90 proc. osób bez prawa do emerytury to kobiety

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

witam państwa to jest audycja świat się chwieje Grzegorz Sroczyński czy to, że mamy indywidualne konta emerytalne nie było błędem kiedyś po prostu było jasne, że aktualnie pracujący składają się na emerytury swoich rodziców dziadków to się nazywał po prostu Solidarność międzypokoleniowa teraz są z dnia od 20 lat prawie mamy indywidualne konta emerytalne i każdy sobie rzepkę skrobie pieniądze oczywiście nadal płynęło z do budżetu ze składek emerytalnych, ale Rozwiń » przekonywanie jesteśmy, że to są jakieś nasze pieniądze nasze konto emerytalne no rzeczywiście tyle ile na tych kontach tych zapisów sobie uzbieramy od tego zależy wysokość naszych emerytur w ten sposób można powiedzieć sprywatyzowano problem niskich emerytur no bo jeżeli ktoś sobie nie uzbierano to trudno jego wina pytanie czy stworzenie nowego systemu ta reforma 9 0 tego dziewiątego roku, którą wiele osób uważa za ogromny sukces nie była jednak tak naprawdę krokiem wstecz odejście moc tego co państwa jednak mają w swoim nowym po to mamy państwa, żeby m. in . one brały na siebie odpowiedzialność za opiekę za systemy emerytalne dzisiaj naszym gościem jest dr Janina Pytel z Instytutu polityki społecznej Uniwersytetu Warszawskiego badaczka systemów emerytalnych w różnych krajach ciężar czy ta reforma ta trwa zdaniem w ogóle tra w to ta filozofia, w której jest odwrót znaczy, które jednak każdy sobie rzepkę skrobie na emeryturę czy też dobry pomysł 3 czy ty to był błąd to nie był pomysł wyłącznie Polski za klimat tego nam da się wszystko działo w latach dziewięćdziesiątych więcej wiemy w takim czasie, kiedy dochodziło do norm boli bardzo liberalne liberalizacji polityk społecznych we wszelkich dziedzinach w większości państ w także to jest trend typowy to, o czym mówimy to znaczy talent i 2 do zindywidualizowania naszych emerytur to się to to jest efekt tzw. systemu zdefiniowanej składki, czyli to ile będziemy mieli pieniędzy na emeryturze zależy od tego jak pan powiedział wcześniej ile przez całą karierę zawodową odłożymy tych pieniędzy to jest bardzo dobry system dla mężczyzn, którzy pracują bez przerwy przez całe życie i mają dosyć wysokie pensje czy dla jeszcze dodajmy dobry system dla mężczyzn na etatach i oczywiście to mam namyśli być może też kobieta jak wiemy w większości przypadków zresztą widać to bardzo wyraźnie w statystykach także polskich kobiety częściej mają przerwę w pracy ze względu na opiekę nad dziećmi czy nad dorosłymi niepełnosprawnymi kobiety też zarabiają mniej, więc się rzeczy ma mają niższe emerytury, więc taki system nie do końca jest uprawnionych, chyba że on uprawniony jest oczywiście nikt nie wydaje się słuszny dla społecznie, chyba że istnieje jakaś inna siatka zabezpieczenia społecznego jako może być n p. inny dodatkowy filar zabezpieczenia społecznego, ale naprawdę powszechny albo minimalna emerytura gwarantowana to znaczy musimy powiedzieć, że w Polsce istnieje coś takiego minimalna emerytura, która wynosi w tym roku około 4 lat waloryzacji w marcu 10 2 7 zlotych brutto, czyli na rękę czy na rękę mniej niż 100 0 około 800 nie wiem dokładnie w każdym razie chodzi tutaj o to, że nie jest pewien problem mianowicie rośnie liczba osób, którzy nie mają prawa do minimalnej emerytury w Polsce to wynika z tego właśnie, że bardzo wiele osób nie pracuje nad taktyką n p. nie oskładkowane umowy działa ma przerwę w pracy trzeba się wykazać kobiety 2 0 latami mężczyźni 2 5 latami składkowymi, żeby ta emerytury otrzyma, czyli nawet, jeżeli te okresy składkowe to jest n p. ciąża prawda EBI też co się liczy, ale trzeba to 20 lat są tak czy trzeba 20 lat gdzieś być na etacie po prostu albo na umowie zlecenia, bo powiedzmy, że teraz znaną od niedawna na umowie zlecenia, jeżeli ktoś się od lat z VAT bez 2 pracował na różnych śmieciówkach to już to już nic dożylnie liczy, ale ja czegoś nie rozumiem, czyli rośnie nam grupa ludzi, którzy tak jak przeczytałem w 1 wywiadów z panią, że rekordowa najniższa wyliczona emerytura wyniosła 4 gr byłby to właśnie dotyczy osoby, której nie będzie, której nie obejmuje to to 1000 zł emerytury mimo jak duże jest to grupa czy w ogóle wiemy jak duże jest to grupa tych, którzy nie dostaną tych emerytur minimalnych wiemy, jaka grupa teraz, ponieważ nie jesteśmy w stanie przewidzieć jak będzie się znajdować rynek pracy, ale ZUS robi bardzo dokładne statystyki dokładnych z tego roku jeszcze nie znamy, ale to było około 1 40 00 0 osób, które nie miały prawo do minimum spośród 5 000 00 0 ponad emerytów i około 200 00 0 ma prawo do minimum, czyli ma nie więcej niż 1 20 7 zł to jest wydaje się ciągle jeszcze nie tak duża liczba w proporcji natomiast jest ogromna liczba osób, które nie mają prawa lub mają prawo tylko do minimalnej emerytury, ale problem jest taki, że to będzie rosnąć co wynika z tego, że dzisiejsi emeryci w większości są emerytami, którzy pracowali jeszcze wszyscy, którzy pracowali jeszcze przed 19 9 9 roku nie mają korzystny naliczony tzw. kapitał początkowy, czyli to co mieli przed 90 dziewiątym pracując te kolejne pokolenia, które wchodziły później na rynek po raz kolejny po reformie już tego w ogóle nie będą miały i rzeczywiście wygląda na to, że jeżeli nic nie zmieni statystyki są bardzo można powiedzieć przerażający naprawdę te emerytury będą coraz niższej coraz mniej osób będzie miało prawo do minimum mieści się prawo oczywiście nie zmieni jeszcze wątek, którym mówią mi przed chwilą, ale zawsze staram się go podkreślać uważam, że jest bardzo ważne, jeżeli spojrzymy na statystykę osób przepraszam, które nie mają prawa do minimalnej emerytury ponad 90 % to są kobiety, czyli to pokazuje jak rynek pracy ich poz. 90 procent z tych ponad 40 przekłada się na nas sytuacje są kobiety w tym karnych tak, a proszę powiedzieć, dlaczego jest tak, że w Polsce w dziewięćdziesiątym dziewiątym roku twórcy reformy forma to, że twórcy reformy emerytalnej wprowadzili w system zdefiniowanej składki, czyli system dobry dla mężczyzn na etatach czy oni bydgoszczanie wiedzieli co jest nie nie chcę oceniać dzisiaj tej decyzji dziesiątek lat, ponieważ to była ta fala neoliberalizmu, którą bardzo wiele osób powierzyło wydaje się, że zaczęto to kontestować tak naprawdę w drugim dziesięcioleciu rysy pierwszego wieku wydaje mi się ziem była też po pierwsze, naciski z różnych instytucji m. in . bank światowy, który był autorem tzw. trójwymiarowego teraz już pięcio hektarowego modele emerytalne czy myśmy goście prowadzili mnie jakiś własny pomysł tylko róże skupia baliśmy rodzaj pomysłu gotowca ba z banku wielu ekonomistów tutaj było konsultowała z nami z polskimi rządami z polskimi twórcami reformy to było też coś co się działo Szwecja wyprzedziła nas też prowadziła ten model zdefiniowanej składki przy czym oni mają bardzo rozbudowane pracownicze programy emerytalne oraz właśnie minimalne emerytury nad lepszym poziomie i gwarantowanym, więc większej liczbie obywateli my oczywiście Chile, które było wówczas jeszcze wzorem, które całkowicie sprywatyzował emerytury jak wiemy dzisiaj to niebyła dobra decyzja też jeszcze powstaje pytanie, ponieważ część pieniędzy pamiętamy lata dziewięćdziesiąte i reforma wprowadziła otwarte fundusze emerytalne praktycznie 1 3 składki trafia na rynek kapitałowy nie powstaje pytanie czy pieniądze na ze składek powinny służyć głównie emerytom czy też w budowaniu gospodarki i rynku kapitałowego te pytania się pojawiają nowi twórcy reformy uważali, że to można jedno z drugim połączyć, ale my wiele przykładów m. in. chilijski przede wszystkim, ale Polski też jakiejś mierze pokazują, że to nasza gospodarka być może rozwija się szybko malał deficyt publiczny rósł tak szybko rzekł wiemy z tego obowiązkowości przynależności do otwartych funduszy emerytalnych w ogóle zrezygnowano część aktywów przeniesiono po prostu do ZUS także dno myślę, że to był efekt trendów politycznych nacisków konsultacji z określonymi ekonomistami, którzy absolutnie dominowali wtedy i alei gwiazd wyczuwam w tych wszystkich pomysłach ówczesnego banku światowego między logo funduszu Walutowego tego dominującego nurtów ekonomii, że to w gruncie rzeczy był pomysł na cięcia to znaczy, że pod wspólnym hasłem ale, żeby to było nowocześniejsze i t d . w gruncie rzeczy chodziło o to, żeby tych emerytury wypłacać mniej z całą pewnością patronem jest wydatki na emerytury w PKB danego kraju i też polityki wszelkie proporcje one zazwyczaj przyzwoici trwała, zwłaszcza międzynarodowy fundusz walutowy zabaw zazwyczaj dążą do 1 0 pokazywano też te dramatyczne perspektywy demograficzne pokazujące, że nasze społeczeństwo będzie się starzeć po prostu naszego kraju i wielu krajów regionu nie będzie stać na rys Żuraw dla pań i zarazem w dużej mierze jest to prawda, aczkolwiek myślę, że on problemem jest to, że cały czas myślimy o systemie emerytalnym w takim Bismarck w jakimś sensie znaczy wrócimy do drugiej połowy dziewiętnastego wieku czasów Otto von Bismarcka, który wprowadził pierwszy z systemem emerytalnym rząd zrobił po to, żeby ukrócić ruch socjalistyczny w Niemczech, ale przy okazji stworzył pierwszy systemy emerytalne takie, które później rzeczywiście, na podstawie których się odwzorowano tylko, że jego i jego system zakładał, że emerytury będą przyznawane od 7 dziesiątego roku życia i dożywały tego około 2 % robotników dzisiaj mamy rzeczywiście sytuacja, kiedy to obciążenie demograficzne, czyli liczba pracowników, którzy muszą płacić składki na obecnych emerytów rośnie i będzie rosła coraz szybciej, ale też ma wchodzą jeszcze inne aspekty mamy znacznie lepszą efektywność pracy n p. można wszystko się nie do końca tak 1 1 przykłada, aczkolwiek bez wątpienia kwestie demograficzne w systemie ubezpieczeniowym są nie bez znaczenia można, by w tym wypadku n p. pomyśleć o czymś innym jakiś polityce rodzinnej oczywiście mamy teraz w Polsce bardzo rozbudowany, a trzecie rozbudowano mam hojną może tak powiemy politykę rodzinną to 500 plus jak wiemy, ale to raczej nie wpływa na zwiększenie dzietności, ponieważ badania prowadzone także przez badaczki wzmaga Instytutu polityki społecznej m. in . prof. Annę Komorowską pokazują, że kobiety przede wszystkim chcą mieć dzieci jeśli mają dobrą pewną pozycję na rynku zarazy inną pracę to idą całą sieć usług, czyli przedszkola żłobki no i też, o czym się ostatnio mówi coraz więcej kwestia bardzo ważna to są usługi dla obszaru opieki dla osób starszych, bo to, że nasze społeczeństwo się starzeje ma także ten aspekt, że kobiety najczęściej czyści nie tylko, ale jednak asystowania one stanowią tzw. sądy czy na rejsie, czyli kanapkowy pokolenie mają jednocześnie jeszcze dzieci dorastające na utrzymanie worki pod opieką swoich już znacznie starszych rodziców w tym tej późniejszej starości także to też nie wypycha z rynku pracy też powoduje Ależ dodajmy, że to ona, że ta dzietność rośnie jak wywiad z badania przesiew poprawić jeśli coś przekręca mózg są również prowadzone właśnie przez panią Instytut że, owszem, praca, ale stabilna to znaczy etat perspektywa monotonny możliwości urlopu macierzyńskiego i t d. a jeżeli jest praca po prostu jakaś krótkotrwała śmieciówkach owa na czas określony to to nie zmienia macie to jakby nie ma wpływu na dzietność, więc nie jest także każda praca tylko praca stabilna dobrej jakości poradzono mi się, więc pewność zatrudnienia dla sierot do pracy to pensja będzie godna i że nie będzie także teoretycznie w Polskim prawie pracodawca musi przejąć pracownicy po urlopie macierzyńskim natomiast znane są przypadki się zwalniają po 2 dniach znów wychodzi też o to, żeby ergonomia to pewność, że jednak będzie zatrudniona czy jej partner mąż ojciec dziecka, ale proszę powiedzieć, bo bank światowy o tym, rozmawialiśmy panie mówią, że ta reforma z dziewięćdziesiątego dziewiątego roku to była nowy pełnienie zaleceń banku ówczesnych zdarza się panu światowego nas też, że w tej chwili bank światowy zaleca coś odwrotnego to jest też efekt tego zmieniających się trendu i mówienia w ogóle ekonomii wydaje mi się, że tutaj kryzys gospodarczy z lat 2 00 8 9 zacznie to zmienią zresztą widać to nawet w mediach także polskich, o czym pan doskonale wie, że jednak ten liberalny model zaczął się zmieniać i zaczęły się przebijać coraz bardziej głosy mówiące, że inna ekonomia też jest możliwa i że to nie jest jedyne możliwe trend, więc bank światowy myślę na fali kryzysu zmiany dyskursu, a także na fali obserwacyjną nie oszukujmy się widzimy, że ten system nie zadziała może rzeczywiście państwa będą mniej wydawać, ale będą umiały albo większe wydatki związane ze szkół pomocą społeczną n p. albo jakieś bunty społeczne problemy, bo to nie jest także, że to przecież każdy się sobą zajmie nie będzie kłopotu, jeżeli będziemy mieli miliony osób, które nie będą miały godnych emerytur będą obciążać albo swojej rodziny swoje dzieci albo właśnie pomoc społeczną ono ta nie będzie dobra sytuacja dla państwa i rzeczywiście bank światowy też, że trochę zmienił tą koncepcją Diamond 3 filara owej potem wypracowano po 5 ofiarował takim filarem 0 do 4 licencji aż 0 zerowy to jest właśnie ta minimalna emerytura gwarantowana prawnie, których państwach funkcjonuje w Polsce się trochę toczy dyskusja na ten temat wśród osób zajmujących się polityką społeczną czy systemami emerytalnymi, więc wydaje mi się, że w przyszłości być może to będzie uzupełniać system znaczeń nie dojdzie do kolejnej całkowitej rewolucji bez systemu emerytalnego, choć szczęście nie wiem tego, bo trudno przewidzieć, ale raczej, że będzie się uzupełniać ten system jakimiś pobocznymi, żeby jednak walczyć z tą z wykluczeniem z biedą są oczywiście, ale to będzie raczej szło w stronę zwiększenia odpowiedzialności państwa, czyli nas wszystkich za podatników z cła za system emerytalny tak bym powiedziała aczkolwiek, kiedy patrzymy na to co się dzieje teraz w tej polityce emerytalnej w Polsce, a pamiętajmy, że mamy w te właśnie projekt Ministerstwa Finansów, wprowadzając tzw. pracownicze plany kapitałowe to nie do końca na to wygląda to znaczy nasze państwo znów chce wprowadzić się coś co niektóre nawet niektórzy nazywają nawet OFE tylnymi drzwiami, czyli rozbudować pracownicze plany kapitałowe rozrób stworzycie w ogóle, bo istnieje w Polsce, że tak w Polsce jest 3 trafił 3 filarach system pierwszy filar to jest ZUS drugi to jest OFE dla osób, które w nim zostały i trzeci to są indywidualne konta indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego czy takie nasze prywatne jeszcze przerwę tylko w każdym z tych 3 filarów mamy nasze indywidualne konto emerytalne tak znaczy każdy z tych 3 filarów jest w pewnym sensie zindywidualizowanym z VAT oczywiście te pieniądze do ZUS-u płyną na aktualne emerytury, ale tam są te zapisy które, jakby budują naszą emeryturę, a trzeci filar jest całkowicie indywidualnej prywatnej te samoloty konta indywidualne będzie proste każdy może sobie sam założyć, ale to co cieszy bardzo ma on małą popularnością w Polsce albo pracownicze programy emerytalne to był taki plan żeby, wzorując się na państwa większości tzw. starej piętnastki wprowadzić pewne rodzaje odpowiedzialności pracodawców za emeryturę i dodatkowo, żeby oni płacili lub w porozumieniu z pracownikami recenzowali coś ekstra wprowadzenie dopłat fundusz emerytalny zaś w dziewięćdziesiątym dziewiątym to pracownicy mniej płacić potem 20 04 roku zmieniono to tę ustawę i zresztą na ręce za głosem pracodawców co jest ciekawe i to składkę płacą i pracodawcy pracownicy wg statystyk 9 4 % składki na pracownicze programy emerytalne płacą pracodawcy czy ta odpowiedzialność jest prosty system, który sięga niewiele ponad 2 % pracowników w Polsce spaść może mówić, że to de facto nie istnieje i teraz rząd chce wprowadzić kwas obligatoryjne pracownicze plany wiśnia Marta lekko kapitałowe, więc ta nazwa nawet nie ukrywa, jaki jest trochę cel tych systemów IT ma polegać na tym, że i pracodawcy i pracownik będzie płacić dodatkową składkę, bo pamiętajmy przy OFE to była część składki w głównej to ma być dodatkowo od 2 w sumie do 8 % jeśli wszyscy zapłacą maksymalną składkę i pracodawcy pracownicy naj co się dzieje z tymi pieniędzmi ona oczywiście ma trafiać na rynki kapitałowe dla mnie jest powrót do pomysłu, że można pieniędzmi emerytów załatwiać sobie problemy gospodarcze napędzać wzrost gospodarczy w jakiejś mierze tak, aczkolwiek torze wprowadzono w czynie wprowadzono też dopiero dyskusja nad tą ustawą, ale projekt już dostępne, że ma być tak was obligatoryjność ma sprawić, że wg szacunków rządu ponad 70 % ludzi będzie w tym systemie czy jednak dodatkowe pieniądze będzie wpłacać problem polega moim zdaniem na tym, że po pierwsze, ten system całkowicie kapitałowej, jeżeli chcemy zobaczyć jak sobie radzą inne państwa z pracowniczymi programami emerytalnymi to możemy zobaczyć, że te nie zawsze jest także te są inwestowane na rynku kapitałowym czasami n p. na regionalnym rynku jakiś ekologiczny rzeczy druga rzecz pracownicy często mają wpły w na to nas co te pieniądze są inwestowane są w zarządzie tych instytucji emerytalnych tak jest m. in . w Holandii i to też to sprawczość pracowników reprezentacji czy to są związki zawodowe czekasz inna forma też nie nie mamy silnych związków zawodowych w tej chwili ma ogromny wpły w na sukces takich systemów i wg mnie może być problem z tym w tym przypadku, ponieważ na nie bardzo związki zawodowe są włączone w tworzenie tego tego projektu w ogóle partnerzy społeczni nie mam namyśl AK związków, ale także pracodawców, którzy przecież też będą się na pewno burzyć przeciwko dodatkowym obciążeniem finansowym, czyli wracamy trochę do OFE tylko tylnymi drzwiami prawda do takiego pomysłu na nowym z 1 strony można powiedzieć, że będą wyższe emerytury dzięki temu trzecią klarowny być może demonstrantów będziemy płacić większe awarie stronę na tak większe składki z drugiej strony modele o ofercie model rynku kapitałowego wciela się wywrócił nasze OFE też wrócił okazało się, że jest droższe niższe niż zyski z niego i dalej co i żart podwody zadłużenie państwa dodatkowe no i tym razem rozumiem, że to też zadłużenia państwa nie będzie prawda o tej po pierwsze nie będzie zadłużenia państwa po drugie, zadbano także o to jak na razie w projekcie, że Bob koszty obsługi były jednak dosyć niskim tak jak było w przypadku OFE, zwłaszcza na początku, więc pewne rzeczy wzięte pod uwagę w porównaniu z tym co było w przypadku OFE no ale nie ma n p. żadnego zapisu o minimalnej jakichś gwarancji w tym wypadku, a wy jak mówi w wielu państwach zachodnich jest coś takiego rzeczywiście, nawet jeżeli pieniądze są inwestowane na rynku kapitałowym to zarządcy tych pieniędzy musi zagwarantować jakość minimalną wypłatę, bo na czym polega problem z systemami kapitałowymi na tym, że są całkowicie uzależniona od rynku czyli, jeżeli mamy kryzys tak jak loty rakiet w latach 2 00 8 9 i prawdopodobnie takie się pojawią to nagle marzną, bo z zaznaczeniem, że na albo 1 4 pieniędzy na koncie emerytalnym tych, które wpłacił wpłacił lecz by taką podobno gwarancją ma być to, że im miejsc dany pracownik starszy tym te pieniądze mają być bardziej bezpiecznie ulokowane no ale to jednak chyba nie gwarantuje tego co byśmy chcieli chciałem jeszcze 1 rzecz uściślić, bo w naszych mediach jej brzmi taka mantra, że ten system emerytalny wywraca się przez demografię i że tylko idiota nie nie rozumie tego, że społeczeństwo się starzeją należy przecież musi być podnoszony wiek emerytalny, ponieważ społeczeństwo się starzeją właśnie to w kółko słyszymy i ja mam zawsze taką jest też z licznych wywiadów wspaniałą, które uważnie czytam mam zawsze taką takie wrażenie, że to jest ściema to znaczy ani nawet powiedziała, że oczywiście, że z demografia ma wpływ ma również wpły w na tę sytuację, ale między stwierdzeniem, że tylko demografia powoduje, że asyst, że musimy zmieniać system emerytalny, a pani stwierdzenie fachowca, że również demografia ma wpły w na system emerytalny znana kryzys systemu emerytalnego jest jednak przepaść, więc chciałem uściślić czy problemem naszej dziurę w ZUS-ie jest tak jak twierdzi większość dziennikarzy demografia czy jest 8 9 polskiego zatrudnienia, czyli niepłacenie wszystkich składek do ZUS-u co jest co więcej waży mąż tyle trudne pytanie nie znam tak dokładne statystyki moc spowiedź co więcej waży, a ja myślę, że po prostu przy wszelkich analizach różnych systemów należy brać pod uwagę bardzo wiele czynników to nigdy nie jest także Kajetan demografia jest bez znaczenia bez wątpienia bardzo znacząca, ale czy niech go władzy ale, że to jest głównym, bo bardzo znacząca, ale czy to jest tam główną główny problem ważny problem na pewno ważne nie nasz główny myślę, że z równą ważne z innymi, czyli z naszym rynkiem pracy o tym, o czym pan mówił, czyli o śmieciach winien niepewnością niestabilnością mamy też ogromne mimo wszystko bezrobocie osób młodych, a to się też nie zwraca uwagę które, jeżeli dostają prace i oferuje im się po prostu pieniądze tony już nie patrzą na to, ponieważ dziedzicznie wynosi czesne czy mają ubezpieczenie zdrowotne chorobowe, a już nie mówiąc o emerytalną rentowe to jest na pewno drugi problem zna znaczny wydatek mi się, że w ogóle wiek emerytalny to jest najmniej ważny aspekt wszystko znaczy to wydaje mi się, że najważniejszy jest rynek pracy pod każdym względem, bo też dużo osób starszych nie pracuje nie, dlatego że nie chce, chociaż w statystyki pokazują, że Polacy byli zwolennikami obniżenia wieku emerytalnego tylko, że byli z nim tymi zwolennikami wielu powodów z 1 strony ze zmęczenia Izy też o kondycji zdrowotnej, a więc mamy profilaktykę zdrowotną zadbajmy o to w Polsce, żeby osoby starsze były aktywne i miały dobrą profilaktykę zdrowotną, a nie, że wszyscy nie wszyscy, ale wiele osób trafia dopiero od lekarza, kiedy już ma problem jeszcze czeka miesiącami jest problem się pogarsza, więc kwestia zdrowia tych osób starszych druga kwestia zatrudnienia i niedyskryminacji nie chce się zatrudniać pracowników starszych, zwłaszcza kobiet starszych, ale mężczyzn także to dotyczy, zwłaszcza w wieku przedemerytalnym, bo z 1 strony jest nie wiara w to, że są w stanie niedawno czytam nawet więcej z pracodawców, że są nie są w stanie nadążać za technologicznymi nowinkami co nie do końca jest przecież prawdą, bo to nie jest do końca uzależniona od wieku manna jest, że ten problem tzw. okresu ochronnego, który w Polsce trwa 4 lata więc, że tych zatrudniono umowa o pracę to przez 4 lata przed emeryturą nie może być to umowa rozwiązana co ma swoje dobre i złe strony niestety wielu pracodawców unika tego także jest takie rozwiązanie jak sobie popatrzymy na znowu na Unię Europejską wiele osób powie no tak mi się porównujemy do tych praw państ w zachodnich, ale moim zdaniem to są dobre wzory to można zobaczyć co robi, robiąc takie kraje, których n p. stopa zatrudnienia osób starszych znacznie wyższa i widzimy właśnie to, że się do stale, że pracodawcy, dostając od szkoły pieniądze n p . za dostosowanie miejsca pracy dla takich pracowników za coś, żeby ich szkolić też pracodawcy nie chcą wysyłać tych ludzi na szkolenia przecież zaraz pójdą na emeryturę to po co ich jeszcze szkolić pracownicy też mogą n p. mieć bardziej elastyczne godziny w takim dobrym sensie, bo słowa elastyczność może budzić kontrowersje, a tu chodzi o to, że dobrze, że ktoś nie stanie pracować tych 4 0 może 3 5 krecz zobaczymy w przyszłości tygodniowo, ale jest w stanie pracować choćby 15 to mam stwórzmy taką możliwość, żeby to tak działało teoretycznie oczywiście w Polskim prawie takie możliwości są Alone nie są wykorzystywane w takim sensie są pewne drogi, które pozwalają na zwiększenie tego zatrudnienia i wtedy osoby starsze, jeżeli są zdrowe i chcą być aktywne pozostają na tym rynku pracy, a u nas robi tak mu osoby starsze są zmęczone, a w ogóle to jeszcze jak to powiedziała pani minister uruchomiony uruchom i otwórz my kapitał opiekuńczy kobiet i pamiętam dokładnie tego cytatu tak, żeby się zajmowały znów Camino to jest bardzo bardzo mało znani już niewłaściwe podejście do tej kwestii nie ma, więc o tym, że kobiety 60 plus w tej chwili coraz rzadziej są babciami, ponieważ ich córki mi synowie mają dzieci też później, jeżeli w ogóle więc, ale oczywiście bez wątpienia jest pewna grupa, która jest z tego rozwiązania zadowolona moim zdaniem to jednak wina trochę inną stronę i w tym kontekście mówię, że wiek emerytalny tylko pochodną tych wszystkich aspektów, chociaż uważam, że 60 lat dla kobiet i zróżnicowanie go kobiecie mężczyzna jest absolutnym błędem ale gdy patrzy pani nie ma wrażenia, że o emeryturach i o wieku emerytalnym bardzo często mówią ludzie w eksperci dziennikarze takie osoby również jak pani czy dzieje ludzie, którzy wykonują zawody inteligenckie niektórym bardzo łatwo jest mówić że, a przecież powinniśmy wszyscy pracować dłużej natomiast nie zaprasza się do listy do programów do komentowania tych spraw nie wiem kasjerki z Biedronki, która może państwa, bo praca kasjerki, żebyście w Biedronce nie polega na tym, że to pani siedzi tam przez społeczne no i 8 do tego żona nie ma jeszcze pełnych etatów to tam jest cały system, żeby mnie płacić tylko 3 4 etatu, więc przez 6 godzin i i tylko po prostu musi codziennie przerzucić tam kiedyś boi 1 z panią mówiła ile tam kilka ton na towar, a więc wyobraźcie sobie państwo, że sześćdziesięcioletni, jakoby kobieta z wdychanym kręgosłupem bardzo często od siedzenia też przecież kręgosłup przez po prostu zużywa, że musi to, że na taką pracę wykonywać czy pani nie ma wrażenia, że jest jakiś kompletne nieporozumienie między inteligencją, która komentuje system emerytalny, a tym co ze swoim ciemnym ludem, który głosuje na PiS chce obniżenia wieku emerytalnego jeżeli, jakby w mszy to nasze środowisko kompletnie nie widzi tych, jakby 2 warunki w wiedzieć, gdzie ludzie pracują usłyszy kilka aspektów to jest właśnie to dlaczego mówią, że ma system emerytalny wiek powinien być elastyczny nie powinien być ściśle ustalony absolutnie się z panem zgadzam, że jest problem to albo nie jest problem z charakterystyką wszelkich rynków pracy to, że mam wykonujemy bardzo różne zawody jedne wymagają od nas wysiłku fizycznego, który może niszczyć nasze zdrowie, gdy go też mówiono też profilaktyka c to wszystko ze sobą sprzężone i dlatego uważam, że także wiek emerytalny powinien być elastyczny jak mówią wcześniej na, ale to nie oznacza, że powinien być wyznaczony w ściśle na poziomie 60 lat i wówczas ta inteligencja może stracić, a która decyduje o tym jak to wygląda, a z drugiej strony, jeżeli mamy 6 0 lat dla osoby pracującej na kasie w Biedronce to być może jest w ogóle za późno, gdyż nie jest tak jednoznaczna sprawa no też odeszliśmy już od większości form wcześniejszych pomostowych i różnych innych rodzajów emerytur także to jest problem liczę na to też, że gospodarka będzie się zmieniać mamy ogromny ogromne wyzwanie i my bardzo często się mówią o tym, robotyzacji rynku pracy być może właśnie te prace wymagające największej siły i takie wyniszczające zdrowie 1 z takim bardzo optymistyczne modele to co mówię w tej chwili będą będzie ich coraz mniej natomiast więcej osób będzie jednak pracować także ich siły nie będą tak wynieść weń wyniszczone jest jeszcze 1 aspekt mianowicie my mówimy o podwyższaniu wieku emerytalnego dzisiaj myśląc o dzisiejszych 6 0 latkach i 6 5 latka Platforma Obywatelska, o czym też wielokrotnie mówią popełnia wiele błędów, wprowadzając reformy podstawowym był po prostu objaw brak dialogu nie wsłuchanie się w to co mają do powiedzenia właśnie różne grupy zawodowej reprezentanci związków zawodowych, którzy mi ciekawe propozycje, ale też należy pamiętać o tym, że wprowadzi 1 rzecz moim zdaniem sensowna, a mianowicie ten to wydłużanie wieku emerytalnego było niezwykle rozłożone w czasie znaczy pierwsza kobieta, która miałaby przejść iść na emeryturę w wieku lat 70 6 7 10 jeszcze nie urodziła się w październiku 2 90 0 siedemdziesiątego trzeciego roku, czyli co sądzi się relatywnie jeszcze dosyć młode osoby i to się w bardzo w czasie rozciągało, więc not ta chciała dać Platformie Obywatelskiej jakąś Anna powiedzieć, że rzeczywiście nie wszystko nie wszystko co robi wówczas było można powiedzieć, że nie zadbali o to, żeby był ten na to co najpierw powinno być, czyli wełna, ale z kolei, wprowadzając co z takim odroczeniem zostawić furtkę, że może też inne rzeczy się da zrobić się później towar, zanim zdaniem duża grupa zacznie przechodzić, ale też wiemy że, choć u nas to takie odkładanie na nigdy powoduje, że aż się też nigdy nie wydarzy nam łóżek geriatrycznych nadaniem mu nie my też ze ogromny problem, ale n p . liczba przedszkoli żłobków wiąże się dla farmy wraz z rozumu tak rzeczywiście w tej sprawie można powiedzieć, że może się zdziwić, że zawsze będziemy niezadowoleni zawsze będzie nasz dworzec ma moim zdaniem większym problemem znacznie większy ogromnym problemem jest jest to właśnie czy pan powiedział braku łóżek geriatrycznych niedostosowanie polskiej ochrony zdrowia do rosnącego rosnących potrzeb osób starych torze po prostu starsze osoby spadają na barki wyłącznie przede wszystkim swoich rodzin to zawsze jest także, że to trochę wrażenie, że wcześniej mało mówi się tam tzw. dalszym trwaniu życia Time pokazuje, że w Polsce też jest dłuższa, ale jest jeszcze inny wskaźnik ter mówią tzw. dalszym trwaniu życia zdrowia i tu Polska jednak już dużo słabiej wypada niż państwa Europy i to jest właśnie to, o czym mówię, czyli profilaktyka zdrowotna przede wszystkim aktywność osób starszych to jest trzeba na to ma być ocieplony ma pomysł jak wybrnąć z tego problemu, którym zaczęliśmy mówić, bo problem może o problemach emerytalnych mówią oświeceni inteligenci bardzo mądrze, mówiąc że jak silnie zwiększy wieku emerytalnego też system emerytalny zachowali a jakby nie mówią właśnie osoby, których to będzie dotykać, bo inteligent może są pracować do dziewięćdziesiątki, jeżeli jest zdrowy pisać felietony z zadowolonym mówi nawet dziewięćdziesiątki ktoś chodzi o to, że w publicznym dyskursie ten głos tych umowę z kasjerek to jest populizm natomiast głos takich osób jak inne obecne w publicysta ekonomiczny, który brzmi o tym, że przecież trzeba podnosić wiek emerytalny, bo boli, bo to jednak i inne rzeczy są nierozsądne właśnie jako głos rozsądku to jest jakiś kłopot z dla wszystkich ludzi, którzy rozmawiają emerytura się w te głosy nie są traktowane w tylko mainstreamowe ma on jeszcze mowy o mediach n p. jako równoważne jako równie ważne głosy w tej dyskusji pyta mnie pan dyskurs, który mierzy de facto nie zajmuje, więc trudno mi to w wydziale, ale pani mówi różne inne rzeczy często w mediach jestem cieka w Wisły słyszane napisał dzisiaj rozmawiamy, więc to nie jest do końca także tym koszt nie jest słyszany pan też pisze różne inne rzeczy i też pan jest czytany, więc stałem tak jak mówiono wydaje mi, że po kryzysie to się zmieniło, ale jak sprawić, żeby ten głos był dominującym w mediach co na to pytanie na brak odpowiedzi Iniesta proszę państwa UE na koniec chciałbym jeszcze chwilę z panią porozmawiać o tym, 3 jest jak dziś obecnie nowy model, który krąży gdzieś po świecie w formie jakiejś idei pomysłów, a pani przecież zawodowo takie rzeczy wyłapywać, zajmując się z tym nie ma emerytalnymi, które mógłby rozwiązać problemy systemu emerytalnego m. in . w Polsce przypuszczam, żeby do mnie pan trasę minimalną emeryturę gwarantowaną jest taki może to jest myślę, że jest od jakiegoś czasu toczy się dyskusja także w Polsce zastrzeżenie co ma tzw. podstawowego dochodu gwarantowanego w Czernicy taka jest nazwa tego są różne, która miałaby gwarantować to funkcjonowało w Finlandii było częściowo wprowadzone w jakiś czas, ale od niezgodnej zdecydowali się przedłużyć z powodów politycznych ani z powodów merytorycznych, a może zmieniła decyzję w 2 po prostu decyzja polityków, że nie chroni kontynuują program ma jeszcze nie było danych dotyczących tego jakoś funkcjonuje to ile wiem w Finlandii to była wyłącznie dla osób bezrobotnych, więc też nie do końca tak zawsze jest taki element generalnie powiedzmy, że chodzi o to, żeby każdy obywatel niezależnie od tego czy pracuje czy nie pracuje gdzie pracuje leczy się uczyć czy też jest tzw . Annie pracującym bezrobotnym nie uczącym się, że otrzymywał od państwa jakieś pieniądze pieniądze, które pozwalają nam bardzo minimalnym poziomie, ale pszczelarze oswojenie zaspokojenie podstawowych potrzeb teraz jak rozumiem ten pomysł bierze się stąd, że z różnych badań to nasza no coś co jest zgodne z taką intuicją, ale też z tym co nam wmawiano przez ostatnie lata to znaczy, że jak będziemy dawać jakieś zasiłki ludzie nic się będą robić będą leżeć do góry brzuchem przez różnych badań wynika, że dokładnie na tym, że jest odwrotnie to znaczy, że osoba, która ma pewność, że ma zaspokojone z dostanie jakąś kwotę, która ma zaspokoić, która zaspokoi takie podstawowe potrzeby po pierwsze, staje się bardziej aktywna również społecznie po pierwsze, staje się bardziej odważna życiowo n p. jest w stanie porzucić słabiej płatną pracę doszkolić się znaleźć lepszą pracę, dlatego że jak jest uzależniona od tej słabej pensji to oczywiście z tego boli to też zresztą fenomen kobiet 500 plus, który nagle to tego też do końca nie wiemy, ale z różnych szczątkowych obserwacji badań wynika, że wiele kobiet nagle zyskało siła również wobec mężczyzn w niektórych rodzinach, ponieważ one teraz dostają te pieniądze na dwójkę dzieci po prostu mogą sobie n p. mogą się postawić pracodawcy, bo nie muszą wcale w tym miejscu pracować, czyli że, jakby taka podstawowa kwota którą, którą się co miesiąc dostaje nie rozleniwia tylko przeciwnie spowoduje, że człowiek no nie żyje na ruchomych Piaskach i zaczyna być bardziej odważne to jest w ogóle w nim pewna rola zabezpieczenia społecznego pytanie czy to jest podstawowy dochód gwarantowany czy inna forma n p. świadczeń dla bezrobotnych słynny model lekcji trucicieli elastyczność bezpieczeństwo w Danii nie są wysokie świadczenia dla bezrobotnych czy Szwecji łatwiej z bardzo łatwo zwolnić pracownika, ale natychmiast spada z taką sieć, że dostaje właściciel Dallas ta, którą ostatnio 0 i też bardzo szybko dodaje udajemy się znaleźć pracę takie same badania robiono w Norwegii, gdzie też jest taka środka zabezpieczenia społecznego gwarantujące to poczucie bezpieczeństwa i badacze norwescy udowodni, że to nie tylko jest poczucie bezpieczeństwa dzięki temu ich gospodarka jest właśnie bardziej Innowacyjna czy to, o czym pan mówił, że pracownicy są bardziej czy ludzie oraz obywatele są bardziej skłoni do podejmowania takich ryzyk pomysłów nowych, które w, których wypełnienie podjęli, gdyby nie byli pewni czy to im zagwarantuje jakiś rok akademicki, bo jak ładuje się jakąś firmę innowacyjną własna to ryzyko mierzone z pana, bo to zawsze są pomysły czasem z Czapel w ogóle nie wiadomo czy pan ryzykuje, że zaraz zbankrutuje Hannibal w momencie, kiedy po bankructwie spadasz czarną dziurę biedy zostaje żebrakiem oczywiście nie będzie ryzykował jak wiesz, że państwo się za w razie czego wypłaci jednak minimalną egzystencję to jest coś bardziej odważni co więcej tak działa jak rozumiem takich są przykłady zresztą nie tylko europejskie jest też takie państwo, które teraz zmaga się z kryzysem, ale z innych powodów, które przez wiele lat, by dobrze radziła, którym mogę mówić jest Brazylia, gdzie wprowadzono takie świadczenie pielęgnacyjne w kominiarce i takie świadczenia rodzinne dla, które trafią głównie do kobiet stąd też zrobiono badania z tych wyników lepiej, żeby to trafiało do kobiet i rzeczywiście nie stało się także osoby zostały zupełnie się nie uzależniła tego świadczenia tylko właśnie aktywność zawodowa kobiet wzrosła aktywność zawodowa dzieci za co spadła w 1 z Bysławia aktywność zawodowa prosta praca dzieci niż nie była konieczna też buty na aspekcie, którym pan mówił, chociaż sam wraz ze znacznie większym kontekście szerszym, czyli takiego upodmiotowienia kobiet i tak, że mogło być równocześnie o nic n p . z mężczyzną partnerów, którzy na nie traktowali ich dobrze łagodnie mówiąc więc, więc takie rzeczy mają bardzo pozytywne aspekty, o których często zapomina, bo się mówi no tak, ale przecież naszego państwa na to nie stać Brazylia jest przykładem czy takie świadczenie trafiało do ponad 50 000 000 obywateli, czyli 1 4 ludności kosztowało wykop pół procent PKB wg badania ekonomistów zwróciło się znacznie większą nadwyżką do budżetu, ponieważ aż aktywnej zawodowo wzrosła edukacja poziom zdrowia, bo tam były też warunki to oświadczenie warunkowe n p. trzeba było szczepić dzieci, żeby dostać 2 świadczenie, więc tak ja uważam, że zabezpieczenie społeczne ma taką rolę w UE w wielu państwach jest niedoceniane, bo to nie są tylko wydatki tylko, jeżeli mamy przekonać ekonomistów może mówić językiem to jest pewien rodzaj inwestycji kwestia powszechnego dochodu gwarantowanego budzi już znacznie większe kontrowersje niż same zabezpieczenia niż samo zabezpieczenie społeczne, jakie świadczenia ma swoich wielkich zwolenników i ogromnych przeciwników i mówią o tym, że jak to przecież ludzie unikną odpowiedzialności za swoje czyny nie będziemy się chciało nic robić tak jak pan mówił, że to jest kwestia pewnego rodzaju też filozofii wiary w to, że ludzie są albo dobrze i pracowici albo wręcz przeciwnie tak naprawdę głównym celem jest nierobienie niczego jej żerowanie na na państwie nie może tego wypośrodkować żaden sposób się to w dużej mierze zależą od wielu czynników także społecznych i już, zmierzając do emerytur ja uważam, że pewien rodzaj minimalnej emerytury gwarantowanej, czyli właśnie takiej bez żadnych warunków poza wiekiem jest pewne go rodzaju powszechnym dochodzie gwarantowanym, ale w jakiś tam kohort jakiś kohorty w jaki się w jakiś pokoleń złoża powyżej z pierwszym krokiem istnieją państwa getto funkcjonuje i znów wracamy do Holandii tam jest taki system, w którym każdy obywatel ma prawo do minimalnej emerytury niezależnie absolutnie tego co robił w swoim życiu i chociaż są 2 warunki muszą mieszkać w Holandii przez jakiś jakąś liczbę lat i mieć skończone 6 5 lat czy mieć 100 % tej emerytury musi mieć 50 lat mieszkania w Holandii między 1 5 sześćdziesiątym piątym rynkiem jest na jakiej wysokości 10 0 100 % to jesteś Kowal wyliczone na podstawie tzw. koszyka potrzeb dokładnie wtedy chwili nie wiem nie prze liczę tego, bo nie pamiętam liczb, ale chodzi tutaj o to, żeby zagwarantować minimalne minimalny dochód gwarantujący podst realizację podstawowych potrzeb jeśli ktoś się związku partnerskim czy małżeńskim dodamy te osoby mają to 70 % nie wstał, ale czy to jest kwota, za którą się wegetuje czy, za którą się, bo skoro zdarza się, więc z kwotą, za którą uda się przeżyć natomiast jeśli ktoś n p. mieszkał w Holandii 3 0 lat to już 6 8 80 proc za każdy rok 2 % także także jest taki aspekt należą Holandia ma jeszcze niezwykle rozbudowany system pracowniczych programów emerytalnych, które naprawdę sprawiają że, że jest kraj, który we wszystkich rankingach najczęściej z pierwszą albo drugi na liście bogaczy też dostaje to minimalne, na które nie ma w ogóle znaczenia czy jest się bogatym czy biednym, czyli jest to pewien rodzaj minimalnego dochodu gwarantowanego dla osób starszych tak dalej to dość łatwo zbija ten to pomysły właśnie argumentem, że Polski na to nie stać Polski nie stać na brak polityki społecznej i myślę, że to jest chyba najlepsze najlepsza odpowiedź, jaką mogę dać po, jeżeli nie będziemy inwestować na słowo lubiane przez ekonomistów we takie rzeczy to będzie w Izraelu z niej oni dobrze to będziemy znacznie większe problemy, z którymi sobie naprawdę już wówczas możemy nie poradzić, więc myślę, że trzeba myśleć perspektywicznie trzeba też widzieć politykę społeczną jako system naczyń połączonych nie może być tak, że reformujemy system emerytalny nie patrząc na rynek pracy na ochronę zdrowia na edukację nawet po przecież to też jest ogromna ogromna sprawa w wszystko zaczyna się już w przedszkolu żłobku nawet ten kapitał ludzki wzrok pan powiedział też jest kwestia tego w jakim wieku dzieci i skąd trafiają do jakiej jakości szkół przedszkoli żłobków wszystko jest naprawdę niezwykle ze sobą powiązane czy nie ma pani wrażenia, że system składki indywidualnej, której w, którym żyjemy już niezależnie skąd, gdzie te pieniądze trafiają, ale mówimy o tym, że jednak nasza emerytura zależy od naszych zarobków im wyższa mamy zarobki tym wyższą emeryturę, że w paście do systemu postawiona na głowie no bo jeżeli ktoś zarabia dobrze albo bardzo dobrze powiedzmy zarabia nie wiem 1 0 15 000 miesięcznie to zwykle są to osoby, które w ciągu życia cały czas zwykle zarabiają nieźle i nie są stanie nie wiem kupić sobie mieszkania na wynajem są w stanie odłożyć pieniądze generalnie są w stanie zrobić rzeczy fakturę na emeryturze będą mogą świetnie funkcjonować jeszcze dostają dosyć przyzwoite emerytury wobec osoby, które zajmują 2 000 w emeryturę wchodzą bez żadnych oszczędności często bez majątku no oni jeszcze do tego dostają 1000 zł emerytury czy nie powinno być czy nie uważa, iż ta idealny system powinien w zasadzie od zera robi coś odwrotnego, czyli zamożna wypłacać niższe emerytury niż biednym można, by to określić także obecny system emerytalny petryfikuje nierówności w wieku starszym czy ten system bez składki zdefiniowanej no nie zanosi nierówności donieść na taras to znaczy sprawia żony są cały czas tak samo silne i nie nie ma tutaj żadnej żadnej Solidarności może być społecznej istnieje wiele różnych metod łagodzenia tego 1 z metod to bardzo niedawno temu zniesiono było zniszczenie tzw . Górnego progu dochodu, którego jest płacona składka to były wzniesione po to, żeby ZUS miał w tej chwili wyższe składki te z ponad 80 000 po od tego dochodu już się nie płaci składki na emerytury na systemy emerytalne rentowe, więc też nasza przyszła i takie osoby zamożne Niemcy oraz będzie liczona tego co wpłacił dnia tej góry to zmieniona, żeby zwiększyć przychody funduszu ubezpieczeń społecznych, ale to będzie się łączyła z tym, że to osoby będą miały naprawdę znacznie wyższe marże nie rozwiązywanie warzywa z dniem, dlaczego nie można tego jednak n p. wejść próg wysokości emerytury, ale już nie rezygnuje na razie nie, rezygnując z progu oskładkowania w przed 9 9 rokiem znowu wracamy ta formuła wyliczania emerytury była troszkę bardziej skomplikowana niż w tej chwili, bo teraz to jest zgromadzone pieniądze podzielone przez tak są dalsze trwanie życia wg tablic GUS przed 10 09. rokiem był też takie elementy 2 4 % bazowej kwoty, która to była jakoś tam kwotą, a w Lesznie Meller przeciętną pensję w danym roku nie pamiętam dokładnie co oznaczało, że 1 4 emerytury dla osób znacznie mniej zamożnych to była duża część ich emerytury dla osób bardziej zamożnych to był po prostu, bo to było przeciętny emeryt przeciętne pensja w kraju żadna nie żyją stworzyli ten system ci ludzie tak dziś koncyliacyjny jądrem liczył bardziej równe emeryta Kia wyrównywał trochę bardziej nierówności pomiędzy najmem zamożniejszym i najbiedniejszymi to znaczy był ten element socjalny poprą, ale to znaczy, że nie może może ten system był lepszy po prostu niż obecny w trudno wyliczyć był lepszy, bo być może rzeczywiście był niewypłacalny tylko wydaje mi się, że spadamy ze skrajności skrajność, dlaczego nie uwzględnić elementu socjalnego w tej emerytury, dlaczego nie zganić minimalnej emerytury gwarantowanej, dlaczego nie zmniejszyć warunków jej ukrycia spełnić, żeby otrzymać, zwłaszcza przy tak zmieniającym się rynku pracy moim zdaniem trzeba brać pod uwagę różne aspekty za każdym razem, kiedy padają takie argumenty jak pan jak teraz pani mówi to jest odpowiedź czy jakiekolwiek poruszanie ludziom tych emerytur to jest sprzeczne z konstytucją przeszkodzie sobie odłożyć to są właściwie prywatne zapisy na ich prywatnych kontach emerytalnych, więc jeżeli teraz mamy coś wyrównywać zabieracie 1 dodawać drugim to też sprzeczne z konstytucją my jesteśmy w kropce albo jesteś Ojczyzno córeczko będzie miał pewność daje się, że wiek emerytalny z mężem była aspektem przyczyniającym się wygranej PiS chce nie wiem tego nie mam badania, ale sądzę, że to był wasz dawny to jest kwestia znowu dyskursu liberalnego takiego nastawionego na własność, toteż widzieliśmy bardzo wyraźny przy ofercie z mówiono ludzie to mówi, bo to słyszeli najpierw po to, są nasze prywatne pieniądze Trybunał orzekł zresztą i Sąd Najwyższy wcześniej, że to nie są prywatne pieniądze tylko zarządzane przez prywatne instytucje, ale są częścią składki też pamiętajmy, że w dziewięćdziesiątym dziewiątym roku, gdy postanowiono Tusk połączyć z wynagrodzeniem składkę to dodatkowe wynagrodzenie pracowników podwyższono, więc nie było tak do końca nasze prywatne pieniądze, ale nie jest nie jest tak tak proste pamiętajmy też składka nie stanowi przychodu pracownika, od którego pobierany podatek, więc to wszystko jest jedyną bardziej skomplikowane testowania, ale my lubimy mówić to są moje nasze pieniądze nie będę się znicze nimi dzielił ITS moim zdaniem ogromny problem wynikający właśnie z tego może tak się uczyliśmy przez te lata dziewięćdziesiąte 2000, że więcej się mówi o własności niż Solidarności i ją się, że oberwie wartości są ważne, ale no ta Szala zdecydowanie niższe i po kolorze pokolenie Solidarności nam zafundowało taki dyskurs co jesteś zawsze się zastanawiamy jak to możliwe, że ta grupa, która wyszła Solidarność jeszcze z pierwszej Solidarności po prostu kompletnie o tym, urodzonym w słowie jakoś zapomniał późnym no dobrze, ale to jest na inną na innej rozmowie rozumiem, że pani mówi coś takiego, że ten obecny system nie tyle należałoby wysłać w kosmos znowu robić jakąś wielką reformę albo wracać do poprzedniego systemu dna i n p. zrezygnować z cech indywidualnych kont tylko raczej należałoby wprowadzić element społeczny czy penne, wyrównując do obecnego wyliczania emerytur mówi o tym, dlatego, że nawet jeśli nie jestem zwolenniczką systemu, który funkcjonuje w tej chwili to wydaje mi się, że kolejna reforma rewolucyjna dla systemu emerytalnego naprawdę nie służy to znaczy mieliśmy reformę dziesiątym dziewiątej potem kolejne NN OFE wiek emerytalny podwyższono obniżony jest to sprawia, że całkowicie nie ufamy systemowi emerytalnemu i są takie badania prowadzone przez Cebo n p . pokazują Żytko 12 % osób młodych wierzy w oko będzie jakąś emeryturę w przyszłości i to jest katastrofalny też dla systemu, bo to nie jest tylko badania opinii publicznej to sprawia, że ci ludzie jeszcze mogą to będą unikać tego systemu, czyli to jest samospełniająca się przepowiednia psychologii robimy coś, żeby uniknąć, bo nie wierzymy, że to będzie tego rzeczywiście nie będzie na Błoniach nie będziemy płacić tych składek to co tak będzie, więc dlatego uważam, że dzisiaj reformę systemów emerytalnych należy wprowadzać jednak w taki bardziej ewolucyjny niż rewolucyjnym sensie i może myślę, że ten system nie zdaje egzaminu zresztą wszystko, o czym dzisiaj mówią to pokazuje niskie coraz niższe emerytury coraz większe rozwarstwienie społeczne i także wg kół płci, chociaż ja mówię, że te emerytury kobiet mężczyzn bardzo się bardzo się również dzisiaj, mimo że większość emerytów ze starego systemu mediana kobiet mężczyzn różni się aż 1000 zł ponad, ale to będzie rosła w przyszłości jednocześnie przy bardzo znaczne obniżenie emerytur wszystkich, więc to nie jest tylko problem wchodzili w poprzedni system ten jeszcze, który wyrastał z PRL-u był jednak bardziej dla kobiet sprawiedliwe no tak właśnie przez to że, ponieważ za ważne zasadniczo kobiety zarabiają mniej i są one uwzględnione ocena tym zarówno socjalne element bardziej służył kobietom, ale to jest pochodna nie było dla kobiet tego wzrostu dla osób biedniejszych i tak chyba to powinno po prostu funkcjonować, gdyż nie jest tak czy tylko mężczyźni dobrze zarabiają kobiety nie problem widać wyraźnie Mencwel jak się patrzy wszystko genderowe okulary tak mówiąc tym słowem niepopularnym ale, ale nie jest tylko problem kobiet w bardzo panie dziękuję dzisiaj naszym gościem była dr Janina Pytel 3 z Instytutu polityki społecznej Uniwersytetu Warszawskiego dziękuję bardzo, a ja zapraszam państwa na za tydzień w niedzielę o godzinie dziewiątej audycję świat Cichy przygotowali Anna Piekutowska Grzegorz Sroczyński teraz informacje Radia TOK FM Zwiń «

90 proc. osób bez prawa do emerytury to kobiety

AUTOMATYCZNA TRANSKRYPCJA PODCASTU

PODCASTY AUDYCJI: ŚWIAT SIĘ CHWIEJE

POSŁUCHAJ RÓWNIEŻ

DOSTĘP PREMIUM

SERWIS INFORMACYJNY

Wydanie z godziny 09:00

Najnowsze Podcasty

"Poziom tumanizmu aż boli" - Karolina Wigura, Paweł Wroński

"Wybór między stabilnym rządem opozycji a chaosem"

Wicemarszałek Sejmu o TVP: Trzeba zakręcić ten kran z trucizną kłamstwa i nienawiści

Joanna Scheuring-Wielgus: "Nie chcemy wywracać jakiegokolwiek stolika"

TOK FM

Polecamy

Popularne

GOŚCIE TOK FM

Gazeta.pl

WYBORCZA.PL