Niektóre osiedla rzeczywiście blokowiskami stołu, ale nie wszystkie nie podoba mi się to słowo uważam, że jest brzydkie zresztą wszyscy o to pytają blokowi, dlaczego nie blokowiska i czy blokowiska to osiedla on, a do osiedli w ogóle no to wszystko zależy od tego jakie to osiedla mam też, ponieważ sama się wychowałam na 2 0 lat mieszkałam na 1 z krakowskich średni, a to mam też taki powracający sen w, w którym mógłby się pomiędzy jakimiś Ion się już pojawiał w dzieciństwie każdy ma taki 1 z matek powracających z paniami związany z blokami z z blokami z dużymi dostarczyła takie 2 sny 1 to są jakieś osiedle w jakimś mieście i nie wiem czy to za każdym razem jest to samo miasto, które ma różne dzielnice rozrastające się czy jakieś inne miasta i nie wiem czy ono z mniej wrażliwe, gdzie ja jadę, gdzie dociera na jakiś taki właśnie duże osiedle z dużymi formami przestrzennymi czasem to jest gdzieś na takim płaskowyżu, że widać już w oddali dystrykt przerażający zawsze budzi we mnie taki lęk dziwny i się gubię tam nie mógł znaleźć drogi powrotnej też na pewno z dzieciństwa takie, gdy chodziłam na drugą stronę na inne osiedle swoje oczywiście rozpoznawała, ale już poszerzała to terytorium i tam w pewnym momencie po przyswoić obce podwórka trochę się ze sobą mieszały nie wiadomo, bo dziś już jest wszystko tak wszystko było do siebie podobne jak zresztą taki aneks do Chin o, a z czasów PRL -u o człowieku, który przyszedł pod już pianę lekko wieczorem do domu 3 w nocy otwierać drzwi kluczem Getin mogła się do łóżka Adamek silny facet w Watrze to 1 facet się na niego zrzuca ze złością i okazuje się, że samochód jest prawie identycznie umeblowane mieszkanie, ale na innym piętrze albo winnej klatce często do tego było jeszcze tak długi sen mam też, że jakiś wysoki budynek, więc ja myślę, że to który, w którym się coś dziwnego dzieje pod koniec tego z mąż zaczyna on o wali się rozpadać się z badań w podobnych chwilach pani ten temat szydzono naprawdę dodaje tylko pani wiarygodności tym wszystkim książkom, które pani pisze o mieście generalnie rzecz biorący w Toronto jest najwyraźniej element pań tożsamości wszystkie refleksje koło miejskie, a dzisiaj przed nami kolejna książka książka betonie na dom dla każdego no i teraz można się zastanawiać no dobrze słowo termin blokowisko rzeczywiście mało przyjemne, ale bytowania, a nie jest słynnych trudno mi się kojarzy z zakrystii nie wiem, dlaczego zupełnie miękkich takich dla mnie jest zaś kościelne nam jednak ten beton tam nic w środku i to właśnie się zastanawiam i jak ten neologizm powstawał w pani głowie ten tytuł przy do głowy jak biegłam po tres biegania nagle kliknęło mi coś w głowie jeśli pojawiłaby tonie, bo wcześniej miał inny pomysł na rybę beton pustynia i to się tak razem Nikos łączą, a nie zmienia niestety się czy biegłam w rzeczywistości najbardziej w jakimś śnie, ale takie słowo istnieje w języku niemieckim jako neologizm miłośnicy swoich rozmówców w Berlinie, bo w książce też sporo czernina użył tego słowa mówiąc tam to jest w betonie na betonie albo czasem, że mieszkaliśmy w Gross betonie w wielkiej Brytanii wszyscy mieszkaliśmy w tej wielkiej betonie z czasów NRD i tym się bardzo spodobało sprawdziłam od razu w przyjściu do domu w internecie czy w Polskim słowniku jest coś takiego nie ma i w bardzo się spodobało, bo w tym to słowo jest kwintesencją moim zdaniem to znaczy jest kwintesencją hołd w ale nie tylko tej krainy trochę taki utopijnej która, która miała szczytny błyszczy na bardzo ideały, które legły w 2 2 stopnia od początku MO, że nawet te początki tej utopii przynajmniej w Polsce one były karykaturą Anny od początku budowania tych blokowisk za przeproszeniem tam już było widać, że to się dobrze nie skończy ba nawet nie nimi nie należy się słowo utopia tu pozwolę sobie się nie zgodzić zaraz do tego przejdę jeszcze samo słowo, ale już dużo nowości takie trochę baśniowe to miejsce Zaszalej na plac zabaw kraina w każdą utopię się i ma to sok ma w sobie ten pierwiastek, że nierealistyczne nasi nie może z liści ci zawsze wraca jako ważny jest od pierwotnych założeń inny jest takie mam wrażenie neutralna to one to słowo, ale to też jest nie tylko nawet z Ukrainy, ale nawet cała epoka Bertoni tak Marcin Wicha napisał o tej książce, żeby tania tanie miejsce betoniarki epoka to prawda cała epoka i to nie tylko w Polsce w Europie i poza Europą dasz inwazji nawet wszędzie w zasadzie na całym globie natomiast nie zgodzę się z tym, że od początku to była stopione to nie było tak pierwsza i w ogóle są to zależy jak patrzeć, bo ja starałam się w książkę napisać po swojemu to znaczy odejście od takiego schematu pisania o osiedlach i blokach albo jako pewnej szarej maści właśnie czymś strasznym Blokersi i prawda, a jak i zbytniego sentymentalizmu wyłaniała chciałam też pokazać to co mieliśmy w Polsce na szerszym planie, bo wtedy trochę inaczej się zaczyna rozumieć i też genezy tych tych bloków pierwsze osiedla i w ogóle pierwsze takie eksperymenty z betonem jak w budownictwie mieszkaniowym to były już 19 wieku i ich wtedy też, kiedy zaczął się rozrastać miasta, bo rewolucja przemysłowa i trzeba było jak najszybciej zapewnić mieszkania jak najtaniej jak największej liczbie osób i te pierwsze eksperymenty to w ogóle aż sekty ich nawet nie przypominały tego co dzisiaj byśmy nazwali blokami czy były osiedla w łydce domów takich rodzin do Bronowic domów z betonu beton dorf n p . w pod Amsterdamem dzisiaj w Amsterdamie w zasadzie to byto to taki przykład w dwudziestoleciu międzywojennym, ale w Niemczech n p . jeszcze przed jeszcze 19 wieku, jakie powstawały kamienice Puszkina do finału żyła ideologią modernizmu i bóbr co uważa pozytywne, że chciano zapewnić, bo chyba nic i tak nic lepszego nie wymyślono to znaczy innego sposobu na to, żeby budować szybko tanio i dla jak największy zamach i funkcjonalnie i wtedy też doszły bardzo ciekawe elementy wynikające z tej ideologii, czyli zapewnienie mieszkańcom dostępu do światła do zieleni, a powietrza odstępy między, jakby bloki musiało być dysponowane tak żeby, żeby dobrze się w nich żyło, żeby była wspólna przez rząd w tych miejscach, o których pani mówi w Europie być może te elementy utopijne były, ale ja oczywiście islam w swoim własnym osobistym osiedlu o Ursynowie i po prostu było karykaturą organizacji architektonicznych czy organizacji budowy od tak mam marzenie samego założenia pozdrawiamy Marka Budzyńskiego dot to coś działo na tej budowie ile lat trwało to co się działo to właśnie od początku była jakaś czyste kartki kabarecik jasne, ale Ursynów tu wszyscy dość późny okres Ursynów to wszyscy czasy Gierka nawet konia w ale i tak znaczne, bo w tym po polsku to wszyscy już jest taki Gierek środkowym można powiedzieć, bo w tym polskim budownictwie mieszkaniowym mamy kilka etapów mamy ten okres zaraz po wojnie, kiedy jeszcze każdy z osiedli, a ma swoje indywidualne rysy projektanta jak mówiła Helena z Kosowa przykładowo Muranów Bogdana Hertha w święto osiedla warszawskie tak Mariensztat Stępińskiego około właśnie z tych kursów z dnia w Krakowie rusza takie osiedla wymieniać czy w innych miastach później mamy przykręcenie śruby i socrealizm i budowanie stylu Narodowym, ale też dalekie są bloki 6 Solina Narew styl sportowy dla tych słuchaczy, którzy nie wiedzą co to za smakowity stół socrealistyczny cukierniczy na ciastka ze sklepu straganiarze jak to Leopold Tyrmand mówił NT miast ma lukrem takim w dużo osób styl bardzo monumentalne i ozdobny tynk pałac kultury jak MDM chodzi prawda i i ale nadal są tu są dość solidne bloki jeszcze nie z wielkiej płyty, bo tutaj mamy jeszcze cegłę z wykorzystaniem elementów prefabrykowanych, czyli takiego przerobionego betonu doń do niektórych fragmentów tych tych bloków jeszcze to jest wszystko wszystko bardzo solidne, a czy w miarę solidna, bo tutaj to w każdy w zasadzie w fazie beta i można, by mieć zastrzeżenia i to nie tylko w Polsce w i potem mamy odwilż pięćdziesiąty szósty rok w, kiedy architekci i wyjeżdżają na zachód mogą zobaczyć jak to się buduje i oszołomieni tym co zobaczyli próbują nadrobić stracony czas 1 0 lat, a w tym momencie już zachód rewiduje swoje takie pierwsze bardzo radykalne modernistyczne podejście i szuka nowych dróg do planowania osiedli jest bardzo ciekawym nadrabiam zaległości, ale to co powstaje w tych pierwszych latach gomułkowskiej odwilży jest też niezła n p. osiedle młodych na Grochowie w Warszawie też bardzo ciekawe projekty czy szklane domy blok szwedzki w nowej Hucie w Krakowie to są ciekawe bardzo eksperymenty z formą, a potem wchodzi z straszny czas PS Gomułka główny przycisk przy przykręca się co śruba oszczędności na śrubę ekonomiczną przede wszystkim itd to powrót cenie wyłącznie do oby funkcjonalności wbre w wszelkim kategoriom estetyki i to od bardziej modernizmem potem się bardzo zarzucało się do modernizmu naszemu Karol ski może ono było takie, a estetyczne talentów to dość siły kwestie kwestie finansowe już nic nie dało włożonego w pole manewru kosztów budować jakąś bryłę i portu wpuścić tam ludzie mieszkali nic więcej to jest okres Juliana Tokarskiego, który był wtedy zastępcą Gomułki zajmował się sprawami budownictwa i tych osławionych owianych złą sławą ślepych kuchni także próby na szczęście na szczęście architekci Dolnej zaprotestowali też niewiele mieli do powiedzenia już w tamtych czasach prób wprowadzenia bloków, w których byłyby wspólne toalety na piętrze architekci z Mszany, którzy w UB szczęście w dni bieg wsteczny został włączony powstał taki blok powstał taki blok mam kontakt z nazywany z Markiem w Gdańsku i na Wybrzeżu i był plan właśnie Jan Tokarski zachwycił ich się go z Gomułkę przekonać do tego, żeby tak właśnie budować w Łodzi miało powstać takie, a i miały powstać takie w Warszawie, ale właśnie tutaj architekci postawili się powiedzieć, iż nie będą tworzyć strefy bez wychodka OFE i w Europie Środkowo-Wschodniej w dal to był taki okres bardzo bardzo ciemnej są to najgorsze to zmniejszenie normatywnych to są oszczędności na wszystkim normatywów, czyli wytycznych dotyczących metrażu mieszkania ani wysokości urządzenia im tego jak wtedy powstaje bardzo dużo bloków czteropiętrowych co kradnie z kimś złe, ale coś ze względów oszczędnościowych szyby wind nie montować już dekadę temu wtedy, gdy było droższe myśleć o wyposażenie też są oszczędności wszystko wszystko wszystko najpóźniej przychodzi następny taki okres euforii, kiedy to po władzę przejmuje Edward Gierek, który ma budować drugą Polskę i dlatego pokolenia drugi Polski ma po mają powstawać mieszkania, bo cały czas w grze mimo tego, że blok się budują budują chyba mieszkań w Polsce brakuje, ale pamiętamy te opowieści naszych rodziców o tym jak to było ciężko zapisać się gdzieś na listy do spółdzielni spółdzielnia to budownictwo spółdzielcze przewrócił, a Gomułka z kolei Gierek inwestuje i mamy taki bardzo ciekawy okres, kiedy wschód i zachód podają sobie trochę ręce i przekazują sobie technologie zachód przekazuje sprzedaje wschodowi swoje technologie do wyposażenia fabryk domów są byk domów średnio wzywało z wielkiej płyty Direct kupuje 2 i dalej objeżdża z gospodarską wizytą cały kraj i w każdy miejscowość praktycznie, gdzie jakiś operatywny pierwszy sekretarz zadba o to kto rzuca obietnic dostaniecie fabrykę domów na jej tak się dzieje rzeczywiście i to wtedy też chodzi już na całego technologia wielkiej płyty, ale te pierwsze osiedla, które powstały jeszcze w powstawały z powiedzmy tak do połowy lat siedemdziesiątych one jeszcze są niezłe pod względem urbanistycznym już coraz mniej można kombinować z architekturą zaczynają być gotowe zestawy do składania to też jest kilkadziesiąt takich systemów technologicznych później jest próba ujednolicenia zostaje wprowadzony system w 70 z konkursu Glen taki ogólnopolski system wujek Warszawa 70 lat w roku 19 70 pierwszym konkurs powstał Kazimierz Maria cichutko jest zespołem wygrywają z drugim podejściu ujednolicić się budowa nie osiedli z blokami w różnych miastach Polski tak tak tych samych modułów tymi samymi metodami, żeby te wszystkie puzzle do siebie pasowały niezależnie od tego gdzie te puzzle się znajdą tak, ale ten system, bo tam też ten konkurs miał 2 podejścia w pierwszą wygrał system szczeciński opracowana przez projektantów ze Szczecina, ale on już sztywno był zamknięty co znaczy niewiele można było kombinować z rozkładem mieszkań natomiast system schowków miał dawał wiele możliwości kombinowania na 1 pełnym rozkładzie ME w rozkładzie mieszkania także można było się w asyście kusi inwencją twórczą natomiast architekt miał coraz mniej do powiedzenia w ramach tego procesu przyjmowania budownictwo przez wielką płytę urbaniści jeszcze wtedy zmieni w związku, z czym te osiedla pierwsze wejście tak mówi do połowy gdzieś z lat siedemdziesiątych był całkiem nieźle rozplanowane tam było dużo zieleni były to wspomniane przez 3 panie były place zabaw no właśnie się na takim osiedlu miałam szczęście wychować jest, nawet jeżeli te bloki były szpetne dość podobne do siebie nie nie było tam jakiś wariat i z formą, choć nie zawsze czasem było jeszcze ta wzrosła choćby ten plac Grunwaldzki bardzo ciekawy projekt tzw. sedes owców na zupełnie oryginalny no to by jeszcze to osiedla i spełniały wszystkie te wszystkie potrzeby mieszkańców no, a później jak wiemy zaczęło się sypać wszystko było na kredyt i Gierek też musiał wdrożyć oszczędności i to co powstawało tak dochodzimy do tego do tych blokowisk cóż powstawało od końca lat siedemdziesiątych później stan wojenny lata 80 po nie chce wiosną synów Maćka powstała na Ursynów w ogóle to wszyscy tak not Turzno kategorię można zatem przypisać blokowiska Bush brakowało pieniędzy właśnie choćby na to wszystko co poza blokami natomiast sam Ursynów z Google plus ciekawy, bo już też okres budowania wielkich Wilga chętnych siedlisk nawet sami projektanci Ursynowa, czyli dzień żyletką także osiedle to już nie jest też adekwatne określenie do tego, bo tuż przed ciasto z halą, a tylną oś Shelby przez dzielnice tym wszystkim miasto w mieście to było wcześniej przećwiczone na Zachodzie w Niemczech n p. bicie przyjęto jeszcze pod koniec sześćdziesiątych taką formułę miejskości poprzez zagęszczanie i gdzie właśnie budowano takie wielkie satelickie 100 0 zloty szaman sztafeta, czyli nie miał tyle wspólnego z trabantem trabant satelitarna przez psy z tym samochodem w i które właściwie były samowystarczalne były skomunikowane lepiej albo gorzej z centrum no właśnie kropli sztab z Berlinie zachodnim jest takim przykładem trzymać się z Virtual Francuzi też budowali swoje podstawy wielkie wielkie pod paryskie czy 3 inne osiedla pod dużymi metropoliami zaczęli się z tego wycofywać, gdy u nas się to już rozkręcał co tam już dawno zrewidowanych podejście, bo wiedziano, jakie się z tym wiążą problemy i że ludzie nie chcą być tak odcięci od centrum ludzie się to też na Zachodzie to było budownictwo społeczne, czyli dla gorzej sytuowane za to ruchome można tak to nazwać może tak to nazwać, gdzie stawiano bloki, ale już nie dbano za bardzo później o ich utrzymanie no i część ludzi stamtąd po prostu uciekała zostawali najgorzej sytuowani i trochę z Best zmieniał się w getta wiemy o różnych sytuacjach na tych pod paryskich grabieże etniczne etniczne nie tylko ekonomiczna, czego u nas w Polsce akurat nie doświadczyliśmy być może właśnie ze względu nie nam na to, że nasze społeczeństwo takim monolitem, ale u nas jednak najbiedniejszym blokowiskach po prostu są najbiedniejszymi blokowiskami w getcie nie ma, a tutaj myślę, że jesteśmy monolitem oczywiście, ale też na scenie było budownictwo socjalne u nas stop to nie był taki nie były takie programy i nie była to degradacja przeprowadzić się na takie blokowisko tylko czasami nawet jakiś rodzaj jeśli nie awansu społecznego na takich dzięki ciekawej przygody do takiego blokowiska takiego nowego bloku się wprowadzić pomieszkać no tak to większość z nas większość Polaków miała takie doświadczenie niewielu mieni miało możliwość posiadania w tym te czasy swojego domku jednorodzinnego przy mnie można było mieszkać w kamienicach, ale też jak te kamienice wyglądały wtedy sypiący się centra zabytkowych miast no to wiem no i Kraków też wtedy nie wyglądał jeszcze tak jak teraz i centrum Krakowa, a chętnych i to jest także nie zmieniło się w getto dla tego, że była różnorodność po prostu całe społeczeństwo praktycznie i to nie tylko w Polsce, ale też w innych krajach bloku wschodniego NRD jest też dobrym przykładem była NRD, a mieszkali w blokach wszyscy no inteligent mieszkał koło robotnika zamieszkali ludzie o różnym statusie społecznym różnym pochodzeniu różnych zawodów to była całkowita mieszanka ja akurat pod tym względem uważam to byłoby w bardzo dobre doświadczenie, dlatego że człowiek nie wyrastało jak dziś enklawy żyje otoczona ludźmi podobnymi sobie, ale uczył się od małego, mówi że o doświadczeniu ludzi z mego pokolenia, którzy zostali tak uczył się, że światy są różne ludzie są różni ludzie mają różne problemy herb różnie wyglądają chorują głównie osoby różnych wad systemu loków jeżdżą oni wracają z różnych miejscy różne prace wykonują różne mają wykształcenie czasami Przeminęło z nowego też punkt odniesienia bywało także całe bloki czy w oczy całej części osiedli były związane pochodzeniem z jakich jakiegoś 1 regionu, czyli cieczy 1 wsi, ale n p. w moim bloku rzeczywiście absolutnie tak, aby taki pełen przegląd różnych społecznych funkcji zawodów wykształcenia i zupełnie Brusy dziś po natarcia po prostu pełen pełen kolor, ale my to, o czym pani pisze w książce to pomoże, bo my mówimy tak to w czasie przeszłym należy jednak my w blokach czy na osiedlach bloków w Polsce dzisiaj mieszka wciąż co najmniej 12  000 00 0 ludzi to jest to jest ogrom i to co jest bardzo ciekawe, że mam wrażenie, że to na wspólne uniwersalne doświadczenie oprócz tego, że faktycznie ma także w Polsce prędzej czy później każdy z nas przemian, jakim etapie swojego życia nawet dziś na studenckim tylko mieszka w bloku to to to to wspólne gigantyczne doświadczenie gigantyczne w sensie ilościowym, żeby taki naprawdę wspólny mianownik polskiego doświadczenia, że to jest jakieś takie bez trudu daje ona w popkulturze, że nawet w tych serialach nawet w tym wszystkim co my widzimy jak życie w Polsce jest przedstawiany to żyje się wszędzie, ale nie taki najzwyklejszy zwykłym blokowisku łącznie z takimi polskimi telekomami, gdzie to różnie wygląda, ale ten blok jest jakaś taka taka wstydliwa lokalizacja dałaby do pokazywania dostaje wysokie otwarcie rozpuści Pandory, bo to może dużo mówić jest kilka wątków jest wątek to nie jest tylko nasze doświadczenie to znaczy to też o tym, pamiętać, że mechaniczna pomarańcza nasz adres osiedle Times met w Londynie też bardzo ciekawe, gdzie nastąpiło pewne stałe spełniające się proroctwo, ponieważ ono było tak jak Dobrosz tyle, ale później te gangi, które w chemicznej pomarańczy były opisane rzeczywiście tam zaczął działać, bo ono było po prostu źle skomunikowane z centrum w każdym razie no i tak jeśli chodzi o obecność bloków w popkulturze to ona jest szklana pogoda lombardu i inne wiersze Barańczaka o nim ostatnio choćby ZOMO z betonu nie ma pełnomocnika nie ma wolnej miłości brygada kryzys jest radioaktywny blok bardzo dużo, którego wszystko w takim kontekście trochę deprecjonując jednak to to doświadczenie mieszkania w bloku, a przecież to było doświadczeniem pokoleniowym nie zawsze było jakieś takie dojmująco ciężkie, a dobrze też pokazała Małgorzata Szumowska w Bad ciało tam jest tak bardzo realistyczny reż Małgorzata Szumowska wychowała się na 1 z rzeszowskich osiedli na podwawelskim sztucznie z osiedli z połowy lat siedemdziesiątych projektu Witolda Cęckiewicza, ale tamto było pokazane bez jakichś jako kogoś takie zwyczajne życie zwyczajnych ludzi natomiast jest pełen powód, dla którego sąd za PKB, a tak myślę tak się stało bo gdy bloki test taki trochę to osiedla montaż tak betoniarkę z desek trochę wieloryb, którego żołądku my wszyscy tkwimy, czyli nie nie dostrzegamy go na co dzień jest to i tak się w to piły to bloki w krajobraz, że nie jest nim widzimy czasem nam coś mnie już sami troszeczkę to wybieramy, ale to w stosie akurat myślał wzięło z tego co nastąpiło po osiemdziesiątym dziewiątym roku wtedy, kiedy Peszko kwestionowano i rozliczano poprzednią epokę i chcieliśmy się od niej jak najprędzej odciąć życie w bloku NATO był właśnie trochę takiej tym, iż coś z nią kojarzyło itd synonim szarości zgrzebne ości peerelowskiej jednolitości wszyscy mieszkali w takich samych blokach sofa zawsze była bordowe jak pisał Barańczak Frosta przeżywamy te śmierci porody w tych samych czy tak pięknie się w książce właśnie te wszystkie takie pierwsze wtajemniczenia życiowej jakieś pierwsze pocałunki pierwsze na okoliczność pierwsze elektroniczne, ponieważ wyrosłe z Wisły w tej samej banalnej scenerii betonu i wtedy no ten, kto chciał, kto mógł sobie na to nie tylko chciał mógł sobie na to pozwolić a kto marzył o jej i próbował zrealizować marzenie butelki amerykański sen o własnym domku z ogromną okien to była aspiracje Polaków, żeby wyrwać się z tego z tego osiedla, bo to było coś wstydliwego i wtedy też w popkulturze się zaczęły pojawiać te teksty o z KUL turach nowych hiphopowców z braku perspekty w na blokowiskach właśnie cześć Tereska, gdzie pokazywano różne patologiczne rodziny trochę to takie właśnie samo deprecjonując było ich wtedy, ale nastąpiło to szeroką skalę jak w Niemczech wschodnich, gdzie rzeczywiście bloki pustoszały no bo jednak poziom materialny Polaków nie był tak wysoki jak na grę awansowali z braci w schody Niemcy Niemcy ze Wschodu związku w ciemno nie każdego było jednak stać ten domek jednorodzinny czy na wzięcie kredytu i wyposażenie się do większego mieszkania w nowym budynku ani do kamienicy, bo to też jest taka odwieczna rywalizacja między tak bardzo ciekawe też sama nazwa właśnie blok i kamienica, które odnoszą się w lesie tylko do budulca i sama w sobie mogłyby być neutralne dla liniowo, ale to są takie konteksty, które za tym, że kamienica to jest status to jest coś bardzo często łączy z wy też jest kimś z kimś takim sentymentem za przeszłością czasem jak mi się nawet konserwatywnym światopoglądem, a blok to jest właśnie to jest ta bieda to jest ta zwykłość to jest ta pospolitość i przez to jeszcze, że w Polsce akurat nie wiem jak to na Zachodzie wygląda, ale pewnie inaczej, ale przez to, że w Polsce przynajmniej w Warszawie kamienice szczególnie te, które przetrwały wojnę z absolutną rzadkością, a reszta tych kamienic te zasady makieta powojenna, czyli odbudowane kamienice powojnie jest tak malutka on, że właściwie te kamienice te to nawet takie czynszówki przedwojenne one dzisiaj pełnią funkcje na Mokotów n p. cały tak ja miałam babcię na Mokotowie w takiej kamienicy, który się wszyscy widzieliśmy jak byłam w małą dziewczynką, a dzisiaj to po prostu jest jakiś największy luksus jakiś pogląd, iż w ogóle po prostu centrum życia w w tej dzielnicy gwoździ nie wiadomo z czego wynika, bo aż tak wielkie różnice między tym życiem w bloku na Ursynowie, a w małym mieszkaniu w kamienicy na Mokotowie w taki, jaki Robotniczej kamienicy przedwojenny naprawdę niewielka różnica w statusie, ale jednak pusty cała geologia odróżniająca te 2 światy trudno tak, ale to wszystko tkwi w naszych głowach znaczy to też zależy jak się patrzy, bo jest dużo ludzi, którzy po prostu mieszkają w blokach nie widzą w tym niczego nadzwyczajnego i ty chyba najbardziej naturalne podejście ja też starałam się właśnie oni nie próbować cukrzycy jakości i pokazywać, że blok jest najlepsze co się nam mogło przytrafić się też nie wymyślono innego lepszego sposobu, żeby zapewniało nas finansowo właśnie ani też, niszcząc go pokazywać przesadnie czarnych barwach pokazy całe spektrum różnych posta w walki z tym problemu to jest pewna forma im w tym formy wkładamy to co ze sobą to co mamy w sobie to co ze sobą przynosimy zupełnie inaczej patrzysz na konkretną osiedle człowiek, który się tam wychował, bo ono mówi do niego pewnym językiem, którego nie jest w stanie zrozumieć osoba na rysunkowe z list ma też własne podwórko też ich podwórko to są nasze ścieżki w pełnej różne inne wspomnienia to są różne miejsca które, która dla kogoś z zewnątrz są czymś zwyczajnym nawet nie zwróci na to uwagi, a dlatego też tam wychował to ma ma pewną określoną wymowę natomiast inne osiedla już tego nie ma ten, kto nigdy nie mieszkał w bloku to sobie projektuje na ten blok w jakiś tam swoje uprzedzenia wyobrażenia fantazje tak to jasno myślę, że też tym co co powodowało ludźmi, którzy chcieli się wyrwać z i skierowali do właśnie tych tego amerykańskiego snu w wydaniu polskim, ale to było przede wszystkim ciasnota i te metraże, bo jednak ciasnota nie tylko fizyczna też akustyczna, bo po prostu to kto to wieczne i też zapachowa zmysłowa to po prostu było wieczne Compu tatuowanie się w tych samych dźwiękach tym samym z zapachu nas też w ciasnocie fizycznej w ramach mieszkania, ale my no no też bardzo często panował taki, iż niepokój czy lęk, że w pościg za głośno, ale nie można rozmawiać przecież słychać swojego bloga też wobec spuści z góry to przez cały blok to słychać, a co dopiero jakieś głośniejsze rozmowy w co prawda ja pamiętam swojego mieszkania w bok słuch sąsiedzi nad synami piętro nad nami mieli fortepian w Mount i wznowi ich próbowali i zawsze było na sali pamięci takie melancholijne południe od listopadowego, kiedy zasiadają ci łowcy, którzy nie bardzo jeszcze umieją grać i wygrywają to na kolejny, że będę wdzięczny, bo PZPN wystąpi tam melancholia tak płynie Chechło w albo sąsiad, który wchodzi w dobrą datą i awanturuje się wysłać go w łazience, ale muszę powiedzieć, że to wszystkich kamienic, bo ja teraz mieszka w kamienicy z lat trzydziestych i słyszy, kiedy sąsiadka wieczorami włącza telewizor ze ścianą, a także czuje, kiedy Palikot ani razu właśnie to stąd ten tekst mojego ojca, w którym całe życie mieszkam w bloku, ale on jednak wychował się w kamienicach warszawskich życie, choć słowo będzie trwać w tej kamienicy mówi stare mieszkamy w bloku w ich dobra dobra, bo będzie słychać, więc rzeczywiście chyba nawet tych przedwojennych starych kamienicach nie było tak różowo czy też tak idealnie jak nam się to teraz wydaje może, dlatego że te kamienice są właśnie takimi reliktami przeszłości, ale my mówimy, aby dzisiaj przede wszystkim teraz dotychczas opolskich osiedla bloków, ale też bardzo ciekawy pani książce pani doświadczenie w pani wiedzy to torze ten cały pani obrazy zbudowane na wiedzy na podróżach po osiedlach europejskich różnych miast, bo to jest i Warszawa Kraków o tym, mówiliśmy, że Wrocław, ale też Paryż Berlin Londyn Les go i to bardzo ciekawe na ile w po to, życie w osiedlu w złożonym z bloków mecz jest wspólna w różnych w tych miejscach znaczy co wynika z tego, że żyjemy w ciasnym mieszkaniu w ciasnym bloku łaty bloki są bardzo blisko siebie co wynika dla naszej tożsamości dlatego jak widzimy świat dla naszych szans na przyszłość czy w ogóle można spróbować się w jaki sposób zarysować taki obraz wspólnego mianownika, który wynika z tego, gdzie mieszkamy, a wpływa na to jak żyjemy muszę niestety rozczarować, że nic z tego nie wynika to wyrwa w Czechach to może nawet bardzo dobrze nie da się tego uśrednić, a ja sobie to pytanie to pytanie jeszcze wyszło od samego początku na ile doświadczenie życiowe u boku jest świadczeniem uniwersalnym i w ogóle ich eliminującym też determinującym jak pisze tam na początku w ogóle takim impulsem była 1 z impulsów to było takie zdjęcie, które przedstawia gra w ślad w Drawsku, a w tle widać coś co wygląda jak masyw Górski jest osiedle Gropius szat, które kojarzy się nie tyle z Walterem Gropius sami go projektantem, który zresztą nie dożyło otwarcia ją nosił wyrządziło spod jego pierwotnego projektu co z listy MF bohatera, bo dzieci z dworca zoo od stołu upiorne osiedle, na którym nic nie było wolno grzybów wielgachny bloki dzieci czuły się zagubionej sięgały po narkotyki zresztą to zaciążyło na wizerunku tego osiedla ciąży do dzisiaj i było takie zdjęcie, które zobaczyłam z masywem górskim i ten gruby Szal, który właśnie chyba jakoś ust ucieleśnia o tym, moje różne te same lęki podświadome, o których mówią znany bardzo mnie ciekawiły się o tym, napisać później też po chciał pokazać wschodni wschodnie wschodnią w stronę Berlina, który w sobie skupia właśnie różne doświadczenia i wschód i zachód budowanie bloków osiedla, ale chciałam właśnie to było na początku, jakie pisze też ten obraz czy zadawałam sobie pytanie, że oni steki wydrukowany i on w zasadzie to to zdjęcie mogłoby wisieć na ścianie każdego pokoju w bloku, bo tor to jest mit założycielski taktycznych to samo co prawda są też to nasze osiedla jest wszystko bardzo podobne i zadawał sobie pytanie na ile to doświadczenie jest świadczeniem uniwersalnym i też rozmawiam z wieloma osobami na ten temat nie ma czegoś takiego chyba jak uniwersalne doświadczenie i też musiała rozczarować, że mieszkanie w bloku być może poza tymi snami nasza zresztą doświadczenie życia w bloku nie determinuje jakoś nie miał podejścia estetycznego dowodu świata, a tylko połowa rodziców, którzy wychowują dzieci w bloku n p. moja własna, ale jak to jest, że to my dzieci sobie spacerując po tym, zwykłym warszawskim osiedlu, a mogłyby przecież mieszkać w centrum pięknego wielkiego miasta inni sycić widokiem pięknych kamienic i ich co jest czy jak ta kategoria estetyki wpływa na to jak one się rozwiną jak one będą rozumiały przestrzeni i piękno menu same linie proste w szał wśród dzieci syna tak, by nie wprost do i kolor szary albo pastelowy odcień o wyższym gorzej, ale nie nudno w się śmiejemy, ale się wydaje, że każdy ma swoją opowieść o blokach oczywiście jest to, że takich elementów wspólnych n p. właśnie im doświadczenia na w Europie wschodniej właśnie te doświadczenia dojrzewania on był na osiedlach one są też jestem trochę tych punktów wspólnych zawsze to była jakaś gromadzić się coś się też do odejść, gdyż bywało i dorastało w takim plemieniu wielki fan nie było wtedy takiej anonimowości, ale to wynikało bardziej ze specyfiki systemu, że wtedy też z wyżu demograficznego różne rzeczy tych dzieciaków było pełno także wtedy też mieszkania w blokach dostawali głównie młodzi ludzie da z dziećmi w podobnym wieku albo, którym się rodziły później LG w podobnym wieku wspólna jest też doświadczenie tych mieszkańców pierwszy właśnie tych młodych małżeństw no bo wtedy raczej tu było głównie małżeństwa ani pary jeszcze inni, które dostawały to pierwsze mieszkanie i były prze szczęśliwy, że wreszcie po oczekiwaniu w różnych zabiegach wypełni listy kolejkowej tak dalej są na dojście do członków spółdzielni do członków zarządu spółdzielni są na swoim testy z jakością wspólne i ten brak anonimowości, że no właśnie bardzo trudne było też dorastanie momentami z kim osiedlu, gdyż chciał robić różne zakazane rzeczy, a bloki były ustawione także przypominały Panoptykon tuż koło, bo zawsze też sąsiadka mogła sok zauważyli ci donieść rodzicom, że tam się wypala papierosy w krzakach czy coś, więc są, ale brak anonimowości ciekawości niewielka wioska osiedlowa czy blokowa, ale są też mówi wynikało ze specyfiki systemu, że ludzie kończyli prace mniej więcej o tej samej porze niezależnie od tego jakie zawody wykonywali na, że wtedy też nie było tak być nawet to już nie jest kwestia systemu gospodarczo politycznego, ale ten świat technologii, że nie było nowoczesnych technologii ludzie byli mniej mobilni SP w zasadzie się spędzało życie w tym już tak się stało w mieszkaniu na mniejszą więźnia, ale z drugiej strony przemieszczali się więcej i części między sobą dostał się za każdym razem latało po tę 1 rzecz, której brakowało ewentualnie do sąsiada nie wszystko się załatwia przez internet krótko mówiąc przez telefon wręcz przeciwnie ciągle się gdzieś było w ruchu, ale faktycznie w ramach tego mało tego kawałeczka swojego osiedla z reguły gdzieś tam jakaś taka załatwia Nina trwała i nie było tego zamykania się na całe dnie w swoim mieszkaniu właśnie przy sprzęcie elektronicznym nie było, chociaż nastolatki się oczywiście zamykał w pokojach i tym samym słuchały tworzyły taki swój świat muzyczny w ich jest kompletnie surrealistyczne jak na to spojrzy dzisiaj w tych pudełkach betonowych oklejone plakatami jakiś meble straszny ze sklejki i cały ten wystrój i talibowie z Zachodu na plakatach ze schodów audycję Tomasza Beksińskiego, który też mieszkał w bloku z wielkiej płyty miał tu swoją kryptę z Wenezuelą Fine Arts and Love dzisiaj traktowane jako jakiś pewnego rodzaju zabytek czy miejsce pamięci w ogóle po rodzinie Beksińskich i ta rodzina to jest też ciekawą nasze z przepięknego miejsca w Sanoku przyprowadziła do bloku i Włoch prze szczęśliwa, o czym wszyscy się szczególnie Zdzisław Beksiński sieciówki, ale w bloku są tam urządził pracownię w 1 z pokoi w bardzo to było dobrze nowocześnie tak niszowy fińskich przedstawił jako człowiek, który uwielbia wszystko co sztucznej nienawidzi natury rzeczywiście miał taką miał taką produkcję prekursorem w żywienia się fast foodach w latach dziewięćdziesiątych badano, ale to jeśli chodzi zaś 2 części nie jest jeszcze, słuchając tego atutu wszystko jest sporo mitów, bo i rozmawiam z socjologami też Quidam zwrot książek socjologicznych był jeszcze tuż za 60 70 to oczywiście trochę trzeba brać w nawiasy różne rzeczy, które wtedy diagnozowano to było też trochę na polityczne zamówienie, ale uczestniczą też teraz takich badaniach granic i różnic w społeczności wielkomiejskiej na osiedlach nowych starych taki zespół socjologów psy i socjologów miasta z uniwersytetu Jagiellońskiego doprowadził byśmy razem robić wywiady z i toteż pomogło miejsc z rozrywki, choć moje spojrzenie na bloki właśnie takie bardzo z pastelowe spojrzenie na nic wspólnego z wioski dotarł na tamte czasy to jest także więzi na osiedlach powstawały zawsze one powstawały wokół pewnych rzeczy kurs praw wokół spraw n p. w obszarze na przykłady 2 takich więzi dopóki ten czynnik istniał to one się formował oczywiście w systemie jak mówi brak mobilności tych nowych technologii temu sprzyjała, ale dzieci w tym samym wieku są nieliczne samochody na odbicie po kilku-kilkunastu panów, którzy nie o to samo miejsce MO chody i wspólnie tamie we re per Walii pod blokiem z reguły były samochody typu trabant duszy świadczy polonez i teraz te czynniki też istnieją, ale doszło również inne, ale wtedy było też tak ludzie w większości to były mieszkania spółdzielcze, czyli tak, aby para własności nie było wynajmowania jeszcze mieszkań w ogóle nie przypominam sobie ze swojego dzieciństwa ani 1 osoby, która gdzieś w moim bloku czy obok przyjechał na stresy pomieszkać w wynajętym mieszkaniu roboty było inne systemy nie było wolnego rynku wynajmu i ponieważ też myślę stąd wynika to taki głęboka potrzeba od środy steki odreagowanie w sumie budowanie sobie domków jednorodzinnych przesadzony metrażu, przypominając dwory polskie, żeby odreagować ciasnoty blokową to też wyraźnie estetyczną i to jest to przegięcie drugą stronę tak od zawsze po też w dwudziestoleciu międzywojennym też po odzyskaniu niepodległości też był okres zafascynowania dworem Polski w różnych jego forma jest jakoś tak jest choroba, która powraca to jest także teraz jest podział n p. wg własności, czyli ludzie, którzy mają mieszkanie własnościowe w blokach inaczej patrzą się na tych, którzy wynajmują jak ona wiązała się w lesie, a FIFA to są kasty tak samo coś takiego taka praktyka, którą socjologowie nazwali parkingowa niem ci ludzie ogniskują się, ponieważ gros prawie każdy ma samochód jest problem z miejscami parkingowymi, bo to osiedlaniu były jednak przystosowane do takiej ilości takiej ich mas osób zmotoryzowanych to ludzie sobie organizują na różny sposób miejsca parkingowe i jednocześnie walczą z tymi, którzy nielegalnie parkują tak często są grupy n p. z 1 strony w spółdzielni czy wspólnoty przeciwko innej z tego samego bloku jest bardzo ciekawe, że to samo występuje na starych osiedlach jak na nowych osiedlach tzw. grodzonych podczas gdy mamy taki obraz też trochę strat powyższe na tych starych to ciągle są jakieś więzi jest tak sielsko, a na tych nowych to właśnie jest też rywalizacja rywalizacja ludzi, którzy się nie znają kompletnie nic ich nie łączy towarzyskimi to też stron chemicy nocą to są takie przyjazd krwią na 2 skrajności w 2, ale znany jest też to jest ciekawe takie formy hybrydowe, gdzie te stare osiedla blokami mają mu przed sobą do wyboru albo przemienić się stopniowo w jakiś rodzaj upadłego slamsów stopniowo podupada podupadają albo przetykane są tzw. apartamentowca mi, żeby dzisiaj nic się nie przeprowadzi do nowo wybudowanego bloku to sam pan tam nowych nazw, bo mają prawie tak samo jak stare bloki, ale są n p. od 2 0 lat młodsze i starał się nabywają przetykane takimi właśnie mikro urządzonym osiedlami, bo to znaczy taki apartamentowiec, który sam 1 jest ogrodzony jest podwórko czy plac zaba w tylko dla dzieci z tego konkretnego budynku, a psy robią kupy wszędzie naokoło tylko nie w ramach tego ogrodzonego terenu, ale to paradoksalnie w jakiś sposób spowalnia ten proces czy starzenia się tego starego macierzystego osiedla 3 już takiego osuwania się w niebyt, ale jednocześnie to też nie to samo co n p. w miasteczku Wilanów, który całe jest nowiutkie BMW w ogóle w Niemczech miasteczku Wilanów to można dziś są bloki z Anitą blokiem DMC co to jest w bloki to wszystko są Blue Cafe Reggio Emilia żona mają różne nazwy tych faktach tak one tam się właśnie w samej willi z mieszkaniami, gdyby patrzeć na nazwę, ale i my mamy teraz też takie przejścia reformy jest pytanie o przyszłość tych starych blokowisk, które właśnie radzą sobie w różny sposób albo wchłaniają tkankę nowego nowej architektury blokowej PiS i uciekają te wolne miejsca ku rozpaczy mieszkańców dotychczasowych zapiekane Sony Corp kolejne przestrzenie zielone i wolne albo po prostu ulegają w Lubieniu wyróżnienie w Polsce jeszcze nie to on, dopóki nie zasobem rada jest Andrzej Wach naj najbiedniejszy blokowiska w Polsce niektóre tak, ale to niektóre siły podlegają cudownej rewitalizacji, czyli ociepleniu pomalowaniu na różne kolory na tym się kończy Nieee ja w inny oczywiście to jest kuszące do tego perspektywa występowania w roli ekspertki, aczkolwiek nie chciałabym w to wchodzić były jednak najbliżej ludzi, a może jednak pani perspektywa jest bogactwo na znacznie większym doświadczeniem niż na wszystkich, a u co innego było dla mnie ważne w tej książce natomiast oczywiście już nie będę skromnie mówić, że niewiele na ten temat wiem bowiem tylko, że trudno mi się tej prognozy wdawać się na świecie to było różnie znaczy Niemcy przeszli przez kilka faz snu przybyłem nie rozumiem czym jest nasz najbliższy sąsiad wystąpił dość ciekawe najpier w była taka podobna w rewitalizacji jak u nas, czyli ocieplanie styropian z zielonym kolorem jakiś ulgach na murale na blokach różnice, bo już mamy u siebie 2 później trochę od tego odeszli też w Niemczech wschodnich było także się zaczęły wyludnia całe osiedla, a nawet całe miasteczko przygraniczne pamiętam, że wycena cena Polaków, żeby osiedlali się tam no bo wszyscy przy przemieszczaniu się na zachód i woleli mieszkać w kamienicach, zwłaszcza odremontowanych później było były próby różnego rodzaju rewitalizację poprzez działania artystyczne co u nas też już jest czy taka partycypacja pytani mieszkańcy w co chcą jak chcą zagospodarować osiedla było też oburzenie było też burzenie, którego na szkodę w Berlinie bardzo żałują obecnie, bo wyburzono sporą sporo bloków na osiedlu marca Globus cały taki program warsztatów dbał o z, w ramach którego burzono już ten wyszedł wysiedlono wyludnione bloki osiedla nie no a teraz Berlin stał się modny, więc nawet na osiedlach brakuje mi Romney jest problem tak scenami mieszkań, więc stąd dość tak zadłużone czy po prostu w pewnym momencie stwierdzono szczerość tego pozbyć w wielkiej Brytanii też były takie pokazowe egzekucje bloków chętnych bardzo zabawne, bo w Glasgo w do nawet był plan aż do jedno osiedle, które było osiedlem swego czasu najwyższych bloków w Europie brat Ruth Flowers, żeby wysadzić spektakularnie na oczach całego świata nawet podczas igrzysk wspólnoty brytyjskiej Korony brytyjskiej później wysadzono ale, ponieważ podniosły protest to nie spektakularnie w trakcie igrzysk nowe studia dla gawiedzi to mnie, ale też takie odreagowanie, więc nie wiem może w Polsce byłoby sporo osób, które chciały się zebrać pod trzeci taki budynek, a jest taki 1 budynek przypomniał mi się, któremu życzy się od dawna właśnie takiego spektakularnego lotów w kosmos w powietrze, ale to może, by przy innej okazji do pani też doskonale na tym budynku zna tymczasem drodzy państwo oby zostawiamy państwo ze wszystkim refleksjami na temat bloków na temat betonie inne tematy Betanii jako nie tyle miejsca ile epoki w rolę w życiu nas wielu wielu Polaków mamy dla państwa egzemplarze książki Bytonia dom dla każdego coś się na maile na adres dla was małpa to krótka FM dla was małpa to krok KFM już bardzo dziękuję za rozmowę w tej części wieczoru naszym gościem była autorka książki Beata Chomątowska pisarka dziennikarka prezeska stowarzyszenia inicjaty w społeczno-kulturalnych stacja Muranów dziękuję bardzo dziękuję bardzo chce też mylne informacje w