktoś może mi polecić ginekologa dla mojej córki z niepełnosprawnością intelektualną albo Bell czy BOR czy ktoś może polecić seksuologa, żebym mógł pójść ze swoim synem z zespołem Downa w Impel wprowadzić go w taki czy inny temat czy też wręcz rozpocząć się terapii jak to wygląda z pana punktu widzenia osoby w temacie Moon w środowisku ojczyzną jest chętny sytuacja taka, że tak naprawdę taka opieka ginekologiczna neurologiczna dla osób niepełnosprawnych intelektualną jest ono jest słabo rozwinięta to do końca dokładnie do to dochodzimy do takiej sytuacji w tej, w której osoba lekarza ginekologa oprócz, jakby aspektu nam opieki medycznej ono widoczne także inne, jakby wymagali byśmy jako rodzice od takiego lekarza też takich zdolności umiejętności komunikacji z dzieckiem niepełnosprawnym rajd, który bardzo różny sposób może zareagować na taką wizytę, w którym bardzo różny sposób będzie odczuwało tę możemy zwiedzić nadwrażliwość nie da wrażliwość dotykową, że tego rodzaju sytuacje, które będą towarzyszyły tej niepełnosprawności ten to jest też pewnie jakaś pewnie rozmowa o tym czy na kierunkach medycznych nie warto byłoby też wprowadzić element tuż wiedzy dotyczącej niepełnosprawności nie tylko wiedzy dotyczącej niepełnosprawności z punktu widzenia patofizjologii, ale też takiej wiedzy dotyczącej tego funkcjonowania społecznego psychologicznym emocjonalnego osoby niepełnosprawne i wielu lekarzy być może wiele może rodziców ma takie doświadczenia czy negatywna Kieł mina tej wizycie lekarz nie potrafił do końca wejść w kontakt z osobą niepełnosprawną osobę niepełnosprawną na też wymaga pewnej w pewnej procedury tak to kiedy wchodzimy z osobą niepełnosprawną dodatek do gabinetu lekarza, jakby powinien w nim wiele rzeczy też tłumaczyć tego co robić co będzie robił, dlaczego co będzie służyło pomimo tego, że nawet osoba niepełnosprawna, niemniej nie wszystkie czynności będzie rozumiała ale jakby gdzieś ta procedura EMG oswajania z pewnymi wydarzeniami, które mają związane są z tą wizytą takiego lekarza no ona będzie będzie doświadczała, więc tutaj jest to to jest bardzo ważne jest też aspekt komunikacji komunikacji z rodzicem przekazywania informacji chorobowe hektar cuda jak by na pewno moje doświadczenia w rozmowach z rodzicami, którzy przeszli taką wizytę u ginekologa są raczej negatywnych, a on ma jest oczywiście wielu ginekologów, którzy rozumieją kwestie związane z niepełnosprawnością, a nie ale, ale gdzieś pewnie to też pewnie nikt nie jest to jakoś bardzo bardzo bardzo też popularna kolejna kolejna Kłoda, bo pod nogami rodziców, bo do ginekologa się chodzi nie tylko w przypadku, kiedy choroba ta narodziła się pojawia, ale w zasadzie się my po prostu powinno chodzić również czy tym bardziej może nawet z osobą niepełnosprawną intelektualnie na profilaktyczne tak samo jak należy wprowadzać się te wszystkie tematy związane z fizjologią higieną z menstruacją z jak Polacy jak wygląda z pana perspektywy bez naszych polskich domach naszych polskich rodzinach na ile opiekunowie rodzice czują się przygotowani do tego, że taką zwykłą merytoryczną podstawową wiedzę przekazywać z o zdrowiu higienie rano mini coraz więcej jest szkołą, a która otwarte są na szkolenia z zakresu seksualności osób niepełnosprawnych PN same takie szkolenia też realizuje i ran często od razu organizatorzy takich szkoleń proszą o to, żeby było to szkolenie dla kadry mniej dla dla rodziców tak to jest bardzo dla kadry, ale przykład ośrodków opiekuńczo rak czy dla nauczycieli w danym rynku też szkolenia są bardzo różna dotyczące tego, aby w ogóle wprowadzić temat seksualności osoby niepełnosprawnej na jakie są różnice w zakresie danej postrzegania seksualności z imienia i jaka w ogóle seksualność przebiega do tego jak budować scenariusze zajęć z zakresu edukacji seksualnej i wiele szkół pomimo różnych takich inna po niej pewnego mniej sprzyjającego klimatu dla edukacji seksualnej decyduje się na wprowadzanie elementów edukacji seksualnej co jest niewątpliwym szkołach specjalnych szkoleń integralność golach integracyjnych specjalnych i obecnie szkoła inkluzji im się jako takich należy to dotyczy oczywiście to bardziej szkół specjalnych e-faktur to co jest bardzo ciekawe jak dotąd stoczyłem cudzych, by podkreślić, że z pra w z nowelizacją programów dla szkół specjalnych wprowadzono pierwszy raz nigdy nie było to teraz te dotychczas zapis o tym, że osoby z wprost częściej Telekom z umiarkowanym znacznym powinny poznać wiece czy powinno się mieć, by wyposażyć osoby niepełnosprawne wiedzę z zakresu seksualności Ursus homoseksualność zostało w te podstawy programowe wpisane to jest duże duże duży ekran duży krok naprzód tak, że jakby gdzieś mnie wymagać możemy od szkoły tego, że jak te elementy gdzieś w tej edukacji seks jako oczywiście będą realizowane interpretowane jest całkowicie inna sprawa i moglibyśmy teraz pewnie kolejną audycję poświęcić temu jak wygląda w ogóle edukacja seksualna osób niepełnosprawnych intelektualnie szczerze mówiąc nie wygląda, ale z dna, porównując to jak to wyglądało parę lat temu dowód tego, jakie są obecnie na pewno jest większa otwartość i większa ciekawość szkół na to, żeby takie zajęcia prowadzić i ciekawość nauczycieli do tego, aby odpowiadać na potrzeby swoich uczniów tak związany właśnie z seksu seksualności nie biegł tak patrzeć jak edukacja seksualna sterylizowane na pewno na bardziej skoncentrowana jest na kwestiach przemocy budowania posta w asertywnych budowę jak on tego jak nim osoby niepełnosprawne taką przemoc mają reagować jak powinna reagować tak, w czym jest w ogóle ta przemoc tak dalej, więc tutaj, jakby edukacja pewnie taką stronę bardziej idzie, ale nie znam też programy edukacyjne, które obejmują w ogóle kwestie budowania relacji związków pochodzenia w tym związki, jakie jak erozji rolnik jak mnie jak zaspakajać swoje potrzeby seksualne czym jest w ogóle seks i im potrzeba seksualna, więc tutaj, jakby no Comment od bardzo takich jak też programów skoncentrowanych na tym czym jest masturbacja i jak zachować higienę, czyli bardzo takich powierzchowny, a również potrzebne, ale jednak traktujących to seksualność bardzo takim niż dla obu, obejmując nim jedynie zakres edukacji seksualnej do takich programów mocno rozbudowanej idzie znam szkoły, które i Edukator seksualny, bo generalnie panie znam, które tą edukację seksualną realizują w bardzo otwarty bardzo nowoczesny sposób właśnie szkołach specjalnych dla osób z niepełnosprawnością intelektualną znam też szkoły, które jak całkowicie zignorowały potrzeby seksualne swoich podopiecznych i świadomie zrezygnowała w ogóle spra w sprowadzania zajęć edukacji seksualnej i ich kolej ta sytuacja z bardzo nierówna Tang w, a więc, kiedy pan prowadzi takie warsztaty takie szkolenia, kto na nim przychodzić potwierdza się ten stereotyp, że w szkołach specjalnych opieką edukacją zajmują się głównie kobiety, a w rodzinach opieką zajmują się głównie matki tak generalnie to pani na początku naszej rozmowy poruszyła taki wątek, że oczy szczególnie też kobiety pozostają w tej relacji matki opiekunki dziecka niepełnosprawnego takie są wciąż statystyki one trochę się zmieniają 2 mężczyzn jednak odchodzą albo w noc w pracach odchodzi na wolność, kiedy jest niepełnosprawność intelektualna tak okazałe statystyki, że to jest najtrudniejsze do zniesienia dla mężczyzn jest bez tego typu niepełnosprawności to ona praktyka potwierdza tak tak najczęściej właśnie mam w najlepsze szkolenie, jeżeli przychodzą rodzice to są najczęściej matki i LO na mandat to szczęście, że na te szkolenia, na które Jana jeżdżono są tam osoby, które po prostu na tę szkołę chcą być tak, jeżeli chodzi o no i rodziców to nie jest tak też przymuszenie różnica tylko sądzili, że chcą i zdarza się także są oczywiście to są pojedyncze rodzica, że łączka być dniem 30 osób przyszło 5, ale jak oni te 5 rodziców przeszło sobie co szkolenia i potem porozmawiał ze swoimi koleżankami na kolejne 3 3 będziesz więcej prezes też takie optymistyczna nieraz tych podobne do tych samych szkół jeszcze kilka razy, żeby po prostu z tymi rodzicami faktycznie rozmawiać jest kaleka trochę praca bardziej tak czy pomiędzy trojga razy terapeutyczna rozmawiamy tanio nie zawsze taka typowa edukacja, a dużo takich kontaktów indywidualnych tak, kiedy rozwiążemy jakiś konkretny problem, którzy mniej wymaga, iż problematyka indywidualnego podejścia, o co pytają matki, jakie programy z najtrudniejszą najpilniejsze to rozwiązanie w czasach seksualności często są to problemy związane ze zdrowiem seksualnym tak związanym po prostu z kwestiami dotyczącymi GMO w pewnych zmian chorobowych nie wiedzą co, gdzie już nikogo kogo by pan polecił faktycznie zszedł faktycznie taka porada no to jest ta konkretna paniki legalny warto, bo ona na test nieraz taka poradnik to jest taki jest Bronisław, a nie to jest kwestia tego jak n p . nic o tym, porozmawiać, z czym jak rozwiązać kwestię nie wiem publiczna jak masturbację ekshibicjonizmu i Holandia sposób pan podchodzi do tego tematu w co pan radzi Kima co myśli co się często nawet rozumiem, że osoby, które nas teraz mają mogą też potrzebował wszelkiego zdążyła generalnie, jeżeli mówimy o kwestiach nie tym zachowań, które odbiegają od normy to tutaj jakby osoby niepełnosprawne nie są jakoś szczególnie inne zachowania czy zaburzeń seksualnych in kwestia pojawienia się pewnych zachowań seksualnych ekshibicjonizmu, że nie wiem ociera cywilnym dalej wynika wbre w większości przypadków z braku edukacji i z tego, że jak te potrzeby i w jaki sposób próbują żyć znaleźć swoje zaspokojenie to jest jakiś taki dostępny pomysł w sposób, który przychodzi namyśl i IT jest zazwyczaj taka kwestia, że nie magistrat reprezentatywności osób ekshibicjonisty tułów czy czy osób, które nie wiem zaspokajają w ten określony sposób swoje potrzeby seksualne u osób nie rozpieszcza intelektualną statystycznie wygląda dokładnie tak jak u osób pełnosprawnych, a jeżeli te zachowania są one reprezentatywne to tylko, dlatego że brakuje edukacji i tego, aby spróbować te kwestie jakoś nazwać i zrozumieć inni, czyli w ten sposób oczywiście zawsze Zagozda zwany zachowania zachowaniami trudnymi, a my opracowujemy kosztowna strategia działania większość zachowań seksualnych osób niepełnosprawnych czy może nie większa, ale wiele zachowań seksualnych nie ma podłoża seksualnego często mogą mieć czas po może być to podłoże zaburzeń emocjonalnych nadpobudliwości sensu rzeki zaburzona tak czy często pojawienie się na szkle zachowa oczy nie wiem czy przypominających zachowań masturbacyjnych może właśnie wynikać czy znasz mieć przyczynę tak kompozycją wizualną nie zawsze będzie to chęć rozładowania potrzeby seksualne co możemy powiedzieć się matkom darowanie dużych chłopców i jak wynika z naszej rozmowy, że jednak właśnie głównie matki będą potrzebowały tej pomocy ale by włączamy ojców czekamy na nich cieszymy się, że oni też tych zdarzeniach pojawienie się jednak myślę, że to będzie coraz częściej razem możemy powiedzieć tym rodzicom opiekunom w takim razie, którzy nie mają szczęścia inne mieć dzieci w szkołach zainteresowanych edukacją seksualną dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, którzy mieszkają gdzieś poza dużymi ośrodkami miejskimi i są zdani na samodzielną edukację na samą edukację, gdzie można szukać krótko mówiąc informacji innym, żeby pogłębić te wszystkie kwestie, których dzisiaj pan powiedział jak sobie że osoby, które mieszkają oraz w małych miejscowości, bo tych pań mówi tutaj nic jak będzie dla mnie wydaje mi się, że takim pierwszym krokiem jest skierowanie swojej potrzeby do nauczycieli do Dyrekcji szkoły tak działa właściwie bardzo rzadko jeżdżę na takie szkolenia w dużych miast zazwyczaj do małych i Smoleńsk być może za potrzebą, a może nawet nie wiem jak to jest Super, ale generalnie staramy się docierać tam być może to też wynika z z badań, które też prowadzi bardzo różnych miejscowościach i gdzieś w biegu uwrażliwiają się na to, że faktycznie warto do małych miejscowości jeździć na te szkolenia najczęściej tam docieramy i tym, iż jest to jakiś pewien pomysł na to, aby właśnie gdzieś tam budować to toyotą w to wsparcie do wsparcia jeśli mają państwo taką możliwość polecamy rozmowę z dyrektorem szkoły, gdy po swoim prośba o wsparcie edukacji seksualnej w szkole państwa dzieci tymczasem bardzo dziękuję za rozmowę jest równo płyną też skończył się weekend my już w poniedziałek od 1 5 sekund naszym gościem był dr Remigiusz Fijak nerek z katedry biomedycznych podsta w rozwoju seksuologii na wydziale pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego autor książek na temat niepełno spraw seksu i niepełnosprawnością z syntezy z niepełnosprawnością intelektualną tak się spieszy się zakręciła dziękuję bardzo dziękuję również
Zwiń «
PODCASTY AUDYCJI: DOBRY SEKS
-
51:49 W studio: dr Alicja Długołęcka
-
43:49 W studio: Patrycja Wonatowska
-
47:02 W studio: Filip Rola
-
39:29 W studio: dr Andrzej Depko
-
43:49 W studio: Patrycja Wonatowska
REKLAMA
POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ
-
10.12.2023 10:00 Nagłe zastępstwo50:01 W studio: Olga Drenda
-
-
10.12.2023 09:59 Reaguj! na przemoc22:00 W studio: Martyna Wilk
-
10.12.2023 12:18 Twój Problem - Moja Sprawa
-
10.12.2023 08:20 Poranek Radia TOK FM - Weekend31:05 W studio: Anna Błaszczak-Banasiak , Maciej. Nowicki
-
10.12.2023 09:00 Magazyn Filmowy „Do zobaczenia”25:23 W studio: Adriana Prodeus , Janusz Wróblewski
-
10.12.2023 09:51 Twój Problem - Moja Sprawa
-
-
10.12.2023 09:40 Magazyn Filmowy „Do zobaczenia”09:00 W studio: Iga Łapińska
-
10.12.2023 11:00 Magazyn Radia TOK FM12:02 W studio: dr Agnieszka Bryc
-
10.12.2023 14:00 Magazyn Radia TOK FM22:53 W studio: Ryszard Schnepf
-
10.12.2023 11:40 Rusz się, na zdrowie17:30 W studio: Franciszek Przeradzki
-
-
-
10.12.2023 13:40 Życie w Zdrowiu13:18 W studio: dr Paweł Grzesiowski
-
-
10.12.2023 13:00 Życie w Zdrowiu10:08 W studio: prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska
-
10.12.2023 13:20 Życie w Zdrowiu14:10 W studio: prof. Roman Nowobilski
-
10.12.2023 11:20 Podróże małe i duże14:32 W studio: Adam Suraja
-
10.12.2023 12:00 Magazyn Radia TOK FM10:15 W studio: dr Iga Kazimierczyk
-
10.12.2023 15:40 Praca od podstaw13:55 W studio: Marek Szymaniak
-
10.12.2023 16:00 U TOKtora32:47 W studio: prof. Krzysztof Tomasiewicz
-
10.12.2023 12:20 Przy niedzielnym stole12:40 W studio: Adrianna Marczewska
-
10.12.2023 12:40 Jak z dzieckiem19:18 W studio: Michał Janczura
-
10.12.2023 17:00 Przy Niedzieli o Sporcie24:38 W studio: Andrzej Person
-
10.12.2023 14:40 Magazyn Radia TOK FM15:50 W studio: Krzysztof Nadratowski
-
10.12.2023 17:40 Przy Niedzieli o Sporcie15:44 W studio: Tomasz Łapiński
-
10.12.2023 18:20 Przy Niedzieli o Sporcie30:46 W studio: Przemysław Kostyk
-
-
10.12.2023 20:00 Wywiad Pogłębiony48:37 W studio: Mikołaj Grynberg
REKLAMA
DOSTĘP PREMIUM
TOK FM Premium 40% taniej! Dostęp do nagradzanych podcastów, wszystkich audycji z anteny oraz Radio TOK FM bez reklam w świątecznej zniżce.
KUP TERAZSERWIS INFORMACYJNY
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
-
TOK FM
-
Polecamy
-
Popularne
-
GOŚCIE TOK FM
-
Gazeta.pl
-
WYBORCZA.PL